BUITENLAND 22444 Duiken van Thetis niet als riskant beschouwd" Het Duitsch-Nederlandsche handelsverkeer LEID5CH DAGBLAD - Eerste Blad Vrijdag 7 Juli 1939 YISSCHERIJ-BERICHTEN M VAN U1N Shaw brengt hulde aan Arnold Algemeene Toestand Dr. Walter Funk ontvangt de Pers ELTAX 886 Gezonde voeten met Groote luchtmanoeuvres op komst De verklaringen van Arnold. Inzake het verhoor van den stoker Arnold lezen wij nog ln de „Daily Expressdat zijn jonge vrouw, bij de zitting aanwezig was. Zij was speciaal uit Birkenhead overgekomen, om voor de eerste maal het verhaal van de ontsnapping van haar man te hooren. Want Arnold was tot geheimhouding verplicht, van het oogenblik af, dat hij gered was, tot aan zijn verhoor. Hij vertelde, dat vier man de ontsnap pingskamer binnen gingen Na 25 minuten was er nog niets gebeurd. Wij pompten de kamer toen weer leeg, zoo zeide hij, en het bleek, dat drie mannen dood waren en de vierde buitengewoon zwak en onzeker was. De mondstukken van de ademhalings apparaten. die de doode mannen droe gen waren afgeseheurd. Op de vraag of de mannen verdronken waren, dan wel tengevolge van een schok den dood hadden gevonden, zeide Arnold dat niet te weten. Wél stond hun allen het schuim op den mond. De vierde man praatte wél, maar niemand kon hem verstaan. Voorts verklaarde Arnold dat vele mannen in de boot zéér zwak waren, maar géén teeken van zenuwachtigheid gaven Wat zijn ontsnapping betreft, vertelt de Daily Express nog, dat mr. Glenn Arnold tezamen met Shaw in de ontsnappingskamer zond. Shaw die het Davistoestel nog nooit geprobeerd had. droeg dit op zijn borst, maar hij was te dik om de riemen vast te maken, waarop Arnold hem hielp. „Het eenige wat ik hem zeide. was gewoon te ademen en zijn uit- laatkraan te openen, zoodra hij de kamer zou verlaten", aldus Arnold. Toen Arnold de kamer had laten volloo- pen. opende Shaw het luik en steeg op. Arnold volgde. Hij wist zich te bevrijden van enkele haken, waardoor hij vastgehouden werd en bereikte de oppervlakte, waar hij door een motorboot werd opgepikt. Arnold verklaarde nog. dat Shaw geen enkel teeken van angst of opgewondenheid had getoond. Arnold's opinie was voorts, dat vier man teveel was voor de ontsnappingskamer. Tenminste onder abnormale omstandighe den als deze. Wellicht zou er nog voor één man in de kamer plaats geweest zijn, toen hij er zich met Shaw die gelijk bekend zeer dik was in bevond, maar zeker niet voor twee De rook leek precies op een dikke mist en oemoeilijkte het ademhalen. Rechter Bucknil! vroeg Arnold nog. of er rog andere mannen waren met voldoende i kracht om hetzelfde te doen, wat hij gedaan had. „Ja, ik ben er zeker van, dat alleen reeds in de afdeellng. waarin ik mij bevond, er een half dozijn mannen was. dat ons had kunnen volgen, aldus Arnold's antwoord. Verklaring van vioe-admiraal Tower. In het vervolg van het getuigenverhoor met betrekking tot den ondergang van de Thetis heeft vichadmiraal Tower, directeur van de vlootuitrusting, verklaringen afge legd. Hij zeide o.m„ dat wanneer een onder- zeeer zijn eersten duik maakt, dit waar schijnlijk de veiligste is. dien hij ooit maken zal. omdat hij opzettelijk in langzaam tem po wordt genomen. Er is dan nooit het voornemen om de dingen te overhaasten en om zoo te zeggen is er minstens een overvloed van talent aan boord om het zeker te maken, dat alle voorzorgsmaatregelen genomen worden. Er is geen sprake van, dat het duiken van de Thetis beschouwd wordt als ris kant of gevaarlijk, want het geschiedde in Liverpool Baav in plaats van in Gareloch. Het laatste, wat men zich moet voorstellen, is dat de proeftocht avontuurlijk is. Shaw's getuigenis. De verklaringen van den vice-admiraal volgden op die van Frank Shaw, den eeni- gen burger, die uit de Thetis is ontkomen. Shaw sprak de theorie uit. dat de vier man nen, die verdronken in de ontsnappingska mer. toen zij poogden den duikboot te ver laten ..hun hoofd kwijtraakten" en toen het mondstuk van hun Davisapparaat aftrok ken. Hij voegde hieraan toe. dat een der vier mannen, die hij hielp uit de kamer te trek ken, nog leefde en aan hem vertelde, dat hij het luik niet open kon krijgen. Hij dacht da' dit te wijten was aan het feit, dat zij met wachtten tot de waterdruk binnen de kamer gelijk was aan die er buiten. Ook Shaw zeide het onverstandig te vinden vier man te zamen in de ontsnappingskamer toe te laten, aangezien er voor vier man met Davistoestellen geen ruimte was. Voor hij de getuigenbank verliet, bracht Shaw nog hulde aan Arnold, met wien hij uit de Thetis ontkwam. „Wanneer hgj er niet geweest was, denk ik niet, dat ik hier thans verklaringen zou kun nen afleggen". De Engelsche export-garanties Nieuwe Engelsch- Fransche instructies inzake de onderhandelingen te Moskou Een verklaring van Chamberlain over Danzig? Drie Poolsche principes over Danzig. VISCHPRIJZEN. [jUdoende 1 reparaties IJMUIDEN. 7 Juli 3014 HOOOE n'JNO'JK V6 TEL22«IG GfcNERAL MOTORS SPECIALISTEN (Ingez. Med.) Per Kg.: Tarbot 64—50; Tong 1.80—0.96. Per oZet5=C2l°i17o50;,!;70,' .gul Wijting 4.60-1.10 schol 17.50—6.20; Bot 12—9; Schar 8—3.30. Poontjes 5.30; Kleinmiddel schelvisch 14—12.50; Kleine schelvisch 11—5.50: Groote gul 9.10— Makreel 6 Per 125 Kg.: Kabeljauw 52—26. Besommingen trawlers: „Elie Cheneviere' IJM 161. 165 m„ f. 1570. Spoedig zullen de grootste moeilijkheden uit den weg zijn geruimd. Hedenmorgen heeft de Duitsohe Rijks minister vcor economische zaken, de heer Funk. de vertegenwoordigers der Nedcr- landsche pers in het Duitsch gezantschap te Den Haag ontvangen. De minister hield daarbij een toespraak. Hij begon met zijn dank uit te spreken voor de vriendelijke, zakelijke en loyale bespreking van zijn bezoek door de Nederlandsche pers. In het algemeen worden de economische betrek kingen met Duitschland in de Nederland- sche pers op zakelijke wijze behandeld. Het verschil in de economische system in van Nederland en Duitschland baart moei lijkheden voor den ruil van goederen. Het Duitsche systeem echter sluit geenszins de behoefte uit de economische betrekkingen met het buitenland te regelen en het goe derenverkeer met het buitenland te vei- grooten Duitschland heef' •-et volume van zijn buitenlandschen har tel cn rei! weten te houden In Zuidoostelijke richting heeft het opmerkelijke resultaten bereikt door het systeem van gereglementeerden goede- renrull. De minister siprak evenwel als zijn meening uit. dat dit systeem niet ten op zichte der geheele wereld kan worden toe gepast, daar dan de wereldhandel zou wor den teruggebracht tot een stelsel van ruil overeenkomsten. Als tweede component van de Duitsche buitenlandsch-economisohe po litiek moet beschouwd worden de vergroo ting van het vrije handelsverkeer met de West-Europeesche landen. De minister zal dan ook streven om ten opzichte van Ne derland te komen tot een betere onder linge aanpassing van de economische systemen van beide landen. De onderhandelingen, welke met Duitschland door minister Steenberghe en dr. Hirschfeid zijn gevoerd, zijn thans reeds zoover gevorderd, dat bin nen afzienbaren tijd de grootste moei lijkheden voor het onderlinge ruilver keer uit den weg zullen zijn geruimd. Buiten de clearing om zal hier en daar de mogelijkheid voor een vrijeren vorm van handelsverkeer worden ge schapen. Spreker is overtuigd, dat de wil daartoe van Nederlandsche zijde aanwezig en dat de weg daarom open is om dit te bereiken. Door dit bezoek aan Nederland heeft spreker willen toonen, dat Duitsohland niet alleen waarde hecht aan uitbreiding van zijn handelsverkeer met het Zuid-Oosten, doch ook aan goede economische betrekkin gen met het Westen. Spr. achtte zioh gelukkig de gelegenheid te hebben met mr. Trip, van wien hij als president van de Deutsche Reichsbank col lega is, een bespreking te hebben. Dank baar was hij ook voor de ontvangst door de Nederlandsche regeering. Onder den Indruk is hij gekomen van den groobschen opzet der Zuiderzeewerken. Na uitgeweid te hebben over het gemeen schappelijke in den Nederlandzchen en den Dultschen geest, zeide spreker, dat het mogelijk moet zijn de moeilijkheden, welke voortspruiten uit het niet-correspondeeren van de economische stelsels van bride lan den, uit den weg te ruimen. Spreker hoopt dat er het volgend jaar reeds geen moei lijkheden meer zullen zijn en dat het volume van het handelsverkeer tusschen belde landen dan aanzienlijk zal zijn toe genomen. De moellijikiheden spruiten niet voort uit de geringheid van de behoeften, doch uit gebrekkige organisatie der econo mie. Uitvoerig stond spreker stil bij de Duit sche opvatting, dat arbeid het beginsel der welvaart ls en betoogde hij dat het systeem van den gouden standaard eenmaal ver vangen zal worden door een op arbeid be rustenden standaard, waarbij het goud alleen dienst zal doen bij de verrekening der elndsaldl. Spreker bestreed de meening alsof Duitschland voor een inflatie zou staan Deze ls bij de beheerschte economie van dit land niet. mogelijk. Terloops verde digde hij het optreden tegen Tsjecho-Slo- wakije met het argument, dat deze staat relatief het zwaarst bewapend was en een gévaar voor den vrede vormde. Dat het Engeland ernst is. om de mili taire en economische paraatheid van de landen, wier onafhankelijkheid het garan deerde of waarmede het verdragen van wederzijdschen bijstand sloot, te verhoogen, blijkt wel uit het verleenen van credieten voor exportgarawties, waarvan wij gisteren reeds melding maakten. Minister Stanley heeft thans bij het La gerhuis het wetsontwerp voor den overzee- sohen handel ingediend, strekkende tot uit breiding van de bevoegdheid van het mi nisterie van handel tot het geven van garanties met het doel overzeeschen handel ln het leven te roepen of aan te moedigen. Tevens stelt het wetsontwerp het minis terie van handel in staat, de zekerheidstel lingen, die het op grond van de nieuwe wet, of van de wet inzake de exportgaranties van 1939, .gegarandeerd heeft, te koopen en te verkoopen. Het wetsontwerp stelt een verhooging voor van 10 tot 60 millioen pond ster ling, zonder interest, voor credieten, die kunnen worden verleend door het mi nisterie van handel in gevallen, waarin dit de overtuiging heeft, dat het in het nationale belang is, dat dergelijke cre dieten worden verleend. Vele landen willen gaarne hun aankoop- pen van Britsehe goederen vergrooten, doch staan tegenover economische problemen, die op het oogenblik hun koopkracht op vrije wisselmarkten streng beperken. In de meeste gevallen zullen de cre dieten dienen als dekking voor goede ren, die de landen noodig hebben voor hun defensie, zooals munitie en mate rialen ter vergrooting van de defensieve sterkte der resp. landen. Met als eenige uitzondering de „Daily Express", welke zegt, dat Engeland zijn geld moet uitleenen aan tot het Britsehe rijk behoorende landen en het niet in het drijf zand van de Europee ache politiek moet stor- ten, wordt het besluit, de credieten aan het buitenland te verhoogen, door de Engel sche bladen algemeen toegejuicht. De bla den hadden echter algemeen verwacht, dat het bedrag hooger zou zijn en zij veron derstellen, dat sommige verzoeken om financieelen bijstand zijn afgewimpeld. De „Daily Telegraph" schrijft: „Het be wapenen van met ons bevriende mogend heden is een zaak. die voor onze eigen defensie van het allergrootste belang is." De „Times" spreekt er twijfel over uit, of het totaal bedrag hoog genoeg gesteld is om voldoende te zijn voor een langdurige periode, Het blad legt er den nadruk op, dat de maatregel niet beperkt blijft tot de levering van het wapentuig en een perma nente bijdrage beoogt te zijn om andere landen te helpen, hun economische zelf standigheid te behouden, want reeds dik wijls is gebleken, dat, als de economische onafhankelijkheid verloren gaat, de poli tieke onafhankelijkheid eveneens verloren kan gaan. Ook de Duitsche bladen houden zich bezig met de beteekenls van de nieuwe exportgaranties en spreken er natuurlijk hun afkeuring over uit. Zij wijzen op een zin ln de „Daily Mali" welke luidt: „Geld is de traditioneele bijdrage van 1 Groot Brlttannië en vaak de eenige". De ..Berliner Boersenzeltung" schrijft om.: De volkeren van Europa, den Balkan en Kleln- Azié, die het handgeld als landsknecht van Engeland in ontvangst nemen moeten, zul len zeer nauwkeurig de beteekenls van dezen zin moeten overwegen, vooral die genen, welke de Engelsche garanties ont vangen en zich lieten betrekken in het omsingelingsfront, om nu steeds duidelijker In te zien, wat deze garanties voor hen te beteekenen hebben. Zij zijn ln waarheid niet het papier waard, waarop zij geschreven werden, want in den eisch aan deze staten, dat zij hun bewapeningen ten voordeele van de Britsehe wapenfabrikanten bespoedigd zullen uitbreiden, ligt immers helder en duidelijk de bekentenis, dat Engeland zelfs in het geheel niet in staat is de onder duizend steeds herhaalde eeden beloofde, „bescherming" te verleenen. De „Berliner Lokalanzeiger" zegt: Een vergelijking tusschen de politiek van Duitschland en Engeland toont het prin- cipieele verschil in beide landen. Duitsch land wenscht een economische opvoering en ontsluiting van den Balkan. Engeland wil een dergelijke ontwikkeling met wapen geweld verhinderen Engelands politiek zijn zaken en zaken zijn Engelands politiek Maar geld is niet sterker dan de wil om een opbouwende politiek te voeren. DE ONDERHANDELINGEN MET MOSKOU. De onderhandelingen met Moskou zullen voortgezet worden en men laat zich dus door de moeilijkheden niet uit het veld slaan. Uit Parijs wordt n.l. gemeld, dat van daag reeds instructies gezonden zijn aan de vertegenwoordigers van Enge land en Frankrijk te Moskou, met bet oog op een voortzetting der onderhan delingen ten aanzien van dc sluiting van een drie-partijen-overeenkomst. Voorts heeft de Russische ambassadeur te Londen. Malsky, gisteren met Lord Hallfax een onderhoud gehad over de onderhande lingen. De Fransche bladen worden echter on geduldig en vinden dat de onderhandelin gen lang duren en algemeen schrijven zij de oorzaak hiervan toe aan de talrijke voorzorgsmaatregelen, waarmede de Sovjets zich trachten te omringen. VERKLARING VAN CHAMBERLAIN? In politieke kringen te Londen ver wacht men, dat Chamberlain een ver klaring in het Lagerhuis zal afleggen, welke rechtstreeks op den toestand te Danzig betrekking heeft. Volgens som mige kringen zal deze verklaring nog nauwkeuriger omlijnd zijn dan die van Halifax, HET POOLSCHE STANDPUNT INZAKE DANZIG. De president der Poolsche republiek, Mos- cicki, heeft gisteren Warschau verlaten, om eenige dagen te gaan doorbrengen ln zijn zomerresidentie te Spala. Dit schijnt er op te dulden, dat in den ministerraad ten paleize van den president zekere beslissingen zijn genomen. Het heet, dat deze beslissingen betrekking hebben op de nota, welke de Poolsche regeering voor nemens is aan den Senaat van Danzig te doen toekomen. Wat het schrijven der Poolsche regeering aan den Senaat der vrije stad betreft, wordt in gezaghebbende Poolsche kringen vernomen, dat het standpunt van War schau ten aanzien van Danzig niet gewij zigd is. Er is een grens, welke de Poolsche autoriteiten de nazis van Danzig niet zullen laten overschrijden en deze grens wordt door drie principes bepaald. I. Danzig mag niet worden ingelijfd bij het Duitsche rijk. II. Danzig mag niet buiten de Pool sche douane-grenzen komen te liggen. III. Alle rechten, die Polen in Dan zig bezit, moeten absoluut worden ge ëerbiedigd, met name de rechten van Polen, om vrij te beschikken over dc haven, de dokken, spoorwegen en an dere communicatie-middelen, alsmede zijn controle op het postverkeer tus schen de Vrije Stad en Polen. Anderzijds zal Polen voortgaan met het erkennen van Danzigs recht op een eigen cultureele ontwikkeling zijner Duitsche be volking, mits daaruit geen ongunstige be handeling of ander nadeel voor de Pool- sohe bevolking voortvloeit. In dien zin zal. naar verluidt, de mede deeling zijn gesteld, die eerlang aan den Senaat van Danzig zal worden gericht. DE TOESTAND TE DANZIG. Het ontslaan van Poolsche arbeiders bij de Danziger scheepswerf wordt voortgezet en in sommige kringen te Danzig wordt de vrees uitgesproken, dat 15 Juli a.s. in Dan zig geen Polen meer zullen werken. Bij de scheepswerf Schichau in Danzig werken alleen Duitschers. aangezien deze werf Duitsch eigendom is. De Duitsche spoorwegarbeiders in Dan zig, welke 300 man sterk zijn, w.o. vele oud militairen, krijgen van een deskundige les in het hanteeren van pantsertreinen en in het werk van de spoorwegen in dienst van militaire operaties. De geschutsopstellingen van den grooten oorlog zijn in gereedheid gebracht en op sommige plaatsen zijn de kanonnen weer in stelling gebracht. De Danzigsche nationaal-socialisten te Plehandorf organiseeren bij de bocht van Danzig een kamp voor Hitlerjeugd voor 1200 personen, die waarschijnlijk morgen in Danzig zullen komen. Deze jongelieden zou den ingelijfd worden bij het z.g. vrijcorps. Des nachts zouden wapens gesmokkeld wor den langs grenswegen. OPTIMISME VAN CHODACKI. De Poolsche commissaris Chodacki heeft verklaard, dat Polen op alle ge beurlijkheden is voorbereid. Toch ziet hij nog reden tot optimisme. De krach tige houding van Engeland en Frank rijk heeft veel bijgedragen tot het op helderen van den toestand. Hij zeide verder, dat de belangen van Polen te Danzig economisch zijn, terwijl de Duit sche belangen cthnografisch en een gevoelskwestie zijn. Derhalve kan Danzig, wederom de gouden brug wor den tusschen Polen en Duitschland. DUITSCHLAND. Nieuwe verordening ten aanzien van de Joden. - Tsjechische fascisten staken hun actie. De Rljfcsregeering heeft een nieuw decreet het tiende afgekondigd met betrek king tot den status der Duitsclhe Joden. De belangrijkste bepalingen daarvan zijn: de Duitsche Joden worden ondergebracht in een nationalen bond, welke rechtspersoon lijkheid heeft en den naam zal dragen van „Nationale Bond van Joden in Duitsch land". Deze bond zal ten doel hebben de emigratie van Joden te bevorderen. Boven dien heeft hij tot taak zorg te dragen voor /OORTAAN 2788 (Ingez. Med.) de opvoeding van jonge Joden en zioh bezig te houden met het verleenen van bijstand aan Joden. Alle Duitsche of van hun nationaliteit vervallen verklaarde Joden malken deel uit van den Bond. Joden van buitenlandsche nationaliteit kunnen er lid van zijn. De Bond staat onder toezicht van het ministe rie van binnenlandscihe zaken. Om zijn op voedende taak te kunnen vervullen, zal de Bond een aantal soholen moeten oprichten en onderhouden. Ook middelbare, hoogere of vakscholen, welke de emigratie kunnen bevorderen, zulleai kunnen worden opge richt Qok zal moeten worden voorzien in de opleiding van leerkrachten. Joden zullen slechts de scholen van den Bond kunnen bezoeken. De Bond zal behoeftigen Joden steun.moeten verleenen, zoodat het rijk van deze zorg zal worden ontlast. De Tsjechische fascistische partij heeft zijn actie gestaakt en heeft zich aangeslo ten bij de nationale solidariteit. Vier leden van het fascistisch bureau zijn lid gewor den van het bestuur van de solidariteit en men verwacht, dat een of twee fascisten in de regeering zullen worden opgenomen. ROEMENIE. Koning Zog vertrokken. Gisteravond is ex-koning Zog van Albanië met koningin Geraldine en hun kindje naar Polen vertrokken, op weg naar Parijs en Londen. Zij worden vergezeld van een groot gevolg. Badzo voetbaden openen de poriën en verbeteren de bloedcirculatie. Pak van 1 K G a 20 cent, voldoende voor 3 a 4 voetbaden. N V. KON. NED ZOUTINDUSTRIE - BOEKELO 3023 (Ingez. Med.) ENGELAND. In samenwerking met leger en vloot als proefmobilisatie. Ken aantal reservisten aer Engelsche luchtmacht wordt opgeroepen geduren de volgende drie of vier maanden als oefening voor een proefmobilisatie. Zekere eenheden zullen in die periode, naar door het ministerie van lucht vaart wordt medegedeeld, mobilisatie- en bewegingsoefeningen ten uitvoer leggen. De betrokken reservisten zouden volgens den gewonen loop van zaken in dezen tijd zijn opgeroepen voor hun jaarlijksche oefening. De bijzondere volmachten, die gegeven zijn door de wet op de reserve- en hulpstrijdkrachten van 1939, worden hier toe niet gebruikt. De oefeningen zullen ten uitvoer worden gelegd in samenmerking met de oefeningen der vloot en der luchtmacht en met de legermanoeuvres in Juli, Augustus en Sep tember. Het ministerie van oorlog deelt vol gens Havas mede, dat de vliegtuigen der Royal Air Force op 7, 9. 13 en 14 Juli oefeningen van grooten omvang en van langen duur zullen houden in ver schillende streken van Midden- en Zuid-Engcland. Vijf eskaders vliegtuigen naar Frankrijk. Reuter verneemt van het Ministerie var. Luchtvaart, dat besloten ls vijf eskaders vliegtuigen naar Frankrijk te zenden, die tijdens den Franschen nationalen feestdag op 14 Juli a s boven Parijs zullen vliegen. De vijf eskaders zullen in totaal uit 52 toestellen bestaan. In een te Swansea gehouden conferentie heeft de Federatie van Britsehe mijnwer kers besloten een boodschap per radio uit te zenden aan de Duitsche mijnwerkers en hen op te roepen weerstand te bieden aan iedere agressiepolitiek, van welk land die ook moge komen. ,,Wlj verklaren vertrou wen te hebben in internationale solldairi- teit en bevestigen wederom de eenheid der Duitsche en Britsehe mijnwerkers met alle arbeiders ter wereld", aldus de boodschap verder, ,,en wij verklaren, dat wij onze rechten van vrijheid van vereeniging en onze vakvereeniglngen willen behouden. Wij beloven onzen steun bij uw pogingen om zoo'n vrijheid ln uw eigen land terug te winnen". De kapitein en vijf schepelingen van het Nederlandsche motorschip „Insulinde" die eenige weken geleden bij de Regentska- naalhaven te Stepney werden gearresteerd zullen vandaag voor den politierechter van het Theemsdistrlct terecht staan, verdacht van hulp, subs, medeplichtigheid aan het onwettig aan land brengen van vreemde lingen. Volgens een verklaring van den Amerl- kaansche gezant zal de Valera op 21 Sep tember naar de Ver. Staten vertrekken. 2—1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 2