STADSNIEUWS DONDERDAG 13 APRIL 1939 No. 24247 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt Officieele Kennisgevingen 80ste Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Oostersch Genootschap in Nederland Motorrijder rijdt in op groep rustende militairen Twee ondernemende kleuters Vrijstelling van port voor Dit nummer beslaat uit VIER bladen militairen EERSTE BLAD verwacht LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden "van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f. 2.35 per week f. 0.18 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.) HET 9DE CONGRES. De deelnemers aan het 9de Congres van het Oostersch Genootschap in Nederland met hun dames en genoodigden waren gis teravond de gasten van het bestuur van het Oostersch Genootschap in het Oos tersch Instituut op het Rapenburg, waar dit bestuur tevens een receptie hield. Vandaag verdeelden de congressisten zich ln secties en wel ln een Vóór-Aziatische sectie onder voorzitterschap van prof. dr. C. W. Vollgraff en in een Oost-Aziatische sectie onder voorzitterschap van prof. dr. B. J. O. Schrieke. De sectievergaderingen werden gehouden in het Rijksmuseum voor Volkenkunde. Het programma van de Vóór-Azatlsche sectie luidde als volgt: Dr. Th. C. Vriezen (Den Haag) over: De zevende dag in de oud-Semietische wereld; prof. dr. C. W. Vbllgraff (Utrecht) over: Oostcrsche in vloeden op de Grieksche wijsbegeerte; de heer B A. van Proosdij (Leiden) over: „Recht" en „Weg" in de cultuur van Meso potamia: dr. J. H. Kramers 'Leiden) over Een Arabisch bericht over Sicilië in de Xde eeuw en drof. dr. M. David 'Leiden) over: De Codex Hammoerabi en zijn verhouding tot de wetsbepalingen in Exodus. In de namiddagbijeenkomst werden de volgende voordrachten gehouden: Jos Janssen 'Leiden) over: Athanasius Kircher als „Egyptoloog"; dr. W. D. van Wijngaar den (Leiden) over: De tempel van Hibis in de oase al-Chergeb (met lichtbeelden); dr. J. Simons S. J. (Rome) over: terminologi sche verwarring in de Palestijnsche proto historie: dr. K. Peters (Leiden) over: von arabischen Evangelientexten in hollandi- schen Bibliotheken. In de Oost-Aziatische sectie werden de volgende voordrachten gehoudenF. H. van Naerssen (Amsterdam) over: Een nieuwe vondst van oud-Javaansche oorkonden; prof. B. J. O. Schrieke 'Amsterdam' over: Iabadiou; prof. dr. Ph. S. van Ronkel 'Lei den) over: een Minangkabeusche versie van de Mirakelen van Abdoelkadir Djilani. prof. dr. F. D K. Bosch (Utrecht) een voordracht met lichtbeelden over: „De re- liefreeks aan de voorzijde der eerste ba lustrade van Baraboedoer" en or.ze oud stadgenoot dr. Th. P. Galestin (Amster dam) een voordracht met lichtbeelden over „De onverklaarde reliefs van tjandi Keda- ton". Aan deze laatste voordracht is het volgende ontleend: Spr. begon met erop te wijzen, dat, zoo als bekend verondersteld mag worden, de overblijfselen van de tjandi Kedaton te vinden zijn bij de desa Andoengbiroe op de grens van Besoeki. Het voornaamste ge bouw onder deze oudheidkundige resten is gedateerd, waardoor vaststaat, dat het werd opgericht onder de regeering van Hayam Woeroek, den bekenden vorst uit het Oost- Javaansche rijk Madjapahit. Aan dit ge bouw komen drie reliefreeksen voor, waar van twee door dr. Brandes reeds in 1903 werden geïdentificeerd, waarna dr. van Stein Callenfels ze in latere publicaties nader verklaarde. Voor de derde reeks was nog geen verklaring gevonden. Laatstge noemde geleerde had er echter in 1918 op gewezen, dat het zoeken naar een daarbij passend Oudjavaansch verhaal van belang kon worden geacht voor de Javaansche literatuurgeschiedenis en voor interessante perspectieven, die een eventueele verkla ring der tafereelen in andere opzichten nog zou kunnen openen. Het verheugde spr. nu te kunnen zeggen, dat aan den wensch van den kort geleden gestorven geleerde thans op bescheiden wijze was voldaan aangezien het spr. gelukt was het desbetreffend verhaal terug te vin den in den tekst, dien dr. Prijono. thans te Batavia werkzaam, als proefschrift, voor zien van een vertaling met verklarende aanteekeningen in 1938 had gepubliceerd: Sri tandjung, een Oudjavaansch verhaal. Uit sprekers onderzoek is thans gebleken, dat de Sri tandjoeng, afgezien van Keda ton, den tekst leverde voor de tot nu toe onverklaarde z.g. kleine reliefserie van de tjandi Djaboeng bij Kraksaan (Probolingo) gedateerd 1354. waardoor 19 onverklaarde paneeltjes kunnen worden geïdentificeerd. Verder leverde, volgens sprekers onderzoek, de Sri tandjoeng de, stof voor negen, tot nu toe onbegrepen, 'paneelen van tjandi Socrawana bij Paree (Kediri), kort vóór 1365 gesticht. Over een en ander zal bin nenkort een publicatie verschijnen. Aan het slot van deze voordracht werden en kele der Oudjavaansche Sri-tar.djoeng il lustraties met lichtbeelden vertoond, waar uit bleek, dat dit verhaal een diepen in druk gemaakt moet hebben op de psyche der bewoners van het oude Oost-Java en daar op treffende wijze werd uitgebeeld. In de middagbijeenkomst van deze sectie werden volgende voordrachten gehouden: pr0l~, dr. J, Rahder (Leiden) over: Ablau "®t Japansch; prof dr. J. Gonda (utrecht) over: vergelijkingen in de Oud indische literatuur; prof. dr. j. Ph. Vogel (Leiden) over: aanteekeningen op de Sanskritinscriptie van Tjanggal (Java). Deze voordracht werd door prof, dr. F. D. K. Bosch voorgelezen. Tenslotte hield dr. K. de Vreese (Delft) een voordracht over: Nagavereering in het Nilamata. Vanavond houdt prof. dr. S. Mowinckel uit Oslo in het universiteitsgebouw een voordracht voor congresleden, gasten, ge noodigden en belangstellenden over: Die Erkenntnis Gottes bei den alttestament- llchen Propheten. CHR. HIST. JONGERENGROEP. De jaarvergadering. Onder leiding van den voorzitter, jhr nvr. L. Bosch ridder van Rosenthal kwam gisteravond de Chr. Hist. Jongerengroep in 't gebouw Rehoboth in jaarvergadering bijeen. Na Schriftlezing van een gedeelte van Lu- kas 19, ging de voorzitter voor in gebed, waarna hij allen welkom heette en zijn blijdschap over de groote opkomst uit sprak. De secretaris de heer M. van Egmond bracht het jaarverslag uit, dat uitvoerig de werkzaamheden ln het afgeloopen ver- eenigingsjaar memoreerde. Uit dit verslag bleek, dat vele leden tot de groep toetra den. Echter blijft het ledental voor een groep in Leiden nog te laag. De heer H. J. v. d. Weerthof bracht het financieel verslag uit. Dank zij een zuinig beheer kon een mooi batig saldo worden verkregen. Bij monde van mej. Stikkelorum werd een gunstig rapport over de controle van de bescheiden van den penningmeester uit gebracht. Als gevolg hlerva werd den pen ningmeester décharge verleend. Bil de bestuursverkiezing werden de se cretaris, de heer M. van Egmond en de tweede penningmeesteresse. mej. M. Ma- rijt met groote meerderheid van stemmen herkozen. Na de pauze werden enkele huishoude lijke zaken besproken. Bij de vaststelling van het werkprogramma heeft de voorzit ter nog een korte inleiding gehouden, waarin hij er o m. op wees, dat wij leven ln een tijd, die ons niet alleen voor inter nationale maar ook voor economische en geestelijke moeilijkheden plaatst Spr. vond tevens gelegenheid om aan de hand van de voorgelezen gelijkenis van „de talenten" erop te wijzen, dat een leder met de hem toegedachte talenten moet werken tot uit breiding van Gods Koninkrijk ln deze we reld. Tenslotte werd een werkprogramma vastgesteld. Na rondvraag volgde sluiting op de ge bruikelijke wijze. EEN ERNSTIG EN ZES LICHT GEWONDEN Onder de gemeente Langenboom (N. Br.) heeft gistermiddag een ernstig on geval plaats gehad, waarbij een zeven tal personen min of meer ernstig" werd gewond. De verzekeringsagent V. van der V. uit Schijndel, kwam per motor fiets uit de richting Mill. In de bocht ter hoogte van Bisschops naderde uit tegenovergestelde richting een auto, bestuurd door den heer Dodemont uit Den Bosch. De motorrijder, die met zeer groote vaart reed, nam de bocht verkeerd en zag pas op het laatste moment de hem tegemoetkomende auto Hij wilde een aanrijding voorkomen en wierp het stuur om, met het gevolg dat hij van den weg afvloog en het bosch inreed. Juist op deze plaats bevond zich een honderdtal militairen, die hier uitrustten, wachtende op hun inkwar tiering. De motorrijder reed over eeni- gen van hen heen, kwam tenslotte te vallen en bleef bewusteloos liggen. Onder de militairen ontstond groote consternatie. Het bleek dat zes perso nen waren gewond. Een militair uit Maastricht was er ernstig aan toe. Een onderdeel van den motor had hem in den buik getroffen. Een tweede had een bloedende wonde aan het hoofd, terwijl vier anderen schaafwonden hadden ongeloopen. Onmiddellijk werd een militair arts ge waarschuwd, die de eerste geneeskundige hulp verleende en den ernstig gewonde naar het ziekenhuis te Den Bosch liet overbrengen. De overigen konden ter plaat se worden verbonden. De toestand van den motorrijder viel ten slotte mee. Hij was er niet zoo ernstig aan toe als aanvankelijk werd gevreesd. Na tot bewustzijn te zijn ge komen, kon hij naar zijn woning worden' overgebracht. TE ZAMEN OP EEN AUTO PED VAN DEN HAAG NAAR LEIDEN. De politie trof gistermid dag op den Haagweg, twee jongetjes aan van respectie velijk 7 en 4 jaar oud. Bij onderzoek bleek, dat de beide kleuters het waren broer tjes in de Residentie woon achtig waren en den weg van Den Haag naar hier te zamen op één autoped had den afgelegd! De politie heeft het onder nemende tweetal terugge bracht naar de ouderlijke woning. OPRICHTING SBUEENKOMST VROUWENGROEP LIBERALE STAATSPARTIJ. Gistermiddag vond in een der zalen van ,,'t Schuttershof" een oprichtingsbijeen komst plaats van de Vrouwengroep uit de Liberale Staatspartij, welke geopend werd door mevr. P. H. SmitsWitvliet uit Oegst- geest, die de aanwezigen dankte voor haar opkomst. Zij gaf hierop het woord aan de algemeen presidente der Vrouwengroepen uit de Liberale Staatspartij, mevrouw J. RedekeHoek uit Utrecht, die het doel van de oprichting der Vrouwengroep voor Lei den en Omstreken nader uiteenzette. Nadat staande het „Wilhelmus" was ge zongen, merkte mevr. Redeke op, met ge noegen vernomen te hebben, dat men te Leiden pogingen doet de liberale vrouwen te organiseeren. „Waarom zijn er in de Li berale Staatspartij vrouwengroepen?" al dus spr. Vroeger was het voor de vrouwen moeilijk om samen te werken met de orga nisaties der mannen. In den tijd van het feminisme kwamen vrouwengroepen tot stand, doch deze dienden in de eerste plaats specifiek vrouwelijke belangen. Die tijd is thans geheel voorbij. Tegenwoordig zijn de vrouwen in de mannelijke organi saties vollcomen thuis en men moet het doel der vrouwengroepen thans dan ook niet meer als hiervoren geschetst opvatten. De bedoeling is nu, dat de vrouwen on der elkaar de politieke problemen kunnen bestudeeren en met vrouwelijke visie. Zij kunnen tevens op haar wijze de actie der partij steviger maken en mede helpen, de liberale beginselen uit te dragen. Indertijd waren er vele vrouwengroepen, doch daarin is in de laatste jaren een groote teruggang gekomen. Ook Leiden had vroeger een bloeiende groep, doch spr. hoopte, dat deze nieuwe wederom veel ac tiviteit zal kunnen ontplooien. Als vrouwen ergens enthousiast voor zijn, kunnen zij véél presteeeren, ook in de politiek, waar voor, speciaal in. dezen tijd. de belangstel ling aangewakkerd dient te worden. Het is absoluut noodig. om met alle kracht de liberale partij weer omhoog te brengen en haar beginselen te verbreiden. Daartoe kunnen ook de vrouwen, tusschen wie door deze groepen het contact bevor derd wordt, medewerken. In die plaatsen, waar geen vrouwengroe pen zijn, blijft het aantal vrouwelijke leden zeer beperkt. Ook in het gezin kunnen de liberale vrouwen grooten invloed ten goede uitoefenen. Teveel is deze factor ln de liberale gezinnen verwaarloosd, waaraan spr. het feit toeschreef, dat zooveel jongere liberalen overgingen naar N.S.B. of S.D.A.P., hoewel ook weder velen van de dwalingen huns weegs zijn teruggekeerd. Spr. hoopte tenslotte, dat ook deze Vrou wengroep zal medehelpen tot den groei der Liberale Staatspartij. Nadat hierop mej. S. Kruyt enkele Hol- landsche liederen gezongen had. begeleid door mej. Van Waveren, werd overgegaan tot de bestuursverkiezing. Tot bestuurs leden werden gekozen mevr. P. H. Smits Witvliet (presidente): mej. A, M. van Wa- veren (secr.); mevr. N. LignacEnthoven (2de secr.) en mej. J. H. van Eecke (pen ningmeesteresse i Besloten werd de candidatuur te steunen van mej. A. M. Weyding, die waarschijn lijk op de lijst geplaatst zal worden door de afd. Leiden der Liberale Staatspartij. Voor Oegstgeest werd aanbevolen de candida tuur van mej. dr. H. Leemhuis te steunen, die voorkomt op de lijst der Ver. „Ge meentebelang". Bij de behandeling van het Alg. Regle ment heeft mevr. RedekeHoek nog de flnancieele verhouding tusschen de Vrou wengroep en het afdeelingsbestuur bespro ken. daar hieromtrent in ons land ver schillende olaatselijke regelingen zijn, die noodzakelijk om uniformiteit vragen. Ook de regeling omtrent het stemrecht van de echtgenooten van partijleden vraagt in vele plaatsen verbetering. Nadat nog verschillende vragen op poli tiek gebied waren beantwoord, volgde sluiting dezer geanimeerde bijeenkomst, HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Opheffing. D. Kuiper, Smederij. Oude Rijn 188. VOOR BRIEFKAARTEN EN KRANTEN. Bij Kon. besluit is het volgende be paald Met ingang van 12 April is, tot na dere beschikking, vrijstelling van port verleend voor de verzending door en aan in werkelijken dienst zijnde vrij willig dienenden en dienstplichtigen, beneden den rang van tweeden luite nant (luitenant ter zee der 3de klas) en de met hen in rang gelijk gestelden, van: a. briefkaarten, met uitzondering van die, welke berichten omtrent handels zaken of bestellingen of aanbiedingen van handels- of fabrieksgoederen be vatten; b. nieuwsbladen en bijvoegsels, welke voldoen aan de in artikel 1 van de Post- wet (Staatsblad 1919, No. 543) voor deze stukken gegeven omschrijving, niet zwaarder dan 100 gram. GOUDEN HUWELIJKSFEEST. Maandag 24 dezer zal het 50 jaar geleden zijn, dat onze stadgenooten A. Spek en mej. J. C. van Weeren. wonende Waldeck Pyr- montstraat 50, in het huwelijk traden. Beiden genieten ondanks hun bejaard heid de bruidegom is 77, de bruid 74 jaar! een uitstekende gezondheid. De krasse bruidegom was gedurende een groot deel van zijn leven koopman in manufac turen en deed enkele jaren geleden de zaken aan kant. Mogen beiden nog vele jaren van hun rust genieten THEOSOPHISCH GENOOTSCHAP. Is de mensch schepper van eigen lot? Gisteravond werd door het Theosophisch Genootschap (Point Lorna, Californië) in het Nut over bovenstaand onderwerp een openbare studie gegeven. Spr. begon met een verzoek aan de aan wezigen. n.l. om met een onbevooroordeeld oor te willen luisteren naar datgene wat de theosophie ons te geven heeft. Wanneer Iemand met een kostbaar edelgesteente tot U komt, en U dat geven wil, aanvaardt gij dit dan niet, omdat mogelijk iemand anders tot U roept: „deze is niet echt?". De theo sophie is als zulk een kostbaar edelgesteen te, waarvan ge de waarde eerst kunt lee- ren beseffen, naarmate gij zelf haar lee ringen in eigen leven gaat toetsen. Eerst door uw eigen wezen in harmonie te bren- ge met de wetten van Leven en Zijn, de wetten van liefde en mededoogen voor al wat leeft, kunnen wij de wondere kracht daarvan ervaren en kunnen wij het opti misme begrijpen, dat de theosophie ons geeft, zelfs in de meest donkere omstandig heden. Niet de omstandigheden maken den mensch. doch de wijze waarop men tegen over deze omstandigheden staat. De theo sophie wijst op de mogelijkheid om eigen lot in eigen hand te nemen en met opge heven hoofd smart en tegenslag tegemoet te treden, zoo deze mochten komen. Door te trachten de wetten te begrijpen, die de natuur beheerschen, komt men tot de on wrikbare overtuiging, dat onkreukbaar recht het al bestuurt en dat de mensch precies datgene tot zich trekt, wat hij zelf heeft opgeroepen, gewenscht of heeft ver oorzaakt. Niet langer blijft men op deze wijze stil staan bij de gevolgen, die zich aan ons oog voordoen, doch men gaat de oorzaken daarvan zoeken. Velen trachten door middel van politieke en andere orga nisaties de toestanden om hen heen te wij zigen en te verbeteren, doch de theosophie wijst er op hoe dit verbeteren alleen moge lijk zou zijn. wanneer men de werkelijke oorzaken kon wegnemen, n.l. de gevoelens van haat. egoisme e.d. die in 'smenschen hart schuilen, en die voortdurend tot el lende. ziekten en onhoudbare toestanden moeten voeren. Niet zonder reden legt de theosophie nadruk op een betere opvoeding, waardoor veel te voorkomen is, inplaats van te willen genezen wanneer reeds zooveel bedorven is. Hoe is de wilde dans naar den afgrond, die de wereld thans uitvoert, te stuiten? Slechts door kennis en begrip. Ieder oogen- biik, zoo leert de theosophie, schept gij nieuwe oorzaken. Welnu, laten deze oorza ken dan zoodanig zijn, dat zij betere ge volgen teweeg zullen brengen. Ieder oogen- blik voegt gij nieuwe oerzaken bij de oude, en het ligt aan onszelf, hoe wij deze wen- schen te doen zijn. Mensch, gij zijt inder-1 daad een schepper van het lot van uw medemenschen en van uzelf aldus be sloot spr. Gistermiddag is de 17-jarige wielrijd- ster M. L. uit Sassenheim op de Mare. toen zij voor een auto wilde uitwijken en daar toe vlak langs den walkant reed. te watzr gevallen. Voorbijgangers trokken haar door handreiking op het droge. Wegens poging tot ladelichting bij een winkelier op de Breestraat is door de politie aangehouden de 19-jarige U. H. alhier. BINNENLAND. De regeering over de wijziging der Lager Onderwijswet (3de Blad). Nederlandsch congres voor lichamelijke op voeding geopend (Binnenland, 3e Blad) Treinstagnatie tusschen Den Haag en Rot terdam door ontsporing bij Delft (Gemengd, 4de Blad). AMSTERDAMSCHE BEURS. Stille handel - Onzekere koersbeweging - Na prijshoudende opening kleine in zinking - Amerika iets hooger - Be leggingen nauwelijks prijshoudend. BUITENLAND. Koning Victor Emmanuel van Italië, keizer van Ethiopië, nu koning van Albanië (le Blad). Begin Mei terugtrekking der buitenland- sche troepen uit Spanje? (1ste Blad). Pierlot in België kabinetsformateur. (Bui tenland, 2de Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Voor de kuststrook: Zwaar be wolkt tot betrokken. Eenige regen. Overdag iets kouder. Matige Zuid westelijke wind. Voor het binnenland: Zwaar bswolkt tot betrokken. Eenige regen met kans op onweer. Over dag kouder. Zwakke tot matige Zuidelijke wind. TIJDELIJKE BEPERKING SCHEEPVAART IN DEN NIEUWEN RIJN. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter algemeene kennis, dat het tot nader order verboden is de vaargeul van den Nieuwen Rijn, voorzoover gelegen tus schen de meelfabriek „De Rijn" en een punt 250 M. Oostelijk daarvan, te beva ren met vaartuigen, welke een grooteren diepgang dan van 1.90 m. hebben. 2923 A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN. Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 13 April 1939. DISTRIBUTIE VATGROENTEN. Burgemeester en Wethouders van Le den brengen ter kennis van belanghebbenden, dat vanaf Vrijdag 14 dezer, bij wijze van proef, vatgroenten (gesneden bconeni voor de daarvoor in aanmerking komende on dersteunden worden beschikbaar gesteld. De vatgroenten zijn tegen betaling van 9 cent per K.G. voorloopig des Maandags. Woensdags en Vrijdags tusschen des v m. j911 uur verkrijgbaar in de voormalige school tegenover het badhu's in de van der Wcrfstrent (ingang rijwieVtevaarplaa's). A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRYEN Secretar s. 2924 RIJKSPOSTSPAARBANK. Aan het kantoor ''er posterijen te Lek'en werd in den loop der mr—id f'aart op spaarbankboekjes ingelegd f. 275.791.59 en terugbetaald f 246 991.08. Derhalve f 28 800.51 meer ingelegd dan terugbetaald. Het aantal nieuw uitgegeven boekjes bedroeg 176.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1