PINKSTER
VREUGDE
LOEB
De incidenten te Danzig
Debat over Palestina
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Dinsdag 23 Mei 193)
De wereldtentoonstelling
te New-York
Breestraat 161
Spreek met Loeb
en 't komt in orde
Groote belangstelling voor het
Nederlandsche paviljoen
'taamtrudbfiinvn S&L
MAGGI' AROMA
Salazar over de
buitenlandsche politiek
Het Engelsche
Koningspaar in Canada
RECHTZAKEN
Voor UW
GEZELSCHAPSRITTEN
ONZE
TOURINGCARS.
ELTAX 666
geniet U in'dien U gekleed is
in een fleurig toiletje of een
chic costuum uit het magazijn
van
en de betaling
Mc Donald verdedigt
regeeringsbeleid
Het vertrek der
„vrijwilligers"
De Senaat van Danzig heeft in alle
kranten van de Vrije Stad een officieel
communiqué gepubliceerd waarin wordt
gezegd, dat de incidenten, welke zich
Zaterdag en Zondag op het gebied van
de Vrije Stad hebben voorgedaan, eens
te meer bewtjzew. dat het statuut, dat
door het verdrag van Versailles is op
gelegd. op den duur niet gehandhaafd
kan blijven.
De senaat vraagt verder, dat de controle
van de douane door Poolsche inspecteurs
zal worden afgeschaft. Deze inspecteurs
worden een uiting van het Poolsche wan
trouwen genoemd. Hieraan wordt toege
voegd, dat deze inspecteurs de khaki-uni
form van de Poolsche grenswacht dragen,
ln plaats van de groene uniform van de
douane van Danzig en men geeft te ver
staan. dat de activiteit dezer inspecteurs
zich verder uitstrekt, dan alleen het con
troleeren van de douane.
Inmiddels blijven Duitsohers en Polen
elkaar de schuld in de schoenen schuiven
voor het gebeuren. Van Poolsche zijde
•wordt verklaard, dat de doodgeschoten
Gruebner een agent-provocateur was, die
reeds eenige malen te Kalthoa incidenten
trachtte uit te lokken; van Duitsche zijde
wordt dit beslist ontkend.
De Poolsche douane-inspecteurs te
Kalthoa, die zich na de incidenten van
Zaterdagavond naar Simosdorfhadden be
geven. hebben opdracht gekregen hun
functies te Kalthoa onmiddellijk te her
vatten.
De senaat zou de verzekering hebben ge
geven. dat zij hun functie in volle veilig
heid kunnen uitoefenen.
De Poolsche douane-inspecteurs hebben
zich voonloopig in het station geïnstalleerd.
Zij voelen zich daar veiliger dan ln een
particuliere woning, doch de uitvoering van
hun taak is er moeilijker door geworden.
Men meent verder te weten, dat het ant
woord van den Danzigsdhen senaat op de
nota van den Poolschen commissaris-gene
raal niet zou worden gegeven voordat het
onderzoek naar de incidenten zal zijn
geëindigd. Men heeft den indruk, dat deze
zaak voor het oogenblik geen verdere con
sequentie zal hebben noch diepere reacties.
In politieke kringen wijst men er op. dat
de taktiek van Danzlg de strekking heeft
Polen te enerveeren door incidenten en
provocaties, die het zouden drijven tot
daden, die Danzig of Berlijn zouden kunnen
beschouwen als een agressie.
Het parket te Posen heeft bevel gegeven
tot arrestatie te Bojanof van vier Duitsche
inwoners, die enkele dagen geleden op de
ruiten van Duitsche winkels „weg met
Hitier" hadden geschreven. Een onderzoek
wees uit. dat de gearresteerden dit gedaan
hebben bij wijze van provocatie.
De Poolsche spoorwegarbeiders, die gear
resteerd werden tijdens de uitoefening hun
ner functies op het station van Kalthoa
door de Danzlgsche politie, zijn in vrijheid
gesteld.
Op 9 Juli a.s. zullen 20.000 man S.A.
te Danzig aankomen, om deel te nemen
aan de sportfeesten van de S.A. van
het geheele district Danzig en Oost-
Pruisen.
Bij deze gelegenheid zullen de chef van
den staf van de S.A Lutoe, en de leider
van de nationaal-socialisten van Danzlg.
Foerster, het woord voeren.
enkele druppels Maggi's Aroma dóór de
olie en azijn héérlijk
Elke sla-saus maakt U beter met een
tikje Maggi's Aroma.
$86
uugez. Med.)
PORTUGAL.
Voor de nationale vergadering heeft
ministerpresident Salazar een rede gehou
den over de buitenlandsche politiek, waarin
hij zeide, dat Europa kan geraken tot „ge
leidelijke rationalisatie van zijn algemeene
economie" wanneer het spreekt van levens
ruimte als van een feit of een aspiratie, die
nauwe economische betrekkingen weerge
ven. wanneer het spreekt van het bestaan
of de vorming van staatshuishoudingen
die door natuurlijke belending of geschikt
heid een natuurlijke onderlinge aanvulling j
vormen.
„Doch als door deze opvatting Euro
pa afglijdt naar het reserveeren van
markten en vandaar weer naar politie
ke overheersching, sluit het in deze
gedachte een beginsel van oorlog in
en moet aangenomen worden, dat
krachtige slagboomen opgericht zullen
worden tegen de ontwikkeling van dit
denkbeeld''.
Salazar vervolgde: wanneer Europa te
kennen geeft, dat er politieke regimes zijn,
die in wezen agressief zijn en andere, die
begiftigd zijn met een evangelische zacht
moedigheid en een onbegrensden eerbied
voor de rechten van buitenlanders, begaat
het niet alleen een vergissing, die duidelijk
dcor de feiten wordt weerlegd, doch lokt
het de vorming van ideologische blokken'
uit en van vraagstukken van binnenland-
schen aard in de staten, waar bedoelde
vraagstukken den weg naar een goede ver
standhouding verre van vergemakkelijken.
Wanneer het burgerrecht eischt of ver
leent aan organisaties van aanhangers,
waarvan de leiding in het buitenland zetelt
en welke propaganda maken tegen een
onafhankelijk bestaan, ondermijnt het de
hechtheid dezer staten, waarop het be
weert te steunen voor het opbouwen van
den vrede.
Spr. zeide vervolgens, dat hij bevreesd is,
dat Europa, dat geen enkel probleem door
een oorlog kan oplossen, zelf over de
aarde de beginselen van ruine en dood uit
zaait. Hij ging voort met te zeggen: wij
verwachten niets van anderen en ons kan
geen eisch met eenigen grond gesteld wor
den.
De premier wijdde vervolgens uit over de
vriendschappelijke betrekkingen tusschen
Portugal en Spanje en herinnerde aan de
vrijwillige opofferingen der Portugeezen
voor de zaak van generaal Franco. Ten
aanzien van het kortgeleden tot stand ge
komen Spaansch-Portugeesche verdrag
zc^de hij. dat het de vertolking is van een
volledig begrip voor de hoogere belangen
van het schiereiland.
Vervolgens werden de souvereinen offi
cieel door de regeering verwelkomd in het
provinciale parlementsgebouw.
Onmiddellijk na deze officieele plechtig
heid werd de Dionne-vijfling aan het Brit-
sche koningspaar voorgesteld.
Nadat de speaker had aangekondigd, dat
de vergadering thans kennis zou maken
met -..Vijf Koninginnetjes", werden de vijf
kleine meisjes van het echtpaar Dionne,
die in een aan de vergaderzaal grenzend
vertrek hadden gewacht, de zaal binnen
geleid.
In plechtigen optocht stapten de vijf
kleine peuters met minister Hepburn en
doktor Dafoe aan het hoofd de indrukwek
kende zaal binnen. Twee harer werden
door vader en moeder Dionne aan de hand
gehouden, terwijl drie kindermeisjes de
anderen aan de hand hadden.
De vijf kleine meisjes, die allen precies
eender gekleed waren, namelijk in witte
jurkjes en tuithoedjes met satijnen lintjes,
werden door de hooge vergadering in eer
biedige stilte ontvangen, welke echter plot
seling verbroken werd door het applaus en
het gelach van de aanwezige autoriteiten,
omdat de laatste dreumes, die de zaal bin
nentrippelde, met alle geweld iedereen
wilde toewuiven, hoewel haar pogingen, om
naar boven op de tribunes te kijken, haar
bijna achterover deden tulmeien.
De koningin schonk aan elk kind een
blauw manteltje, dat, naar zij zeide een
geschenk was van de prinsesjes Elisabeth
en Margaret, terwijl de vijfling de koningin
een door elk der meisjes onderteekende
foto aanbood.
Na de uitwisseling der geschenken, legde
elk der meisjs haar armpjes rond den hals
der koningin en gaf haar een klinkenden
kus, welken Hare Majesteit hartelijk be
antwoordde.
De reis van de vijfling naar Toronto was
voor de meisjes een buitengewoon evene
ment, daar dit de eerste maal is, dat zij
hun geboorteplaats hebben verlaten.
De koninklijke trein is gisteravond naar
Schreiber in Ontario vertrokken. Een me
nigte van 25.000 menschen bereidde den
hoogen gasten een geestdriftig afscheid.
ENGELAND.
Gistermiddag arriveerde het Engelsche
koningspaar in Toronto
Na onóer luide toejuichingen een rit door
de met vlagjen en bloemen versierde stra
ten der stad te hebben gemaakt, hebben
de koning en zijn gemalin, gezeten op
scharlaken rood tronen, welke voor het
stadhuis stonden opgesteld, de hulde der
stad in ontvangst genomen.
Een schitterende bloemenexpositie.
De correspondent van het A.N.P. te
New-York schrijft:
Het Nederlandsche paviljoen op de we
reldtentoonstelling is in het kader van deze
tentoonstelling, naar objectief gezegd mag
worden, een groot succes. Kenners van het
I tentoonstellingswezen zeggen, dat ieder
onderdeel ervan op zijn minst op tien pro
cent van het totale aantal bezoekers mag
rekenen. En waarnemers van het bezoek
aan het Nederlandsch paviljoen zeggen, dat
voor wat de Nederlandsche deelneming be
treft, dit percentage schier dagelijks wordt
overschreden. Er zijn Zondagen geweest,
dat ons paviljoen door ruim 20.000 bezoe
kers is bezocht. De dames die aan de in
lichtingen-stand werken en dr. Neil van
Aken, de secretaris van de Nederlandsch-
Amerikaansche kamer van koophandel, die
eveneens voortdurend in het paviljoen aan
wezig is. hebben druk werk. Ook de stand
van de Algemeene Nederlandsche Vereeni-
ging voor Vreemdelingenverkeer en de
K.L.M. hebben het druk met het geven van
inlichtingen en het verstrekken van pro
pagandamateriaal. Bij de inlichtingen
stand ligt een register ter inteekening be
stemd voor Nederlandsche bezoekers en
voor Amerikanen van Nederlandsche af
stamming. Het is aardig om te zien hoe
zeer die laatsten er prijs op stellen door
hun handteekening van hun Nederlandsche
afstamming te getuigen.
Zij doen hun best nog een enkel Neder
landsch woordje bij hun naam te schrijven,
deze dragers van goed-Nederlandsche na
men, die in Amerika geboren zijn of in
hun prille jeugd reeds hierheen zijn gere-
quireerd. Ik vond een naam van een oude
dame van ver in de zeventig jaar, die ach
ter haar handteekening met trots ver
meldde: .fader geboore at Delvezijl". Het
is overigens opvallend hoevele tientallen
Nederlanders reeds op de tentoonstelling
zijn geweest. Geen hunner verzuimt na
tuurlijk het vaderlandsche paviljoen te be
zichtigen. De Nederlandsch- en West-In
dische afdeelingen genieten mede groote
belangstelling evenals het Nederlandsche
gedeelte van de zoogenaamde hall of na
tions, waar fabrikanten en importeurs van
typisch-Nederlandsche producten hun wa
ren hebben uitgestald.
In zekeren zin getuigt de geheele tentoon
stelling van Nederland. Want behalve de
prachtige tuin rondom ons paviljoen waar
65.000 tulpen de bezoekers verrukken, wordt
het geheele tentoonstellingsterrein opge-
vroolQkt door niet minder dan 1.000 000 van
deze Nederlandsche bloemen. De bezoekers
noch de dagbladen raken over deze pracht-
van-Nederland uitgepraat.
Deze bloemen vormden den fraaien ach
tergrond van een, één dezer dagen gehou
den vertooning, waar Nederland den boven
toon voerde en waarvan vele tienduizenden
bezoekers hebben genoten.
Tweehonderd danseressen en dansers, in
fleurige Volendammer pakjes gestoken, en
met klompen aan, gerecruteerd uit de le
den van alle vereenigingen van Nederlan
ders te New-York, hebben Hollandsche boe
rendansen ten beste gegeven en Holland
sche liedjes gezongen. Op het eind van
deze voorstelling, die groot succes had.
wierpen zij bloemen naar de bezoekers. De
Nederlandsche vice-consul te New-York, de
heer A. Furnee. heeft ln een korte rede nog
eens de aandacht gevestigd op Nederland
als bloemenland. Andere sprekers waren
de heeren C. P. W. Frerlks. namens de
Algemeene Vereeniglng voor Bloembollen
cultuur, C. van Zijverden, voorzitter van
het comité dat de beplanting van het ten
toonstellingsterrein met bloembollen heeft
verzorgd en M. de Vries, voorzitter van de
Unie van Nederlandsche vereenigingen in
Amerika. Er zijn nu ik dit schrijf nog
meer gebeurtenissen ln het vooruitzicht
waarvan de Nederlandsche bloemen het
kleurige en geurige middelpunt zullen vor
men.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
Volgende vonnissen zijn geveld:
C. P. N., Rynsburg, overtreding verkeersver-
ordening van Katwijk, tot f. 2 of 1 d H A M
J„ Gouda. overtr. motor- en rijwielwet. f.3 of
i a.; M. R.. Nieuwe-Wetering, wielrijden zon
der licht en zonder rood achterlicht, 2-maal f. 2
of --maal 1 d.; P. N. A.. Amsterdam, overtr.
motor- en rijwielwet, f.5 of 2 d. F M v d
B.. Noordwijk. idem. f. 3 of 1 d.; N. O., hvr. van
W v R„ Katwijk, overtreding leerplichtwet, f.3
C" v- L" Amsterdam. met een motor-
rijtuig rijden over een gesloten verklaarden
weg, f.5 of 2d.; P. J. E.. wielrijden over een
gesloten verklaarden weg, 1/2 of 1 d P s
overtr. leerplichtwet, f.3 of 1 d.; C. v. 'z idem
3 d. h.; R. F. B.. wielrijden over een gesloten
verklaarden weg. f2 of 1 d.; B. S. idem f.2 of
1 d.; F. de V. idem f.2 of 1 d.: J. H. S overtr
leerplichtwet 3 d. h.; M J. B.. Voorschoten
wielrijden zonder rood achterlicht, f.2 of l d
P. L. idem. overtr. arbeidswet, f.3 of 1 d.; F.
B. idem f,3 of 1 d.; Th. v. M.. overtreding Kon.
Besl. Bevolkingsboekhouding f.2 of 1 d.: H. A.
M. J., Gouda, overtr. motor- en rijwielwet,
f.5 of 2 d.; P. K.. Aarlanderveen, overtr. inva
liditeitswet. f. 5 of 2 d.; J. v. d T.. Roelofarends-
veen. wielrijden zonder rood achterlicht, f.2 of
1 d.; J. H. v. d. T. idem idem f.2 of 1 d A.
v. B. idem f.2 of 1 d.: F. D. Th. D.. idem. l 2
3155
(Ingez Med
of l d.; R. de W., overtr. motor- en rijwielregl.,
f.3 of 1 d.; M. F. S., Dordrecht, overtr. verord.
Leiden op het verkeer te land. f.2 of 1 d.; H.
B. Idem f.2 of 1 d.: W. H. Idem 2-maal f.2 of
2-maal 1 d.; P. J. T. Den Haag, idem f3 of 1
d.; H J. v. A., overtr. motor- en rijwielregl., 3-
maal f. 1.50 of 3-maal ld.; C. P. overtr. verord.
Leiden op de tapperijen, f.2 of 1 d.: P. S. over
treding Kon. Besl. Bevolkingsboekhouding, f. 2
of ld.: P. H.. Roelofarendsveen. overtr. vaar-
wegenregl. Zuid-Holland 1.7.50 of 3 d.. Th. T.,
Nieuwe-Wetering, wielrijden zonder rood ach
terlicht. f. 2 of 1 d.; J. v. D., Noordwijk. overtr.
arbeidswet, f3 of 1 d.; P. R.. Rijnsburg. idem.
2-maal f. 7.50 of 2-maal 3 d.; W. B., zwervende,
openbare dronkenschap f. 10 of 4 d.; J. P. P. A
Voorschoten, overtr. arbeidswet, 6-maal f. 4 of
6-maal 2d.; H. de M., Delft, te Katwijk zonder
vergunning venten, f.2 of 1 d.; P. v. d. K..
zwervende, idem te Noordwijkerhout. f.2 of 1
d.; C. v. L. de Kaag. overtr. arbeidswet. 5-maal
f.2 of 5-maal 1 d H. J. Chr., Noordwijk, open
bare dronkenschap. 1 5 of 2 ri.
H. Th. L., hsvr. van Ch. A. J. G.. wettelijk als
getuige opgeroepen, wederrechtelijk wegblijven,
f. 2. 1 d.; J. H. V.. Zoeterwoude, wielrijden
zonder rood achterlicht, f. 2. 1 d.; S. V. idem
idem, f. 2, 1 d.; T. H., zwervende, wielrijden
zonder bel, f. 2, 1 d.; C. A. S.. wielrijden zonder
licht en rood achterlicht. 2xf. 2. 2xld.; P. A.
Noordwijk. wielrijden zonder rood achterlicht,
f. 2. 1 d H. B idem. f. 2, 1 d.; J. G. S., Voor
schoten, wielrijden zonder licht. f. 3. 1 d.; W.
F. L.. idem. f. 1. 1 d.; J. v. H, overtreding
spoorwegwet, f. 3. 1 d.; E. P.. Den Haag. over
treding verord. Leiden op de straatpolitie. f 2.
1 d.; G. D. C. T., te Leiden zonder noodzaak
wielrijden over een trottoir, f. 2. 1 d.; A. G B.
idem. f. 2, 1 d.; A. F., idem. f. 2. 1 d.; W. N. G..'
idem. f. 2. 1 d.; Chr. J. P.. Den Haag te Lelden
met een motorrijtuig te snel rijden, f. 5. 2 d.:
J. S. K.. overtreding verord. Leiden op het ver
keer te land, 3xf 1. 3xld.; G. J. K.. idem,
f. 2. 1 d.; D. H.. Katwijk, overtreding leerplicht
wet. f. 5. 2 d.; M. J. v.W., Noordwijk. idem,
f. 5. 2 d.: A. J. W„ idem idem. f. 2. 1 d.; J. K..
Leiderdorp. Idem. f. 5. 2 d.; J. v. K. straat
schenderij, f. 3. 1 d.: M. S.. idem. f. 3. 1 d.;
E. L.. Zaltbommel. overtreding motor- en rij
wielwet, f. 3. 1 d.; N. v. d. H„ te Lelden
378
(Ingez Med.)
zonder vergunning venten, f. 2. 1 d.; A. B.,
idem. f. 2, I d; H. B., te Leiden zonder vergun
ning op den openbaren weg muziek maken, f. 2,
1 d.; C. S., Rotterdam, overtreding motor- en
rijwielwet, f. 7.50, 3 d.
J. P. W., in het openbaar een opzichtig on-
derscheidingsteeken voeren, welke uitdrukking
is van een bepaald staatkundig streven, f. 10 oi
4 d., met bevel tot vernietiging van het lnbe-
slaggenomen vlaggetje; E. V.. Amsterdam, wiel
rijden over een gesloten verklaarden weg en
zich vasthouden aan een auto, 2-maal f. 2 of 2-
maal 1 d C. W. O., overtr. arbeidswet, f. 7.50
of 3d.; F. C. S., Amsterdam, overtr. wet, hou
dende régeling betreffende het ultverkoopen en
opruimen in het winkelbedrijf, f.25 of 10 d.;
F. C. S, Idem. f.25 of 10 d.; F. C. S.. idem idem
f.25 of 10 d.; Th B.. zwervende, openb. dron
kenschap, f.10 of 4 d.; C. J. J. V overtreding
arbeidsbemiddelingswet, f. 15 of 5 d.; J. H„
wielryden zonder bel. f2 of 1 d.; T. O.. Utrecht,
overtr. motor- en rijwielregl., f.5 of 2 d.; L. v.
d. S., Zoetermeer, idem. f.3 of 1 d.; A. A N.,
Boskoop, idem f.5 of 2 d.; D. A. V., Koudekerk
a. d. Rijn, idem f.5 of 2 d.: B. M., Den Haag,
overtr. verord. Leiden op het verkeer te land.
f. 5 of 2 d.; J. J. v. T., te Leiden, als bestuurder
van een rijwiel daarmede over den openbaren
weg een persoon vervoeren, f.2 of 1 d.; P. A,
v. d B.. zwervende, overtr. vaarwegenregl Zuid-
Holland. f. 7.50* of 3 d.; A. v. d. B. Noordwijk.
wielrijden zonder bel. f. 2 of 1 d.; C. M. L hvr.
van M. J. W. Noordwijkerhout. wielrijden zon
der rood achterlicht, f.2 of 1 d.; L. J.v. d. G.,
idem idem f. 2 of 1 d.; C. v. d. O.. Katwijk, wiel
rijden zonder licht. I. 3 of 1 d.; G. A. A.. R\jp*
wetering, wielrijden zonder rood achterlicht, f.2
of 1 d.; J. A. A, de G. idem f. 2 of l d.: W. F
M. idem f.2 of 1 d.: W. B. idem f.2 of 1 d.;
J. Chr. H. S.. Den Haag. overtr. motor- en
rijwielregl.. f, 5 of 2 d J. v. d. W.. overtr.
motor- en rijwielregl. f. 3 of 1 d.; W. P., Am
sterdam. idem f. 7.50 of 3 d.; C. v. L.. idem,
geen geldig rijbewijs vertoonen, f. 3 of 1 d.;
M. J. v. d. H.. Leidschendam. overtr. motor- en
rijwielregl. f. 7.50 of 3 d.; J. de N.. wielrijden
over een gesloten verklaarden weg. f.2 of 1 d.;
SPANJE.
Alle Italiaansche „vrijwilligers" in Spanje
zullen vóór het einde van de maand naar
Italië terugkeeren.
Ze zullen dezer dagen te Cadiz scheep
gaan en vandaar naar Napels vertrekken.
Gisteren hehben de Duitsche vrijwilligers
in Spanje hun laatste parade gehouden
voor Franco en wel te Leon.
Nadat Franco de troepen had geïnspec
teerd, hield hij een toespraak, waarin hij
o.a. zeide, dat tegen een gemeenschappe-
lijken vijand, het communisme, was ge
streden en dat met de bevrijding van Madrid
van het juk van Moskou een van de groot- I
ste gevaren van Europa is afgewend. Ver
volgens dankte Franco den Fuehrer, die
Spanje heeft begrepen.
Nadat von Richthofen, de aanvoerder der
Duitschers, Franco had gedankt gaf hij den
commandant van de Spaansehe luchtstrijd
krachten, generaal Kindelan een bedrag i
van een mlilloen, dat de Duitsche vrijwil
ligers bijeen hebben gebracht voor de na
gelaten betrekkingen van de gevallen
Spaansche kameraden.
Tenslotte defileerden de Duitsche troe
pen.
Bij indiening ln het Britsche Lagerhuis
van de motie, waarin de politiek der regee
ring ten aanzien van Palestina wordt goed
gekeurd, heeft minister MacDonald ver
klaard, dat de toestand in Palestina in oor
logstumult was geboren. Hoofdzakelijk naar
aanleiding van door de Britsche regeering
afgelegde beloften hebben zoowel de Joden
als de Arabieren in den oorlog een zekere rol
vervuld en daarbij voor de zaak der geal
lieerden zekere risico's geloopen. Deze kwes
tie was een eerezaak. De regeering wees de
beschuldiging van de hand, clat zij haar be
lofte verbroken heeft en herinnerde er aan,
dat de Balfour-verklaring de toezegging be
helsde, al het mogelijke te doen voor de ves
tiging van een nationaal Tehuis voor het
Joodsche volk in Palestina, welke zinsnede
kon beteekenen, een Joodsche staat in Pa
lestina. doch ook veel minder.
Na erop gewezen te hebben, dat in 1918 in
Palestina reeds 600.000 Arabieren waren, die
reeds tallooze geslachten lang daar gewoond
hadden, verklaarde MacDonald, dat de En-
gelschen physiek gesproken, ongetwijfeld
den Arabieren ieder soort van Joodsch Na
tionaal Tehuis zouden kunnen opdringen,
doch zij zouden dit niet met eenige moreele
rechtvaardiging kunnen doen. De regeering
handelde volkomen in overeenstemming met
de in den oorlog aan de Joden en Arabieren
gedane beloften. MacDonald herinnerde er
aan, dat de Joodsche bevolking in twintig
jaar was toegenomen van 80.00 tot 450 000.
terwijl de Arabieren van 600 000 waren ver
meerderd tot meer dan een millioen. Niet
ontkend kon worden, dat de Joodsche immi
granten Palestina groote materieele voor-
deelen hadden gebracht. De regeering hoop
te, dat, daar de Arabieren ook de vruchten
plukten van den grooteren voorspoed, zij
verzoend zouden geraken met den verbeter
den toestand en dat het tenslotte tusschen
de Arabieren en Joden vrede zou worden. In
deze hoop is zij teleurgesteld De materieele
verbeteringen werden in de schaduw gesteld
door de vrees, dat de energieke, schrandere
en welgestelde Joden hen in het land hun
ner geboorte ln numeriek, economisch en
politiek opzicht zouden overheerschen.
De Joodsche Immigratie was de directe
oorzaak van het wantrouwen en de haat,
doch niettemin had de regeering den eisch,
dat de Immigratie geheel zou worden stop
gezet, verworpen en voorgesteld, dat de toe
lating der Joden nog vijf jaar zou voortgaan,
zelfs zonder rekening te houden met de wen-
schen der Arabieren, omdat zij van oordeel
was, dat Palestina nog een aanzienlijke bij
drage behoorde te leveren tot verlichting
van de ellende der Joodsche vluchtelingen
uit Midden-Europa. MacDonald wees er nog
op. dat gedurende de periode van overgang
naar de vestiging van een onafhankelijken
Palestijnschen staat het Joodsche Nationale
Tehuis op behoorlijke wijze beschermd dien
de te worden tegen een mogelijke vijandige
meerderheid.
Tom Williams (Labour-onpositie) heeft
het officieele amendement der oppositie In-
gediend. Hij zeide dat het witboek Inzake
Palestina en al wat het 'mpliceert 'n strijd
is met den letter en de geest van de Bal-
four-declaratie en bllna neerkomt op in
trekking ervan Zoodra de Joden met de
Arabieren zouden beginnen 'amen te wer
ken a'dus Wbhams. zouden 7ii hvr c gen
lot in Pa'e tina als gsHikeere-htirrd 'n het,;1
land eeheel bezegelen. Spr drong er bit het
huis oo aan niet McDonalds lezing te aan
vaarden, in welk geval naar hij zeide, eens
te meer het vertrouwen niet alleen ln En
geland, doch in alle deelen van het rijk en
in de Vereenigde Staten, zou worden ver
speeld. Het plan der regeering had volgens
Williams geen moreele basis en was geens
zins in overeenstemming te brengen met de
bepalingen van het mandaat.
Bii het debat heeft Rotschild, lid der op-
positioneele liberalen, verklaard, dat een
permanent Britsch bestuur de eenige be
vredigende bescherming vonmde. Het zou
een regiem kunnen verzekeren waarbij Jood
noch Arabier bevreesd zouden behoeven t«
zijn voor overheersching van den ander.
Daarom stelde spr. voor, dat MacDonald
den Volkenbond toestemming zou vragen
om van Palestina een Britsche kolonie te
maken. Rotschild voegde hieraan toe, dat
de regeering haar duidelijke belofte aan
het Jodendom in de wereld brak, volgens
de welke de Joodsche immigratie in Pa
lestina een recht zou ziin en niet iets. dat
geduld werd. Groot-Brittannië echter be-
heerscht den Palestijnschen toestand nog
en heeft nog de gelegenheid een Joodsch
nationaal Tehuis in het leven te roepen
binnen het Britsche rijk.
Het Labourlld Wedgwood zeide. dat het
voorste] van het witboek der ïegeermg
wederom een wijken voor geweld betee-
kende.
Amery die met een paar andere conser
vatieven wenscht, dat de kwestie eerst naar
de mandaatscommissie van den Volkenbond
wordt gezonden, oefende critiek uit op het
witboek en kondigde zijn voornemen aan
om te stemmen voor het amendement van
Labour
Butler beantwoordde de sprekers. HU
zeide. dat het in het Witboek vervatte c an
ernaar streeft, een samenstel van voor
waarden te scheppen waaronder elk ras er
geleidelijk toe kan worden gebracht, de
rechtmat'ge plaats van een ander in
gemeenschappelijke land te «"kennen; «u
houden vol dat. door beide artljen de
werkelijkhe'd bii te brengen door hui]
laten zien, d»at ommige hunn'.r elsT-en
niet vcoT verwezenl'iklng va" aa z"n'
de samenwerking en goed begrip "ader
zullen brengen. Het plan geeft be den par
tijen de gelegenheid nader tot elkaar
komen.
Het «debat is üaarop tot heden ve
