BINNENLAND
J&e JtteivyeZeemeermin H.C. ANDERSEN
Onze handelspolitieke
verhouding met Duitschland
IEIDJCH DAGBIAD - Derde Blad
Zaterdag 10 Juni 1939
Bezwaren tegen ontwerp
vluchtelingenkamp
De erfpacht-kwestie
te Amsterdam
Mr. Goseling als getuige
gedagvaard
De aanvoer van steenkool
In een efmaal naar Indië!
De achterstand in de
clearing
Rede van dr. Hirschfeld.
Transpiratie en stukloopen ran
beschouwingen der eerste kamer.
Verschenen is het Voorloopt Verslag aan
Eerste Kanier over het ontwerp van wet
tot wijziging en verhooging van het vijfde
hoofdstuk (Binnenlandsche Zaken) der
Sjjksbegrooting voor 1939 (vluchtelingen
hulp).
Wil lezen er o.a. in:
Bij de overweging van dit wetsontwerp
to de afdeelingen verklaarden verscheidene
leden daartegen zeer groote bezwaren te
Boesteren. Naar hun meening viel er In
jen geheelen opzet van het vliuchtellngen-
toamp een bureaucratische geest te bespeu-
ien, welke het effect van ede onderneming
ten'zeerste in gevaar moet brengen.
Het kwam hun voor, dat de organen van
Bet particulier Initiatief die de middelen
tot dekking van de kosten van de vluchte
lingenzorg tot nu toe hebben opgebracht
en in de toekomst opnieuw zullen moeten
opbrengen, reeds uit dien hoofde een na-
itiarlljk reeht kunnen doen gelden op een
Eter ruime mate van medezeggenschap ten
lanzien van den aard en den omvang van
de te nemen maatregelen.
Het moest, naar het gevoelen dezer leden,
worden betreurd, dat de motie-Joekes door
de Tweede Kamer, zij het slechts met 43
tegen 38 stemmen, werd verworpen. Tegen
een voorbereldingskamp voor toekomstige
emigranten hadden zij in beginsel geen
bezwaar. Z1.1 dachten hienbU aan den opzet
na het Engelsche Kltchener-kamp.
Kaar hun meening behoort het onderscheid
tasschen zoogenaamde legalen en Illegalen
ie verdwijnen, in elk geval voor wat be
lieft de z.g. illegalen, die nu reeds ln ons
land ziln toegelaten.
Zij waren van oordeel, dat een opzet, be
perkt tot de groep voor emigratie in aan
merking komende vluchtelingen, dn het be
lang zou zijn van een zoo goed mogelijke
oplossing van het geheele vraagstuk, terwijl
daardoor bovendien de weg open zou blijven
toor financieel gunstige regelingen, o.a.
door gebruik te maken van reeds nu ter
beschikking staande verblijfplaatsen, zooals
b.v. het Lloyd-hotel.
Eenige andere leden waren eveneens van
mrdeel. dat de met het wetsontwerp be
oogde maatregelen weinig aanbeveling ver
dienden. Zij meenden, dat hieruit voor de
geïnterneerden een uiterst onbevredigende
toestand zou ontstaan. Zij vroegen zich af,
siarom niet door opneming in gezinnen,
Heine gestichten en kampen van meer be
perkten omvang, naar een minder harde
TOizlening zou kunnen worden gestreefd.
Ernstig bezwaar koesterden deze leden
tegen de stelling, dat vluchtelingen in een
lamp moeten worden ondergebracht, omdat
sij op die voorwaarde zijn toegelaten.
Onjuist achtten deze leden de opvatting
un den minister, dat particuliere bijdragen
toot de instandhouding van het vluchte
lingenwerk zoo lang mogelijk behooren te
lomen van ras- en geloofsgenooten, die het
bijeenbrengen der benoodigde gelden als
(en eerezaak zouden moeten beschouwen.
Zij noemden dezen gedachtengang zelfs
bietsend voor de Joden. Kwetsend ook voor
ie Nederlandsche volksgemeenschap, alsof
ie» het gebod der Christelijke naasten
liefde niet ernstig zou willen nemen
Vele andere leden achtten het verwijt,
lat met het beginsel der humaniteit te
teinig rekening zou zijn gehouden, ten
(enenmale ongegrond. De regeering heeft
ilt beginsel integendeel zijn volle plaats
(steven. Het volgen van een andere ge-
iragslljn ware, huns inziens, ook met het
op de belangen van eigen land en volk,
(olstrekt onverantwoord geweest.
Eenige leden achtten het onderhavig
Ktsvoorstel zwak. omdat het geen defini
te oplossing brengt. Voor velen, die
tos naar het kamp zullen worden ge-
fseht. ontbreekt leder perspectief. De
•ito. hier aan het woord, oordeelden het
set verantwoord het ontwerp af te wijzen,
mh drongen er op aan, dat de regeering
•t zooveel mogelijk toe zal medewerken
'echtelingen onder te brengen bh parti-
dUcren, die zich bereid verklaren hen te
(«zorgen.
Verschillende leden spraken de hoop uit,
■ft ie gunstige finacieele verwachtingen,
ie minister heeft, niet zouden worden
«schaamd.
Ook ander leden waren ten aanzien van
■en tlnancieelen opzet sceptisch gestemd.
«1 meenden redenen te hebben om aan te
•(men, dat de mededeeling, dat een bedrag
JF1 J.5 a 6 millioen door het Joodsche
«chtelingencomité zou zijn toegezegd, op
misverstand berustte. Nadrukkelijk
«luchten zli de vraag te stellen, of de
«gering zekerheid heeft, dat zij op het
"'i kan rekenen.
Herinnerd werd aan 's ministers verkla
pt in de Tweede Kamer, dat Protestant-
we en Roomsch-Katholieke vluchtelingen
™t ln het centrale kamp behoeven te wor-
ondergebracht, maar in e'gen kampen
toen worden opgenomen. Tn verband
««mede drong men er op aan. dat uit den
j™ waarop dit wetsvoorstel betrekking
Si.200 noodlE' mede een bedrag be-
I f/vlr 2a' worcJe" gesteld voor de in-
litn n van een k'e'n afzonderlijk kamp
I -/f, V °testantsche en een voor Roomsch-
I to'ieke vluchtelingen.
I («deel van de commissie van onderzoek.
'EtEID.SFOUTEN VAN ENKELE LEDEN
VAN HET GEMEENTEBESTUUR.
I ^et rapport van de 'erfpachts-
I ichii 0 volgende week zal ver-
I Jren: verneimen wij nog. dat daarin de
1 jttoi. e he conclusie komt, dat haar
IJ onderzoek niet is geblekendat be-
|L°e leden van het gemeente-bestuur
Iïmii. beschuldigingen zijn geuit, per
il*. I T00rheel hebben getrokken uit de
li,' verrichte handelingen. Wel zou
IijT^bitesie van oordeel zijn, dat enkele
lij va« het gemeentebestuur, betrokken
i f uitgifte van erfpachtsgronden. niet
ijg» worden
vrijgepleit van beleids
Msb.
DE ZAAK VON BÖNNINGHAUSEN.
Aangezien de minister van Justitie, mr.
C. M. J. F. Goseling, heeft geweigerd den
naam en het adres op te geven van den
rijksrechercheur, die de getuigen in de
zaak tegen Ihr. E. L. M. T. J. von Bönning-
hausen, den ontslagen burgemeester van
Ootmarsum heeft gehoord en het onderzoek
in dezen ln opdracht van den minister van
Justitie is geschied, heeft de raadsman van
jhr. von Bönninghausen minister Goseling
zelf doen dagvaarden om als getuige in
deze zaak voor het ambtenarengerecht te
verschijnen op Vrijdag 16 Juni a.s. Boven
dien zijn tien andere personen namens
klager als getuige gedagvaard, terwijl de
minister van Binnenlandsche Zaken, de
heer H. van Boeyen, is opgeroepen om als
party in deze zaak verklaringen af te
leggen.
Tel.
GEEN VREES VOOR ACHTERSTAND.
Op de vragen van den heer Wijnkoop in
verband met een te verwachten achter
stand in den aanvoer van huisbrandkolen
heeft de minister van Economische Zaken
als volgt geantwoord:
Het ls den minister niet gebleiken, dat
de handel voor het nieuwe kolenjaar 1
April 1939 tot 1 April 1940 bij de Limburg-
sche steenkolenmijnen in het algemeen
belangrijk kleinere hoeveelheden zou kun
nen betrekken dan in het vorige kolenjaar.
Wel bestaan er moeilijkheden ten aanzien
van de levering van enkele soorten huis-
brandkolen, omdat de vraag naar deze
soorten ln den laatsten tijd sterk is toege
nomen, doch de levering van huisbrand ais
geheel genomen heeft, naar den minister is
gebleken, tot nog toe een normaal verloop.
Hierbij dient in aanmerking te worden ge
nomen, dat de vraag naar deze brandstof
bij het begin van het nieuwe kolenjaar
steeds groot ls, in verband met de alsdan
ingaande prijsreducties.
Aangezien in het contingent voor Belgi
sche huisbrandkolen geen wijziging ls ge
komen, is het ook niet juist, dat aan de
importeurs minder consenten worden ver
strekt dan vorig jaar om dezen tijd. Zulks
blijkt overigens ook uit den Invoer, die
blijkens de handelsstatistiek ln de eerste
4 maanden van dit jaar circa 20 pCt. hoo-
ger was dan in het overeenkomstige tijd
vak van 1938.
Zooals de situatie zich thans laat
aanzien, bestaat er voor den minister
geen aanleiding om te vreezen, dat een
cventueele achterstand in den aanvoer
van huisbrandkolen in het najaar van
zoodanigen omvang zal worden, dat een
schaarschte in den winter daarvan het
gevolg zou zijn.
Gezien het bovenstaande acht de mi-
nister geen dringende noodzaak voor ver- j
ruiming van de invoermogelijkheid van
huisbrand uit België aanwezig. De vraag
stukken, verbonden aan de kolenvoorzie-
ning van Nederland, hebben sinds gerui-
men tijd zijn bijzondere aandacht.
In het oog dient te worden gehouden,
dat versohilende factoren van handels-
politieken aard invloed kunnen uitoefenen
op de vraag, hoe groot de invoermogellfk-
heid van steenkolen uit een bepaald land
dient te zijn.
wet, speciaal met létter en geest van art, 34
dier wet?
Is de minister niet van meening, dat het
opdragen van de verdediging der grenzen
ln de eerste plaats aan werkloozen in zoo
verre een discriminatie van deze taak be-
teekent als daardoor wordt te kennen ge
geven, dat elke andere arbeid boven deze
militaire taak voorrang heeft?
Is de minister voorts niet van meening,
dat de hierboven bedoelde regeling, waar
door de verdediging der landsgrenzen in
de eerste plaats wordt opgedragen aan de
minder bedeelden, geen juiste verdeeling der
tn het algemeen belang be dragen lasten
beteekent, en gelijkenis vertoont met het
vroegere remplacantenstelsel?
Ls de minister bereid een regeling te ont
werpen, die, zonder de boven aangeduide
bezwaren mede te brengen, aan de ern
stige moeilijkheden voor de werkende
dienstplichtigen tegemoet komt, welke re
geling zou moeten omvatten o.a. wettelijke
waarborgen voor het behouden hunner be
trekking en maatregelen tot Instandhou
ding van hun bedrijf?
CAUSERIE VAN DEN HEER PLESMAN.
In een gisteren te Den Haag gehouden
bijeenkomst van den Alg. Ned Verkeers-
federatie heeft de heer Plasman, directeur
der K.L.M. gesproken over het luchtver
keer. Hij vestigde de aandacht op de re
gelmatigheid van dat verkeer, welke voor
de K.L.M,-diensten nagenoeg 100 "A. be
draagt.
Wil Nederland in de luchtvaart van groo
te beteelkenis zijn. dan zullen we ons ab
soluut moeten instellen op internationale
diensten aam derden. Door de gescheiden
ligging van Nederland en Nederlandsch-
tndië met een afstand van 14.200 K.M.
hebben we sedert vele jaren diensten op
den langen afstand kunnen verrichten. In
1919 opgericht begon de K.L.M. ln 1920
met haar exploitatie hier te lande en vier
Jaren later met den regelmatigen dienst
op Ned.-Indië. Over enkele jaren zal de
K.L.M. een dergelijfcen dienst over Porto-
oraja naar Paramaribo exploiteeren.
De cmzet van de K.L.M. bedraagt f. 14
millioen per jaar en hij zal, naar een
schatting van spreker, over een tiental ja
ren veertig millioen per jaar beloopen.
In de bijna 20 jaren van haar exploitatie
heeft de K.L.M. f. 68.5 milloen uitgegeven
en f. 59.2 millioen aam Inkomsten genoten.
Er ts diertiaive f 9 millioen suhsidie ver
bruikt, hetgeen teteekent, dat de K.L.M.
voor 36Vs "/o haar uilgaven heeft gedekt.
Op de gisteren gehouden Jaarvergadering
van het Centraal Instituut ter Bevorde
ring van het normale Handelsverkeer tus-
schen Nederland en andere landen, heeft
dr. H. M. Hirschfeld, directeur-generaal
van handel en nijverheid over onze han
delspolitieke verhouding met het Duitsche
Rijk gesproken.
In het centrum van de belangstelling
staat thans wederom, aldus spreker, de
achterstand ln de Nederlandsoh-Dultsche
clearing. Ai is de wachttermijn thans nog
steeds aanzienlijk korter dan deze ln 1936
Dank zij de „automaat" m het moge
lijk 24 uren aehtereen te vliegen. In
dien de actie-radius grooter kan wor
den gemaakt, dan kunnen benzinesta
tions worden overgeslagen en dan kan
de afstand naar Indië, die hemelsbreed
11.000 KM. bedraagt, in korteren tijd
worden afgelegd, voornamelijk omda^
op den vliegafstand van 14.200 K.M.
dan aanmerkelijk kan worden inge
wonnen.
In een afzienbare toekomst rekent
spreker op het afleggen van den afstand
Amsterdam-Batavia in ruim een etmaal.
Het luchtverkeer biedt aan ieder land de
mogelijkheid tot vergrooting van zijn rijk.
Hiervoor is nog ruimte in overvloed, want
slechts 15 pCt. van het aardoppervlak is
bekend gebied. Langs luchtfoto® raf lachen
weg kunnen nieuwe gebieden, grondsoorten
en zelfs schatten onder den pond worden
onderkend, zooals bijv. olierijkdommen.
Heeft men iets gevonden dat voor de ex
ploitatie van belang Ls. dan behoeft men
slechts een vliegveld te bouwen en men
springt over 1000 kilometer moerassen
heen.
huid en voeten. Purolpoeder houdt huid en voeten koel en droog, gezond en
1432 gaaï. Strooïbus 60 ct,
(Ingez. Med.)
was, zoo is er een begrijpelijke teleurstel
ling, dat de gunstige conjunctuur van het
jaar 1937 in den loop van het jaar 1933
wederom is omgeslagen.
Spreker legde er in het bijzonder den
nadruk op, dat de toegenomen achter
stand in de voornaamste plaats zoo
betreurenswaardig is van wege de daar
door noodzakelijk geworden beperking
van den export. De ongerustheid ten
aanzien van het risico hetwelk in een
achterstand schuilt achtte spreker zeer
overdreven. Spreker waarschuwde der
halve nadrukkelijk tegen misbruiken
bij het discouteeren van clearing-vor-
deringen. Sommige praktijken op dit
gebied achte hij afkeurenswaardig.
Art. 18 van het Nederlandsch-Duitsch
clearingverdrag voorziet er in, dat verplich
tingen ontstaan vóór de opzegging erf den
afloop van het verdrag ook nadat het ver
drag buiten werking is gesteld, zullen
worden afgewikkeld door de stortingen,
welke nog plaats vinden krachtens de be
palingen van het verdrag. Spreker wees
er op, dat de uitstaande verplichtingen van
Nederlandsche importeurs voor uit Duitsch
land betrokken goederen voorzichtig be
rekend een bedrag van f. 45.000.000 ruim
schoots overtreffen. Hieruit blijkt reeds, dat
er voor den bestaanden achterstand nog
steeds een marge aanwezig is. Doch zelfs
indien de achtergrond het bedrag der nog
te verrichten stortingen op een gegeven
moment mocht overtreffen, voorziet het
verdrag ook in een zoodanige situatie door
te bepalen dat stortingen nog zoo lang
met uitstaande vorderingen op het andere
land zullen moeten worden verrekend, tot
dat het saldo geheel is afgewikkeld.
De heer Hirschfeld waarschuwde dan
ook hier te veel waarde te hechten aan een
absoluut getal. De aanwezigheid van het
bestaande clearingapparaat ls juist een
waarborg, dat men het geheel overaiet.
Het doel van de autoriteiten, die zioh
met de regeling van het clearingverkeer
bezig houden, is, dat steeds zooveel moge
lijk naar evenwicht wordt gestreefd. In
een tijd van terug loopende conjunctuur
in het internationale handelsverkeer is het
echter moeilijk onwrikbaar aan een be
paald evenwicht vast te houden. Men heeft
steeds tegen elkaar af te wegen de nadee-
len, verbonden aa neen bepaalden wacht
termijn, en het niveau van den uitvoer
hetwelk men liefst zoo hoog mogelijk houdt
Blijft de toeneming van den achterstand
langer aanhouden, dan verwacht werd of
gewenscht is, dan moeten noodzakelijker
wijs de maatregelen om het evenwicht te
handhaven drastischer worden.
SCHOOLTANDVERZORGING.
Centrale Raad voor sociale tandheelkunde
opgericht.
Door drie organisaties, die zich op het
gebied der sociale tandheelkunde bewegen,
te weten:
de Nederlandsche Maatschappij tot be
vordering der Tandheelkunde;
de Nederlandsche Vereenlglng voor So
ciale Tandheelkunde:
„Het Ivoren Kruis", Nederlandsche Ver-
eeniging voor Mond- en Tandhygiëne;
ls ingestel d een „Centrale Raad voor
Sociale tandheelkunde".
Deze raad heeft tot taak. vraagstukken
betreffende de sociale tandheelkunde te
behandelen, dienaangaande inlichtingen te
verstrekken en leiding te geven aan hen,
die zich met sociale tandheelkunde bezig
houden.
Aanvankelijk zal het werk van den raad
zich beperken tot de schooltandverzorglng.
De raad bestaat uit 6 leden en 6 plaats
vervangende, leden, waarvan iedere organi
satie er 4 aanwijst, benevens een voorzitter
In den raad hebben zitting genomen de
heeren B. J. Brugman te Voorburg, Ad. ter
Cock te Amersfoort, G. A. H. Eibrink Jan
sen te 's-Gravenhage, prof. dr. G. C. He
ringa te Amsterdam. W. Hoekstra te 's-Gra
venhage en H. C. Kranenburg te Rotter
dam, leden en J. J. Backer Dirks. Rotter
dam, J. J. Feringa te Alkmaar, Cl. Mahler
te Rotterdam F. J. Scherphuis te Zaandam,
dr. D. de Vries te Wierlngerwaard en mr.
dr. J ,H. van Zanten te Amsterdam, plaats
vervangende leden.
In de dezer diagen gehouden eerste bij
eenkomst. werd tot. voorzitter gekozen d"
heer R. N. M. Eijkel. arts., oud-hoo'fdin-
soecteur van de volksgezondheid. De heer
B. J. Brugman heeft de functie van secre
taris-penningmeester aanvaard.
Het secretariaat is voorloopig gevestigd:
Mauritskade 55. Den Haag.
„Hier is de drank", zei de zeeheks en meteen sneed zfj de kleine
zeemeermin den tong af, zoodat deze niet meer zingen of spreken
kon, „Mochten de dieren, die mij beschermen, je willen grijpen, dan
zijn een paar druppels van de drank voldoende om ze af te schrik
ken", riep de heks 't prinsesje na, toen deze wegzwom. Maar de
Copyright p. i. B. Bor 6 Copenhoger»
dieren deden haar niets en ongedeerd bereikte »j 't paleis weer.
Daar was alles al donker. Iedereen sliep en 't prinsesje durfde
niemand wakker te maken, omdat zij niet kon spreken. Diep be
droefd ging zij den tuin in, plukte daar een bloem uit elk tuintje
van haar zusjes, wierp duizenden kushandjes naar 't paleis en
steeg in de donkerblauwe zee op
DE VERVANGING VAN
DIENSTPLICHTIGEN.
De heer Van Vessem stelt vragen.
De heer Van Vessem heeft aan den mi
nister van Defensie de volgende vragen ge
steld
Is de minister bereid uiteen te zetten
in hoeverre de vervanging van werkende
dienstplichtigen door tot deze vervanging
gedwongen werkloozen in overeenstemming
is met letter en geest van de dienstplicht
De maan scheen nog toen zij de marmeren trap besteeg, welke
naar 't slot van den prins leidde. Daar dronk zij den brandend-
scherpen drank: 't was of ztf door een scherp zwaard getroffen
werdZij viel in onmacht om pas te ontwaken toen de zon op
kwam. De vjschstaart was verdwenen en voor haar stond de jonge
prins, die nieuwsgieng vroeg hoe zij daar gekomen was. Antwoorden
kon zij niet, maar hij nam haar vriendelijk bij de hand en bracht
haar naar 't slot. Bij iedere schrede, die zij deed, was het alsof
haar voeten op scherpe messen trapten, maar dat verdroeg zjj, om
dat de prins haar leidde. Haar gang was zelfs zóó zwevend, dat
iedereen, ook de prins, vol bewondering naar haar keek.
3—3
