STADSNIEUWS
Akkert
IEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Haandag 30 October 193)
Overzicht
Finland en de Sovjets
In Oost-Europa
Is er iets op til
Grieperig
Rond het protectoraat
Verspreide berichten
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
„Katholiek leiden" viert het feest
van Christus Koning
tenrijksch-Hongaarsche monarchie heb
ben opgevolgd. Deze samenwerking
moet ten doel hebben, deze landen on
afhankelijk te maken zoowel van Ber
lijn als van Moskou. Aartshertog Otto
van Oostenrijk, zijn broeder aartsher
tog Robert en zijn andere broeder
aartshertog Felix wijden zich resp. te
Parijs, Londen en in de Vereenigde
Staten aan deze taak, in het bijzonder
wat de bevrijding dezer landen van het
Duitsche juk betreft.
Aartshertog Felix is in de Vereenigde
Staten een "tournee begonnen van dertig
lezingen over den wederopobuw van Mid
den-Europa."
Volgens het Londensche blad „Sunday
Dispatch" gaat een soortgelijke actie uit
van de Hohenzollerns en hun aanhangers;
zij zouden echter meer in het geheim han
delen. ten einde hun talrijke familieleden
in Dultschland niet aan represailles bloot
te stellen.
Otto van Habsburg. die in Frankrijk een
legioen vormt, dat met de Fransche legers
ten str-de zal trekken, zou volgens dit blad
een vertrouwelijk memorandum aan de
Fransche regeering en aan het Vaticaan
hebben doen toekomen, waarin hij zijn
plannen voor een nieuwe orde in Centraal-
Europa en de desbetreffende samenwerking
van Oostenrijk, Hongarije en Tsjechië uit
eenzet. Ook zou prins Starhemberg thans
een intense diplomatieke activiteit met ver
tegenwoordigers dezer drie landen ont
wikkelen, o.a. met ex-president Benesj. die
wel ls waar steeds een tegenstander van
het herstel der Hahsburgers geweest is.
maar thans met de ideeën van aartshertog
Otto verzoend schijnt.
De „Intransigeant" verklaart evenwel,
dat van genoemd memorandum van aarts
hertog Otto in Frankrijk niets bekend ls.
Wel bevestigt het blad. dat Prins Starhem
berg en oud-president Benesj thans samen
werken en dat de besprekingen tusschen
dc emigranten voor ..het herstel van Oos
tenrijk "en Tsjecho-Slowakije en voor een
van Duitschen druk bevrijd Hongarije"
voortduren.
Gistermiddag heeft de Finsche regee
ring besprekingen gevoerd met de leiders
der politieke partijen over de Sovjet-
eischen. Daarna zette zij zich aan de be
studeering van de instructies voor de Fin
sche delegatie, welke door het ministerie
van Buitenlandsche Zaken zijn opgesteld.
Als waarschijnlijk tijdstip voor het ver
trek van de delegatie naar Moskou wordt
morgenavond genoemd.
Honderden menschen liepen met borden,
waarop de bevolking wordt aangespoord
giften voor de verdediging van het land te
zenden Dagelijks komt er meer binnen.
Er is tot nu toe één millioen mark ont
vangen. Veldmaarschalk Mannerheim
heeft van kroonprinses Louise van Zweden
een groote gift ontvangen voor medische
hulpmiddelen als een bewijs van Zwedens
sympathie.
Officieele kringen te Helsinki blijven
zich optimistisch uiten.
NATIONALE VERGADERING VAN
WESTELIJK WIT-RUSLAND BIJEEN.
Te Bialostok is de Nationale Vergadering
van Westelijk Wit-Rusland in eerste zitting
bijeengekomen. De openingstoespraak werd
gehouden door den oudsten afgevaardig
de. een 68-jarigen armen boer. Stalin werd
tot eere-voorzitter gekozen. Besloten werd
tot de inlijvlng van Westelijk Wit-Rusland
bij de Wit-Russische sovjetrepubliek, de in
beslagneming van den grondeigendom en
de nationalisatie van banken en groote
industrie.
WILNA BEZET.
Gistermorgen heeft het Lithausche leger
bezit genomen van Wilna. De Russen zul
len zich geleidelijk terugtrekken.
In de kerken verdrong zich een talrijke
menigte, café's en bioscopen waren vol.
De berichten over de sovjct-Russisohe ex
porten worden bevestigd. Zoo hebben de
Russen alcohol-reserves ter waarde van
een millioen meegenomen. Gedurende de
laatste nachten hebben de arbeiders in de
fabrieken geslapen om de geïnventariseer
de voorraden te bewaken, welker verdwij
ning hen met werkloosheid zou hebben
bedreigd.
Aangezien de kazernes nog door Russi
sche troepen bezet waren, hebben de Li
thausche troepen den nacht buiten door
gebracht.
Eenige honderden Poolsohe studenten
hebben Zaterdagmiddag geprobeerd betoo
gingen op touw te zetten, vooral van anti-
semietischen aard Er werden kreten van
afkeuring jegens Lithauen geuit. De be-
toogers werden verspreid.
DE POSITIE VAN POLEN EN JODEN
IN POLEN.
Volgens den Berlijnschen correspondent
van de „Berlingske Tidende" zijn de Polen
en Joden in Polen aan strenge bepalingen
onderhevig. Alle Polen moeten van het
trottoir af en hun hoofddeksel afnemen,
wanneer leden van het Duitsche leger of
van de nationaal-socialistische partij voor
bijgaan. Polen moeten in de winkels wach
ten. totdat alle Duitschers bediend zijn.
Poolsche schooljongens mogen geen uni-
fo-m dragen.
De reden, welke de Duitsche autoriteiten
voor hun houding opgeven, is dat de Polen
„onbeschaamd en aanmatigend zijn".
De Joden hebben hevig te lijden onder
de nationaal-socialistische onderdrukking,
aldus vervolgt de correspondent Zij mogen
heelemaal niet op de trottoirs loopen. Sy-
nagoges worden platgebrand en dan wordt
den Joden gevraagd aan de Duitsohers eer.
schadeloosstelling te betalen, alsof zij zelf
brand hadden gesticht. Joden mogen niet
meer dan 2000 zloty bezitten, daarvan
slechts 100 zloty in baar. De rest moet bli
een bank worden gedeponeerd.
Alle schulden aan Joden boven de 500
zlcty zijn geschrapt.
Er worden pogingen gedaan de Joden
uit te sluiten van Roode-Kruis-hulp
Joden mogen geen radiotoestellen be
zitten.
Op order der Duitsche autoriteiten is de
koop en verkoop in Polen zooveel mogelijk
beperkt. Men moet zich tot het hoognoo-
dige beperken.
Van de meest ui teen loopen de zijden
wordt thans gemeld, dat er in het Westen
„iets op til" zou zijn. Waar aan het Weste
lijk front nog altijd stilstand heerscht en
het weer een offensief niet mogelijk schijnt
te maken, zou dat „iets" dan moeten zijn
een groote aanval op Engeland. Maar hoe?
Luehtraids op groote schaal? Een landings
poging per parachute, waarvoor dan de
troepen-concentratie bij Hamburg en Bre
men zou dienen? Het zijn allemaal nog
veronderstellingen, die door niets worden
verantwoord. Men zal het beste doen, om
maar rustig af te wachten en vooralsnog al
deze berichten met groote reserve te be
schouwen.
Hetzelfde geldt voor berichten van vol
genden aard
De Fransche radio verklaart, dat berich
ten over muiterij onder de troejpen te Wee-
nen. Graz en Klagenfuerth van over de
Oostenrijksche grens zijn doorgelekt.
Aan deze berichten wordt toegevoegd,
dat het verzet onder eenheden, die van de
Poolsche campagne zijn teruggekeerd, zoo
ernstig is. dat de Duitsche autoriteiten ge
last hebben, dat iedere tiend» man moest
worden doodgeschoten.
Van de troepen te Graz wordt gezegd, dat
zij in een staat van groote opwinding ver-
keeren. Zij beklagen zich er over, dat zij
tijdens hun dienst in Polen veel slechter
werden behandeld dan de eenheden uit het
oude rijk
Ook hiermee zij men uiterst voorzichtig.
Het ligt voor de hand. dat men in deze
richting verwachtingen heeft en men sug
gereert dan vaak hetgeen men gaarne
zou zien
Het Huis Habsburg meent in de gegeven
omstandigheden, ook weer op het vinken
touw te moeten gaan zitten. Alles komt in
beweging Tsjechen. Polen en Oostenrijkers
weten elkaar thans te vinden.
Leest men de verklaringen van den Duce,
dan is er nog geen sprake van partij-kiezen
van Italië, dat rustig blijft doorwerken. Al
leen wordt herhaald, dat Italië bij de rege
ling zijn stem zal laten hooren. vooral wat
den Balkan betreft.
Radio Roma heeft verklaard, dat dank
zij de Italiaansche politiek de Balkansta-
ten thans vereenigd staan in een neutraal
blok. Hieraan wordt toegevoegd: „De toe
komstige taak van Italië is thans voort te
gaan met werken aan de inpaling van het
conflict, teneinde te voorkomen, dat de
huidige oorlog alle waarden van de Euro-
peesche beschaving zal vernietigen, hetgeen
tengevolge zou hebben, dat iedere overwin
ning slechts een overwinning in naam
zou zijn.
Italië zal ervoor zorgen, dat de dag,
waarop de vrede zal terugkeeren, de dag
van herstel zal zijn in Europa, waarop alle
oorzaken van oorlogen uit den weg geruimd
zullen worden."
Het rieu trail bei tsonfcwerp, dat door den
Amerikaanschen senaat is aangenomen, zal
morgen in het Huis van Afgevaardigden
komen. De regeering acht zich verzekerd
van een ..kleine, doch veilige meerderheid".
Zoodra het ontwerp wet zal zijn gewor
den. zullen aanzienlijke Britsche vliegtuig
bestellingen voor den "uitvoer worden vrij
gelaten. terwijl volgens een bericht van ge-
zaghebbende zijde de regeeringen van
Frankrijk en Engeland onmiddellijk een
order voor 5750 vliegtuigen ter waarde van
biina 450 millioen dollar zullen plaateen.
Het sovjet-orgaan de „Izwestia" zegt. dat
Amerika van plan is goede munt te slaan
uit den oorlog in Europa. De regeering is
bezweken voor den druk der wapenhande
laren en O.W.'ers.
De ..Prawda" zegt. dat door het Senaats
besluit- feitelijk beslist is. dat de Ver. Sta
ten Engeland en Frankrijk in den oorlog
steunen Tegelijk is bewezen, wat Amerika
onder ..neutraal" verstaat.
Het militaire blad „Krasnaja Swjesda"
veroordeelt eveneens op bijzonder scherpe
wijze de -beslissing van den Senaat.
De Poolsche regeering heeft- tot het secre
tariaat van den Volkenbond een protest
gericht, tegen de tusschen Duitsdhland en
de sovjet-Unie bot stand gekomen overeen
komst. waarbij ..ten nadeele van een land.
dat lid is van den Volkenbond, de belangen
van die twee staten worden afgebakend".
De Poolsdhe nota zegt. dat deze overeen
komst geen waarde heeft en tegen de bepa
lingen van het Volkenbondspact indruischt.
Polen zal deze overeenkomst altijd als van
nul en geener waarde beschouwen.
Pctemkin. de adjunct-commissaris van
buitenlandsche zaken in de sovjet-unie
heeft telegrafisch aan den secretaris-gene
raal van den Volkenbond bericht, dat de
sovjet-regeering instemt met het plan de
Volkenbondsvergadering op 4 December a.s.
te Genève bijeen te roepen.
Men leidt daaruit af, dat sovjet-Rusland
zich op die zitting van de assemblee en ter
raadszitting, welke den 4den December
's morgens gehouden wordt, zal doen ver-
tegenwoordi gen
Neem "a
'n
1908
(Ingez. Med.)
Op een bijeenkomst te Londenwaarbij
de Tsjech-Slcwaaksche onafhankelijkheids
dag herdacht werd. is Benesj, de oud-pre
sident van Tsjecho-Slowakije, bij acclama
tie tot leider gekozen.
Toen Masahyk. de vroegere gezant te
Londen, dit voorstel deed en de aanwezigen
als één man opstonden, om aan hun in
stemming uiting te geven, werd de emotie
den oud-president bijna te machtig.
„Tsjecho-Slowakije leeft!!" riep hij uit.
Masaryk zeide: „Wij verzoeken den ge
allieerden ons toe te staan, dat wij een
orgaan vormen, dat voor ons leger verant
woordelijk zal zijn. Het blijft mij gelijk, of
men het regeering, nationalen raad of iets
anders noemt: het moet de bevoegdheid
hebben, onze jongemannen, die wenschen
te strijden, bijeen te brengen en uit te
rusten."
Ter gelegenheid van den nationalen
feestdag van Tsjecho-Slowakije, heeft de
Tsjechische gezant te Parijs. Osusky. dele
gaties ontvangen van alle Tsjecho-Slo-
waaksche vereenigingen in Frankrijk.
In een toespraak zeide de gezant o.a.:
De 28ste October is voor ons. Tsjeoho-
Slowaken. niet alleen het feest der oud-
strljders en van de overwinning, hij is
ook, en thans nog meer dan vroeger, het
uitzicht naar de toekomst en het begin van
nieuwen harden strijd.
Hoewel thans gescheiden van het Tsje-
cho-Slowaaksche volk, zijn wij er mede
verbonden door hetzelfde geloof, dezelfde
hoop en dezelfde vastberadenheid. Eens zal
de waarheid zegevieren.
De oorrespondent van „Politieken" te
Berlijn bericht, dat verontrustende en dik
wijls elkaar tegensprekende berichten zijn
ontvangen uit Praag. Ter gelegenheid van
den onafhankelijkheidsdag zou een groot
aantal Tsjechen met de nationale kleuren
in het knoopsgat in de straten betoogd heb
ben tegen de Duitsche soldaten en de S.S.
Op verscheidene plaatsen hebben zich em-
tige botsingen voorgedaan tusschen den
Tsjechischen ordedienst en de Duitsche
politie. De S.S. en Duitsche- soldaten moes
ten ingrijpen en verscheidene personen
werden gearresteerd. Tot twee keer toe
moest het Wenceslaus-plein voor het ver
keer worden gesloten. Kreten als „Leve Be
nesj!", „Leve de republiek!" werden ge
hoord.
Na de betoogingen is een conferentie van
de politie gehouden onder voorzitterschap
van Von Neurath en den ohef van de po-
I litie, generaal Von Camptz. om na te gaan
of de betoogingen van te voren waren be
raamd en of hierachter buitenlandsche in
vloed stak. Men weet, dat eenige honder
den vooraanstaande Tsjechen onlangs als
gijzelaars gearresteerd werden
De correspondent heeft telefonisch in
lichtingen gevraagd aan generaal van
Camptz Deze bevestigde, dat enkele inci
denten zich hebben voorgedaan, doch deze
waren van weinig beteekenis. Alleen te
Praag hebben zich deze betoogingen voor
gedaan.
slechts zeer schoorvoetend hun dienstplicht
vervullen.
Het zijn berichten, die wij niet geheel
willen verzwijgen, maar die men neme met
groot voorbehoud.
JONG-DUITSCHE PARTIJ IN
JOEGO-SLAVIE.
De Jong-Duitsche partij van Nicolaas
Hasslinger. die als reactie op het voorne
men van Hitier de Duitsche minderheden
naar Duitschland over te brengen, bij de
Duitschers in Joegoslavië verzet propageert
tegen de nat. socialistische leerstellingen
en hen aanspoort tot loyale samenwerking
•met de Serven en Kroaten, gaat. zoo meldt
het Fransche Havas-bureau snel vooruit.
ïn het gebied Patrovgad in het Banaat
zouden de laatste dagen ruim 2.000 aanmel
dingen ontvangen zijn. Hasslinger heeft on
langs in Belgrado vertoefd en contact ge
zocht met politieke krigen, wien hij om den
steun vroeg der Servische partijen.
ITALfAANSCHE SLAGKRUISER
VAN STAPEL GELOOPEN.
Te Genua is de nieuwe slagkruiser
„Impero" van stapel geloopen. een zuster
schip van de ln 1937 gereedgekomen „Lit-
toria". Het schip is 230 m. lang en heeft
een waterverplaatsing van 35.000. Het is in
nog geen achttien maanden gebouwd en
behoort tot de modernste vlooteenheden ter
wereld.
HERTOG VAN WUEKTTEMBERG
Hertog Albrecht von Wuerttemberg. le
geraanvoerder ln den vorlgen oorlog, ls 73
jaar oud, overleden.
DE ZESTIENDE VERJAARDAG VAN DE
TURKSCHE REPUBLIEK.
Rede van Ismet Inoenoe.
De Turksche president Ismet Inoenoe
heeft te Ankara op de renbaan een troepen-
schouw gehouden, waarna hij op de eere
tribune een rede uitsprak. Hij herinnerde
er aan, dat de Turksche natie sinds een
jaar in eenheid en kalmte geleefd heeft,
terwijl talrijke naties bezorgd waren voor
haar bestaan.
Hij eindigde met uit naam der natie een
groet te brengen aan het roemrijke leger.
ENGELAND BESTELT
EEN HALF MILLIARD ZANDZAKKEN.
De Britsche regeering heeft door bemid
deling van de Britsch-Indlsche regeering
vijfhonderd millioen zandzakken bij de In
dische jute-industrie besteld.
Per maand zullen 100 millioen zakken ge
leverd worden. De laatste levering zal einde
April geschieden.
Volgens in Roemenië aangekomen reizi
gers zouden te Eger 80 vrouwen zijn gear
resteerd omdat zij geklaagd hadden over te
weinig voedsel.
Voorts zouden de Sudeten-Duitschers
GEBOREN.
Adriana, dr. van H. F Duffels en H. S. Riet
hoven. Adriana Pieternella dr. van J. de
Vrind en C. van Tiel.
ONDERTROUWD:
J. P. T. Hendriks jm. en J. J. Wiggers jd.
M. A. Hoogenraat jm. 25 jr. en E. Dissenvelt jd.
25 jr. L. C. Ju jm. J24 j. en C. Mader jd. 22 j.
H. Leget jm. en E. M. Smit jd. P. J. Lemair
jm. 32 j. en J. de Boer 31 j. H. P. v. d. Vos
jm. 25 jr. en A A v. Dijk, jd. 22 jr. J. Waas
dorp jm. 22 jr. en H. M Kienjet jd. 25 jr. W
de Wolf jm. 26 jr. en A. Smits jd. 23 jr. H.
Petiet jm. 22 jr. en H. Slijkhuis jd. 23 jr.
OVERLEDEN:
Cornells Viele. wednr. 92 jr. J. Brugman,
wedni;. 83 jr.
VEREENIGING VAN MATHESIANEN.
Lezing over luchtbescherming.
Bovengenoemde vereeniging opende Za
terdagavond j.l. haar lezingseizoen in de
Collegezaal van het Kamerlingh Onnes-
laboratorium met een voordracht van den
heer P. M. Vleugels, hoofd van den Lucht
beschermingsdienst ln het Westland en
eerelid van de V.V.M.
De voorzitter, de heer J. Freeke heette de
aanwezigen welkom en merkte op, dat het
nuttig kan zijn indien men iets weet van
de gevaren van een luchtaanval en de maat
regelen. welke hiertegep te nemen.
De heer Vleugels begon met te zeggen, dat
het verkeerd zou zijn om blind te zijn voor
de gevaren, welke heden ten dage het
menschdom bedreigen.
Vervolgens besprak spr. de verschillende
methoden van oorlogvoeren van vroeger en
thans, welke machtsvergrooting en machts
verschuiving ten doel hebben.
In den oorlog van 19141918 werd voor
het eerst het luchtwapen toegepast en deze
bracht een ware omwenteling teweeg in de
bestaande oorlogstactiek. De vliegtechniek
is sinds 1918 ontzaglijk vooruitgegaan met
als gevolg, dat de capaciteit van het vlieg
tuig veel grooter is dan in de vorige oor
logsjaren.
De bomaanvallen met vliegtuigen zijn
nauwkeurig voorbereid en iedere oorlogs
vlieger weet van te voren welke plaats hij
moet bestoken.
De bomaanvallen op de steden hebben in
hoofdzaak ten doel de burgerbevolking in
paniekstemming te brengen en zoodoende
tot overgave te dwingen.
Om een bom op een bepaalde plaats te
laten neerkomen, is het noodig deze op een
afstand van plm. 2.5 K.M. van deze plaats
los te laten, terwijl met constante snelheid
moet worden gevlogen.
Het gevaar voor brandbommen mag niet
worden onderschat terwijl de gasaanval
voornamelijk bestemd is voor het hinderen
bij blussching van branden, geneeskundige
hulp e.d. Toegep. t worden ook wel gas
wolken waarbij dan de richting van den
wind een voorname rol speelt. Spr. behan
delde nog verschillende soorten gas. waar
van mosterdgas het meest gevaarlijk is.
Het zal practisch onmogelijk zijn om een
stad voortdurend te bombardeeren. het z.g.
„rollend bombardement", dit kan alleen bij
slechte luchtverdedigingsmaatregelen, daar
anders te veel vliegtuigen moeten worden
geofferd.
Spr. schetste daarna de militaire en civiele
luchtverdediging en -bescherming. Het af
weergeschut is hierbij van groot belang. De
meeste stukken geschut hebben een capaci
teit van 90 schoten per minuut.
'Tenslotte gaf spr. eenige aanwijzingen
voor het nemen van maatregelen tegen
luchtaanvallen zooals het inrichten van
schuilplaatsen en geneeskundige hulp en
wekte de aanwezigen op om zelf daadwer
kelijk aan de luchtbescherming deel te
nemen.
Aan het einde van deze lezing dankte de
voorzitter den heer Vleugels voor zijn leer
zame voordracht over een onderwerp, dat
momenteel helaas in het middelpunt van de
belangstelling staat.
„EX ORIENTE LUX."
Dezer dagen Ls hier ter stede onder voor
zitterschap van den heer B. A. van Proosdij
een buitengewone ledenvergadering gehou
den van het Voor-Aziatisch Egyptisch Ge
zelschap „Ex Oriente Lux", waarin de
nieuwe statuten en het huishoudelijk reg
lement met algemeene stemmen werden
goedgekeurd.
Deze statutenwijziging was een gevolg
van de uitbreiding der werkzaamheden
van het Gezelschap in den loop der laatste
jaren.
ONTSPANNING EN ONTWIKKELING
DE MILITAIREN.
Een sympathieke geste van het Leidsche
Studentencorps.
Het Leidsche Studentencorps heeft be
sloten iederen Dinsdagavond in de socië
teit Minerva" aan een 25-tal militairen
een gezelligen avond aan te bieden.
Hedenavond biedt het Actie-comité „Le
vendaal" een cabaret-avond aan in het
Wijkgebouw.
NEDERLANDSCHE JEUGDBOND VOOR
NATUURSTUDIE.
Paddestoelen-excursie.
De afd. Leiden hield in samenwerking
met de afd. Den Haag haar tweede padde
stoelen-excursie van dit seizoen naar het
landgoed „Rust en Vreugd" te Wassenaar.
Deze excursie stond onder leiding van
den heer R. Klein, de gelukkige vinder
van de plotseling bekend geworden „Ge
sluierde Dame".
Alles heeft medegewekt om deze excursie
te doen slagen. Een groot aantal verschil
lende soorten werd gevonden en het was
dan ook geen wonder dat de deelnemers
enthousiast het terrein afzochten en ver
rassende vondsten deden in het schitteren
de herfstbosch, waar de paddestoelen over
al hun kleurenpracht ten toon stelden in
alle mogelijke schakeeringen van de hel
oranje vliegenzwam, de paars-roode-kool-
zwam, het gele zwavelkopje en de purper
rood gekleurde pracht ridderzwam tot de
zwarte dropzwam en de spierwitte porce-
leinen zwam toe.
Contrasrijken planten dan paddestoelen
bestaat welhaast niet. Grillige vormen van
de aardsterren geweizwammen, oranje en
witte koraalzwam bewezen dit.
Doch niet alleen in kleur en vorm doch
ook in grootte, geur, smaak en hardtegraad
waren er de meest opvallende qontrasten.
Hier de minimale mosschelojeszwam of
het wieltje en ginds een groote paarse rid
derzwam of een parasolzwam met een hoed
van 30 cM. doorsnede.
Walgelijk ruikende stinkzwammen en
narciszwammen staan naast de geurige
anijszwam.
De jongere deelnemers werden gewezen
op enkele giftige en een paar eetbare pad
destoelen zcoals de honingzwam, de ge
schubde inktzwam. het eekhoorntjesbrood
de hanekam, de kastanje boleet, de weide-
kringzwam, terwijl vooral op de giftige
soorten van het geslacht Amanita b.v. de
geel groene knolamaniet. de panterama-
niet en de vliegenzwam de aandacht werd
gevestigd.
Voor velen te vroeg keerden de deelne
mers 's middags naar huis terug.
FEESTREDE VAN PATER BORROMAEUS
DE GREEVE.
De vereeniging „Katholiek Leiden" heeft
gisteravond in de Stadsgehoorzaal het feest
van „Christus Koning" gevierd. Onder de
zeer vele aanwezigen in de zaai, waar op
het tooneel tal van vanen en banieren van
Leidsche R.K. vereenigingen prijkten, merk
ten wij onder meer op: deken A. Homulle,
pastoor Th. M. Beukers en vele geestelijken
uit stad en omgeving.
De bijeenkomst werd te halfnegen door
dén voorzitter van „Katholiek Lelden", den
heer W. J. Kriek, geopend met den Chr.
groet en een kort welkomstwoord, waarna
de kinderen van het R.K. Weeshuis, onder
leiding van kapelaan Lobman een serie
levende beelden ten tooneele brachten,
waarbij het R.K. Sleutelkoor, onder leiding
van den heer H Rijnbeek, zeer verdienste
lijk zijn medewerking verleende.
In een zestal indrukwekkende tableaux
werd het begin van leed en van de Godde
lijke Uerde en de wijze, waarop Christus
het groote leed onderging, uitgebeeld,
Daarna betrad pater Borromaeus de
Greeve OJé.M den katheder. Sipr. had als
onderwerp van zijn rede gekozen: „Weg
met Hem 1"
Juist ln dezen tijd, zoo ving spreker aan,
waarin de mensch zich in waanzinnigen
hoogmoed tegenover Christus heeft gesteld,
is het noodig en nuttig, dat wij Katholie
ken het feest van Christus Koning vieren.
Ja. waarlijk Christus is Koning, zoo ver
volgde spr. Hij is God en als God heeft HIJ
alles geschapen, dus Christus is Koning in
den vollen zin van het woord. Alles is door
Hem en voor Hem, Hij is voor alles. De
christenen zijn door Hem verheven tot Ko
ningskinderen. Christus heeft zich tijdens
Zijn leven op aarde, ln alles den Koning
getoond.
Als Hü op aarde komt, doet de hemel Hem
uitgeleide op aarde ls HIJ de Koningszoon
uit David's stam. Heel het Rijk eert hem
de kinderen roepen Hosanna Als Ptlatus
Hem vraagt: „Zijt GIJ Koning?" Dan staat
Hij daar. de Majesteit. „Gij hebt het ge
zegd - Ik ben de Koning". Hij gebiedt de
stormen, het kind in Zijn armen. Magdalena
aan Zijn voeten, de apostelen ln extase
de engelen komen en aanbidden Hem: „GIJ
zijt de Koning - Jezus Christus".
Het Kerstmanifest van Pius XI is geweest
een hernieuwde proclamatie der monarchie
van den Godmensch over de volkeren. Wij
proclameeren de unlverseele monarchie van
den Gekruisigde over de wereld. De wereld
van heden schreeuwt, als de Joden voor het
huis van Pilatus: „Weg met Hem!" De
politiek heeft gezegd: wat heeft de Christus
hier te maken? De economie zegt: wij wen
schen geen Christelijke zegeningen; in de
laboratoria zegt men: geloof en wetenschap
sluiten elkander uit. Overal klinkt het:
„Weg met Hem!" Dat ls de sociale Gods-
moord.
De macht in de handen der menschen
beteekenit boeien, gummistok en revolver;
in plaats van vrede, de opstand; in plaats
van liefde, de haat. „Weg met Hem!" Het
is het bedrog, de leugen en het egoïsme, die
zich van het volk hebben meester gemaakt.
In deze dagen worden alls Godsgaven mis
bruikt, kunnen de moeders haar kinde
ren als kanonnenvleesch opofferen. Men
maakt de huwelijkstrouw en het moeder
schap belachelijk; het huwelijksleven wotri
verwoesit. dat is de wereld, waarin God is
uitgebannen, de wereld die roept: „Weg
met Hem!"
Lr dezen bitteren tijd zijn er helaas ook
vele katholieken, die wankelen. Men durft
zeggen, dat tn dezen tijd Gods wijsheid en
liefde schuil gaan. Waarom laat HIJ het
onrecht triomfeeren? zoo vraagt men. Als
Hij het kon verhinderen, dan zou Zijn liefde
er Hem toch toe dwingen. Het is moeilijk
om zulke menschen in een paar zinnen alles
te verduldelijken God kan niet het zede
lijke en moreele kwaad willen, maar het
physieke kwaad, het hartsverdriet, kan God
willen en toelaten, hetzij als straf, hetzij
als beproeving. Is het zoo dwaas, als God
de wereld straft de wereld, die Hem ver
geet, uitbant, geeselt, slaat en striemt
Gods wijsheid en liefde zijn niet te ver
eenigen met deze ellende Wij weten dat
de aard» is vervloekt het leed gaat om
de wereld en we weten de oplossing: „de
zonde heeft den geluks-srtaa/t verwoest".
God blijft wijs en de mensch bederft al
les de sterren schitteren boven het slag
veld God is goed en de menschen zijn
slecht. Zeker ie het, dat Hij blijft.... de
laatste overlevende op het slagveld der vijf
werelddeelen.
Laat komen wat komt, laat vallen wat
velt, zoo besloot spreker zijn rede, Konink
rijken zullen ineenstorten, Keizerrijken ver
dwijnen, maar één Rijk zal blijven: „Het
Rijk van Christus Koning!"
Kapelaan Lohman vervolgde na de pauze
het programma met het tweede deel van
het spel van leed en liefde, waarin werd
uitgebeeld de leer en de werken van Chris
tus op aarde: de leeraar der liefde Hij
stilt den honger der menschen Hij ge-
neset de zieken Hij geeft Zich-zetf als
voedsel der ziel Hij is barmhartig vcor
den zondaar Hij is de vader der kinde
ren welke tafereelen niet nalieten diepen
indruk te maken. De uitstekende grimee
ring was van den heer Ger. Hoppezak.
Na een slotwoord door den voorzitt?' en
den Chr. groet, zongen allen staande bet
died van „Christus Koning".
Zaterdagavond omstreeks halfacht is
de 18-jarige E M. op den Rijnsburgerweg
aangereden door een auto, waardoor zij
viel en een bloeduitstorting ln het achter
hoofd bekwam, terwijl zij bovendien haar
linkerbeen licht verwondde. Na in het Aca
demisch Ziekenhuis te zijn behandeld, kon
zij naar huis worden overgebracht.
Zaterdagavond tegen middernacht ls
de 25-jarige dienstplichtige soldaat J. B.
uit Wassenaar'op de Breestraat met z:jn
rijwiel geslipt. Hij sloeg met het hoofd le
gen de steenen en bekwam een hersen
schudding en een hoofdwonde. De E.H.D.
vervoerde het slachtoffer naar het Acade
misch Ziekenhuis.
