MARKIEZEN/^
De nood in den Tuinbouw
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 22 April 1939
Zesde Blad No. 24256
D,
DE JTANDVAfTIGE
TINNEN fOLDAAT
80ste Jaargang
Pluimveeteelt niet
ongunstig
Buitenland
Sir Smediey (rook wil Hitler
en Mussolini uiinoodigen
Een lezing van
lord Baldwin te Toronto
Berichten vorige oplage
Binnenland
Rede van minister Steenberghe.
In zijn laatste radiorede omtrent de
jandbouw-crisispoUtiek besprak de minister
van Economische Zaken den tuinbouw, de
sierteelt, de pluimveehouderij en de vis-
scheri).
Daar de tuinbouw zich hier te lande ln
de jaren vóór de crisis juist sterk had uit
gebreid, was de slag, die deze bedrijfstak
door de ultvoerbelemmeringen ondervond,
wel zeer groot: ln 1935 bedroeg de uitvoer
waarde van groenten en fruit, welke ln
1929 bijna 90 millioen gulden beliep, nog
slechts 27 millioen gulden, een achteruit
gang dus tot 1/3.
Werd aanvankelijk getracht door over
gangsmaatregelen als credletverleening en
eenlge steunultkeering, hulp te bieden, in
1933 was het wel duidelijk, dat hiermede
niet kon worden volstaan en alleen een
geheel samenstel van maatregelen den
tuinbouw kon redden
Om te beginnen werd de teelt van groen
ten beperkt, ten einde althans vermeer
dering van den aanvoer te voorkomen.
Behalve de benallng van minimumprij
zen was het stellen van kwallteltseischen
een belangrijke maatregel, die den tuin
bouw ten goede is gekomen.
Om den uitvoer zoo doelmatig mogelijk
te doen geschieden, werd een groot deel
daarvan in handen gelegd van de Neder-
landsche groenten- en frultcentrale. een
door de regeering ingesteld lichaam.
Ook met betrekking tot den Invoer van
groenten en fruit ztin maatregelen geno
men Een Invoerheffing wordt geëischt,
om te beletten dat het bultenlandsche
product de markt zou overstroomen. Uit
de opbrengst van deze heffing worden voor
een deel de financteele toeslagen aan den
tuinbouw betaald, waarvoor tot dusverre
jaarlijks pl.m. 12 millioen gulden noodlg
is geweest.
Ondanks dezen steun is de toestand
hi den tuinbouw door verschillende
oorzaken nog steeds moeilijk. Door dc
slechte jaren zijn de reserves der tuin
ders verzwakt, zoodat zij bij misoogst
vaak in moeilijkheden komen. Hoewel
het beginsel van de landboutv-erlsis-
wet: toeslagen op het product, in het
algemeen steun verleening in derge
lijke gevallen niet toelaat, is, voor zoo
ver dit eenigsiins ln het kader der
steunregeling mogelijk was, in geval
len, waarin tuinders ln bijzondere
moeilijkheden zijn komen te verkee-
ren, wel eens een tegemoetkoming ge
geven. Onlangs nog zijn dergelijke
steunuitkeerlngen aan den tuinbouw
gedaan.
Wat de toekomst van den tuinbouw
betreft, vestigde de minister de aan
dacht op den toegenomen afzet in ei
gen land. Grootere afzet is echter zeker
nog mogelijk, terwijl alle energie moet
worden aangewend om nieuwe afzet
gebieden te vinden, waarbij verbete
ring van de kwaliteit en doeltreffen
de samenwerking tusschen telers en
exporteur» noodlg zijn.
De sierteelt en pluimveehouderij.
Ook bij de bloembollenteelt, de boom-
til bloemkweekerlj lag de oorzaak van den
achteruitgang tijdens de crisisjaren hoofd
zakelijk in de sterke vermindering van den
uitvoer. In deze bedrijfstakken werden
eveneens de oppervlakten waarop men
®ag telen beperkt.
Door toeneming van den uitvoer is de
positie van de bloembollenteelt de laatste
jaren iets verbeterd en er is goede kans,
dat de maatregelen voor dit bedrijf spoe
dig door de regeering kunnen worden over
gedragen aan het bedrijf.
Ook voor de pluimveehouderij werd het
6 a 7 jaar geleden noodlg, hulp te bieden.
Een teeltregeling was hier ook al daarom
geboden, aangezien de pluimveehouderij,
altham het onderdeel daarvan dat zich
met het kunstmatig uitbroeden van eieren
bezig houdt, als het ware uit haar krach
ten dreigde te groeien.
Door beperidng van het aantal broed
machines en bepaling van het aantal eie
ren dat in een machine mag worden uit
gelegd. wordt nu sedert een 5-tal Jaren
een te groote uitbreiding van den pluim-
I veestapel en de elerproductle voorkomen.
De erkende fokkers staan onder regel-
I matig toezicht. Door selectie van de die
pen wordt zooveel mogelijk bevorderd, dat
1 alleen het goede pluimvee wordt aange-
I houden, terwijl de maatregelen ook een
I prikkel bevatten, dat het materiaal van de
I fokkers zooveel mogelijk voor verjonging van
|den pluimveestapel wordt gebruikt Door
I een en ander ls een grootere elerproductle
I per dier bereikt.
De toestand in de pluimveeteelt is de
I laatste jaren niet ongunstig, hetgeen voor-
I a' te danken is aan het herstel van den
uitvoer, welke ln 1936 zelfs grooter was
I dan ooit te voren.
De maatregelen voor de vtaseherij.
Overgaande tot de bespreking van de
I vixscherij, waarvoor de steun ook op grond
I van de landbouw-crisiswet wordt verleend,
I herinnerde de minister aan de machtige
I positie, welke de Hollanders als zeevarend
I volk innamen, waartoe de visscherij in ze-
I ,C1? z'n Óen grondslag heeft gelegd.
-ter. 'oreer, volg ens zijn de laatste 5 jaar
I ™or de verschillende vormen van vlssche-
Ij'J regelingen getroffen. De minister gaf
I voor enkele van de bedrijfstakken een kor-
ITe m'eenzetting daarvan.
het voor een zeer wisselvallig be-
1° als de visscherlj noodlg is over een
I S Zetgebied met zeer ulteenloopende
I van u,beschikken, bracht het verlies
I bp? bjkiteniandsch afzetgebied voor dit
Bii a bijzondere bezwaren mede.
zaan r ,st€irimaatregelen is ervan uitge-
lecfti'id 'loot, waarvan de gemiddelde
I )d zeer hoog ligt, gemoderniseerd
moest worden ter verlaging van de be
drijfskosten. Daartoe zijn zeer oude en
reeds lang opgelegde vlsschersschepen uit
de vaart genomen en later gesloopt, waar
voor uit het landbouwcrtslsfonds een
slooppremle werd verleend.
Ook bij de visscherlj werd steun op het
product verleendde reeders ontvangen
een kleinen toeslag op de besomming ter
tegemoetkoming ln de bedrijfskosten.
Kennelijk doelende op het vaak gehoor
de bezwaar, dat vlsch zoo duur is, wees de
minister erop, dat dit bezwaar ln minder
sterke mate gevoeld zou worden, indien de
vraag der consumenten zich meer richtte
op de soorten, welke op een bepaalden dag
in voldoende mate verkrijgbaar zijn.
Ook de haringvisscherij, welke zoowel
voor versche als gezouten haring voor een
groot deel op den uitvoer aangewezen is,
behoefde steun toen ln 1933 de prijzen
daalden, terwijl de capaciteit van de ha
ringvloot juist was uitgebreid. De produc
tie werd daarom beperkt, terwijl credieten
werden verleend om bij groote najaars
vangsten haring tijdelijk uit de markt te
nemen ter voorkoming van een plotselinge
inzinking. Verder ls het uitvaren der sche
pen zoodanig geregeld, dat de aanvoer van
nieuwe haring geleidelijk geschiedt. Ook
hier zal het van de ontwikkeling van den
uitvoer afhangen of de haringvisscherij
weer betere tijden zal beleven.
Door Instelling van het, verkoopkantoor
voor garnalen werd aan de moeilijkheden
bij de garnalenvlsscherij het hoofd gebo
den. Door middel hiervan wordt aan de
visschers onder bepaalde voorwaarden een
minimumprijs en een steuntoeslag voor de
afgeleverde consumptie-garnalen gegaran
deerd
De minister eindigde deze vierde rede
met den wensch. dat hij er ln geslaagd
zou zijn, duidelijk te maken, dat de land
bouwcrisismaatregelen voor ons volksbe
staan noodzakelijk zijn geweest en nog
zijn.
DE VERKIEZINGEN VOOR DE
PROVINCIALE STATEN.
Uit de gedetailleerde opgave van de in de
provincie Drente uitgebrachte stemmen
blijkt, dat ln den kieskring Assen op de
lijst van de Christelijk Historische Unie
voldoende voorkeurstemmen zijn uitge
bracht op den tweeden candidaat Als ge
volg hiervan ls in de provincie Drente van
de Christelijk Historische Unie niet geko
zen de heer H van Dtik te Assen, maar de
heer J. A. Kramer te Assen.
Met ingang van 14 Mei 1939, Is her
benoemd tot burgemeester der gemeente
Zevenhoven, de heer W J. Bocxe. secretaris
dier gemeente.
Aan ds. P. A. A. Klüsener, pred. te
Bodegraven, is op zijn verzoek eervol ont
slag verleend als reserve-veldprediker voor
den tijd van oorlog bij het leger te velde.
ANTI -DUITSCHE UITSPATTINGEN
IN POLEN.
Het Dultsohe Nieuwsbureau meldt, dat
de anti-Duitsche bedrijvigheid van den
Poolsöhen Wesfcbond „door de propaganda,
welke gevoerd wordt, aangewakkerd wordt"
Het D.N.B. somt verscheidene gevallen op
van het inwerpen van de ruiten bij Duit-
eohers en vernieling van Duitsche eigen
dommen. Ook werd volgens genoemd bureau
een 16-jarige Dultsohe jongeman, daar hij
zich van de Duitsche taal bediende, overval
len en zwaar gewond.
Het conservatieve lid van het Britsche
Lagerhuis, sir Smedley Crook, zal Dinsdag
den minister-president vragen of hij. in
verband met de boodschaD van Roosevelt
en het werkelijk verlangen naar vrede van
de mogendheden, de mogelijkheid wil over
wegen Hitler en Mussolini uit te noodlgen
naar Londen te komen om hun verlangens
te bespreken, teneinde het wantrouwen
weg te nemen, dat ln den geest van deze
dictatoren zou kunnen bestaan.
OVER ENGELAND EN HET RUK.
835
(Ingez. Med.)
Onderstaande berichten werden reeds ln
eeD deel van onze vorige oplaag geplaatst
DE TSJECHISCHE NATIONALE RAAD.
De nieuwe Nationale Raad voor Tsjecho-
Slowaklje heeft zijn organisatie-vergade
ringen beëindigd De leus van den raad is
„een vrij Tsjecho-Slowakije ln een vrij
Europa". Vijftien vertegenwoordigers van
de groote Tsjecho-Slowaaksche groepen in
de Ver. Staten, waarvan drie lid waren
van den eersten raad. welke in 1918 de
onafhamkelijksheids - verklaring opstelde,
hebben een leidend bureau benoemd. Zij
hebben president Benesj hun steun ver
zekerd. De zetel van het bureau zal te Chi
cago zijn. Men zal gelden verzamelen en
trachten alle Tsjecho-Slowaken ln de ge-
heele wereld te vereenigen ln een groote
organisatie. Eere-voorzitter is John Cer-
venka te Chicago en voorzitter J. Zmrhal.
Beiden waren lid. van den Tsjecho-Slowaak-
schen Raad van 1918.
De Britsche oud-premier lord Baldwin
heeft gisteren ln de universiteit van To
ronto een lezing gehouden over Groot-Brit-
tanmë en het Britsche rijk.
Ealdwin betoogde o.m dat tegengestelde
ideologieën in Groot-Brlttannle geen bin-
nenlandsch gevaar zijn. Als ik mij goed
herinner, zeide hij. zegt Hitier ergens in
„Meln Kampf". dat de democratie de voor-
looper is van het Marxisme. Ik oordeel
niet over andere landen, doch in Engeland
is het bestaan van onze democratie de
beste waarborg ertegen, die wij kunnen
hebben.
Na de geschiedenis van Groot-Brittannlë
te hebben nagegaan, beschreef Baldwin
het Engelsche karakter. De Engelsche bij
bel was volgens hem een der voornaamste
sleutels tot het Engelsche karakter. Wel
licht. aldus Baldwin, is dit ook de verkla
ring voor de beschuldigingen van schijn
heiligheid en trouweloosheid, die zoo dik
wijls tegen ons zijr ingebracht. Zelfs he
den ten dage vraagt de Engelschman zich
voortdurend af, of hij, individueel of in
nationaal opzicht, goed doet, en wanneer
hij, zooals zoo vaak gebeurt, iets verkeerds
doet, wordt hij, niet onnatuurlijk, gebrand
merkt als een schijnheilige. In de praktijk
zijn de Engelschen een goedhartig volk. Zij
willen met de geheele wereld ln vrede le
ven en kunnen niet lang haten.
Sprekende over het Britsche rijk zeide
Baldwin, dat de werkelijke band, die het
bijeen houdt, is het hebben van gemeen
schappelijke idealen, de liefde voor de vrij
heid in haar hoogste beteekenis en het
nastreven van den vrede Baldwin zeide.
persoonlijk ervan overtuigd te zijn dat
fascisme of communisme in Engeland nooit
een kans maken.
Vraagt thans prijs.
MOLENSTEEG 27 - Tel. 1375 (na 6 uur 3247)
3504 (Ingez. MedJ
DE STAKING IN DE AMERIKAANSCHE
STEENKOOLINDUSTRIE.
Perkins bij Roosevelt.
De minister van arbeid, miss Franciss
Perkins heeft gisteren een onderhoud ge
had met president Roosevelt teneinde te
spreken over de geuite dreigingen om in
het geheele land een staking in de steen
koolindustrie teweeg te brengen. Het schijnt
dat president Roosevelt voornemens is per
soonlijk in te grijpen, indien men niet
spoedig over het doode punt heenkomt,
waarop de onderhandelingen thans ge
raakt zijn.
DE STICHTING VAN ROME.
In geheel Italië en het keizerrijk is gis
teren de 269e verjaardag gevierd van de
stichting van Rome. Tevens ls het heden
het nationale feest van den arbeid. Er heb
ben verschillende plechtigheden plaats,
waarbij arbeidsdecoraties en pensioenuit-
keeringen worden verleend en openbare
werken worden ingewijd.
HANDELSVERDRAG TUSSCHEN MEXICO
EN ITALIË.
Tusschen Italië en Mexico is een verdrag
gesloten, waarbij Mexico 3000 ton Italiaan-
sche kunstzijde af zal nemen, welke Mexico
zal betalen met een hoeveelheid petroleum
ter waarde van 3.500.000 dollar.
Men merkt op. dat deze hoeveelheid
kunstzijde dezelfde is als tot nu toe door
Italië werd uitgevoerd naar Mexico. Er is
dus niets veranderd dan de wijze van be
talen.
Verder wordt vernomen, dat Mexico zich
gereed zou maken met Duitschland te on
derhandelen over het afnemen van pa
pier en machines tot het maken van papier
legen betaling van petroleum ter
waarde van acht millioen dollar.
e ruggegraat van elk goed
reclame-plan
DAGBLADRECLAME
DINER TER EERE VAN MR. BARON
VAN WIJNBERGEN.
In verband met het bereiken 'op 8 Maart
j.l.) van den 70-jarigen leeftijd door mr. A
I. M. J. baron van Wijnbergen, oudlid van
de Tweede Kamer en gewezen voorzitter
van den centralen raad van beroep te
Utrecht, is eergisteravond in hotel Wittebrug
te 's Gravenhage een aan hem en zijn
vrouw uit parlementaire kringen aangege-
boden eeremaaltijd gehouden. Het was den
dag tevoren juist 35 jaar geleden, dat de
heer van Wijnbergen zijn intrede in de
Tweede Kamer deed, van welk college hij
tot 8 Mei 1933 lid ls gebleven.
Tot de 35 aanzlttenden behoorden de mi
nisters Colijn, van Dijk en de Wilde, staats
raden Aalberse en Schokking, oudmi
nisters Deckers, Reymer en Rutgers, de
voorzitter van de Tweede Kamer, mr. van
Schaik en het op dezen dag (20 April) 89
jaar geworden Eerste Kamerlid jhr. mr.
A. F. O. van Sasse van Ysselt, die inder-
tijd vele jaren te zamen met mr. van Wijn
bergen zitting heeft gehad in de Tweede
Kamer.
CePvrlfM P. I. B Bp. 6 Cppinhppp,
Plotseling kwam er een groote waterrat op den soldaat af. Deze woonde onder de gootplank en vroeg: „Heb jij eee pas-?
mede, anders kan ik je niet toelaten."
DE OPGEBRACHTE BELGISCHE
VISSCHERSSCHEPEN.
houden Belgische vlschkotters zijn ter be
schikking gesteld van den Schevenlngschen
waterschout, den Haagschen hoofdcommis
saris van politie
Krachtens een K. B. van 1889 moeten de
opvarenden een cautie storten van drie
honderd gulden voor elk schip en boven
dien een bedrag van zestig gulden per schip
ter vergoeding van eventueel aan den
vlschstand aangerichte schade. Na het von
nis van den kantonrechter wordt de even
tueel opgelegde boete afgetrokken van deze
bedragen, waarna de rest langs dlplomatie-
ken weg aan de eigenaars word overge
maakt.
De visschers hebben zich in verbinding
gesteld met het gezantschap te Den Haag,
daar zij niet over de noaalge gelden be
schikken.
DOODELIJK ONGEVAL.
Bij het verrichten van werkzaamheden,
bestaande ln het transport van zand, is ln
de duinen, aan het einde van de Kwartel
laan te Den Haag gisterochtend te kwart
voor twaalf de 39-jarige werkman A de J.,
wonende aan de Scholstraat 67, te Scheve-
nlngen, door het kantelen van een lorrie
zoodanig aan het hoofd getroffen, dat hij
vrijwel op slag werd gedood. Een onderzoek
naar de oorzaak is Ingesteld.
MILITAIR ATTACHÉ TE BERLIJN.
Maar de tinnen soldaat zweeg en hiold z'n gev.-eer nog wat vaster
omklemd. De boot dreef verder en de rat zwom haar achterna.
Het beest knarste van woede met de tanden en riep tegen de
stokjes en strootjes: „Houdt hem tegen, houdt hem tegen. Hij
heeft geen tol betaald en zjjn pas niet laten zien!" Steeds sterker
werd de stroom en reeds kon de tinnen soldaat het daglicht zien.
Maar tegelijkertijd hoorde hij een sterk gebruis, sterk genoog om
een dapper man te doen schrikken. Zijn bootje dreef naar de plek,
waar de goot in de gracht uitmondde. Och, daar zou hij dus moeten
verdrinken. Stil houden was onmogelijk. En weer hield de soldaat
zich zoo stijf als hij kon. Niemand zou later kunnen zoggen, dat
hy met de oogen geknipperd bad.
Bij Kon. Besluit is met ingang van 16
April j.l. benoemd tot militair-attaché bi.1 j
het Nederlandsche gezantschap te Berlijn.
de majoor G. J. Sas. van den generalen I
staf. zulks in de plaats van den kapitein I
B. R. P. F. Hasselman. die eervol van zijn i
I functie is ontheven.
Drie-, viermaal draaide de boot om haar as. Toen was ze tot aan
den rand met water gevuld. De soldaat stond tot aan den hals in
het water. Steeds dieper zonk het bootje, want het papier werd al
maai* slapper. Daar spoelde het water den soldaat over t hoofd.
Toen dacht hij aan 't danseresje, dat hij wel nooit meer zou terug
zien. En in zijn ooren hoorde hij het liedje: „Vaarwel, krijgsman,
trek ten strijde, om den dood te vinden." Daarna ging het papi«r
stuk en de soldaat zonk weg in de diepte.
