(hutibeiut
De wetsontwerpen tot bescherming van
den Staat en van de openbare orde
li)* Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 6 Mei 1939
Derde Blad No. 24268
MOEILIJKHEDEN MET UW AANGIFTE INKOMSTEN- EN VERMOGENSBELASTING
PARLEMENTAIR OVERZICHT
ANUSOL
Geen verbetering, geen
directe verslechtering
Rijksveldwachter Goseling tot milicien van Dijk: J ij beschermt het land naar
buiten, ik zal het naar binnen doen.
HOOGSTRATEN's Boekhoudbureau - Plantsoen 29 - Leiden - Tel. 1754
met hun ^rriteerende jeuk en *moit
eincffgendfe kwelling kynnen fefislotte
lfw,zenuwgestel.5chaden..BeKbndeling
met Anusol Suppositorio brengt
onmiddellijk verlichting.
nu/syfo ACb*mxfcó>*s ui
tcoTHEtEN ÉN DTOCtrreariN.
iBUITENL. weekoverzicht
Met ups and downs sukkelt de wereld
jurt, waarbij de ..ups", helaas, meer een
ctie' dan werkelijkheid zijn. Want, goed
houwd, waarop kan men zich nu feite-
jjlt beroepen, wanneer men van eenige
Gtspanning praat? Hoogstens kan men
réken van eenig gevoel, dat de situatie
iét is verergerd, doch daarmede is dan ook
"es gezegd. En wat dat gevoel waard is..
Het woord „vrede" blijft opgeld doen in
'je redevoeringen van met verantwoorde-
kheid belaste mannen en vrouwen, doch
-tal mannen. Men zou het meer dan
andoenlijk kunnen noemen! Wanneer het
eheel niet zoo diep tragisch was Als
.ier dan inderdaad zoo overtuigd is, dat
e mede tot lederen prijs gehandhaafd
oet worden, wel dan moet toch een rege
er mogelijk zijn, zelfs binnen niet al te
ngen termijn.
01 wreekt zich thans het droeve feit,
at de totalitaire landen alle vertrouwen
»bben vernietigd, maar dan ook grondig?
et wil er bij ons niet in, dat daarvoor geen
édie was te vinden, wanneer Berlijn en
ome er ernstig naar wilden streven, doch
en ziet zelfs geen poging in die richting,
et gevolg, dat het wantrouwen al verder
verder om zich heen grijpt. Men hoort
«klievende woorden, gelijk nog weer bij
viering van den 1-Meidag in Duitsch-
d, doch de overige wereld is intusschen,
terecht, in een stemming gebracht, dat
tn daden wil zien ln plaats van woor-
En..,. En die daden blijven uit!
In Hitler's jongste rede werden zelfs de
ide verdragen opgezegd, waarop de
uehrer totdusverre steeds had gewezen als
ijzen van zijn vredesgezindheid Vol-
en eenzijdig! Weliswaar werd tegelij-
rtijd uitgenoodigd om nieuwe verdragen
sluiten, doch welke waarde mag men
raan toekennen, wanneer men de me-
'e van eenzijdige opzegging toepast?
ie garandeert, dat die nieuwe verdragen
n niet weer eenzijdig zullen worden op-
zegd. wanneer het ln de Duitsche kraam
pas komt? De vraag is het antwoord
pens. Men is in een impasse terecht ge-
-en. waaruit geen uitweg mogelijk lijkt,
'anz men niet volkomen van richting
andert. En wie ziet de mogelijkheid
toe?
Engeland b.v. denkt er niet aan om zich
,.r te begeven in onderhandelingen over
n nieuw vlootverdrag, nu Duitschland
oude heeft opgezegd', te meer niet,
ar het feitelijk weinig geeft om de gan-
L,e kwestie. Engeland voelt en weet maar
te goed, dat Duitschdand toch niet in
"t is om met Engeland een wedloop ter
aan te vangen. Waarom dan zulk spel
n de „mindere" te zijn gespeeld? Het is
n zet uit Hitler's binneniandsche ..volko-
"nheids-zin", waarvan het Derde Rijk
«er verdriet dan voordeel kan hebben,
et zal immers zeer moeilijk, zoo niet on-
ogelijk, zijn om wederom tot een vergelijk
komen. Het stijft de partij in Engeland,
le meent, dat van geen compromis meer
rake kan zijn, dat de „macht" alleen
■rslaand argument kan zijn, in haar
nie.
Toch ziet men momenteel in Engeland en
in Frankrijk voor de zooveelste maal
defaitisme, zooals dat tijdens den we-
'::crlog heette, het hoofd opsteken; we-
rn verneeimt men ln de pers, zij het
in Ingezonden Stukken, de oude klan-
n van Chamberlain's verzoeningspolitiek,
taais zouden die stemmen zich willen
!en met politiek a la Muenchen, alsof
v politiek niets heeft geleerd! Officieele
mgen laten zich echter nog niet daar-
e in en, zou dit tegen all* verwachting
loch gebeuren, dan zou het wel eens de
van Chamberlein kunnen beteekenen,
ïns positie toch al niet meer ongeschokt
daar liet verloop van zaken met de sov-
weinig bevrediging geeft. Trots onder-
odelingen van weken is Londen er nog
lijd niet in kunnen slagen om met de
'Jets tot. een regeling te komen, waarbij
iet-Rusland zijn plaats inneemt in het
P der non-agressie-landen. Aan wie de
is moeilijk te beoordeelen. En juist
is. geheel onverwachts, de volkscommis-
ts van buitenlandsche zaken der sovjets,
1? die 'jaren wist te handhaven,
us eenige malen tegen de verwachting
afgetreden. Vrijwillig, om gezondheids-
Men, heet het. doch daaraan gelooft
emand, vooral niet, waar Molotof hem
volgde, een man uit het extremistische
=®P der bolsjewiki.
„Jfttemin is de beteekenis van die Rus-
-.verrassing" nog allerminst te schat-
«uien de sovjets zoodoende een oplos-
m~eeren, m'aw. de Westersche demo-
,'ieen dwingen om te .treden in een drie-
jfjlf verbond ter verzekering van de on-
I ry^'-ikheld van alle bedreigde landen?
J™ de sovjets zich terugtrekken van
'«Tit ?en' om bet beide fronten op
houtje te doen uitvechten al dan
■n„m,et oorlog! en eigen kruit droog
ouden? De tijden zijn nog niet rijp, om
eze.rebus den weg te vinden. Voor
gezichtspunten zijn warme verdedi-
'.,7 ,naar gelang van het kaïmp, waar-
en' docb het laatste en be-
(n "de woord moet nog worden gespro-
trouwens in vrijwel alles, wat
drniTk wercld bezig houdt. E>e diplomatie
ifeeï dan ooit 'n act'e. maar van be-
E én f?en boort men weinig. Het Is over-
.u^kerheid, zondert men de huidige
kmt> h ,udlnS u't- Polen Is weer in het
Westersche democratieën terug-
'riint' v°"edi£. niet pak en zak! Polen
uk a de Duitsche expansie-zucht
arii-h, Zdn ffeoren staat en dat heeft
«n in Sedw°ngen om kleur te beken-
et „Jpn-Dfiitschen geest. Hoe lang is
In» m da' P°fen. 'n gezichtsveren-
sieéhnlïi deed aan de vernietiging van
eb>im>n Moest het nog eens
durven wedden, dat het ver-
if'.'iï1 2alceh wel eens anders zou kun-
Jp. Duitj^h t'Ia^r 1106 het zb' Po'cn voelt
ajikh»irt!len drang aan zijn grenzen en
-ivaarri lle' de Enselsche garantie
te. ]L. d'e het zelfs wederkeerig maak-
oede ?estc- di« feitelijk slechts Polen ten
it K°men. want dat Duitschland
'inkt te k Engeland zou aanvallen.
itfn!»ne ^*rd- De Poolsche minister van
be zaken. Beek. heeft gisteren
PSQtWi
'oord
°P d« uitnoodiging van Hitier
"Pegging van het Duitsch-Poolsch
8244 (Ingez. Med.)
len, dat de regeling ook van kracht zal
zijn bij gevallen van waters- en hon
gersnood. Voorts deelde hij mede, dat bij
de uitvoering allerlei organisaties inge
schakeld zullen worden. Ook wat de finan-
cieele zijde van deze regelen betreft gaf
hij eenige nadere verklaring, waarbij hij
er op wees, dat altijd de mogelijkheid open
bleei voor schadevergoeding. Tijdens den
wereldoorlog was de vrijwillige medewer
king zóó groot, dat er geen dwang gebruikt
behoefde te worden, maar als het noodig is
kan dit gebeuren. En wat de verdedigings-
voorbersiding betreft aldus de minister
tal van maatregelen met betrekking
daartoe zijn gereed en zullen te zijner tijd
als het. noodig mocht zijn van kracht wor
den.
Bij de artikelen van dit ontwerp heeft
de sociaal-democraat prof. Van Gelderen
een amendement verdedigd, waarin uit
drukkelijk was bepaald, dat ook aan bank
instellingen verplichtingen opgelegd zul
len kunnen worden.: de bekendheid van
haar saldi zou van voordeel kunnen zijn.
Waarom vroeg hij moeten de ban
ken worden uitgezonderd? Maar dadelijk
rees tegen dit denkbeeld verzet: de heeren
Kortenhorst en Smeenk oordeelden, én dat
de Regeering al genoeg bevoegdheden
krijgt en het niet noodig is haar nieuwe,
waarom ze niet vraagt, er bij te geven, en
dat het niet aangaat incidenteel te be
sluiten tot opheffing van het bankgeheim.
Ook minister Steenberghe moest van het
amendement niets hebben, en vond het
trouwens overbodig, want de totaal-gege-
vens kan de Regeering van de Nederland-
sche Bank krijgen en de individueele ge
gevens heeft zij niet noodig. Dit laatste be
twistte de heer Van Gelderen; juist die ge
gevens zijn, volgens hem, nuttig om mo
gelijke manipulaties in moeilijke tijden te
kunnen controleeren. Maar mr. Joekes
stond op het standpunt, dat, nu de Re
geering een bevoegdheid ten aanzien van
de banken niet noodig acht, de Kamer
haar die ook niet behoort te geven. Eenige
sprekers wezen er trouwens op, dat er zoo
doende een stemming van ongerustheid zou
ontstaan, en die moet vermeden worden.
Met 55 tegen 26 stemmen heeft de Kamer
het amendement verworpen. Er vóór stem
den socialisten, communisten, nationaal-
socialisten, christen-democraten en de heer
IJsselmuiden (r.k.).
Een ander amendement was dat van den
heer Kortenhorst. Hij wilde uitdrukkelijk
vaststellen, dat de kosten, voortvloeiende
uit de in de wet genoemde medewerking
door particulieren en particuliere instellin
gen, vergoed zullen worden, wanneer de be
langhebbende aantoont, dat het niet mo
gelijk was die kosten af te wentelen op den
consument. De voorstelier oordeelde, dat
kosten, ter wille van het algemeen belang
gemaakt, in ieder geval vergoed moeten
worden.
Tegen dit amendement kwamen enkele
bezwaren en het slot was, dat de heer Kor
tenhorst zijn voorstel introk, nadat de mi
nister had toegezegd een commissie te zul
len benoemen, welke hem in de bedoelde
zaken zal adviseeren.
Bijhouden, inrichten en controleeren.
(lncez Med t
verdrag, besprekingen te openen over een
nieuw verdrag! En hij heeft dat waardig
gedaan, zonder dikke woorden of beschul
digingen, doch toch „raak."
Polen handhaaft al zijn rechten, zoowel
ten aanzien van Danzig als den corridor,
al betwist het de laatste uitdrukking, doch
wil ten allen tijde praten, zoo vreedzame
bedoelingen voorzitten volgens vreedzame
methodes. Past dat in het Duitsche kader?
Het zou in strijd zijn met alles, wat wij
totdusver op dit gebied zagen van Duit
sche zijde.
Het Hitler-Duitschland leefde tot nu toe
van het voldongen feit, gokkend op geen
verzet der tegen-partij, wat schitterend is
opgegaan, maar de kruik gaat zoolang te
water tot zij breekt Die periode van het
fait accompli lijkt thans voorbij!
Toch heeft de Fuehrer zich vastgelegd
aan Danzig en een doorgang door Poirame-
renBeek heeft verder doen uitkomen,
dat Polen niet de kat de bel zal aanbinden,
zoodat Duitschland het eerst verdere stap
pen zal moeten doen!
Van eenige agressiviteit van Beek kan
men moeilijk spreken, zijn gansche hou
ding was rustig afwerend. Dat heeft het
„defaitisme" niet weinig den wind uit de
zeilen genomen!
Voorts zijn de diplomatieke besprekingen
nog steeds in hoogspanning. De Roemeen-
sche minister Gafencu is thans in Bel
grado, Von Ribbentrop zal heden opnieuw
cor.feieeren met Ciano gelet op de
Poolschltaliaansche betrekkingen oordeelt
Tweede Kamer.
WETSONTWERPEN INZAKE
OORLOG EN OORLOGSTOE
STAND.
(Van onzen parlementairen medewerker)
Lr December heeft de Regeering een
achttal wetsontwerpen ingediend, die be
trekking hebben op oorlog, oorlogsgevaar
en andere buitengewone omstandigheden.
Zij behelzen:
le. regelen met betrekking tot de mede
werking van alle besturen en lichamen
aan de voorbereding van de voorziening
men een Italiaansche bemiddeling tusschen
Duitschland en Polen niet uitgesloten
de plaatsvervangende volkscommissaris der
sovjets voor buitenlandsche zaken Potem-
kin vertoeft in Turkije om daarna een Bal
kan-reis te maken, Engeland's koning zal
Canada en de Vereenigde Staten bezoeken,
hetgeen Washington ongetwijfeld nog na
der zal brengen tot het democratische
front.
En zoo blijft de wereld in spanning ver-
keeren zonder, eerlijk gesproken, op te
schieten!
in de behoeften van volkshuishouding en
landsverdediging en aan de voorbereiding
van de financiering dier voorziening;
2e. "regelen met betrekking tot het vor
deren van goederen ten behoeve van volks
huishouding, landsverdediging en veilig
heid van niet-militaire personen of licha
men:
3e. regelen met betrekking tot de bo
demproductie
■te. regelen teneinde een doelmatige di
stributie van goederen in het belang van
volkshuishouding, landsverdediging en vei
ligheid van niet-militaire personen of li
chamen mogelijk te maken;
5e regelen teneinde het opdrijven van
prijzen van goederen en diensten, alsmede
het hamsteren van goederen te voorko
men;
6e. regelen met betrekking tot het vor
deren van Nederlandsche zeeschepen ten
behoeve van volkshuishouding en lands
verdediging;
7e. regelen teneinde te waarborgen, dat
Nederland ln voldoende mate de beschik
king blijft houden over scheepsruim te;
Se. regelen teneinde de regeering te mach
tigen tot het aangaan van verzkerings-
overeenkomsten op het terrein van de
scheepvaart en de luchtvaart.
Met de behandeling van deze ontwerpen
werd gisteren begonnen.
Reeds, het eerste ervan, lokte eenige
redevoeringen uit. waardoor minister
Steenberghe gelegenheid kreeg een nadere
toelichting te geven, o.a. om mede te dee-
Een amendement van den heer Albarda
had betrekking op alle zeven volgende ont
werpen. Het bedoelde tweeërlei: ten eerste,
dat, wanneer de Regeering de noodwetten
van kracht zal doen worden, de bekrachti-
gingswet „onverwijld, doch uiterlijk binnen
acht dagen" moet worden ingediend (het
ontwerp bevatte alleen het woord „onver
wijld") en, ten tweede, dat die bekrachti-
gingswet zelve den tijdsduur der wetten zal
vermelden en wel een duur van ten hoogste
zes maanden. De voorsteller meende, dat de
practijk leert, dat de term „onverwijld"
wel eens heel soepel wordt opgevat, vandaar
het noemen van een termijn, en voorts, dat
de tijdsduur der noodwetten niet aan de
Regeering moet worden overgelaten, doch
vooraf dient vast te staan. Er is over deze
amendementen discussie gevoerd, welke
tenslotte concreet uitliep op de opmerking
an minister Steenberghe. dat de termijnen
hem te kort voorkwamen. Indien de heer
Albarda de acht dagen zou willen verlengen
tot veertien en de zes maanden tot een
jaar, dan zou hij er geen bezwaar tegen
maken. De heer Albarda gaf aan het advies
gevolg en zag toen zijn amendementen
aannemen op alle wetsontwerpen.
Bij enkele volgende ontwerpen werden
nog korte redevoeringen gehouden. Een de
bat van eenige beteekenis werd echter
alleen gevoerd bij het ontwerp-Distributie-
wet, het vierde der hierboven genoemde
ontwerpen. Het ging hier om de vraag,
door mr. Donker aan de orde gesteld, of in
de gemeenten de medewerking aan de uit
voering dier wet moest geschieden door den
burgemeester alleen, of door burgemeester
en wethouders gezamenlijk. De Regeering
wilde het eerste, dooh mr. Donker had bij
amendement voorgesteld, dat in gemeenten
met meer dan twee wethouders die mede
werking zal worden opgedragen aan het ge-
heele college, en niet alleen aan den bur
gemeester. De Minister had hiertegen ern
stige bezwaren, èn omdat snelheid van han
delen noodig is. èn omdat de medewerking
dient te "eschierien door den autoriteit, die
aan het hoofd der politie staat. De heele
techniek van do wet zoo oordeelde hij
is met het collegiale uitvoerings-begin-
sel. dat mr. Donker wensebte. in strijd.
De Kamer was het in meerderheid met
den Minister eens. en heeft het amende
ment met 36 22 stemmen verworpen.
Daarentegen had mr. Donker succes met
een tweede amendement, om overtreding
van de door de burgemeesters uitgevaar
digde distrihut-'e-voorsehriften niet tot,
„misdrijven" te stempe'en. maar ze als
..overtredingen" tp beschouwen en als zoo-
anlg te straffen De minister nam ditover.
De Kamer heeft zich overigens met
alle ontwerpen vereenigd.
