Is de Finsche regeering
Cajander afgetreden?
Nog een vreedzame oplossing
mogelijk?
VRIJDAG 1 DECEMBER 1939
No. 24445
HEI VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt.
80ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Finsch communiqué
Aan het einde van den
eersten dag
Dif nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD
Wat Moskou meldt
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES.
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd z*jn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bU maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordemdsplein Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd "«Hm
per 3 maanden f 233
per week
Franco - per post t. 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f.0.80 per 3 tnndj
Gezicht op Helsinki met het moderne hoofdstation.
Hoewel de Finsche regeering-Cajander in de Kamer met alge-
meene stemmen een motie van vertrouwen kreeg, zou zij toch
zijn afgetreden. Daarvan is aan Moskou kennis gegeven.
Uit Helsinki wordt vernomen, dat vandaag een nieuwe regee
ring wordt gevormd, waarin Kivimaeki minister van buiten-
landsche zaken zal worden.
De nieuwe regeering zal waarschijnlijk vandaag nog onder
handelingen met de Sovjets beginnen, nadat een wapenstil
stand zal zijn tot stand gebracht.
Tanner, de socialistische minister van financiën, zal het nieuwe
kabinet vormen.
Kivimaeki is van December 1932 tot October 1936 minister
president geweest. Hij is jurist en de stichter der universiteit
van Abo. De nieuwe minister van buitenlandsche zaken is
53 jaren.
Later wordt echter weer gemeld: Het bericht over het aftreden
van het kabinet-Cajander is nog niet bevestigd, doch in over
het algemeen goed ingelichte kringen, acht men het w a a r-
s c h ij n 1 ij k.
In dezelfde kringen acht men het mogelijk, dat Ryti eventueel
het voorzitterschap van den ministerraad zal gaan bekleeden
en dat Paasildvi, de gezant te Stockholm, die de onderhande
lingen met Sovjet-Rusland heeft geleid, als minister van buiten
landsche zaken zal optreden.
Onzekerheid derhalvel
President Roosevelt heeft een boodschap gezonden aan Rus
land en Finland, waarin hij er bij deze landen op aandringt,
niet hun toevlucht te zoeken tot „onmenschelijke barbaarsch-
heid" door de bombardeering der burgerbevolking uit
de lucht.
De diplomatieke vertegenwoordigers der Vereenigde Staten
hebben de boodschap overhandigd te Moskou en Helsinki,
nadat berichten waren ontvangen over de bombardeering
van Helsinki.
He. persbureau van het Finsche minis-
e >an buitenlandsche /aken heeft gi-S-
«avond het eerste communiqué over de
gandelijkheden gepubliceerd, dat als volgt
',De Sovjet-Russische troepen zijn zon-
oorlogsverklaring de grens overgetrok-
Op verscheidene plaatsen konden zij
Finsch gebied doordringen, doch zij
*erden door onze troepen teruggedrongen.
Noorden van Ladoga zijn twee Russi
an tanks door onze troepen, die nergens
8 grens hebben overschreden, vernield.
»nki is verscheidene keeren blootge-
vjj geweest aan aanvallen uit de lucht,
^aanvallen waren vooral funest voor
burgerbevolking en hebben talrijke
slachtoffers geëlscht, vooral onder de vrou
wen en kinderen. Ook Lahti werd gebom
bardeerd, de materieele schade is hier ge
ring. doch vier personen werden gedood en
dertien gewond. Het eiland Hangoe is
eveneens gebombardeerd, hier werden ver
scheidene personen gewond en één gedood.
Op verscheidene plaatsen werden de spoor
lijnen gebombardeerd, doch zonder resul
taat. De Russische vloot heeft de kust op
verscheidene plaatsen gebombardeerd. Men
merkt op. dat het moreel onder de troepen
zeer goed is.
Te Helsinki zijn zeven of acht huizen in
brand gevlogen, de technische hoogeschool
is vernield. Bij het bombardement van VI-
borg zouden negen personen zijn gedood.
De aanval op Hangoe werd te half twaalf
in den ochtend ondernomen door vier Rus
sische vliegtuigen; alle bommen vielen ln
het water. Te 14.40 uur naderden de bom
menwerpers opnieuw boven Hangoe en
thans werd een persoon gewond.
Voorts wordt van Finsche zijde nog ge
meld
Als gevolg van de brandbommen, welke
de Russische vliegtuigen tijdens den aanval
van gistermiddag hebben uitgeworpen, ge
raakten vele huizen te Helsinki in brand.
De vliegers Heten een groot aantal bommen
vallen. Het luchtalarm heeft honderd mi
nuten geduurd. Het hoofdstation, dat het
meest moderne genoemd wordt van Europa,
was vol vrouwen en kinderen, die naar het
platteland uitwijken. Heden begint de ver
plichte evacuatie. De orde wordt volmaakt
gehandhaafd en er zijn geen teekenen van
paniek. Men dacht gisteravond, dat de
nacht hevige luchtaanvallen zou brengen.
De Finsche radio heeft gisteren gemeld,
dat tengevolge van de bombardementen op
Helsinki 40 personen zijn gedood en 21 ge
wond. Vrouwen en kinderen waren het tal
rijkst onder de slachtoffers.
Gemeld wordt, dat de meeste Russische
vliegtuigen, die gisteren Finland hebben
aangevallen, hun basds hebben in vliegvel
den. waarvan Rusland zich heeft verzekerd
in Estland en andere Oostzee staten. Gister
avond stonden te Helsinki nog steeds hui
zen in brand, welke door de Russische aan
vallen waren getroffen. De stad was volko
men verduisterd, doch de hemel was rood
gekleurd, terwijl op straat de doordringende
lucht van brandend hout merkbaar was.
Verscheidene bommen van hooge ontplof
fingskracht en van een gewicht van 200
pond zjjn in de buurt van de haven op on
beschermde huizen terechtgekomen. Tot de
huizen, welke getroffen werden, behoort dat
van dr. Berg, den leider van het Finsche
nieuwsagentschap, die op dat oogenblik op
zijn kantoor was. Ook de ruiten van het ge
bouw der Russische legatie zijn gesprongen.
De bommen hebben ook een laboratorium
vernield, waardoor chloorgaswolken ont
stonden.
De leden van de Finsche legatie te Mos
kou treffen voorbereidingen voor hun ver
trek uit de hoofdstad der sovjet-unie.
Het vertrek schijnt nog niet definitief
te zijn vastgesteld.
In Finsche militaire kringen wordt ge
zegd, dat vier sovjet-Russische vliegtuigen
omlaag zijn geschoten, twee nabij Helsinki,
een bij Hango en een ander in Karelië.
Eenige bommen hebben, naar verluidt een
benzinedepot getroffen. Ook verluidt, dat
de Russen troepen aan land hebben gezet
op het eiland Seiscari.
De telefoonverbinding tusschen Stock
holm en Helsinki is verbroken. De Zweed-
sohe scheepvaart op Finland is gestaakt.
Volgens de laatste berichten die in Hel
sinki ontvangen zijn aan het einde van den
eersten dag der vijandelijkheden, schijnt
het, dat de Russische strijdkrachten be
halve het ondernemen van luchtaanvallen
op de hoofdstad, de groote steden, de in-
dustrieele centra en de verbindingswegen,
offensieven van zeer verschillenden aard
tot ontwikkeling hebben gebracht op drie
punten.
De voornaamste aanval werd met aan
zienlijke strijdkrachten ingezet tegen de
versterkte stellingen van Finland op de
Karelische landengte. Deze aanval wordt
niet alleen gesteund door het zware geschut
van Kroonstad, dat vuurt op de Westkust
der landengte maar ook door de lucht
macht. De Russische troepen treden voor-
BINNENLAND.
De inlijving van dienstplichtigen der lich
ting 1940. (iBnnenlaiid, 3e Blad).
Ons parlementair overzicht. (4e Biad).
Het water stijgt nog steeds. (4e Blad en
Laatste Berichten, le Blad).
De Finsche generalissimus maarschalk
Mannerheim.
BUITENLAND.
Is de Finsche regeering Cajander afge
treden? (le Blad).
Roosevelt roept op tot „humanen" oorlog
(le Blad).
Chamberlain over Finland, (le Blad).
De Engelsche buitenlandsche politiek.
(4e Blad).
De Fransche Kamer geeft Daladier de ge
vraagde volmachten, (le Blad).
zichtig op, daar zij de sterkte kennen der
Finsche stellingen.
De tweede aanval komt tot ontwikkeling
ten Noorden van het Ladogameer, komen
de uit de Russische streek van Aunus, waar
bij gepoogd wordt op te rukken in de rich
ting van Impilahti"en Sortevala met het
zeer duidelijke doel door het Noorden om
de versterkte linies der Karelische land
engte heen te trekken.
Bij deze onderneming hebben de Russen
gepantserde strijdkrachten in het veld ge
bracht, waarmede zij trachten zich een
weg te banen door het reeds met sneeuw
bedekte dichte woud. De Finnen bieden
doeltreffend weerstand.
Deze operaties gaan vergezeld van vloot-
demonstraties tegen verschillende punten
van de kust.
In het uiterste Noorden hebben de Russi
sche strijdkrachten het visschersschier-
eiland bezet. Gezien den zeer bijzonderen
aard van het terrein, de gestrengheid van
het klimaat en de afwezigheid van verbin
dingswegen (wegen en spoorwegen ontbre
ken vrijwel geheel; Rovaniemi, het eerste
Finsche station ligt op een afstand van 400
k.m.), kan het in deze streek slechts gaan
om een oorlog van koloniaal karakter;
strooptochten van groote patrouilles en op-
marschen van lichte colonnes door moeilijk
gebied.
De officieele mededeeling over het optre-
dan tegen Finland, die gisteravond over
alle Russische zenders is uitgezonden, zegt
o.m.:
„In den nacht van 29 op 30 November
hebben zich aan de sovjet-Russisch-Fin-
sche grens verscheidene nieuwe incidenten
voorgedaan. Om twee uur des nachts over
schreed bij het dorp Kowaino, ten Noorden
van het Ladogameer, een groep Finsche
soldaten de grens en viel de sovjet-Russi
sche grenswacht aan. De Finsche afdeelin-
gen werden met groote verliezen terugge
slagen. Om 3.15 uur opende een andere
sterke afdeeling Finsche troepen bij het
dorp Raasuli op de Karelische landengte
machinegeweervuur op de sovjet-troepen.
De aanvallers werden ook hier teruggesla
gen. Daarbij werden door de sovjettroepen,
in de nabijheid van het dorp Kormianki tien
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Stormachtige tot krachtige, later
wellicht verder afnemende Zuid
westelijke tot Westelijke wind.
Aanvankelijk betrokken tot zwaar
bewolkt. Later tijdelijk opklarend.
Nu en dan regen. Later kouder.
Het gevechtsterrein in Karelië.
Finsche soldaten en een onderofficier ge
vangen genomen. Om vier uur des morgens
trachtte een verdere afdeeling Finsche
troepen op de Karelische landengte bij het
dorp Termolowo een aanval te ondernemen,
doch zij werd door de sovjettroepen met
machinemachinegeweervuur teruggedreven.
Met het oog op deze leuwe provocaties
met gewapende overvallen van den kant
der Finsche troepen heeft het opperbevel
van het roode leger den troepen het bevel
gegeven op 30 November om acht uur des
morgens de Russisch-Flnsche grens te
overschrijden. Afdeelingen van het roode
leger rukten onmiddellijk op verscheidene
punten van de grens op en wel op de Kare
lische landengte over een diepte var 10 tot
15 k.m. ten Westen van Dtdrens en van uit
Petrosawodsk tot aan het meer Suojaty. Op
de Karelische landengte werden door de
sovjettroepen verscheidene spoorwegstations
bezet. De stad Taelloki is reeds bereikt. Bij
den opmarsch werden door de sovjettroepen
een' - dozijnen gevangenen gemaakt.
Tegelijkertijd ondernam de sovjet-Russi
sche luchtmacht ondanks de ongunstige
weersomstandigheden verkenningsvluchten
boven het gebied van Finland en bombar
deerde de vliegvelden van Vilpurl en Hel
sinki.
RADIOTOESPRAAK VAN ERKKO.
Erkko, de minister van buitenlandsche
zaken in de regeering van Cajander, heeft
gisteravond in een voor de Vereenigde Sta
ten bestemde radioredevoering gezegd, dat
een groote mogendheid, waarmede Finland
betrekkingen van goede nabuurschap on
derhoudt, en een niet-aanvalsverdrag heeft
geteekend, dat tot 1945 geldt, niet alleen
grensstellingen heeft aangevallen, doch
ook open steden efi ziekenhuizen en den
oorlog over het geheele land heeft ver
spreid.
De minister voegde hieraan toe: „wij heb
ben niets dreigends ondernomen tegenover
deze groote mogendheid. Sovjet-Rusland
heeft herhaalde malen geconstateerd, dat
het geen enkel gevaar te duchten had van
Finsche zijde. Men heeft ons beschuldigd
van grensincidenten en van de weigering
de veiligheid van Leningrad mogelijk te
maken. Integendeel" aldus Erkko, „wij heb
ben alles gedaan wat wij konden voor de
veiligheid van deze stad en met name de
terugtrekking aangeboden van onze troe
pen tot een afstand, welke iedere dreiging
terzijde stelde. Wij hebben de bemiddeling
voorgesteld van een neutralen staat, alles
werd geweigerd. Finland, een democratisch
land, factor van cultuur en vrede in Euro
pa heeft alles gedaan om een conflict t4
vermijden."