STADSNIEUWS VRIJDAG 21 APRIL 1939. No. 24255 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt üOsie Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Benoemingen aan de Leidsche Universiteit Werkende dienstplichtigen Dit nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD verwacht LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. •- Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. -A v Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gewétlgd zljnf per 3 maanden f. J.39 per week V.f. 0.13 Franco per post f.2:35 per 3' maanden 4 portokost en.' (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.t VAN PROF. KUIPER EN Dr. TINBERGEN. Dr. F B. J. Kuiper, die zooals wij giste ren meldden, bij K. B. van 17 dezer met In gang van 18 September a.s. benoemd is tot gewoon hoogleeraar in de faculteit der let teren en wijsbegeerte aan de Rijksuniver siteit alhier, om onderwijs te geven in het Sanskrit en zijn letterkunde en de Indische oudheidkunde, waar hij prof. dr. J. Ph. Vogel als zoodanig opvolgt, is 7 Juli 1907 ln Den Haag geboren. Hij werd als student in de letteren aan de Leidsche universiteit In geschreven in 1924. In 1928 deed hij cum laude candidaatsexamen ln de klassieke letteren en ln 1929 ln de Arische taal en letterkunde eveneens cum laude. Na ln Juni 1934 zijn doctoraal examen te hebben ge daan. promoveerde hij nog geen twee we ken later op het proefschrift getiteld: „Die Indo-Germanischen Nasalprasentia". Ook den doctorstitel verwierf hij cum laude. Na zijn promotie vertrok hij naar Indlë, waar hij als leeraar aan de Carpentier Alting Stichting te Batavia verbonden werd. Verschillende wetenschappelijke bijdra gen van zijn hand verschenen ln de Mede- deelingen der Kon. Nederlandsche Acade mie van Wetenschappen. Dr. Nikolaas Tinbergen, die werd be noemd tot lector in de faculteit der wis- en natuurkunde aan de Rijksuniversiteit al hier, om onderwijs te geven ln de experi- menteele en propaedeutische dierkunde, werd op 15 April 1907 te Den Haag geboren. Hij volgde de HBS. 5-j. aan de Stadhou derslaan aldaar en studeerde vervolgens biologie aan de Rijksuniversiteit alhier. Hij promoveerde op 12 April 1932 op een dis sertatie getiteld „Ueber die Orientlerung von Phllanthus triangulum Fabr" Van Juli 1932 tot September 1933 ver toefde hij op Oost-Groenland als deelne mer aan de Nederlandsche expeditie voor het Internationale Pool jaar 1932'33, voor het doen van onderzoekingen aan verschil lende arctische diersoorten. Voorts werkte hU voor voortzetting van studies in het voormalige Oostenrijk 11937) en in de Vereenigde Staten van Noord- Amerika (1938). Dr. Tinbergen publiceerde een aantal studies over analyse van het ge drag van dieren in Nederlandsche, Duitsche en Amerikaansche vaktijdschriften. DE A.S. RAADSVERKIEZINGEN. Het advies der R.K. lijst. Het advies voor de candidaatstelling der R.K. lijst voor de as. gemeenteraadsver kiezing, waarover a.s. Zondag zal worden gestemd, ziet er als volgt uit: 1. Th. B. J. Wllmer, 2. mr. A. F. L. M. Tepe, 3. Th. M. W. Bergers, 4. H. Lombert, 5 J. A. M. van Oyen, 6. Mr. H. F. A. Don ders, 7. H. L. J. Tobé, 8 A. van Dijk. Verder vermeldt de lijst de namen van W. I. J. Burghouwt, P. J. Coster, Ph. van der Drift, D. Haverkorn, A. Langeveld, J. H. A. Manders en C. P. W. Schinck. R.K. VOLKSBOND AFD. LEIDEN. Jaarvergadering. Gisteravond hield de afdeeling Leiden van den R.K. Volksbond haar 44ste jaar vergadering in het Bondsgebouw. De opkomst was, zooals de voorzitter de heer Neijhuis ln zijn openingswoord op merkte, niet bijster groot te noemen. Spr. wilde bij den aanvang der vergadering zijn genoegen uitspreken over den uitslag van de gehouden stemming voor de Provin ciale Staten. Er was een verzoek binnengekomen om zooveel mogelijk medewerking te willen verleenen aan de cursussen tot opleiding van vrijwilligers voor brandweer- en E.H B.O -diensten bij luchtaanvallen. Vervolgens was het woord aan den secre taris, den heer Haverkorn voor het voor lezen der notulen en het uitbrengen van een uitgebreid jaarverslag, dat een duidelijk beeld gaf van de belangrijkste werkzaam heden door den Bond in het afgeloopen jaar verricht. Uit dit verslag, waarvoor de secretaris aan het slot een dankbaar ap plaus der vergadering en een bijzonder dankwoord van den Voorzitter in ont vangst had te nemen, bleek, dat het leden tal, dat aan het eind van het vorig ver- eeniglngsjaar 1355 bedroeg, nagenoeg sta biel is gebleven. Het verslag van den penningmeester den neer Kruiff vermeldde aan inkomsten f. 5391.55 en aan uitgaven f. 4946.91, zoodat de boeken met een batig saldo van f. 444.44 werden afgesloten. Ook deze functionaris ontving een woord van dank voor zijn zuinig en accuraat be heer: hem werd na verslag der kaseommis- sie décharge verleend. De bestuursverkiezing had tot resultaat, nat dp twee aftredende leden, de heeren Bull en D Haverkorn werden herkozen en voor de aftredenden, die zich niet her- kiesbaaf hadden gesteld, werden gekozen ue heeren L. J. Streefland, B. A. Klein en J- A. M. van Oyen. De drie afgevaardigden naar den Centra le Raad, welke op 15 Mei a.s. te Amsterdam tal worden gehouden zullen door het be stuur worden benoemd. De agendapunten voor de Centrale Raadsvergadering gingen zonder noemenswaardige bespreking onder den hamer door. Na de rondvraag die geen nieuwe ge zichtspunten opende, volgde sluiting. AAN VERWONDINGEN OVERLEDEN. De 17-jarige M. B. W wonende in de Thorbeckestraat alhier, die. gelijk gisteren vermeld, het slachtoffer werd van een ern stige aanrijding onder Wassenaar. Is aan zijn verwondingen overleden. HULP AAN CHINA. De collecte voor China, welke morgen alhier wordt gehouden, zal worden ge steund door het Muziekcorps van de Leid sche Politie, dat van 1012 uur een rond wandeling door de stad zal maken. 's Middazs zal op het parkeerterrein aan de Steenstraat en daarna op de Niewstraat Mi de Hooigracht, een uitvoering worden gegeven van den drakendans. Deze uitvoe ring wordt gegevendoor Chineezen, die daarvoor uit Rotterdam overkomen. Het Leidsche publiek zal door deze open bare uitvoering in staat worden gesteld ken nis te maken met een der merkwaardigste uitingen van de Chineesche cultuur. Deze uitvoeringen zullen plaats vinden tusschen 26 uur ln den namiddag. BUITENGEWOON TOONKUNST CONCERT ZOO NOODIG ZULLEN WERKLOOZEN HEN VERVANGEN. Namens den minister van Defensie maakt de Regee- ringspersdienst bekend dat, waar onder de huidige om standigheden aan verminde ring van de tegenwoordige sterkte der troepen behoo- rende tot de grens- en kust- beveiiiging niet kan worden gedacht, een regeling in voor bereiding is om aan hen, die in de burgermaatschappij noode kunnen worden ge mist, groot verlof te verlee nen en te doen vervangen door werklooze dienstplich tigen. Binnenkort zullen hierom trent nadere mededeelingen worden gedaan. Het Utrec-htsch Stedelijk Orkset. Dirigent Carl Schuricht. Solist Zoltan Székely (viod). Betreurenswaardig leeg was het gister avond ln. de StadszaalEn dat nog wel bij het concert gegeven door het Utrechtsen Stedelijk Orkest onder leiding van den ln ons land zoo gerenommeerden Carl Schu richt. Of de huidige onrustige internatio nale toestand, het reeds vér-gevorderde sei zoen, dan wel het feit dat muziekminnend Leiden zich na de 3 Residentieorkestconcer ten in de vorige maand reeds voldoende aan muziek verzadigd had. daaraan debet was, laten wij in 't midden. Feit is echter, dat deze uitvoering, waarin men kennis kon maken met Bruckners Tweede Symphonie ln c. kl. t. en wel in de „Urfassung", véél meer Inte resse verdiend had, temeer, omdat Bruck ner hier helaas nooit ten gehoore wordt gebracht. Niet voor niets, is, mede door de onver flauwde bemoeiingen van de „Internatio nale Bruckner Ge.sellscha.ft" en diens on- derafdeeling de „Nederlandsche Bruckner- vereeniging" thans sterk en welverdiend de aandacht gevestigd op de prachtige sym- plionieën van dezen langen tijd verguisden Oostenrijkschen componist. Wij hadden stellig vetrouwd, dat vele muzikale Leidenaars zich niet de kans zou den laten ontglippen, thans deze „tweede" te leeren kennen. Helaas: het mocht niet zoo zijnDoch wij hopen, na hetgeen wij gisteren hoorden, dat in de komende seizoenen andere Bruckner-symphonieën mogen volgen, bijv. de derde en de zevende! Dat de bescheiden Bruckner er zich tij dens zijn leven bij neerlegde, dat anderen zich op zijn werken wierpen, om deze in verband met de „lengte" te „bekorten" of zoogenaamd te „verbeteren", dat was zijn goed recht en voor iemand, die zichzelf te laag schat, misschien 'begrijpelijk. Maar uit muzikaal oogpunt waren deze besnoeiingen evenzoovele verfoeilijke daden. Gelukkig is nu het juiste inzicht doorgebroken en mogen wij thans zijn symphonieën beluis teren ln de oorspronkelijke conceptie, zoo als zij door dezen, kinderlijk godvritohtigen mensch op de zuiverste wijze zijn neerge schreven. Wij verheugen ons uitermate over uit voeringen als deze, temeer wanneer zij ge schieden onder de directie van zulk een voortreffelijk Bruckner-kenner als Schu richt blijkt te zijn. Men merkt aan de zorg vuldig voorbereidde vertolking onmiddellijk dat deze symphonie de volle liefde van Schurioht's geest en hart heeft. Hij deed ons persoonlijk de veel gesmade lengte" en de nog méér gesmade „Ge- neralpausen" dezer symphonie, dank zij juiste contrastwerkingen, totaal vergeten: men hoort en ziet voor zich den rijpen Bruckner, wiens geest een immaterieele hoogte bereikt in het verhevene Adagio, voor ons gevoel het meest waardevolle deel van dit opus. Doch ook bijv. in het mar kante en praegnante, zonnige Scherzo, waarvan de afgeronde bouw den „meester" Carl Schuricht. verraadt en dat door een vloeiend rhythml- sche beweging boeiend vertolkt werd. Bruck ner's schrijfwijze verraadt, ondanks invloe den van Schubert en speciaal op instru mentaal van den door hem zoo hooge- lijk vereerden Wagner, toch een zéér eigen aard en typisch Oostenrijksche kleur. Voor velen klinken waarschijnlijk onwennig en kost het inspanning hem daarin te vol gen, zijn plotselinge overgangen en onder brekingen: het lijkt, alsof de inspiratie plotseling stokt, doch dit is slechts schijn. Want steeds nieuwe geniale invallen bloeien op, voor het grootste gedeelte gedragen door een religieuze verinnerlijking en een weldadige rust-brengende sfeer, die 't voor naamste kenmerk zijn van él zijn schep pingen. En wat zijn veelbesproken pauze's betreft: het is. alsof uit die momenten van stilte de kracht geboren wordt voor nieuwe vondsten van allerhoogste orde, gelijk al les, wat waarlijk krachtig en waarachtig Is. slechts voortkomen kan uit en in de stil te. Bruckner's onwankelbaar mystiek geloof, zijn vredige vroomheid en reinheid komen vooral ook in dit jonge, in stemmingen wis selende werk tot uiting. Ten overvloede willen wij nog wijzen op de sublieme vorm geving en de machtige werking der stem voering, gehouden in een suggestieve, dan weer bekoorlijke instrumentatie, waarbij vooral aan de blazers Waldhoorn e.a. zulk een rijk en imponeerend aandeel is ge schonken. Moge wellicht menigeen nog on wennig tegenover Bruckner staan: wij zijn BINNENLAND. De Pers over de verkiezingen. (3e Blad) Regeering vraagt een millioen gulden voor bet vluchtelingenkamp. (4e Blad) De heer Zaalberg over „De ondernemer vrij of vazal?" (Binnenland, 4e Blad) Uitvaart van mevr. Theo MannBouw meester. (Ie Blad) AMSTERDAMSCHE BEURS. Kalme handel - Goed prijshoudende stemming - De markt kan zich gemak kelijk handhaven - Amerike iets lager - De Ned. beleggingen vast. BUITENLAND. Mussolini's woorden doen eenige ontspan ning ontstaan. (Buitenland, le Bladi Wordt de parade te Madrid weer uitge steld? (Buitenland, le Blad) De Hongaarsche ministers zijn weer uit Rome vertrokken. (Buitenland, le Blad) Zal Mussolini als bemiddelaar kunnen op treden? (4e Blad.) ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Voor het geheele land: Zwaar bewolkt tot betrokken met eenigen regen. Matige, aan de kust tijde lijk krachtige wind uit Westelijke richtingen. Iets koeler. OVERZICHTSFOTO VAN DE GROOTE I AftADE, GIS IEREN TE BERLIJN TER EERE VAN HITLER'S 50en VERJAARDAG GEHOUDEN. er van overtuigd, dat bij .jnéér-hooren" op den duur een ieder beseffen gaat, wat Bruckner aan kostbaarheden heeft ge schonken, als uitdrukking van hoogste en diepste gevoelens. Wij zeiden het reeds: Schuricht begrijpt Bruckner, kent zijn wereld en realiseert deze geheel. Geeft hem met die verheven rust en rhythmische souplesse, die voor zijn werk onontbeerlijk zijn. Dat hij het U.S.O., waarin op ieder ge bied krachten van beteekenls schuilen, zóó beheerscht, weldoordacht en verfijnd deed spelen, strekt hem tot eer! De symphonie werd met spanning beluisterd en de lang durige bijval getuigde van groote ingeno menheid. Schuricht verrichtte met deze interpre tatie. speciaal voor Leiden, waar men Bruckner nauwelijks of niet kent, een daad van groote beteekenis. Nog een kort woord over het programma vóór de pauze. De feestelijke, pompeuse klanken der Meistersinger-ouverture klonken als inzet, waarbij de te leege zaal accoustisch een handicap was. De Hongaar Zoltan Székely speelde Dvorak's weinig be kend, melodieus maar wat breed uitgespon nen vioolconcert in a kl. t. met pittig élan, doordrenkt van echt-slavisch, bezielend temperament. Hij overwon met benijdens waardig en meeslepend gemak de vele technische struikelblokken en openbaarde daarbij een enorme, geconcentreerde rust. Zijn absoluut gemis aan uiterlijk effectbe jag. dat in dit virtuoos geschreven concert gemakkelijk tot schijnsucces aanleiding kan geven, was tevens opvallend. Dat in de hoogste regionen de intonatie niet steeds l zuiver was. vergeven wij hem gaarne. De begeleiding kon hem in zijn pittige vaart niet steeds volgen en was soms iets aan den te zwaren kant. Székely's succes was buitengewoon hartelijk. Het U.S.O. mag zich gelukkig prijzen te mogen arbeiden onder een dirigent als Schuricht. Het heeft de aangename in drukken van weleer versterkt en had een grooter gehoor verdiend. Tenslotte een woord van dank aan het Toonkunstbestuur voor het engageeren van dit ensemble, de zen leider en de introductie der Bruckne*- symphonie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1