Oorlogsnieuws blijft uit Aanbod van goede diensten'''' afgewezen DONDERDAG 16 NOVEMBER 1939 No. 24432 De strijd ter zee STADSNIEUWS HEI VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt 80ste Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureau Noordemdgplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 Finland en de Sovjets De blokkade Mussolini spreekt In Engeland Verspreide berichten Een verklaring namens rijkskanselier Hitler Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD verwacht LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd stfnt per 3 maanden f.2 33 per week Ti:.... tOJt Franco per post t. 2.35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland 10.80 per 3 mmL>, PRESIDENT KALLIO ONTVANGT DELEGATIE. De Finsche president Kallio heeft giste ren Paasikivi en Tanner, leden der Finsche delegatie te Moskou, alsmede den minister president Cajander en den minister van buitenlandsche zaken Erkko ontvangen. De bespreking duurde 2V4 uur. De presi dent ontving verslag van het verloop der onderhandelingen in de Russische hoofd stad. De giften voor de nationale verdediging van Finland komen niet slechts uit het land zelf, doch ook uit de Scandinavische landen. Uit Zweden werd een bedrag ont vangen van 1.5 millioen Finsche mark, uit Noorwegen van 1.6 millioen en uit Dene marken van 1.1 millioen Finsche mark. De totale bijdragen zijn thans gestegen tot boven de honderd millioen Finsche mark. RUSSISCHE „HETZE". Het Russische telegraafschap Tass pu bliceert een lang telegram uit Helsinki, waarin gezegd wordt, dat leidende kringen in Finland voortgaan met aanmoediging van de anti-sovjet-propaganda en dat de pers daarbij een bijzonderen ijver toont. „Het wordt als een rechtstreeksche plicht beschouwd om voortdurend en stelselmatig allerlei leugens te schrijven over de sovjet unie en haar staatsorganen te beleedigen. De meest reactionnalre elementen, die droomen van een uitbreiding der grenzen van Finland tot aan den Oeral (sic! zijn de eersten in deze leugenachtige anti-sov- jetcampagneHet telegram wijst dan verder op buitenlandschen, Engelschen in vloed, waarna het als volgt eindigt: „de bladen trachten reeds van tevoren de zaak zoo voor te stellen, alsof de U.R.S.S. de schuld draagt van de onderbreking der be sprekingen, aangezien zij „onmogelijke elschen" stelde. Zij twijfelen er reeds aan of men de besprekingen kan voortzetten. Weliswaar herhalen Finsche officieele kringen nu nog, dat zij streven naar een accoord met de U.R.S.S. en dat de onder breking van de besprekingen in het Krem lin van tijdelijken aard zal zijn. maar dat is niets anders dan een truc. die ten doel heeft de openbare meening in de wereld te misleiden. Het is duidelijk, dat de lei dende kringen van Finland geen accoord met Rusland wenschen. dat zij zich hou den aan hun anti-sovjetpolitiek. De groote massa's der bevolking willen echter op recht vriendschappelijke betrekkingen met de sovjet-unie vestigen. VERNIELDE SCHEPEN. Het 794 ton metende Britsche kustvaar tuig „Woodtown" is na een ontploffing ge zonken. Van de uit dertien personen be staande bemanning zijn er negen verdron ken De „Woodtown", een kleine tankboot. werd opgeblazen en zonk binnen een mi nuut. slechts een rookwolk achterlatende. Het 1900 ton groote Lithausche s.s. „Nida" is bij de Estlandsche kust tot zinken ge bracht. Het Grieksche stoomschip „Georgios" is aan de Noord-Oostkust van Engeland ge zonken. De uit 22 koppen bestaande be manning is gered. Geen hunner werd ge wond. Het schip is in de duisternis in aan varing gekomen met een gedeeltelijk onder water zittend wrak. Het Grieksche s.s. Georgios" had een Inhoud van 2216 ton en was geregistreerd in den Piraeus, de haven van Athene. De bemanning is opgepikt door een redding boot van de Engelsche kustwacht, welke twaalf uur lang in zee is geweest om de mannen te redden. Toen de boot bij de „Georgios" kwam, was de bemanning al van het schip af. Een aanzienlijken tijd heef. de reddingboot het water afgezocht, alvorens zij de sloep van de „Georgios" kond, waarin de bemanning had plaats tenomen. FINSCHE SCHEPEN OPGEBRACHT. Twee Finsche schepen t.w. de „Verna" kan 1450 ton en de „Flora" van 2025 ton, lijn door de Duitschers in de Oostzee aan gehouden en naar Sw-lnemuende opge lucht. Ge „Verna" was met een lading cellulose op wig naar Engeland. De Flora" had een lading hout aan "oord, bestemd voor Nederland. DUITSCH SCHIP BUITGEMAAKT. Hen Duitsch stoomschip van 909 ton dat "aar men meent „Leander" heet, is als I PUIS een haven van West-Engeland bin- beuucbrachi. Men denkt, dat het schip de baken van Vigo binnengeloopen was, toen oorlog uitbrak, en dat de bemanning «sloten heeft te trachten Duitschland bereiken, toen zij geen levensmiddelen ®ter kon krijgen. °o aan wal gebrachte Duitsche beman- toonde sporen van ontbering, mijkbaar was de Leander vermomd als 'O Russisch schip. De letters USSR waren t de zijkanten geschilderd, terwijl de "•isische vlag werd gevoerd. In de eerste negen weken van den oorlog heeft de Britsche marine 427.000 ton goede ren aangehouden. De Fransche marine heeft tot 10 November aangehouden 223.297 ton goederen. WEDEROM GEEN ENKELE AANWIJZING. Nadat gistermiddag te Rome de plechtige opening had plaats gevonden van het nieuwe studiejaar, begaven de studenten zich onder het zingen van fascistische liede ren naar het Venetiaansche plein, waar weldra een groote oploop van menschen ont stond. De menigte improviseerde een vurige betooging tot Mussolini. Toen de Duce ten slotte op het balcon verscheen werd hij ruim tien minuten lang toegejuicht. Daarna richtte Mussolini het woord tot de studenten en zelde hij: Vrienden en studenten van Rome, ik dank u voor uw geestdriftigen groet. Thans, nu de universiteit haar zalen weer heeft opengesteld, moet gij u in alle rust en in orde aan de studie zetten. Doch zooals altijd, volgens de fascisti sche gewoonte en bij wijze van voorzorg, moet gij uw geweer goed zichtbaar vlak bij uw boeken plaatsen. De vrede van het fascistische Italië is geen lafhartige vrede: het is een gewapende vrede. Na deze paar volzinnen zweeg de duce en maakte aanstalten zich weer in zijn werk kamer terug te trekken. Tijdens de ovatie die nu volgde, aldus meldt men aan de ,.N. R. Crt." klonk uit een groep studenten de kreet Tunesie waarop de Duce een geruststellend, iewat vaderlijk gebaar maakte, zoo in den geest van: wees maar ï.Iet ongeduldig brave jongen, dat komt wel terecht. Toen men daarna ook Corsica riep, kon men zien dat Mussolini en de ministers die uit andere vensters van liet oaieis de manifestatie volgden, dat al lerminst waardeerden. Onder deze autori teiten. die van de vensters op de volksme nigte neder zagen, werd een gebaar ge maakt, dat men dezen roep niet zou her halen. De Duce sprak daarop nog de volgende woorden: X)e vrede van Italië is geen on- krijgshafiige vrouw, doch een gewapende vrede. Daarna was de manifestatie die slechts weinige minuten geduurd had, voor bij Een groote menig'e bleef nog lang den Duce toejuichen, die ook nog herhaaldelijk op het talcon verscheen RAD'OTOESPKAAK VAN GAYDA. In een radiotoespraak tot Amerika heeft Gayda, de directeur van de „Giomale d' Ita lia vanochtend vroeg gzegd, dat de Itali- aansche oogmerken zijn: politieke en eco nomische harmonie op den Balkan, vrijheid en gelijkheid bij de oplossing van het kolo niale vraagstuk. Gayda zeide ten slote. dat de „kalme en gewapende politiek van Mus solini gebaseerd is op afwachten en waak zaamheid' GEEN GEHEIME ZITTINGEN. Een aantal Hoogerhuisleden heeft aan gedrongen op het houden van geheime ver gaderingen ter bespreking van aangelegen heden, die naar hun meening niet open baar gemaakt behooren te worden. Namens de regeering antwoordde Stan hope. dat de tijd zou kunnen komen, waar op een speciaal onderwerp rijp zou zijn voor een geheime jTarlementsbijeenkomst. Het zou kunnen gebeuren, dat er eenig verschil van meening in het land zou ontstaan, het welk wij. aldus Stanhope, gaarne in een openhartige bespreking zouden zien opge helderd, doch dat oogenblik is nog niet ge komen. Het land is thans zeer eensgezind ten aanzien van het doel. waarnaar het streeft, en de methode, volgens welke dat doel be reikt moet worden. In den vorigen oorlog is een geheime bij eenkomst gehouden over de kwestie van den dienstplicht waarover een groot ver schil van meening bestond, niet alleen in het parlement, maar in het geheele land. Stanhope zeide zich een dergelijke kwes tie thans niet te kunnen voorstellen. Er is thans veel meer publiciteit dan 25 jaar ge leden. „Ik geloof", aldus spr., „dat de publiciteit in sommige opzichten zelfs te ver is ge gaan. Hoewel ik geen terugkeer tot de da gen der geheime diplomatie wensch, ge loof ik, dat deze zaken met meer succes be handeld zouden kunnen worden, indien cr minder publiciteit was dan thans het ge val is door de redevoeringen der autocrat! sche landen". Stanhope sprak vervolgens over het ge bruik. dat de buitenlandsche propaganda van een geheime bijeenkomst zou kunnen maken. Hij zeide: „De radio-omroep heeft zich niet alleen ontwikkeld in Engeland, maar ook overzee en in het bijzonder voor doeleinden van propaganda, vooral onware propaganda. Wanneer er een geheime bijeenkomst zou worden gehouden, zou Goebbels onmiddel lijk zeggen, dat er in lager- of hoogerhuis een sterke strooming ten gunste van on- middellijken vrede op de basis der Duit sche voorwaarden zou bestaan. Hoe zouden wij dat kunnen ontkennen zonder nauw keurig mede te deelen, wat er in de bijeen komst besproken was?" Six John Simon zal heden in het Lager huis de gebruikelijke verklaring afleggen over den internationalen toestand, aange zien Chamberlain nog steeds verplicht is zijn kamer te houden. DE STAKING IN DE BRITSCH INDISCHE JUTE-INDUSTRIE. De commissie voor de Britsch-Indische jutespinnerijen is te Calcutta bijeengeko men met het oog op de staking in de in dustrie, waarbü 36.000 man betrokken zijn, Met algemeene stemmen werd besloten de loonen der arbeiders Oiet 10 procent te verhoogen. Gistermiddag hebben daarop ongeveer 8000 stakende arbeiders het werk hervat. Men verwacht, dat de anderen vandaag zullen volgen. SMUTS WINT BIJ DE TUSSCHEN- TIJDSCHE VERKIEZINGEN. De regeering van generaal Smuts heeft in Zuid-Afrika de overhand behaald in twee tusschentijdsche verkiezingen voor den provincialen raad. De neutraliteits- kwestie was het punt. waarom de verkie zingscampagne gedraaid heeft. Het waren de eerste verkiezingen in de unie sinds de scheuring in de vereenigde partij over de oorlogskwestie, toen Smuts Herzog opvolgde. 9?' De regeeringspersdienst meldt: Gisteravond omstreeks half zeven hebben de gezanten van Nederland en België zich op uitnoodiging van minister Von Ribbentrop naar de Wilhelmstrasse te Berlijn begeven, waar de minister hun namens den rijkskanselier mededeelde, dat, na de bruuske weigering van het aanbod van goede diensten van H. M. Koningin Wilhelmina en Z. M. Koning Leopold door de Britsche en Fransche regeeringen ook de Duitsche regeering het aanbod daarmede als afgedaan beschouwt. Naar aanleiding van het vorenstaande antwoord vernemen wij, dat onze regeering thans de situatie overweegt en zich daar over met de Belgische regeering in verbinding zal stellen. MET TIEN DOLLAR OP ZAK VAN- ROTTERDAM NAAR SAN FRANCISCO. Een Leidsch student vertelt. Op uitnoodiging van de N.V. Boekhandel voorheen C. Kooyker alhier waren wij gis teravond met vele anderen onder het ge hoor van een Leldschen student Erik Ha- zeihoff Roelfzema, die in de groote zaal van ,,'t Schuttershof" een causerie hield naar aanleiding van zijn onlangs versche nen boek „Rendez-vous in San Francisco", zulks onder den titel „Onder zwervers in Noord-Amerika" of „Een weddenschap om met 10 dollar var.uit Rotterdam San Fran cisco te bereiken". Na met een enkel woord door den direc teur van A. W. Sljthoff's Uitgeversmij., den heer S. G. van Looy te zijn ingeleid, ving Hazelhoff zijn causerie aan met op te merken, dat hij slechts schoorvoetend achter dezen katheder heeft plaats geno men. Niet alleen, omdat er in Lelden al zoo ontzettend veel van achter katheders wordt verteld, maar ook omdat zich zoo vele van zijn vrienden in de zaal bevinden, die uit den aard der zaak precies van alles op de hoogte zijn, zoodat hij wel gedwon gen is zich nauwgezet aan de waarheid te houden. In groote trekken verhaalde spr. dan van de aanleiding tot zijn reis naar Frisco: een weddenschap met een Amerikaansch meis je in de Kurhausbar te Scheveningen om haar op haar verjaardag thuis te komen gelukwenschen en de reis daarheen te vol brengen met niet meer dan 10 dollar op zak. De reis naar New York werd gemaakt als stuurmansleerling en daarna werd hij op genomen in het millioenenleger van de zwervers, de tramps. Aardig was hetgeen spr. van deze tramps vertelde: als je er één ziet. dan ligt hij onder een boom en rookt een sigaret: zie je er twee. dan heb ben ze vijf minuten geleden vriendschap gesloten, hoewel ze elkaar nooit tevoren zagen, om 100 meter verderop weer in ver schillende richtingen te gaan; zijn er vier bij elkaar, dat wordt er onmiddellijk ver woed gebridged, waarbij de eene partij in minder dan geen tijd aan de andere 3.765.000 dollar schuldig is en zijn er hon derd tezamen, dan vormen zij een delega tie, die in optocht naar het Witte Huis trekt om werk te vragen, dat zij vurig ho pen nooit te zullen krijgen! Op zeer onderhoudende wijze vertelde spr. verder van zijn ervaringen temidden van deze zwervers, die dienen te worden onderscheiden in hitch-hikers, die op auto's en hobo's, die clandestien in treinen mee rijden. Zij staan vaak aan groote ontbe ringen bloot, doch zijn gepantserd door een ongelooflijk groot gevoel voor humor, dat hen ook in de allermoeilijkste omstan digheden niet verlaat. Als voorbeeld deed spr. het verhaal van den ouden tramp, in wiens gezelschap hij gedurende uren ach tereen op een klein platform tusschen twee wagons van een rijdenden trein stond. Het was ijzig koud; het vroor en het 'eek wel of de trein nooit zou stoppen. De reis ging door een onmetelijke woestijn; onze lede maten waren verstijfd tot op het gebeente. En eindelijk, toen de trein al elf uur ach ter elkaar had gereden zonder te str.ppen, stamelde die oude tramp „Eli dan te be denken. dat ik vroeger niet eens van ijsce's hield" Na afloop van öenzelfden tocht gaf de tramp zijn waardeenng over de houding van zijn metgezel te kennen door een sim pel „Nice work, son". Bij allen lof, welke hem is toegezwaaid, is dit voor spr. het grootste compliment geweest De omgang met deze zwervers heeft hem veel geleerd; het had nog meer kunnen zijn. wanneer hij zich maar meer aan hun adviezen had ge stoord. Waarom, zoo vroeg spreker, hebben oudere menschen toch altijd gelijk? Het is een van hun onaangenaamste eigenschap pen. Aan het Amerikaansche volk bewaart spr. de prettigste herinnering; de menschen zijn oprecht hartelijk, in hooge mate ver draagzaam en aanstekelijk vroolijk. Daar enboven zijn ze ontstellend goedgeloovlg. waarvan spr.. dankbaar heeft geprofiteerd om zich reisgelegenheid te verschaffen. Het succes van een zwerver hangt trou wens geheel en al af van de „story", die hij weet voor te dragen en die geheel moet zijn ingesteld op dengene, wiens hulp men noodig heeft. Daarvoor zijn menschenken- nis, flair en een bliksemsnel reactievermo gen noodig. Het zou ons te ver voeren, wanneer wij Hazelhoff volgden bij zijn smakelijk en eerlijk voorgedragen reisverhaal; bij zijn omzwervingen rond Diamond Lake, waar de warme Amerikanen in het lauwe water lagen te puffen als uitjes in de kokende bakolie" en bij zijn ontmoeting met Shorty den domsten neger van Amerika, wiens hoogste ideeaal het was om eens een gou den tand in zijn mond te hebben; Shorty, die toen hij door een treindetective op hee- .erdaad werd betrapt als hobo, ijskoud be weerde, dat hij heelemaal geen hobo was; hij deed alleen maar sight-seeing! Genoeg ervan. Onze weergave zou„ in het bestek, dat wij daarvoor beschikbaar kunnen stellen, toch nooit een volledig beeld kunnen zijn van de reisbeschrijving, welke Hazelhoff gisteravond voor zijn toe hoorders deed leven. Een dankbaar applaus was zijn deel. BINNENLAND. Weldra bijzonderheden omtrent evacuatie; begrooting van binnenlandse he zaken (3de Blad). Stijgend gebruik van tabaksproducten (3de Blad). Ons parlementair overzicht (3de Blad). Drie slachtoffers van slippen op wegen (Gemengd, 3de Blad). gladde AMSTERDAMSCHE BEURS. Zeer stille markt Lustelooze stem ming Weinig vgMnderde koersen Koninklijken gedrukt Amerikanen ongeanimeerd Beleggingen weifelend. BUITENLAND. Van het oorlogsfront weinig nieuws. (1ste Blad). Pogingen een Balkan-blok (1ste Blad). te vormen? Niets-zeggende rede van Mussolini Blad). (lste ZIE VOORTS EERSTE BLAD. LAATSTE BERICHTEN Meest matige wind uit Westelijke richtingen. Gedeeltelijk bewolkt, later weer toenemende bewolking. Afnemende kans op regenbuien. Weinig verandering in tempera tuur. STORMWAARSCHUWINGS- DIENST. Geseind te 13.50 uur aan alle posten: „W eest op uw hoede". INSTALLATIE PADVINDERSDISTRICTS COMMISSARIS. Zaterdagmiddag om 4 uur zal in den Leidschen Hout de installatie geschieden van prof. dr. P. A. H. de Boer als districts commissaris voor Rijnland der Ned. Pad- vindersvereeniging, zulks als opvolger van den heer Chr. Stokhuyzen, die naar elders vertrok. De installatie zal worden verricht door den waam. hoofdverkenner, den heer Oosterlee uit Nijmegen. Bij ongunstig weer heeft zij plaats in de Gehoorzaal. EXAMENS MIDDENSTANDS-DIPLOMA. De alhier door de Onderwijs Centrale van den Christelijken Middenstandsbond afge nomen examens zijn gisteren voortgezet en beëindigd Geëxamineerd werden 32 candidaten voor het „Normaal" examen. Geslaagd zijn de heeren: C. van Muis winkel, Bodegraven: C. Oppelaar. Noord- wijk a. Zee; J. G. Posman, Haarlem: A. Plaisier, Noorden. A. v. d. Plas. Benne- broek; P. Pols. Alphen a. d. Rijn; E. Pun- selie, Gouda; J. Raaphorst. Hazerswoude; J. A. Rekman. Haarlem: Mej. A. J. van Rijn, Bodegraven; de heeren W. J. Wijbenga. Alphen a. d. Rijn; C. Windhorst. Hazers woude; J. van 't Wout, Leimuiden: C. Zaal, Hazerswoude; A. Zuidam. Alphen a. d. Rijn; W. M. Zuurhout, Noordwijk Binnen; P. van 't Hart, Maassluis; H. Weyer, C. van Woer den. en P. van Leeuwen, Den Haag; A. v. Zeideren, W. A. van Zeideren, W. van Zei- deren te Bodegraven; M. van Zijtveld, Alphen a. d. Rijn. Afgewezen 8. In totaal werden geëxamineerd 121 can didaten n.l. 26 voor het „Speciaal" examen, waarvan 25 zijn geslaagd en 95 voor het „Normaal" examen waarvan 69 zijn ge slaagd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1