Hoe de „Rawalpindi
onderging
Ons Kort Verhaal
Ontspanning
voor de gemobiliseerden
UR0D0NAL
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 28 November 1939
Vierde Biad
No. 24442
AKKERTJE.
Reclame
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
80ste Jaargang
Film, kleinkunst en sport
GEMENGD NIEUWS
Vele mijnen aangespoeld
Kou gevat
De „Deutschland" bracht
het schip tot zinken
Groote belangstelling voor
schriftelijke cursussen.
(Van onzen specialen verslaggever!
„Vijf a zes duizend gulden worden
per week uitgegeven voor de ontspan
ning in cngeren zin van de gemobili
seerden, waarvan geen cent uitgekeerd
wordt aan de groote steden, waar dank
zij het particulier initiatief genoeg ge
daan wordt. Daarvoor organiseert men
eens in de 14 dagen een avond, waarop
era cultureele film gedraaid wordt. De
tweede veertien dagen is er een avond,
waarop de kleinkunst (cabaret) hoogtij
viert, de derde veertien dagen is er één
goede tooneelvoorstelling en de vierde
veertien dagen een speelfilm!" Terecht
klinkt er trots in de stem van den leider
van het Bureau Ontspanning en Ont
wikkeling, kapitein J. D. S. Paters, wan
neer hij op een persconferentie
opsomt, wat er voor de gemobiliseerden
thans reeds bereikt is, na 1 Sept. j.I.
Natuurlijk moet er nog voor verschillende
problemen een bevredigende oplossing wor
den gevonden, maar, zoo zegt kapitein Pa
ters: „Wij zullen vechten om tot een voor
iedereen aanvaardbare regeling te komen,
hoewel er gewerkt moet worden met be
scheiden fondsen.
Heel moeilijk is daarbij de kwestie van de
sport doordat ons land op het gebied der
lichamelijke opvoeding een grooten achter
stand vertoont. Bij voorbaat moet daarom
te dien aanzien clementie worden ingeroe
pen.
De Minister van Defensie heeft in totaal
een bedrag van f. 200.000 ter beschikking
gesteld voor de sport. Maar daarnaast Is
er zoo ontzaglijk veel noodlg, dat wij het
gironummer is 359988 ontzettend dank
baar zijn voor de giften van particuliere
rijde, welke ons reeds tot een bedrag van
ongeveer f. 70.000 bereikten, aldus de heer
Paters.
- Ook het probleem der ontspannings
lokaliteiten is nog steeds niet volkomen op
gelost. Vooral in de kleine oorden, waar men
allereerst het vraagstuk der legering onder
de oogen heeft te zien. is dit een teer punt.
Geholpen door particulieren hebben wij
thans in een dertigtal spoedeischende ge
vallen een lokaal weten ln te richten. Er
blijft echter nog een aantal oorden over,
vaar ook met smart op iets dergelijks ge-
vacht wordt. En daarvoor zal tenslotte een
beroep op den Minister van Defensie ge
daan moeten worden.
In de meeste plaatsen is voor het pro
bleem der studielokalen eëli oplossing ge-
ronden, omdat de gemeentebesturen zich
teer soepel betoonden in het beschikbaar
stellen van scholen.
DE LECTUURVOORZIENING.
Dank zij de bemiddeling van de Vereenl-
ging tot Bevordering van de Belangen van
den Boekhandel heeft men, via de opgerichte
Boekencentrale, in enkele weken 25000 boe
ben en honderden K.G. tijdschriften ver
tonden. Achteraf is thans gebleken, dat de
circulaires omtrent de lectuurvoorziening,
nog niet overal beland zijn. Ik hoop nu maar
- aldus spreker dat men, ln de plaatsen
vaar niet voldoende lectuur ls, bij mij zal
aankloppen.
Voorts zijn thans twee nummers van een
speciale soldaten-periodiek („De Wacht")
verschenen. Het eerste nummer is in 275000
exemplaren verspreid.
Daarnaast moge ik hier nog eens wijzen
op de groote behoefte aan radio's en gra-
mofoons met platen. Er is een speciale
centrale, welke de toestellen, die de burgerij
kan missen, naziet en eventueel repareert.
Vooral voor die objecten in het grensgebied,
Jtlke door een te kleine bezetting niet in
hot O. en O.-werk ingeschakeld kunnen wor-
®n, is een radio of gramofoon van groote
Weekenis. Tot nu toe zijn er 2000 bruik
bare gramofoonplaten Ingezameld. En aan-
Irrien er vele onderkomens In het grens-
t'bied zijn, begrijpt men wel, dat dit te
tanig is.
Overigens is de Stichting Volkskracht, te
faisterdam, thans ingeschakeld voor de
Pensobjecten, die niet ln het O. en O.-werk
«Plenomen zijn. Deze stichting regelt de
'«zending van gezelschapsspelen, organi
sed causerieën of filmvoorstellingen en al-
temeen ontwikkelend onderwijs. Voor de
schriftelijke cursussen hebben zich in het
Ptnsgebied reeds 3000 cursisten aangemeld.
Jwrts zorgt de stichting voor de mogelijk-
"id van handenarbeid (houtsnijwerk).
|8ET ONDERWIJS.
J Zij, die door de mobilisatie hun Univer-
ntaire studie hebben moeten onderbreken,
l»!n natuurlijk zwaar gehandicapt, vooral
'anneer het onder de wapenen blijven van
I '«verhoopt langen duur ls. Er is thans
Ijontact gezocht met de Rectores-Magniflcl
I'winde gegevens te verkrijgen over de ge-
Mobiliseerde studenten. Al het mogelijke zal
■Mian worden om voor hen een regeling
I«treffen, waarbij o.m. gedacht wordt aan
"(plaatsingen op bescheiden voet, welke
I®1 bijwonen van avondcolleges mogelijk
|~«en.
Aan degenen, die thans onder de wapenen
I sn en die in 1940 het eindexamen van een
middelbare school (HBS., Gymnasium)
"fen afleggen, is reeds, klein-verlof ver-
Onafhankelijk van den uitslag van
list
'samen keeren zij ln dienst terug, Sla-
l;bsen zal niet. mogelijk zijn. omdat de
Iacaire autoriteiten zich regelmatig op de
IP-epe stellen van de vorderingen. En
IMnen er klachten, dan wordt hel klein-
1 lof ingetrokken.
Tweederde van Nederland's bevolking
b'dt alleen lager, of uitgebreid lager
'Merwijs genoten. Dit weerspiegelt zich
in de weermacht. Thans blijkt, dat
b' I('mobiliseerden het tekort willen
""vullen. Het Instituut voor Indivi
dueel Onderwijs, heeft in enkele weken
I hitn 81.000 boeken afgeleverd. Zes en
twintig duizend gemobiliseerden volgen
den schriftelijken cursus voor het Mid
denstandsdiploma, 6000 voor Nederland-
sche taal, 13.500 voor vreemde talen,
6500 voor rekenen en elementaire wis
kunde, bijna 8000 voor boekhouden en
handelsrekenen en 6000 voor Eerste
Hulp bij Ongelukken. Daarnaast zijn er
bijna 15.000 cursisten, die zich voor
andere vakken hebben opgegeven.
Voorts is er gelegenheid voor de onder de
wapenen geroepenen om een cursus ln
theoretlsch-technisch, nijverheid en land-
of tuinbouwonderwijs te volgen Voor het
volgen van deze cursussen moeten de deel
nemers zelf een kleinigheid betalen. O. en O.
geeft verder de subsidie en springt ook bij
voor die cursisten, die werkelijk niets be
talen kunnen.
ONTSPANNING IN ENGEREN ZIN.
Wat de ontspanning In engeren zin be
treft,, het geheele legeringsgebled is thans
practisch overdekt. Reeds is gememoreerd,
dat er in een tijdsbestek van vier maal
twee weken vier avonden gegeven worden.
In totaal zijn er in de maand October 481
en in de maand November 988 ontspan
ningsvoorstellingen gegeven.
Een aanvang ls gemaakt met de muzi
kale opvoeding der soldaten. Daartoe is de
gelegenheid opengesteld om den Volkszang
te beoefenen, terwijl men het zelf-musicee-
ren en het luisteren naar en waardeeren
van goede muziek zal pogen te bevorderen
door het geven van concerten, waarop
serieuze en verpoozingsmuziek uitgevoerd
zal worden. Ook de scholing van muzikale
leiders zal ter hand genomen worden. In
oprichting is een gezelschap, dat onder den
naam „De Kazemattendors" of „De Prik
keldraadzangers", overal in den lande zal
optreden. Aan dit gezelschap zal men hooge,
zeer hooge eischen stellen. De beste gemo
biliseerde krachten uit de tooneel-, cabaret-
of zangwereld worden eraan verbonden.
Tenminste wanneer zij daartoe lust ge
voelen.
Tenslotte is er aan het bureau voor O.
en O. een eigen filmopnamedienst verbon
den, welke filmpjes vervaardigt, die het
leven van de soldaten te veld, zooals dit
reilt en zeilt, in beeld brengen. Deze worden
op de speelfilmavonden vertoond en uit de
enthousiaste ontvangst blijkt afdoende, dat
zij inslaan. Overigens krijgen de in 1939 op-
geroepenen de gelegenheid om een verge
lijking met de mobilisatie van 19141918 te
maken. Want er bestaan plannen om alsnog
een duplicaat te vervaardigen van de uit
die jaren stammende mobilisatiefilm
In een volgend artikel zal de onder leiding
van kapitein Lotsy tot stand gebrachte
organisatie op het gebied van de lichame
lijke ontwikkeling behandeld worden.
stelt U in stoot thuis de kuur te doen,
waarvan U zich wegens de kosten hebt
moeten onthouden. Het zuivert Uw or
ganisme van het urinezuur, dat zoo
vaak de oorzaak van Uw rheumatiek is.
■(HltmillHI'HHiHMUta
3390 Clngez Med.)
OOK DRIE TE NOORDWIJK.
Door den storm zijn vele mijnen op onze
kusten aangespoeld, o.a. 15 tusschen Eg-
mond en Den Helder, twee op Texel en
twee te Ouddorp. Er worden nog meer mij
nen verwacht.
Uit Noordwijk wordt gemeld, dat aldaar
in den afgeloopen nacht ten Noorden van
het dorp eveneens drie mijnen zijn aange
spoeld. Zij zullen gedemonteerd worden.
DIESELTREIN GRIJPT AUTO OP
ONBEWAAKTEN OVERWEG.
Autobestuurder zwaar gewond.
Gistermiddag omstreeks half één is te
Apeldoorn op den onbewaakten spoorweg
overgang in den Woudhuizerweg een per
sonenauto, bestuurd door den heer H. J. V.
uit Ernst, door een dieseltrein, komende uit
Zutfen, gegrepen. De heer V. die de eenige
inzittende van de auto was. werd zeer ern
stig gewond. In zorgwekkenden toestand is
hij naar het R.K. Ziekenhuis te Apeldoorn
overgebracht.
AUTO GESLIPT EN OVER DEN KOP
GESLAGEN.
Bestuurder aan zijn verwondingen
overleden.
Gistermiddag om kwart over vier is op
den Zijtak te Nieuw-Amsterdam (Dr.i de
28-jarige automobilist R. Lamberts, aldaar
geslipt. De auto sloeg over den kop en
kwam vervolgens tegen een boom terecht
L. liep ernstige verwondingen op en moest
naar het ziekenhuis te Emmen worden
overgebracht. Bij aankomst aldaar bleek
hij reeds te zijn overleden.
VERDUISTERING BIJ HET HAAGSCHE
CRISISCOMITÉ.
Naar wij vernemen, aldus de „Tel.", zijn
bij het Haagsche Crisiscomité ernstige
financieele onregelmatigheden ontdekt. De
secretaris van het comité moet eenige dagen
in het Huls van Bewaring opgesloten zijn
geweest en voorloopig op vrije voeten ge
steld zijn. Op een bestuursvergadering van
het Haagsche Crisiscomité zou hij als secre
taris geschorst en hem de toegang tot de
kantoren aan de Drie Hoekjes zijn ontzegd.
De autoriteiten nemen deze zaak zeer ern
stig op. daar het hier gelden betreft door
collecten onder de Haagsche burgerij bij
eengebracht voor de noodlijdende Hage
naars. Dit schijnt dan ook de reden te zijn,
dat men deze zaak zoo geheimzinnig heeft
behandeld. Want reeds 6 November jl. wer
den er financieele onregelmatigheden met
de collectegelden ontdekt.
DE MAAS WAST.
In Limburg ls de Maas buiten haar oevers
getreden. In den loop van gisteren is het
water door den aanhoudenden regenval
blijven wassen, zoodat thans de uiterwaar
den onder water staan. Het gevolg hiervan
is, dat de stuw te Linnen gisteren moest
worden gestreken. De veerdiensten, die het
verkeer tusschen Nederlandsch en Belgisch
Limburg onderhouden, waren genoodzaakt
de diensten te staken.
GEEN MIJN ONDER DE PIER TE
SCHEVENINGEN.
Men vermoedt dat er gisteren, In plaats
van een mijn, een losgeslagen betonnings-
boel onder de pier te Schevenlngen is ge
dreven. Gistermiddag is de afzetting van
boulevard en pier opgeheven
BELGISCHE SLEEPBOOT OP HET
VOLKERAK IN NOOD.
Gistermiddag omstreeks twee uur dreef
tijdens den Zuidwesterstorm de Belgische
sleepboot „Duo" uit Gent met gebroken
krukas op het Volkerak rond. Op de nood
signalen welke het schip uitzond, kwam
de eerboot van de reederij van derSchuyt
varende van Ooltgensplaat naar Dinteloord
tc hulp. De opvarenden van deze boot
slaagden er ln een verbinding met het in
nood verkeerende schip tot stand te bren
gen. doch de trossen braken. Later gelukte
het evenwel de verbinding te herstellen,
waarna de „Duo" de haven van Dinteloord
kon worden binnengesleept
De vier leden der bemanning waren aan
boord van de sleepboot gebleven.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
TWEE VERMISTE OPVARENDEN
VAN DE „QUENAST" GERED.
Twee opvarenden van het Belgische schip
„Quenast". dat vier mijl ten Zuiden van
het lichtschip Noordhinder is vergaan, en
die vermist werden zijn door een Zweedsch
schip, dat van Antwerpen naar Oslo voer,
opgepikt en naar Oslo meegenomen.
TAL VAN BRANDEN IN JAPAN.
Volgens uit verschillende deelen van
Japan ontvangen berichten, hebben gedu
rende het weekeind vele branden gewoed.
Zondagavond zijn in de stad Nemoera
(Hokkaido), bijna tachtig huizen verwoest
en vier personen levend verbrand
Vroeger op den dag was de beroemde
Nihon-tempel, op den Nokogiriberg in de
provincie Chiba, door een brand, welke on
geveer te vier uur des middags wsa uitge
broken, tot den grond toe afgebrand Een
ruim houten gebouw te Okayama. dat als
gemeentegebouw dienst deed, is gisteroch
tend in de asch gelegd ondanks de inspan
ning van de brandweer en het garnizoen.
ZEVEN SCHIPBREUKELINGEN
OPGEPIKT.
Zeelieden uit Tel Aviv hebben zeven man
nen gered, die deel uitmaakten van de
equipage van een schip, dat uit Egypte was
gekomen en voor de Palestij nsche kust was
gezonken.
RUMOERIGE HERDENKING VAN
TERECHTSTELLING.
Bij een botsing, welke zich voordeed tij
dens een betooging door studenten te
Havana, georganiseerd ter herdenking van
den verjaardag der terechtstelling van
achtstudenten in 1871, werd een persoon
gedood. Twee andere personen werden ge
wond.
In de buurt van Prodo is het eveneens
tot een botsing gekomen. Hier werden drie
studenten door revolverschoten gewond.
Volgens de politie is het tot wanorde ge
komen, toen een groep studenten een com
munistische vlag wilde ontvouwen en een
andere groep dat wilde verhinderen.
GEEN NOBELPRIJS VOOR DEN VREDE.
De Nobel-prijs commissie van de Noor-
sche Storting heeft besloten, gezien de oor
logsomstandigheden dit jaar geen Nobel
prijs voor den vrede toe te kennen.
In de jaren 1914 tot en met 1918 is de
vredesprijs slechts eenmaal toegekend en
wel in 1917, toen het Internationale Roode
Kruis te Genève den prijs kreeg als blijk
van waardeering en steun veer zijn werk
der barmhartigheid.
Seem
'n
3395
(Ingez. Med.) f
De Britsche admiraliteit heeft de volgen
de verklaring doen publiceeren:
De hulpkruiser ..Rawalpindi" maakte
deel uit van een Noordelijke patrouille,
welke de contrabande-controle doorvoert
op den Duitschen handel. Deze taak is bij
zonder zwaar wegens de lange donkere
nachten en daartoe had men noodig groote
goede zeewaardige schepen, welke veelvul
dige stormen konden doorstaan.
Op 23 November des middags half vier,
varende Zuid-Oostelijk van IJsland, zag de
..Rawalpindi" een vijandelijk schip. Toen
kapitein Kennedy dit vaartuig met zijn
kijker had waargenomen, zeide hij: „Het is
de „Deutschland". Aan de bemanning werd
terstond gelast zich op haar post te bege
ven en de richting van het schip werd ge
wijzigd. teneinde den vijand aan stuur
boord te krijgen. Er werd rook ontwikkeld,
om de ..Rawalpindi" in staat te stellen te
ontkomen.
Echter verscheen weldra een tweede vij
andelijk schip aan stuurboordzijde. De
„Deutschland" naderde en gaf de .Rawal
pindi" een teeken te stoppen. Toen deze
doorvoer, kreeg zij een schot over den boeg.
door
HENRY BUCKMANN.
Op de Handelsschool was Arend Bosch
al een origineele persoonlijkheid.
Met het studeeren speelde hij over het
algemeen een va banque-spelletje, zoodat
hij zelfs een keer bleef zitten doubleeren
heet het thans en voor de rest was zijn
hoofd vervuld van zaken doen.
Zoo verkocht hij onder andere tweede-
handseh voetbalschoenen, voetballen, ten
nisrackets, tennisballen, hockey-sticks, en
wat dies meer zij, met een zoet winstje aan
scholieren.
Hoe hij aan de spullen kwam, was een
raadsel, waarvan alleen hij de oplossing
kende. Vermoedelijk waren die sport-attri-
buiten afkomstig van eerste klasse spelers,
die het goed konden doen.
De markt was goed; Arendje bezat on-
twijfeld overredings- en verkoopers-kwa-
liteiten en hij vergat zelfs niet. reclame
voor zich zelf te maken, want in of op de
door hem verkochte artikelen, stond de
afdruk van zijn rubber zakstempeltje, Net
écht!
Indien dit ook maar eenlgszins mogelijk
was, wist A. Bosch overal iets uit te slaan.
Handelscorrespondentie en -terminologie in
de moderne talen waren zijn geliefkoosde
vakken en zoodra hij deze een beetje onder
de knie had, zond hij beknopte markt-
berichtjes naar eenige bultenlandsche
vakbladen. Bij de Dultsche en Engelsohe
pers stootte hij zijn bolletje, want die wa
ren reeds van een correspondent voorzien,
doch een Fransch tijdschrift nam de han
dige rapportjes van A.B op en zoo ver
diende hij er een paar frankskes bij.
Arend was een jongen, die nogal met
zichzelf was ingenomen. Dat bleek onder
meer toen de Fransche leeraar eens een
kleine toespraak tbt de klas hield. Deze
luidde:
„Meisjes en jongens ik ga vandaag
beginnen met U de principes der Fransche
handelscorrespondentie en -terminologie
bij te brengen, welke veel nut ln uw toe
komstig leven kunnen opleveren .Ik raad u
echter aan, om één Fransch woordje wel
speciaal in gedachten te houden; en dat
lshet woordje flair. Zonder fijnen
neus, zult u er moeilijker ln het leven ko
men. Tracht dus dit begrip voor zoover
dit mogelijk is in uzelf te ontwikkelen".
Waarop Arendje Bosch een geringschat-
tenden blik om zich heen wierp.
Jaren waren na het eindexamen verloo-
pen, toen het bekend raakte, dat A. Bosch
in een vreemd land een winstgevende
agentuur- en commissiezaak dreef en dat
hij daartoe eenige goede buik-artikelen
had gekozen.
Totdat iemand op een zekeren dag
wist te vertellen dat Arendje met de kous
op den kop gerepatrieerd was en dat hij
niet genoeg flair had bezeten om te voor
zien, dat het vreemde land nu juist de pro
ducten zijner branche ging voortbrengen.
Door zich tot dezelfde artikelen te beper
ken en dat in deze veranderlijke tijden
had Arendje feitelijk een va banque-
spelletje gespeeld, al was dit. laatste niet
de bedoeling geweest. Enfin het beste
paard struikelt wel eens en zoo leerde hij
helaas naast de ups ook de downs van het
leven kennen.
In dien tijd spoorde, tramde en buste ik
als handelsreiziger door het geheele vader
land; en nu is het juist zoo opmerkelijk,
dat men in een dergelijk beroep „tusschen
de wielen" ln stad en dorp, veelal dezelfde
vertrouwde gezichten ziet. En A. Bosch
maakte daarbij geen uitzondering.
In welk artikel hij reisde, wist ik niet,
want hij negeerde mij. Wellicht had hij
een hekel aan nieuwsgierige vragen, maar
het is een feit, dat men meestal daardoor
nieuwsgierigheid opwekt.
Wanneer ik hem zag dan bespiedde ik
hem ongemerkt. HU had, evenals ik, een
algemeen spoorwegabonnement; dat kwam
spoedig aan het licht. Verder droeg hU
steeds een koffertje bij zich en puilden zün
zakken uit. tenrijl lüj toch vroeger zeer
veel aandacht aan zün kleeding besteedde.
Bij het gezamenhjk verlaten van den
trein, zat ik hem vrUwel onmiddellUk op
de hielen en toen zag Ik, dat hU daarbij
zUn zakken van ledige sigarettenpakjes
ontdeed en deze op wagonvloer en per
rons liet vallen. Volgens het aantal dier
ledige pakjes moest Arend Bosch wel bui
tengewoon groote hoeveelheden sigaretten
consumeeren Bovendien bleek hij zich
niets aan te trekken van de gulden woor
den: Laat niet tot dank voor het aange
naam verpoozen, den eigenaar de schillen
en de doezen
Ontmoette ik hem later in stad of dorp,
dan betrad of verliet hij meestal een siga
ren- en sigarettenwinkel. Deed hü rook-
materiaal op? Reisde hU in sigaretten?
Op zekeren dag zag ik hem zoeken in
een vrijwel onbezetten, doorloopenden
spoorwagen. Bij het verlaten van den wa
gon bemerkte ik, dat naast bijna ieder
aschbakje een ledig sigarettenpakje lag. En
toen ik eens met een klant op een café
terras voor een kleintje koffie zat, schar
relde de maniak op het trottoir voor het
terras rond. Zonder ook maar één biertje
of een kleintje koffie te gebruiken, legde
hU bU tUdelüke afwezigheid van den
kellner hier en daar zijn „visitekaartje" in
de aschbakjes van niet bezette tafeltjes en
daarna vertrok hij naar een ander terras.
Gedurende het lunchuurtje gebruikte hij
in het zelfde café een smakelijk hapje. Op
een afstand was ik er bU tegenwoordig en
ik volgde heel zün doen en laten met mijn
blikken. Vervolgens viel het mU op. hoe hU
op zün gang door de zaal steelsgewijze
ledige sigarettenpakjes in de aschbakjes
der onbezette tafeltjes deponeerde.
Alvorens heen te gaan. stopte hij een
nieuwen voorraad van dergelüke souvenirs
uit zijn koffertje in zün zakken. Niet zoo
dra had hü het café-restaurant verlaten,
of ik stevende op een van die aschbakjes
af en ik zag, dat het fel gekleurde, doch
geenszins leelUke, sigarettenpakje het alom
bekende merk .Swing" vertoonde
Des avonds sloeg ik mijn krant op en
waarachtig stond daar weer die adver
tentie:
..SWING "-SIGARETTEN
U BEHOEFT NIET TE VRAGEN OF ZIJ
IN DEN SMAAK VALLEN. OVERAL
VINDT U DE LEDIGE PAKJES.
en met een klein-venijnig lettertje daar
onder
Vertegenwoordiger Arend Bosch Com
pany, Plein 14 te X.
Thans is Arendje weer boven Jan. Laatst
liep ik met mijn zwaren koffer over straat
en hü reed mü in een keurige two-seater
voorbü'. Op het portier was het woordje
.Swing" en op zijn gezicht de uitdruk
king „flair" te lezen.
(Nadruk verboden).
(Auteursrecht voorbehouden).
Toen deze waarschuwing in den wind werd
geslagen, werd een eerste salvo gelost door
de 11 inch-kanonnen van de „Deutsch
land".
De „Rawalpindi" beantwoordde het vuur
met al haar vier 6 inch-kanonnen aan
stuurboord.
Het derde salvo van de „Deutschland"
maakte alle lichten uit en verbrak de elec-
trische krukken van de munitie-voorraad
kamer. Het vierde salvo schoot de geheele
brug en de machinekamer weg.
Beide Duitsche schepen naderden nu
snel en inmiddels was het tweede vaartuig
rond den achtersteven van de „Rawal
pindi" gevaren en schoot thans van bak
boordzijde. De „Rawalpindi" hield het ge
vecht vol tot het laatste kanon buiten wer
king was gesteld en het geheele schip, be
halve het voor- en achterdek, in brand
stond.
Na ongeveer dertig tot veertig minuten
van dezen ongelijken strijd, hield de vijand
met schieten op en werden drie sloepen,
welke niet door de granaten getroffen wa
ren, neergelaten. Twee van deze sloepen,
bevattende ruim dertig man. werden, naar
men gelooft, door één der Duitsche schepen
aan boord genomen.
De derde sloep liep vol water en de elf
inzittenden zouden waarschijnlUk zün op
gepikt, ware het niet dat ongeveer kwart
over zes een Britsche kruiser verscheen,
waarop de vijand zich terstond terugtrok.
De ..Rawalpindi" bleef midscheeps branden
tot 8 uur, waarop zij naar stuurboordzUde
overhelde en met alle aan boord achterge
bleven mannen de diepte in ging. Inmid
dels trachtte de Britsche kruiser de Duit
sche schepen te schaduwen, maar in de
plotseling opstekende zware regenbuien,
storm en duisternis, wisten zij te ontko-
men.
Dit relaas werd gegeven door de elf ge
redden. die aan boord genomen en_ aan
land gebracht zUn door de „Chitral". De
nasporingen naar de beide vüandehjke oor
logsschepen, zoo besluit de Britsche admi
raliteit worden inmiddels voortgezet.
De Chitral is ook een hulpkruiser.
PREDIKBEURTEN.
VOOR WOENSDAG 2!> NOVEMBER.
Bodegraven Geref. Gem.: Nam. 71/4 uur,
ds. M. Hofman van Rrabbendljke.
Kal wijk-aan-Zee Zaal Prot. Belangen:
Nam. 7 uur. ds. Broeyer.
Nieuw-Vennep Ned. Herv. Kerk: Nam. 7
uur, ds. v. d. Bosch van Den Haag.
Noordwijk-aan-Zee: Geref Bond (Juliana-
weg 27): Nam. 71* uur. ds. FÓkkema van Delft.
Rjjnsburg Chr. Geref. Kerk: Voorm. 10
en nam. 7 uur. ds. Van Minnen van Huizen.
Waddinxveen Ned. Herv. Kerk: Nam. 7
uur, de heer Zagt van Den Haag.
Oud-Geref. Gem.: Nam. 7 uur. ds. Van der
Kraats.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Tjalleberd. J. Dikboom te
Drachten: te Amsterdam, Th. G. Tonnon te
Vla ar dingen.
GEREF. KERKEN.
Tweetal te Haamstede: K Bokma te Waard
huizen en H. C. Voomeveld te Zuilichem.
Beroepen: Te Slootdorp, L. J. Goede, cand.
en hulppred. te Papendrecht.
Aangenomen: Naar Klundert. D. J. Ras te
Vleuten, die bedankte voor Ambt-Vollenhoven.
CHR. GEREF. KERK.
Tweetal te Werkendam: N. de Jong te
's-Gravenhage-West en C. Smist te Sliedrecht.
EV. LUTH. KERK.
Zestal te Haarlem, dr. P. Boedermaker te Hil
versum, R. Joh. de Boer te Weesp. P. H. Ber
gers te Apeldoorn. H L. G. Ouwerkerk te Pur-
merend, C. Pel te Nijmegen en W. Spliethoff te
Deventer.
Bedankt: Voor Haarlem, H. Joh Jaanus ta
Rotterdam.
