STADSNIEUWS BUITENLAND 80ste Jaargang MAANDAG 26 JUNI 1939 No. 24309 HEI VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Ernstig motorongeluk bij Nieuw Milligen Twee dooden bij Tilburg Algemeene Toestand Papieren- en woordstrijd duurt onverminderd, voort. Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD verwacht LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2S00 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd riJtU per 3 maanden f.333 per week f.0.13 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mn<L> VOORSTELLEN VAN GED. STATEN. Ged. Staten van Zuid-Holland stellen Prov. Staten voor aan de Gemeente-Com missie (Kerkvoogdij) der Nederduitsch- Hervormde Gemeente alhier in de kosten van uitvoering van de laatste étappe van het herstel der St. Pieterskerk, tot een maximum van f. 157,640,— en verminderd met dat gedeelte ervan, hetwelk eventueel ten laste van het Werkloosheidssubsldie- fonds komt, een subsidie te verleenen van 18 pet. dezer kosten, met dien verstande, dat zal worden uitbetaald In 1939 ten hoogste f. 2.800.in 1940 ten hoogste f. 1,200.en in elk der Jaren 1941 t/m. 1945 ten hoogste f. 4.875.—. En in de kosten van herstel van de Mare- kerk, tot een maximum van f. 108.060.— en verminderd met dat gedeelte ervan, hetwelk eventueel ten laste van het Werkloosheids- subsidiefonds komt, een subsidie te verlee nen van 20 pet. dezer kosten, uit te betalen ln 1939 met ten hoogste f. 2,406,in 1940 met ten hoogste f. 1.206.en in elk der jaren 1941 en 1942 met ten hoogste f. 9,000. Tenslotte stellen Ged. Staten voor een vaste toelage van f. 0.50 per week toe te kennen aan de 3 brugknechts der Span- jaardsbrug, omdat aan de brug kanaalgeld wordt geheven. OUDERMIDDAG DER LEIDSCHE BUITENSCHOOL. In de eetzaal der Leidsche Buitenschool had j.l. Zaterdag de halfjaarlijksche ouder bijeenkomst plaats. Ondanks het minder gunstige weer had toch een groot aantal bezoekers den tocht naar Katwijk onder nomen, om kennis te maken met het her stellingsoord, waar hun kinderen dag aan dag genieten van het gezonde buitenleven. In haar openingswoord sprak de direc trice dan ook' haar groote dankbaarheid uit over de flinke opkomst, waarna een kleine inleiding werd gehouden over doel en werken van de Buitenschool en bespro ken werd degroote noodzakelijkheid van een nauwe samenwerking tusschen school en huls. Hierna was het woord aan den heer Har- tlng, die een zeer interessante lezing hield over spraakgebreken. Nagegaan werd de ontwikkelingsgang van het spreken van de prille jeugd tot den leeftijd van het school gaande kind. de oorzaken en gevolgen van kleine en groote spraakgebreken en gewe zen op de middelen ter voorkoming en ge nezing. Hoewel de omgeving van het kind veel ter verbetering kan doen werd voor blijvende genezing naar bevoegde spraak leeraren verwezen. Met groote belangstel ling werd deze causerie door de aanwezi gen gevolgd en een hartelijk applaus be loonde den spreker voor de boeiende be handeling van zijn stof. Gesterkt door een kopje thee begaven de ouders zich vervolgens naar het terras van het schoolgebouw waar mejuffrouw Meye- rink aan de hand van eenige goed uitge voerde oefeningen liet zien, hoe de gym nastiek op de Buitenschool, in verband met den lichamelijken toestand der kinderen, meer speciaal gericht is op de ontwikke ling der ademhalingsorganen. Als laatste nummer van het programma volgde nu nog een tooneelstukje, dat tot titel droeg „Een wandeling door de ge schiedenis". geschreven en .ingestudeerd' door den heer Schippers. Op buitengewoon orlglneele wijze beleefden de aanwezigen den ontwikkelingsgang der vaderlandsche historie. Men wist niet, wat meer te be wonderen, den ernst waarmee de leerlingen hun rollen vervulden of de vlotheid en frischheld, waarmee gespeeld werd. Men was er zeker van. dat de kinderen, de op deze wijze geleerde jaartallen niet licht zullen vergeten. Hierna volgde sluiting van deze bijeen komst en keerde men voldaan huiswaarts. LEDENVERGADERING AFD. LEIDEN NEDERLANDSCHE ROODE KRUIS". In een der bovenzalen van de sociëteit „Amicitia" werd de jaarlijksche algemeene ledenvergadering der afd. Leiden van het Nederlandsche Roode Kruis gehouden. De voorzitter, dr. H. M. Maas, wenschte prof dr. J. van der Hoeve geluk met de ntm kort geleden verleende onderschei dde. bestaande uit het Kruis van Ver dienste, welke H.K.H. Prinses Juliana hem overhandigde. Mededeeling geschiedde, dat tengevolge van den onzekeren Internationalen jxilltie- ken toestand, gedurende de laatste maari- door het dagelijksch bestuur veel ar- h-m Is verricht, in verband met de voor ziening betreffende hulpzickenln rich tingen. waardoor mede een zeer uitgebreide cor respondentie met het hoofdbestuur en verdere autoriteiten heeft plaatsgevonden. De penningmeester, de heer E. H. Moens, bracht zijn jaarverslag uit. De winst- en verliesrekening over 1938 sluit met een voordeelig saldo van f. 582,85. Onder dank zegging wordt hem décharge verleend voor het door hem gevoerde beheer. Tot nieuw lid van het bestuur wordt be noemd dr. W. J. Bruins Slot. De agenda der algemeene vergadering, welke on 7 Juli a.s .te Dordrecht zal wor den gehouden, werd behandeld en afge vaardigden daarheen benoemd. NEDERLANDSCHE JEUGDBOND VOOR NATUURSTUDIE. Gisteren hield de afd. Leiden van de Ned. Jeugdbond voor Natuurstudie een excursie naar de Amsterdamschc Gemeente-water leiding duinen onder de Zilk. Deze toch werd begunstigd door een goede weersge steldheid. Zooals gewoonlijk was ook deze excursie naar dit terrein geslaagd. Want in dit uit gestrekte duingebied is voor ieder natuur liefhebber wel iets naar zijn gading te vin den. Van het vele, dat gezien werd. noemen wij o.a. de volgende planten: vijfvinger- kruid, varkensgras, perzikkruid, akkerwin- de, hondstong, knoopkruid, heggerank, teu nisbloem. vogelwikke, muurpeper, steenra ket, zeeraket, smeerworstel, moerasandoorn mannetjes-eereprijs, longenkruid, slangen- kruid. zilverschoon, paarse en witte do- venetel, blaartrekkende boterbloem, rei- gersbek, ooievaarsbek. Vervolgens enkele insecten, zooals: kleine paarlmoervlinder, bruin zandoogje, hooi beest je. St. Jacobsvlinder, wapendrager, moshommel, akkerhommel, aardhommel, tuinhommel. Ook werden er nog enkele vogels opge merkt, zooals een nest van een ransuil met jongen, een nest van een wielewaal met jongen, paapjes, wulpen, tureluurs, schol eksters. graspiepers, patrijzen, fazanten enz. Tenslotte werd een kolonie van broeden de zilvermeeuwen bezocht. Veel nesten met eieren en Jonge meeuwen werden cc'.'on een. CIRCUS STRASSBURGER. Zoowel Zaterdag- als gisteravond was het circus Strasstourger vrijwel geheel bezet en met belangstelling en groote Ingenomen heid is het vlotte program gevolgd, dat dit ook ten volle verdient. Heden is het de laatste voorstelling! DE AANSTAANDE VERJAARDAG VAN PRINS BERNHARD. Optocht van „De Princevlag". Bij gunstig weer zal de afd. Leiden van „De Princevlag" ter gelegenheid van den verjaardag van prins Bernhard a.s. Don derdag te 8 uur een optocht met muziek 'houden. De route luidt als volgt: Van Zoeterwoudscheweg langs Heeren straat. Doezastraat. Steenschuur. Breestr., Kort Rapenburg. Prinsessekaae, Steenstr., Rijnsburgersingel. Valkbaug. Nieuwe Bees tenmarkt, Turfmarkt. Haarlemmerstraat Pelikaanstraat, Hooigracht, Nieuwe Rijn, Kamemelksbrug, Gangetje, Korevaarstraat, Zoeterwoudsche Singel, Heerenstraat naar Zoeterwoudscheweg. SUCCES VAN DE LEIDSCHE BURGER WACHT. De Leidsche Burgerwacht heeft j 1. Zater dag deelgenomen aan den terreinrit der Zeister Burgerwacht Door den aanhoudenden regen welke tij dens dezen rit viel was het 55 K.M. lange traject zeer zwaar. Eén der L.B.W.-mannen ging zelfs kopje onder in een moddersloot. Niettegenstaande dezen tegenslag gelukte het de patrouille onder leiding van den burgerwachter J. Jansen beslag te leggen op den eersten prijs, een zilveren wissel- beker, terwijl alle deelnemers het kruisje voor het goed volbrengen van der. tocht in ontvangst konden nemen. Een echtpaar gedood. AUTO EN MOTOR BOTSTEN OP ELKAAR. Gisteren om ongeveer kwart over tien is op den rijksweg AmersfoortApel doorn ter hoogte van Nieuw-Millingen een ernstig verkeersongeluk gebeurd, waarbij een echtpaar om het leven is gekomen. Op genoemd tijdstip naderde uit de richting Amersfoort een motor, be stuurd door den heer C. Wilbrink, tim merman en aannemer te Beekbergen. Op de duo zat zijn echtgenoote. Uit de tegenovergestelde richting naderde een auto, bestuurd door den heer H. J. Junink uit Deventer. Ver moedelijk heeft laatstgenoemde den motorrijder niet zien naderen, waardoor de motorrijtuigen met elkaar in botsing kwamen. De gevolgen waren ve-schrikkelijk. De duopassagiere, mevr. Wilbrink, werd over den weg geslingerd en was op sla? dood, terwijl haar man enkele oogen- blikken later is overleden. autobe stuurder kwam met den schrik vrij. AUTO MET VEEKOOPLIEDEN REED TEGEN EEN BOOM. Vanochtend tusschen vijf en zes uur is op den Bredascheweg te Tilburg een auto met zes veekooplieden, die op weg waren naar de veemarkt te Rotterdam, even voorbij den overweg van de spoorlijn TilburgTurnhout aan de rechterzijde van den weg tegen een boom gereden. De gevolgen waren ontzettend: twee der inzittenden waren zoo zwaar ge wond. dat zij kort na aankomst in het Sint Elisabeth-ziekenhuis te Tilburg waarheen zij door den gemeentelijken geneeskundigen dienst waren overge bracht, zijn overleden. Hun namen zijn H. van Meerendonk uit Berlicum en Th. Verbruggen uit Gemert. Twee anderen: J. van Dooren. die den wagen had be stuurd en H van der Ven, beiden uit Veghel, werden met zeer ernstige ver wondingen in genoemd ziekenhuis op genomen. Hun toestand is levensge vaarlijk. De overige twee, Chr. van der Ven uit Erp en Th. van der Ven uit Veghel. werden minder ernstig gewond. Zij zijn eveneens in het Sint Elisabeth- ziekenhuis opgenomen. Wat de oorzaak van het ongeluk is, weet men nog niet. Er was op dat tijd stip geen ander verkeer op den weg. HAAKSMA'S ASSURANTIEKANTOOR. Bestaat binnenkort 25 jaar. A.s. Zaterdag zal het precies 25 jaar ge leden zijn, dat hier ter stede het algemeen assurantiekantoor H. Haaksma en Co. werd opgericht. Aanvankelijk was het kantoor gevestigd op den Apothekersdijk, doch ge brek aan ruimte was oorzaak dat het ach- -tereenvolgens werd verplaatst naar de Breestraat en Steenschuur, terwijl het om dezelfde reden in 1926 werd overgebracht naar den huldigen zetel. Stationsweg. Inmiddels had reeds na eenige jaren de compagnon zich uit de firma teruggetrok ken, zoodat sindsdien de heer Haaksma ge- durenden langen tijd de belangen van het kantoor alleen behartigde. De laatste jaren ontvangt hij daarbij steun van zijn zoon. den heer L. P. H. Haaksma en zijn schoon zoon, den heer F. J. Hageman. Werden in de eerste jaren nagenoeg uitsluitend assuran tiezaken afgedaan, in het tegenwoordige pand was de gelegenheid gunstig om ook uitbreiding te geven aan de afdeeling bank zaken, waartoe o.a. een brand- en inbraak- vrije kluis werd gebouwd De heer Haaksma heeft de voldoening ge smaakt om, waar vele andere instellingen, behoorende tot het kleinbankbedrijf, wer den opgeheven, zijn kantoor in de afgeloo- pen kwarteeuw gedurig te zien groeien, het geen voor een belangrijk deel te danken is geweest aan zijn nog steeds onverflauwde werkkracht. Vermelding verdient in dit ver band, dat de aanstaande jubilaris geduren de vele jaren de hoofdadministratie voerde in het conservenbedrijf van Tieleman en Dros, een functie, welke hij eerst in 1932 heeft neergelegd. A.s. Zaterdag in de morgenuren zal het jubileum in den intiemen kring van het personeel worden herdacht, terwijl 's mid dags van 25 uur voor de relaties gelegen heid bestaat gelukwenschen aan te bieden. Geslaagd te Den Haag (R.K. Kweek school voor Onderwijzeressen) mej. I. Raap horst alhier. TOELATINGSEXAMEN R.K. H.B.S. Geslaagd zijn voor het toelatingsexamen der RK H.B5H. Bazelmans. A. van Beek (Oegstgeest). P. v. Berge Henegou wen, C Bisschop. J. Bokern, B. Braakman (Leiden); C. Braun (Katwijk); L. Driesen (Leiden); A. Faase (Noordwijk); Chr. de Groot Voorburgi; J. Gussenhoven (Voor schoten); L. van Heteren. A. v. Heugten, P Kriek (Leiden); H. Lohle (Rijswijk); J. Maat (Leiden); H. Meiman i Sassenheim) L. Meylink i Wassenaar)N. v. d. Oord (Oegstgeest)F. Paardekooper 'Zoeter- woude)J. v. d. Poeg, J. Post (Leiden); H. de Ruyter (HazerswoudeiM. Schelvis, W. Schelvis (Noordwijk); A. Schenk, F. Schlat- mann (OrgstgeestiN. Schrama (Voor schoten); J. Smits iHazerswoudeiJ. Visser (Leiden); J. Vlamings (Voorschoten); H. v. d. Vlugt, J. Vredeveld. Chr. Walenkamp, B. Wilmink A. Winkelmolen (Leiden)B. Zonneveld (Noordwijk). Met 14 Candida ten wordt het examen voortgezet. HANDELSREGISTEER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijving: Hansen en C„ Hoofd straat 66. Sassenheim, bloembollen kwee- kerij en -handel. Beheerend vennoot: J. J. Hansen. Sassenheim. Aantal vennooten b.w.v. geldsch.: één. Wijziging: C. van der Meer en Zoon, Roe- lofarendsveen, B. 271. Alkemade, brand- stoffenhandel Uittredend vennoot: C. van der Meer. dd. 31 Dec. 1938. De zaak wordt thans gedreven door: J. Th. van der Meer, als eenig eigenaar, onder den naam: Jac. Th. van der Meer. Bij K.B. van 23 Juni 1939 is herbe noemd tot kantonrechter plaatsvervanger in het kanton Leiden mr. P. E. Briët, zulks met ingang van 8 Augustus 1939. Op het Groot Nationaal concours te Amsterdam, uitgeschreven door het Volks- tuindersmannenkoor aldaar, heeft het Volkstuindersmannenkoor „Ons Genoegen" alhier, onder den heer J. A. v. d. Broek, in de 3e Afdeeling een 2e prijs met 269 punten be haald. Zaterdagmiddag is in het perceel Breestraat 128 geopend de Chemische Was- scherij en Model-Persinrichting „One hour Cleaning Service", welke bedrijf reeds in verschillende plaatsen van ons land filia len heeft gesticht In deze speciale inrichting voor het ver zorgen van kleeding staat een reinigings installatie voor costumes, waardoor deze in één uur tijds geheel gereinigd, geperst enz. kunnen worden. Treedt men met een vuil pak den winkel binnen, na een uur kan men deze reeds weer met een schoon costuum verlaten! Men kan daarop in een aparte wacht kamer wachten. Een zoodanig bedrijf ge niet in Amerika en Engeland reeds groote bekendheid. Geslaagd te Delft voor het prop. exa men voor werktuigkundig ingenieur, de heer P. Brouwer, alhier. Voor het prop.- examen electrotechnisch ingenieur de heer J. P. van Leeuwen, alhier. Gisteravond te 6 uur is de heer M. V. bij het afrijden van de Turfmarktbrug van zijn fiets gevallen en met zijn hoofd tegen een trottoirband terecht gekomen. Hij be kwam een zeer ernstige hoofdwonde en is ter verpleging naar het Acad. Ziekenhuis overgebracht. In de Stedelijke Werkinrichting waren opgenomen: Maandag 19 Juni 46 volw. personen Dinsdag 20 Juni 49 volw. personen Woensdag 21 Juni 48 volw. personen Donderdag 22 Juni 48 volw. personen Vrijdag 23 Juni 49 volw. personen Zaterdag 24 Juni 47 volw. personen Nogmaals heeft Chamberlain op zijn be kende wijze de Engelsche „vredes-politiek" toegelicht. Maar Duitschland blijft doof. Zoo schrijft de „Deutscher Dienst"„Cham berlain kan er zeker van zijn, dat iedere poging om de tegenwoordige gedragingen van het Foreign Office te doen voorkomen als een politiek van toenadering voor een regeling met Duitschland, vruchteloos moet zijn. Wanneer Engeland dan al geen begrip voor eerlijkheid heeft, dan diende het er toch. minstens om redenen van goeden smaak, van af te zien, militaire, politieke en economische allianties tegen Duitsch land met den naam „vredesfront" te beti telen. Duitschland heeft door de onderteeke- ning van niet-aanvalsverdragen juist de laatste weken herhaaldelijk en daadwer kelijk blijk gegeven van zijn sterken vre deswil en daardoor beter getoond, dat het met „redelijke menschen redelijk praten" kan, dan Chamberlain getoond heeft het tegendeel te kunnen bewijzen. Overigens bevat de rede van den Brit- schen ministerpresident onverbloemd eeni ge duidelijke zinspelingen op de mogelijk heden van een waardevolle samenwerking met Duitschland, die bij ons de verden king doet rijzen, dat Londen zich met het oog op een beangstigend hoogen koopprijs der Sovjet-Russen in elk geval wil herver zekeren. Op zijn minst schijnt het ver dacht, zulke aanduidingen te hooren op een tijdstip, waarop men ln het Kremlin den speclalen ambassadeur van het trot- sche empire deemoedig op een nieuwen termijn laat wachten. Men diene in Enge land te weten, dat daarom de onder deze omstandigheden gesproken vredelievende en medevoelende woorden door Duitsch land met bijzondere achterdocht vernomen zijn! En Goebbels blijft redevoeringen houden van het genre. Zaterdag door ons vermeld. Gisteren sprak hij te Essen in gelijken geest. De Times schrijft in een hoofdartikel, dat het onvermogen of de onwil van de leiders der Duitsche publieke opinie om rekening te houden met de waarde der BINNENLAND. Kabinetscrisis deze week te wachten? (Bin nenland, 3de Blad). Wijziging der Tarief wet (3de Blad). Prins Bernhard maakte den proeftocht mee van het motorschip „Prinses Beatrix" (Binnenland, 3de Blad). Te Den Haag is, 67 jaar oud, overleden de gepensionneerde luitenant-generaal P. Donk (Laatste Berichten). AMSTERDAMSCHE BEURS. Zeer stille markt - Gedrukte stemming - Algemeen lagere koersen - Amerika weifelend - Beleggingen nauwelijks prijshoudend. BUITENLAND. Ernstig motorongeluk te Bodegraven (2de Blad). Een vredes-rede van Chamberlain. Scherpe Duitsche critiek (Buitenland, 1ste Blad) De Japanneezen breiden de blokkade van China opnieuw uit (Buitenl., Ie Blad). Opening van het Congres van de Interna tionale Kamer van Koophandel (1ste Blad). Weer bomaanslagen te Londen (Buitenland, lste Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Overwegend droog. Gedeeltelijk bewolkt. Koude nacht. Overdag iets warmer. Meest zwakke wind uit Noordelijke tot Westelijke rich tingen. duidelijke verklaringen van Britschs staatslieden, een van de gevaarlijkste ont wikkelingen in den geheelen Internatio nalen toestand ls. Het blad schrijft ver der: „de verwondering van Bethman-Holl- weg, dat Engeland in 1914 bereid was in den oorlog te gaan voor wat hij een vodje papier beliefde te noemen, zal niets zijn, vergeleken met de verbazing van het Duit sche volk, als een directe uitdaging der be langen van Engeland of zijn bondgenooten het land tot oorlog zou drijven. Men vertelt den Duitschers en Italianen voortdurend dat het Britsche rijk in een staat van hul peloosheid en verval verkeert. Men ver geet, dat een bulldog, hoe zeer hij ook ge sard wordt, niet blaft voor hij bijt, maar als hij bijt, laat hij niet los. De pers van Duit schers en Italianen is zoo vol van schreeu wende uitdagingen, dat de rustige gema tigdheid der Engelsche redevoeringen ver keerd begrepen wordt. Het zal een ramp voor de geheele wereld zijn, als men geen nota neemt van Chamberlain's en Halifax' herhaalde verklaringen, dat geweld met ge weld zal worden beantwoord. Als het een maal zoover gekonfen is, zal de dag voor onderhandelingen voorbij zijn. De geluk kige tijd van wedei'zijdsch begrip en groote welvaart voor de Europeesche volken moet een droombeeld blijven, totdat, zooals Chamberlain zelde, Duitschland zijn onge rechtvaardigde verdenking laat varen en toont, dat het oprecht wenscht deel te ne men aan redelijke besprekingen met re delijke menschen. Als specimen van genoemde Italiaansche pers volgende uitlating van de „Relazioni Internazionali": De knoopen in de Europeesche politiek bestaan nog steeds en worden vaster aan gehaald. Het blad antwoordt ontkennend op de vraag of de betrekkingen tusschen de de-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1