Het Finsche beroep op den
Volkenbond
Amerika tegen de Britsche
blokkade van Duitsche export
80ste Jaargang
ZATERDAG 9 DECEMBER 1939
No. 24452
De strijd aan de Mannerheimlinie
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Veroordeeling van de Sovjets gevraagd
Van het Finsche
strijdtooneel
Wat een Finsch kolonel
vertelde
De blokkade van Finland
Een protest-nota
overhandigd
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarlel. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd ztjn:
per 3 maanden £.3.35
per week £.0.18
Franco per post 2:35 per 3 maanden -t- portokosten.
(voor binnenland 10.80 per 3 nm(L>,
Holsti, de vertegenwoordiger der Finsche
regeering te Genève, heeft den Volkenbond
thans ter verspreiding een uiteenzetting
doen toekomen over de redenen en de om
standigheden, welke de regeering te Hel
sinki ertoe hebben gebracht, de Interven
tie te vragen van den Volkenbond ln het
Finsoh-Russisch conflict.
De Finsche regeering herinnert ln het
kort aan de geschiedenis van haar betrek
kingen met sovjet-Rusland en hoe enkele
dagen na Finland te hebben erkend sovjet-
Rusland op 4 Januari 1918 reeds vijandelijk
heden opende, welke overigens eindigden
met een overwinning van het Ftnsohe volk.
Hierna werd op 21 Januari 1932 een ver
drag van niet-aanval en vreedzame regeling
gesloten, vervolgens kwam in 1933 de fa
meuze definitie inzalke agressie van Litwi-
nof, toen 17 September 1939, den dag der
invasie van Rusland in Polen de verzeke
ring der sovjet-regeerlng te Helsinki, dat zij
ln de Finsoh-Russisohe betrekkingen een
politiek van neutraliteit zou volgen.
Niettemin eischte Mbdkou op 5 October
een gedaohtenwissellng tusschen de belde
regeeringen over kwesties van poliUeken
aard, doch Moskou bewaarde over de draag
wijdte daarvan het stilzwijgen. Niettemin
aanvaardde Finland onderhandelingen. Het
duurde bij de onderhandelingen niet lang
of de bedoeling van sovjet-Rusland werd
vernomen, dat dit door Finland Finsche
gebieden wensohte te doen afstaan, hetzij
voor altlid, hetzij in pacht. Hoewel de voor
stellen der sovjetregeerlng, in het bijzon
der zekere daarvan, het karakter hadden
de eerste voorwaarden voor de veiligheid
van het land te bedreigen, zette Finland
de onderhandelingen voort in de hoop op
een oplossing, welke geheel in overeen
stemming zou zijn met de belangen deT
beide landen.
Het exposé herinnert er vervolgens aan,
hoe tijdens dit overleg op de landengte van
Karelië de ontploffing voorkwam, welke
den dood veroorzaakte van eenige officie
ren en soldaten, hoe sovjet-Rusland Fin
land beschuldigde, vervolgens de terugtrek
king van de Finsche troepen eischte en
hoe het overbrengen van de Finsche nota
op Russisoh gebied werd vertraagd, terwijl
dienzelfden datum bij nota het niet-aan-
valsverdrag werd opgezegd. Hoewel het nlet-
aanvalsverdrag niet onderhevig was aan
opzegging voor 1945, behoudens verwittiging
daarvan 6 maanden te voren, en de landen
zich onderworpen hadden aan de bepalin
gen van het verdrag van Tartu en het pact
van Kellogg en Briand, werden de vijande
lijkheden door sovjet-Rusland op 30 No
vember geopend.
De uiteenzetting herinnert nog aan het
aanbod van goede diensten der Vereenigde
Staten en vervolgens aan de pogingen van
Zweden bij de onderhandelingen te bemid
delen. Daar dit alles evenwel mislukte, werd
besloten het geschil aan den Volkenbond
voor te leggen. Aan het einde van haar
uiteenzetting maakt de Finsche regeering
een toespeling op de nota van Mclotof,
waarin zij zegt: Ten aanzien van de z.g.
democratische Finsche regeering, waarvan
Molotof melding maakt en welke slechts een
schijnregeerlng is. welke door de sovjet-
regeerlng zelve is ingesteld en derhalve niet
het recht heeft het Finsche volk te verte
genwoordigen. kan met waarheid worden
gezegd, dat zij slechts een zeker aantal Fin
sche vluchtelingen vertegenwoordigt, die na
den burgeroorlog van 1918 zijn uitgeweken
naar Rusland en Russische burgers zijn ge
worden. Tegelijkertijd worden deze lieden
In Finland beschouwd als misdadigers, die
beschuldigd worden van hoogverraad tegen
hun geboorteland.
Het Finsche communiqué verklaart:
Leger: de vijand heeft zijn aanval bij
Taillalenjoki ten Westen van het Ladoga-
meer voortgezet. De aanval wordt afge
slagen. Aan de Oostgrens heeft de vijand
thans het dorp Suomussalni-bezet
Vloot: de vijand heeft het eiland Suur-
sari (Hogland) in de Finsche Golf bezet
en de eenige twee dorpen aldaar verwoest.
Luchtmacht: er zijn geen luchtaanvallen
gedaan
Het Russische legerbericht zegt:
Op 8 December hebben de troepen van
het militaire district Leningrad den op-
tarsch in alle richtingen voortgezet. In de
Oostelijke sectie van de landengte van Ka-
Jelië hebben de Russische troepen, die op
1 December de Finsche verdedigingslinie
langs de rivier Taipaleenioki en de water-
Mie van Vuoksi hebben doorbroken, hus
succes in Noordelijke richting en op de
"anken ontwikkeld.
Met het oog op het ongunstige weer. is
luchtmacht niet in actie gekomen. Wel
"erden verkenningsvluchten gedaan.
Het Noorsche blad „Dagbladet" meldt:
Er is weer een zware sneeuw gevallen op
het front van Petsamo, waardoor de ope
raties te land en ln de lucht tegengehou
den werden.
Gemeld wordt, dat de Russen zware ver
liezen hebben geleden, toen zij troepen aan
land zetten te Lilnahamari. Toen de Sov
jet-Russische booten de kust naderden,
deed zich, zoo wordt gemeld, een verschrik
kelijke ontploffing voor, waardoor gewel
dige rotsblokken ln zee stortten. Een aan
tal booten kapseisde en verscheidene hon
derden mannen verdronken. Tegelijkertijd
openden Finsche machinegeweren het
vuur.
En het Fransche Havas-bureau zegt:
Op de Karellsche landengte zijn de laat
ste dagen vooral voorpostengevechten ge
leverd en volgens neutrale waarnemers, die
van het front te Helsinki teruggekeerd zijn
speelt de artillerie nog een groote rol.
wordt vooral gevochten ln het niemands
land voor de Mannerheim-linle. De Finnen
zijn daarbij in het voordeel, doordat zij het
terrein en de bosschen kennen. De Rus
sische patrouilles verdwalen vaak en vrij
veel krijgsgevangenen worden er door de
Finnen gemaakt.
Het Finsche leger houdt zich uitstekend,
de manschappen zijn goed gewapend en
uitgerust.
In het uiterste Noorden hebben Sovjet-
Russische vliegtuigen gepoogd de nikkel-
mijnen van Kolosjoki te bombardeeren,
doch zonder resultaat. Te land is het rus
tig in deze streek, hoewel men zich aan
beide kanten voorbereidt op de komende
actie.
De Finsche openbare meening toont een
levendige dankbaarheid voor de bewijzen
van sympathie uit de geheele wereld en
vooral uit de Vereenigde Staten. Frankrijk,
Groot-Brlttannië en Italië. De Finsche
pers ziet daarin een kostbare aanmoedi
ging van het Finsche volk, om te vol
harden in den strijd.
De bijzondere correspondent van het
Engelsche Reuterbureau aan het front in
Karelië bericht, dat hij in den nacht heeft
staan luisteren naar het artillerievuur. De
Finnen beantwoordden het vuur van de
Russen, welker artillerie 27 K.M. afstond.
Aan den horizon zag hij den gloed van ln
brand geschoten dennenbosschen.
Naar verluidt maken de Russen uitge
breide voorbereidselen om een aanval te
doen in dit gebied.
De correspondent heeft een onderhoud
gehad met den Flnschen commandant van
het district Vlipurl, kolonel Alexander
Mellblom, een man met een jeugdig uiter
lijk.
Kolonel Mellblom verklaarde, dat, naar
zijn schatting, de Russen minstens hon
derd tanks hebben verlorén. De Russische
tanks waren oud en dun gepantserd, de be
manning is slecht gedisciplineerd, de tanks
hielden het niet uit tegen de Finsche tank
vallen en het goede anti-tankkanon, dat in
Zweden is gekocht.
De kaart geeft de aanvalsrichtingen weer der Sovjet-troepen in het Zuid-Finsch-Kare-
liesch gebied en rondom het Ladogameer.
Bij Surojarvi zijn de Russen 50 Km. Finland binnengerukt.
De strijd bjj Salmi is nog in vollen gang.
De zwart geblokte lijn is de linie, waarop de Finnen zijn teruggetrokken.
De Mannerheimlinie begint bij het Merengebied Vukusi ten Zuiden van Viborg, sluit aan
bü het Saima-, Kokon-Selka-, Puri-Vesi- en Orivesi-meer.
De kolonel gaf toe. dat het roode leger
in de eerste week 60 K.M. is opgerukt,
doch tot nu toe heeft het slechts de Fin
sche voorposten ontmoet. Vandaag zijn zij
voor de eerste Finsche verdedigingslinie
gekomen en tot nu toe is nog geen Rus
sisch soldaat hier doorgebroken. De Fin
nen hebben slechts één procent van hun
troepen verloren. Terwijl de Russen slechts
twaalf Finnen gevangen hebben genomen
hebben de Finnen eenige honderden Rus
sen krijgsgevangen gemaakt.
De correspondent deelde verder mede te
hebben gesproken met vijf krijgsgevange
nen. Een boer uit de omgeving van Smo
lensk deelde mede, dat hij gedeserteerd
was, toen de officieren een mitrailleur op
van een bombardements-vliegtuig, die ge
wond in een hospitaal lag, zeide, dat de
Sovjet-piloten strenge opdracht hadden
geen burgers te bombardeeren, doch het
was moeilijk hieraan te gehoorzamen bij
het bombardeeren van militaire objecten
in een stad. aangezien nauwkeurig richten
niet mogelijk is.
finsche reactie.
De Finsche regeering heeft de volgende
officieele verklaring afgegeven: na haar
agressie tegenover Finland heeft de sovjet-
hem hadden gericht. Een einder, de piloot unie verklaard, dat de staat van oorlog niet
In een formeele nota aan Engeland, be
treffende de blokkade van de Duitsche ex
porten, die gisteren te Londen is overhan
digd. zegt de Amerikaansche regeering het
volgende
„De regeering der Vereenigde Staten
ziet zich gedwongen, te verzoeken, dat
de door de Britsche regeering genomen
maatregelen geen ingrijpen zullen ver
oorzaken in den wettigen handel van
haar onderdanen. Fntusschen behoudt
zij zich al haar rechten en de rechten
van haar onderdanen voor, voor elk
geval, dat en voor den omvang waarin
inbreuk mocht worden gemaakt op die
rechten."
De nota voegt hieraan toe:
„Volkomen afgescheiden van de beginse
len van het Internationale recht, dat hierbij
betrokken is en op de handhaving van de
onaantastbaarheid van dat recht kan niet
te sterk de nadruk gelegd worden in deze.i
tijd, nu de neiging tot veronachtzaming,
van het recht in de internationale betrek
kingen de vrijheid bedreigt van de vrede
lievende naties zijn er practische rede
nen, die de regeering er toe drijven, nota te
nemen van de order in Council, hier in
kwestie."
Deze practische redenen zijn o.m. de vol
gende:
Er zijn vele gevallen, waarin bestellingen
voor goederen van Duitschen oorsprong
door Amerikanen zijn gedaan en waarvoor
zij reeds geheel of gedeeltelijk betaald heb
ben. of zich op andere wijze hebben ver
plicht.
Verder zijn er gevallen, waarin goederen,
die van Duitschland gekocht zijn of gekocht
zouden kunnen worden, niet gemakkelijk,
zoo dit al mogelijk zou zijn, verkregen kun
nen worden op andere markten, terwijl zij
toch noodig zijn voor de Amerikaansche
koopers ter uitoefening van hun wettig be
drijf. industrie of beroep (het staatsdepar-
tement doelt hier op artikelen als precisie-
instrumenteni.
Voorts verklaart het staatsdepartement,
dat het Engelsche besluit, wanneer het let
terlijk zou worden toegepast, Amerikaan
sche schepen zou onderwerpen aa.i opbren
ging naar Britsche havens, wanneer bevon
den werd. dat zij goederen vervoerden van
Duitschen oorsprong of van Duitschen
eigendom, zonder dat rekening gehouden
zou worden met de plaats, waar die goede
ren ingeladen zijn of de plaats waarvoor
zij bestemd zijn. en zonder rekening te hou
den met de vraag, wie de eigenaar is van
die goederen op het oogenblik. waarop het
schip wordt aangehouden.
Het staatsdepartement vestigt de aan
dacht van Engeland op de bepaling volgens
de neutraliteitswet ten aanzien van de oor
logszones, waarin Amerikaanschen schepen
verboden wordt, handel te drijven op de
westkust van Europa tusschen Bergen en
Noord-Spanje. De nota voegt hier dan aan
toe:
„Een rechtvaardiging voor tusschen-
beide komen ten opzichte van Ameri
kaansche schepen of scheepsladingen
op grond van inbreuk op de blokkade
kan zich nauwelijks voordoen."
De nota gaat dan aldus voort:
„Wat ook gezegd moge worden voor of
tegen de maatregelen, die door den
eenen oorlogvoerende genomen worden
tegen den andere, zij mogen rechtens
niet zóó opgevoerd worden, dat zij de
rechten uitbreiden van een oorlogvoe
rende over neutrale schepen en hun
ladingen of op andere wijze neutrale
staten en hun onderdanen benadeelen
ten aanzien van hun wettige activitei
ten.
De Britsche regeering zal gemakkelijk be
grijpen. waarom de regeering der Veree
nigde Staten niet met gelijkmoedigheid de
maatregelen, die onder oogen gezien wor
den door den „order in council", kan be
schouwen, welke, wanneer zij werden toe
gepast, niet kunnen nalaten, d. vele onge
makken en nadeelen, waaraan de interna
tionale handel reeds wordt onderworpen, te
vergrooten."
De nota nerinnert nog aan het feit, dat
ook in 1915 een nota gezonden is aan Enge
land. Toen werd veel krachtiger gepro
testeerd tegen een bijna gelijhluidenden
„order in council."
BINNENLAND.
Electrificatie van het Gooi vermoedelijk
in 1941 gereed. (Binnenland, 3e Blad).
De regeling der kinderbijslagverzekering.
(Binnenland, 3e Blad).
Omzet der textielgoederen met 21 pCt. ge
stegen. (Binnenland, 3e Blad).
Ons parlementair overzicht. (3e Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Beperkte affaire - Weinig gepronon
ceerde stemming - Geringe koersver
schillen - Amerikanen iets lager - Be
leggingen kalm.
BUITENLAND.
Amerikaansche nota aan Londen inzake de
blokkade van den Duitschen export.
(Ie Blad).
Nieuwe verliezen ter zee aan weerszijden.
(Ie Blad).
Het Finsche beroep op den Volkenbond.
(Ie Blad).
Nog houden de Finnen de Mannerheim
linie. (Ie Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 2 VAN HET 3e BLAD.
Meest matige wind uit Westelijke
richtingen, later krimpend tot
Zuidwest of wellicht Zuid. Zwaar
tot half bewolkt. Later wellicht
weer betrokken. Aanvankelijk
zacht met weinig of geen regen,
later kans op enkele regenbuien
en iets kouder.
stormwaarschuwings-
DIENST:
Hedenmorgen te 11.20 uur werd
geseind aan alle posten:
„Attentiesein neerhalen".
bestaat. Derhalve heeft zij niet het recht
thans blokkade-maatregelen te nemen,
welke niet alleen gevolgen hebben voor
Finland maar ook voor andere naties. Blok
kade in vredestijd is alleen mogelijk tegen
over landen, die zekere bepalingen van
den -'olkenbond hebben geschonden
zooals Rusland inderdaad heeft gedaan
door Finland binnen te vallen. Bovendien
moef een blohtode om wettig te zijn, effec
tief zijn, zooals bepaald in de Parijsche
verklaring van 1856, welke door alle be
schaafde landen, met inbegrip van Rus
land. :s onderteekend. Voor zoover bekend,
heeft Rusland op het oogenblik in de Both-
nische Golf geen enkel schip en ook kan
geen enkel schip er binnenkomen, daar de
Aalandzee door mijnen is gesloten. Van-
da-.r, dat. indien de blokkade de Bothni-
sche Golf betreft, zij duidelijk zonder wet
tige en .eitelijke beteekenis is.
Het is ook mwaarschijnlijk dat Rusland in
staat zal zijn tot een doeltreffende blok
kade in de Flrische golf, gezien de kust-
lengte en de ongeschiktheid u-. Russische
vloot een dergelijke operatie ten uitvoer
te leggen.
Finland kan ook, mei het oog op zijn
kustverdedigingswerken, luchtmacht, sche
pen en mijnen doeltreffende maatregelen
nemen om Rusland te verhinderen een
blokkade ten uitvoer te leggen, zooals werd
bewezen in het geval van de Kirof".
hull waarschuwt moskou.
De Amerikaansche staatssecretaris Huil,
he^ft verklaard, dat de regeering der Ver
eenigde Staten Rusland verantwoordelijk
zou stellen voor alle schade aan Amerika
nen of Amerikaansche belangen toege-
