BINNENLAND
Nieuws
uit de Filmwereld X
Bette Davis geeft haar opvatting
over diverse rollen
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 23 December 1939
Vierde Blad
No. 24464
fóij fujriJ&riM IJ NHARDTJES"
80ste Jaargang
Hollandsche Maatschappij
van Landbouw
Toestand van Fokker
kritiek
VRAGENRUBRIEK
Uit Ned. Oost-Indië
Dezer dagen werd in Den Haag een ver
gadering gehouden van het hoofdbestuur
der Hollandsche Maatschappij van Land
bouw, welke onder leiding stond van den
voorzitter, den heer F. den Hartog.
Besloten werd bij het Kon. Ned Land-
bouwcomlté aan te dringen op de stichting
van een lagere landbouwschool voor de
Zaanstreek, waarbij als plaats in eerste in
stantie aan Assendelft 'Noord i werd ge
dacht, terwijl voor Zuid-Holland Zoeter-
meer wederom zal worden voorgedragen.
Voorts zal voor beide provincies ook nog
de aandacht worden gevestigd op eenige
andere plaatsen, welke eveneens voor dit
doel in aanmerking komen.
Met meerderheid van stemmen oordeelde
het hoofdbestuur het juister om een defi
nitieve uitspraak inzake de al of niet op
heffing van de kalverteeltregeling uit te
6tellen tot het vroege voorjaar.
Kennis werd genomen van een uitvoerig
rapport van de commissie van voorberei
ding inzake de oprichting van een gezond
heidsdienst in de provincie Zuid-Holland.
Met algemeene stemmen besloot het
hoofdbestuur de oprichting van een der
gelijke instantie te bevorderen.
Bij het hoofdbestuur was een voorstel
binnengekomen ook in de Hollanden te ko
men tot het houden van groenvoederda-
gen, welke ten doel hebben in den meest
ultgebrelden zin het gebruik van groenvoe-
der te propageeren.
Besloten werd hieraan allen mogelijken
steun te verleenen, terwijl de beslissing
omtrent het al of niet houden van groen-
voederdagen zal worden uitgesteld tot a.s.
voorjaar.
De vergadering kon er mede accoord
gaan, dat aan het verzoek van een afdee-
ling, om te bevorderen, dat het prijsverschil
tussohen brouwgerst en de gewone gerst,
dat vroeger in den vrijen handel plm. 75
cent had bedragen en thans op 40 cent ge
steld is, weer op dit niveau wordt gebracht.
Aan het Kon. Nederl. Landbouw Comité
zal een en ander worden doorgegeven.
Het hoofdbestuur sprak zijn algemeene
ontstemming uit over het onbevredigende
verloop van tal van maatregelen, temeer,
waar uit de bewoordingen van den minis
ter de indruk gevestigd was, dat men een
anderen koers zou inslaan.
Nadat vervolgens nog enkele voordrach
ten voor benoemingen van pachtbureaux
en pachtkamers werden opgemaakt, en on
derwerpen van ondergeschikt belang wer
den afgehandeld, sloot de voorzitter de
vergadering.
NEDERLANDSCH-DUITSCHE
CLEARINGOVEREENKOMST
Op 21 December werd tusschen de Neder
landsche en de Duitsche onderhandelings
commissie overeenstemming verkregen over
de verlenging van het op 31 December as.
afloopende Nederlandsch-Duitsche clearing
verdrag.
Voorts werden voor het eerste kwartaal
van 1940 betallngscontingenten voor den
uitvoer naar Dultschland vastgesteld.
Men seint uit New-York aan de „Msb.":
Over den toestand van den vliegtuigbou
wer Anthony Fokker wordt vernomen, dat
de patiënt gisteren het bewustzijn heeft
verloren.
HET NIEUWE ELECTRISCHE
SPOOR WEGMATERIEEL.
Een bestelling voor ongeveer 14 millioen
bij de Nederlandsche industrie.
De plannen tot electrificatie van de spoor
lijnen AmsterdamAmersfoort, Utrecht
Amersfoort en UtrechtHilversum omvat
ten, zooals men weet, tevens een belangrijke
uitbreiding van het gestroomlijnde elec-
trische materieel. De bouwplannen hebben
betrekking op 25 vijfwagentrelnstellen. 15
tweewagentreinstellen, 37 versterkingsrij
tuigen voor de driewagentreinstellen van
het middennet en 29 versterkingsrijtuigen
voor de tweewagentreinstellen van het
middennet, in totaal dus 221 rijtuigen.
De directie der Ned. Spoorwegen heeft
deze wagens dezer dagen besteld, zoo meldt
het ,,Vad." De geheele order is onderge
bracht bij de Nederlandsche industrie en
wel bij Werkspoor te Zuilen, de firma Beij-
nes te Haarlem en de firma Allan te Rot
terdam.
Voor de werkgelegenheid in Nederland
beteekent deze opdracht een aanmerkelijke
verruiming, daar met een en ander een
bedrag van ongeveer 14 millioen gemoeid
is. Een belangrijk aantal arbeiders zal er
circa l'/j Jaar werk aan hebben. Men re
kent er namelijk op, dat het nieuwe ma
terieel in het midden van 1941 in bedrijf
zal komen.
BEZOEK VAN DEN BELGISCHEN
MINISTER, Dr. H. DE MAN.
Om onze organisatie van O. en O.
te bestudeeren.
Naar het „Vad." ter oore komt, zal de Bel
gische minister dr. H de Man waarschijn
lijk kort na de Kerstdagen een bezoek aan
Nederland brengen.
Dr. de Man. die deel uitmaakt van het
Belgische kabinet als minister zonder por
tefeuille, heeft de leiding van den dienst
van wat men daar noemt „den vrijen tijd
van den soldaat". Deze organisatie verricht
in België hetzelfde soort werk als bij ons
O. en O. doet. In zijn zooeven genoemde
kwaliteit heeft minister De Man, in gezel
schap van koningin Elisabeth, o.m. reeds de
verschillende kantonnementen van het Bel
gische leger bezocht.
In verband met zijn bijzondere belang
stelling voor dezen dienst stelt minister De
Man er prijs op thans na te gaan hoe hier
te lande O. en O. georganiseerd is. Het is
om die reden, dat hij in den loop van de
volgende week hier een kort bezoek hoopt
te brengen.
EEN TWEEDE „KINDERVLUCHT" NAAR
INDIK.
Eind Januari uit Amsterdam.
Zooals reeds werd aangekondigd, heeft de
K.L.M. het plan opgevat, de „kindervlucht"
van De Gier naar Nederlandsch-Indië, welke
met veel succes verliep, door een tweede
„kindervlucht" te laten volgen.
Na eenig uitstel heeft men thans besloten
deze vlucht te doen plaats vinden tegen het
einde van Januari a.s.
De passagiers zullen 26 Januari uit Am
sterdam vertrekken. Op 30 Januari vertrekt
het vliegtuig uit Napels. In de eerste week
van Februari zal het in Nederlandsch-Indië
aankomen.
Evenals den vorigen keer, zal het gezel
schap kinderen door een stewardess worden
begeleid. Deze taak is ditmaal opgedragen
aan mej. van Leeuwen Boomkamp, die de
reis tot Batavia zal meemaken, zoodat de
kinderen over het geheele traject aan haar
zorgen zijn toevertrouwd.
HET WESTLAND ZONDER WATER.
Wegens lek in buizennet.
Gisteren heeft het Westland het voor het
grootste deel zonder drinkwater moeten
stellen. Voor de huisvrouwen en de kwee
kers in de Westlandsche gemeenten bracht
dit groote moeilijkheden met zich mee
Het Westland is aangesloten bij de N V.
Westlandsche Waterleiding Maatschappij te
Loosduinen. Wegens lekkage in het buizen
net moest het Westland worden afgesloten.
Van de zijde van de maatschappij deelde
men aan de „Msb." mede, dat alles in het
werk wordt gesteld om het euvel zoo spoe
dig mogelijk te verhelpen.
ALGEMEENE VERGADERING VEREEN.
„NEDERLANDSCH FABRIKAAT."
In de algemeene vergadering van de ver-
eenlging ..Nederlandsch Fabrikaat", die
zooals gemeld de heer Damme gisteren
met een rede heeft geopend, kwam nadat
de begrooting voor 1940 was goedgekeurd, de
uitbreiding van het hoofdbestuur met ver
tegenwoordigsters van vrouwenorganisaties
aan de orde. Benoemd werden: mevr. D.
Opper.heimer—Belinfante, (Nederl. vereeni-
glng van huisvrouwen), mevr. E. Teilegen
'Federatie van r.-k. vrouwenbonden), jkvr.
mr. C. W. I. Wttewaall van Stoetwegen
(Ned. chr. vrouwenbond).
Tenslotte reikte de voorzitter de legpen
ningen uit aan de winnaars van de door
de vereeniging uitgeschreven prijsvraag.
Hieraan voorafgaande vond een vergade
ring plaats van het hoofdbestuur der ver
eeniging. In deze vergadering werden even
eens eenige nieuwe bestuursleden benoemd
n.l. de heeren: S. de la Bella Jr., (Ned. ver
bond van vakvereenigingen), H. J. Kuiper
(r.-k. werkliedenverbond), A. Stapelkamp
(chr. nat. vakverbond). Tevens werd in de
vacature in het hoofdbestuur, welke ont
staan was door het overlijden van den heer
J. K. W. F. van Bommel voorzien door de
benoeming van den heer E. J. M. Stumpel
te Hoorn, namens de contact-centrale der
drie middenstandsbonden.
Tot algemeen ondervoorzitter werd be
noemd de heer dr. ir. A. H. W. Hacke, di
recteur-generaal van den arbeid.
Vervolgens werd de gedurende het jaar
1940 te voeren propaganda besproken, welk
plan in verband met de zich thans snel
wijzigende omstandigheden een voorloopig
karakter draagt.
BURGEMEESTERS.
Bij Kon. Besluit is, met ingang van 1
Januari a.s. benoemd tot burgemeester der
gemeente Kloetinge: mr. H. N. baron
Schimmelpenninck v. der Oye (geboren 20
September 1907 te Wassenaar, thans volon
tair ter secretarie te Rijswijk) en is be
noemd tot burgemeester van Bemmel: W.
van Elk, met toekenning van gelijktijdig
eervol ontslag als burgemeester der ge
meente Westervoort.
SINAASAPPELEN AANGEVOERD.
De eerste zending in dit seizoen van si
naasappelen uit Valencia is in Nederland
aangekomen. Het s.s. „Irene", van de Kon.
Ned. Stoomboot Mij., heeft gisteren 24.181
colli Valencia sinaasappelen te Rotterdam
gelost en vertrok daarna ledig naar Am
sterdam. Geruimen tijd zijn geen Valencia-
sinaasappelen in Nederland aangevoerd.
INDIK-TARIEVEN K.L.M. WORDEN
VERLAAGD.
De directie der K.L.M. deelt mede, dat be
sloten is de tarieven op de Indie-route met
ingang van 1 Januari a.s. te verlagen. Daar
mede is men bijna teruggekeerd tot het peil
van voor den oorlog. Voor een reis van Am
sterdam naar Batavia komt de verlaging
neer op 10 Ook de vrachttarieven hebben
een verlaging ondergaan. Retours zullen niet
worden afgegeven, wel zal een korting van
10 °/o worden verleend op de terugreis, wan
neer deze binnen het jaar wordt aanvaard.
VERSPREIDE BERICHTEN.
De gewone audiëntie van den minister
van onderwijs, kunsten en wetenschappen
zal op Donderdag 28 December e.k. niet
plaats hebben.
De gemeenteraad te Arnhem heeft be
sloten een crediet van 350.000 gulden toe
te staan voor de verbouwing van het ge
bouw „Musis Sacrum", dat met ingang van
15 Mei as. voor den tijd van tien jaar ver
huurd is aan de Heinekens bierbrouwerij
te Amsterdam.
DE AARDBEVING.
Omtrent de aardbeving wordt thans na
der vernomen dat in de plaats Kakas zeven
en twintig huizen ingestort of beschadigd
zijn. Onder de beschadigde gebouwen is ook
een particuliere school.
Op verschillende plaatsen vertoonen de
wegen scheuren. Persoonlijke ongelukken
hebben niet plaats gevonden. Slechts één
persoon is lichtgewond.
In een nabijzijnd dorp zijn honderd acht
huizen beschadigd of ingestort.
Tijdens de beving werd een sterke zwa
vellucht waargenomen.
De resident en andere autoriteiten heb
ben zich onmiddellijk naar de streek bege
ven, waar de aardbeving de bevolking het
zwaarst heeft getroffen.
Lel op den hartvorm.
12 stuks 50 ct. 2 st. 10 ct
D. S. te L De gevraagde adressen zijn:
Te Rotterdam: Rott. Lloyd N.V. Veerhaven
7; Vereen. Nederl. Scheepvaart-Mijen, West
plein 2 b; Vinke en Co., Leuvehaven 52; Nievelt
Goudriaan's en Co. Stoomvaart-Mij.. Veerhaven
2; Halcvon Lijn N.V. Veerkade 5; Scheepvaart
Mij. Millingen N.V.. Willemskade 2a; Scheep
vaart Mij Rotterdam Oceaan, Westplein 2b;
Scheepvaart en Steenkolen Mij. Parklaan 22;
Scheepvaartvereen. Zuid, P. de Hoogweg 110;
N.V. van Ommeren's Scheepvaart Bedrijf N.V.,
Westerlaan 10; HollandAmerika Lijn, Wil-
helminakade.
Te Amsterdam: Stoomvaart Mij. Noordzee,
Pr. Hendrikkade 48; Stoomvaart Mij. Neder
land. Pr. Hendrikkade 108; Nederlandsche
Lloyd, Heerengracht 210: Holland—Afrika Lijn,
Binnenkant 7; Kon. Nederl. Stoomboot Mij.,
Pr. Hendrikkade 108. en Kon. Paketvaart Mij.,
Pr. Hendrikkade 108.
4926
(Ingez Med.)
Mij. Nederland TABIAN, uitr., 26 Dec. te Sa-
bang verwacht.
Holland—Amerika Lijn VEENDAM, 22 Dec.
van Rotterdam te New-York.
JavaNew-York Lijn JAPARA, 21 Dec. van
Singapore naar New-York KOTA GEDE,
Java naar New-York, 21 Dec. te Boston
SIANTAR, Java n. New-York, 21 Dec. van
Kaapstad SOEKABOEMI. Java naar New-
York, pass. 21 Dec. St. Vincent.
Rott. Lloyd GAROET, uitr., 22 Dec. nam. 5
uur te Belawan.
Silver-Java-Pacific Lijn MA DO ERA, 21 Dec.
van Honolulu naar Java.
Java—New-York Lijn BENNEKOM, 22 Dec.
van New-York te Batavia,
Ja meneer, dat zijn de lui, die zich als
nachtwaker kwamen aanbieden.
DRIE KINDEREN VERBRAND.
Gisteren is naar uit Batavia wordt
gemeld brand ontstaan in de plaats Ba-
jang in de Padangsche beneden-landen. In
een huisje op een rijstveld zijn drie kinde
ren verbrand gevonden. Zij hielden elkaar
omstrengeld. De ouders waren afwezig.
De brand was in een keuken ontstaan.
Een scène uit de film „De laatste kus" met Bette Davis en Miriam Hopkins in de
hoofdrollen.
SHIRLEY TEMPLE IN
„DE KLEINE PRINSES."
Reeds eenigen tijd geleden wijdden wij
In deze rubriek aandacht aan de film
„The Little Princess" met Shirley
Temple in de hoofdrol, een film, die
vervaardigd werd naar het boek van dien
naam van de schrijfster van „De Kleine
Lord", Frances Hodsgon Burnett. Hierbo
ven een opname uit deze fraai gekleurde
film.
IS SCHAATSENRIJDEN VOOR DE LENS
MOEILIJK.?
„Dat is me niet meegevallen", verklaar
de George Formby, de held uit de succes
volle film ,,'t Zit in de Lucht" en „Leven in
de Brouwerij", toen hij voor opnamen van
een nieuwe film, „Kouwe Drukte", zijn
bedrevenheid in schaatsenrijden voor de
filmlens moest demonstreeren.
,,U moet weten, dat ik. en het zou me-
i nigeen wel net zoo vergaan, in geen jaren
schaats heb gereden. De opnamen voor
1 mijn nieuwe film eischten absoluut, dat ik
I behoorlijk voor den dag zou komen en dus
restte mij geen andere weg dan maar
eerst eens te gaan oefenen Dat valt al
niet mee. als je. zooals leder gewoon ster
veling, die repetities houdt op gewoon ijs.
Maar kunstijs, én het vooruitzicht, dat je
capriolen op de filmstrook worden opge
nomen ziet U, dat is eerst wel een
beetje beangstigend"!
Ik begon eigenlijk maar weer van voren
af aan, voetje voor voetje. Als je de pro
minenten op dit gebied gracieus ziet pas-
seeren op zoo'n prachtig effen vlak, och,
dan denk je, dat zooiets niet zoo'n kunst
is. Maar probeer het eerst zelf maar eens.
Bovendien: toen ik langzamerhand een
beetje handiger werd en mij niet meer zoo
onwennig voelde, moest ik rekening ermee
houden, dat ik op het ijs twee dingen te
doen had: schaatsenrijden, maar tevens
spelen! Juist in die scènes op het ijs beleef
ik de malste avonturen en je moet dus
eerst wel flink getraind zijn, om je aan
dacht op je spel te kunnen concentreeren."
„Waar ik eigenlijk eerst het meest per
plex van stond en in de meeste geval
len lag! was, dat het ijs zoo hard was.
Het zag er zoo „uitnoodlgend" uit, maar
zoodra je een stap erop gezet had, was het
„boem" en dan kon je proefondervinde
lijk vaststellen, dat het Inderdaad „kei"
was. Toch leerde ik het ten slotte behoor
lijk en ik had volop gelegenheid om ijs
hockey op de juiste waarde te schatten.
Tijdens de opnamen van „Kouwe Drukte"
heb ik b.v. een wedstrijd a l'improviste bij
gewoond van medespelers uit de film en
ik kan nu de belangstelling, die duizen
den voor deze sport hebben, beter begrij
pen. Zoo leert filmspelen je blik ver
ruimen.
In enkele scènes fungeert de bekende
Phil Taylor als „double" van George Form
by, hoewel Formby erop stond om het
grootste deel van het werk zelf te doen.
Formby's tegenspeelster in „Kouwe
Drukte" is Kay Walsh.
George Formby moet in zijn nieuwe film
„Kouwe Drukte" (I see Ice) wel in alle
opzichten „van zessen klaar" zijn. Hij
moet namelijk in die film zes verschillende
rollen spelen, te weten: een sluwe foto
graaf, die een miniatuur camera in zijn
das heeft verborgen,; een blonde revue-
girl. en nog wel een knappe ook....; een
hard-ploeterende werkvrouw; een tooneel-
decorateur; een Kozak, met baard en; een
ijshockey-scheidsrechter.
Wat een filmacteur al oiet kan mee
maken I
Een waarachtig scheppend kunstenaar
leeft vele levens. Ieder karakter, dat hij in
film. tooneelstuk of anderszins uit te beel
den heeft, moet hij tijdelijk tot het zijne
maken, wil hij inderdaad de volle persoon
lijkheid kunnen weergeven van de figuren
welke hij tot leven brengen wil. Want dat
is de moeilijkheid: tot leven brengen.
Hoe dikwijls zien we niet, dat een kun
stenaar er volkomen in slaagt ons de pro
blemen, den strijd of de vreugde van de
figuren, welke hij weergeeft, duidelijk en
helder voor oogen te stellen en het hem
toch niet gelukt die figuren dat warme,
menschelijke. kloppende hart te schenken,
dat kenmerk van het leven is?
Dit waren overwegingen na een gesprek
met Bette Davis, de karakter-speelster, die
den laatsten tijd meer en meer op den
voorgrond treedt en met iedere rol
meer opvalt. Noemen velen haar niet „de
Sarah Bernhardt van het witte doek"? En
terecht1
Na de verfilming en scènes uit de
film ,.'De Laatste Kus" (The Old Maid),
werd over verschillende rollen in haar
laatste films gesproken, „Nemen wij bij
voorbeeld .Levensdans". De moeilijkheid
in de rol van Judith Traherne was. de
figuur zóó voor het publiek te doen léven,
dat haar dood aan het einde van de film
inderdaad voor ieder een persoonlijk ver
lies beteekende. Bij het begin van de film
maakt men kennis met Judith, haar ka
raktereigenschappen en eigenaardigheden,
maar niemand ként deze vrouw. Niemand
is bij voorbaat geïnteresseerd in haar lot
gevallen, niemand lééft met haar mede.
En toch is dat absoluut noodig. wil men
acte na acte den overgang kunnen volgen
van drama tot tragedie, als aan het eind
Judith's dood niet een droevig einde aan
haar leven brengt, maar integendeel een
volledige overwinning van den mensch op
de zinlooze genoegens van dit leven de
monstreert."
Moeilijker dan het onder woorden bren
gen is het spelen van een dergelijke rol.
In mijn nieuwste film „De Laatste Kus"
wordt één der meest gecompliceerde pro
blemen behandeld, welke ooit in een dra
ma gesteld werden. Het is de geschiedenis
van twee nichten, welke rollen uitgebeeld
worden door Miss Hopkins en mijzelf. Deze
nichten haten elkander maar worden door
de omstandigheden gedwongen haar in-
nerlijkste geheimen te deelen, en geza
menlijk zware lasten te dragen. De eene
verwoest het leven van de ander, en tracht
daarna deze wond te helen. Het is uiterst
moeilijk in een dergelijke situatie de ka
rakters tot werkelijke menschen te maken.
in deze atmosfeer van vrouwelijke in
trige en tragische verwikkelingen. Het is
de meest interessante rol welke ik ooit te
spelen heb gekregen," besloot Miss Davis.
Op grond van haar creaties In haar
laatste films, wij noemen slechts de
hierboven reeds aangehaalde „Levens
dans", „Juarez", en Jezebel" denken wij,
dat voor de uitbeelding van een dergelijk
zware rol een uitstekende actrice gevon
den is.
„SWEETHAERTS".
Deze week spelen Jcanette Mac Donald,
Nelson Eddy en Ray Bolger de hoofdrollen
in de film „SweethaertsHierboven Jea-
nette Mac Donald en Ray Bolger in de
scène van den klompendans.
