Dr. Col ijnspreekt:
DINSDAG 1f APRIL 1939
No. 24245
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
80sie Jaargang
dagbladivoor; leiden en omstreken
Geen beduchtheid voor directe bedreiging
Grensbataljons opgeroepen als voorzorgsmaatregel
STADSNIEUWS
Twee
prachtige
Paaschdagen
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 rts. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zyn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend by vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. by maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewysnummer 6 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque» en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd sunt
per 3 maanden f.2 35
per week f.0.18
Francoper post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten.
(voor Binnenland f.0.89 per 3 mnd>.
Hedenmorgen te 10 uur heeft de voorzitter van
den raad van ministers, dr. H. Colijn, de volgende
toespraak tot het Nederlandsche volk gericht over
de drie omroepzenders:
In verband met de buitengewone tijdsomstandig
heden heeft de regeering zich andermaal ver
plicht gezien in het belang van het vaderland
bijzondere maatregelen te treffen.
In den atgeloopen nacht is n.l. overgegaan tot
het onder de wapenen roepen van het personeel
behoorende tot de bataljons, die bestemd zijn
voor de z.g. grensbeveiliging.
Teneinde onnoodige bezorgdheid bij de bevol
king te voorkomen wil ik thans door de radio een
kort woord tot u richten om de beteekenis van
dezen maatregel in het juiste licht te stellen.
Ik begin dan met te zeggen wat men er niet in
moet zien.
Men moet er niet in zien, men moet er niet
uit lezen, dat de regeering bédücht is voor een
directe bedreiging van ons land. Voor zulk een
opvatting is geen enkele aanleiding aanwezig.
Onze betrekkingen met het buitenland laten niets
te wenschen over. Met alle mogendheden is de
verhouding goed. Daarom kon ik zeggen, dat de
regeering niet beducht is voor een directe be
dreiging van 's lands veiligheid en de genomen
maatregel dus niet in dat licht mag worden
gezien.
Nu komt echter van zelf de vraag naar voren
wat men er dan wel in moet zien. En het ant
woord daarop is: men moet er een zuivere voor-
zo r g s maatregel in zien, in verband met den
algemeenen toestand in Europa.
Ons werelddeel verkeert in een toestand van
latente internationale spanningen, die ons ver
plichten er rekening mee te houden, dat die
spanningen zich k u n ne n ontladen in vijande
lijkheden. En als dit geval zich mocht gaan voor
doen dan moeten we niet slechts in w oorden
doch metter da a din staat zijn op afdoende wijze
blijk te geven van onzen vasten wil onze zelfstan
digheid en onzijdigheid te handhaven. Te hand
haven onder alle omstandigheden en naar alle
zijden.
Om dit effectief te kunnen doen, wanneer de
noodzaak er van zou blijken, moet onze g e -
hé 1 e weermacht ten slotte gemobiliseerd wor
den. Maar, in ons huidig legerstelsel en bij het
zeer snelle verloop, dat de krijgshandelingen in
onzen tijd kenmerkt, is de normale sterkte van ons
leger op vredesvoet ongenoegzaam om de zeker
heid te scheppen dat die mobilisatie ongestoord
zal verhopen.
Daarom is het een eisch van voorzichtig beleid de
voorwaarden te scheppen, die het ongestoord
verloop eener mobilisatie kunnen waarborgen.
Maatregelen worden voorbereid om, zoolang de
rust in Europa niet is weergekeerd, in deze leemte
op doeltreffende wijze te voorzien. Maar daarmee
is eenige tijd gemoeid en daarom heeft de re gee
ring, ter overbrugging van die periode, besloten
het personeel van de afzonderlijke grensbataljons
evenals in September onder de wapenen te roe
pen, ter versterking van de reeds aanwezige
bataljons van de onder de wapenen zijnde lich
ting.
De normale toestand is volstrekt onbevredigend
voor regeering en volk beide. Telkens wanneer
de internationale spanningen een acuut karakter
krijgen staat de regeering voor de moeilijke
vraag: moeten we bijzondere maatregelen treffen
of kunnen we ze nog achterwege laten. En tel
kens wanneer zulke omstandigheden zich voor
doen rijst ook onder ons volk soortgelijke vraag,
waarmede dan ongerustheid pleegt gepaard te
gaan.
Daarom is het noodig voorzieningen te treffen die
'een meer permanent karakter dragen e n van
zoodanigen aard zijn dat niet telkenmale tot het
treffen van bijzondere maatregelen behoeft te
worden overgegaan en men de ontwikkeling der
gebeurtenissen dus met meer gerustheid kan af
wachten dan thans het geval is. De nu genomen
maatregel is, zooals ik reeds zeide, te zien als een
overbrugging van den tijd die noodzakelijk ver
hopen moet tot aan het oogenblik, dat de
meer permanente maatregelen effectief kunnen
werken.
Ik herhaal nog eens wat ik in den beginne reeds
gezegd heb: we duchten van niemand eenige
vijandelijke handeling tegen Nederland, maar we
willen tegenover ieder onzen duidelijken wil ho
nen, dat we onze beproefde zelfstandigheidspoli-
tiek en onze onzijdigheid met alle ons ten dienste
staande middelen willen handhaven.
Dat en dat alleen is de strekking van den thans
genomen maatregel.
Maar, omdat dit zoo is mag ik, aan wat ik ge
zegd heb, nu ook een raad vastknoopen. Dezen
raad n.l., dat er geen enkele reden aanwezig is
voor bijzondere ongerustheid. Natuurlijk houdt de
toestand in de wereld ook onze aandacht
gespannen, maar dat is heel wat anders dan be
duchtheid voor onze eigen onmiddellijke veilig
heid. Voor zulk een beduchtheid ik herhaal dit
acht ik geen enkelen grond aanwezig.
Hoe kalmer we den toestand onder de oogen zien,
hoe rustiger wij allen ons dagelijksch werk blij
ven verrichten, hoe beter dit is voor ons zelf en
hoe gunstiger indruk dit naar buiten zal maken.
En voorfs belijden we, ook als volk, in diepen
ernst, dat het lot ook van ons land, uiteindelijk
niet in de hand van menschen ligt, niet van den
wil eens menschen afhankelijk is, maar dat God
Almachtig de wereld regeert. In dat geloof schuilt
kracht. Het schept vastheid van wil aan 's men
schen zijde en het voorkeur:: dat men als een riet
door den wind heen en weer bewogen wordt.
VOLOP VOORJAARSZON MET
ZOMERS CHE WARMTE.
Hoewel pas aanstaanden Zondag de eerste
echte Bol'lendag te verwachten is, is het
Zondag en gisteren in onze stad en naaste
omgeving bijzonder druk geweest.
Het weer heeft daartoe in niet geringe
mate medegewerkt: het waren waarhjk
zomersche dagen en wie maar eendgszins
kon, trok er te voet, per fiets of auto op uit
om, naar gelang van zün reismlddel, in klei
neren of grooteren omtrek te genieten van
de stralende voorjaarszon en de overal ont
luikende natuur. De tandems, die men ge
durende de wintermaanden nauwelijks meer
gezien had, versohenen wederom by tien
tallen op den weg; automobilisten en fiet
sers tooiden zich en hun voertuigen met
lange slingers gele narcissen en wie gister
avond de vele roodgebrande gezichten zag,
kon daaruit de conclusie trekken, dat de
zon, al was het dan nog vroeg in het voor
jaar, reeds zomersche kracht bezat.
OOk uit andere deelen van het land wa
ren vele auto's naar hier gekomen om al
vast eens een kykje te nemen in de bollen
velden; wü zagen zelfs eenige Belgische
autobussen.
De trams naar Haarlem, welke ook op den
Eersten Paasohdag uitstekend bezet waren
geweest, konden gisteren de drukte met de
normale dienstregeling niet verwerken en
onderhielden gedurende een groot gedeelte
van den dag iraplaats van een halfuur-, een
kwartierdienist.
Dat de drukte inderdaad een byzonderen
omvang aannam, blijkt wel hieruit, dat de
opbrengst der N.Z.H.TM. over beide dagen
ongeveer geiyk was aan die van het vorige-
jaar Pasohen, ondanks de zeer belangryke
factor, dat het toen volop Böllentijd was!.
Ook by de Ned. Spoorwegen was het zeer'
druk; desorudanks waren de treinen over het
algemeen goed op tyd.
De buitengelegeriheden, café's, bloemen-
stalletjes ed. maakten uitstekende zaken
zelfs de ysooventers hadden druk werk!
en zoo werden deze beide zonnige Paasch
dagen dagen van oprechte vreugde, waaraan
velen consumenten zoowel als producen
ten een prettige herinnering bewaren.
BINNENLAND.
Het Paaschcongres der SJ).A.P. (3e Blad).
Landelijke demonstratie van N.V.V. en
S.D.A.P. te Den Haag. (3e Blad).
Twee boerderijen en een arbeiderswoning
te Lith (N. Br.) afgebrand. (Gemengd,
3e Blad).
Militaire wagen met ontplofbare stoffen
verongelukt. (Gemengd, 3e Blad).
VaLsche munters gearresteerd te Rotterdam!
(Gemengd, 3e Blad).
Moord te Holten. (Laatste Berichten*
le Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Flauwe markt - Beperkte affaire - Be
langrijke koersdaling - Amerika alge-*
meen lager - Beleggingen aangeboden.
BUITENLAND.
Na Italië's verovering van Albanië.
(3e Blad),
Wil Engeland Griekenland een garantie
geven? (le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 3 VAN HET DERDE BLAD.
I
2756
Clngez. Mcd.)
JUBILEUM-BAL H. J. VAN LEEUWEN.
Een hartelijke huldiging.
Een aantal leerlingen en oud-leerlingen
van den heer H. J. van Leeuwen Jr., die
Zaterdag jX zijn gouden jubileum als dans-
leeraar vierde, heeft in de Kleine Stadszaal,
welke met vele bloemstukken was versierd,
tydens een intiemen dansavond een harte-
Ujke huldiging bereid.
Achtereenvolgens is daarby het woord
gevoerd door den heer J. W. H. OhrispUn,
secretaris van den Ned. Bond van Danson-
derwijzers, die zün jubileerend medebe
stuurslid een prachtige staande lamp en
zyn echtgenoote een bloemstuk aanbood;
door den heer Evert Oastelein, die namens
de Leidsohe collega's eveneens een bloemen
mand ovenhandigde en door den heer L.
Lignoc. die sprekende uit naam van hon
derden leerlingen en oud-leerlingen, een
hartelyke toespraak hield onder aanbieding
van een fruitmand aan den jubilaris en een
bloemenlhulde aan mevrouw van Leeuwen.
De heer van Leeuwen heeft voor een en
ander zyn dank uitgesproken, waarna ge-
ruimen tyd in een zéér gezellige sfeer is
gedanst.
Voor het geheele land: Helder
tot licht bewolkt, droog weer.
Meest matige Zuid-Oosteiyke tot
Zuidelijken wind. Weinig verande
ring in temperatuur.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd is voor het doctoraal examen
Romaansohe taal- en letterkunde de heer
W. P. van Lamibaart (Rotterdam).
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wyziging:
A. J. Bleys en vjh. H. J. de Jong N.V.,
Noordeinde 17. Leiden. Glas- en schilders
bedrijf: handel in en fabricage van verf
waren; bouwen en exploibeeren van huizen,
enz.; zuiveren en ontsmetten.
Uittredend Commissaris: Q W. A. Bleys.
De statuten zUn gewy'zigd. wyziging han
delsnaam in: „Bleys N.V.". Nieuwe Direc
teur: Q. W. A. Bleys, Leiden.
SEIZOENSLUITING LEIDSCHE
HARLEY DAVIDSON-CLUB.
De gebruikeiyke seizoenaluitingsavond,
het slot van een achttal gezellige winter-
clubavonden voor de leden, donateurs (tri
ces) en Introducé's der LH.D.C. is Zaterdag
11. in de versierde bovenzalen van de .Har
monie" gehouden.
Te 9 uur werden alle aanwezigen harte-
lük weükom geheeten, waarna door de Too-
neelclub der L.HD.C. een dramatisch too-
neelstuk wend opgevoerd. De regisseur, de
heer D. vyibrief en de medespelenden
oogstten een welverdiend applaus. Tusschen
dit en het volgende tooneelstuk werden de
twaalf pryzen evenals de .Harmonie-wis
selbeker" aan de prijswinnaars van de
„Openingsrit 1939" met een toepasseJük
woord uitgereikt. Ook de tweede tooneel-
opvoering. een komisch tooneelstuk, ont
lokte een geweldig applaus. De daarop vol
gende huldiging der tooneelisten voor de
vele opofferingen en studie was ten volle
verdiend. Na afloop was er bad met vele
gezelschapsspelen.
De penningmeester mocht een vermeer
dering van 2 leden en 10 donateurs (trices)
boeken.
In de Stedelyke Werkinrichting zün
in de afgeloopen week opgenomen:
Maandag 3 April 58; Dinsdag 4 April 58:
Woensdag 5 April 58; Donderdag 6 April
57; Vrijdag 7 April Zaterdag 8 April 57
volwassen personen. Totaal 288 personen.
Naar aanleiding van het op 6 April
j.l. doorgegeven manifest aan H.M. de Ko
ningin. waarmede de Nederlandsche stu
denten aan de Nederlandsche universitei
ten en hoogescholen gevolg hebben gege
ven aan den oproep van Hare Majesteit
tot het Nederlandsche volk betreffende de
geestelyke en moreele herbewapening deelt
de Indologen-vereeniging alhier mede, dat
door een ongelukkigen samenloop van om
standigheden haar naam niet werd opge
nomen in de lijst der medewerkende stu
dentenorganisaties.