CHIEF WHIP STADSNIEUWS LAATSTE BERICHTEN LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad Zaterdag 2i Augustus 1939 Overzicht OFFICIEELE KENNISGEVING J ze bijten goed de laatste was 'n prachtbeest trek in een sigarethè, heerlijk dan zoo'n Frankrijk vastbesloten Duitsche maatregelen Rond Danzig C. F. MEERPOEL ALLEEN: Breestractt 171. Activiteit in Turkije Het Stadhuiscarillon Luchtbescherming Koht niet optimistisch De houding van Japan SPORT Binnenland DE BESTE SIGARET VOOR UW GEZONDHEID! De Britsche arbeiders zeggen u met alle plechtigheid, dat dit pact in het geheel geen verschil heeft uitgemaakt voor het stand punt van Engeland en Frankrijk. Duitschland heeft grondstoffen en voe dingsmiddelen noodig. Wanneer een oorlog komt zal het het zeer moeilijk vinden ze te krijgen. De Engelschen en de Franschen zullen de zeeën beheerschen. Wij voeden niet den wensch, het Duitsche volk te vernietigen. Wij zijn geweest en zijn nog uw vrienden. Wij doen alles, wat in ons vermogen ligt om u thans de waarheid te zeggen, vóór het te laat is. Wanneer de vrede thans gered kan wor den en hij kan gered worden kan een nieuw Europa en een nieuwe wereld worden opgebouwd. Bij het begin van de vergadering der Fransche Kamercommissie van buitenland sche zaken, die door de communistische loden werd bijgewoond, stelden verschei dene leden de vraag, of de commissie zou beraadslagen in aanwezigheid dezer drie afgevaardigden, gezien de banden, die de communistische partij met Moskou ver binden De communist Bonte protesteerde krachtig en zeide. dat zijn partij niet in dienst eener buitenlandsche regeering stond. De commissie heeft met algemeene stemmen, behalve die der communis ten, een motie aangenomen, waarin ge protesteerd wordt tegen het sluiten van het Duitsch-Russiscïie pact, dat, naar Flandin van te voren had betoogd, niet vereenigbaar is met het Fransch-Rus- sische pact. Tijdens een vergadering van de commu nistische Kamerfractie heeft de secretaris generaal van de partij, Thorez, verklaard, dat „Hitler-fascisme een voortdurende be dreiging vormt voor de veiligheid der vol ken." Hij voegde hieraan toe. dat indien Hitier een oorlog ontketent, hij tegenover zich een eensgezind Fransch volk zal vin den, met de communisten in de eerste rijen Thorez keurde de door de regeering geno men maatregelen tot beveiliging van de grens goed. evenals de hulp. welke even tueel aan Polen zal worden verleend. Ver der wenschte hij, dat spoedig een verdrag tot stand zou komen tusschen Engeland. Frankrijk en de Sovjet-Unie. dat het Fransch-Russische verdrag, dat nog steeds van kracht is, nader zal uitwerken. (Sic!) Tenslotte zeide Thorez, dat de commu nisten in de huidige moeilijke omstandig heden een beroep doen op de eenheid van alle Franschen. De fractie heeft deze uiteenzetting goed gekeurd. De communisten verliezen geweldig aar. invloed in Frankrijk na de Russische zwen king. Is het te verwonderen? Ook de socialisten keeren zich geheel af van verdere samenwerking met de com munisten! Nu de Engelsche regeering haar handels vloot- instructie heeft gegeven, om in En gelsche havens te blijven, resp. daarheen terug te keeren. heeft de Duitsche regee ring den Duitschen koopvaardijschepen be- ve.' gegeven eveneens in de Duitsche ha vens te blijven, of daarheen terug te keeren De Duitschei uchtvaartmaatschappij, de Lufthansa, heeft alle verkeer op de routes naar het buitenland sedert gistermiddag vclkomen gestaakt, meldt het Duitsche Nieuwsbureau. Van Duitsche zijde wordt gesproken over een record-oogst en wordt gewezen op de de uitbreiding van den veestapel, b.v. 1.400.000 runderen meer dan in 1914. 3 mil- lioen varkens meer dan vorig jaar. Daarmede is Duitschland voorzien van vleeschreserves als nooit te voren. Ook zijn de voorraden grondstoffen voor margarine aanzienlijk grooter dan verleden jaar. Zij zijn voldoende voor een jaar heet het. Gisteravond schijnt het telefonisch ver keer met Duitschland geruimen tijd te zijn verbroken geweest. Naar het heette wegens storing. De Duitsche ambassade te Londen heeft allen Duitschers den raad gegeven Enge land terstond of zoo spoedig mogelijk te verlaten. Alle Duitsche journalisten te Londen zijn eveneens teruggeroepen en keeren naar hun vaderland terug. De Duitsche propaganda-machine houdt de crisis gaande met allerlei verhalen over Poolsche provocaties: schieten op vlieg machines, troepen-bedreiging aan de grens etc. We zullen geen opsomming geven met de Poolsche tegenspraken. Het heeft weinig zin, want te controleeren zijn de berichten toch niet. Het heet. dat S?yss Inquart. de Oosten- riiksche stedehouder, thans te Danzig ver toeft. Rijksminister Rudolf Hess heeft te Graz in een op het congres van in het buiten land wonende Duitschers gehouden rede voering een heftige aanval gedaan op Enge land, dat ..voortgaat een blanco cheque te geven aan hen. die in het buitenland wo nende Duitschers mishandelen". Na een san val on de Joden ver- W.?de d*3 r1- s^verva^er van Fif13r: In- d'en het Di'Uc~'hi0ri(3 Van vandaag zich ver plicht acht z^r wanenen t3 gebruiken, zal het dat doen volgens het Engelsche prin cipe van lord ^'sher: Tiid°os een oorlog is gematigdheid idioterie. Indien je slaat, sla dan hard. waar je kunt". Voorts zeide Hess. dat men dient te weten, dal het nieuwe Duitschland zich niet zal inlaten met halve maatregelen. Hoe erger de slagen zijn hoe korter de oorlog en hoe korter de oorlog hoe meer men de menschheid zal hebben ge diend". Nadat ons Weekoverzicht was geschre ven. heeft in de situatie zich nog eenige nuanceering voorgedaan, die wel van be lang is. Het blijkt, dat Polen, zooals niet anders te verwachten was, Roosevelt's voorstellen aanvaardt. Dit is aanleiding geweest voor Amerika's president om zich ten tweede male tot Hitier te richten, die toch op zijn minst moest antwoorden. Over dat ant woord waren tusschen Rome en Berlijn reeds uitvoerige gedachtenwisselingen ge voerd. Gemeld wordt n.l.: „Gistermiddag om drie uur heeft de duce den Duitschen ambassadeur von Macken- sen, ontvangen, vergezeld van Ciano. De Duitsche ambassadeur overhandigde hem een lange telefonisch overgebrachte bood schap van Hitier. De duce antwoordde on middellijk en Attolico overhandigde om 6 uur des middags het antwoord van Mus solini. Om 9 uur 20 des avonds ontving Musso-. lini opnieuw den Duitschen ambassadeur, die hem een nieuwe boodschap van Hitier ter hand stelde Ook bij dit onderhoud was Ciano aanwezig." Ongetwijfeld is de gansche situatie daarbij doorgenomen! Aanvaarden van Roosevelt's voorstellen schijnt evenwel uitgesloten, gelet op den toon der Duitsche pers. Dus een botte af wijzing? Dat durft Hitier echter blijkbaar toch niet aan voor het forum van het we reldgeweten en daarom schijnt hij de voor keur te hebben gegeven, aan het doen van een eigen voorstel. Dat voorstel zou het zijn, dat Henderson heden naar Londen brengt. Uit den aard der zaak is over dat voorstel nog niets bekend. Italiaansche bla den dachten, dat Hitler daarover aan zijn volk een verklaring zou afleggen, doch dit is niet geschied en het schijnt ook niet in het directe voornemen te liggen. Zoo ontwikkelt zich weer een zwaar di plomatiek spel, waaraan de wereld zich als laatste stroohalm vastklampt in algemee- nen afkeer van den oorlog, van welken al- gemeenen afkeer de as zoo schromelijk mis bruik maakt. Zal Hitier nog willen wijken of houdt hij onveranderd vast aan Danzig en den corridor, om van het overige maar niet te spreken? Is dit laatste het geval, dan blijft de toestand even onveranderd critiek, hoe men het draait of keert. Een tweede Muenchen blijft uitgesloten. Ook de Fransche premier Daladier heeft dat nog eens ronduit gezegd. De tijd van het nemen zonder te geven is voorbij. In ieder geval, de loop van zaken heeft blijkbaar weer eenig respijt gegeven Duitsche kringen in Denemarken zeiden, dat tot Maandag de vrede veilig was! en het spreekwoord luidt immers: komt tijd, komt raad! Er is nog gelegenheid om iets te berei ken en al sla men de kans op een goeden afloop nog niet te hoog aan, aan den an deren kant: laat ons den stroohalm vatten. Men kan niet weten Het aflasten van de Tannenberg-herden- kmg schijnt slechts bezien te moeten wor den van uit het gezichtspunt, dat de Fueh rer geen tijd heeft zich derwaarts te bege ven en na het pact met de sovjets de her denking een geheel ander beeld zou heb ben gekregen, niet uit het feit, dat Tan- nenberg in ooriogsgevaarlijke zone ligt. 5355 (Inges. Med.) Daar waar een ruime sorteering van verschil lende merken NAAI MACHINES U ten dien ste staat, hebt gij het beste overzicht over het geen geboden kan wor den. VERGELIJK ONZE PRIJZEN! Daarom naar: 5382 (Inges. Med.) v. buitenlandsche zaken, oorlog en marine met betrekking tot de nieuwe buitenland sche politiek welke Japan tengevolge van den nieuwen toestand, ontstaan door de DuitschRussische toenadering heeft te volgen. In deze nieuwe politiek is het eerste punt de regeling van de Chineesche kwestie en voorts valt te zeggen dat Japan ten opzichte van de situatie in Europa zal handelen in overeenstem ming met zijn nieuwe onafhankelijke politiek, zonder zich te laten misleiden door geruchten uit buitenlandsche krin gen. dus zoowel Duitsche, Russische, Britsche als Amerikaansche. Domei meldt voorts dat de Japansche re geering heeft besloten alle in Europa ver blijvende Japanners naar Japan te laten komen. Het s.s. Yasoekoenl Maroe, dat gis teren uit Hamburg zou vertrekken, heeft instructie gekregen om daar te blijven lig gen en alle uit Europa vertrekkende Japan ners aan boord te nemen. De Japansche athleten, die zich op het oogenblik in Wee- nen bevinden, zullen Duitschland eveneens verlaten. In Europa wonen de volgende aantallen Japanners: Engeland 1032, Frankrijk 564, Duitschland 471, Italië 75 en Polen 18. Generaal Hisaitsji en admiraal Osoemi, die op weg waren naar Neurenberg om het partijcongres bij te wonen op uitnoodiglng van den Führer hebben besloten hun reis plan te wijzigen en naar Marseille te gaan en vandaar naar Zwitserland. Hier zullen zij eenigen tijd blijven om af te wachten tot de internationale situatie opklaart. Opvallend beter schijnt reeds de houding van de Japanneezen tegen de Engelschen te zijn De Japansche schildwachten te Sjanghai zijn de Britsche politiebeambten begonnen te groeten. Duitsche automobi listen, die een bezoek brengen aan het door de Japanneezen bezette deel van Sjanghai, hebben niet langer de hakenkruisvlag op hun wagen, die voorheen op opvallende wijze was aangebracht. Verscheidene lichtingen van de Turksche reserve hebben order gekregen, zich vóór 1 September bl] haar garnizoenen te melden. De ministers onderbreken hun vacanties om naar de hoofdstad terug te keeren. Ook president Ineunu keert, naar men meent te weten, onmiddellijk naar Ankara terug. Er heerschte opvallende activiteit onder de diplomatieke vertegenwoordigers van de Balkan-Entente, die langdurig met elkaar geconfereerd hebben. Daarna brachten' zij achtereenvolgens elk een bezoek aan den minister van buitenlandsche zaken. Het werkelijke doel van de besprekingen is niet bekend, doch politieke waarnemers gelooven, dat de diplomaten met het. oog op den dreigenden toestand de wensche- lijkheid hebben besproken van het vormen van een gemeenschappelijk front door de Balkanstaten. KLOKKEN ARRIVEEREN AS. MAANDAG. Naar wij vernemen zullen de klokken voor het Stadhuis-carillon, welke ge- i goten zijn bij de firma van Bergen te Heiligerlee, a.s. Maandag alhier arri- veeren, waarna ze in den toren zullen worden opgesteld. VRIJWILLIGERS GEVRAAGD VOOR DE BRANDWEER! Ook openbare schuilkelders zijn noodig. De secretaris van de afdeeling Leiden der Ned. Ver. voor Luchtbescherming bericht ons, dat er nog altijd een belangrijk tekort is aan vrijwilligers ter completeering van de brandweer in de blokken en wijken, welke ingevolge het luchtbeschermingsplan zullen worden gevormd. Zoowel mannen als vrouwen zijn van harte welkom. Uitdrukkelijk wordt gemeld, dat het eventueele risico tijdens de uitoefening van de functie afzonderlijk wordt gedekt, zoodat men niet langer een verklaring be hoeft te teekenen. waarbij men van alle recht op schadeloosstelling als gevolg van verwondingen afziet. Er wordt een dringend beroep op de ingezetenen gedaan om zich onder nauwkeurige opgave van adres en leef tijd zoo spoedig mogelijk schriftelijk aan te melden aan het adres Rapen burg 9, opdat de omleiding met den meest mogelijken spoed kan worden voortgezet. WIE HEEFT EEN KELDER? Ten behoeve van de openbare schuilplaatsen voor de burgerij in geval van -luchalarm verzoekt de directeur der gemeente-werken iede- ren eigenaar of gebruiker van een kelder, ten minste hoog 2.20 M. en met een oppervlak van ten minste 50 vierk. meter, hem spoedig schriftelijk naam en volledig adres te willen doen toe komen. De Noorsche minister van buiten landsche zaken, Koht, is te Oslo terug gekeerd, na zijn bezoek aan Brussel, waar hij de bijeenkomst van de Oslo- staten heeft bijgewoond. Hij zeide. dat, volgens zijn persoonlijke meening de kansen om een oorlog te voorkomen, gering waren. De deelnemers aan de conferentie te Brus sel waren evenwel van oordeel, dat zij ver plicht waren alles te doen wat in hun ver mogen ligt om een oorlog te voorkomen. Hij voegde hieraan toe, dat de staten voor nemens zijn het contract te bewaren tot heil van hun belangen. Een oorlog zou niets ver anderen aan de economische betrekkingen i tusschen de Noordelijke landen, noch aan hun betrekkingen tot de oorlogvoerenden, j Zooals overeen is gekomen, zullen de minis- 1 ters van buitenlandsche zaken van de Noor delijke landen 29 Augustus te Oslo bijeen komen en de latere vergaderingen zullen ook worden gehouden, zelfs wanneer er een oorlog zou uitbreken. Ten slotte zeide Koht. dat de kansen van Noorwegen om buiten een eventueelen oor log te blijven, groot zijn. Het militaire gevaar is voor Noorwegen gernger dan den vorigen keer Wel wordt de positie van Noorwegen moeilijk in een oor log doch thans is het land voorbereid. Nu de oorlogswolken boven Europa drei gender en dreigender worden, aldus meldt Domei uit Tokio spreken waarnemers er over dat Japan vermoedelijk zal worden aan ge zocht toe te treden tot de verschillende kam pen. Er is reeds gesproken over een Rus sischJapansch en een DuitschJapansch nietaanvalsverdrag en evenzeer over En- gelschAmerikaansche aanbiedingen aar. Japan. Intusschen weten dezelfde waarnemers te berichten dat in de bijeenkomst van het Jap. kabinet van gistermiddag besloten is de Japansche diplomatieke lei van de betrek'-ingen met Europa volkomen schoon te wasschen. Tevens is volledige overeen stemming verkregen tusschen het ministerie VORDERING VAN MOTORRIJTUIGEN. De Burgemeester der Gemeente Leiden brengt ter algemeene kennis, dat als ver zamelplaats voor motorrijtuigen, welke be stemd zijn voor een eventueele algemeene vordering, is aangewezen de Sumatra- straat, zulks ter vervanging van het eerder aangewezen terrein aan den Kanaalweg. De Burgemeester van Leiden. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN. Leiden, 26 Augustus 1939. 395 BILJARTEN. AMSTF.LBEKER -WEDSTRIJDEN. Evenals vorige jaar schrijft de Leldsche Bil jartbond wedstrijden uit voor den Amstelbeker. Deze wedstrijden, waaraan door aangesloten vercenlglngen deelgenomen kan worden, zullen met viertallen worden gespeeld. Er wordt gespeeld met handicap, n.l. 4 caram boles per 0.1 moyenne. Inschrijvingen worden vóór 30 Augustus a.s. ingewacht aan het secretariaat, 3 Octoberstraai No. 51b. DE A.S. RAADSVERGADERING. Ter kennis van de leden van den ge meenteraad is gebracht, dat de vergadering van den raad op Maandag 28 Augustus a.s„ in verband met de opvordering van het ge bouw ,.Tot Nut van 't algemeen" ten be hoeve van het leger, in plaats van in dat gebouw zal worden gehouden in het Stede lijk museum „De Lakenhal". SPEELTUINVER. „OOSTERKWARTIER". Receptie bij 10-jarig bestaan. Ter gelegenheid van het 10-jarlg bestaa» van de Speeltuinverecniglng „Oosterkwar- tier" is gisteravond in gebouw „Irene" aan de Driftstraat een druk bezochte receptie gehouden. Verscheidene bloemstukken prijkten op de bestuurstafel. Om even 9 uur heette de voorzitter van de Jubileumcommissie de heer van Egmond alle aanwezigen hartelijk welkom, in het bijzonder het bestuur van de Leidsche Speeltuinfederatie en de -oudercommissies uit het Kooikwartier. Het deed spr. genoe gen een feestgave van f. 120 te kunnen aan bieden om hiermede een aj>art fonds te stichten voor aanschaffing van nieuw ma teriaal en inrichting van een kleutertuin. Spr. bracht dank aan de leden voor hun medwerking. Daarna nam de voorzitter van OK„ de heer Vijlbrief het woord, die den heer van Egmond dankte voor dit belang rijke geschenk voor het te stichten fonds, dat ook in het belang van het kind is. Nadat een orkest onder leiding van den heer Dreef eenige nummers had ten beste gegeven, werden ververschlngen rondge diend en kreeg de oud-secr. de heer de Haas het woord om de gelukwenschen over te brengen. De voorzitter bracht den heer de Haas dank voor het vele werk, dat hij verricht had, door steeds het materiaal te verzorgen. Daarna sprak de heer Oostveen een ge- lukwensch namens den Raad van Commis sarissen van „De Eendracht". Hij prees de prettige samenwerking en wees op het nut tige werk, waardoor de baldadigheid be langrijk is verminderd. De heer Fillppo, voorzitter van de Oudercommissie der Driftstraat overhandigde f. 5 voor het speeltuinwerk; de heer Pauw bracht dank namens de korfbalvereniging. De heer G. F. Lardee, voorzitter der Leldsche Spcel- tulnfederatle bracht ook de gelukwenschen over en overhandigde eveneens een bedrag aan den voorzitter voor het speeltuinwerk. De heer A. Verlint sprak namens de Ouder commissie der Medusaschool B. Een aardig moment was het, toen Jan Cats als oud- speeituinklnd den hartelijken dank en de gelukwenschen der speeltuinkinderen over bracht. Tot slot dankte de voorzitter van O.K. de heer Vijlbrief voor de ondervonden steun en gelukwenschen. ORGELCONCERT HOOGLANDSCHE KERK A.s Maandagavond van 8 uur 15 tot 9 uur 15 zal Feike Asma zün laatste orgel concert in dp Hooglandsche Kerk geven. Het programma zal van bijzondere sa menstelling zijn terwijl de toegang ook thans geheel vrij is. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijziging: NV Bloembollencultuur Maatschappij voorheen W. J. Eldering en Zoon, Hooid- straat 329, Sassenhelm. De statuten zijn gewijzigd. A.s. Vrijdag zal de heer H. Crama den dag herdenken, dat hij gedurende 25 jaar werkzaam is bij de Kon. Ned. Grofsmederij alhier (afd. kettingmakerij). ATHLETIEK. NIEUW WERELDRECORD 20 K.M. SNELWANDELEN. In het kader van den landenwedstrijd Letland- Zv.'eden verbeterde de Zweed Mikaelsson het wereldrecord over 20 K.M. snelwandelen door dezen afstand af te leggen in 1 uur 33 min. 54,8 sec. Het oude record stond op naam van den Let J. Dalinsh met een tfjd van 1 uur 34 min. 26 s gevestigd in 1933. CRICKET. NED. CRICKETBOND. Programma voor morgen. Ie klasse: HCC I—HBS. HDVSR. en W. 2de klasse B: RW III—HBS II 3e klasse C: Leonldas—Quick (H.) II; ASV II- Xerxes. HET RIJTIJDENBESLUIT. De Minister van Sociale Zaken heeft goedgevonden, zulks voor alle bestuurders van vrachtauto's in alle gemeenten des rijks, dat tot en met 2 September a.s. ont heffing wordt verleend van het bepaalde bij de artikelen 25, 28, 29 en 32 van het rij tijdenbesluit, zoodat 1. een werktijd niet meer dan 14 uren. 2. de gezamenlijke duur van de in een week vallende werktijden en gedeelten van werktijden niet meer dan 72 uren. 3 een diensttijd niet meer dan 16 uren mag bedragen en 4. dat een tusschen twee opeenvolgende diensttijden gelegen rusttijd ten minste 10 uren moet bedragen. TEWATERLATING VAN DE O 20. A.s. Maandag zal. behoudens bijzondere omstandigheden, te 9 15 uur op de werf Wilton-Feyenoord te Schiedam de onder zeeboot O 20 onder commando van luit. ter zee 1ste klasse A. J. Bussemaker, officieel in dienst worden gesteld. DE BRAND TE WORMERVEER. De brand, welke vanochtend te acht uur. door broeiing is ontstaan in den ollekelder van de oliefabriek van de firma Crok en Laan aan den Zaandijkerweg te Wormer- veer. Men zie onder gemengd kon worden gelocallseerd door den kelder vol water te pompen, waarna de brand spoedig was gebluscht. Een groote hoeveelheid olie en afvalpro ducten ging verloren. De brand werd ontdekt door het perso neel, dat onmiddellijk met eigen bluschap- paraten ingreep en de brandweren van Wormer en Wormerveer alarmeerde, welke spoedig ter plaatse waren, waarna men als afdoend middel den kelder vol liet loopen. VIERDUIZEND GULDEN UIT DIRECTIEWAGEN ONTVREEMD. Vanmorgen is uit een directiewagen der Noord-Nederl. Wegenbouwmaatschappij, ge vestigd te Harlingen, staande aan den Rijks weg te Rijsoord. gemeente Ridderkerk, een bedrag van ongeveer vierduizend gulden ontvreemd. Het geld lag gereed voor uit betaling van loon aan de werklieden, die bij den aanleg van de Rijkswegen nr. 15 en 16 werkzaam zijn. De politie tast nog in het duister omtrent dezen diefstal. DE „GROOTE PARADE" OP HET MALIE VELD GAAT NIET DOOR. Bij garnizoensorder van heden is be paald. dat de parade op het Malieveld te Den H .ag op 31 Augustus, in den vorm, zooals deze aanvankelijk was vastgesteld, niet zal doorgaan. DIENST OP DE LIJN WINTERSWIJK— BORKEN GESTAAKT. Van offlcieele Duitsche zijde wordt aan de Nederlandsche Spoorwegen medegedeeld, dat de dienst op de lijn Winterswijk-» Borken (Westfalen) is gestaakt. 2—1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 2