Nieuws uit de Filmwereld Engelsche ideeën voor een vredesvoorstel voor den oorlog Ritmeester Kom binnen George! LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 19 Augustus 1939 Derde Blad No. 24356 Barbara Read: een nieuwe verschijning 80ste Jaargang i BUITENL. WEEKOVERZICHT Beslissingen naderen BOEKHOUDEN, TYPEN. STENO, OPLEIDING PRAKTIJK DIPLOMA'S HOOGSTRATEN's BOEKHOUDBUREAU, Plantsoen 29, Tel. 25754, Leiden Gaat de Co alitie op zoek naar een constructief programma sfgareri Dagbladreclame is niet te vervangen CORRESPONDENTIE Over één kwestie is men het momenteel wel eens, ai is er nergens verheugenis: we naderen zeer belangrijke beslissingen! Het is vijf minuten voor twaalf, schreef de Ita- liaansche pers zelfs. Het vredesaccoord blijft overal klinken. Niemand wenscht den oorlog, zoo heet het allerwege, maar wat wordt er dan in feite gedaan om dezen schrik der menschheid tegen te gaan' Is de wereld dan werkelijk in een gekkenhuis beland? Van Duitsche zijde ziet men meer en meer het spel spelen, dat vlak voor den coup in Tsjecho-Slowakije werd gespeeld. Van Duitsche zijde wordt niet meer ge- eischt de terugkeer van Danzig, daarnevens wordt nu ook gesteld overgave van den corridor, waardoor Duitschland een directe verbinding zou krijgen met Oost-Pruissen. De eischen worden verhoogd. Daarne vens hoort men weer van mishandeling der Duitsche minderheid in Polen, zulks langs de langzamerhand welbekende wij zen. De Duitsche pers laat daarbij geluiden hooren, die doen denken aan behandeling van de Dultschers alsof Polen een land is van barbaren en woestelingen. Men kent nu wel den gang van zaken in dezen. En bleef het nu nog maar tot het elkaar toebrengen van speldeprikken wat op zich zelf al erg genoeg zou zijn, gelet op de omstandigheden, omdat iedere kleinig heid de ergste gevolgen kan hebben doch meer en meer nemen over en weer de maatregelen den omvang aan van oorlogs voorbereiding. De grenzen worden gesloten, troepentransporten nemen den vorm van directe gereedmaking aan, de linies zijn be zet En wat de souvereiniteit van Slowa kije waard is, bewijst het jongste besluit van Berlijn om dit land in wezen geheel tot opmarschgebied van de Duitsche troe pen te verklaren, want daarop komt nèer het z.g. Duitsch-Slowaaksch verdrag, waar bij Duitschland de militaire bescherming van Slowakije op zich neemt. Duitschland wil, daaraan valt moeilijk meer te twijfelen, trots alles doorzetten in ouden geest. Danzig zou immers nog dit jaar Duitsch zijn, verzekerde Goebbels uit naam van den Fuehrer! Algemeen ziet men de dreiging, doch men staat er blijkbaar machteloos tegenover, ■want van ernstige pogingen om den loop van zaken te stuiten, verneemt men niet. Moeilijk is toch als zoodanig op te vatten het gerucht over een Itallaansch plan voor een conferentie van vier. Het is daarmede trouwens een vreemd geval, want is dit gerucht ooit ernstig te nemen geweest? Het heette, dat na de conferentie te Salz burg en Berchtesgaden, waar Ciano zou hebben aangedrongen op matiging, dit idee naar voren zou zijn gekomen. In zooverre bevat het gerucht eenige mogelijke kern van juistheid, dat Mussolini, zooals men weet, altijd een voorstander is geweest van een dergelijke politiek, doch daarnaast was het zoo kinderlijk naïef, dat men aan politici van ernstigen wille niet het geloof aan een dergelijken stap op dit oogenblik mag toedichten, het zou immers getuigen van een te groote domheid of van on benul, men vergeve ons dit woord. Hoe zou Engeland in de huidige omstan digheden, waar het Polen zelf de beslissing heeft gelaten over de vraag, of het zijn zelfstandigheid bedreigd ziet, dit land ter zijde kunnen stellen? Hoe zou Engeland de sovjets buiten kunnen sluiten, nu het daar mede ernstige onderhandelingen heeft in geluid, die, zelfs Berlijn en Rome maken zich daaromtrent geen illusies meer, tot een verdrag zullen voeren? Dat zou gelijk zijn aan het uitspreken van een doodvonnis over de pogingen Rusland op te nemen in het vredes-offensiefHoe zou Engeland de allures van een tweede Muenchen zoo grof op zich kunnen nemen, hetgeen beslist zou leiden tot den directen val van het kabi net Chamberlain, waartegen het wantrou wen toch al groot blijft, zoodat de aan drang om Churchill, die pas de geheimen der Maginot-linie mocht bezichtigen, in de regeering op te nemen, eerder toe- dan afneemt? Gezwegen nog van het te hoop drijven van alle kleinere en kleine landen, die er uit den aard der zaak niet voor voelen zich geheel door de grooten te doen bevelen Men vergeve het ons, doch wij zien er zelfs eerder een poging in om de kwesties nader toe te spitsen! En dat is dan onte genzeggelijk ook het geval geweest, want naast de Engelsche afwijzing staat de Duit sche De Duitsche pers heeft ronduit verklaard, dat over Danzig geen compromis mogelijk is, evenmin als over den corridor, de Duitsche „eer" staat dat niet toe! Daar mede zijn we verder van huis dan ooit te voren. Ieder weet toch wat het wil zeggen, als de „eer" in het geding wordt gebracht! Het gerucht van de conferentie yan vier heeft dan ook de wereld achterop gehol pen! Overigens staan we voor vele nog onop geloste raadselen. Zeker is, dat de Fuehrer den Volkenbondscommissaris te Danzig waarmede hij anders geen connecties wenschte als vertegenwoordiger van een lichaam, dat hij heeft afgezworen naar Berchtesgaden ontbood. Wat daar precies is voorgevallen, ligt nog verborgen, doch daarover is men het eens. dat Hitler, zooals bij dergelijke gevallen gewoonte is gewor den, alleen aan het woord is geweest. Na Burckhard's terugkeer te Danzig had de reeds zoo vaak aangekondigde bespreking plaats tusschen Greiser en Chodacki, waar na de laatste te Warschau ging confereeren met Beek. Ligt daarin nog kans op een vreedzame oplossing? Er blijft slechts een schamele hoop We zijn zoo langzamer hand weer de spanningen van vorig jaar September genaderd, doch zonder ernstige kans op een tweede Muenchen! Allerwege ziet men dan ook de militaire toebereidselen voor een botsing zich ver volmaken. Europa is thans tot de tanden gewapend en gereed tot den strijd, waar van ieder de gevolgen duidelijk Voor zich ziet. Maar leven we dan inderdaad in een verdwaasde wereld? En wat heeft de as voor met Hongarije? De Hongaarsche minister van buitenland- sche zaken, Csaky, heeft met den Duitschen minister Frick geconfereerd; ook met von Ribbentrop en Hitier zelf? Trots Duitsche ontkenning, is de waarschijnlijkheid groot, te meer. waar Csaky thans te Rome is ge arriveerd. Wordt bedoeld dit land onder oruk te zetten, zoo al niet tot meedoen, dan tot bereidwillige neutraliteit? Het vraagstuk van het Verre Oosten komt tengevolge van de Europeesche drei ging weer wat meer op den achtergrond. In het begin van deze week verluidde, dat Japan zoo half en half een militair ver drag met de spil zou aangaan: een ver bond tegenover sovjet-Rusland, maar geen directe verplichtingen tegenover andere landen! Berlijn en Rome zouden echter dit halve ei aanvaarden Later is evenwel gebleken, dat dit ook weer voorbarig was. Japan stelt de beslissing uit en uit, blijk baar rustig afwachtend, wat in Europa nu in werkelijkheid zal geschieden, om pas daarna zijn positie te bepalen! De regeering te Tokio houdt de militai ren in afwachting, gelijk Engeland blijk baar op zijn beurt Tokio, want de bespre kingen worden nog steeds niet hervat. Het feit, dat Engeland echter blijft voortgaan de Chineesche valuta te steunen, spreekt boekdeelen omtrent de houding van Groot- Brittannië in algemeenen zin! Welk besluit niet genomen zal zijn zonder verzekerd te zijn van de Instemming van Washington! Wat beteekent In de tegenwoordige ver houdingen de afkeuring van de mandaten- commissie van den Volkenbond van het Britsche Witboek Inzake Palestina? Wat Condities Boekhouden f. 5.per maand privaatles; f. 3.50 clubles, boeken gratis. Typen of Steno f. 20.p. geheelen cursus Typen en Steno tezamen f. 35 - p. cursus Steno snelheden I 13 0 lettergrepen per minuut. 4802 (Ingez. Med.) Onze Londensche correspondent schrijft: Reeds jarenlang is de wereld gewend ge raakt aan een toestand waarin de dictator schappen steeds het diplomatieke initiatief nemen en de democratieën een zuiver de fensieve houding handhaven. Ook de ge beurtenissen van 15 Maart hebben daar eigenlijk nog geen veranderin i"1 gebracht. Het is waar, dat Engeland sindsdien nood gedwongen het initirtief tot den opbouw van een coalitie, of als men wil, vredes- front, heeft genomen, maar ook deze maat regel draagt in wezen nog een defensief karakter. De coalitie beoogt per slot van rekening niet meer dan het zijn leden mo gelijk te maken zich met succes te verde digen tegen de dynamische politiek van de dictatorschappen. D--ze laatsten zijn het nog steeds die eischen stellen en verande ring in Europa's politieke constellatie trachten te brengen. Zij zijn nog immer in het offensief, evenals de houding van de tegenstanders in wezen nog steeds defen sief blijft. Hoe lang zal deze toestand nog voortdu ren? Het is in deze bewogen tijden natuur lijk ten ecnen male onmogelijk hier een antwoord op te geven. De diplomatieke oorlog kan immers morgen aan den dag in een gewapend conflict omslaan. Wanneer ik derhalve in het hier onder staande spreek over de aanwijzingen dat het diplo matieke initiatief binnen eenigen tijd in de handen van de democratieën zou kunnen overgaan, is dit met het voorbehoud dat al dergelijke berekeningen elk oogenblik door de feiten achterhaald kunnen worden. Niettemin is het feit dat er dergelijke aan wijzingen bestaan de moeite van het ver melden waard, want dat feit is zeer beslist nieuw. Tot voor kort was er namelijk van een ontwikkeling in deze richting niets te merken. De Engelsche staatslieden hebben sinds het begin van hun streven naar een coalitie steeds steevast verklaard, dat zij een zuiver defensieve politiek voerden. Hoe wel zij het nooit met zoovele woorden ge zegd hebben integendeel, zij hebben herhaaldelijk betuigd dat zij maar al te gaarne bereid waren te onderhandelen over de redelijke grieven van de dictatorschap pen was het toch volkomen duidelijk dat hun coalitie niets anders was dan een instrument om den bestaanden status quo te handhaven. Het verzet tegen „agressie" wat de coalitie mogelijk moest maken was in werkelijkheid niets anders dan verzet tegen een wijziging van den status quo, en wel om de eenvoudige reden dat geen der leden van de coalitie het zich bij de hui dige positie van de balance of power kan veroorloven het napoleontische Duitsch land territoriale, strategische of economi sche concessies toe te staan, die het nog anders aanleiding zou hebben gegeven tot groote beschouwingen, verzinkt thans vrij- wel in het niet. Vrede of oorlog deze vraag over- heerscht en terecht alles! sterker en gevaarlijker zouden maken dan het reeds is. Dadelijk bij het begin van den opbouw van de coalitie echter zijn er reeds stem men opgegaan die er op hebben gewezen dat de coalitie met deze zuiver defensieve houding er nooit in zou kunnen slagen een duurzamen vrede te waarborgen. Zij heb ben betoogd dat de wereld nu eenmaal een levend organisme is, en dat men door zich passief tegen elke verandering te verzet ten de internationale spanning op den duur eerder zou versterken dan opheffen. De conclusie was derhalve dat de coalitie om haar doel te bereiken niet alleen een bolwerk tegen agressie, of liever gezegd eenzijdige en met geweld doorgedreven wij zigingen van den status quo, maar tegelij kertijd een concreet programma moest op stellen voor de regeling van Europa's groot ste problemen. Alleen op die manier zou er eenige kans bestaan het Duitsche en Ita- liaansche volk ervan te overtuigen dat de coalitie niet bedoeld is om hun van hun levensrechten te berooven, maar dat de le den van de coalitie in tegendeel ten volle bewust zijn van de noodzaak van interna tionale aanpassing en bereid zijn daarover Een woord van aanbeveling is niet meer noo- dig. De Ritmees ter Ideaal is alom bekend als de ideale 8 ets. sigaar. 1 te praten, kortom, de coalitie moest haar vredesvoorwaarden bekend maken voor, en niet na. dat de diplomatieke oorlog in een militaire is verkeerd. Vanzelfsprekend hebben de regeeringen van de betrokken lande/i deze adviezen tot nu toe nog niet kunnen opvolgen. Voor zij over de opstelling van vredesvoorwaarden konden gaan denken, moesten zij natuur lijk eerst de coalitie van wie die vredes voorwaarden zouden moeten uitgaan tot een hecht bouwsel aaneen hebben gesloten. Eerst daarna zou men over een constructief vredesprogramma kunnen gaan denken. Zooals gezegd, zijn er nu echter eenige aan wijzingen dat het oogenblik om over de constructieven kant van de coalitie te gaan denken begint te naderen. Onder het pu bliek en in de pers begint zich althans het inzicht baan te breken dat, ook al zou de coalitie erin slagen de dictatorschappen van een gewelddadig doordrijven van hun eischen terug te houden, de handhaving van de huidige zuiver negatieve houding op den duur tot een onmogelijken toestand zou leiden. De voortzetting van den bewa peningswedstrijd, die onvermijdelijk is, zoo lang de internationale spanning niet wordt opgelost, hetzij door een gewapend conflict, hetzij door een vreedzame regeling, moet vroeger of later tot een economische in storting leiden, voor Engeland evengoed als voor alle andere landen. Men zal moeten kiezen: of men zal ten gronde moeten gaan door een oorlog, of indien de gewapende vrede zou worden gehandhaafd door een economische instorting, of men moet het op de een of andere manier eens worden. Hoe diep dit inzicht is doorgedrongen moge blijken uit het feit, dat men hier soms in diplomatieke kringen min of meer ernstig hoort spreken over de mogelijkheid dat En geland bij een voortduren van den gewa- penden vrede vroeger of later gedwongen zou kunnen worden het initiatief te ne men en Duitschland botweg voor de keus te stellen: onderhandel met ons op deze of gene wijze, of wij verklaren U den oor log. Dat het inzicht veld wint dat de coa litie vroeger of later althans een concrete en constructieve poging zal moeten doen om de bestaande spanning op te heffen, beteekend natuurlijk nog niet dat er tus schen de verschillende regeeringen reeds van gedachten gewisseld wordt over de punten en voorwaarden van een door de coalitie voor te stellen vredesaanbod. De uitwerking van een dergelijk programma zal natuurlijk enorm veel voeten in de aarde hebben, en zal dan ook nog wel een heelen tijd op zich laten wachten. Het is echter zeker niet zonder beteekenis. dat, gelijk gemeld, een zoo invloedrijk blad als de Times in een belangrijk hoofdartikel er sterk op aandrong, dat de coalitie nu zoo spoedig mogelijk een positief programma moet opstellen en aan de wereld moet voor leggen. Het zal interessant zijn te zien in hoeverre deze oproep van dc Times een weerklank zal vinden bij de regeering, waar mee dit blad steeds een zoo nauw contact onderhoudt. (Nadruk verboden) 3534 (Ingez. Med.) Abonné S. te L. Deze plaatsen zullen nader door B. en W. worden aangewezen: momenteel I is dit nog niet vastgesteld. Barbara Read is een nieuwe verschijning op het witte doek. Haar sympathieke ver tolking in de film „Sorority House" was aanleiding, dat haar een nieuwe belangrijk# rol toebedeeld werd in de film „The Spellbinder" met Lee Tracy in de hoofdrol. IN HOLLYWOOD ZIJN NOG VELEN ONGEHUWD. De vele ongehuwde actrices in 's werelds grootste film-centrum behoeven nog niet te wanhopen, want er zijn nog verscheidene filmhelden ongetrouwd Van aangebeden helden als Errol Flynn. Tyrone Power en Robert Taylor zullen zij echter moeten afzien. Hun hart is reeds verpand. Als men zoo eens rondkijkt, zou men haast zeggen, dat er dit jaar meer onge trouwde actrices in Hollywood te vinden zijn dan dit in vroeger jaren het geval was. Garbo gaat nog steeds haar eigen weg. Nog enkele weken en de scheiding tusschen Bette Davis en Harmon Nelson is uitgesproken en ook zij is weer huwbaar. Andrea Leeds en Son ja Hënie hebben ook nog geen levens-partners gekozen. Ann Sheridan. Priscilla en Rosemary Lane, die te Hollywood meer en meer op den voorgrond treden, wachten eveneens nog op den dag, dat hun „Prins" zal komen Olivia de Havilland heeft ook nog steeds niet haar „ja" woord gegeven en Margaret Lindsay, één van de rustigste en beschaafdste actrices te Hollywood is nog steeds ongetrouwd. En denkt U nu niet, dat wy aan het einde zijnDoen wü nog een greep: Loretta Young, Anita Louise en Jane Wyman. kregen weliswaar aanzoeken, doch hebben den „waren Jazef" nog niet gevonden. Marie Wilson ook niet, maar zij wil liever nog een paar jaar wachten. Ook de mannen schijnen eenigszins huiverachtig tegenover het huweiyk te staan. George Brent, Cary Grant en Brian Aherne, de laatite, met of zonder „Juarez-bakkebaardjes" zijn nog steeds vrij. Maar er mag dan op het oogenblik een tekort aan mannen te Hollywood zyn. die trouwen willen, een nieuwe generatie komt snel op. Noemen wy slechts Ronald Reagan en Jeffrey Lynn- Vrijgezellen vindt men in elke studio Wayne Morris is getrouwd, John Howard daarentegen niet. Als men de artisten van alle tc Holly wood gevestigde stud'O's by elkander voegt, komt men tot de conclusie, dat on geveer de helft getrouwd en de andere helft ongetrouwd is. een toestand welke onhoudbaar schijnt, doch Hollywood vaart er wel bij. George O'Brien bezoekt een cowboy-café in de nieuwe RKO-film „Timber Stampede." Het is een der sensationeele scènes in deze spannende actie-film.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 9