Madrid geeft zich over DINSDAG 28 MAART 1939 No. 24235 STADSNIEUWS HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt 80ste Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Vrijspraak in het drama te Koedijk DE VLIEGENDE HOLLANDER VROOM DREESMANN De gezondheidstoestand van Prinses Juliana Dit nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD Het was onvermijdelijk geworden verwacht LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque-' en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd sljn: per 3 maanden f. 2.35 per week f. 0.18 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.t PROF. DR. J. VAN KAN. Benoemd tot cere-hoogleeraar der R.K. Leuvensche hoogeschool. In de groote promotiezaal der hallen van de katholieke hoogeschool van Leuven, werd Zaterdag de 400ste verjaring herdacht van het verleenen van het doctoraat in de rechtswetenschappen aan Gabriël Mu- daeus, alias Van der Muydcn, die in de 16e eeuw een der bekendste hoogleeraren der katholieke universiteit was op het gebied der rechtswetenschappen en die ln dit ver band ook een Europeesche faam had ver worven. In de academische zitting werd onder luide toejuichingen der aanwezigen door prof. dr Velge. deken der Rechtsfaculteit van de Alma Mater meegedeeld, dat prof. dr. J. van Kan. oud-hoogleeraar van de universiteit van Leiden en van de univer siteit van Batavia door den Academischen Raad van Leuven werd gepromoveerd tot hoogleeraar honoris causa der Rechtsfacul teit van de Katholieke Alma Mater. Prof. dr. Van Kan dankte geroerd voor de hem verleende hooge onderscheiding en memoreerde verder op dankbare wijze zijn vroegere professoren. Tenslotte gaf prof. Van Kan een schets van het leven van Mudaeus. CHR. TEXTIELARBEIDERS BOND „UNITAS". Aanbieding van een vaandel. Alle zalen van het gebouw „Prediker" waren gisteravond noodig om de zeer vele leden en belangstellenden van den Ned. Chr. Textielarbeidersbond „Unltas", die ter bijwoning van de 29ste jaarvergadering waren opgeko men, te kunnen onderbrengen. Hiervoor was dan ook alle aanleiding, ■want niet minder dan tien leden werden gehuldigd in verband met hun 25-jarlg lid maatschap en tevens vond de aanbieding van een vaandel plaats. Namens het H.B. woonde de bondsvoor zitter, de heer G. Ekkel, deze samenkomst bij. Voor den Leidsohen Chr. Besturenbond was de heer M. van Hilten tegenwoordig. De samenkomst werd geopend met het zingen van Ps. 89 1, waarna de voorzitter, de neer S. Stokkel, Ps. 20 las en in gebed voorging. Vervolgens heette spr. allen wel kom om dan met een enkel woord te wij zen op den ernstigen tijd, waarin wij leven. De heer Stokkel gaf vervolgens een be knopt overzicht van de velerlei werkzaam heden in het afgeloopen jaar en deelde mede, dat het ledental zich nog steeds in opgaande lijn blijft bewegen en de 280 reeds bereikt heeft. De voorzitter van het vaandel-comité, de heer v. d. Reyden, bood hierna een fraai uitgevoerd vaandel aan. Spr. wees daarbij op den inhoud van Ps. 20 en op den dringenden eisch om trouw te zijn aan de beginselen en zich in vertrouwen op God aan Zijn leiding te onderwerpen. Spr. sprak den wensch uit, dat dit vaan del nog velen zal aansporen in den strijd op het maatschappelijk terrein. Behalve het vaandel bood spr een eiken houten vaandelkast aan. Spr. hoopte, dat het bestuur de toestemming zou verkrijgen om het vaandel te plaatsen ln het gebouw voor Chr. Soe. Belangen. Nadat het vaandellied was gezongen, heeft de voorzitter het vaandel onder groo- ten dank aanvaard. Spr. hoopte, dat de af- deeling zich dit vaandel waardig zal be- toonen en dat zich nog velen onder de vaan van „Unltas" zullen scharen. Onder groote instemming der vergade ring werd besloten om den heer Favier, die veel aan de totstandkoming van een en ander heeft mogen bijdragen en thans in het Diaconessenhuis verpleegd wordt, een fruitmand te zenden De bondsvoorzitter, de heer G. Ekkel, bood namens den bond de gelukwenschen aan. Spr. zeide daarbij dat de afd. Leiden meerdere malen getoond heeft, dat zij van aanpakken weet. De laatste zes jaar Is het ledental steeds vooruitgegaan. Ook werd in het belang van de leden zeer veel ge daan t.o.v. de verbetering in de arbeids- verdeeling. Wil deze verbetering zich voort zetten, dan zullen velen die thans nog af zijdig staan tot de afdeellng moeten toe treden. Spr. zette vervolgens het doel van de Christelijke organisatie uiteen. In een zeer waardeerende toespraak en ouder hartelijk applaus heeft spr. vervol gens aan tien leden der afdeellng, die thans 25 jaar lid zijn. het gouden C.N.V.- isigne uitgereikt. Namens het afdeelingsbestuur wensohte de voorzitter de jubilarissen geluk en bood hun een kistje sigaren aan. De heer M. van Hilten bracht namens den Leidsohen Chr. Besturenbond de ge lukwenschen over De avond, welke een opgewekt verloop had. werd afgewisseld met een liedje en een praatje van den heer en mevrouw Barcnds. met goocheltoeren van den heer Steffin, accordeonmuzlek van den heer v d. Nat, en een strijkje. Vermelden wij nog. dat hel aangeboden vaandel van heden af te bez'rhtigen is in de étalage van de firma Stoeke aan de Haarlemmerstraat. De Alkmaarsche rechtbank heeft van morgen uitspraak gedaan in de zaak tegen een 30-jarigen arbeider uit Ber gen, tegen wien de officier van justitie twee weken geleden wegens poging tot moord op zijn vrouw en moord op drie van zijn kinderen levenslange gevan genisstraf heeft geëischt. De rechtbank sprak verdachte (die met zijn auto, waarin zich zijn vrouw en kinderen bevonden, te water is ge reden) vrij en gelastte de opheffing van de voorloopige hechtenis en zijn onmiddellijke invrijheidstelling De rechtbank achtte het wettig en overtuigend bewijs niet bewezen. Wel achtte zij bewezen de verklaring van getuige Dekker, dat verdachte het voornemen heeft gehad zijn vrouw en kinderen van het leven te berooven, doch de rechtbank betwijfelde, of ver dachte dit opzettelijk heeft gehad ten tijde van het ten laste gelegde en dit op grond van de verklaringen van de getuigendeskundigen, die ruimte lieten voor de vaststelling, dat aan een on geval kon worden gedacht. TENTOONSTELLING 4e ETAGE. Bent U daar al geweest LEIDEN. (Ingez. Med.) NED. VER. VOOR HUISVROUWEN. Demonstratie voor de afdeeling Leiden. In de Nutszaal had de firma Bruynzeel uit Zaandam gistermiddag eenige van haar keukens opgesteld om den Leidschen hulsvrouwen eens te laten zien, welk een comfort een moderne keuken voor de hulsvrouw kan bevatten. Nadat de presidente, mevr. v. Gilsev. Geldermalsen alle aanwezigen hartelijk wel kom had geheeten, gaf zij gaarne het woord aan een der vertegenwoordigers der firma B. Deze legde zijn toehoorsters alle voordeelen uit van de parketvloeren van de firma Bruynzeel, die na de uitvinding dat zij bij een eventueele verhuizing opge nomen kunnen worden en in'het nieuw te betrekken huls weer kunnen worden ge legd. veel meer populair zijn geworden. Den aanwezigen werd gedemonstreerd op welke wijze zoo'n vloer wordt gelegd en ook hoe deze weer kan worden opgenomen. Vervolgens werden aan de hand van lichtbeelden alle onderdeelen van de mo delkeuken duidelijk uitgelegd. Na het gebruik van een kopje thee in het eigen clublokaal, werden alle finesses van de opgestelde keuken nog eens besproken en bekeken, waarna de aanwezige dames nog allerlei inlichtingen aan de vertegen woordigers konden vragen. Wij denken, dat menige handige huis vrouw na deze demonstratie nog wel eenige verbetering aan haar oude keuken zal willen aanbrengen! De geneesheeren van H.K.H. Prinses Juliana, Dr. J. de Groot en Dr. C. L. de Jongh, ver klaren in verband met de over ongeveer 4Vz maand te ver wachten blijde ge beurtenis dat de gezondheidstoestand van Hare Koninklijke Hoogheid in alle op zichten uitstekend is. MACHINISTENSCHOOL. Aan de Leidsche Ambachtsschool wordt binnenkort weer een aanvang gemaakt met de nieuwe opleiding tot machinist. De directeur der school deelde ons mede, dat er momenteel een groot gebrek is aan jonge gediplomeerde machinisten. Vele Jonge menschen. die deze opleiding geno ten. bekleeden thans in het geheele land goede posities in diverse betrekkingen. Bij het vliegwezen. zoowel hier te lande als in Indië. geeft men bij plaatsing van werk tuigkundigen den voorkeur aan bezitters van het diploma voor werktuigkundige, waarvoor men eveneens dén de Machinls- tenschool kan worden opgeleid MILITARIA. Gisteren heeft de Garnizoens-comman- dant den bij Koninklijk Besluit van 4 Maart j.I. tot reserve officier 2e'klasse aangestelden vaandrig K. Waldeck be- eedigd. KRINGWEDSTRIJDEN SCHIETEN B.V.L. Tusscher. de afdeelingen van den Bijz. Vrijw. Landstorm uit Oegstgeest, Valken burg, Katwijk, Rijnsburg, Leiderdorp, Lei den en Voorschoten hebben te Voorschoten schietwedstrijden plaats gehad. De einduitslag van deze kringwedstrijden was als volgt: Leiden 1398 pnt; Rijnsburg 1396 pnt.: Voorschoten 1393 pnt.; Leiderdorp 1392 pnt.; Katwijk 1374 pnt.; Valkenburg 1368 pnt. en Oegstgeest 1363 pnt. De afdeellng Leiden heeft hierdoor be slag gelegd op den zilveren wisselbeker, uitgeloofd door den aangewezen comman dant van het gewest Zuid-Holland West. Het was een vinnige stijrd met tot het laatste oogenblik spanning. Het offensief bij Cordoba wordt zonder veel tegenstand uitgevoerd. Reeds zijn Po- zoblanco en Almaden bezet met de belang rijke kwikmijnen aldaar. Ook de dorpen Guiko, Villa Nueva Cordova, Venta Carde- na en de spoorwegstations ten noorden van Belalcazar zijn bezet. Ten zuidoosten van Badajoz zijn de dorpen Zaezacapilla en Pe- nalsordo bezet. Zes duizend man hebben zich overgegeven. Franco's troepen hebben gisteren een nieuw offensief ingezet en wel ten Zuid westen van Madrid in de sectoren Talavera en Toledo. De troepen, die te Toledo reeds lang het bruggehoofd over de Taag bezet hielden, zijn tot den aanval overgegaan en hebben het republikeinsche front in de centrale zone doorbroken. Zonder op tegen stand te stuiten konden ze in Zuidelijke lichting oprukken en maakten vorderingen in de richting van Nava en Hermosa. Zij maakten 4500 gevangenen. De correspondent van Havas bericht uit Burgos, dat de troepen van Franco btj To ledo ten Zuiden van de Taag zijn opgerukt over een breedte van 90 K.M. en een diepte van 30 K.M. Vijf legercorpsen hebben aan het offensief deelgenomen onder commando van generaal Saliquet. In de onmiddellijke nabijheid van de hoofdstad hebben de troepen van den ver- dedigingsraad zich bij compagnieën tegelijk overgegeven te Cerro los Angelos ten Zui den van Madrid. Andere groepen, gevolgd door burgers, gaven zich over in de Univer- siteitswijk. Medegedeeld wordt, dat tweehonderd of ficieren van het rechterlijk corps aange komen zijn te Arenas de San Pedro, waar zij wachten op de bezetting van Madrid en de omliggende plaatsen om een krijgsraad te vormen. Gisteravond om kwart over tien hebben verscheidene leden van den nationalen ver- dedigingsraad het woord gevoerd voor den zender van Union Radio, teneinde de bevol king der republikeinsche zone te waarschu wen tegen iedere zenuwachtigheid en haar rust en kalmte aan te bevelen en haar ver trouwen te vragen voor den verdedigings- raad die belast is met het nemen van alle noodige maatregelen voor het welzijn van het land Als laatste sprak Casado, die er op wees, dat de rust in het geheele republikeinsche land thans volkomen was. Hij voegde hier aan toe: „Geen minuut heeft de nationale ver- dedigingsraad vergeten, voor welk doel hij gevormd is; het Spaansche volk weet het en daarom kunnen wij u de verzekering geven, dat wij al het mo gelijke zullen doen om een spoedigen vrede te verkrijgen voor het welzijn des vaderlands. Op het oogenblik, waarop Ik mij opnieuw met u door de radio in contact stel, geef ik u beloften van vrede uit naam van alle Spanjaarden in deze zone. Leve Spanje". Het raadslid voor de defensie heeft bevel gegeven, dat alle recruten, die zich thans in de recruteeringscentra, opleidingscentra en mobilisatiecentra bevinden en die er op wachten ingedeeld te worden, gedemobili seerd moeten worden. De noodige bevelen zullen worden gegeven door de legergroe pen, opdat deze recruten terstond terug- keeren naar hun woonplaatsen. Dit wees reeds op een overgave en heden morgen bericht Londen dan ook: Naar gemeld wordt, heeft Madrid zich overgegeven aan de troepen van Franco. Dit zou na plm. 2 jaar en 9 maanden het einde beteekenen van de Spaansche furie. Men weet nog niet, wanneer de troe pen van Franco Madrid zullen binnen trekken. Men gelooft, dat Franco zelf Zaterdag de stad binnen zal treden. Overal in de stad zijn witte vlaggen ge- heschen. Toen de correspondent van Reuter zich hedenochtend vervoegde bij het hoofd kwartier van den generalen staf van den verdedigingsraad werd hem medegedeeld, dat de opperbevelhebber, generaal Casado. de stad had verlaten en dat het centrale leger, onder leiding van kolonel Prada, zich had overgegeven. Op verschillende plaatsen wapperen reeds de nationalistische vlaggen, alle oude repu blikeinsche vlaggen zijn verdwenen en de bevolking brengt reeds den fascistengroet. In de winkels weigert men de republikein sche bankbiljetten aan te nemen. De stra ten zijn vol soldaten van het republikein sche leger, die loopgraven en wapens in den steek hebben gelaten. Velen trachten ook de stad nog tijdig te verlaten. NED. CHR. VROUWENBOND. Lezing van Mary Pos. Op uitnoodiging van den Ned. Chr. Vrou wenbond, welke gisteravond in den foyer van ..Den Burcht' zijn laatste samenkomst in dit seizoen hield, sprak Mary Pos over: „Vrouwenleven in andere landen". Mary Pos, die werd ingeleid door de pre sidente van den Vrouwenbond, mej. Van Loo, begon met een overzicht te geven van het vrouwenleven in Amerika, waarbij spr. opmerkte, dat de Amerikaansche vrouw oppervlakkig is. Aan den anderen kant is de Amerikaansche vrouw doortastend. Zeer waardeerend liet spr. zich uit over het werk der Vrouwenclubs zoowel op sociaal- als politiek terrein. Een eigenschap van deze vrouwen is voorts, dat zij zich uit sobere middelen met smaak weten te kleeden. In Amerika interesseeren ook de mannen zich voor huishoudelijke bezigheden. Het is hier geen zeldzaamheid, dat de man de dagelij ksche plichten van de vrouw waar neemt. Vervolgens gaf spr. haar indrukken over het leven der vrouw in Australië. Hier zijn het vooral de vrouwenbonden, die er toe bijgedragen hebben, dat, ondanks de groote afstanden, er een nauw geestelijk contact wordt gevonden. Interessant was hetgeen spr. hier vertelde van den vliegenden dokter Sprekende over de vrouwenbeweging in Portugal merkte spr. op, dat hier ergerlijke toestanden heerschen. Meermalen komt het voor. dat vrouwen het werk van kolensjou wer verrichten en dat vaak onder de moei lijkste omstandigheden tegen een vergoe ding van zeventig cent per dag. De kindersterfte is ln dit land bijzonder groot. Na nog in het voorbijgaan bij het vrou wenwerk in. Italië te hebben stilgestaan, gaf spr. nog een uiteenzetting van het leven der vrouw in Rusland. Voor wat dit laatste land betreft, merkte zij op. dat de vrouw hier het werk van metselaar, tunnelbouwer straatmaker en fabrieksarbeider onder zeer slechte omstandigheden verricht. Wat haar hier bijzonder opviel was de groote tevreden heid waarmede de vrouw haar lot weet te dragen. Hier wordt gewerkt met de gedach te: wij arbeiden voor de gemeenschap. Tenslotte kwam spr. tot de conclusie, dat van alle landen, welke zij bezocht. Neder land aangemerkt kan worden als het land waar de vrouw ln de allergunstigste positie verkeert. BINNENLAND. Dr. Hirschfeld over het handelsverdrag met Duitschland. (3e Blad). Met een kustvaarder in een storm, (3d Blad). Het conflict in de metaalindustrie opgelost. (3e Blad). AMSTERDAMSCHE BEURS. Stille handel - Flauwe markt - Alge- meene reactie - Amerika beduidend lager - Beleggingsafdeling gedrukt. BUITENLAND. Nog eenige beschouwingen over Mussolini'» rede. (Buitenland, le Blad). Engeland en de dienstplicht. (Buitenland, le Blad). Nieuwe decreten in Frankrijk. (Buitenland^ le Blad). Aandrang in Roemenië voor een nationale regeering. (Buitenland, le Blad). Regeering van Lithauen afgetreden. (Bui tenland, le Blad). Een Poolsche defensie-leening. (Buitenland, le Blad). I ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD. Betrokken tot zwaar bewolkt, plaatselijk eenige regen, vooral in het noorden. Weinig verandering in temperatuur. Zwakke tot ma tige veranderlijke wind. R.K. WEES- EN OUDELIEDENHUIS. De overste van de zusters van het R.K. Wees- en Oudeliedenhuis aan de St. Ja- kobsgraoht, welke instelling binnenkort haar 200-jarig bestaan zal herdenken, heeft gisteravond aan het R.K. Parochiaal Armbestuur een geschenk aangeboden, be staande uit de beschildering van de kapel. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijziging. Naaml. Venn, van der Vijveris Groenten- conservenfebrieken en Drogerijen Katwijk Einde 9. Riin'turg De sta'utPn zijn gewij zigd. Wijziging handelsnaam in: van der Vijver's Conservenfabrekcn N.V. OPVOERING IN ENDEGEEST". Gisteravond gaf de Bond van Arbeiders- Tooneelvereenig'ngen in Nederland afd Leiden in de Centrale Onfscannineszaal van Endegees'" voor de patiënten de' gestichten een opvoering var het tooneel- stuk Beurskoo is". Het stuk werd vlot op gevoerd en viel zeer in den smaak bii de vele aanwezigen. De wethouder van Sociale Zaken de heer J. J. van Stralen, is verhinderd mor gen spreekuur te houden. Din, dag 4 April a.s. zal het 25 jaar geleden zijn, dat onze stadgenooten W F. Serlie en P. Schaft als straatmakers .n gemeentedienst traden. Zaterdag a.s. herdenken de heeren J. Wessels en J Jansen conducteurs bij de Haagsche Tramweg Maatschappij Den HaagWassenaarLeiden den dag. dat zij vóór 25 jaar b(j genoemde Maatschappij in diens; traden. Gisfcerm ddag is de 22-jarige mej. D. W. op den Runsburgerwee met haar rijwiel op de tramrai's geshot waardoor zii v el. o'oedend aan het hoefd we d ve word en vermoedelijk een lichte he'.'fenschudd :g bekwam. De Eerste Hulpdienst vervoerde haar pep auto naar het Academisch Zie kenhuis.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1