et
proces rond
den Stadhuisbouw
EID5CH DAGBJ AD - Eerste Blad
Maandag 24 April 1939
Pleidooien voor de
rechtbank
Metaxas over den
nternationalen toestand
De Statenverkiezingen
Buitenland
Laatste Berichten
Binnenland
Poion zou Hitier vóór willen zijn
DAGBLADRECLAME
BEURSOVERZICHT
MARKT
Voor de Vierde Kamer der Haagsche
Rechtbank rijn hedenmorgen de plei
dooien gehouden in de civiele procedures
die ii|n ontstaan als gevolg van schade,
toegebracht door de werken voor den
bouw van het nieuwe Leidsche Stadhuis.
'ischers waren in deze zaak mevr. de wed.
ïld en de heer Zandvoort. voor wie mr.
man optrad tegenover de gemeente Lei-
li en de aannemers Hille en Roosen als
daagden. De gemeente was vertegenwoor-
-d door mr. Briët en de aannemers door
ter Windt uit Amsterdam President der
-htbank was mr. Thorbecke, rechters mr.
i en mr. de Jong
De eischers aan het woord.
I Mr. Cosman wijst erop dat onder dege-
en. die het betreuren dat het Leidsche
-adhuls in vlammen is opgegaan, zeker
et ln het minst de eischers in deze zaak
hooren Immers door de werken voor den
euwbouw, is het huis bewoond door mevr.
eld zoodanig gescheurd, dat het op last der
-meente moest worden ontruimd. Even-
-jis is dit het geval met het achterhuis van
-.n winkelhuls aan de Maarsmanssteeg,
nzend aan het bouwterrein. :Nu hebben
-chers zoowel de gemeente als den aan-
cmer in rechten aangesproken. De ge-
eente stelt zich op het standpunt dat de
-nnemer aansprakelijk moet worden ge-
eld, terwijl laatstgenoemde vindt dat de
neente zulks is. Bovendien neemt de aan-
emer nog het standpunt ln, dat de
ichers zelf de schade moeten dragen, ln
"rband met den toestand, waarin de be-
ndende perceelen zich bevonden.
(Het enkele feit dat de fundeeringen oud
■ren, kan hem alleen disculpeeren. in-
en kan worden aangetoond, dat het
(beuren anders tóch ook opgetreden zou
u. Pleiter bestrijdt echter de bewering,
t de fundeering van de betreffende per-
leien niet in goeden toestand zou ver
ben; ook arbiters in deze zaak hebben
ertoe geconcludeerd.
De aannemers zegt, dat hij damwanden
kit aangebracht, doch dat is niet af-
nde om verzakkingen enz. te voorkomen,
artoe zijn ook nog noodig stutten en van-
;Ji, zooals officieel is voorgeschreven. De
nnemer had dit moeten weten, en ermede
lening houden, zeker nu een kuil werd
traven van 40 M. diep en 100 kub. M. ln-
ud.
De aannemer meent voorts, dat de ver-
"kking mede ls veroorzaakt, doordat de
meente een huls heeft afgebroken, dat
aart de woning van mevr. Feld stond.
Dit kan echter niet juist zijn, omdat b"-
Id-huis reeds zes maanden voordat de
ercakkineen optraden, was gesloopt. Wei-
baar zijn later nog maatregelen genomen,
khtoen was de schade reeds veroorzaakt.
De aannemer zegt wel, dat het werk niet
pt uitvoer kon worden gebracht, zondei
(bade aan te brengen, doch ol. meent, dat
fi in dat geval niet tot uitvoering had
>en overeaan.
Het zon in strijd zijn met leder rechts-
1*1. indien deze eigenaren de schade
»ien moeten dragen, waaraan zij geen
'huid hebben. In-dien de aannemer meent,
de gemeente aanspra-keliik is. dan moe
deze partijen daarover beslissen, doch
GRIEKENLAND.
Eerste minister Metaxas heeft een ver-
"enwoordiger van ffavas een interview
*r den internationalen toestand toege-
"an.
■Ik koester goede hoop, dat wij op weg
jn naar een ontspanning,,, aldus Metaxas.
geloof, dat Griekenland aües heeft ge-
j an, wat in zijn vermogen lag om tot die
^«panning bij te dragen.
ben er overigens vast van overtuigd, dat
Kn enkele groote leidende figuur ln
ropa voornemens is, noch het verlangen
reft om dit werelddeel ln een groot avon-
Pjtr te storten.
Het is juist, dat aan Griekenland door
[tschland de vraag is gesteld, of het zich
door Dultschland bedreigd heeft ge-
eid. Ik heb geen enkele moeite gehad om
antwoorden, dat Griekenland niet be-
I® geworden door deze groote mo-
icndneid en dat het er van overtuigd is.
ir -5 vr'endschappeliike betrekkingen, die
r-aihen beide landen bestaan, nooit ver-
,™v,en zullen, dat een dergeliike gebcur-
ckt"1 Zio11 vool'doet. U spreekt over ge-
cftten ten aanzien van een beweerd Bul-
P revisionisme. Inderdaad zie ik zelf
E 104 hJd ln sommige dagbladen. die
fciiiu van Het eerste b»lane zlin, der-
S-n a Heruchten opduiken. Ik ben er zeker
fcoft e seruohten. voor zoover ons be-
|"p'. '•'i-komen ongegrond zlin.
i./kekenland heeft, vaak verklaard, dat
Poging om die kwesties, welke be-
l?sthan\ op zHh territoriale onann
Lnaarheid op te werpen, de onmiddehHke
Besta ,5 tenzevolge zou hebben van ziin
Ln' kQenhe'd nm zich te vei*d»di<*en met
BU t-sniir i nm zien re ve»»»P'
I wenste staande middelen.'
0"xas be«'ont ziin verklaringen met te
b- Het. het Belkan-bect niet »e**an-
's "Hert de laatst» in den Balkan
-evaiien gebeurtenissen".
ITALIË.
De Albaneesche annexatie.
■ol'nl *'5ane6sche ministerraad heeft Mus-
t'dni i tot eert burger van alle
u'm- Albanië »n graaf Ciano tot eere-
Tot VaJi de staH Tirana,
an it,,!- ,senv'°ordlger van den koning
Itaiii6 Albanië is Jacomonl, tot nu
ii i.ïïraan?ch gezant te Tirana, benoemd.
'Jgt den titel luitenant-generaal.
de eischers mogen daarvan niet de dupe
worden.
De gemeente heeft door Ingenieurs een
rapport doen samenstellen, en daaruit
blijkt, dat de schade een gevolg is van het
werk van den aannemer.
Pi. wijst er nog op, dat z.l. de aannemer
de aansprakelijkheid voor het werk heeft,
omdat, Indien de voorschriften van de ge
meente niet juist zouden zijn geweest, de
aannemer zelf die had moeten verbeteren
of aanvullen.
Voor pl. staat het dus vast, dat de
aannemer aansprakelijk Is, doch daar
naast kan dc vraag worden gesteld of
dc gemeente niet mede-aansprake
lijk is.
Er werd voor den Stadhuisbouw diep
graafwerk verricht, en dus waren ingrij
pende maatregelen voor bescherm in» van
aangrenzende perceelen noodzakelijk ge
weest.
De architect der gemeente had hierop
toezicht moeten houden, doch hij liet den
aannemer ongestoord gaan. Daardoor acht
spr. de gemeente voor het gebeurde mede-
aansprakelijk: zij had tijdlger moeten in
grijpen.
Er is ln deze zaal: veel en lang onder
handeld, omdat men hoopte de Rechtbank
hierover niet lastig te moeten vallen. Toen
echter dc kwestie in den gemeenteraad
kwam, werd het verwijt gedaan dat d»
eischers niet eerder met de voorstellen wa
ren gekomen.
De onderhandelingenn hebben daarna
verder geen resultaat gehad, zoodat tot pro
ces-voeren moeet worden overgegaan.
Pl. hoopt, dat de Rechtbank het stand
punt zal innemen, dat de eischers ni°t de
dupe mogen worden.
Het standpunt der gemeente.
Mr Briët zegt dat de gemeente zegt de
schade niet te kunnen betalen, daar zij
meent dat de aannemer hiervoor aanspra
kelijk ls.
De gemeente was bereid een bepaalde
som te vergoeden, doch de bedragen die
werden gevorderd waren te hoog dan dat zij
konden worden toegestaan.
Spr. wijst op een arrest van den Hoogen
Raad dat niet alleen door het feit dat de
gemeente geen voldoende maatregelen
neemt tot bescherming van belendende
perceelen, schuld van de gemeente aanwe
zig is.
Volgens de jurisprudentie moet de aan-
mer aansprakelijk worden geacht, temeer
wanneer geen speciale voorschriften zijn
gegeven
De aannemer Ls immers geen willoos
werktuig van den aanbesteder, hij moet het
werk met verstand uitvoeren.
Voor de gemeente bestaat dus geen aan
sprakelijkheid: zij heeft een algemeene op
dracht gegeven aan den aannemer. Hij was
vrij gelaten hoe hij voorzorgsmaatregelen
meest nemen voor bc'tmder.de perceelen; in
het bestek is dit zelf opgenomen.
De aannemer wist dat hij in een omge
ving van oude huizen moest werken. De
opvatting dat met het slaan van ijzeren
wanden kon worden volstaan, noemt spr.
absurd. Toen scheuren in belendende per
ceelen gingen optreden, heeft de gemeente
dadelijk gewaarschuwd.
De gemeente heeft niet kunnen voor
zien dat de aannemer op een derge
lijke slechte wijze het werk zou uitvoe
ren. Indien de normale maatregelen
door hem waren genomen, zou deze
schade zeker niet veroorzaakt zijn,
meent pleiter.
Iedere aannemer weet dat oude hulzen
niet sterk ln de fundeering meer zijn, en
houdt daarmee rekening.
Dat had dus ook hier moeten geschieden.
De gemeente had den aannemer gewaar
schuwd dat belendende perceelen gestut
moesten worden, doch deze de deskun
dige dus! vond dat niet noodig.
De gemeente had daarom geen verdere
maatregelen kunnen nemen; wél de aan
nemer die iederen dag op het werk is. Van
begin aan heeft de aannemer onjuist ge
handeld. door de damwanden niet te stem
pelen.
De aannemer had betoogd, dat de belen
dende perceelen inwendig gestut zouden
moeten worden, doch dit sluit niet uit dat
hij de maatregelen aan den buitenkant
had moeten nemen. En dat heeft hij niet
gedaan
In verband met een interview, dat het
Leidsch Dagblad had met mr. Briët over
„inpakken" van de huizen, zegt pl. daar
mede slechts te hebben bedoeld een „scho
ren" der huizen. De gemeente had een
goeden aannemer met een goeden naam
genomen en mocht daarop dus vertrouwen.
De gemeente heeft haar phcht gedaan door
geregeld den aannemer van de omstandig
heden op de hoogte te stellen.
De aannemer pleit.
Het woord is hierna aan mr. ter Windt
die meent dat een ieder het voelde dat de
gemeente aansprakelijk was voor de ge
leden schade Mevr. Feld daagde immers
reeds op 23 October 1935 de gemeente. De
aannemer zelf stond er buiten.
Nu wordt hij aangesproken, omdat niet tij
dig de maatregelen zijn genomen die noo
dig waren, terwill indien het werk niet
zonder schade uitgevoerd kon worden, dit
niet had mogen geschieden.
De aannemer ontkent schuld; hij
mocht vertrouwen op de deugdelijkheid
van het plan der gemeente en kon niet
voorzien dat schade tijdens het werk
zou ontstaan.
Het bestek was door aan'oesteedster ont
worpen en op haar terrein uitgevoerd. Pl.
meent dus dat de aanbesteedster voor belde
omstandigheden aan-rra'-elljk is.
Indien niettem'n toch schade ontstaat,
n ls het wevk oniiltvc-rcaar.
De a. heeft de gebniiVe',<ke
voorzorgsmaatregelen genomen en kan dus
niet aansorakeliik worden gesteld Hetgeen
de aannemer zelf had kunnen voorzien, kan
niet op anderen worden afgewenteld; ech
ter het plan van dc gemeente is voor haar
eigen aansprakelijkheid uitgevoerd.
De gemeente wist dat de fundeeringen
aan de perceelen van Feld en Zandvoort
zwak waren, omdat zii de daaraan gren
zende perceelen had laten afbreken. Zii had
onder den gemeenschappelijken muur van
de perceelen een muur doen aanbrengen
voor restauratie. Daardoor zijn de percee
len Feld en Zandvoort in gevaar gebracht,
doordat er onder is gegraven en de grond
ts weggetrokken
Mr. Briët ontkent deze toedracht der
zaak.
Mr. ter Windt meent echter dat de ge
meente wist dat bedoelde perceelen in staat
van verval verkeerden en daarop had zij
moeten wijzen. De aannemer is daarop in
goed vertrouwen aan het werk gegaan,
want het ls niet de taak van hem om de
Dlannen opnieuw te gaan onderzoeken.
De plannen van den aanbesteder moeten
immers aan bepaalde eischen voldoen.
Had de gemeente de plannen overgelegd
voor onderzoek, dan zouden deze gevolgen
uitgebleven zijn.
De gemeente heeft dat niet gedaan en
eerst nadat de instorting had plaats ge
vonden Bouw- en Woningtoezicht cr in
gekend.
Pl meent dan ook. dat de gemeente niet
juist haar plannen heeft ingericht.
Inderdaad is het gewoonte dat belen
dende perceelen gestut worden. Dat dit hier
niet is geschied komt doordat de perceelen
er nog zoo goed uitzagen.
Wel zijn later nog ..beleefdheidsstutten"
aangebracht, doch di? sorteerden geen
effect
Rechter mr. Haga: „Het stutten ge
schiedde dus te laat?"
Mr. Ter Windt zegt dat indien de aan
nemer had geweten, dat de perceelen tn
zoo ongunstigen staat verkeerden, de uit
voering van het werk niet had kunnen ge
schieden, of de gemeente had die perceelen
moeten „inpakken", evenals met den ouden
voorgevel van het raadhuis is gebeurd.
Men heeft echter zoo lang laten werken,
tot de aannemer zelf dat stopzette, in ver
band met gevaar. Dc aannemers mecnen
dus in deze geen schuld te hebben.
Replieken.
Mi'. Cosman. repliceerend, zegt dat de
belendende huizen niet bouwvallig waren;
ze verkeerden in een toestand als de meeste
hulzen in Leiden. De aannemer wist dat
hij in een oud stadsgedeelte moest werken
en had daarmee dus rekening moeten
houden. Spr is het eens met het rapport
der commissie van advies, die concludeert
dat de aannemer de muren had moeten
stutten en damwanden stempelen.
Mr. Briët merkt op. dat van begin aan
de gemeente de aannemers aansprakelijk
heeft gesteld; dat wiet ook een ieder. pl.
kan zich niet geheel vereenigen mei het
rapport der genoemd» commissie, dat con
cludeert tot betalen der verzoeding door
gemeente en aannemers samen.
Een dergelijke conclusie had spr. wel
verwacht, en daarom vindt pl. het luister
dat thans volgens recht-pro»': een beslis
sing wordt verkregen.
D» plannen der gemunte waren deug
delijk: dcch was de uitvoering ervan wel
deugdelijk?
De gemeente acht da®9it niet het geva!
is geweest, en daardoorJLs de schade ont
daan.
Mr. ter Windt handhaaft onbekend te
-'in geweest met den toestand der belen
dend» perceelen. die door graafwerk ver
zwakt waren.
De ei»chers zijn eerst met d» gemeente
aan het onderhandelen geweest, en eerst
daarna l'/i Jear laW werd de aan
nemer aangesproken.
De president sluit hierna de zitting
en bepaalt de uitspraak op 25 Mei.
stond de bemanning aangetreden voor een
laatste vaarwel. Bij het havenhoofd deed
de stafmuziek van de Koninklijke marine
de O. 16 voor zijn lange reis uitgeleide met
het Wilhelmus.
Schout bij nacht Jolles met enkele an
dere marine-autoriteiten sloegen van fort
Wierhoofd het vertrek gade. Een driewerf
hoera werd uitgebracht voor de O. 16, dat
door de bemanning van den onderzeeër
werd beantwoord Onder gejuich van de
vele belangstellenden aan de kade vertrok
de duikboot uit de haven
Aanhankelijk zou dr. W. Niêuwenkamp uit
Utrecht de reis met de O. 16 meemaken voor
het doen van zwaartekrachtmetingen in den
Stillen Oceaan. Door verandering van het
reisplan, dat aanvankelijk de reis om Kaap
de Goede Hoop inhield, is hier eohter wijzi
ging in gekomen Het schip gaat nu recht
streeks via de Middellandrche Zee naar
Oost-Indië en dr. Nieuwenkamp maakt de
reis daarom niet mee.
DE UITSLAG IN ZUID-HOLLAND.
Het Centraal Stembureau voor de provin
cie Zuid-Holland heeft hedenochtend den
officieelen uitslag vastgesteld van de Sta
tenverkiezingen in deze provincie.
Hierbij bleek, dat van de officieus ver
melde gekozenen niet gekozen zijn de hee-
ren E. J. M. H. Wittenberg (r.k.) te Den
Haag, in wiens plaats komt mr. E. J. M.
H. Bolsius (r.k.) te Leiden en de heer V.
Ph. Valstar (a.r.) te Naaldwijk.
Na gehouden loting zijn alsnog gekozen
verklaard H. H. Dresselhuys (liberaal) te
Wassenaar, mevr. F. J. van Gelderen—
Droste (v.d.) te Den Haag, ir. J. Lely
(v.d.), Den Haag. J. Rooy (11b.te Dlrks-
land en P. Varekamp (v.d.) te 's-Graven-
zande.
BELEEDIGING VAN DEN STAAT.
Op last van den officier van justitie
te 's-Graverthage moet te Noorden een
onderzoek worden ingesteld ter zake het
verspreiden van pamfletten door de N.S.B.
waarin woorden zouden gesteld zijn, die
een beleedigend karakter dragen aan het
adres van onze regeering.
AANBESTEDING.
Ged. Staten der prov. Zuid-Kolland heb
ben aanbesteed het maken van den onder
bouw voor een nieuwe base uleb rug met
aansluitende betonbruggen. opritter en
toegangswegen, een en ander met bijbehoo-
rende en bijkomende werken onder de ge
meente Katwijk
De laagst inschrijving was var G. van
Dijk en Zn. te Hardinxveld voor f. 139.500.
JAN GR99TVELD OVERLEDEN.
Bekend operette-zanger.
Op 73-jarigen leeftijd ls hedenmorgen
vroeg te Amsterdam overleden de vroegere
tooneelspeler en operette-zanger Jan
Grootveld.
Jan Grootveld was een zoon van den
vroegeren decorateur van het Paleis voor
Volksvlijt, wiens bekendste leerlingen Jan
Maandag en de jonge Jan Grootveld wa
ren. Bij den brand van het Paleis v. Volks
vlijt zijn behalve de vele decors van Jan
Maandag ook nog verscheidene decors ver
nield. die van den ouden Grootveld en van
den jongen Jan Grootveld uit diens jeugd
jaren stamden.
Want heel lang is Jan Grootveld geen
decorschilder gebleven. De tooneelomge-
ving trok hem zoo zeer aan, dat hij weldra
zelf op de planken stond en geruimen tijd
met vele bekende acteurs en actrices uit
die dagen verbonden was aan de Salon des
Variétés in de Amstelstraat, vanwaar hij
overging naar Van Lier. In die dagen be
gon ook de operette in Nederland op te
komen en Jan Grootveld waagde de stap
naar het operette-tooneel, nadat hij als
overgangsvorm successen had geboekt in
enkel revues uit die dagen. Een doorslaand
succes voor hem werd zijn rol van Pietje
Puk in ..Luilekkerland".
Van 1901—1903 was Grootveld verbonden
aan het Lyrisch Tooneel en daarna gedu
rende vele jaren aan het gezelschap .'an
Paul Gabriël, dat jarenlang in het vroegere
Rembrandt-theater speelde, waar Groot
veld tezamen met Else Grassau en anderen
de hoofdrollen vertolkte. Een onnoemelijk
aantal operettes heeft hij ten tooneele ge
bracht. Nog slechts enkele Jaren geleden
trad hij op in het Theater Carré in de ope
rette Prinses Charming", wat een van
zijn laatste operette-rollen was. Ook heeft
hij eenige malen meegewerkt -aan enkele
Nederlandsche films.
EEN VERKLARING TE VERWACHTEN?
De correspondent van de Daily Telegraph
te Warschau meent te weten, dat de Pool-
sche regeering de wensohelijikheid over
weegt om nog voordat Hitler Vrijdag in den
Rijksdag zijn rede houdt, een krachtige
verklaring af te leggen, dat een gebiedende
e-isdh tot inlijving van Danzig bii Dwitsch
land door Polen met een kort en bondig
„neen" zou worden beantwoord.
Het voornemen van Polen, zich met alle
tot zijn beschikking staande krachten tegen
een wijziging van den status quo in Danzig
te verzetten, is langs diolomatieken weg aan
Don tschland medegedeeld.
Volgens den correspondent zou kort ge
leden bii een bestudeering van den toestand
in de vrije stad gebleken zijn, dat, afgezien
van nationaal-socialistische extremisten, die
niets te verliezen hebben en nog geen kwart
van de bevolking uitmaken, geen Daneigers
burgers van het Dudteche rijk wenechen te
zijn. De ontwikkeling in het Memelgebied
sedert de inlijving bii Duitsbhland hebben
een verkoelende werking op hen uitge
oefend.
DE O. 16 NAAR INDIK.
Vanochtend is onder groote belangstel
ling van de zijde van de marine zoowel als
van de burgerbevolking, de O. 16 naar
Nederlandsch Oost-Indië vertrokken.
Om halftien werd door den marine-com
mandant, schout bij nacht Jolles, de laat
ste inspectie aan boord gehouden.
Om half elf had het vertrek bij de Atjeh-
loods plaats. Aan boord van de verschil
lende schepen, die in de buitenhaven lagen,
is de waarde van de Nederlandsche effecten-
portefeuilles aanzienlijk verminderd. De Am-
sterdamsche beurs heeft de laatste weken des
niettemin een goed bewijs van haar weerstands
vermogen aan den dag gelegd en tevens doen
uitkomen dat de innerlijke positie van de
markt bijzonder sterk is. Wanneer voorheen
reacties, als de laatste maanden zijn meege
maakt. voorkwamen, dan gaf dit onmiddellijk
aanleiding tot omvangrijke executies en dag
in dag uit werden alsdan in de hal van de
koopmansbeurs, waar deze executies werden
gehouden, lange lijsten opgehangen, vermel
dende de fondsen, welke noodgedwongen moes
ten worden geveild. Van executies is thans
echter geen sprake geweest. Dit houdt hier
mede verband, dat slechts een gering percen
tage van de loopende effectenposities met ge
leend geld is gefinancierd en dat bovendien
voor de posities, welke met vreemd geld zijn
opgebouwd, nog een behoorlijke overdekking
aanwezig is. Tevens blijkt uit een en ander,
dat het' fondsenmateriaal hier te lande zich in
sterke handen bevindt. Hoewel de stemming
de laatste dagen op de effectenbeurzen veel
was verbeterd, was de handel nog van kleine
afmetingen. De politieke spanning ls wel ver
minderd. maar de toekomst is nog te onbe
rekenbaar. dan'dat verwacht kan worden, dat
groote engagementen zullen worden aangegaan.
Geringe affaire is overigens geen verschijnsel
dat zich alleen op de beurs te Amsterdam
voordoet, want ook in het buitenland wordt
ten opzichte van de fond6enmarkten een terug
getrokken houding aan den dag gelegd. Een
goed voorbeeld hiervan wordt geleverd door
Wallstreet, waar het aantal verhandelde ana-
deelen Zaterdag j.l. niet meer dan 155.000 be
droeg. hetgeen beteekent. dat de handel in
-Wallstreet feitelijk geheel tot stilstand was
gekomen.
De middagbeurs.
De nieuwe week werd op de Amsterdamsche
effectenbeurs op zeer kalme wijze ingezet. In
den politieken toestand was geen verandering
gekomen en de toestand blijft even onzeker als
te voren. Dit neemt echter niet weg, dat de
spanning aan het verminderen is en het accu-
te oorlogsgevaar min of meer op den achter
grond geraakt. Het vertrouwen is echter nog
niet teruggekeerd en ten opzichte van de effec
tenbeurs houdt men zich afzijdig. Ook heden
werd ten opzichte van de markt zeer voorzichtig
te werk gegaan. De affaire was van geringe pro
porties en verscheidene toonaangevende aan-
deelen gaven nauwelijks affaire te zien. De
koersen waren nauwelijks of niet veranderd en
daarbij was de marktontwikkeling eenigszins
onregelmatig. Enkele fondsen trokken een
kleinigheid aan en andere daarentegen ver
toonden eenige weifeling, maar een gepronon
ceerde tendenz kon niet worden opgegeven.
Bovendien waren de fluctuaties, die onder
beurstijd werden meegemaakt, te gering, dan dat
daaruit gevolgtrekkingen konden worden ge
maakt. Op de lokale markt werden Koninklijken
aanhoudend in een open hoek verhandeld, waar
bij de beweging, die zich ontwikkelde, meer
schijn dan werkelijkheid was, want alles wel be
schouwd werd niet druk zaken gedaan. Bij de
opening werd gehandeld op ongeveer het peil
van de vorige slotkoersen, waarna onder beurs
tijd een lichte afbrokkeling viel waar te nemen,
die voornamelijk moest worden toegeschreven
aan de geringe lust om de kleine hoeveelheid
materiaal, die per saldo te verwerken viel, op
te nemen.
Suikeraandeelen waren vast gestemd. H.V.A.'s
tipten even beneden de 400%-grens, maar kon
den zich nadien toch weer verheffen. Verschil
lende minder courante soorten werden hooger
genoteerd. De handel was gering.
De Tabaksafdeeling lag verlaten. Voor de Su-
matra-aandeelen kwamen de noteeringen op
stelsellooze wijze tot stand en de koersen hiel
den verband met de toevallige marktpositie van
ieder aandeel op zichzelf.
In Rubberaandeelen was maar weinig te doen.
Amsterdam Rubbers openden prijshoudend, lie-
oen een kleinigheid naar boven, maar gaven in
het verdere verloop van de markt nauwelijks
blijk van aanwezigheid.
De scheepvaartafdeeling was stil. prijshou
dend. en zonder koersvariaties van bëteekenis.
De handel in Industrieelen was van minimale
afmetingen: waarbij de koersen zoo goed als
onveranderd bleven.
Een uitzondering werd echter gevormd door
de Fokkeraandeelen. die wederom tamelijk
groote variaties te zien gaven, maar zich des
niettemin verder konden herstellen van de
recente verliezen.
Voor de Amerikaansche fondsen bestond
maar matige belangstelling. De stemming was
prijshoudend en diverse van de meest gang
bare aandeelen konden zich een fractie verbe
teren. De beleggingsmarkt was stil. De Neder
landsche staatsobligatiën gaven slechts onbe-
teekende koersafwijkingen te zien.
De geldmarkt vertoonde een verdere ontspan
ning in zooverre de prolongatiekoers daalde tot
1 pet. Hiermede werd weerspiegeld dat er ruim
schoots gelden beschikbaar zijn. De vraag voor
prolongatie was echter onbeteekenend.
BUÏTENLANDSCH EIGENDOM
BESCHADIGD.
Bij een Japanschen luchtaanval op
Foetsjau, Vrijdag j.l., is buitenlandsch
eigendom zwaar beschadigd. Een Duitsch
warenhuis is geheel vernield, het Ameri-
kaansche ziekenhuis is getroffen en het
douanegebcuw is gedeeltelijk vernield en
ook een Britsch handelshuis werd getrof
fen.
Verder wordt vernomen, dat Japansche
oorlogsbodems nabij Foetsiau vier schepen
hebben aangehouden, waaronder het Brit-
sche schip ..Seistan" en het Noorsche
schip „Prosper". Het Noorsche schip is
naar Formosa geleid. De Britsche torpedo-
Jager „Scout" heeft een gewapende wacht
aan boord van de „Seistan" gezonden om
een herhaling te voorkomen.
Men zie voor Nagekomen Berichten pag. 1
van het Vierde Blad.
De ruggegraat van elk goed
reclame-plan
AMSTERDAM. 24 April.
De vrees voor oorlog is onmiskenbaar aan het
verminderen en de beurzen hebben hun zelf
vertrouwen voor een gedeelte teruggekregen.
In de afgeloopen week viel op de meeste
fondsemnarkten en niet het minst te Amster
dam. doorgaans een goed prijshoudende stem
ming waar te nemen en een klein gedeelte van
de koersverliezen, welke onlangs werden gele
den, konden worden ingehaald.
Wanneer de tegenwoordige noteeringen echter
worden vergeleken met die van slechts enkele
maanden geleden, dan moeten nog aanzienlijke
verschillen worden opgeteekend. Alles by elkaar
WISSELKOERSEN.
Londen 8.81 11/16: Berlijn 75.55; Parijs
4.98 7/8; Brussel 31.67»Zwitserland 42.25;
Kopenhagen 39 37» Stockholm 45.45; Oslo
44.32'/.; New-York 1 88 3'8. Lire Bank
papier '6.
Prolongatie 1 Part. disc. 1 3/8l'A
Daggeld °/d.
Registermarken 27 3/4; Handels Sperr-
marken 7 5/8; Reismarken 451/»; Bank
papier 24.
AMSTERDAM. 24 April 1939 Aangeroerd
411 vette koeisn. Ie kwal. 7080: 2e kwal. 60—
68; 3e kwal. 5058 per kg. slachtgewicht. 70
melk- en kalfkoeien 180—260 per stuk. 61 vette
kalveren. 2e kwal. 50—56: 3e kwal. 4048 per
kg. levendgewicht. 213 nuchtere kalveren 450
750; 84 schapen 2022; lammeren 1519 per
stuk. 429 varkens: vleeschvarkens. wegende van
90—110 kg. 56—57; zware varkens 55—56; vette
varkens 53—54 per kg. slachtgewicht. Aange
voerd 3 wagons.
BOSKOOP, 22 April. „De Boskoopsche vei
ling" Rozen per bos: Pechtola 7086 ct.;
Wendlanc 55—68 ct.; Duisburg 45—73 ct.; Briar-
clif 47—58 ct.; Butterlly 65—78 ct.; Wilh. Kor-
des 2935 ct.: Rosalandia 40—60 ct.; Florex
5777 ct.; Edith Helen 6580 ct.; August Noach
3045 ct.
Diversen per bos: Magnoliabloemen 2536 c.;
Rhodoaendronbloemen 5060 ct.; idem Pink
Pearl 7090 ct.; Clematis Prins Hendrik 1.50
—1.90.
LEIDSCHENDAM. 22 April 1939. Engelsche
komkommers le soort f.11—13; idem 2e soort
7—9: idem. 3e soort 46; Kropsla le soort 4.70
6.50; idem 2e soort 1.803.50; Stoof sla 6—9;
Bloemkool le soort 1419; idem 2e soort 710:
Tomaten, midd. 3334; idem groote ronde 34
35: idem 2e soort 3032: idem bonken 28
29; Andijvie per kg. 4 kilo 7385; Spinazie 4
'kilo 8—16; Postelein 11.50—14.60; Raapstelen
1—1.20; Rabarber per 100 bos 3.504.20; Sny-
boonen 74—79; Radijs 1.50—2.10; Prei 16.30—
17.50; Seldery 1.30—1.40.
ROTTERDAM. 24 April. Veemarkt Aan
voer 741 vette runderen, 248 vette kalveren, 33
nucht. kalveren, 250 schapen 28 lammeren ">18
varkens. Per Kg.. Vette koeien 72, 58. 36—46;
Vette ossen 66. 56. 54—48; Vette kalveren 110,
I 90. 60—75; Varkens dev. gew.) 47. 46. 45; Scha
pen 48. 43. 32. Per stuk: Schapen 24. 19, 16;
I Zuiglammeren 9, 1, 4.