uderwetsche Wintergenoegens vieren hoogtij Russen trekken terug ten borden van het Ladoga-meer Jaargang VRIJDAG 19 JANUARI 1940 No. 24484 De strijd ter zee HE! VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt De strijd in het Westen hq aar beslissing te Salla Aan Zweden en Noorwegen verontschuldigingen aangeboden De houding van Amerika Dit nummer beslaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD verwacht Stk; EIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN X PRIJS DER ADVERTENTIES: lou;>ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar regentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk :er tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling 'lstbensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden u 'n 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven ar; ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. <t i Bureau Noordemdiplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd ztjnt per 3 maanden f. 2.J5 per week f.O.M Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f portokosten. (voor binnenland 10.80 per 3 mndj k ouderen onder ons hebben misschien vroeger zelf nog in een arreslee gezeten en zij herinneren zich dan ongetwijfeld het iktsche gevoel, dat iemand krijgt wanneer hij in zulk een sierlijk voertuig, door fraaie paarden, die fier met hun bellen kelen, voortgetrokken wordt door straten en langs singels of over landelijke wegen. ecVelaan: gisteren waren het drie studenten, die zich voor ons gebouw presenteerden en die gelijk wellicht hun voorvaderen ort deden, een ochtendje parmantig in hun ar rondreden, voortgetrokken door twee fraaie schimmels. Zij hadden natuurlijk alle kanten véél bekijks en het gezicht van deze drie arrerijders wekte herinneringen op aan den tijd van Hildebrand's ïmera Obscura", teen door de Sleutelstad zeker heel wat meer arren reden dan zulks thans het geval is. Het was een aar- dïJ®dig, schilderachtig gezicht waarvan wij hierbij onzen lezers een beeld brengen. A pf Hl - Finsche Havas-bureau meldt: ,ve overhaaste terugtocht van de sovjet- pen in het gebied van Kitelae, op circa v.M. ten Oosten van Impilathi, schijnt de ineenstorting te moeten leiden van rgeheele positie der Russen in het ge- Jdat onmiddellijk ten Noorden van het oga-meer is gelegen. dit gebied, dat de voorpost vormt van voornaamste Finsche verdedigingsstel- welke aan den noordelijken vleugel de Mannerheim-linie grenst, hadden Russische troepen zich sedert het begin den oorlog zeer veel inspanning ge- jif' an den aanvang af heeft het roode i: r verwoed gevochten om het bezit van op enkele kilometers van Kitelae ge- t<n kruispunt, dat de verbindingen zijner ■mies zou hebben verzekerd met het y op latere operaties tegen de voornaam- weerstandslinie der Finnen. ■m ontzetting van Kitelae en van dit sispunt na den overhaasten terugtocht Russen op deze plaats, heeft een bres agen in het geheele Russische aanvals- jsel. pp het oogenbiik zou de linkervleugel Russische troepen, welke in het gebied Pitkaeranta steunt op het Ladoga- :?r, wanhopig vechten, teneinde aan een singeling door de uit het Noord-Westen nende Finnen te ontkomen, lie positie dezer troepen is te gevaarlij - f, daar zij voor den terugtocht slechts 'chikken over den weg langs het meer "ir Salmi, die bestreken wordt door de itbatterijen van het eiland Mantsinaari iir de Finnen stand hebben weten te Kien. >e terugtocht der Russische troepen, die ir het schijnt tot taak hadden, zich een te banen tusschen het Ladoga-meer het Finsche merengebied, teneinde de dedigers /an de Karelische landengte den rug te kunnen aanvallen, moet in •band worden gebracht met het feit, het roode leger voor de Mannerheim- ie op deze landengte sedert bijna een ek geen offensief meer heeft ontketend, doch zich veeleer bezig houdt met het gra ven van loopgraven en het aanleggen van prikkeldraadversperringen om het terrein te verdedigen. Het schijnt derhalve, dat generaal Me- retzkoff, de commandant der Russische troepen in Karelië, heeft afgezien van zijn strategisch plan, om van het Zuiden uit Finland binnen te dringen. BIJ SALLA. Het Finsche legerbericht zegt: In Lapland, in den sector van Salla, zijn de Finsche troepen de laatste dagen 45 K.M. opgerukt. Jontsijarvi moest worden ontruimd door de Russische troepen, die teruggedreven werden tot Merkajarvi, waar de strijd wordt voortgezet. Aan de andere deelen van het front is het betrekkelijk kalm. Volgende aanvulling wordt nog gegeven: Alvorens een offensief te ontketenen hebben de Finsche patrouilles krachtig ge werkt op de achterwaartsche verbindingen van de Russen. Men weet niet, uit hoeveel divisies de Russische strijdmacht bestaat, doch men heeft reden om aan te nemen, dat dit twee divisies zijn. Een van deze is op Kemijaervi teruggetrokken en werd gedwongen verder naar de Russische grens te retireeren. In het gebied van Merkajarvi wordt zeer verwoed gevochten en men ver wacht. dat hier het beslissende gevecht zal worden geleverd. Men beschouwt den strijd bij Salla als de sleutel van de win- tercampagne. In het gebied van Ayttojoki en Kuamo werd gevochten bij een temperatuur van 45 graden beneden het vriespunt. Aan het front van Kareliè blijft de artil lerie van de Russen zeer actief. Veel resul taat levert dit schieten niet op en men veronderstelt, dat het voornamelijk ten doel heeft den Russischen troepen moed te geven. In de bosschen heeft men de geheel tot ijs bevroren lijken van Russische soldaten gevonden. De Russische luchtmacht bombardeert iederen dag de Finsche batterijen te Bjor- ko. een vijftigtal vliegtuigen heeft bom men geworpen, doch zonder succes; één toestel werd omlaag geschoten. Volgens de statistieken van den Finschen generalen staf heeft de luchtmacht van de sovjet-unie sedert het uitbreken van de vijandelijkheden 208 toestellen verloren. Naar schatting verbruikt de Russische luchtmacht bij de operaties boven Finland iederen dag een half millioen liter benzine en aangezien het transport voor zulke hoeveelheden brandstof niet gemakkelijk is, verwacht men, dat het optreden van de luchtmacht gehinderd zal worden door gebrek aan benzine. In den loop van den dag van 17 Januari heeft de Russische luchtmacht nog Abo en Hangö gebombardeerd, alsmede Lap- peenranta en Koivisto. Volgens de tot dus ver ontvangen inlichtingen werden in Lap land twee personen gedood en vier gewond In den loop van den dag hebben de Finnen elf Russische bommenwerpers neergehaald Er worden nadere bijzonderheden ver nomen omtrent het bombardement der stad Ekenaes op Zondag j.l. Meer dan 100 Russische vliegtuigen deden een aanval op dit stadje, waar elk militair objectief ont breekt. Zij wierpen bommen, doch schoten tevens op de brandweerlieden, die het vuur bestreden. Enkele vliegtuigen bleven de brandweerlieden met hun mitrailleurs be stoken en het is werkelijk een wonder, dat niemand werd gedood. Sh:hts vijf perso nen werden gewond, op de 3.600 inwoners, die het stadje telt. Terwijl het in Helsinki dertig graden vriest en de voorraden wollen goederen in de groote zaken reeds zijn uitverkocht of voor de troepen gevorderd zijn, daalt de temperatuur in de voorsteden, waar tal rijke uit de hoofdstad geëvacueerden in lichte, niet voor winterverblijf gebouwde zomervilla's wonen, tot 40 graden onder nul. Schade tengevolge van de vorst en ziekten door koude en verkoudheden zijn den laatsten tijd zeer toegenomen. Wiborg wordt nog geregeld door op plm. 40 K.M. verwijderd Russisch zwaar geschut beschoten. Het Zweedsche ministerie van buiten- landsche zaken heeft van den zaakgelastig de in Moskou een telegram ontvangen, waarin wordt medegedeeld, dat na de Zweedsche demarche bij de sovjet-regee- ring deze thans een antwoord-nota heeft overhandigd. Daarin verklaart de sovjet-regeering, dat twee Russische vliegtuigen bij vergissing de Zweedsche grens gepasseerd zijn, ten gevolge van oriënteeringsmoetltjkheden door een sneeuwstorm. De sovjet-regeering betuigt haar spijt over het incident. Ook aan Noorwegen hebben de sovjets verontschuldigingen aangeboden voor twee dezelfde feiten. United Press meldt uit Washington: Senator Vandenberg heeft een resolutie ingediend waarin hij vraagt, dat Roosevelt den senaat zal inlichten in hoeverre Rus land zijn verplichtingen, die het op zich genomen heeft in 1933, toen Litwinof volks- commissaris van buitenlandsche zaken was, heeft vervuld. Een dezer verplichtingen was. dat Rusland geen pogingen in het werk zou stellen de orde in de Vereenigde Staten te verstoren. De resolutie is doorge zonden aan de commissie voor buitenland sche zaken ter bestudeering. Op vragen van journalisten of deze stap beooogde te komen tot een verbreken der relaties ant woordde Vandenberg: „U kunt zelf uw con clusies daaruit trekken." Herbert Hoover heeft verklaard dat het noodzakelijk is om onmiddellijk maatre gelen te nemen om een hongersnood in Finland te vermijden omstreeks April, aldus de indruk van senatoren, dat er geen haast bij was, corrigeerend. Hij zeide dat Finland de voedseloverschotten van Scan dinavië kan krijgen en dat Amerika met spoed voor het noodige geld zou zorgen. Het werkelijk voedseltekort in Finland be gint begin April, wanneer de laatste Fin sche oogst uitgeput zal zijn. Het zal nood zakelijk zijn dat de Amerikaansche leve ranties einde Februari uit Amerikaansche havens zullen worden verscheept, zoodat het werk dadelijk ter hand moet worden genomen. DE „AUGUST THTSSEN". De bemanning van het Duitsche schip, dat in een Zweedsch mijnenveld is ver gaan, de „August Thyssen", is gered door een Zweedsch oorlogsschip, dat inmiddels in een Zweedsche haven is aangekomen. DE ONDERGANG DER BRITSCHE DUIKBOOTEN. Van bevoegde zijde verneemt het Duit sche Nieuwsbureau dat. volgens de gege vens, waarover men thans beschikt, vier officieren en 26 minderen van de vernie tigde Britsche duikbooten „Seahorse", „Un dine" en „Starfish" gered zijn. GRIEKSCH STOOMSCHIP OP EEN MIJN GELOOPEN. Het Grieksche s.s. „Asteria", groot 3313 ton, is eergisteravond op de Noordzee op een mijn geloopen en gezonken. Elf over levenden en het lijk van een lid der be manning, die uit 24 koppen bestond, zijn gisteren in een haven aan de Engelsche Oostkust aan land gekomen. De overleven den hadden 15 uur rondgedobberd in een kleine boot. Men vreest, dat de 12 andere opvarenden en een Engelsche loods ais verloren moeten worden beschouwd. HET BRITSCHE S.S. „CAIRNROSS" OP EEN MIJN GELOOPEN. Het s.s, „Caimross" uit New Castle is in den nacht van Woensdag op Donderdag op de Westkust van Engeland op een mijn geloopen en binnen een uur tijös gezon ken. De baminning van 48 koppen is gered en in een Engelsche haven binnengebracht. NOORSCH SCHIP GETORPEDEERD. Het Noorsche schip „Enid" (1140 ton) is voor de Noordoostkust van Schotland door een onderzeeër getorpedeerd. De beman ning is voor een deel aan boord genomen door een Britschen treiler, terwijl de an deren erin zijn geslaagd met een boot een eiland te bereiken. HET GEZONKEN PETROLEUM- TANKSCHIP. Men verneemt, dat het petroleumtank- schip, dat Dinsdag na een ontploffing aan de Zuidwestkust van Engeland in brand geraakt en gezonken is, de 9456 ton me tende „Inverdargle" was. Waarschijnlijk is de geheele bemanning omgekomen. SPECIALE SCHEPEN TEGEN DRIJVENDE MIJNEN. Geoffrey Shakespeare de parlementaire secretaris van de Britsche admiraliteit, heeft in het Lagerhuis medegedeeld, dat op het oogenbiik speciale schepen in ge reedheid worden gebracht, om drijvende mijnen tot explosie te brengen. De betrokken schepen zuilen worden ge bruikt in zones, waar de drijvende mijnen tot nog toe in grooten getale werden ge signaleerd. Niettemin zullen de bemanningen der treilers en de verschillende patrouillesche pen voortgaan, alle mijnen, die zy aan de oppervlakte der zee waarnemen, met ge weerschoten tot ontploffing te brengen. BINNENLAND. Het interacademiaal congres van theologi sche studenten te Leiden (3de Blad). Fraude ten kantore van den gemeente ontvanger te Leiden (Stadsnieuws, 1ste Blad). Ambtsaanvaarding van prof. dr. V. E. Korn als Leidsch hoogleeraar (Stadsnieuws, lste Blad). Ernstige vertraging in het treinverkeer. (Binnenland, 3de Blad). Een plan-Plesman voor een combinatie vliegtuig voor lange afstandsvluchten (Binnenland, 3de Blad). Twee dooden op onbewaakten overweg bij Woudenberg (Gemengd, 3de Blad). Op het IJsselmeer ingevroren schepen door de ijsbrekers bereikt. (Ie Blad). AMSTERDAMSCHE BEURS. Geringe affaire - Gedrukte markt Lager koersen - Amerikanen zwak Beleggingen prijshoudend. BUITENLAND. Dc Russen trekken terug bij het Ladoga- meer (lste Blad). Waarom de Finnen zich zoo goed houden? (3de Blad). De ontploffingen te Londen te wijten aan sabotage? 5 dooden, 30 gewonden (3de Blad). De Duce over koloniën (lste Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Des nachts en des ochtends plaat selijk zeer strenge vorst, overigens strenge tot matige vorst. Nevelig tot helder of halfbewolkt. Droog weer. Zwakke tot matige Zuid oostelijke tot Oostelijke wind. Dat de situatie in het Westen weer verhelderd is, bewijst een bericht uit Brussel, dat binnen zeer korten tijd in België weer militaire verloven zullen worden verleend. De legerberichten spreken over en weer van: ..geen bijzondere beteekenis". United Press meldt nog: De Duitsche artillerie in de Siegfriedlinie heeft gistermiddag een krachtig vuur geo pend op de Fransche posities ten Westen van de Saar welk vuur door de Franschen krachtig beantwoord werd. Het vuren duurde den geheelen middag. Ten gevolge van de hevige koude is geen vliegen mo- glijk. slechts een enkel Duitsch verken ningsvliegtuig werd boven Oost-Frankrijk waargenomen. De Fransche patrouilles wa ren zeer actief maar ontmoetten geen enkele Duitsche patrouille daar deze in de tegen den wind beschermde loopgraven en schuilplaatsen bleven Het intense vuren is een puzzle voor de Franschen. Fransche commentators namen het echter ernstig op in verband met de beweerde Duitsche bluf ten opzichte van België.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 1