BINNENLAND
~HoofdpÜn
akkERIJÉS.
Prof. dr. J. L. Walch over de
toekomst van het tooneel
80ste Jaargang
LEID5CH DAGBLAD, Dinsdag 31 October 1939
Derde Blad No. 24418
Deel lichting 1924
naar huis
Het „kindervliegtuig"
|van de K.L.M. in Indië
De regeering en de
werkverruiming
Het vaccinatievraagstuk
Ontwikkeling en Ontspanning
voor militairen
Een onderhoud met den nieuw benoemden
directeur van de Amsterdamsche Tooneelschool
De bloemen
blijven in trek
Geen oorlogsbrood
data voor eerste oefening.
De regeeringspersdienst meldt:
Onvoorziene omstandigheden voor
behouden, ligt het in het voornemen
om de dienstplichtige korporaals en
soldaten, behoorende tot de hierna ge
noemde lichtingsploegen op de daar
achter vermelde data in het genot van
onbepaald klein verlof te stellen:
Lichting 1924, ber. artillerie 15 Nov. a.s.
Lichting '24, motorartillerie 15 Nov. a.s.
Lichting '24, kustartillerie 15 Nov. a.s.
Lichting '24, luchtdoelart. 5 Jan. a.s.
Voorts ligt het, onvoorziene om
standigheden voorbehouden, in het
voornemen om de dienstplichtigen van
de hierna genoemde lichtingsploegen
op de daarachter vermelde data voor
eerste oefening in werkelijken dienst
te roepen.
Lichting '39, ber. artillerie 18 Dec. a.s.
Lichting '39 2, pioniers 5 Febr. a.s.
Lichting '39 2, verb.troepen, 20 Nov. a.s.
Lichting '39 2, torpedisten, 20 Nov. a.s.
Lichting '40, motordienst, 20 Nov. a.s.
Lichting '40 1, kustart. 18 Dec. a.s.
Lichting '40, motorartillerie 18 Dec. a.s.
Lichting '40, luchtdoelart. 8 Jan. a.s.
Lichting '40, art. meetdienst 8 Jan. a.s.
Lichting '40, eskadrons pantser
wagens 15 Jan. a.s.
Aneta meldt uit Medan:
Het „kindervliegtuig" van de K.L.M. Is
I alhier aangekomen. Allen verkeerden in een
I beste stemming. De reis was zeer vlot ver-
lloopen. In MUnchen, Rome en Napels wer-
Iden tochtjes gemaakt ter bezichtiging van
Ideze steden. De Nederlandsche consul te
lAlexandrië gal tijdens het verblijf aldaar
leen kinderpartij, terwijl de Nederlandsche
■consul te Rangoon ook een feestje organi-
I teerde.
In een nota naar aanleiding van het ver
slag over het wetsontwerp tot verhooging
Ivan het crediet voor werkverruiming zegt
I de regeering o.a.:
I Het is niet mogelijk thans reeds definitief
te bepalen, of de eventueel aan te koopen
Igronden na de bewerking zullen worden
verpacht of verkocht. Het kan zeer mogelijk
Jzijn. dat in verschillende gevallen verschil
lend wordt gehandeld, al naar gelang het
belang van het rijk dit zal voorschrijven.
Het is de bedoeling der regeering. om.
gelijk tot heden gebruikelijk was, ook bij de
luitvoering van civiel-technische onderdeelen
|ïoo mogelijk aannemers in te schakelen.
Ten aanzien van de vragen omtrent de
wijze, waarop de regeering zich voorstelt de
[subsidies voor de productiviteit werken op
net gebied van nijverheid en verkeer te be
kekenen, merkt de regeering het volgen-
|de op:
1 Het schijnt wenschelijk ruimte te laten
po°wel voor subsidieering op den voet van
kapitalisatie van den bespaarden steun als
voor subsidieering op den grondslag van
|oen bespaarden steun tijdens de periode van
Uitvoering. Evenwel is in aanmerking te
nemen, dat. zooals reeds in de memorie van
antwoord is opgemerkt, ook dit vraagstuk
door de bijzondere omstandigheden een
|ander aspect heeft verkregen.
Wel kan de regeering reeds thans verkla
ren, dat het haar bedoeling is bij de bere-
Jkeningvan het subsidie rekening te houden
eenerzijds met de door de uitvoering der
Tjerken te verkrijgen tijdelijke en blijvende
Jerkverruiming. anderzijds met de te ver
dachten besparingen op de uitgave van
■derkloozenzorg.
1 Het ligt niet in de bedoeling der regeering
Jij het toekennen van subsidies voor produc
tieve werken op het gebied van nijverheid en
jverkeer en voor particuliere objecten van
algemeen maatschappelijk nut invloed uit
w oefenen op de uit te betalen loonen. Bij
|deze werken zullen in het algemeen de loo-
Jen gelden, welke ln het vrije bedrijf ge
bruikelijk zijn.
- Het schijnt der regeering niet mogelijk
|t°e, een lijst van de te subsidieeren werken
van algemeen maatschappelijk nut vooraf
|jan de Staten-Generaal over te leggen. Het
betreft hier toch een nieuw terrein van be
moeiingen, waarop nog geen ervaring is
■ritÜe8en- regeering kan niet erkennen,
■aat de gedachte-wijziging in het verstrek
ken van financieelen steun voor de uitvoe-
1 'Hg van openbare werken beide vormen
an steunverstrekking zullen naast elkaar
I >,Xen werken tot gevolg zou moeten
I w,p|5?n' een deel van de bereids uit het
loS k d5.aan gemeenten en andere
IniA i are Hchamen verstrekte leeningen zou
r eten worden kwijtgescholden.
minister van den tempel tegen
directen dwang.
Verschenen is de memorie van antwoord
aan de Tweede Kamer inzake het wetsont
werp tot vaststelling van nieuwe bepalin
gen betreffende de inenting tegen pokken
Het volgende is daaraan ontleend:
De minister is van oordeel, dat de be
staande toestand op het gebied van inen
ting, die naar zijn meening veel te lang
heeft voortgeduurd, niet langer mag wor
den bestendigd. Evenzeer meent hij dat de
indirecte dwang, zooals wij diien vroeger
helbben gekend, niet opnieuw kan worden
ingevoerd. Wat daarentegen het stelsel van
den directen dwang betreft, aan welk stelsel
volgens sommige leden de toekomst zou
moeten zijn, kan de minister zich niet bij
deze leden aansluiten. Ook indien de oor
zaak van de encephalitis post vaccinatio-
nem zou komen vast te staan, zou de minis
ter. indien met het thans voorgestelde stel
sel bevredigende resultaten worden verkre
gen, niet tot wijziging van dit stelsel ln dat
van directen dwang willen overgaan. Nadere
overweging van dit vraagstuk zou evenwel
geboden zijn, indien het thans ontworpen
Stelsel niet bevredigend zou werken.
De leden, die bestendiging van den be-
staanden toestand bepleiten, brengen in het
bijzonder naar voren, dat door de verbe
terde hygiënische maatregelen het gevaar
voor pokken zeer veel geringer is geworden
en dat, mocht er zich onverhoopt weer eens
een enkel geval van pokken voordoen, de
lijder daaraan dadelijk karn worden ge
ïsoleerd. Afgezien van de vraag of uitslui
tend door deze maatregelen een pokken
epidemie in rustige tijden steeds zou wor
den bedwongen welke vraag de minister
op grond van hetgeen door de Staatscom
missie in haar verslag Is medegedeeld, ont
kennend zou willen beanit/woorden
wenscht hij er de aandacht op te vestigen,
dat aan het betoog van de hier aan het
woord zijnde leden in de tegenwoordige
tijdsomstandigheden weinig overtuigende
kracht kan worden toegekend. Wie heeft
zekerheid, dat thans, indien zich. wat in
het geheel niet tot de onmogelijkheden
moet worden geacht, ln het buitenland een
ernstige pokkenepidemie zou voordoen en
de pokken niet met een enkel geval, doch
op groote schaal zouden worden geïmpor
teerd, steeds het treffen van de noodige
hygiënische maatregelen en meer ln het
bijzonder de tijdige isolatie van elk verdacht
geval aangenomen nog dat dat terstond
als zoodanig zal wonden herkend moge
lijk zal zijn?
Evenmin heeft op deh minister indruk
gemaakt het betoog, dat de vaccinatie ge
vaarlijk is, welk betoog wordt geleverd met
een beroep op de door de staatscommissie
verzamelde cijfers betreffende gevallen
van encephalitis post vaccinationem bene
den den leeftijd van twee jaar. Daarbij
wordt evenwel niet voldoende aandacht
geschonken aan het belangrijke feit, dat
geen van deze gevallen doodelijk is verloo-
pen. Daartegenover staat het betrekkelijk
groote aantal gevallen van encephalitis post
vaccinationem met doodelijk verloop, in
dien de eerste vaccinatie boven de twee
jaar heeft plaats gevonden. Nu is van de
voorgestelde regeling de vermijding van
het gevaar van eerste inenting op lateren
leeftijd een even belangrijk element als de
bescherming in het algemeen tegen de pok-_
ken. Het is immers aan te nemen, dat men.'
indien zich een pokkenepidemie voordoet,
op groote schaal zal overgaan tot het vac
cineeren van nog niet gevaccineerden, ook
indien deze reeds op den voor de eerste
vaccinatie minder gunstigen leeftijd zijn.
Het is niet de bedoeling, dat de burge
meester als propagandist voor de vaccinatie
zal optreden. Zijn taak is slechts er voor
te zorgen, dat de ouders een objectieve
uiteenzetting van den geneeskundige krij
gen omtrent aard en omvang van het pok-
kengevaar. zoowel op jeugdigen als op late
ren leeftijd. Het daarbij medegedeelde moet
voor zich zelf spreken. Aan de ouders moet
worden overgelaten, daaruit de passende
conclusie te trekken.
Naar aanleiding van de gevraagde ra
ming van de kosten merkt de minister op,
dat het bezwaarlijk is, deze met groote
nauwkeurigheid te geven. Een voorzichtige
raming is gekomen tot een bedrag van ten
hoogste f.30 000 per jaar.
Ten aanzien van het vraagstuk van de
bevordering der revaccinatie en van dat der
inenting van de militairen, wacht de regee
ring het tweede verdag der staatscommis
sie af.
Het ligt voor de hand', dat het tot stand
komen van de thans voorgestelde regeling
slechts geleidelijk een einde zal maken aan
den thans ook uit militair oogpunt zoo on-
bevredigenden immuniteitstoestand van onze
bevolking. De tijdsomstandigheden hebben
de urgentie van de voorgedragen regeling
nog vergroot. Thans loopt- de immuniteits
toestand elk jaar in belangrijke mate
achteruit.
De minister hecht er aan. in verband met
het bovenstaande mede te deelen. dat het
verhoogd gevaar voor pokken (en andere
besmettelijke ziekten! in de tegenwoordige
omstandigheden zijn bijzonder aandacht
heeft, mede naar aanleiding van een daar
over op zijn verzoek uitgebracht advies van
den gezondheidsraad.
veel succes met bestrijding
der spreeuwenplaag.
J?.'*' afgeloopcn fruitseizoen is in ver-
cehl v dorP€n in West-Friesland, naar
tij n 's' spreeuwenplaag op doelma-
P®\ wijze bestreden. Vooral ln Schellink
waar een verordening door den raad
der nesten in den broed-
ihoutn
rjjah_rt verstoren
Isief rd aanSenomen, Is deze actie in ten-
Blaat ,061d- gemeenschappelijke slaap-
I tprew' Waal v°orheen duizenden trek-
liaam overnachtten, werd onherberg-
I bou Semaakt, terwijl op de daken der ge-
I Hm "esten werden verstoord.
I EPreeuieSUl('aat 's Seweest dak 'n 1939 de
I v... u*'en geen schade van eenige betee-
I k«nis
1 richt.
aaa de fruitgewassen hebben aange-
men sla de handen ineen.
Oud-minister Van Lidth de Jeude sprak
gisteravond voor de radio over de ontwik
keling en ontspanning voor militairen,
waarvan het bureau is gevestigd in Den
Haag (giro 359988 ten name van het bu
reau voor „O. en O." bij het algemeen
hoofdkwartier).
„Men onderschatte niet de geldbehoef
ten, aldus spr., noodig voor het ontwikke
len en ontspannen van een groot gezin
van meer dan 300.000 leden, voor onbe-
paalden tijd, en men susse zijn geweten niet
met de gedachte, dat daarvoor van over
heidswege moet worden gezorgd. De over
heid blijft stellig niet in gebreke te doen
wat in haar vermogen is, doch het mili
taire budget is reeds overbelast en er blijft
nog een ruim arbeidsveld voor particuliere
vrijgevigheid, die steeds op de bres stond,
als het gold, nooden te lenigen. Boven
dien, het spontane gebaar van vrijwillige
bijdragen, zal niet nalaten dengenen, die
zijn opgeroepen, om onze hoogste belangen
te verdedigen, kracht te schenken door dit
bewijs van medeleven van hen, die ach
terbleven."
,Is men algemeen doordrongen van de
hooge beteekenis van de taak, waarvoor
wij ons gesteld zien?", aldus besloot jhr.
Van Lidth de Jeude. „God geve. dat ons
de oorlogsverschrikkingen bespaard blijven,
maar ook dan hebben wij een ernstig ge
vaar te bestrijden. Wij dienen er voor te
waken, dat als te zijner tijd de demobi
lisatie zal plaats vinden, deze niet gepaard
gaat met verschijnselen van demoralisatie.
Wij dienen al onze krachten in te span
nen, dat onze gedemobiliseerde militairen
gezond naar lichaam en geest in de maat
schappij terugkeeren en dat de maatschap
pij zonder ernstige even wichtsstoringen,
hun de plaats, die hun toekomt, weder kan
inruimen.
Beseft de gevaren en slaat de handen
ineen!"
Met ingang van 1 Januari a.s. is, gelijk
gemeld, tot directeur van de Amsterdam
sche Tooneelschool benoemd prof. dr. J. L.
Walch thans hoogleeraar aan de Sorbonne
te Parijs.
rotterdamsch filiaal van
„de bilt" bestaat 50 jaar.
Morgen is het 50 jaar geleden, dat het
Rotterdamsche filiaal van het Kon. Ned.
Met. instituut te de Bilt, voor het publiek
werd opengesteld.
Onder leiding van een rijksdirecteur
heeft het tot taak het bevorderen van de
veilige vaart ter zee, door zich te belasten
met het keuren van nautische en meteoro
logische instrumenten, het corrigeeren van
zeekaarten, publiceeren van de dagelijksche
weerkaart, geven van tijdseinen en storm-
seinen. verstrekken van inlichtingen op
neutisch, meteorologisch en oceanografisch
gebied, enz.
In verband met de huidige tijdsomstan
digheden zal een herdenking van het jubi
leum achterwege blijven.
een fleurige kant in het westland
Men schrijft ons:
Het geeft wel een fleurigen kant aan het
Westlandsche bedrijfsleven, dat terwijl de
lijst van doorgedraaide producten oo.c nu
weer zoo lang is, het met den bloementeelt
heel wat gunstiger is gesteld dan andere
jaren.
Ten spijt van aller verwachting, dat het
chrysanthen-seizoen hetwelk nu is aange
broken. het met de culturen niet veel beter
zou maken dan bij den groenten- en fruit
teelt het geval is geweest, is er bevrediging
in het verloop van dezen handel.
De Koningin van de herfst, de chrysanth
heeft haar intrede in het groote gebouw der
Centrale Westlandsche Snijboemveiling ge
daan, en vooral gisteren was de aanvoer
enorm groot.
En toch was de afzet regelmatig, behoef
den de wijzers van de veilingklok niet door
te draaien, zooals dit b.v. in het vorig jaar
het geval was.
Bij alle ongunst van de tijden, blijkt dus
de belangstelling voor de bloem niet te ver
flauwen; is zij eerder gestegen.
Zelfs Duitschland behoort nog tot de re
gelmatige koopers van onze bloemen, terwijl
ook ons eigen land de animo voor de bloem
niet verloren blijkt te hebben. Men meent
de toekomst voor dezen teelt niet donker te
moeten inzien, en er zijn hoopvolle ver
wachtingen, dat ook Engeland binnenkort
weer ruimer aan de markt zal verschijnen.
Bij alle moeilijkheden van de Westland
sche kweekers is het deze teelt, die nu nog
bevrediging schenkt.
En misschien is het juist de somberheid
van de tijden, die de Interesse voor de fleu
rige bloem heeft doen verhoogen
evenmin distributie.
Naar wij van gewoonlijk welingelichte
zijde vernemen, is er geen sprake van, dat
de samenstelling van ons dagelijksch brood
voorloopig zou veranderen, of dat men tot
zoogenaamde oorlogsbrood" zou overgaan.
Evenmin wordt op het oogenblik aan
distributie van brood gedacht. Slechts indien
het in de toekomst zou blijken, dat men
brood als veevoeder zou gaan gebruiken, zou
aldus onze zegslieden een distributie-
maatregel overwogen kunnen worden.
Hbld.
Prof. Dr. J. l. Walcll.
Johannes Lodewijk Walch, werd 2 Ja
nuari 1879 te Den Haag geboren. Hij pro
moveerde in 1906 te Leiden tot doctor in
de Nederlandsche letteren op proefschrift
„De Varianten van Vondel's Palamedes".
Van zijn hand verschenen verschillende
gedichtenbundels en romans en o m. de
drama's: „Judas Lshkariot", „Antithese",
..De Hoogste Wet" en „Het leven van een
Heilige", St Franciscus van Assisi).
Uit zijn studies „Ons hedendaagsche too
neel" H922). „Studiën over litteratuur en
Tooneel" ('241, en „Aan weerskanten van
het voetlicht" (19271 blijkt verder, dat de
nieuwbenoemde directeur niet alleen een
groote bewondering heeft voor het tooneel
iri het algemeen doch volkomen op de
hoogte is van de mogelijkheden en de
moeilijkheden der tooneeikunst.
Sinds 1936 is dr. Walch hoogleeraar te
Parijs waar hij de Nederlandsche taal en
de cultuurgeschiedenis van Nederland do
ceert.
Wij hebben prof. Walch, die evenals zijn
echtgenoote sinds eenigen tijd de gast is
van mevrouw Bordewijk te Groningen,
verzocht, ons een en ander te vertellen
over den Parijschen tijd en ook over de
plannen voor de toekomst.
Schilderijen en Schiedam.
Prof. Barnouw van de Columbian
Universiteit zei eens tegen me: Als je in
het buitenland over de Nederlandsche cul
tuur wilt spreken, moet je beginnen met
de schilderijen. Want er zijn twee dingen,
die men buiten de landsgrenzen van Ne
derland kent: de schilderijen en.Schie
dam.
Die uitspraak heb ik in gedachten ge
houden. Daar men over het Schiedamsche
nat nu eenmaal niet veel kan vertellen
men zou het het beste kunnen laten
proeven en dat heeft ook zijn bezwaren!
heb ik veel van de schilderkunst ge
sproken en laten zien tijdens mijn voor
drachten in het Amphithéatre Edgar-
Quinet van de Sorbonne voor het „groote
publiek." In het begin kwamen zij. waar
voor ik als een soort Nederlandsche pro-
pagandadienst fungeerde, meestal uit
nieuwsgierigheid en ik zei dan aan het
begin: De cinema wordt vandaag ook weer
vertoond.
Numeriek is dat aantal belangstellenden
niet veel grooter geworden, maar het ge
halte werd beter. In het seizoen 1938'39
heb ik een 54 of 55 menschen gehad die
de „chr. huygens" gaat door het
suezkanaal.
Naar wij vernemen zal het passagiersschip
„Chr. Huygens", van de Stoomvaart Maat
schappij Nederland, op de eerstvolgende
uitreis de route via het Suezkanaal nemen,
waarbij ook weer Genua en Singapore wor
den aangeloopen. Het schip vertrekt in-
plaats van 22 November, eerst 28 November
a.s., van Amsterdam en wordt 27 December
te Batavia verwacht.
centrale bond van spoor-tram-
a.t.o./v. gend en loospersoneel.
Het bestuur van de vakgroep A.T.O./v.
Gend en Loospersoneel van den Centralen
Bond van Spoor- en Tramwegpersoneel
heeft in een speciaal daarvoor belegde bij
eenkomst uitvoerig over de positie, waarin
het A.T.O./v. Gend en Loospersoneel als
gevolg van de stijging van de kosten voor
levensonderhoud is komen te verkeeren, van
gedachten gewisseld.
De bijeenkomst die mede door het dag.
bestuur der organisatie werd bijgewoond,
kwam eenstemmig tot het besluit dat aan
de directie moet worden voorgesteld de
loonen van het personeel aan het gestegen
cijfer van het loonpeil aan te passen.
In verband met de vele ingekomen klach
ten over overschrijding van de in de C.a.O.
opgenomen werktijden en het. ondanks her
haalde verzoeken en besprekingen, niet
handelen als omtrent teruggave der over
uren is overeengekomen, werd tevens be
sloten ernstig bezwaar te maken tegen de
afwijkingen van de in de C.a.o. vastgelegde
overeenkomst.
IS een ellendige pijn en kan
Uw heelen dag vergallen.
Een "AKKERTJE" verdrijlt ze
binnen een kwartier geheel.
1962
(Ingez. Med.)
handelsbetrekkingen nederland-
zwitserland hebben een
geregeld verloop.
De voorzitter van de Nederlandsche ka
mer van koophandel voor Zwitserland te
Zurich, de heer A. D. Bestebreurtje, deelt
ons mede, dat de kamer een rondvraag
heeft ingesteld naar het verloop der han
delstransacties en naar de afwikkeling
van contracten tusschen Nederlandsche en
Zwitsersche exporteurs.
Deze rondvraag wees uit, dat het han
delsverkeer tusschen de beide landen en
het transport, zoowel over Duitschland als
over Frankrijk, geregeld verloopt.
In September moest de kamer herhaal
delijk haar bemiddeling verleenen tot het
bekomen van benoodigde vergunningen en
ook voor de regeling van de wijze van be
taling van diverse waren.
Thans stelt de kamer vast, dat behou
dens enkele bijzondere producten en fabri
katen, den normalen uitvoer geen onover
komelijke moeilijkheden in den weg staan.
De voorzitter verzoekt daarom dien Ne-
derlandschen handelaren en industrieelen,
die bij hun relaties met Zwitserland moei
lijkheden ondervinden, dringend, zich met
het secretariaat der Nederlandsche kamer
van koophandel voor Zwitserland te Zü-
rich, Börsenstrasse 22, in verbinding te
stellen. De kamer biedt haar hulp belan
geloos aan.
het geheele jaar geregeld kwamen. En dat
is een prestatie voor een stad als Parijs.
Het werken met de studenten was zeer
aangenaam. U weet, dat ik ook modern
Nederlandsch doceerde en op het laatst
heb ik enkelen zoo ver gekregen, dat zij
het bekende verhaal van den schippers
knecht uit de „Camera Obscura" goed
konden lezen!
Voor de Nederlandsche kunstweek heb
ik in Parijs verschillende malen gesproken
over den architectonischen opzwaal in
Vlaanderen en Nederland, in en na den
Bourgondischen tijd. Ik weet niet, hoeveel
Franschen naar Nederland zijn gekomen
de dure Hollandsche gulden! maar
belangstelling voor die kunstweek was er
zeker aanwezig.
Een verleidelijk aanbod.
Het was prettig werken te Parijs, in een
milieu, dat je aan alle kanten verrijken
kon
Ik had natuurlijk ook het plan om er
begin November in Frankrijk worden in
de maand October, de Jachtmaand, geen
colleges gegeven terug te keeren, maar
enkele weken geleden kwam Cor van der
Lugt Melsert, lid van de Commissie van
Beheer en Toezicht over de Tooneelschool,
met het verleidelijk aanbod om directeur
van de Tooneelschool te worden.
Om verschillende redenen lachte mij
deze functie toe. In de allereerste plaats
heb ik steeds een groote liefde voor het
tooneel gehad. Daar komt bij, dat mijn
studenten meest gemobiliseerd zijn en in
het geëvacueerde Parijs kan ik met mijn
voordrachten niet het gehoor bereiken
waarvoor ze bestemd zijn.
Tenslotte komt er nog dit bij. Ik ben be
zig met een groot studiewerk over de Ne
derlandsche litteratuur. Daar aan kan ik
veel beter en gemakkelijker werken als ik
in Nederland ben. Ik had aan de Sorbonne
wel een kleine bibliotheek ingericht en ook
kreeg ik verschillende boeken van de Ko
ninklijke Bibliotheek door bemiddeling van
het Nederlandsche Gezantschap, maar dat
alles is niet volmaakt. Ik moet in een Ne
derlandsche bibliotheek kunnen neuzen en
kennis nemen van de nieuwste werken.
Den meesten tijd ln Groningen breng ik
dan ook in de Universiteitsbibliotheek door.
Toen ik de verzekering kreeg, dat ik in
Amsterdam de meeste avonden over mijn
eigen tijd kan beschikken, stemde ik er
in toe een eventueele benoeming te ac
cepteeren.
Gesolliciteerd heb ik niet, maar men
heeft mij als eenige op de voordracht ge
plaatst.
Men zal het kunnen begrijpen, dat ik
niet met een bepaald program voor den dag
kom: er is veel waarin ik mij eerst moet
inwerken. Toch geloof ik, dat ik wel iets
voor de school kan doen. In Leiden was
ik jarenlang privaat-docent in de geschie
denis van het tooneel en verschillende on
derwerpen van toen, zal ik zij het ook
in een anderen vorm ook nu weer naar
voren kunnen brengen.
Of het lukt weet ik niet, maar ik zal
mijn best doen om van de Amsterdamsche
Tooneelschool een centrum te maken van
tooneeikunst en tooneelgeschiedenis en van
alles wat ook maar iets met het tooneel
te maken heeft.
Bioscoop en tooneel.
Wat dunkt u van de toekomst voor
het tooneel?
Ik ben er van overtuigd, dat het too
neel nog niet verdrongen is door de bio
scopen Want een stuk dat boeit, dat de
menschen iets weet te zeggen neem b.v.
„Kinderen op een ijsschots" trekt nog
evenveel publiek naar de schouwburgen als
dat vroeger het geval was.
Indien de tooneelschrijvers er in slagen
om stukken te schrijven waarin om een
voorbeeld te noemen de conflicten van de
zen tijd tot uitdrukking komen, als zij
„vat" op het publiek kunnen krijgen, dan
is het tooneel daarmede meer gebaat dan
met subsidies.
Het directeurschap lijkt mij ook daar
om zoo aantrekkltjk, omdat ik straks in
aanraking kom met jonge menschen die
liefde hebben voor een deel der kunst
waaraan ik eveneens mijn hart heb gege
ven.
Ik zal trachten de toekomstige acteurs
en actrices op te voeden tot waarachtig
heid in de kunst. De tijd van valsche rhe-
toriek is gelukkig lang voorbij. Neen. de
jonge spelers moeten vroomheid voor de
kunst gevoelen. Als zij van dien geest door
drenkt zijn en als er dan levende stukken
zijn. mag men de toekomst van het too
neel, óók in den tegenwoordigen tijd, mijn3
inziens met volle gerustheid tegemoet zien.
Ik laat in Parijs veel achter waaraan ik
gehecht ben. Misschien zal straks, als de
arukte van de laatste weken wat gaat be
tijen. een verlangen naar de levende en
oneindig vreemde stad bij me op komen,
maar in Amsterdam wacht mij een werk.
dat mij heel mooi toelijkt en dat, naar
ik hoop, veel vergoeding zal geven voor
wat ik elders heb opgegeven.
/CHEEP/ Jka^
Ja«a—*lfw,York Ld" TAWALI, 29 Oct. van
New York te Batavia.
Silver—Java—Pacific Lijn BENGKALIS, 30
Oct. v. Soerabaya n. Pacific Kust MA-
DOERA. 28 Oct. v. Calcutta via Java n Paci
fic Kust.
Mij. Nederland JAGERSFONTEIN, uitr., 29
Oct. van Las Palmas.
Rott. Lloyd BLITAR. uitr.. pass. 30 Oct.
Point de Galle.
Diverse Stoomvaartberichten ALGARVE, 29
1 Oct. van Aabenraa n. Vaerkervig.
