'rotesten te Londen en Berlijn Fel wordt de strijd ter zee \De Sliedrechttot zinken gebracht ZATERDAG 25 NOVEMBER 1939 No. 24440 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt 80sfe Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Op 16 November door Duitsche duikboot lVijf van de 31 opvarenden tot dusver gered Onderhoud met stuurman Brons fnzake den zee-oorlog W. A. Bodewes overleden Kruiser Belfast toch beschadigd De mijnen-oorlog M nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD verwacht LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noorderndsplem Telefoonnummer» voor Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gemtigd rijn: per 3 maanden f. 2.33 per week f.0.13 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten. (voor binnenland t.O.80 per 3 mnd> Aan de Noordwestkust van Engeland is eergisteravond ge lijk wij gisteren per bulletin bekend hebben gemaakt een open sloep aangekomen, waarin zich bevonden vijf leden van de bemanning van het Nederlandsche motortankschip „Slie drecht", die volkomen uitgeput waren. Het waren de eerste stuurman P. Brons en de matrozen H. de Jongh, L. van der Knoop, H. Driessen en P. Storm. Zij deelden mede, dat hun schip op 16 November des avonds te 9 uur door een Duitsche duikboot tot zinken is gebracht. Hoe wel de gezagvoerder, kapitein Boer, den Duitschen comman dant er op had gewezen, dat de „Sliedrecht" een neutraal schip was met lading, bestemd voor een neutrale haven, had de com mandant van de duikboot verklaard niettemin het schip in den grond te moeten boren. Voorts had hij geweigerd de beman ning aan boord te nemen, aangezien hij, naar zijn verklaring, daartoe geen ruimte had, zelfs niet als men spoedig een ander schip zou ontmoeten, dat de Nederlandsche bemanning kon overnemen. Allen waren daarna in de open booten gegaan, die elkaar spoedig uit het gezicht verloren. Omtrent het lot van de twee andere sloepen wisten de vijf geredden dan ook niets. De toestand der geredden is gunstig. |De eerste stuurman van de „Sliedrecht", 44-jarige heer Brons uit Vlaardingen, in een ziekenhuis te Londen is opgeno- Jen, heeft in een onderhoud verteld, dat fct schip op den Atlantisohen Oceaan door |n duikboot werd aangehouden, uaar de scheepspapieren moesten worden |ergebracht, begaven de eerste stuurman i vier matrozen zich in een sloep naar de likboot. Nadat hij de papieren onderzocht d, deelde de kapitein van den oorlogsbo- mede, dat hij het schip tot zinken !St brengen en de bemanning een half |r tijd gaf om van boord te gaan. Indien dseinen zouden worden uitgezonden, de „Sliedrecht" zonder verdere waar- fuwing tot zinken gebracht worden. „Wij hadden," aldus de heer Brons, „bij na een half uur noodig om naar het schip terug te roeien. De 26 man, die nog aan boord waren, begaven zich in de andere booten en kort daarna werd het schip door kanonvuur in brand ge- j schoten en tot zinken gebracht. Wij hadden geen compas, doch wij geloof den, dat de wind ons naar het land zou voeren. Dagen lang was het weer zeer slecht, zoodat wij voortdurend moesten hoozen. Het weinige voedsel, dat wij in de boot hadden, was weldra verbruikt. Woensdag werd het weer beter. Wij slaagden er in van twee overjassen een zeil te maken. Des avonds zagen wij het licht van een vuurtoren en zoo wisten wij eindelijk, dat er land in de buurt was. Den volgenden ochtend wer den wij uitgeput en half bevroren door een treiler aan boord genomen." De „Sliedrecht" is een motortankschip met een bemanning van 31 koppen aan boord. Het schip, dat gebouwd is in 1924, is eigendom van de N.V. Stoomvaartmaat schappij „De Maas", directie N.V. Phs. van Ommeren's Scheepvaartbedrijf te Rotter dam en het meet 5133 ton. Het schip was op 19 October van Perzië vertrokken met een lading olie en op weg naar Noorwegen. De kapitein van de „Sliedrecht", de heer Boer, die te Heemstede woont, voer sinds kort op dit schip. Aanvankelijk zoo meldt de Telegraaf voerde hij het bevel over de ..Penndrecht". doch door verlof van kapi tein Ostee. den gezagvoerder van de „Slie drecht", was hij voor deze noodlottige reis op het thans getorpedeerde schip overge gaan. Volgens te Rotterdam ontvangen berich ten heeft de Britsche admiraliteit haar volle medewerking toegezegd om naar de vermiste opvarenden te zoeken. Naar vernomen wordt, zal het ko- I ninkIijk besluit, waarbij de Britsche oorlogsschepen gemachtigd worden de Duitsche exportgoederen in beslag te nomen. Dinsdag as. worden uitge- I 'aardigd. italiaansche minister van buitenland- |e taken heeft een onderhoud gehad met .ambassadeur van Frankrijk en den f|e'astigde van Engeland, wier aan- nt hy vestigde op de gevolgen, welke de «kade van den Duitschen export zou {men hebben voor den handel van Italië. Bister Ciano heeft daarna den Duit schen ambassadeur, von Mackensen, ont vangen. De woordvoerder van het Japansche ministerie van buitenlandsche zaken heeft medegedeeld, dat de regeering Mamoru Shigemitsu, den Japanschen ambassadeur te Londen, instructie heeft gegeven krachtig te protesteeren bij de Britsche regeering in verband met de voorgenomen Britsche represailles te genover het onbeperkte gebruik van mijnen door Duitschiand tegen de scheepvaart. De woordvoerder herinnerde eraan dat niet alleen de Japansche regeering, doch ook de andere neutrale regeeringen, zooals de Scandinavische landen, België en Neder land, herhaaldelijk hebben geprotesteerd bij de Britsche regeering tegen de belemme ring van den wettigen handel der neutrale landen door de Britsche regeering in ver band met contrabande en andere aangele genheden sedert het uitbreken van den oorlog in Europa, waarbij deze verder gaat dan aan oorlogvoerende mogendheden rechtens is toegestaan. De woordvoerder zette uiteen dat premier Chamberlain op 21 dezer heeft aangekondigd, dat de Britsche regeering den maatregel heeft genomen, den uitvoer uit Duitschiand door middel van neutrale schepen stop te zetten, door de Instelling van een pseudoblokkade. zoo als ook tijdens den wereldoorlog heeft be staan, in de veronderstelling, dat de jong ste verliezen der neutrale scheepvaart aan de kust van Engeland veroorzaakt waren door Duitsche mijnen, zelfs toegegeven, dat dit juist is. aldus verklaarde de woordvoer der, dan nog gaat de Britsche premier niet alleen verder dan de grens van represailles, zooals in het internationaal recht erkend, doch handelt hij ook in strijd met de door de Britsche regeering tegenover Japan aan gegane verplichting, dat de Britsche regee ring de verschepingen van Duitsche produc ten niet zal onderscheppen. Niet alleen Duitschiand lijdt, doch de neutralen Hjden nog meer van de verliezen als gevolg van de Britsche actie. De woordvoerder gaf toe, dat het nog niet duidelijk is. in welke mate de Britsche regeering voornemens is den Duitschen export stop te zetten, daar de desbetreffende order in council nog niet is uitgevaardigd. De woordvoerder zette even wel uiteen, dat de invoer van belangrijke goederen uit Duitschiand naar Japan als gevolg van den Britschen maatregel, welken de Japansche regeering niet kan aanvaar den, geheel wordt stopgezet, vandaar het Japansche protest bij de Engelsche regee ring. De Japansche woordvoerder gaf te ken nen dat zijn regeering genoodzaakt zou kunnen zijn de gepaste tegenmaatregelen te nemen in geval de Japansche belangen door de Britsche actie zouden worden ge schaad. Voorts verluidt dat het Japansche depar tement van buitenlandsche zaken over weegt een eisch tot schadeloosstelling in te dienen, wanneer de verantwoordelijkheid voor den ondergang van de „Taroekoemi Maroe" is vastgesteld, zoo meldt het Ja pansche telegraafagentschap Domei. Er zuilen diplomatieke stappen worden ge daan. wanneer een gedetailleerd rapport zal zijn ontvangen van de Japansche am bassade in Londen. Wanneer de verantwoordelijke natie wei gert haar aansprakelijkheid toe te geven, zullen haar schepen in beslag genomen kunnen worden. Men overweegt voorts alle oorlogvoerenden te herinneren aan de be scherming van de neutrale handelsrechten, wanneer de verantwoordelijkheid niet vast gesteld kan worden. De regeering van de Vereenigde Staten heeft bij de regeering te Berlijn stappen gedaan, ten einde de vrijlating te verkrij gen van niet-Amerikaansche neutrale sche pen voornamelijk Finsche die door Duitsch iand in beslag waren genomen en een voor de Vereenigde Staten bestemde lading ver voerden. De lading bestaat voornamelijk uit pulp voor de papiervervaardiging. De schepen werden vrijgegeven, nadat HOOFD DER CHR. SCHOOL IN DE OOSTERSTRAAT. wijlen den heer Bodewes. Op nog slechts 50-jarigen leeftijd is gis teren geheel onverwachts na een ongesteld heid van nauwelijks één dag overleden de heer W. A. Bodewes, hoofd van de Chr. Op leidingsschool in de Oosterstraat. De heer Bodewes ontving zijn opleiding aan de Chr. Kweekschool te 's-Gravenhage; daarna was hij l'/2 jaar te Scheveningen en vervolgens langen tijd te Den Haag werkzaam, terwijl hij op 1 Maart 1923 aan de Oosterstraatschool werd verbonden. In 1932 vierde hij onder groote belangstel ling zijn zilveren jubileum bij het christe lijk onderwijs, bij welke gelegenheid hem een hartelijke huldiging ten deel viel, zoo wel van de zijde van het schoolbestuur en het onderwijzend personeel en de leerlingen als van het bestuur der Buurtvereeniglng „Eensgezindheid", waarmede hij altijd in zoo prettige verstandhouding samenwerkte. De heer Bodewes stond bekend als een voortreffelijke onderwijskracht, die veel heeft bijgedragen tot den groei en bloei der school, waaraan hij ruim 15 jaar zijn beste krachten heeft gegeven. Zijn heengaan be- teekent voor deze school dan ook een ern stig verlies. Hij was voorts bestuurslid van „Pro Ju- ventute", van de „afdeeling Leiden van het Ned. Genootschap tot zedelijke verbetering der gevangenen" en van het Medisch Op voedkundig Bureau. De begrafenis van het stoffelijk overschot zal a.s. Dinsdagmiddag om 1 uur op „Rhijn- hof" plaats vinden. de verzekering was ontvangen, dat de Ia- ding niet voor de geallieerden bestemd was. De Stockholmsche correspondent van „National Tidende" meldt, dat Zweden, voorziende, dat Duitschiand nieuwe mij nen gaat leggen binnen de viermijlengrens van de Zweedsche territoriale wateren, in Berlijn geprotesteerd heeft. Duitschiand zou een vertegenwoordiger naar Stockholm zenden om de kwestie te bespreken. Na een aanvankelijke ontkenning van Engelsche iniet-officieele) zijde, geeft de Britsche admiraliteit volgend bericht: „Zr. Ms. „Belfast" is beschadigd door een torpedo of een mijn in de Firth of Forth, nabij het eiland May op 21 No vember. Er werden twintig personen gewond en de naaste bloedverwanten zijn daarvan in kennis gesteld. Het schip wordt hersteld. Oorlogsbodems snelden de „Belfast" te hulp en treinreizigers zagen hoe het be schadigde oorlogsschip naar de haven te rugkeerde. Vijf gewonden hebben kwetsuren aan het hoofd bekomen en lijden aan „shock". Zij zijn in het hospitaal opgenomen. Het zijn een luitenant, een onderofficier en drie manschappen. Niemand is ernstig gewond. De overige gekwetsten zijn in het vloothos- pitaal behandeld. De „Belfast" is een lichte kruiser van 10.000 ton, van het modernste type. Het schip is in Maart 1938 bij Harland en Wolf te Belfast van stapel geloopen. De wapening van de ..Belfast" bestaat uit 12 stukken van 15.2 c.M., 12 van 10.2 c.M„ 4 van 4.7 c.M., 16 van 4 c.M. anti luchtdoel, 8 machinegeweren antiluchtdoel, 14 machinegeweren en zes torpedokanon nen. Hét schip is 17 Maart 1939 door mevr. Chamberlain, de vrouw van den premier, gedoopt. Het teide waarschijnlijk een be manning van ongeveer 750 koppen. Van zeer betrouwbare zijde wordt mede gedeeld. dat aan de kust van Yorkshire meer dan tweehonderd Duitsche mijnen zijn aangespoeld. Zij waren alle van 't ver ankerde type. Bij dit aantal mijnen zijn niet gerekend de mijnen, die door treilers en mijnenvegers onschadelijk zijn gemaakt Een treiler bijvoorbeeld heeft met een slag vijftien mijnen in zijn netten opgevangen, waarvan er zeven zijn geëxplodeerd. Niettegenstaande de bedreiging van de Duitsche mijnen is gisteravond een con- vooi veilig de Theems binnengevaren. Het 8886 ton metende Britsche schip „Mangalore" is echter voor de Oostkust van Engeland, terwijl het voor anker lag, door een mijn getroffen en ge zonken. De geheele bemanning, bestaande uit 77 koppen, is gered. Een groot aantal personen dat zich op de kust bevond, zag de „Mangalore" zinken, nadat het schip geraakt was door een drij vende mijn. De explosie vond plaats in de machine kamer. waardoor eenige leden der beman ning in het water werden geslingerd. Een deel van den bovenbouw van het BINNENLAND. Minister Van den Tempel over zijn plan nen. (4e Blad). Rede van Mr. Slingenberg voor den Vrijz. Dem. Bond. (3e Blad). Nederlandsche delegatie keert uit Londen terug. (Binnenland, 3e Blad). Mag een onverlichte auto onder een bran dende lantaarn staan? (Rechtzaken, 3e Blad). AMSTERDAM SC HE BEURS. Stille handel Gedrukte tendens La ger koers peil Amerikanen zwakker Beleggingen kalm. BUITENLAND. De verliezen ter zee. (Ie Blad). Tal van protesten te Londen en Berlijn. (Ie Blad). a Tatarescu heeft in Roemenië een kabinet gevormd. (Ie Blad). ZEE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL PAGINA 1 VAN HET VIERDE BLAD. Tot krachtig of stormachtig toe nemende, meest Zuidwestelijke wind. Overdag betrokken tot zwaarbewolkt en tijdelijk regen. Weinig verandering in tempera tuur. vaartuig steekt nog boven water uit en kan van de kust uit worden gezien. Voorts kan nog worden gemeld, dat nog zeven overlevenden van het Londensche s.s. „Arlington Court", dat op 16 November ji. in den Atlantischen Oceaan werd getorpe deerd, in een haven van Kent aan land zijn gebracht, door een Noorsch motorschip, dat hen had opgepikt, nadat zij zes dagen lang in een open boot op zee hadden rondge zwalkt. Van vier leden der bemanning heeft men nog niets gehoord. De zeven thans geredden hadden alle be vroren voeten. De Britsche admiraliteit deelt mede, dat bij den ondergang van den torpedoboot- jager „Gipsy" die Woensdag op een mijn geloopen is. 30 menschen om het leven ge komen zijn. Dit aantal is kleiner dan men aanvankelijk vreesde. De verliezenlüst bevat de namen van een matroos, die aan verwondingen is overle den, van 29 matrozen, die vermist en ver loren geacht worden, van een ernstig ge wonde en negen licht gewonde matrozen. De vlootcorrespondent van de „Daily Te legraph" schrijft, dat een oproep wordt uit gegeven voor extra-personeel van de vis- schersvloot om dienst te doen bij de be strijding van het gevaar der Duitsche mij nen De Engelschen hebben de lichte mijnen, door Duitsche vliegtuigen neergelaten, den naam zeebel-mijnen gegeven. De militaire medewerker van het Deen- sche blad „Politiken" schrijft, dat de zoo genaamde valschermmijnen slechts doel hebben, als alle andere middelen blijken te hebben, als ale andere middelen blijken te schrijft hij, zijn bijvoorbeeld slechts nuttig in nauwe kanalen, waarin duikbooten of aan de oppervlakte varende oorlogsschepen niet kunnen doordringen". Het leggen van valschermmijnen is boven dien. volgens den militairen medewerker, zeer kostbaar, daar elk van deze mijnen tusschen de honderd en tweehonderd kilo gram weegt. Een vliegtuig kan derhalve slechts hoogstens tien of twintig van deze mijnen meenemen en is daarbij gedwongen, op geringe hoogte te vliegen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1