De Duitsche vorderingen in Polen De strijd in het Westen Steeds meer komen de Polen in de knel WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1939 No. 24371 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt 80sfe Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Duitsche berichten Poolsch legerbericht Poolsche luchtaanval op Berlijn Daden ter zee Waarom de Fransche communiqué's kort zijn Weer strooibiljetten in Duitschland geworpen Britsche vliegers boven Hamburg Een luchtaanval op Aken? Geruchten over een ontploffing bij de Zeppelin fabrieken Fransche kabinetswijziging Uit Engeland Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD verwacht Slowaaksch gezant gedesavou/iserd Bericht aan gemobiliseerden Onderzoek naar de bommen op Esbjerg LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons BLad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordemdsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn! per 3 maanden f. 3.33 per week f.0.IS Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mndj Het Duitsche Nieuwsbureau bericht, dat het grootste deel van het industrie gebied in Oostelijk Opper-Silezië thans in Duitsche handen is. Het gebied wordt van de laatste baarden van tegenstand gezuiverd. De mesete fabrieken, mijnen e.d. zijn niet beschadigd. Door het snelle oprukken van de Duitsche troepen ls voorkomen, dat de voorgenomen vernieling tot stand kon wor den gebracht. Uit het hoofdkwartier van den Fuehrer aan het Oostfront wordt bericht, dat in een station achter het front de speciale trein van den Fuehrer Dinsdagmiddag tege lijk met een trein met gewonden aankwam, welke op weg was naar het binnenland. De Fuehrer liet zich onmiddellijk door den treincommandant rapport uitbrengen en onderhield zich eenigen tijd met de ge wonden, die hij dankte voor hun dapper heid. Het overterkken van den Weichsel na tuurlijk met pontons en vlotten ge schiedde over een breedte van verschei dene kilometers. De Duitsche zeestrijdkrachten voor de Danziger Bocht, hebben een derden Pool- schen onderzeeër vernield. De directie van de spoorwegen deelt mede. dat met onmiddellijk in werking tre den het goederenvervoer met .Oost-Pruisen ln beperkten omvang ls hervat. Het Duitsche opperbevel deelt mede: De operaties van het leger ln Polen zijn op 5 September volgens de opgestelde plan nen voortgezet. De bergtroepen en de mo biele troepen hebben aan een uitgebreid front de Noordelijke uitgangen van de Baskiden bezet en zijn thans ln aanval tegen Neu-sandec (ten Z.O. van Krakau). De van het Zuiden en Westen uit tegen Krakau optredende strijdkrachten hebben den vijand in de richting van die stad teruggeworpen. Het industriegebied van Oost-Oppersilezië ls in Duitsche handen. Meer Noordelijk werd in den vroegen na middag de linie Checlny-Lepussni-Piotrkow genomen. Aan belde zijden van Sieradz werd een sterke bunkerlinie doorbroken en werd de aanval op den Oostelijken oever van de Warthe voortgezet in de richting van Lodz. De bij Kulm en Graudenz naar den Oostelijken oever van den Weichsel overgegane strijdkrachten hebben de ach tervolging van den verslagen vijand voort gezet. De uit Oost-Pruisen via Mlawa op trekkende troepen hebben Ciechanow in be zit genomen. De tegenstander gaat hier scherp bedreigd naar het Zuiden terug. Bij Rozan hebben snelle troepen de Narew be reikt. De in het Noorden strijdende troepen hebben tot nu toe tienduizenden krijgsge vangenen gemaakt en zestig stukken ge schut zijn in hun handen gevallen. De aan vallen van het Duitsche luchtwapen heb ben gisteren opnieuw sterke storingen ver oorzaakt op de verkeerslijnen van den vijand. De stations Zdunska-Wola en Skar- zysko, Tarnow en Wreschen staan in brand. Op tal van spoorwegtrajecten is het ver keer onderbroken. De Poolsche vliegers zijn met uitzondering van afzonderlijk bij Lodz optredende jachtvliegers in het geheel niet nicer waargenomen. Het Poolsche legerbericht van gisteren meldt: LuchtoperatiesDe vijandelijke lucht macht heeft heden de operaties voortgezet sedert den ochtend over het geheele ge bied van den staat, waarbij zij zich richtte op steden, spoorwegstations en colonnes vluchtelingen op de wegen. Onze luchtmacht zette het doeltreffend luchtbombardement voort op pantsercolon nes van den vijand ln de streek van Cie chanow en in de richting van Radomsk. Vijandelijke verliezen van gisteren: veer tien neergehaalde vliegtuigen. Onze vliegtuigen: Zes toestellen keerden niet naar hun bases terug. Operaties te land: Aan het zuidwestelijke 'ront houden onze troepen den druk tegen van de overwegende vijandelijke strijd krachten. Op de lijn Warla-Szcercow-Kamiensk duurt de verbeten strijd voort tegen krach tige vijandelijke detachementen. Aan het t'ont van Posen heerscht rust. Aan het noordelijke front hebben gemo toriseerde Duitsche detachementen de streek van Ciechanow en Plonsk bereikt. Ain het front van Oost-Pruisen is de toe stand ongewijzigd. In een steutmeedigen aanval op de Dan- sigache troepen heeft het garnizoen van Gdynia een antitankkanon en drie mitrail leurs buitgemaakt en twaalf krijgsgevange tien gemaakt. Het Poolsche Telegraaf-agentschap meldde gisteren uit Warschau, dat 30 Poolsche vliegtuigen een raid op Berlijn hebben ondernomen. Aan dit bericht wordt toegevoegd, dat alle toestellen naar hun bases terug keerden. Niet wordt vermeld of het doel bereikt werd en of er bommen zijn afgeworpen. Het Duitsche Nieuwsbureau meldt: De zender te Warschau heeft het bericht verspreid, dat negen en dertig Poolsche vliegtuigen een aanval op Berlijn gedaan hebben. Ondanks het heldere weer was echter geen enkel vliegtuig zichtbaar. Men neemt aan, dat de Poolsche vliegers door onbekendheid met den geografischen toe stand Berlijn met een Poolsche stad ver ward hebben, indien zij tenminste opge stegen zijn." POLENS HEILIGDOM. Personen, die uit Czestochowa te War schau zijn aangekomen, verklaren, aldus het P. T. A.. dat het beeld van de Madonna hetwelk zich ln het Jasna Gora-klooster te Czestochowa bevond, door de kloosterlin gen gered en op een veilige plaats verbor gen is. POOLSCH VERMOGEN TE DANZIG IN BESLAG GENOMEN. Het geheele vermogen van den Poolschen staat, Poolsche staatsinstellingen en der gelijke te Danzig, is op grond van een ver ordening van 4 September in beslag ge nomen. Een staatscommissaris is aange steld om dit vermogen te beheeren. Over het ln beslag nemen van het vermogen van natuurlijke- en rechtspersonen van Poolsche nationaliteit zal de staatscommis saris beslissen. Opmerkelijk is, hoe het aantal gruwel- berichten van weerskanten met den dag toeneemt. Men oordeele: Het Duitsche Nieuwsbureau bericht, dat ln de bosschen ten Noorden van Krone aan de Brahe patrouilleerende afdeelingen van de Poolsche cavalerie-brigade Pomorski, Maandagavond omstreeks 6 uur een Duit sche hospitaal-compagnie hebben aange vallen en de ziekendragers en de gewon den hebben gedood. Slechts acht man wis ten te ontkomen. Het Duitsche Nieuwsbureau voegt hier aan toe, dat overeenkomstig de bepalingen van Genève, de hospitaalsoldaten en de gewonden niet gewapend waren, terwijl de hospitaal-soldaten den voorgeschreven witten armband met rood kruis droegen. Voorts meldt dit bureau: Gisteren zijn duizenden Poolsche krijgs gevangenen aan het Oostelijk front bijeen gebracht en naar het Duitsche binnenland vervoerd. Onder hen zijn vele Oekrainers en Bjelorussen. Men had hun binnen drie dagen een paradijs te Berlijn beloofd. Gevangen genomen Poolsche officieren ver klaarden order te hébben ontvangen om alle Duitsche gevangenen te dooden behal ve degenen, die noodig waren voor verhoo- ren. Bij de gevangenen bevond zich verder een franc-tireur uit Ponitz, die gearre steerd werd, nadat hij een gewonden Duit- schen officier de oogen had uitgestoken en tong en vingers had afgesneden. Deze mis dadiger heeft nog meer misdrijven ge pleegd. Men ziet: 1914 herleeft! Prompt volgt van de tegenpartij de ont kenning en de verzekering, dat het leu gens zijn. De Polen verklaren zelfs, dat de bevolking, hoezeer ook door de vliegers be stookt. die de burgerbevolking uitmoordt, toch gevallen vliegers na het neerschie ten niet mishandelt doch aan de auto riteiten overlevert. Het Duitsche Nieuwsbureau bericht, dat Maandag een Duitsch zeevliegtuig boven Doggersbank een Britsch bombardements vliegtuig omlaag heeft geschoten. Nadat het toestel omlaag geschoten was. daalde het Duitsche vliegtuig op zee en redde de bemanning van het zinkende Britsche toestel. Het Duitsche Nieuwsbureau voegt hieraan toe, dat. hoewel de weersomstandigheden het ernstig bemoeilijkten, de Duitsche vlie ger het zijn plicht achtte, met gevaar voor eigen leven, het leven van den overwonnen tegenstander te redden. Te Londen is bericht ontvangen, dat be- Het vierde Fransche oorlogscommuniqué, gedateerd op 5 September, luidt in den volledigen tekst: „Onze troepen zijn overal in contact aan de uitmonding van onze grens tusschen den Rijn en de Moezel. Er moet aan herinnerd worden, dat aan den Rijn aan beide kanten perma nente versterkingwerken den oever omzoomen". En het vijfde luidt: „Gisteravond zijn eenige plaatselijke vorderingen ge maakt." Opgemerkt wordt, dat, wanneer de eerste communiqué's laconiek zijn en niet aan allen bevrediging schenken, die er een verslag in zouden willen vinden van be slissende veldslagen, daarin niets is, dat verrassing kan baren. In de allereerste dagen van Augustus 1914 werd er ook geen groote slag geleverd Bovendien moet een fundamenteel on derscheid gemaakt worden tusschen den oorlog in 1914 en dien. welke heden ge voerd wordt. In Augustus 1914 was het een bewegins-oorlog met een snel offensief aan beide kanten. Thans steunen de te genover elkander staande troepen op twee hechte fortificatie-systemen, de Maginot- en de Siegfriedlinie. Men begrijpt dan ook. dat de beide eerste lagen der vijandelijkheden slechts aanleiding hebben kunnen geven tot het Innemen der stellingen en het zoeken van contact, hetgeen slechts de twee of drie re gels verdient, welke dagelijks daaraan ge wijd zijn. Het Duitsche Nieuwsbureau bericht, dat boven Hamburg vier Britsche verkennings vliegtuigen zijn gezien en aangevallen door de Duitsche luchtstrijdkrachten. Twee Britsche toestellen werden neergeschoten. Officieel wordt van Britsche zijde gemeld, dat in den nacht van 4 op 5 September wederom uitgebreide ver kenningsvluchten ten uitvoer zijn ge legd door de Britsche luchtstrijdkrach ten, waarbij ruim drie millioen exem plaren der waarschuwing aan het Duitsche volk werden neergeworpen. De vlit0tuigen werden niet aangevallen door vijandelijke toestellen. Bij deze even als de vorige gelegenheid keerden alle vliegtuigen veilig terug. Volgens Belgische bladen zou gistermor gen de omgeving van Aken zijn gebombar deerd door vliegtuigen, vooral Eschweiler en Stolberg. Sirene-geloei en de knallen der ontploffingen zouden duidelijk ge hoord zijn. Het Belgische ministerie van nationale verdediging deelt mede: onze luchtafweer heeft in de omgeving van Leuven gister nacht het vuur geopend op een onbekend vliegtuig, dat oogenblikkelijk de vlucht nam. Uit Romanshorn aan het meer van Kon- stantz wordt aan de „Baseier National Zeitung" bericht, dat men in den nacht van Zondag op Maandag van den Zwitser- schen oever een hooge vlam heeft gezien en 'n ontploffing heeft gehoord uit de richting van de Zeppelinfabrieken te Friedrichs- hafen. De gendarmerie te Romanshorn weigert inlichtingen te verstrekken. halve de „Olinda" van de HamburgZuid- Amerika Stoomvaart Mij. ook de „Carl Frit- zen" van de reederij Fritzen en Zonen tot zinken is gebracht. De bemanningen van beide schepen zijn in veiligheid. De vrachtboot ..Bothnia" van de Britsche Cunard-maatschappij is, naar gemeld, tot zinken gebracht. Alle opvarenden zijn gered door den Noorschen tanker „Eidanger". Een stoker ls gedood. •De „Bothnia" meet 2400 ton). Zoodra gistermorgen in Frankrijk officieel het decreet was gepubliceerd, waarin be paald wordt, dat parlementsleden boven de 40 jaar kunnen aanvragen gemobiliseerd te worden, zonder verplicht te zijn hun ontslag te nemen als afgevaardigden, hebben de Ka merleden. die dit besluit uitgelokt hebben, zich onmiddellijk daarop beroepen. Ruim 100 afgevaardigden treden in dienst. Voorts kan gemeld worden, dat Dala- dier een geschikt oogenblik zal uitkiezen voor een herziening van het kabinet en vorming van een oorlogskabinet. Verwacht kan worden de vervanging van den minister van onderwijs, Jean Zay, die verzocht heeft in dienst te mogen tre den en van Chappedelaine, minister van koopvaardij, wanneer geen verbetering in treedt in zijn gezondheidstoestand. Blum, Flandin Marin en Bouisson worden genoemd als figuren, die deel zouden kun nen uitmaken van het kabinet van Dala- dier. DE GARIBALDISTEN. De „Bond van Garibaldisten van de Ar- gonne", bestaande uit overlevenden van het in 1914 gevormde regiment Garibaldisten, is te Parijs bijeengekomen. Besloten werd op nieuw een legioen te vormen en een beroep werd gedaan op alle Italianen, die, hoewel zij vurige vaderlanders blijven, het een plicht achten den bodem, welke hen gast vrij heeft ontvangen, te verdedigen. Het Britsche ministerie van voorlichting heeft een verklaring uitgegeven, waarin wordt uiteengezet wat de steun der domini ons vöor Engeland beteekent. Hierin wordt o.a. gezegd, dat uitgebreide maatregelen zijn genomen voor de productie van oor- logsvoorraden van allerlei aard en dat de strijdkrachten der dominions bijna zoo goed zijn uitgerust als die van Engeland zelf. De regeeringen der dominions kunnen en zullen ongetwijfeld zoo spoedig moge lijk formaties ter beschikking stellen, doch natuurlijk moet de beslissing daarover aan de regeering zelf worden overgelaten. Het Britsche rijk kan rekenen op een reservoir van productievermogen buiten de directe gevarenzone. Het gebruik, dat van de strijd krachten der dominions zal worden ge maakt, zal van de omstandigheden afhan gen. Bepaalde strategische factoren, waar onder de neutraliteit of een andere hou ding van bepaalde mogendheden, zijn nog niet duidelijk, en de troepenverplaatsing in de verschillende deelen van het rijk hangt van deze factoren af. Groot-Britan- nië kan rekenen op groote voedselvoorra den en op van vitaal belang zijnde meta len als nikkel, aluminium, koper en wolf ram. De Australische minister-president Men- zies heeft medegedeeld, dat de geheele wolopbrengst van Australië gedurende den huidigen oorlog door Engeland zal worden gekocht. BINNENLAND. Wegentroepen zijn opgeroepen (Binnenland, 3e Blad). Een enquête in verband met de voorberei ding van de distributie (Binnenland, 3e Blad'. Ons parlementair overzicht (3e Blad). AMSTERDAMSE~^URS. Opgewekte handel Groote omzetten Vaste markt Belangrijke koers winsten Philips, Unilever, Tabak be langrijk lager Amerikanen willig Nederlandsche Staatsfondsen aange boden. BUITENLAND. Steeds verder dringen de Duitschers Polen in (le Blad). Niets van beteekenis aan het Westelijk front (le Blad). De ramp der Athenia (3e Blad) President Roosevelt vaardigt de neutrali- teitswet uit en een wapen-embargo (3e en le Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Men zie voor Stadsnieuws pag. 2 van het Tweede Blad. Zwakke veranderlijke wind. Hel der tot licht of halfbewolkt. Droog, warm weer. Plaatselijk mist in den nanacht en morgen. Er zijn besluiten uitgevaardigd, waar door voorloopige prijzen worden vastge steld voor thee. terwijl de groothandel en de invoer van thee onder controle worden gesteld. Het departement van de voedselvoorzie ning heeft overal voorraden overgenomen en zal dat ook doen met alles, wat van nu af wordt aangevoerd. In een der besluiten wordt voorgeschreven, dat thee engros of en detail niet verkocht mag worden tegen hoogere prijzen dan in de week, eindigende 26 Augustus j.l. Het Slowaaksche ministerie van buiten- landsche zaken bericht, dat een streng on derzoek ls ingesteld tegen den Slowaak- schen gezant te Warschau, dr. Szathmary, die op 2 September door middel van a'.le Poolsche radiozenders een verklaring heeft gepubliceerd, waarin het Slowaaksche volk wordt aangespoord zich te verzetten tegen de politiek van de regeering-Tiso. Het ministerie deelt mede, dat dr. Szath mary reeds 1 September teruggeroepen was. Hij heeft zijn verklaring dus afgelegd als particulier persoon. Aangezien voor toezending van cou ranten aan gemobiliseerden geen porto verschuldigd is, kunnen wij van gemo biliseerden postabonnementen aan nemen, tegen den prijs van f. 0.18 per week, f. 0.80 per maand of f. 2.35 per kwartaal. Desgewenscht wordt over het abonne mentsgeld aan hun particulier adres per week, per maand of kwartaal be schikt. Zij, die zoo'n speciaal abonnement wenschen, verzoeken wij ons hun vol ledig militair adres op te geven, opdat ons Blad steeds zoo spoedig in hun bezit komt. DE DIRECTIE. Het gerecht te Bratislava heeft reeds een vervolging ingesteld tegen dr. Szathmary, en zijn vermogen, voor zoover dit op Slo waaksch gebied was, is in beslag genomen. In de gisteren gehouden zitting van het Deensche Folketing, heeft de president. Rasmussen, verklaard, dat het bombarde ment van Esbjerg Maandag de overtuiging heeft bevestigd, dat het van wezenlijk be lang voor Denemarken is, om buiten het huidige conflict te blijven. „Wij zullen zoo lang als het mogelijk is, blijven gelopven dat het bombardement te wijten is aan een misverstand." Er wordt een onderzoek ingesteld en wanneer de schuldige gevonden wordt, zal een protest worden Ingediend en schade vergoeding worden gevraagd. Duikers zoe ken naar de onontplofte bommen om vast te stellen waar dsze gemaakt zijn. Men heeft de daken van vele opslagplaat sen en tanks in de haven met uit groote hoogte zichtbare Danebrogs. in de rood witte kleuren der Deensche vlag. beschil derd. Men overweegt een uitbreiding va*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1