Engeland verdubbelt het territoriale leger otto* KREYMBORG De situatie in Midden Europa LEID5CH DAGBLAD - Derde Blad Donderdag 30 Maart 1939 LAND- EN TUINBOUW Zal worden gebracht op 340.000 man De samenwerking met Rusland De Poolsch-Duitsche spanning Steekpartij in donker Amsterdam. Luchtaanvallen! FINANCIEN I LUIK 1939 LUCHTVAART Von Neurath en Hacha over hun taak Het Slowaaksch-Hongaarsche grensgeschil Ik wil ook, wtuu ik spreek van Fransch- Itaiiaanscne oetreKkmgen ae legenae recKiUeiien, die men ro.mverteu over oen toesiauu van ue si.wu iiaiianen, cue in 'lums leven met ivo.oou r.anscnen en ruim 2 i mimoen j»u*eimannen. Men oeweeit. uat ore nuiianen mishan deld zijn en zens vermoord- Dat zijn laoels. Integendeel, zy gemeten ae vooroeelen, in elk opzicnt, van net meest liberale regiem, zoowel voor hen als voor hun kinderen. De vreemdelingen, die in Turns leven, hebben ons daarvan meermalen getuigenis afge legd. Ik kan hiervan zelfs, want in het begin van Januari was ik in Afrika persoonlijk getuigenis afleggen. Ik wil ook, want ik spreek van Tunis, mijn hartelijke groeten brengen aan de edele Mohamrneoaansche bevolkingen, die In het kader van ons rijk haar eeuwenoud geloof en al de deugden van haar bescha ving bewaren. Ik wil haar bedanken voor zooveel ontroerende getrouwheid en toe wijding aan Frankrijk. Dat zij de zekerheid mogen hebben, dat Frankrijk altijd haar beschermer zal blij ven. trouw en waakzaam en dat het in geen enkel geval zijn zending ontrouw zal wor den. Zoo het nog noodig ware, dat bewezen werd met welk een zin van rechtvaardig heid. met welke gevoelens van hoffelijk heid de Franschen bezield zijn ten aan zien van de Italianen, waarom zou ik dan niet het voorbeeld aanhalen van de 900.000 Italianen, die In het Fransohe rijk leven? Hebben zij zich over de Fransche rechts- vrijheid te beklagen? Zijn ze niet gelukkig onder de bescherming van onze wetten en onze vrijheden te leven? FRANKRIJKS HOUDING JEGENS DUITSCHLAND. Aldus blijft Frankrijk op dit gebied aan zijn hoogste tradities getrouw Evenzeer ten aanzien van een ander groot nabuur volk, met hetwelk wij zoovele conflicten hebben gehad, heeft Frankrijk niet opge houden getuigenis te geven van zijn goeden wil. Wij hebben de overeenkomst van Miln- chen geteekend en eenlge maanden later de Fransch-Dultsche verklaring Eenige dagen geleden neg, bezield met den geest van die verklaring, hebben wij een missie naar Berlijn gezonden, om er over een economisch accoord te onderhan delen. onontbeerlijken grondslag voor het tot stand brengen van duurzame samen werking. Maar zooals ik in den Senaat heb gezegd, hebben de verovering Tan Tsjecho-SIowakije en de bezetting van Praag door de Duitsche legermacht den meest ruwen slag toegebracht aan die geduldige pogingen. Gedurende jaren had men ons. om sommige daden te rechtvaardigen, ge sproken van het zelfbeschikkingsrecht der volken. Thans spreekt men van „vitale ruimte", wat niets anders is dan het altijd durend groeien van de zucht tot verovering. Zooals ik zoo even zeide: „Hoe zou Europa niet in staat van alarm zijn?" Er is inderdaad geer, enkel land. dat In den tëgenwoordigen tijd niet zal weten, dat de oorlog een catastrofe zou zijn voor alle naties. Geen enkele natie zou voor de ver woestingen beveiligd zijn- Wij wille daarvan niets weten. Wij willen Europa helpen zich te redden. UITNOODIGING TOT SAMENWERKING. Namens mijn land noodig ik alle mo gendheden, die denken als wij, uit tot een vertrouwensvolle samenwerking: alle mogendheden, die. zooals wij, be reid zijn te volharden in den weg van den vrede, maar die zich in één enkele krachtsinspanning solidair zouden ver zetten tegen een aanval. Ik weet. dat de woorden, die de positie van Frankrijk hebben bepaald. een broe derlijken weerklank zullen vinden in den boezem van bevriende mogendheden in Europa en ook over het Kanaal heen en aan gene zijde van den Atlantischen Oceaan. Indien de Britsch-Fransohe samenwer king in de huidige ure zoo volkomen is, dan is zulks, omdat omtrent al die vraag stukken Groot-Brittannië en Frankrijk gelijke gedachten hebben. Zij streven de zelfde doeleinden na met dezelfde middelen. Ik kan dus de hocg) koesteren, dat alle verstandige menschen en die zijn er in alle landen deze taai van het gezonde verstard zullen hooren. Zij zullen daaruit afleiden, dat die taal vrij is van alle be dreigingen en niemand zoekt te vernederen. Zü zullen er het bewijs in zien, dat Frankrijk al zijn onaangetaste en vurige krachten in den dienst van den vrede stelt. Wat Frankrijk betreft, ons vaderland, niets zal het meer van zijn bestemming af houden, die het vrijelijk gekozen heeft in het heldere besef van zijn rechten en van zijn kracht. Eens temeer wil het aan de wereld too- nen. wat de arbeid vermag, als die geen ander doel heeft dan dienstbaar te zijn aan de waardigheid der menschen, wat do moed vermag, als die geen onderen gids kent dan de rechtvaardigheid en wat de geest van opoffering vermag, als die slechts aangewend wordt voor het heil der vrij heid". Chamberlain heeft in het Lagerhuis bekend gemaakt, dat de Engelsehe regeering besloten heeft het territoriale leger, dat thans zijn vredessterkte van 130.000 man heeft, terstond tot oorlogssterkte uit te breiden, hetgeen een vermeerdering met on geveer 40.000 man meebrengt. Het aldus op oorlogssterkte gebrachte territoriale veldleger zal verdubbeld worden en zoodoende een sterkte krijgen van 340.000 man. Chamberlain zcidc verder, dat men zal inzien, dat een nog veel grootere krachtsinspanning noodig is, om de natie de noodzakelijkheid bij te brengen, in den kortst mogelijken tijd het vereischte aan tal te bereiken, en dat hij vertrouwde, dat alle leden van het Huis bereid zullen zijn, i in eenigerlei vorm hun steun aan zulk een krachtsinspanning te geven. ER WAREN MEER TOMATEN EN MINDER DRUIVEN. Chamberlain heeft allereerst op de vraag van het Labourlid Bellenger. o' besprekin gen gevoerd ztjn tusschen Britsche en Fransche ministers tijdens het bezoek van Lebrun betreffende de invoering van na- tionalen dienstplicht, een verklaring afge legd. Hij zeide: de kwestie is besproken, maar ik kan niet openbaar maken, wat tijdens deze besprekingen geschied is. Op de vraag of hij een ontkenning kon geven van de verklaring, dat hij de verze kering had gegeven, dat de een of andere vorm van diensplicht spoedig ingevoerd zou worden, verklaarde Chamberlain. „Het is niet Juist mij te vragen om verklaringen af te leggen over wat besproken is in par ticuliere gedachten wisselingen." Chamber lain vroeg den leden van het Huis geen aandacht te wijden aan volkomen onge zaghebbende verklaringen. Op de vraag van het liberale lid Man der of de raadzaamheid wordt overwo gen van een toetreding van Engeland tot het Fransch-Russlsche pact. heeft Butler namens de regeering geant woord: „neen". Butler voegde hieraan toe, dat het bedoelde pact een bilate rale overeenkomst vormt 'en geen be palingen behelst betreffende toetreding van andere mogendheden. wijzen zijn, dat nog geenszins is uitgeput, wat door het vrijwilligerssysteem tot stand gebracht kon worden. In antwoord op verdere vragen zeide Chamberlain: „Een nieuwe, intensieve re- cruteeringscampagne voor de noodige man schappen zal noodzakelijk zijn. Het ligt voor de hand, dat de aankondiging de di visies zal verdubbelen, die beschikbaar zijn voor overzeeschen dienst. Er zal een arm band worden uitgegeven voor de territo- rialen. dien zij op hun burgerkleedlng kun nen dragen om te toonen, dat zij vrijwillig dienst hebben genomen." Op de vraag of, met het oog op de Duit sche propaganda, die beweert, dat Duitsche inwoners van Polen mishandeld worden en gezien de gevolgen daarvan op den tegen- woordigen staat van spanning tusschen de beide landen, de Britsche regeering zich tot de Poolsche regeering wilde wenden en aanbieden om neutrale waarnemers uit te zenden, antwoordde Butler, dat een initia tief ln een aangelegenheid van dezen aard j bij de Poolsche regeering moet blijven, die zich niet tot de Britsche regeering gewend heeft. Op de vraag of deze aangelegenheid met Beek te Londen besproken zal worden, ant woordde Butler: „Ik twijfel er niet aan, dat vele zaken met hem zullen worden bespro ken." De conservatief Boothby vroeg daarop of de mogelijkheid werd uitgesloten van een pact tusschen Engeland en Sovjet Rusland. In antwoord hierop verwees Butler naar de algemeene verklaring van Chamberlain. Op verdere vragen betreffende de Rus sische voorstellen tot het houden van een internationale conferentie gedurende de laatste vijftien maanden, zeide Butler: In recente verklaringen, is duidelijk gemaakt, dat de Britsche regeering ln actief overleg is met andere belanghebbende regeeringen en dat het verkieslijk is op dit oogenbllk met het oog op de recente gebeurtenissen, om het overleg te plegen langs de gewone diplomatieke kanalen. DE VERSTERKING VAN IIET LEGER Chamberlain legde vervolgens zijn reeds gemelde verklaring af betreffende de uit breiding van het territoriale leger tot oor logssterkte. Chamberlain verklaarde nog, dat er naar de meening der regeering be- 1956 (Ingez. Med.) Jonge vrouw het slachtoffer. Beschermt U tegen de gevolgen van Bedenkt dat nalatigheid Uwerzijds in het nemen van bescherm! ra—naaf- regelen gevolgen met zich kan brengen voor U en tallooze anderen N—u-bHnrren v"-"*-")"' de etar. van de afd. Leb'en der Ned. Ver. voor Luch'bescherming, de heer D. C. Kok. Rapenburg 9. Leiden. DADER IS REEDS GEARRESTEERD. Omstreeks het middernachtelijk uur heeft een 30-jarige Oost-Indiër uit Sumatra op den hoek van den Zeedijk en de Sint Olof- steeg in donker Amsterdam een 23-jarige vrouwwaarmede hij een verhouding heett gehad, met een drietal messteken dermate gewond, dat het slachtoffer in zeer ernsti- gen toestand naar het Binnengasthuis moest worden vervoerd. Hoewel de directe oorzaak van dit drama nog niet is kunnen worden vastgesteld, mag worden aangenomen, dat tusschen den man en de vrouw terwijl zij op den Zeedijk liepen, een twistgesprek ontstond. De vrouw verweet den Indiër ontrouw, in verband waarmede de man, die reeds diverse café's had bezocht, blijkbaar zoo razend werd, dat hij ter hoogte van de Sint Olofsteeg plot seling een mes uit zijn zak haalde en daar mede de vrouw te lijf ging. Zij kreeg drie diepe en hevig bloedende steekwonden, ten gevolge waarvan zij ineen zeeg. De dader wist aanvankelijk te ontkomen, doch reeds ongeveer een half uur later slaagde de politie er in hem te arrestee ren. De recherche kreeg reeds dadelijk een spoor, dat naar de Tweede Helmerstraat leidde en toen een tweetal rechercheurs zich met een auto ln die richting begaf, zagen zij den man ln genoemde straat loo- pen. Hij werd aangehouden waarna hij on middellijk een volledige bekentenis heeft afgelegd. LANDBOUWSCHUREN AFGEBRAND. Te Susteren ontstond door onbekende oorzaak brand ln de schuur van den land bouwer S. Door een vrij sterken wind aan gewakkerd sloegen de vlammen over naar de belendende schuur van de wed. J„ waar na nog een derde schuur van den landbou wer. ev.-ieens door het vuur werd aange tast. He woonhuis van S dat ook reeds vlam had gevat, kon door de brandweer ge- blusrht worden. De drie schuren brandden tot den grond af. Verzekering dekt de i schade. VIJF ARRESTATIES TE AMSTERDAM. Dank zij de voorzorgsmaatregelen van de Amsterdamsche politie, is het in den nacht van Dinsdag op Woensdag gelukt de hand te leggen op een complot, dat zich den dief stal van verdoovende middelen ten doel stelde. Eenlgen tijd geleden was het de politie ter oore gekomen, dat er plannen werden ge maakt voor een inbraak in de chemische fa briek aan den Oosterringdijk, nabij de Mo- lukkenstraat. Een extra bewaking van deze fabriek, waar voor de vervaardiging van medicamenten o.a. groote hoeveelheden opi um, morfine en cocaïne waren opgeslagen, j werd ingesteld. Eenige nachten achter elkaar verscholen zich in het laboratorium van de fabriek enkele rechercheurs, doch de inbrekers lie ten zich niet zien. totdat eergisteravond een 31-jarige loonslager uit de Indische buurt zijn slag trachtte te slaan. Hij ver schafte zich, door verbreking van een ruit, toegang tot het laboratorium, waar de ver- doovende middelen werden bewaard en hij meende waarschijnlijk reeds een heel eind gevorderd te zijn, toen plotseling drie re chercheurs uit hun schuilplaatsen te voor schijn kwamen en den man arresteerden. Het was echter bekend, dat hij in opdracht van anderen zijn misdrijf uitoefende en in den loop van den nacht kon nog worden overgegaan tot de arrestatie van een 33-ja- rigen Bakker uit de Dapperbuurt, bij wien bij huiszoeking een distilleerapparaat voor het maken van clandestiene alcohol werd aangetroffen en van een 27-jarigen metse laar. wonende in de omgeving van het Oos terpark, die beide indirect bij de inbraak waren betrokken. In den loop van den och tend is nog een 17-jarige jongen, die werk zaam was op de chemische fabriek en zich herhaalde malen aan diefstal van verdoo- vende middelen had schuldig gemaakt, ge arresteerd. terwijl voorts nog een inval werd gedaan in de woning van een 35-jarigen koopman op de Prinsengracht, bij wien, ln samenwerking met den nolitledeskundige, den heer C. van Ledden Hulsebosch, huis zoeking werd verricht. Ook deze koopman werd gearresteerd, verdacht van overtre ding van de opiumwet. De arrestatie van deze verdachten, die waarschijnlijk behoo- ren tot hot gild" "an handelaren ln verdoo- "ende middelen, kan een goede slag van de nolit'e "'orden genoemd, eer> stap voor waarts ln den meestal zoo stillen strijd I tusschen de overheid en dezen clandestienen en verderfelijken handel. Verschuiving der Westlandsche cultures. Het Westland. de streek vain druiven en tomaten, blijkt in zijn cultures toch wel te wisselen. I Nadat eenige jaren de dnuivenstroom telkens breeder werd. zoodat maatregelen beraamd werden om hieraan paal en perk te siellen. damt thans deze overvloed af en verplaatst deze naar de tomaten Geen wonder, dat de mestvaalt telkenjare rooder gekleurd wordt door de groote hoe veelheden van dit product, die onverkocht blijven. In het afgeloopen jaar begon dit reeds in Augustus en ook de stooktomaten hadden het er slecht afgebracht. Hoewel de export van dit product met 18 steeg, was de prijs toch belangrijk lager dan het vorig Jaar. De westlandsche tomaten-productie was echter heel wat gestegen. Terwijl ln 1937 totaal 25.009.535 kilo to maten werden aangevoerd aan de vellingen, bedroeg deze ln het afgeloopen jaar 30 482.507 kilo. Daarentegen liep de aanvoer van de druiven terug van f. 16.879.639 kilo tot 15.989.471 klo. Toer was de opbrengst van dit product het afgeloopen jaar belangrijk beter dan in het voorgaande, er was zelfs een meer opbrengst van 5 cent per kilo. De gunstige omstandigheid voor de drui ven was echter gelegen in de zoo goed als algeheele afwezigheid van zacht fruit, waarvan de oogst door nachtvorsten vrij wel vern'etigd was. Overigens kan de inperking van den drulveninvloed een resultaat zijn van de actie welke reeds eenige jaren is gevoerd, om de drulvenboomen minder zwaar te be lasten. waardoor een beter product kan worden verkregen: een resultaat, dat in beter opbrengst compensat'e vinden moet. AMSTERDAMSCHE BANK. In de vergadering van den raad van com missarissen der Amsterdamsche Bank ls beslo ten aan de binnenkort uit te schrijven alge meene vergadering van aandeelhouders voor te stellen over 1938 een dividend uit te keeren van 5% (v j. 6%) op de gewone aandeelen en zulks na afschrijving van f. 162.800 op onroerende goederen en verhooging van de algemeene de biteuren-reserve met f. 500.000. waarna f. 190.368 op nieuwe rekening zal kunnen wor den overgebracht. Watersportliefhebber» komt naar Luikl De groote Interoatlonale Water- Tentoonstelling biedt U leasatlo- neele attracties wedstrijden, acrobatie, het wondere Goud- Pavll]oerr enz... Het geheel een grootsch en origineel schouwspel. INTERNATIONALE WATERTENTOONSTELLING MEI NOVEMBER 1964 (Ingez- Mcd.) DE POSTVLUCHTEN. Hedenmorgen om 7 uur vertrok van Schiphol de ,,Uil" met als gezagvoerder Scholte. Aan boord van dit vliegtuig bevond zich 421 Kg. briefpost. 33 Kg. pakketpost en 287 Kg. vracht. Zes passagiers zijn aan boord. Von Neurath, de rijksprotector voor de landen Bohemen en Moravië, schrijft in het jongste nummer van de Europaische Revue over zijn taak. Hij verklaart o.a.: ik zie den diepsten zin van mijn taak hierin, de wereld te laten zien, hoe de Duitsche natie een haar toevertrouwd volk tot ont wikkeling kan brengen, zijn natuurlijke rechten eerbiedigen en. zonder zijn eer en waardigheid aan te tasten, voor de levens gemeenschap weet te winnen, waerin zijn historische en geo-polltieke lot het heeft gebracht. De Fuehrer heeft de voorwaar den voor den terugkeer van orde, veilig heid, rechtvaardigheid en goede verstand houding geschapen. Mijn taak is het, ze in het eigen leven van het Tsjechische volk, zoowel als in de samenleving der beide nationaliteiten, te verwezenlijken. In hetzelfde nummer schrijft president Hacha: Het is mijn overtuiging, dat de nieuw geschapen staatsrechtelijke positie van Bohemen en Moravië die ondei de ge geven omstandigheden best mogelijke op lossing vormt, daar zij ons de kans biedt, na de vele teleurstellingen en dwalingen van het verleden eindelijk rust te vinden, opdat wij onze oereigen „volksche" doel einden kunnen verwezenlijken. Mijn gewe ten is, steeds wanneer ik aan mijn histo rische verantwoordelijkheid denk, rustig. Velen van mijn volksgenooten wordt het steeds duidelijker, dat de tot dusver door ons gevoerde politiek in vele opzichten fout was en ons alleen maar schade heeft be-okkcriö. VERPLICHTE ARBEIDSDIENST INGESTELD. Er zal een verplichte arbeidsdienst wor den ingesteld voor alle Tsjechen boven de 21 jaar. Hij zal overeenkomen met den Duitschen verplichten arbeidsdienst, doch van langer duur zijn, daar de Tsjechen geen militaire verplichtingen zullen hebben De geheele pers zal ondergeschikt wor den gemaakt aan „het comité van natio nale solidariteit" dat ln de plaats gekomen is van het ontbonden parlement en het hoogste orgaan is van een totalitaire partij welke alle Tsjechen omvat De voorzitter der Tsjechische nationale volksgemeenschap heeft medegedeeld, dat de officieele Tsjechische groet zal bestaan uit het opheffen van de rechterhand en de woorden: vlastl zlar". DE WAPENSTILSTAND VERLENGD. De wapenstilstand tusschen de Slowaak- sche en Hongaarsche strijdkrachten duurt voort tot den terugkeer van de Slowaaksche delegatie naar Boedapest, die heden of morgen wordt verwacht. De toestand in Oost-Slowakije, is, naar Reuter vernam, rustig. HET SLOWAAKSCHE STANDPUNT. 1 De Slowaaksche minister-president, al dus Havas uit Bratislava, heeft gistermor gen de bestudeering der Hongaarsche eischen nopens Oost-Slowakije voortgezet. Volgens inlichtingen uit officieele bron zou de grens volgens Hongaarsch standpunt zoo moeten loopen, dat de Hongaren den spoorweg, die Polen met Hongarije door het dal van Ung verbindt, zouden kunnen verdedigen. Het opgeëischte gebied is 1700 vierkante kilometer groot en wordt be woond door 139.000 menschen, van wie 34 000 Roethenen zijn. Volgens inlichtingen van gezaghebben de zijde stelt de Slowaaksche regeering te genover de Hongaarsche eischen, dat de grens is vastgesteld door de grenscommis- sie bij de conferentie van Versailles; dat deze grens door de autonome regeering van Wolosjin erkend is; dat de Hongaarsche regeering op 16 Maart plechtig verklaard heeft de grenzen van Oost-Slowakije te zullen eerbiedigen; dat, indien het waar is, dat het. Noorden van het geëischte gebied door Hongaren of Roethenen bewoond wordt. Slowakcn de bewoners van het zui delijke deel zijn: dat Duitschland garant ls voor de Slowaaksche grenzen. Tot dusverre heeft Bratislava er de voor keur aan gegeven, zoo zegt men, geen be roep op Duitschland te doen, doch wan neer de inmenging van derden het daar toe zou dwingen, zou het niet aarzelen. Niettemin ls de Slowaaksche regeering bereid tot concessies aan Hongarije, in dien zij overeenkomstige vergoeding krijgt. Slowakije verlangt in hoofdzaak rectificatie van de grens ten Zuid-Oosten van Bratislava. De spoorlijn Bratislava Novenzamky zou geheel op Slowaaksch grondgebied moeten liggen. BUITENLANDSCH GEMENGD. SPECIALE BEWAKING DER BRUGGEN OVER DE THEEM. Alle bruggen over de Theems worden scherri bewaakt. Gisteravond was er ook een speciale bewaring bil a'.Ie electrische centrales walerto ens en andere openbare nutsbedrijven, te Londen zulks r.aar aan- lsid'ng van de ontploffing welke zich heeft voo'gedaan bli de Hammersm th-Brldige. In zijn geheel zijn drie mannen ge arresteerd. BORSALINO OVERLEDEN. In het plaatsje Alexandria in Piemont (Italië) Is op 70-Jarlgen leeftijd overleden de senator Tereslo Borsalino. de eigenaar der bekende hoedenfabrieken. Tijdens zijn leven heeft hij meer dan zestig miliioen lires aan liefdadigheid besteed. SPOORWEG-ONGEVALLEN. De Zuid-Express, komende van Lissabon, is tusschen Baasain en Ormaiztegul, ten Zuid Westen van Tolosa, in Spanje, ont spoord. De trein vloog uit de rails en reed tegen den pijler van de brug. Voor zoover tot nu toe bekend zijn drie personen omgekomen en dertig gewond. Te Remberton. bij Warschau is een goe derentrein op een personentrein ingereden, die op het station stond. Zeven wagons ont spoorden. Tengevolge van het breken van een electrischen kabel der hoogspannings leiding ontstond in een der wagons brand Zeven passagiers werden gewond, van wie I één ernstig. 2—3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 10