Waar de Vrouw belang in stelt
DE SIBYLLE VAN HET NOORDEN Vrouwenhanden Frankrijk's „First Lady
LEKDSCH DAGBLAD, Donderdag 13 April 1939
Vierde Biad
24247
RADOX
80ste Jaargang
Wenk voor den
schoonmaak
VETPUISTJES
Kleine wenken
voor de huisvrouw
Christina van Zweden's tragi
komische levensweg.
levensangst leidde tot een loopbaan gewijd
aan sensatie.
Koningin Christina van Zweden.
Eenige jaren geleden werd door de film
-- een mooie en kunstzinnige film ongetwij
feld onze aandacht gericht op een vrou
wenfiguur, waarvan de meesten onzer wei
nig wisten: koningin Christina van Zwe
den. de „goddelijke", de „onvergelijkelijke".
De film. pasklaar gemaakt voor 'net
Garbo-aanbiddende publiek, gaf een mooie,
charmante Christina te zien. een sprook
jeskoningin, die er soms voor de afwisse
ling uitzag als een spookjesprins harmo
nisch en bijna volmaakt lieftallig haar
drievoudige rol spelend van koningin, ge
leerde en minnares.
De echte Christina, de koningin met den
eenigszins hoogen schouder, de onvrouwe
lijke gestalte, het karakteristieke, maar
verre van mooie gezicht, de mannelijke
stem en het geweldige intellect, was min
der aantrekkelijk, doch zéér veel Interes
santer. Grillig, en fantastisch doemt haar
gestalte voor ons op: rauw en tragisch
verloopt haar leven, dat zeer veel beloofde.
Vervuld van een matelooze aanbidding van
haar koningschap streeft zij steeds naar
grooter, hooger, uitzonderlijke dingen. Een
streven dat tenslotte ontaardt in een gren-
zenlooze sensatiezucht, doch welks terug
slag, zich uitend in de hoon en verguizing
van geheel Euro pa, toch niet vermag, haar
trotschen wil te breken. Zij blijft in eigen
oogen de sibylie van het Noorden, „Cliris-
'tlna Augusta" tot haar tragisch einde in
vrijwillige ballingschap.
Fel bewogen is het leven om haar heen,
geleerden uit alle beschaafde landen ver
zamelden zich aan haar hof, te zamen met
dichters, Fransche viveurs en romantische
Spaansche avonturiers. Het bonte einde
Van het baroktijdperk met zijn mateloos
uitböttenden innerlijk reeds verwoirden
bloei, waarachter de „angst voor het ledig"
schuil ging, vindt haar symbool in deze ge
niale vrouw, die het nageslacht nog slechts
kan zien als een geestelijk verminkte.
Christina werd in December 1626 gebo
ren als dochter van den grooten Zweed-
schen koning Gustaaf Adolf en zijn echt-
genoote Maria Eleonore van Brandenburg.
Wonderlijk grillige anecdoten omringen
het feit van deze geboorte. Zoo wordt ver
teld, dat het kindje ongeloofelijk leelijk en
van top tot teen met haar begroeid was,
dat het bovendien zulk een rauw stem
geluid had, dat de hofdames den koning
reeds zeer voorbarig de geboorte van een
zoon hadden aangekondigd.
Voor haar ouders was de verschijning van
een dochter inplaats van den vurig 'er
langden zoon een diepe teleurstelling,
waardoor het toch reeds onevenwichtige
karakter van de moeder nog meer tot som
berheid verviel. De koning echter Het zijn
teleurstelling niet merken en droeg zijn
dochtertje, in zoovele opzichten zijn even
beeld, een hartelijke genegenheid toe. en
het was voor haar dan ook een onher
stelbaar verlies, dat zij hem, den krachti-
gen, rechtschapen opvoeder, reeds zoo spoe
dig in 1630 moest missen.
Maria Eleonora was een zwakke, egoïsti
sche vrouw en geen goede moeder; haar
genegenheid voor Christina was van een
soort dat men gewoonlijk „apenliefde"
noemt. Het kind mocht geen moment dc
sombere, met rouwfloers behangen kamer,
waarin zij zich na den dood van haar ge
maal had opgesloten, verlaten. Ze nam
haar geheel in beslag door stormachtige
liefkoozingen, afgewisseld met klappen, als
Christina zich afkeerig toonde van haar
gezelschap en vergalde haar leven door
vertooningen van hofnarren en dwergen,
waarvan het kind walgde.
Sombere jeugdjaren, die zeker hun stem
pel hebben gedrukt op het karakter van
Christina, de „vrouw zonder liefde". Zeker
werd reeds toen de grondslag gelegd voor
haar diepe minachting van het vrouwelijk
geslacht en alle ..vrouwelijk gedoe, als klet
sen. naaien en handweTken".
Haar opvoeding, nog voor zijn dood door
haar vader geregeld droeg het hare hier
toe bij een uitstekende, doch zuiver man-
lu 0,P'eidi"6 had Gustaaf Adolf voor
zijn dochter gekozen. Reeds heel vroeg
leerde ze vloeiend Duitsch en Latijn, later
tonder leermeester naar ze zelf
vertelt Fransch, Italiaansch en Spaansch
Ze werkte dikwijls twaalf uren per dag,
gunde zich nauwelijks den tijd om te eten.
deed In haar vrijen tijd ijverig aan gym
nastiek, dansen, paardrijden. Jagen en leer
de met de wapenen omgaan.
Verder trainde ze zich uit eigen bewe
ging in het verdragen van hitte en kou en
tot de uiterste soberheid in voeding en
slaap; een streven naar het volmaakte
waarmee ze haar omgeving tot wanhoop
bracht.
Grillige speling van het noodlot, dat deze
intellectueele en harde opvoeding, waar
mee haar vader haar rijp had willen ma
ken voor een koningsehap aan de zijde
van een haar waardig gemaal, Christina's
mannelijke kwaliteiten zoozeer versterkte,
dat ze een waren afkeer van het huwelijk
kreeg en de eene schitterende partij na de
andere afsloeg.
In het vrouwenvertrek zitten, naaien en
handwerken, kinderen verzorgen, een man
gehoorzamen het was alles een gruwel
in de oogen van deze amazone uit de 17e
eeuw! En op 7 December 1644 kwamen de
standen biteen om de regeering over te dra
gen aan Koning Christina, ook door onzen
beroemden wetgeleerde Hugo de Groot, die
een tijd lang aan haar hof vertoefde „rex
meuz" genoemd.
De politieke gebeurtenissen tijdens Chris
tina's regeering. een zwaar, bewogen tijd
perk, gaan we stilzwijgend voorbij, evenals
haar galante avonturen, die ze in haar mé
moires beschrijft en waarvan maar wei
nige historisch juist schijnen te zijn.
Belangrijker is het Christina te zien als
middelpunt van het Intellectueele leven
van haar tijd. Haar honger naar kennis
en studie werd bijna tot bezetenheid, hoe
wel de eerzucht de geleerdste vrouw van
Europa te zijn, hierbij zeker niet vreemd
was Haar invloed op het geestelijk peil
van haar land kan moeilijk worden onder
schat. De dagelijksche omgang met geleer
den was haar een diepe behoefte, discus
sieeren haar grootste genoegen Haar ken
nis schijnt overweldigend te zijn geweest
en was in haar tijd dan ook spreekwoor
delijk. De Jezuïet Mannerschied, die in den
laatsten tijd vóór haar overgang tot het
Katholicisme aan het Zwcedsche hof ver
toefde, beweert dat ze twaalf talen sprak:
Latijn. Grleksch. Fransch Italiaansch,
Spaansch, Nederlandsch, Duitsch. oud-
Zweedsch. Flnsch. Deensch, Hebreeuwsch
en Arabisch.
Ze kende alle oude dichters, beheersch-
te de geheele Fransche en Italiaansche
letterkunde. Ze bestudeerde alle oude
filosofen en de meeste kerkvaders en haar
kennis van de geschiedenis schijnt gewel
dig te zijn geweest. In de jaren van haar
regeering steeg haar roem tot het legen
darische. peel Europa sprak en zong er
dichtte over deze wonderlijke Jonkvrouw,
die In vijf Jaren de hoofdstad van haar rijk-
tot een nieuw Athene had gemaakt, uit de
heele wereld met magnetische kracht tot
zich trok en niet eens trotsch was op haar
buitengewone gaven.
Nog belangrijker dan haar invloed op de
wetenschappen van haar tijd waren de ver
beteringen, die zij aanbracht in het Zwced
sche onderwijs. Zij Interesseerde zich bij
zonder voor de universiteit te Upsala
woonde colleges en disputen bij. loofde
prijzen uit en zond begaafde studenten
naar het buitenland.
Onder de geleerde Nederlanders, met
wie zij tn nauw contact stond, waren be
halve Hugo de Groot, Gerard Johan Vos-
slus en zijn zoon Isaac en de dichter Nico-
laas Heinsius
Gabriel Naudé, die een tijdlang haar
bibliothecaris was. schreef eens: ..De ko
ningin is niet alleen een boekengeleerde,
maar evenzeer bekwaam in de schilder- en
beeldhouwkunst, architectuur en munt
kunde" Haar verzamelingen op alle gebied
waren door dc heele wereld beroemd In
alle landen waren geleerden aan het werk
om schatten voor haar musea bijeen te
brengen. Isaac Vosslus bereisde voor dit
doel Frankrijk en de Nederlanden; Hein
sius Italië. Vier groote zalen konden haar
boekenschat nauwelijks bevatten. Ze bezat
SOOO handschriften, waarvan ruim 2000 na
haar dood In de pauselijke bibliotheek te
rechtkwamen.
Onder alle geleerden, die aan haar hof
vertoefden, nam de fijne Fransche wijs
geer Descartes wel de allereerste plaats in
Een Ideale vriendschap ontstond tusschen
hem en Christina en reeds droomden zij
belden over een filosofisch-litteraire aca
demie in Zweden, een brandpunt van gees
telijke cultuur, dat zij wilden slichten,
toen deze groote onbaatzuchtige vriend
haar werd ontrukt. Christine, in haar des
potisch egoïsme. ontbood dn zwakken,
vierenvijftigjarigen geleerde iederen mor
gen om vijf uur in haar bibliotheek, èen
onverwarmd vertrek. Het was bitter koud.
Descartes kreeg longontsteking en stierf.
Zijn dood was voor Christina een zwaar
verlies. Wellicht zou haar leven anders ge~
loopen zijn, indien ze hem, haar goeden
geest, had mogen behouden Korten tijd
na zijn dood ontwaakte in haar de ge
dachte, afstand te doen van den troon,
waarop ze zich nimmer gelukkig had ge
voeld.
Altijd slank, blank en soepel.,..
Om uw polsen lenig te houden, doet u
hel beste, ze iederen dag met een vette
crème te masseeren en daarbij de hand
cirkelvormige bewegingen te laten maken
om het polsgewricht.
Om gespierde armen te krijgen, moet u
met halters werken, één in iedere hand. De
armen worden zoover mogelijk naar ach
teren gebracht.
Wenscht u slanke, lenige vingers? Mas
seer dan van de vingertoppen tot het mid
den van de hand.
Om de vingers te versterken en lenige
gewrichten te houden, knijpt u herhaalde
lijk een stuk stevig papier tot een prop.
Geen gebroken nagels meer, indien u ze
's avonds invet en met katoenen hand
schoenen aan gaat slapen.
Gedurer.de de schoonmaakweken zal er
bijzonder veel worden gevergd van onze
handen en dus van onze rubberhand
schoenen. Want die houden we natuurlijk
steeds bij de hand!
Om den levensduur van rubberhand
schoenen te verlengen koopen we, zoodra
we een nieuw paar hebben gekocht, er
tevens een doosje rubber-pleisters, zooals
die gebruikt worden om fietsbanden te
plakken, bij.
We plakken nu op duim en wijsvinger
I van iederen rubberhandsohoen, in het al
gemeen op die plaatsen, waar ze het eerst
slijten, een paar pleistertjes. De handschoe
nen gaan op die manier veel en veel lan
ger mee!
Een theelepel Radox in een glas warm water
doet wonderen. Eén behandeling verwijdert ze.
Bij apothekers en erkende drogisten a f0.90
per pak en f 0.15 per klein pakje.
2661
(lngez. Med.)
Waarom?
Om haar troonsafstand te begrijpen,
moeten wij Christina zien niet als de si
bylie van het Noorden, de tiende muze, het
intellect van Europa, maar als een arm en
ongelukkig, geestelijk verminkt menseh.
Christina, de heldin van honderden ge
dichten en drama's, zelfs in onzen tijd nog
het onderwerp van een film, was een
vrouw zonder liefde. Alle gevoel, alle zacht
heid waren haar vreemd En dgze verdion-
gen gevoelscomplexen, te zamen met het
minderwaardigheidsgevoel, ontslaan door
haar onvrouwelijk uiterlijk, drongen haar
ln de eenige richting, die voor een vrouw
van haar stand en intellect scheen open
te staan: boeken, kpnst, wetenschap, poli
tiek en uiteindelijk- een dweepzieke religie,
die niet met haar leven overeenkwam.
Meer en meer moesten de belangen van
Zweden wijken voor haar brutale, overspan
nen zelfvergoding. Meer en meer werd
„Christina Augusta", de onvergelijkelijke,
de as. waarom ze de wereld zag draaien.
Een natuurlijke liefde, een huwelijks- en
gezinsleven zouden haar waarschijnlijk
hebben gered; nu werden haar grootheid,
har.r geleerdheid, haar bijzonderheid en
zelfs haar excentriciteit haar eenige ersatz-
geluk
In 1654 waren eindelijk de staatszorgen
en haar toenemende impopulariteit onder
haar landgenooten. die haar ongehuwden
staat en excentrieke levenswijze slecht
verdroegen, haar te zwaar geworden. Zij
deed afstand van de regeering en vestigde
zich na een avontuurlijke vlucht in mans
kieeren. te Rome, waarna zij officieel tot
het Katholieke geloof overging.
Evenals haar geheele leven was ook Chris
tina's bekeering. die overigens weinig in
vloed op haar levenswijze scheen te heb
ben, de sensatie van Europa. Door den
Paus, Alexander n. en de hooge geeste
lijkheid werd zij bijzonder vriendelijk in
gehaald, doch het duurde niet lang of ook
haar Romeinsche hof gaf aanleiding tot
allerlei praatjes en schandalen.
Dit was een betrekkelijk onschuldig ding,
zoolang het zich beperkte tot -dolle Jacht
partijen en drinkgelagen, waaraan allerlei
verdachte elementen deelnamen en het
vaak hoogst potsierlijk toeging. De vrien
den en vriendinnen amuseerden zich en
koningin Christina was alles goed. zoolang
zij maar op de een of andere wijze op
viel en in het middelpunt stond.
Ook haar uiterlijke verschijning was hier
kennelijk op bedacht. Waar de dames aan
haar hof veel moeite en tijd aan haar toilet
besteedden, verwaarloosde zij dit volkomen
Aan een kwartiertje had ze steeds ruim
voldoende om zich te kleeden. Een kam en
een band hielden op goed geluk haar or-
deloozen haardos bijeen. Ze droeg geen
enkel sieraad, zoodat volgens haar eigen
verklaring haar heele kleeding geen vijf
ducaten waard was. Meestal droeg ze dag
in dag uit dezelfde japon met gouden tres
sen en zwarte linten en platgehakte mans
schoenen. Ook droeg ze bij voorkeur
hemdsmouwen, die nonchalant over haar
met Inktvlekken versierde handen vleien.
Soms zoo vertelt een tijdgenoot kon
I de koningin midden in een maaltijd, spel
of discussie opeens een bul van verstrooid
heid krijgen; ze ging dan in een leufistoel
zitten met een been op een schemel, liet
het hoofd op den schouder zinken en
zweeg, verdiept in gedachten-
Ook een krampachtige pose om interes
sant te blijven, of de bezinning van een
ernstlgen geest, die een oogenbllk boven
het rumoer van haar omgeving uitsteeg?
Wie zal het zeggen? Zeker is, dat met het
klimmen der jaren haar gedachten zich
meer uitsluitend met studie en geestelijke
dingen gingen bezighouden.
Uit het laatst van haar leven dateeren
haar „pensées". die met veel ophef werden
uitgegeven, doch die gezien haar groo
gaven tegenvallen door middelmatig
heid. In 1689 stierf zij, tot het laatste
oogenblik in het besef van haar verheven
koningschap en uitzonderlijke grootheid.
Hetgeen wellicht het eenige groot© is ge
weest aan deze grillige vrouwengestalte..
Mevrouw Lebrun is de eenvoud zelve:
een gelukkige moeder en grootmoeder.
Nu het officleele bezoek van den heer en
mevrouw Lebrun aan het Engelsche ko
ningspaar nog zoo versch in het geheugen
ligt, is het zeker interessant, hier Iets te
vertellen over madame Lebrun, de eerste
vrouw van Frankrijk.
Jeanne Emilie Marguerite Nivoit werd ge
boren op 12 October 1878. als dochtertje
van een mijn-ingenieur. Haar geboorte
huis een groot ouderwetsch heerenhuis
staat op het kerkplein te Mézieres, een
echt provincieplaatsje, waar al heel weinig
te beleven is!
Gelukkig voor Jeanne, wordt haar vader
weldra benoemd tot" hoofdingenieur met
standplaats Parijs. Het dochtertje geniet
zeer van het bonte, rijke leven der licht
stad: ze speelt uitstekend piano, leest veel,
Interesseert zich in het bijzonder voor oud
heidkunde en kunstgeschiedenis, maakt
een speciale studie van de Fransohe kathe
dralen, die ze stuk voor stuk bezoekt.
Het salon van madame Nivoit ls zeer druk
bezocht; één der trouwste gasten ls weldra
een Jongeman met een groote politieke toe
komst: Albert Lebrun, die al heel spoedig
Jeanne ten huwelijk vraagt.
6 Februari 1902: de kranten staan vol
nieuws over den boerenoorlog, over de
Siameesche tweelingen Rodica en Dodlca.
Geen enkel groot blad vermeldt het huwe
lijk van den heer Albert Lebrun, secretaris
der linksche Republikeinen, met mejuffrouw
Nivoit.
Het stille, bescheiden, zeer ontwikkelde
meisje, dat verscheidene talen spreekt, ls
trotsch en gelukkig als zij aan den arm van
haar man in het stille huis aan de Avenue
Gabriel terugkeert. Uit de bovenkamers
heeft men een prachtig uitzicht op het
Elysée, het paleis van Frankrijk's president,
waar deze zelfde Jonge vrouw dertig Jaar
later als meesteresse zal tronen.
De Jaren gaan snel voorbij, zooals in
leder gelukkig gezin. Albert Lebrun maakt
snel carrière en Jeanne verdeelt haar tijd
tusschen haar huishouding van voorname
Parisienne en de opvoeding van haar twee
kinderen Marie en Jean. Dan komt de
verschrikking van den oorlog en daarna de
crisis met haar groote moeilijkheden, waar
bij mevrouw Lebrun in tal van comité's
haar uiterste best doet om te helpen.
En dan opeens de ontzettende slag:
moordaanslag op president Doumer. Al-
bert Lebrun, president van den senaat,
wordt gekozen om zijn plaats in te nemen
als hoofd van den staat. Met één slag is
Als de kachel verdwijnt
is het zeer zeker niet gewenscht, maar toch
mogelijk, dat uw tapijt bevlekt wordt met
roet uit de kachelpijp. Wanhoop dan niet:
gooi er flink wat keukenzout op en borstel
dan stevig met een harden borstel.
Schoorsteenmantels
van marmer, die vuil geworden ziin. kunt
u prachtig op de volgende manier reinigen:
maak een mengsel van 100 gr. gemalen
puimsteen. 2O0 gr gewone soda, 100 t. ge
malen krijt opgelost in water en wrijf hier
mee den schoorsteenmantel stevig af. Met
koud water naspoelen.
Bontmantels
of kragen, die in den regen nat geworden
zijn, spreidt u na ze losjes te hebben uit
geklopt. op een tafel uit U strooit er dan
over de geheele oppervlakte boraxkristal-
letjes over uit en laat ze een nacht liggen.
Den volgenden morgen is het bont kurk
droog en kan worden opgeborgen.
het leven van Jeanne Lebrun veranderd:
weg de heerlijke vacantles met man en
kinderen in Buzancy: nu komen de offi-
cieele recepties, de zorg voor diners en
toiletten.
Met groote nauwgezetheid en charme ver
vult madame Lebrun haar officieele taak:
ze opent tentoonstellingen, feesten, ver
schijnt in het openbaar zoo vaak het noo-
dig is, ontvangt koningen en koninginnen,
presideert bijeenkomsten voor liefdadigheid
en bij dit alles blijft ze kalm en eenvoudig,
trouw aan haar principes.
Zoodat president Roosevelt, bij haar be
zoek aan Amerika, zich sterk verbaast over
dit eenvoudige dametje, dat niet eens
rookt!
Zeven jaren zijn alweer voorbij gegaan
sedert de entrée van madame Lebrun als
eerst vrouw van Frankrijk. Haar leven is
druk. maar regelmatig als een klok: iederen
Dinsdag officieele receptie, iederen Don
derdag officieus dinertje in de groote eet
zaal van het Elysée. Dan komen haar kin
deren en kleinkinderen: Pierre. Annie, He-
lène, Jean Paul, Francois en Gérard Een
lustig troepje: een heerlijke dag. waarop
madame Lebrun zich een heele week ver
heugt!
De reis naar Engeland was het hoogte
punt van een leven vol toewijding. Het was
méér dan een officieel bezoek, want sedert
haar ontmoeting van het vorgie jaar heb
ben koningin Elisabeth en „madajne la
présidente" een echte vriendschap ge
sloten.
Zondag:
Russische eieren
Biefstuk
Aardappelen
Bloemkool
Rabarber met
schuimkop
Maandag:
Varkenskar
bonaden
Stamppot van
raapstelen
Beschuit met
bessensap
Dinsdag
Gebakken lever
Roode kool
Aardappelen
Rijst met krenten
Woensdag:
Macaroni met
ham en kaas
Sla van Brus
selse h lof
Vanillepudding
met bessensapsaus
Donderdag:
Groentesoep
Gepaneerde
kalfslappen
Gestoofde sla
Aardappelen
Vrijdag:
Spinazie met
gebakken eieren
Gebakken
aardappelen
Tapiocaschotel
Zaterdag:
Witte boonen
Tomatensaus
Aardappelen
Yoghurt met
beschuit en
suiker
VEGETARISCHE MAALTIJDEN.
1. Omelet met
rijstvulsel en
tomaten
Aardappelen
Andijvie
Chocoladepudding
met vanillesaus
2. Macaronisoep
met kaas
Aardappel-
croquetjes
Brusselech lof
Bruine boter
Omelet
3. Gebakken
aardappelen
Sla van komkom
mers en tomaten
Trommelkoek
met stroopsaus
4. Selderysoep
Boonengehakt
Bieten
Aardappelen
Vrachtensla
RECEPTEN.
Rabarber met schuimkop.
Benoodigdheden (4 personen1 a 2
bossen rabarber, plm. 100 gr. suiker, maï
zena. 3 eiwitten met 150 gr. suiker.
Bereiding: De rabarber in stukjes snijden
en alleen schillen als de stelen niet gaaf
zijn. Ze opzetten met heel weinig water en
tot moes laten koken plm. 10 minuten De
suiker toevoegen en de rabarber met wat
maizena binden Daarna overdoen in een
vuurvasten schotel. De eiwitten zoo stijf
mogelijk kloppen en vermengen met de
suiker. Het schuim over de rabarber uit
strijken. door de zeef wat poedersu ker er
over strooien en den schotel in een matig
warmen oven zrtten il uur! Zoonoodig de
deur van den oven open zetten, zoodat het
schuim uitdroogt, dus bros wordt en heel
licht van kleur blijft,
Stamppot van raapstelen.
Benoodigdheden 14 personen:: 8 bosjes
raapstelen, l'/i K.G. aardappelen. 1 ons
rijst. 40 gr. boter. zout.
Bereiding: De raapstelen schoonmaken
door de worteltjes er af te snijden en alle
gele blaadjes te verwijderen. Ze klein snij
den en eenige keeren wasschen Daarna
opzetten met een beetje water en plm. 3/4
uur laten koken. In dien tijd de aard
appelen schillen en de rijst wasschen. De
raadstelen op het vergiet doen. maar het
kookwater bewaren. In de pan de aard
appelen doen met plm. 1 lepel zout en
zooveel kookwater, dat ze onder staan. De
helft van de raapstelen hierop leggen, dan
de rijst en dan de rest van de raapstelen.
Er voor zorgen dat alle rijst door de groente
bedekt is. De stamppot nog uur laten
koken, doorstampen en stoven met de boter.
Hierbij geven varkenskarbonaden, sau
cijsjes of gehakt en zorgen voor goede jus.
Kletskoppen.
Benoodgdheden: 275 gr. bruine basterd
suiker. 125 gr bloem. 125 gr. amandelen, 75
gr. boter. t theelepel kaneel, wat water.
Bereiding: De amandelen even opkoken,
pellen en in grove stukken hakken. De
boter met de bloem, de suiker, de kaneel,
de amandelen en zoo noodig wat water
doorkneden. Van deze massa met een
lepeltje kleine bergjes leggen op een dik
beboterd bakblik. Zeker 5 c-M. van elkaar,
daar de koekjes een stuk uitloopen. Het
bl'k boven in een vrij warmen oven zetten.
Het deeg moet uitsmelten en heel dun
u tloopen, terwijl de randjes toch niet
mogen branden De koekjes uit den oven
nemen, even laten bekoelen en zoodra het
gaat. met een dun mes er afnemen en plat
neerleggen. Gaan ze vastzitten aan het
blik. dan dit weer even verwarmen.
Brandy snaps.
Benoodigdheden. 200 gr. licht bruine
suiker. 200 gr. boter, 200 gr. bloem. 200 gr.
stroop.
Bereiding: De boter met de suiker en de
stroop laten smelten en vooral niet warmer
laten worden dan juist n°odig is. De bloem
toevoegen en het deeg goed doorroeren.
Het deeg eenige uren laten staan Er
kleine balletjes van maken, als knikkers
zoo groot en deze ver uit elkaar op een dik
'beboterd bakblik leggen. Het deeg in een
matig warmen oven laten smelten en licht
geel bakken. Het bakblik uit den oven
nemen en zoodra het kan de koekjes rol
len om den steel van een houten lepel.
Laat men ze plat liggen, dan lijken ze op
kletskop) es.
Havermoutkoekjes.
Benood gdheden: 250 gr vlug kokende
havermout 200 gr su ker. 100 gr. boter, 2
eieren 50 gr. gehakte gember.
Bereiding: De boter sme'tcn. de eieren
klopper en al'es ec d met el'"aar vermen
gen tot een samenhangend dee? Hle-van
od een goed beboterd bakblik kie ne bal
letjes leggen, die men een keetje nlatdrukt.
Ze ln een vrij warmen oven. n plm. 20
minuten gaar en lichtbruin bakken Voor
zichtig van de plaat nemen en laten be
koelen.
