„Als het om menschenlevens gaat
jaargang
WOENSDAG 10 MEI 1939
No. 24271
Interessante luchtbeschermings
tentoonstelling in de Stadszaal
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG
MIDDAG
VROOM
DREESMAm
Dit nummer beslaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
LEIDEN.
Een bezoek zij iederen Leidenaar dringend
aanbevolen
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets, per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons BLad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets, per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarlet. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te 'betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque» en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd gijn:
per 3 maanden 2.3S
per week f. 0.18
Franco per post f. 235 per 3 maanden -f- portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mud.)
Foto's van Vliet.
herhalen wij de mode-revue, die
Maandag zoozeer in den smaak
viel. In de lunchroom wandelen
gedurende den tea-tijd enkele
mannequins, die onze nieuwste
mantels, hoeden en japonnen
toonen.
4569
(Ingez Med.)
Overzicht van de verduisterde stad „Duis tervoorde", welke ongetwijfeld een van de grootste attracties der Tentoonstelling zal
tijn en waar men natuurgetrouw nagebootst vindt uitgebeeld op welke wijze een stad zich aan waarneming uit de lucht kan
onttrekken, terwijl toch het gewone leven zooveel mogelijk zijn gang gaat.
Met de inrichting van de tentoon
stelling „Als het om menschenlevens
gaat welke hedenmorgen door
den burgemeester in de Stadsgehoorzaal
is geopend, plaatst de afdeeling Leiden
van de Ned. Ver. voor Luchtbescher
ming bet luchtbeschermingsvraagstuk
op het forum der publieke belangstel
ling, waar het in de allereerste plaats
thuishoort.
Veel werlk is er in de afgeloopen maanden
terrictot: eenige honderden stadgenooten
lijn opgeleid tot (het vervullen van vrijwil-
Bgersdiensten voor het onverhoopte geval,
tot het vraagstuk der luchtbescherming
«tut aan de orde zou worden gesteld; er
hjn cursussen gegeven voor het verleenen
jan eerste talp bij ongelukken, in de be-
(andeling en het dragen van gasmaskers,
het verleenen van assistentie bij
"tanden, in het treffen van maatregelen
to zelfbescherming en vele andere meer.
In onze edities van Zaterdag en Maandag
uitvoerig weergegeven op weJike wijze
ton zichzelf en zijn gezin, zijn have en
het beste kan beschermen tegen aan
tonen uit de lucht en de daaraan verbon-
4et'droevige consequenties.
Thans is er de tentoonstelling „Ais het
menschenlevens gaatwaar een
tonsohouwelijke voorstelling wordt gege-
ton van die gevaren en tevens wordt aan-
Bduid hoe men de risico's tot een minl-
®um kan terugbrengen.
D" plaatselijke afdeeling der Ned. Ver.
™OT Luchtbescherming, welke deze expo-
in voortreffelijke samenwerking met
to, van gemeentediensten tot stand bracht,
todient de waardeering en den danlk der
-•tsche burgerij voor de wijze, waarop zij
deze uitermate instructieve ten-
"totoelling de zaak der luchtbescherming
aanlacht van het publiek heeft
en den ingezetenen de gelegenheid
om zich door persoonlijke aansohou-
tphiLa "rienteeren op het veelomvattend,
'w der luchtbescherming, een terrein,
«j7°mtrent ondanks vele publicaties en
Korehsche voorlichting helaas nog veel
wel onwetendheid bestaat.
I 3( e(n massaal bezoek der burgerij de
®4®de belooning zijn voor het onver-
torn t' strev€n van het tentoonstellings-
voiii oncler leiding van zijn energieken,
ten e 801 voorzibter, den heer D. C. Kok,
Jheron, dat in wezen voortspruit uit
(en S ede'e gevoelens ten opzichte van
medemensch. practische naastenliefde.
luchtbescherming is zelfbescherming.
Eï"J?*a in de laatste dagen herbaalde-
o0H..ïlnen lezen en deze tentoonstelling
"«reept dit nog eens duidelijk.
In het bijzonder legt zij er den na
druk op. dat luchtbescherming niet
alleen een kwestie is van het treffen
van beschermende maatregelen Indi
vidueel, voor zich en zijn directe om
geving, doch dat het vraagstuk moet
worden bezien en opgelost in overleg
en in daadwerkefjke samenwerking
met zijn buren en mede-wijkbewoners.
Immers, wat baat het, wanneer men al
bijvoorbeeld zijn eigen zolder zooveel mo
gelijk brandvrij maakt en de buren laten
zulks na, waardoor het effect van de eigen
voorzorgen aanmerkelijk wordt verminderd?
Inderdaad: luchtbescherming betee-
kent in de eerste plaats zelfbescher
ming, doch daarnaast is zij evenzeer
burgerplicht voor elk individu als on
derdeel der stedelijke gemeenschap.
Wij zijn ervan overtuigd, dat een bezoek
aan de tentoonstelling „Als het om men
schenlevens gaat" iederen bezoeker en be
zoekster van de waarheid van deze uit
spraak zal doordringen.
Nogmaals: geen Leidenaar, die zichzelf
beschouwd wenscht te zien als een goed
burger of burgeres, verzuime deze zéér
leerzame tentoonstelling te bezoeken.
Men heeft daartoe dagelijks tot en met
Dinsdag as. (Zondag uitgezonderd) de ge
legenheid 's middags van 25 en 's avonds
van 7—10 uur.
Het is geen eenvoudige taak om in
eenigszins beknopten vorm een overzicht
te geven van hetgeen deze tentoonstelling
biedt.
Zij bestaat eigenlijk uit drie gedeelten: le
het. vaste expositie-materiaal der Ned. Ver.
voo Luchtbescherming, dat ook elders in
den lande o.a. te Alphen aan den Rijn
werd opgesteld: 2e. een aantal appara
ten. preparaten, toestellen, e.d.. dat door
particuliere industrieën, werkzaam op het
terrein der luchtbescherming, naar voren
wordt gebracht en 3e. een overzicht van
de taak der overheidsdiensten (eventueel
aangevuld met vrijwilligerskrachten) in
tijden van luc-htgevaar.
De landelijke vereeniging demonstreert
in het middenstuk der groote zaal o.m.
een aantal gasmaskers, waarvan de wer
king wordt verklaard; voorts materiaal ter
voorkoming van lichtuitstraling, modellen
van geïmproviseerde voertuigen voor het
transport van gewonden, een overzicht van
de behandeling van gaszieken, gaskleeding,
beveiliging van kleine kinderen, voorbeel
den voor de inrichting van schuilkelders
en het ontruimen van zolders en vlierin
gen, de inventaris van een huisapotheek
in deze abnormale omtamhgheden, sta
tistische gegevens en nog tdl Van andere
belangwekkende zaken.
De particuliere industrie demonstreert
enkele modellen van scherfvrije schuilcel-
len voor 2 of 4 personen, brandbiuschmid-
delen, afscher.mingsmateriaal, gaskleeding,
verbandartikelen, gasmaskers, verduiste
ringslampen, brand- en scherfvrije deuren,
lichtgevende verf, literatuur op luchtbe-
schermingsgebied, enz. enz.
De derde groep, die der gemeentedien
sten het zij met vreugde geconstateerd
komt eveneens uitstekend voor den dag.
De brandweer laat zien hoe volgens het
plaatselijk luchtbeschermingsplan onze
stad in elf wijken en 64 blokken is onder
verdeeld. Elke wijk beschikt over een ter
expositie opgestelde babyspuit, welke ver
moedelijk nog in den loop van dit jaar door
het Rijk ter beschikking van de Leidsche
randweer zullen worden gesteld; elk blok
over de geheele stad verdeeld, zullen wor-
brandslang, een standpijp en een opzet-
stuk.
De Gem. Geneeskundige Dienst toont de
inrichting zijner hulpposten, welke straks
over de geheele stad verdeeld zullen wor
den gevestigd; de Gem. Reinigings- en
Ontsmettingsdienst geeft een indruk van
de uitrusting zijner ontsmettingsploegen.
De Leidsche Duinwatermaatschappij, die
haar geheele personeel al volledig heeft ge
ïnstrueerd, laat de uitrusting zien van haar
herstellingsploegen.
De dienst van Gemeentewerken geeft een
suggestieve voorstelling van de uitwerking
van een brisantbom in een trottoir, waarbij
de gas-, electriciteits- en waterleiding wordt
vernield, terwijl deze dienst bovendien in
samenwerking met den Geneeskundigen
Dienst in de kelders een volledige schuil
kelder heeft ingericht met scherf- en gas-
vrije deuren, een gassluis. luchtverversching,
ziekenzaaltjes, ontsmettingsruimten, levens
middelen bewaarplaats, toiletten, enz.
Naar wij vernemen, zal deze kelder,
plaatsbiedende aan ongeveer 70 perso
nen na de tentoonstelling intact blijven
en derhalve ook in tijden van werkelijk
luchtgevaar dienst kunnen doen.
En tenslotte hebben in de Stemkamer de
Stedelijke Lichtfabrieken de verduisterde
miniatuurstad „Duistervoorde" geïnstalleerd,
waar op buitengewoon attractieve en sug
gestieve wijze een indruk wordt gegeven van
de verduisteringsmogelijkheden eener stad.
In de receptiekamers heeft het Departe
ment van Defensie bovendien een aantal mi
trailleurs voor luchtafweer opgesteld.
Een uitgebreide staf van vrijwilligers
en gcmcentcpersoneei is in alle afdeelin-
gen beschikbaar voor het verstrekken
van deskundige voorlichting, terwijl op
het podium der groote zaal nog een al
gemeen informatiebureau is ingericht,
waar men zich tevens als lid of vrijwil
liger kan opgeven.
In de morgenuren, wanneer de tentoon
stelling voor het publiek gesloten is, zal zij
worden bezocht door een groot aantal leer
lingen van scholen uit Leiden en omgeving.
Momenteel is reeds het bezoek van bijna
2000 scholieren aangekondigd I
Op de
groote demonstratie op het Schuttersveld
welke a.s. Zaterdagmiddag met medewerking
van de militaire autoriteiten (vliegtuigen en
mitrailleurs voor afweer i en vele gemeente
diensten zal worden gehouden, komen wij
voordien- nader terug.
IJedenmorgen vond in tegenwoordigheid
van vele plaatselijke autoriteiten
de officieele opening.
plaats. Aanwezig waren o.m.: de garnizoens
commandant, overste Buurman, de com
mandant van 6 R.V.A., overste Drijfhout van
Hooff. de wethouders v. Stralen en Verweij,
de gemeente-secretaris, mr. dr. van Strijen,
burgemeester Brug van Leiderdorp, bijna
alle hoofden van gemeentediensten, mr. Bol-
sius, lid van Ged. Staten van Zuid-Holland,
de heer van Julsingha, inspecteur L.O., dr.
H. H. Maas, directeur van het Academisch
Ziekenhuis, de heer G. F. E. Kiers, inspec
teur voor de Volkshuisvesting in Zuid-Hol
land en vele anderen.
De voorzitter van de afdeeling Leiden der
Ned. Ver. voor Luchtbescherming, de heer
N. C. F. van Ginkel, sprak een kort begroe
tingswoord.
Toespraak van den heer van Ginkel
Na allen te hebben verwelkomd, sprak spr.
er zijn vreugde over uit den burgemeester
bereid te hebben gevonden deze tentoon
stelling met een kort woord te openen. Wij
stellen, aldus spr., dit feit op hoogen prijs
en willen van deze plaats den burgemeester
ook onzen grooten dank betuigen voor den
steun en de gulle medewerking, die hij heeft
willen verleenen bij de moeilijke taak om
deze tentoonstelling en de demonstratie op
het Schuttersveld voor te bereiden en moge
lijk te maken. Spr. hoopt, dat de tentoon
stelling en de demonstratie het hunne zul
len bijdragen tot het doel, dat wij ons ge
steld hebben, nl. om de bevolking zoo ruim
mogelijk in te lichten en van raad te dienen
tegen gevaren uit de lucht.
Mocht ons de ramp overkomen en onze
hoofden en handen staan verkeerd, dan
kunnen de gevolgen zeer ernstig zijn. Heb
ben wij ons behoorlijk voorbereid en be
schermd, dan zijn wij weliswaar niet ten
volle gedekt, doch stellig voor een zeer groot
deel. Men prente zich goed in: Luchtbe
scherming is zelfbescherming".
Vervolgens verzocht spr. den burgemeester
de tentoonstelling te willen openen.
Rede van den burgemeester.
Mr. van de Sande Bakhuyzen zeide met
genoegen de uitnoodiging om deze ten
toonstelling te openen, te hebben aan
vaard.
De kwestie van de luchtbescherming
grijpt diep in in de taak van den burge
meester, wiens bemoeienis daarmede dage
lijks in aard en omvang toeneemt.
Door deze tentoonstelling wil de afdee
ling Leiden der Ned. Ver. voor Luchtbe
scherming de burgerij voorlichten omtrent
de gevaren van luchtaanvallen en hen te-
BINNENLAND.
Nederlaag van Minister Slotemaker de
Bruine in de Tweede Kamer. (3e Blad).
Vergadering Hollandsche Maatschappij van
Landbouw. (Binnenland, 3e Blad).
Verrassende wending in de moordzaak aan
de LindengTaeht te Amsterdam. (3e
Blad).
Inbraak in juwelierswinkel te Amsterdam.
(Laatste Berichten, le Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Beperkte omzetten - Goed prijshoudende
markt - Lichtelijk verhoogd koerspeil -
Amerika goed gedisponeerd - Beleg-
gingsmarkt prijshoudend.
BUITENLAND.
Vredes-initiaticf van den Paus.
land, le Blad).
(Buiten-
Potemkin te Warschau. (Buitenland, le
Blad).
De Noorsche landen tegen non-agressie
verdragen. (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Voor het Westen en midden:
Licht tot half bewolkt. Droog
weer. Koude nacht. Overdag zelfde
temperatuur. Meest matige Noord
oostelijke tot Noordelijke of
Noordwestelijke wind.
Voor het Oosten: Half tot zwaar
bewolkt of betrokken. Weinig of
geen regen. Koude nacht. Overdag
zelfde temperatuur. Matige tot
zwakke. Noordoostelijke tot Noor
delijke wind.
vens inlichten aangaande de beschermende
maatregelen. Zij hoopt daarmede, dat do
burgerij tot het inzicht zal worden ge
bracht. dat iedere burger ten aanzien van
het luchtbeschermingsvraagstuk zekere
moreele verplichtingen heeft, zoowel ten
aanzien van zichzelf en zijn gezin als van
zijn stadgenooten. waaraan hij zich niet
kan en mag onttrekken.
In de tweede plaats laat deze tentoon
stelling zien wat de overheidsdiensten op
Overzicht van een deel der Luchtbescherm ingstentoonsieinng „.Ais het om menscnen-
levens gaat....'" in de groote Stadszaal.
