dibi c&e J^leineZeemeermin I
[ÊIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Donderdag 15 Juni 1939
De uitwijzing van Holzmann
Beschadig mij i
Gebruik VIM
tl
C.A
NI
)Ef
IS
El
l-IS
LAND- EN TUINBOUW
Uiteenzetting
van minister Goseling
GEMENGD NIEUWS
Hef auto-ongeluk bij Soest
De voorgestelde wijziging der
landbouwcrisiswelgeving
Vreemdeling, die gevaarlijk
was voor de openbare orde.
Minister Goseling heeft geantwoord op
to vragen .welke het Eerste-Kamerlid, de
toer Moltmaker (S.-D. i hem gesteld heeft
per de uitwijzing van Michel Holzmann.
Op 16 December 1938 aldus het arn-
roord heeft o.a. in de woning van deztn
neemdeling Huiszoeking plaats gehad, voor
TClken maatregel, nadat een gerechtelijk
,ooronderzoek was gevorderd, de betrokken
teditbank verlof had verleend. Het is niet
juist-, dat Holzmann bij deze huiszoeking
au zijn gearresteerd zonder een vooraf-
anid verhoor. De betrokkene is herhaal
delijk door het parket ondervraagd ter
Bke van het hem ten laste gelegde. Na
dar ondervraging, waarbij Holzmann er
m gewezen is, waarvan hij verdacht werd
enhlj in de gelegenheid Is gesteld zich te
wantwoorden, heeft de justitie het noodlg
jfvonden dezen vreemdellg ln verzekering
te stellen.
De minister acht het optreden van de
justitie In deze zaak, waarbij aan de voor
schriften van het Wetboek van Strafvorde
ring is voldaan, juist.
Op de vraag of minister Goseling ken
nis heeft genomen van de vóór de be
doelde arrestatie met betrekking tot han
delingen van Holzmann ln „Het Nationale
Dsgblad" en „De Telegraaf" verschenen
jjubllcaties. antwoordt hij bevestigend, met
ten verstande, dat het den minister niet
bekend is, dat ln „De Telegraaf" vóór 16
December 1938 publicaties over de hande
lingen van Holzmann zijn voorgekomen.
Is het juist, had de heer Moltmaker ver
der gevraagd, dat sedert 23 December 1938
raadslieden van Holzmann meerdere malen
reczoeken aan den minister hebben gedaan
®i te worden gehoord en verschillende
«piesten tot hem hebben gericht, waarin
jj aanboden bewijsstukken over te leggen,
raaruit zou blijken, dat de bedoelde pu
blicaties bezijden de waarheid waren en in-
(igeven door derden, die daarbij belang
badden?
Hierop antwoordt de minister, dat eenige
adressen van, hetzij gelijktijdig, hetzij in
cprolglng optredende raadslieden van Holz-
aiann ontvangen zijn, meerendeels. een
«trekking hebbende als in deze vraag be
doeld.
Het is niet juist, dat aan Holzmann
eerst op 14 Maart 1939 is aangezegd ons
land tc verlaten. Op 4 Februari 1939
heeft de politic hem aangezegd, dat
hem. ais zijnde gevaarlijk voor de open
bare orde, het verblijf hier te lande
werd ontzegd, waarbij hem tot 15
Maart 1939 gelegenheid tot regeling
ran zaken is gegeven.
De minister geeft toe. dat noch aan
-tslzmann, noch aan zijn raadslieden fei
len of handelingen zijn bekend gemaakt,
de grond opleverden voor de overweging,
fat hij gevaar voor de publieke rust op
leverde.
Immers, de ver-blijfsontoegging berustte
opeen samenstel van vaststaande feiten en
omstandigheden, ten deele ook bekend uit
anhtelijke inlichtingen uit het buiten
land, welke den vreemdeling onmiskenbaar
r gevaarlijk voor dé openbare orde stem-
jelden. Er bestond bezwaar ten deze in
adere bijzonderheden te treden, hetgeen
ook overbodig kon worden geacht, daar de
lard van het belastende materiaal mede-
Vacht, dat de vreemdeling zelf op de
kocgte moest zijn van hetgeen tegen hem
itorlag.
Waar de uit de ambteliike rapporten ver-
Vegen gegevens in hoofdzaak anders wa
in dan die, welke voorkwamen In de pu-
ï-caties, waarop de requesten der raads
elen meer ln het bijzonder betrekking
„-delen, bestond er geen aanleiding om in
gaan op de verzoeken der raadslieden
ffi door den minister te worden gehoord
a bewijsstukken over te leggen. Volstaan
V geworden met op het laatste request een
Medeeling te doen omtrent de reden,
•Jarvoor geen aanleiding werd gevonden
een onderhoud toe te staan.
Over het paspoort van Holzmann, deelt
•blister Goseling het volgende mede:
Op verzoek van den minister van Bui-
'olandsche Zaken werd Holzmann eenige
••gen vóór zijn vertrek door de politie uit-
«Modigd, het hem verleende paspoort
vreemdelingen in te leveren. De vreem-
Vjing weigerde dit, doch verbond zich uit-
wukkelijk het paspoort na aankomst in
land, waarheen hij wilde vertrekken,
?fug te zullen zenden. Dit en de omstan-
®Sicld, dat de vreemdeling niet uitgeleid
i Ce worden, doch op eigen gelegenheid uit
V-i land is vertrokken, heeft er toe ge-
i, dat verdere maatregelen tot Inneming
jp1 het paspoort achterwege zijn gelaten.
- wn dag van het vertrek is hem een
■'blijfsontzeggdng, als bedoeld in art. 19
w het Vreemdelingenreglement, vanwege
inspecteur der koninklijke marechaus-
tjpnaezegd, een in gevallen ais deze ge-
•öelijke maatregel, onder mededeeling.
«terugkeer ingevolge genoemd reglement
•fbaar was met hechtenis van ten hoog-
'wee maanden of geldboete van ten
lite duizend gulden. Van een mededee-
®8 omtrent een dreigende straf ter zake
ven niet tijdig vertrek uit Nederland,
wfhalve geen sprake geweest."
ibde vraag:
w«as het den minister vóór 14 Maart j.L
"■d, dat de Engelsche gezant te 's-Gra-
UL-,ige zjch jjj verban!j meg de even-
w': toelating van Holzmann in Enge-
j: eenige weken voordat het uitwijzlngs-
,w"' werd genomen, namens zijn regee-
',P J0' het departement van Buitenland-
.J' Zaken he'ft gewend om informaties en
Kunstig luidden? Zoo ja, acht hij
kV c'iscH tot teruggave van den pas
'«matig en werd niet tevens de moge-
li '1 ïeschapen, dat de Nederlandsche
tog tegenover de Engelsche in onge-
'jjphheld werd gebracht?"
h"t antwoord:
het. h ?r in de eerste plaats ge-
bari 'r'tt het antwoord ontkennend.
moor oo het verder gestelde niet be-
■3 te worden ingegaan.'
51 Wu moeten worden aangenomen, ver
volgt minister Goseling, dat oe Nederland
sche Industrie aan Holzmann beteekenende
orders heeft te danken gehad en dat bij
verder verblijf door zijn tusschenkomst
nog nadere opdrachten zouden zijn ver
kregen, dan zou toch in dit verband reke
ning moeten worden gehouden met de
vraag of door de wijze, waarop hij zaken
deed, de goede Nederlandsche handelsrepu
tatie in niet onbelangrijke mate zou kun
nen worden geschaad. Hoe dit ook zij, het
was echter reeds met. het oog op de be
langen der openbare orde niet verantwoord
aan den vreemdeling verder verblijf ln ons
land toe et staan.
„Is de minister niet van meening, had
de heer Moltmaker verder gevraagd, dat
iemand, die in het bezit van een zooge-
naamden „gunstpai" is, niet uitgewezen kan
worden uit ons land, zonder dat deze pas
is ingetrokken geworden en wil de mi
nister mededeelen of Holzmann, die ln den
zin der wet Ingezetene van het rijk was.
Nederland met behoud van zijn pas mocht
verlaten, en. thans nog ln het bezit daar
van wordende gelaten, dus nog steeds als
statenlooze de bescherming der Nederland
sche regeering genietend, met dezen pas
rechtmatig in Nederland kan terugkeeren?
Hierop antwoordt de minister van Justi
tie, dat, blijkens het reeds eerder medege
deelde over het paspoort, Intrekking van
het Nederlandsch paspoort voor vreemde
lingen ln de bedoeling heeft gelegen. Deze
maatregel ls ten slotte om bijzondere rede
nen niet doorgezet.
Minister Goseling deelt ten slotte mede,
dat aan Holzmann geen terugkeer in ons
land kan worden toegestaan. Evenmin acht
de minister termen voor een nieuw onder
zoek aanwezig.
Er bestaat bezwaar Holzmann of zijn
raadslieden inzage te verleenen van de
ambtelijke rapporten, welke ook op andere
personen dan Holzmann betrekking hebben
Thans zijn ook de namen bekend van de
twee vrouwen die bij het ontzettend auto
ongeluk op den rijksweg te Soest zijn ge
dood.
Het zijn de 40-jarige gehuwde mevrouw
J. A. V. Kruitwagen uit Amersfoort, moe
der van 3 kinderen en de 33-jarige gehuw
de mevrouw C. M. Goes uit Amersfoort,
eveneens moeder van 3 kinderen.
AUTO TEGEN BOOM OPGEBOTST.
Bestuurder en twee inzittende militairen
gewond.
Hedennacht te ongeveer 4 uur is een per
sonenauto, bestuurd door een bewoner van
de Priiifc-engraohit te Amsterdam, op den
Sloterweg, nabij het. dorp Sloten, tegen een
boom gereden.
Zoowel de bestuurder als twee inzittende
militairen, die momenteel te Sloten dienst
doen. werden gewond. Deze laatoten zijn
naar hun poet overgebracht en aldaar ver
bonden. De bestuurder, die er het minst
erg aan toe was, kon naar zijn woning
worden vervoerd.
NEDERLANDSCHE TUINBOUWRAAD
ADRESSEERT AAN DEN MINISTER.
De Nederlandsche tuinbouw raad heeft
naar aanleiding van het rapport inzake de
overneming der crisismaatregelen door de
bedrijfsgenooten een adres gezonden aan
den minister, waarin opgemerkt wordt, dat
de raad dit rapport niet heeft mogen ont
vangen en bij den raad is in de eerste
plaats de vraag gerezen, of, waar ln dit
rapport gesproken wordt over den land
bouw. onder dit begrip ook de tuinbouw
en de sierteelt zijn begrepen.
Tot zijn genoegen heeft de raad nadien
vernomen, dat de gedachte uitgewerkt
in dit rapport door don voorzitter der
commisie niet werd uitgebreid tot den
tuinbouw.
De raad juicht dit toe, omdat hiermede
een principieel bezwaar, dat aan land
bouworganisaties een coördineerende taak
ook op het "ebied van den tuinbouw bij
de samenstellers van dit rapport zou zijn
toegedacht, Ls komen te vervallen.
Toch meent de raad zijn meening in zoo
verre te moeten kenbaar maken, dat hij
een scheiding tusschen tuinbouw- en land-
bou/waangelegenhedeir ook ln de toekomst
zeer gaarne zou zien bevorderd, opdat de
tuinbouw in zijn verschillende onderdeelen
naar zijn eigen behoefte worde beoordeeld
en niet als onderdeel van den landbouw.
De raad heeft het daarom juist zeacht
als bijlage van het adres een overzicht te
geven van de ontwikkeling van het ver-
eenlgingsleven op het gebied van tuin
bouw en sierteelt.
Dit vereenigingsleven, dat culmineert in
den tidnbouwraad, is zeer krachtig en zal
ock voor de toekomst een van de belang
rijkste middelen blijven om tuinbouw en
sierteelt in .stand te houden.
Indien er in den geest van het rapport
ook voor den tuinbouw behoefte zou zijn
aan een coördinerend lichaam, dan zcu
de tuinbouwraad daarvoor het aangewezen
lichaam zijn en de raad vertrouwt, dat bij
beschouwingen of plannen de tuinbouw
en sierteelt betreffende, de regeering dit
als uitgangspunt zal kunnen aanvaarden.
De vraag, in hoeverre de beschouwingen
in het rapport door den tuinbouw en sier
teelt worden gedeeld, kan, aldus de raad.
VOOR VRIJDAG 16 JUNI.
Hilversum I. 1875 en 415,5 M. Alg. Programma
verzorgd door de Ncrv 8.00 Schriftlezing en
meditatie 8.15 Berichten, gram. muziek (9.30
—1.45 Gelukwenschen 10.30 Morgendienst
11.00 Gram. muziek 11.15 Viool en piano
en gram. muziek 12.00 Berichten 12.15
Gram. muziek 1.00 Amsterdamsch Salon
orkest en gram. muziek 2.30 Chr. lectuur
3.00 Zang, piano, klarinet en gram. muziek
4.30 Gram. muziek 5.30 Orgelspel 6.30 Be
richten. hierna: Voor tuinllefhebbers 7.00
Berichten 7.15 Litterair half uur 7.45—
7.55 Berichten A.N.P., herhaling S.O.S.-berich-
ten 8.00 Utr. Sted. orkest, koor van de Ned.
Bach-Vereen. en solisten 10.15 Gram. muz.
10.30 Berichten A.N.P., actueel half uur
11.00 Pianovoordracht en gram. muziek 11.30
Gram. muziek ca. 11.50—12.00 Schriftlezing.
Hilversum IL 301.5 M. 8.00 Vara; 10.00 Vpro;
10.20 Vara; 12.00 Avro; 4.00 Vara: 7.30 Vpro;
9.00 Vara; 10.40 Vpro; 11.00—12.00 Vara
8.00 Gram. muziek (Om 8.16 Berichten) 10.00
Morgenwijding 10.20 Declamatie 10.40
Pianovoordracht 11.10 Declamatie 11.30
Gram muziek 12.00 De Palladians (Om 12.15
Berichten) 12.45 Gram. muziek 1.15 Avro-
Amusementsorkest 2.00 Viool en piano
2.30 Declamatie 3.00 Gram. muziek 3.30
De Avro-Dance-band en soliste 4.00 Gram.
muziek 5.00 Voor de kinderen 5.30 Orgel
spel en gram. muziek 6.28 Berichten 6.30
Letterkundig overzicht 6.50 Gram. muziek
7.00 Vara-kalender 7.05 Cyclus „Reizen en
Trekken" 7.23 Berichten A.NP. 7.30 Be
richten. mededeelingen 7.35 Causerie „De be
ginselverklaring van de Centr. Comm. voor het
Vrijz. Protestantisme" 8.00 Zang en piano
8.30 Causerie „Vrijz. Protestanten in Frankrijk"
9.00 Vara-orkest 9.30 Radiotooneel 9.45
Gram. muziek 10.00 Esmeralda 10 30 Be
richten A.NP. 10.40 Avondwijding 11.00
Viool, plano en gram. muziek 11.30 Jazz
muziek (gram. pl.) 11.55—12.00 Gram. muz.
Droitwich. 1500 M. 11 40—11.50 Gram. muz.
12.10 Orgelconcert 12.35 George Elrick's
band en solisten 1.20 Dialoog ..Down by the
river: June Midday" 1.35—2.20 Pianovoor
dracht 2.453.05 Gram. muziek 4.15 Land-
bouw-wedstrijd 4.45 Gram. muziek 5.20
Het Bridgewater-kwintet 5.40 BP.C.-har-
monie-orkest 6.20 Berichten 6.45 Orgelspel
7.05 Parlementair overzicht 7.20 B.B.C.-
orkest 8.20 Gevar. programma 9.00 Zang
9.20 Berichten 9.50 Piano voordracht
10 20 B B.C.-Theater-orkest 11.00 Jack Har-
ris en z\jn band 11.50 Gram. muziek 12.10
12.20 Berichten.
Radio Paris. 1648 M 12.30 Zang 1.25 Uit
Londen: Concert van het Royal College of
in verband met het voorgaande onbespro
ken blijven. In het bijzonder ook de vraag,
in hoeverre een breeder wettelijke basis
wordt wenschelijk geacht, dan wel of op
de bestaande landbo-uwcrisiswet kan wor
den voortgebouwd.
OP ELKE BUS EEN BON VOOR GESCHENKEN
1734
(Ingez. Med.)
Music 2.35 Zang 3.35 Gitaarsoli 3.50
Zang 4.40 Dito 4.50 Vioolvoordracht
5.05 Zang 5.25 Ortambert-kwartet en solisten
6.35 Yvonne Gouverne-koor (met toelichting)
7.20 Derveaux-orkest 8.35 Radiotooneel
11.2012.50 Nachtconcert.
Keulen. 456 M. 6.5Ó Gram. muziek 7.35
en 8.50 Herm. Hagestedt's orkest 12.20 Con
cert 2.303.20 Populair concert 4.20 Het
Danziger Landesorkest en solisten 6.35 en
7.35 Gram. muziek 8.50 Leo Eysoldt's orkest
9.50 Dansmuziek (gram. platen» 10.55 Het
Omroeporkest en solist 11.2012.20 Het Leip-
ziger Omroeporkest.
Brussel. 322 en 484 M. 322 M 12 20 Gram.
muziek 12.50 Het Omroeporkest 1.50—2.20.
5.20. 6.05 en 7.20 Gram. muziek 8.20 Het
Omroeporkest 10.3011.20 Gram. muziek.
484 M.: 12.20, 1.302.20 en 5.20 Gram. muziek
6.05 Zang 6.35 en 7.35 Gram. muziek
8.20 ..Les P'tites Michu", operette 10.30
11.20 Gram. muziek.
Deutschlandsender. 1571 M. 8.35 Het Ber-
lijnsch Philharmonisch orkest (opn.) 9.20
Radiotooneel 10.20 Berichten 10.40 Viool,
altviool en cello 11.05 Berichten 11.20
12.20 Het Omroepkleinorkest en soliste.
GEM. RADIO-DISTRIBUTIEBEDRIJF EN DE
R.O.V. RADIO-CENTRALE.
Voor Vrijdag 16 Juni.
te Programma: lederen dag van 6—24 uur
A.V.R.O., V.AJIA. enz.
2de Programma: lederen dag van 824 uur:
Kro, Ncrv. enz.
3e Programma: 8.00 Keulen 10.20 Radio
P.T.T. N. 12.20 Brussel (VI.) 2.20 Keulen
3.20 R. Danmark of div. 4.20 Keulen
5.20 Brussel (Fr.) 6.20 London Reg. 7.20
Diversen 8.20 Keulen 8.35 London Reg.
9.20 Keulen 10.20 Brussel (VI.) 10.35
Brussel (Fr.) 10.55 Keulen 11.20 Parijs
Radio.
4c Programma: 8.00 Brussel (VI.) 9.20
Pari is Radio 9.30 Radio P.T.T. N. 950
Diversen 10.35 London Reg. 12.50 Droit
wich 1.20 London Reg. 1.35 Droitwich
2.20 London Reg. 5.20 Droitwich 8.20
Gram, muziek GR.D. of div. 10.00 Droitwich
Wijzigingen voorbehouden.
DOODELIJKE VAL VAN EEN SCHILDER.
Gistermorgen wa5 een 32-jarige schilder
bezig werkzaamheden te verrichten aan de
achterzijde van een huis aan de Stadhou-
derskade te Amsterdam. Om de raamkozij
nen op de derde verdieping te schilderen, I
had hij tusschen twee haaks op elkaar
staande ramen een plank gelegd. Met de
cene voet stond hij op de vensterbank, met
de andere op de plank.
Vermoedelijk is op een gegeven oogen-
blik de plank losgeschoten, waardoor de
man zijn evenwicht verloor en viel. Het
slachtoffer kwam op een binnenplaatsje
terecht en werd zoo ernstig gewond, dat hij
vrijwel onmiddellijk overleed.
De man was gehuwd en had een kind.
INVALIDENWAGENTJE DOOR TRAM
GEGREPEN.
Gistermiddag omstreeks vier uur is op de
Rozengracht te Amsterdam een tragisch
ongeluk gebeurd, waarbij een oude man
om het leven is gekomen.
Ter hoogte van de Eerste Rozendwars
straat werd een invalidenwagentje bij het
oversteken van den rijweg, door een motor
wagen van lijn 13 gegrepen en omver ge
worpen. De 80-jarige heer, die het wagen
tje bestuurde, geraakte onder de baan-
schuiver van de tram, waarbij hij hoogst
ernstige kneuzingen opliep.
Een juist passeerende geneesheer ver
leende de eerste hulp, waarna de ongeluk
kige naar het binnengasthuis werd overge
bracht. Kort na aankomst is het slacht
offer overleden.
WIELRIJDSTER DOOR AUTO
AANGEREDEN.
Aan de gevolgen overleden.
Gistermorgen is bij het oversteken van
den rijksweg te IJsselmonde de 51-jarige
wielrijdster mej. van Zwol door een per
sonenauto aangereden, welke bestuurd werd
door den heer H. J. A. B. uit Rotterdam.
Mej. van Zwol werd tegen den grond ge
slingerd en met een ernstige hoofdwonde
en een hersenschudding naar het diacones-
senhuis te Rotterdam overgebracht. Zij is
aldaar in den loop van den dag aan de
gevolgen van haar verwondingen overleden.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
Voordat de zon echter opkwam, zag zy opnieuw haar zusjes boven
water komen. Him haren waaiden niet meer in den wind. „Wij
hebben ons haar aan de zeeheks geschonken om jou te helpen",
zeiden ze. „Je behoeft bij 't opgaan van de zon niet te sterven.
Hier heb je een mes, stoot het den prins in zijn hart, laat zijn
bloed op je voeten spatten en je krijgt weer een vischstaart, kunt
weov afdalen en met ons leven tot je 300 jaar oud bent!"
Copyright P. I. B. Bom 6 Copenhagen
Aarzelend betrad de kleine zeemeermin de purperen tent, waarin
de prins en zijn gemalin sliepen. Daar zag zij beiden. Hem dooden?
Neen, dëLt kon zij niet. Zij snelde de tent uit, wierp het mes ver in
de golven, die onmiddellijk bloedrood werden. Nog eenmaal keek
ze in de tent naar den prins, toen zag ze den hemel zich rood
kleuren: de eerste zonnestralen braken zich baan. Ze sprong in
zee, 't kende v? r beroerde haar lichaam, dat langzaam tot
werd.
PRINS BOUDEWIJN LAAT SCHIP
TE WATER.
Gisterochtend is op de werf te Hoboken
het Belgische passagiersschip „Baudouin-
ville", bestemd voor den dienst op den
Congo, te water gelaten in tegenwoordig
heid van koning Leopold en prins Boude-
wijn van België.
Het schip is 165 meter lang en 20,60 me
ter breed. De prins verrichtte de doop
plechtigheid met de woorden: „Ik geef U
den naam Baudouinville".
De koning en de kleine prins begaven
zich vervolgens aan boord, waar een noen
maal werd gehouden.
Het schip zal 15 Juli voor zijn eerste reas
vertrekken.
Hooger rees de zon: haar stralen vielen mild en warm op het
koude schuim en de kleine zeemeermin voelde niets van den dood.
Sij zag de zon en zij zag boven zich doorzichtige wezens. Hun
stemmen waren net melodieën, alleen zoo onwezenlijk, dat geen
mensch ze kon hooren, net zoo min als menschenoogen ze zagen.
De kleine zeeprinses zag nu ook dat zij zelf net een lichaam bad
als deze wezentjes en dat zij uit 't schuim opsteeg. Zij hief haar
armen verlangend omhoog, sloot zich aan by de luchtkinderen, die
I
weliswaar geen ziel bezitten, maar die deze kunnen verdienen door
goede daden te verrichten. Nog éénmaal keek zij naar 't schip,
waar de prins en zijn bruid weemoedig op 't dek naar het zee
schuim stonden te staren, alsof zij wisten dat dit de zeemeermin
was geweest. Toen steeg zij voorgoed omhoog, met de lucht
kinderen, die haar waren komen halen, omhoog naar de rozeroode
wolken, waar ook haar een nieuw leven wachtte
EINDE.
33
