STADSNIEUWS
BUITENLAND
Stadhuisschutting gedeeltelijk
omgewaaid
DINSDAG 1 AUGUSTUS 1939
No. 24340
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
80ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Voorbijganger ernstig
gewond
Algemeene Toestand
Chamberlain's verklaring over Engeland's
buitenlandsche politiek
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarlet. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.2 35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 arnct.)
Gistermiddag omstreeks kwart over drie
is op de Breestraat een ernstig ongeluk ge
schied, dat evenwel verwonderlijk goed is
afgeloopen, wanneer men bedenkt hoe groot
het aantal slachtoffers had kunnen zijn.
Op genoemd tijdstip is namelijk een
deel van dc houten schutting, welke al
daar sedert den Stadhuisbrand is opge
richt, tengevolge van een rukwind over
een afstand van ongeveer twintig meter
omvergewaaid en naar de straatzijde
tegen den grond geslagen.
Het getroffen deel strekte zich uit van het
begin der schutting, gerekend van de Maars-
manssteeg af tot even vóór het groote
bordes.
Het mag werkelijk een wonder heeten, dat
zich op dit oogenblik daar ter plaatse
slechts één persoon bevond, te weten de
62-jarige gepensionneerde spoorwegbeambte
J. v. B„ wonende aan de Oranjegracht al
hier, die onder het vallende hout werd be
dolven en daardoor ernstig werd verwond.
Juist in verband met de omstandigheid, dat
zich in de onmiddellijke nabijheid een tram
halte bevindt, had het aantal slachtoffers
gemakkelijk veel grooter kunnen zijn.
In bewusteloozen toestand werd de man
onder het hout vandaan gehaald en door
den Eerste Hulpdienst naar het St. Eliza-
beth-Ziekenhuis overgebracht, waar bleek,
dat hij een hersenschudding en een gecom
pliceerde breuk van het linkerbeen had be
komen, benevens vermoedelijk inwendige
kneuzingen.
In den loop van den avond is hij operatief
behandeld; hedenmorgen was zijn toestand
iets beter.
Personeel van gemeentewerken en de
politie-brandweer maakte, nadat vanwege
de politie eenige fotografische opnamen
waren vervaardigd, onmiddellijk een aan
vang met de opruimingswerkzaamheden,
waarbij het publiek op eenigen afstand
werd gehouden, terwijl het verkeer werd
omgeleid. Alleen de trams mochten passee-
ren.
Op last van de autoriteiten werd de
geheele schutting langs de Breestraat
gesloopt; dit laatste ongetwijfeld in ver
band met den staat, waarin zich ver
schillende schutting-deelen bevonden.
Verscheidene planken en latten waren
VEERTIGJARIG JUBILEUM BIJ T. EN D.
Heden herdacht onze stadgenoot, de heer
J. Flippo, zijn veertigjarige werkzaamheid
in het conservenbedrijf van Tieleman en
Dros.
Nadat hij in de fabriek was gehuldigd
door het personeel, namens hetwelk de
chef, de heer Van der Velde, het woord
voerde, onder aanbieding van verscheidene
geschenken, werd de jubilaris in het privé-
kantoor der directie ontvangen en hartelijk
toegesproken door den oudsten beheerenden
vennoot, den heer H. W. Tieleman. Deze
feliciteerde hem van ganscher harte, roem
de zijn ijver en toewijding en bood hem ten
slotte het gebruikelijke cadeau in den vorm
van een gratificatie aan. Den verderen dag
bracht de jubilaris thuis door.
LEIDSCHE SPAARBANK.
Bij de Leidsche Spaarbank is in de vorige,
maand (Juli 1939» ingelegd f. 313.431.23 en',
terugbetaald f. 358.173,54; 104 nieuwe inleg
gers werden ingeschreven en 130 boekjes
werden geheel uitbetaald.
Het tegoed der 18.309 inleggers, inclusief
1605 deelnemers aan den afhaaldienst, be
droeg einde Juli f. 8.948.428,16.
In 6648 posten is in deze maand door den
afhaaldienst ontvangen f. 19.803,75.
BEROEPEN.
De Ceref. Gemeente alhier heefu esn be
roep uitgebracht op ds. A. van Stuyvenberg
te Benthuizen.
namelijk zoodanig vermolmd, dat geen
der aanwezige autoriteiten (o.a. waren
tegenwoordig de locoburgemeester, wet
houder mr. Tepe, de gemeente-secre
taris mr. dr. Van Strijen, de directeur
van gemeentewerken, de heer De Blauw,
ir. Westra en de commissaris en hoofd
inspecteur van politie, de heeren Meyer
en Weyers) de verantwoordelijkheid op
zich durfde nemen om het overeind
gebleven gedeelte van de schutting
langer te laten staan.
Dit bevel tot sloopen had uitsluitend be
trekking op het gedeelte langs den gevel
aan de Breestraat, het oudste deel derhalve,
dat onmiddellijk na den brand werd opge
trokken.
De schutting aan de zijde van de Koorn-
brugsteeg en de Vischmarkt verrees eerst
veel later en blijft ook nu nog staan.
De schuldvraag.
Uit den aard der zaak houdt de politie
zich bezig met de schuldvraag, waarbij in
de eerste plaats de vraag aan de orde komt,
wie voor het gebeurde verantwoordelijk
moet worden gesteld.
Volgens het bestek is het toezicht op
dit deel van de schutting opgedragen
aan de Rijkscommissie voor de Monu
mentenzorg, die met de restauratie van
den ouden gevel belast is. De hoofd
opzichter, de heer J. A. L. Bom, heeft
evenwel verklaard, dat de schutting nog
slechts kort geleden ongeveer een
maand is gecontroleerd, waarbij alles
in goede orde werd bevonden.
De politie heeft verschillende stukken van
de schutting in beslag genomen en proces
verbaal opgemaakt, waarna de officier van
justitie zal hebben uit te maken of en zoo
ja. tegen wie(n) een strafrechtelijke ver
volging zal worden ingesteld.
In plaats van de schutting is een laag
houten hekje aangebracht.
Een officieel® bewaker in een keurüg-
uniform gestoken, zorgde er hetienmoi'
voor, dat geen onbevoegden reeds nu
kijkje in het Stadhuis kunnen némdh.
Chamberlain heeft gisteren naar aanlei
ding van een nieuw debat over de Britsche
buitenl. politiek in het Lagerhuis In een
rede nog eens het standpunt der regeering
van Groot-Brittannië uiteengezet, men zie
het derde Blad.
Waar de lijn van deze politiek in groote
trekken onveranderd is gebleven, is het
logisch, dat de rede van den Engelschen
premier op zichzelf geen nieuwe gezichts
punten ontwikkelde. Officieel is nu beves
tigd. dat nog deze week militaire missies
door Engeland en Frankrijk naar Moskou
zullen worden gezonden. Waaruit geconclu
deerd mag worden, dat het verdrag met de
sovjets er zal komen!
Het zijn drie leidende figuren, die Enge
land zullen vertegenwoordigen, admiraal
sir Reginald Drax, die een zeer eervolle
loopbaan achter zich heeft evenals lucht-
maarschalk sir Charles Burnett en generaal
majoor Heywood. Alle drie hebben zich
roem verworven in de koloniën, in Azië en
Afrika.
De Fransche militaire missie zal onder
leiding staan van generaal Doumenc. Van
de missie maken verder deel uit: generaal
Valin van de luchtmacht, kapitein-luite
nant ter zee Villaume van de zeemacht,
ritmeester Krebs en verscheiden andere
subalterne officieren.
Over het Verre Oosten sprak Chamber-
lein geruststellend. Engeland heeft niet de
concessies gedaan, waarover de Japansche
pers zoo luidruchtig sprak. Butler vulde dit
later nog aan. Hij zeide o.m.:
Inzake zekere polltle-aangelegenheden te
Tientsin is overeenstemming bereikt en
hieromtrent is thans rapport naar het
moederland gezonden ter bestudeering door
de regeering. Omtrent enocomische en an-
Mej. M. M. A. Mönking alhier is ge
slaagd voor het tweede deel van het
examen nijverheidsonderwijs akte N VEI,
Morgen hoopt de heer A. Laterveer,
den dag te herdenken, waarop hij voor 25
jaar als werkman in dienst trad bij den
Gem. Reinigings- en Ontsmettingsdienst.
De weihouders van Sociale Zaken en
van Financiën zijn verhinderd op 2 en 9
Augustus spreekuur te houden.
dere aangelegenheden moet nog gesproken
worden. De politie-aangelegenheoen, welke
boven genoemd zijn, betreffen het aanvaar
den van een formule tot erkenning van
den feitelijken toestand en een overeen
komst tot het handhaven van een onpar
tijdige houding in het dagelijksche leven in
bepaalde gebieden en bepaalde onmstan-
digheden. Dit is de verstandigste politiek
in het belang van de Britsche onderdanen
in het Verre Oosten en voor de Britsche
politiek. Er is een zekere agitatie in Noord
China, voor een groote deel vermoedelijk
georganiseerd door Japanneezen. Twee
Britsche oorlogsbodems zijn hierheen ge
zonden en een krachtig protest is ingediend
bij de Japansche regeering. Spr. is over
tuigd, dat de Japansche regeering zal in
zien, dat geen onderhandelingen of bespre
kingen kunnen voorkomen, dat de betrek
kingen tusschen Japan en Groot-Brittan
nië steeds slechter zullen worden, indien
geen einde wordt gemaakt aan de anti-
Britsche demonstraties.
Overigens hetzelfde thema: Engeland
meent, dat iedere kwestie opgelost kan wor
den, zoo men zakelijk wil onderhandelen.
Agressie zal echter niet meer worden ge
duld en daarom de accoorden tegen agres
sie!
Geruchten gaan er, dat de Britsche ge
zant te Berlijn, Henderson, Zondag Hitler
te Bayreuth zou hebben gesproken, doch
dit, is niet bevestigd en lijkt vooralsnog on
waarschijnlijk.
De pers is als altijd verdeeld. Engeland
en Frankrijk zijn tevreden, Duitschland en
Italië ontevreden.
De aankondiging door Chamberlain van
een militaire missie naar Moskou wordt
door de Engëlsche bladen algemeen uitge
legd als een aanwijzing, dat reeds een aan
zienlijke mate van overeenstemming be
staat en de vooruitzichten op een pact
gunstiger worden geacht, terwijl de verkla
ringen van den premier inzake Tokio ge
ruststellend geacht worden.
De „Times" is van meening, dat het ac-
coord met Frankrijk inzake het openen
van militaire besprekingen met Moskou niet
anders dan een hoopgevend teeken voor
het welslagen der politieke onderhandelln-
Foto Van Vliet
BINNENLAND.
De erfpachtkwestie te Amsterdam.
(3e Blad).
Herdenking te Heumen van den slag ap de
Mookerheide. (Binnenland, 3e Blad).
Felle brand te Stadskanaal. (Gemengd,
3e Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Geringe affaire Kleurlooze markt
Vrijwel onveranderde koersen Ame
rikanen gedrukt Nederlandsche be
leggingsfondsen kalm.
BUITENLAND.
Debat in het Britsche Lagerhuis over de
buitenlandsche politiek. (3e Blad en
Buitenland, le Blad).
Rond Danzig (Buitenland, le Blad'
De Amerikaansche Senaat tegen de regee
ring. (Buitenland, le Blad).
Groote manoeuvres in Engeland. (Buiten
land, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD.
Gedeeltelijk bewolkt. Geen regen
van beteekenis. Iets warmer. Ma
tige tot zwakke Westelijke tot
Zuid-Westelijke wind.
-- Geslaagd voor het examen Duitsch M.O.
a«te A de heeren J. H. Drewes (huisakte)
er* N. A. Verberg (schoolakte), beiden alhier.
Als secretaris van de afdeel ng Zuid-
Holland van den Nederlandschen Bond
£an Gemeente-ambtenaren is benoemd ae
he£r C. j. van der Lelie, hoofdcommies ter
sec.etarie alhier, zulks als opvolger van
jen heer K. de Boer, burgemeester vas
«ardinxveld. die is benoemd tot algemeen
voorzitter I
Opnieuw staat het Leidsche Stadhuis in het middelpunt der publieke belangstelling. Het omwaaien van een deel der schutting
waardoor een voorbijganger ernstig werd gewond, vormt er de droevige aanleiding toe. Toch heeft dit ongeval ook een goede
zijde, want de autoriteiten hebben, teneinde to voorkomen, dat ook het intact gebleven gedeelte van de schutting ongelukken zou
veroorzaken, opdracht gegeven om het geheele getimmerte weg te breken, waardoor de gevel aan de Breestraat over de volle
lengte eindelijk voor de voorbijgangers zicht jaar is geworden.
Het is opvallend hoeveel passanten op het trottoir aan de overzijde blijven staan om den gevel op hun gemak te bekijken,
waarbij de meeningen over en weer worden uitgewisseld.
Onze fotograaf vervaardigde hedenmorgen bovenstaande fraaie opname, die herinneringen wekt aan den toestand van vóór
den 12den Februari 1929
gen kan zijn: immers kunnen nauwelijks
plannen voor een gemeenschappelijke stra
tegie worden ontworpen met een land, aat
niet waarschijnlijk een bondgenoot is. En
er zijn thans duidelijke bewijzen die
elk land, dat agressieve bedoelingen mocht
hebben, kan overwegen van toenemend
vertrouwen tusschen de Britsche, Fransche
en Russische regeeringen.
De ..Daily Telegraph" schrijft:
Na Chamberlain's verklaring kan er geen
redelijke grond zijn voor scepticisme tién
aanzien van de vastberadenheid der regee
ring, door te gaan met een politiek, weike
de laatste vier maanden vele malen is
verkondigd. De toon van zijn verklaringen
inzake het Verre Oosten was geruststellend
en kan veel bijdragen tot het wegnemen
van mogelijke bezorgdheid ten aanzien van
de eenigszins onbepaalde bewoordingen van
de formule van Tokio.
Naar de Petit Parisien" betoogt, was ae
algemeene atmosfeer van het Lag^vruis-
debat van gisteren in overeenstemming
met de kalmeering, die zich sedert eenigen
tijd in het internationale leven heeft ge
openbaard. Waar daaruit niet blijkt, dat
deze windstilte niet door een plotselingen
storm zal worden gevolgd, blijft uiterste
waakzaamheid geboden in deze vacantie-
periode, die steeds vooraf is gegaan aan
kwade gebeurtenissen.
De „Epoque" meent: De anti-Duitschc
coalitie is gesmeed. Het tijdperk van de
vreedzame inlijvingen, van de zegevierende
intochten in zonder oorlog overwonnen
steden is thans wel gesloten. Thans moet
Hitier alle risico's nemen Hij moet het
leven van zijn land en zijn regime op het
snel zetten, zonder nog te spreken van
zijn eigen lot.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung" zegt,
in verband met het zenden van een Brit
sche militaire missie naar Moskou, nog
voor de totstandkoming van een politiek
accoord, dat Engeland zich in het belang
van zijn omsingelingspolitiek zjjn marsch-
route laat voorschrijven, ofschoon de En-
gelsche bezwaren tegen de door de sovjets
verlangde nolitieke fomnule op zichzelf zeer
knrv?-'t-i~ 7'"n. v^n*. «p-''-"-lain ?olr
te verbaan gegeven, dat de sovjet-for
mule v?n den indïrecten aanval de onaf
hankelijkheid der kleine staten rechtstreeks
bedreigt. Dit is, aldus het blad. lijnrecht in
strijd met de motieven, die officieel steeds