STADSNIEUWS
BUITENLAND
89ste Jaargang
ZATERDAG 24 JUNI 1939
No. 24308
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN!
Circus Strassburger
Onze prijsvraag
„Naar Buiten"
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht
Algemeene Toestand
De diplomatieke strijd in West en Oost
De brug bij Dordrecht
geopend
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets, per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer» voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden t. 2.35
per week f.0.18
Francoper post f. 2.35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0 80 per 3 mnd.)
EEN VOORTREFFELIJKE PREMIÈRE.
Wanneer een première als maatstaf mag
gelden voor het succes van een bepaalde
groep executanten, dan kan men gerust
zeggen, dat het circus Strassburger het
pleit in de Sleutelstad gewonnen heeft.
Want niet alleen was de groote tent op
het Schuttersveld gisteravond op alle ran
gen uitstekend bezet, doch er heerschle ook
algemeene Ingenomenheid met hetgeen
door menschen en dieren in een schier on
telbaar aantal variaties ten beste werd ge
geven.
Een circus is niet alleen interessant als
kijkspel; het geheele complex der samen
stellende onderdeelen ademt een zeer bij
zondere s*eer. Men kan een circus nu een
maal niet denken zonder een keurig aan
geharkte piste, waarvan het witte zaagsel
onder 't felle licht der sterke schijnwerpers
de oogen bijna verblindt; zonder een orkest
in zwaarbetreste uniformen, dat natuurlijk
zijn zitplaats heeft gevonden boven den in
gang tot de stallen en zonder die eigen
aardige onbestemde geurenmengeling,
waarin geen enkel bepaald .luchtje" do
mineert, maar die in elk circus hetzelfde
is, onverschillig of zijn eigenaar Hagen
beek. Schumann, Althoff, Gleich, Sarassani
dan wel Strassburger heet.
Al deze factoren te zamen verleenen aan
een circus een attractie, welke van alle tij
den is en waarvoor eigenlijk niemand ooit
te oud wordt om er van te genieten. De
fratsen en grollen van de clowns, de prach
tige dressuurnummers, de goede acroba
tiek, het elegante hoogeschoolrijden, de
adembenemende -toeren der voltigeurs en
trapèzewerkers, het zijn alle zaken, waar
mede in een vorige eeuw onze grootouders
zich al amuseerden en die hopelijk eens
onze kindskinderen tot vermaak en vreugde
zullen hemmen.
De romantiek van de circuswereld heeft
nog geen plaats gemaakt voor de techniek;
het moge dan al een wereld zijn van schijn
en klatergoud, wij verheugen er ons slechts
over, dat het oude karakter nog steeds on
gerept bewaard is gebleven en dat de oude,
vertrouwde sfeer ook in het circus Strass
burger onverzwakt voortleeft.
De lezer bespare ons een gedetailleerde
beschrijving van het zeer uitvoerige pro
gramma, dat in een prijzenswaardig vlot
tempo in twee door de pauze gescheiden
gedeelten werd afgewerkt.
Het zette al direct goed in met een num
mer van een troep prachtige koningstijgers
wier prestaties culmineerden in het optre
den van een waarlijk koninklijk dier, dat
als een groote kat "over een dwars over de
piste gespannen draad balanceerde!
De paardendressuur neemt bij Strass
burger een zeer voorname plaats in: er
worden schitterende dieren voorgeleid,
edele Arabische schimmelhengsten, maar
ook een viertal kostelijke Friesche stam-
boekhengsten, die vier jaar geleden in
Leeuwarden werden aangekocht en in vrij
heid werden gedresseerd. Dit kwartet vormt
de trots van de directie en nu wij het aan
het werk hebben gezien, kunnen wij ons
dat levendig indenken.
Zeeleeuwen zijn geboren equilibristen,
maar de dieren, die Elsa Wallenda den
volke vertoont, zijn ware meesters in hun
vak; ze werden niet moe zichzelf toe te
juichen, hetgeen blijkbaar een probaat mid
del was om in het bezit te komen van een
extra-schelvisch! Goede jongleurs heeft dit
circus meer dan een: daar is in de eerste
plaats Maximilian Truzzi, die zooveel en
gagementen kan krijgen, dat hij momenteel
al tot 1942 besproken is. En voorts een vijf
tal Japanners, dat zich op een wankel lad
dertje in den nok van het circus net zoo
goed thuis gevoelt als u en ik op een stoe!
op den beganen grond; negers uit Egypte
en Somaliland, die als wielen over den
grond buitelen, zóó snel. dat men er nauwe
lijks ,,kop noch staart" aan kon onder
scheden.
Wij moeten hier ook met lof het olifanten
nummer noemen, het hoogeschoolnummer
van Regina Strassburger, de voortreffelijke
rijkunst van de vier Kayes, het sensatio-
neele trapèzewerk van de 3 Zemgano's, die
in het donker in den nok van het circus
van het eene zwaaiende rek naar het an
dere ..vliegen" en zooveel andere meer.
Wij zullen er evenwel het zwijgen aan
toe doen, omdat anders het programma
voor toekomstige bezoekers geen enkele
verrassing meer zou inhouden.
Zooals men uit de advertenties heeft kun
nen lezen, worden hier nog drie avond
voorstellingen gegeven, n.l. heden, morgen
en Maandag. Dinsdag wordt weer de eer
ste voorstelling gegeven in Alkmaar.
Wij wenschen de gebroeders Strassburger
voor dien tijd het bezoek van velen uit Lei
den en naaste omgeving toe; het waarlijk
uitstekende programma verdient het ten
volle!
JAARVERGADERING COÖPERATIE
„ONS DOEL".
De Coöperatieve Broodbakkerij en Ver-
bruiksvereeniging „Ons Doel" hield haar 34e
jaarvergadering in het gebouw „Prediker".
Deze vergadering was niettegenstaande
het warme weer, goed bezocht en droeg een
gezellig karakter. De voorzitter, de heer Ph.
J. de Leeuw, gaf een overzicht van de resul
taten van het afgeloopen boekjaar en wekte
de leden op allen propagandist te zijn, in
het belang van de Coöperatie.
Een woord van nagedachtenis werd gewijd
aan het overlijden van den heer J. G. Snel.
De heer F. Eikerbout, voorzitter van het
college van commissarissen, bracht een
woord van dank aan het bestuur, in het
bijzonder aan den penningmeester voor zijn
goed financieel beheer, en spoorde de leden
aan, hun lidmaatschap zóó op te vatten, dat
men kan zeggen „ik ben voor 100 Vo lid".
Van het bestuur, zoowel als van het col
lege van commissarissen, werden alle aftre
denden bij acclamatie herkozen, terwijl in
de vacature, ontstaan door het overlijden
van den heer J. G. Snel. werd gekozen de
heer L. Robbers. Als dividend zal worden
uitgekeerd van de bakkerij 15 van de
afd. winkel 6 en van de koekbakkerij- en
brandstoffenafdeelir.g 5 °/o, hetgeen door de
leden onder applaus werd goedgekeurd.
De voorzitter bedankte de leden voor hun
aangename samenwerking en sloot de ver
gadering.
GEMEENTELIJKE
HOOGERE BURGERSCHOOL
MET 5-JARIGEN CURSUS.
Toelatings examens.
Toegelaten tot de le klasse:
S. van Aggelen, Willy Ma. van Alphen, F.
T. Aukes, H. Beenhakker, P. J. van den Bent
J. R. Boerlage, Th. J. Boerstra, M. J. J.
Brons, C. M. Bungenberg de Jong, H. Dek
ker, H. Derksen, A.'J. Drewes, H. Habig, A.
D. H. Heenk, J. M. A. Heyn, Marijke Hooij-
kaas, R. Jung, W. Kerkkamp, W. R. Kolle-
wijn, H. R. de Leeuw, J. van Leeuwen, Cor-
rie van Mastricht, C. N. Meurs, A. F. Pie
ren, C. T. Meyer, J. Ch. Mulder, J. H. Mul
der, Rietje H. Nanning, J. Prins, R. O.
Ravelli, D. Roodenburg Vermaat, A. H. W.
Rijsdijk, P. G. Sluiter, R. R.. J. van Straten,
Gré Teleng, H, Tober, K. Trago, B. Visser,
R. C. Visser. H. P. R. J. van de Voort, Mien
Westra, G. R. ten Wolde.
Met 10 candidaten wordt het examen
voortgezet.
VERGADERING RING LEIDEN EN
OMSTREKEN V. CHR. ZANGV. EN
MANNENKOREN.
Gisteravond had in het gebouw „Natha-
nael" de prijsuitdeeling plaats van het
laatste door den Ring Leiden en Omstreken
van Chr. zangvereenigingen en mannenko
ren uitgeschreven concours.
De vice-voorzitter, de heer J. M. Koenen
uit Wassenaar, opende deze bijeenkomst.
Hij heette de afgevaardigden der Vereenl-
gingen welkom, waarna hij het woord gaf
aan den secretaris, den heer Van der
Zeeuw, die een uitvoerig verslag gaf van
het verloop van het concours over de beide
dagen. Verschillende opmerkingen, ge
maakt door de leden der deelnemende ko
ren, werden beantwoord. Er zal met ern
stige bezwaren, zooals daar zijn: te hooge
inleggelden b.v. voor kinderkoren, rekening
worden gehouden. Evenals met de opmer
king van een Haarlemschen directeur, die
wees op het gemis van een goede gelegen
heid voor koren om in te zingen. Ook
daarin zal gepoogd worden te voorzien. Ook
werden aan de verschillende deelnemers de
behaalde medailles en kransen overhan
digd.
Na behandeling van eenige vragen en op
merkingen volgde sluiting dezer bijeen
komst.
KON. GENOOTSCHAP
„MATHESIS SCIENTIARUM GENETRIX".
Geslaagd voor het eindexamen 5e kl. B.
Afd. Bouwkunde:
J. Bekooy, H. v. d. Berg, J. v. d. Blom,
W. D. Caspers, C .P. Doedens, A. Heetveld,
A. van Hoven, C. M. Langeveld, F. v. d.
Mark, J. v. d. Mark, W. v. Osnabrugge, H.
Swinkels, J. D. Splinter, L. J. J. v. d. Steen,
W. H. v. Tongeren.
Geslaagd voor het eindexamen 5e kl. A.
Afd. Werktuigbouwkunde en Electrotech-
niek:
H. A. Andréas, Noordwijk Zee, W. Arnol-
dus, A. P. H. v. d. Bent, Voorburg, J. D. Bey,
J v ,d. Boogaard, W. C. Brugman, J. v. d.
Burg, Y. Brusse, Groet N.-H., A. J. Caste-
leyn. Alphen a. d. Rijn, C. v. Dijk, den
Haag, I. J. E. Fcleus, Deventer, Ch. Filippo,
H. Gautier, Delft, E. de Graaf, H. de Groot,
H. Guyt, Katwijk aan Zee, W. v. d. Haak,
Oegstgeest, J. C Hanegraaff, W. J. E. Har-
teveld, Rijswijk Z.H., W. de Heer, J. Hol
lander, J. Hoogwerf, Chr, Houthoff, J. Jan
sen, Alkmaar, C. J. de Joode. J. Kanbier,
Y. v. Keulen. Wassenaar. H. J. Koppier,
Oegstgeest, I. J. de Kramer, den Haag, G.
L. Krayenbrink. G. Kuyntjes, J. A. Kuypers
Stompwijk, A. D. Langeveld, Rotterdam, P.
Langeveld, J. G. v. Leeuwen. W. F. Lepe
laar, J. Limburg, W. Lindenhovius, Benne-
kom, J. Loos, Rijswijk Z.-H M. N. A. Mon-
térie, den Haag. J. J. Robert, Oegstgeest.
D. Sajtos, J. Scheffers. P. H. Schouten,
Voorschoten, A. J. Simonis, J. J. M. Smidt,
Oegstgeest, J. Splinter, A. Steinmeier, F.
Tegelaar, G. J. H. v. Tuyll, Voorschoten, E.
A. Th. Vermond, P. Visser, A. v. d. Waals,
C. Walraven, Voorburg, H. de Water, Al
phen a. d. Rijn. F. v ,d. Water. Rotterdam,
C. A. Warmerdam. M. Westerhout, den
Haag, M. Wesseling. J. Zoetemeyer, Brielle.
Waar geen plaatsnaam is vermeld, is
deze Leiden.
CHR. KWEEKSCHOOL.
Voor het examen nuttige handwerken
werden zes candidaten geëxamineerd, waar
van slaagden de dames J. van As. Zierikzee,
J. G. Le Cointre, Voorburg, T. M. A. v.
Haselen. Alphen a. d. Rijn, H. v. d. Hoek,
Leiderdorp en A. Hoekstra, Woubrugge.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd is voor het candidaatsexamen
Indisch recht: mej. M. C. A. J. van Lennep
(Heemstede) en de heer E. Muller (Haar
lem); voor het doctoraal examen ge
schiedenis: de heer F. J. du Toit Spies,
(Edenburg, Oranje-Vrijstaat); propaedeu-
tisch examen theologie: de dames J. A. de
Jonge (Bergen op Zoom) (cum laude); A.
S. Torensma (Gouda), C. M. Molenaar
(Leeuwarden) en M. M. v. Soeren (A'dam).
Hedenmorgen te 9 uur is de 14-jarige
Mej. Koos Hermans alhier slaagde te m v d P uit Noordwijk op den Stations-
Den Haag voor het eindexamen van het weg met haar rijwiel geslipt, waarbij zij
Belangstellenden in onze
prijsvraag „Naar Buiten"
verwijzen wij naar de 1ste
pagina van het 4de Blad,
waar alle gewenschte bij
zonderheden zijn vermeld.
NED. CHR. HANDELSREIZIGERS-
VEREENIGING.
Ledenvergadering der afd. Leiden.
Gisteren hield de Ned. Christ. Handelsrei-
zigersvereen. N. C. H. V. haar 43ste leden
vergadering in café-restaurant „Royal",
Doezastraat, al-hier.
Bij ontstentenis van den voorzitter, den
heer H. de Graaf, werd deze vergadering
door den waarn. voorzitter, den heer J. van
Dijken, gepresideerd en op de gebruikelijke
wijze geopend. In zijn openingswoord heette
hij allen hartelijk welkom, inzonderheid
enkele nieuwe leden en een bezoeker,
waarna hij overging tot een uiteenzetting
van de huidige economische omstandighe
den, die het gevolg waren van den inter
nationalen toestand, doch hij spoorde alle
leden aan het optimisme te bewaren.
Verder behandelde spreker de noodzaak
om zich als handelsreiziger in een vereeni-
ging te organiseeren, waarvan vele reizigers
nog niet doordrongen waren.
Na voorlezing der notulen, welke onver
anderd werden vastgesteld, werd door den
secretaris de stand van het ledental opge
geven en hij spoorde de leden aan om in
het komende seizoen actief deel te nemen
aan de propaganda.
Het agendapunt ..Verkiezing candidaat
voor het hoofdbestuur" werd vlot afge
handeld.
Bij de rondvraag werden nog enkele pun
ten behandeld, waarna de heer Duyzers
deze vergadering met dankzegging sloot.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen:
Naamlooze Vennootschap Technisch
Bureau Jan Mulder, Langebrug 8a. Leiden.
Het kantoor is verplaatst naar 's Graven-
hage, Waldorpstraat 52. Nieuwe Directeur:
G L. Stuijvenberg, Scheveningen.
N.V. de Leidsche Katoenmaatschappij
voorheen De Heyder en Co.. in liquidatie.
Lammenschansweg 6, Leiden. De liquidatie
is met ingang van 22 Mei Mei 1939 be
ëindigd.
Nieuwenhuijs en van Diest, N.V.. Noord
wij kerhout. bloembollenkweekerij en -han
del. Nieuwe Directeur: B. D. Arentshorst.
Sassenheim.
J. Akerboom, Kerkpad C 94, Ter Aar,
timmerman. Deze zaak is overgegaan aan
cc fa. Jac. Akerboom.
BINNENLAND.
Tweede Kamer over het rapport-Oss (3de
Blad).
Verbond van Ned. Werkgevers over de over
neming van de landbouwcrisismaatre
gelen door de bedrijfsgenooten
(Binnenland, 2de Blad)
Twee menschen bij het zwemmen verdron
ken (Gemengd, 2de Blad).
BUITENLAND.
Fransch-Turksch accoord geteekend (1ste
Blad).
Goebbels over de buitenlandsche politiek
(lste Blad).
De Engelsche koning spreekt in de Guilden-
hall (Buitenland, lste Blad).
De situatie in het Verre Oosten (Buiten
land, lste Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD.
Geen regen van beteèkenis. Be
trokken tot zwaar of half bewolkt.
Koel weer. Matige tot zwakke
meest Noordelijke wind.
R.K. Lyceum voor meisjes afdeeling B.
n.et het hoofd tegen de steenen sloeg en
bewusteloos bleef liggen. Bovend'en kreeg
zij een bloedende wonde aan de linker
wang.
De E.HD. vervoerde haar ter observatie
naar het Academisch Ziekenhuis.
Onder zeer groote belangstel
ling is vandaag de nieuwe ver-
keersbrag over de Oude Maas
bij Dordrecht door minister
Van Buuren voor het verkeer
open gesteld. Hiermede is de
laatste hindernis in de verbin
ding NoordZuid weggenomen.
Voor het verslag der opening
zie men pagina 1 van het
4c Blad.
De Fransch-Turksche overeenkomst is
tot stand gebracht en in beide landen is
groote voldoening.
Anders natuurlijk in Rome en Berlijn.
De overdracht van het Sandjak Alexan-
drette door Frankrijk aan Turkije wordt
door de Italiaansche namiddagbladen ge
laakt als een aparte schending door Frank
rijk van het mandaat over Syrië, door de
andere mogendheden, waaronder Italië,
aan Frankrijk toevertrouwd.
De onderteekening van het Fransch-
Turksche pact wordt in Duitsche politieke
kringen ontvangen met het slechte hu
meur, dat ten toon gespreid wordt, bij ieder
succes der democratieën in den opbouw van
't front van weerstand tegen agressie. Op
nieuw verklaart men, dat het hier gaat om
een nieuwen schakel in de omsingelings-
politiek. evenals bij de pacten tusschen
Engeland en Polen, Roemenië en Turkije.
Politieke kringen echter trachten geen en
kele ongerustheid te toonen en verklaren,
dat zij geen bijzonder belang hechten aan
het diplomatieke instrument, dat „het
grootste deel van zijn doeltreffendheid ver
liest door de langzaamheid van de onder
handelingen met Moskou."
De „Boersenzeitung" ziet er een voor
wendsel in voor Italië, om het pact met
Engeland op te zeggen, want, aldus het
blad, Engeland heeft de grondslagen van
het accoord ondermijnd, daar 't Turkije er
toe heeft aangezet mede te werken aan de
omsingeling. Het blad dreigt de democra
tieën zelfs met ..een Italiaansche actie."
Tenslotte beschuldigt het Frankrijk, het
volkerenrecht geschonden te hebben door
het afstaan van gebied onder een man
daat, dat. de Volkenbond gegeven heeft,
toen Italië er nog lid van was.
De instemming van Italië is, volgens het
blad, noodig om den afstand wettig te
maken.
Londen, Genève en Ankara vergissen zich
zoo vervolgt het Duitsche orgaan, indien zij
gelooven, dat Italië zal berusten in de uit
wisseling van het sandjak tegen de mede
werking van Turkije aan de omsingeling,
of tegen de indringing van het Britsche
Imperialisme in de Roode Zee, of zelfs te
gen de geheele politiek van omsingeling.
De ..Völkischer Beobachter" komt tot de
volgende conclusie:
1. met den afstand van het Sandjak heb
ben de Westelijke mogendheden voor het
eerst in de geschiedenis van na den oorlog
een door hen geroofd gebied aan zijn voor-
oorlcgsche eigenaars terug gegeven. De
teruggave van de Duitsche koloniën wordt
door hen echter onder alle mogelijke uit
vluchten afgewezen.
2. onder flagrante schending der man
daatsbepalingen. welke zoowel door Frank
rijk als door Engeland vrijwillig zijn er
kend. heeft de Fransche regeering beschikt
over een gebied, waarvoor zij niet het min
ste recht van eigendom kan laten gelden,
doch dat haar uitsluitend als zg. a-man
daat was toevertrouwd.
3. de door Engeland in het verdrag met
Italië plechtig gegarandeerde status quo
in het Oostelijke bekken van de Middel-
landsche Zee is hiermede practisch onder
mijnd. De democratieën hebben zich door
deze handelwijze opnieuw aan een ver
dragsbreuk schuldig gemaakt, welke van in
vloed moet zijn op hun verhouding tot
Italië, als de beheerschende mogendheid
van de Middellandsche Zee.
