DE EUROPEESCHE TWEELING
SOsie jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 25 Maart f939
Derde Biad
No. 24233
Tante Anna" de woekeraarster
H BUITENL. WEEKOVERZICHT
Duitsche successen trots
afweer-pogingen
U
„Maar wat wilt u, die eene eet ook voor twee!"
lijdt aan Rheumalische pijnen
omdat Uw organisme
te veei zuur bevat
Weldoenster tegen
hooge rente
De tijd snelt als het ware voort en dat
lijkt de groote beslissende factor ten gun
ste van het Duitsche optreden! Idee en het
uitvoeren ervan volgen daar el aar op den
voet, terwijl de tegenstanders schijnen stil
■te staan bij hun pogen om het Duitsche
toeslaan verder te voorkomen.
Lord Lothian drukt het ln een ingezon
den stuk in de .Times" a'.dus ut „dat
Duitschland in één nacht ongeveer een
gelijkwaardige versterking heeft verkregen
als Engeland en Amerika door de uitbrei
ding van hun bewapen'ng in een heel jaar".
De verovering van Tsjechië heette Enge
land wakker geschut te hebben! Nu had
Duitschland dan zijn ware gezicht laten
zien: het streven naar de hegemonie in
Europa! Hals over kop werden de d p'o-
matieke wegen geopend om ieder ve der
optreden onmogelijk te maken en Memel
is Heim" gekeerd en met Roemenië is een
handelsaccoord afgesloten dat Roemenië
grootendeels onder economlschen invloed
van Duitschland brengt.
De periode, dat het offensief geheel aan
de zijde der spil B-erlijnRome is en de
Westersche democratieën in het defensief
zijn gedrongen, duurt onafgebroken nog
voort.
Een oogenblik leek het er op. alsof de
groote kentering was aangebroken toen
Engeland zich in groote vertoorndheid aan
het hoofd wilde stellen van een tegen
Duitschland gerichte combinatie van sta
ten, die alle de vrijheid voorstonden en
handhaving van recht en moraal in het
verkeer tusschen de volkeren. Toen leek het
werkelijk ernst te zullen worden. Het bezoek
van president Lebrun aan Londen was daar
toli zelfs een toevallige steun van groote be-
teekenis. De groote en onaantastbare com
binatie der beide WesteTsche democratieën
kon immers zoodoende op meer dan over
tuigende wijze worden gedemonstreerd en
dat zonder „opmaak" of gezochtheid.
De Fransche president is in Engeland
Inderdaad met overweldigend enthousiasme
ontvangen, daarop valt niets af te dingen,
de onverbreekbaarheid der FranschEn-
gelsche verhoudingen Is glashelder naar
buiten getreden, doch niettemin is aan
Duitschland volledig het offensief gebleven.
Omdat op het beslissende moment tenslotte
er Iets hapert, omdat telkens weer wordt
teruggedeinsd voor consequenties en half
slachtigheid de overhand neemt!
Zooals gezegd, Engeland zou nu eens
eventjes de leiding nemen. Chamberlain,
diep ontgoocheld over de Duitsche woord
breuk. zou de wereld in het geweer bren
gen tegen verdere Duitsche actie. In de
eerste plaats werd de langzamerhand ver
broken verbinding met de sovjets hersteld
en voorts een beroep gedaan op Polen om
met zijn vieren een verklaring op te stellen,
die Duitschland in de toekomst een beslis
send halt zou toeroepen. De Balkan-landen
en voorts ieder, die wilde, zouden zich dan
daarbij kunnen aansluiten In een omme
zien zou een en ander plaats vinden....
bijkans een volle week ls nu vervlogen en
ct ls nog niets bereikt. Zelfs wordt de kans
maar al te groot, dat er niets van terecht
zal komen!
De sovjets hebben de gelegenheid om
opnieuw een factor van beteekenis te wor
den in de algemeens politiek natuurliik
met beide handen aangegrepen en zijn.
practisch gesproken, vrijwel tot iedere ver
klaring bereid, mits haar slechts een be
hoorlijk deel wordt gegeven in de leiding.
Het liefst zouden zij die geheel veroveren,
maar zij erkennen, dat dit nu eenmaal
moeilijk gaat, gelet op het natuurlijk verzet
van vele landen, die voor een nader con
tact met den communistischen heilstaat
weinig voelen. Ook hier geldt nu eenmaal
de stelregel: safety first!
Polen staat er eveneens wat huiverig
tegenover om zoo nauw met de sovjets zich
te verbinden, maar zou daarover toch wel
zijn heengestapt, zoo het slechts voldoende
waarborgen had kunnen verkrijgen, dat de
Westersche democratieën nu eindelijk voet
bij stuk zouden houden en tenslotte niet
weer zouden terugdeinzen, gelijk destijds
het geval was met Tsjecho-Slowakdje. En
het had volkomen gelijk. Door een verkla
ring te teekenen als in de bedoeling lag.
nam Polen plaats in het anti-Duitsche
kamp en zou zich zoodoende de toorn van
Duitschland op den hals halen. Het was
derhalve niet meer dan billijk, dan dat
Frankrijk en Engeland van te voren zich
vastlegden om Polen met hun geheele
macht te hulp te snellen, zoo het Derde
Rijk zich tegen Warschau zou keeren.
Oudergewoonte sch»jnt Engeland daartoe
weer niet bereid te zijn geweest, zich voor
behoudend te handelen naar mate de
omstandigheden dit wenschelük maakten
Is het te verwonderen, dat Polen onder
dergelijke verhoudingen bedankt voor de
eer, al wordt het dan nu ook als groote
mogendheid erkend, zich aldus te binden
en het gevaar van een Duitschen aanval te
loopen zonder volledige zekerheid van
steun? de vraag is het antwoord tevens.
Dat de Balkan-landen al evenzeer be
dankten om mee te doen, het ligt te zeer
voor de hand om er nog over uit te weiden
En tot overmaat van ramp voor het En-
gelsche pogen om Duitschland „eln zu krei-
sen", geeft Chamberlain's verklaring in het
Lagerhuis nog ruimte om aarzeling te doen
merkbaar worden, of de Britsche premier
nu wel geheel en al zijn verzoeningspolitiek
heeft opgeborgen met de vele „alscn" en
„indiens"
Overheerschend is het gevoel, dat de
maat vol ls. dat bij een nieuw optreden van
Duitschland als tegenover Tsjechië, zal
worden toegeslagen, maar de Duitsche te
genpartij is blijkbaar onmachtig om dit te
voren met zekerheid tot uiting te brengen.
Er is geen eenheid, geen vastberaden koers.
Die eenheid zal er pas komen als het feit
zich voordoet, doch dan fs het te laat om
preventief te werken, dan is de catastrofe
er al
Gallus wijst in l'Intransigeant zeer juist
op dit gevaar. Hij schrijft o.a.:
Ik weet niet of Duitschland zich wel
een juist beeld vormt van onze gees
tesgesteldheid. eerlijk gezegd, ik geloof
het niet. Het heeft ons tal van jaren
zien toegeven in zooveel concessies, dat
het onze houding van thans beschouwt
als bluf. Een volk, dat achter elkaar
heeft aanvaard de herbewapening van
het Rijnland, den Anschluss van Oos
tenrijk. de amputatie en tenslotte de
verovering van Tsjecho-Slowaktje,
schijnt alles te willen offeren voor den
vrede. Wanneer het nu hoort, dat wij
aan het eind van ons geduld zijn ge
komen, denkt het, dat wij op het be
slissende moment opnieuw zullen wij
ken. Dit is een der ergste bedreigingen
van den vrede.
En al zou Frankrijk willen doorzet
ten, dan aarzelt Engeland en dwingt
zoo Fraukrijk! Aldus de Duitsche visie.
Er zou één middel zijn om Duitschland
te overtuigen van den ernst van de bedoe
lingen: het invoeren van den dienstplicht
in Engeland! Steeds krachtiger wordt de
aandrang daartoe, maar het verzet blijft
groot!
Hoezeer Gallus de Duitsche mentaliteit
juist heeft weer gegeven, blijkt over-dui-
delijk uit het feit. dat Hitier zich door alle
gramstorigheid van Engeland niet heeft la
ten weerhouden om Memel weer bij het
Rijk te voegen. Nu is het waar. dat het hier
opnieuw Duitschers betreft en dat Lithauen
in 1923 zich gewelddadig van het Memei
land heeft meester gemaakt, doch zoo de
Fuehrer eenigszins onder den indruk was
geweest van het dreigement, had hij wel
eenig uitstel betracht! Nu heeft hij Li
thauen ook gedwongen te buigen en Memel
af te staan. Officieel schijnt weliswaar
geen ultimatum te zijn gesteld, doch in we
zen is toch wel degelijk deze bekende tak-
tiek toegepast. Wat bleef Lithauen, wilde
het nog trachten het eigenlijke land veilig
te stellen, anders over dan toegeven? De
vraag is evenwel, of het tenslotte toch geen
uitstel van executie is, want in Lithauen
bestaat een zeer krachtige pro-Duitsche
partij onder Woldemaras; als die eens
Duitsche hulp inroept? Daartegen schijnt
ons de maatregel van Polen om lichtingen
op te roepen voor versterking van zijn
Noord-grens in de eerste plaats bedoeld!
Polen moet zich wel zeer ongemakkelijk
gevoelen. Het moet zich thans 011 ge rus'
maker, om de positie van Danzig om nog
maar te zwijgen van den corridor en Sile-
zië. Speciaal de corridor krijgt momenteel
voor Duitschland groote beteekenis als
Het is wetenschappelijk bewezen, dat vol
maakte gezondheid slechts dan mogelijk ls,
wanneer bloed en weefsels licht alkalisch
zijn. Wanneer U eenmaal begrepen hebt,
dat rheumatiek slechts in een te zuur orga
nisme kan optreden, dan weet U tevens
wat U te doen staat. Verwijder de zuren
door deze te neutraliseeren en Uw rheuma
lische pijnen zullen verdwijnen. Het beste
middel hiervoor is het krachtig zuur-ver
drijvende en bloedzuiverende middel Vange
Salts, het nieuwe alkalische zout, dat zelfs
drie en een half maal zijn eigen gewicht
aan azijn kan neutraliseeren. Vange Salts
heeft bovendien een dubbele werking, want
het neemt niet alleen het teveel aan zuur
weg, het zal er tevens voor zorgen, door
krachtige aansporing van lever, nieren en
ingewanden, dat opgehoopte schadelijke
stoffen als urinezuur, die mede oorzaak
Uwer rheumatische pijnen zijn, radicaal uit
het lichaam worden verwijderd. Vandaar
dat rheumatische pijnen door dit nieuwe,
uiterst krachtige middel met „dubbele wer
king" binnen korten tijd voor altijd ver
dwenen zullen zijn. terwijl tevens Uw ge
heele gezondheidstoestand bij regelmatig
gebruik van dit bloedzuiverende Vange Salts
enorm zal verbeteren. Begin nog heden Uw
kuur! De prijs kan nimmer een beletsel
zijn: f. 0.85, voldoende voor een flinke kuur.
Vange Salts is uitsluitend verkrijgbaar bij
alle apothekers en drogisten.
1678 (Ingez. Med.)
Een zware straf geëischt.
Een vrouw, die in de Binnen-Dommer-
straat te Amsterdam woont, moest wegens
overtreding van de Geldschieterswet te
recht staan voor de rechtbank in de hoofd
stad.
Eenige maanden geleden had de politie
een huiszoeking in haar woning verricht en
naar aanleiding van het gevonden matP-
riaal werd een vervolging tegen haar inge
steld. Aan haar bedrijf is een einde ge
maakt.
„Tante Anna" zooals de buurtbewo
ners en cliënten haar plegen te noemen
was niet ter zitting versohenen wegens
ziekte. De rechtbank verleende verstek, zoo
dat de zaak, waarin zeven getuigen waren
gedagvaard door den officier van justitie,
mr. A. L. F. van Dullemen, kon worden be
handeld.
De meeningen van de buurtbewoners over
de vrouw liepen nogal uiteen, Eenige ge
tuigen werden herhaaldelijk door de vrouw
en haar man lastig gevallen als ze niet op
tijd betaalden, anderen vonden haar nog
niet zoo kwaad: „Ze maande mij nooit en
ik kreeg het heele geleende bedrag in
handen."
De eerste getuige was in 1935 in kennis
met de verdachte gekomen, die toen al in
de Buiten-Dommerstraat woonde. Hij had
f 50 van de vrouw geleend, doch kreeg
maar f. 45 in handen. Hij had een schuldbe
kentenis moeten teekenen: zij was ongeze
geld. Iedere week moest hij f. 3 terugbeta
len plus 30 cent.
Rechter mr. Lamers: „Hebt u wel een3
uitgerekend hoeveel rente u betaalde?"
Getuige: „Neen, precies weet ik het niet,
maar het was een heeleboel."
Rechter: „Als u dat maar weet."
In April 1936, aldus vervolgde getuige zijn
treurig.relaas, had hij opnieuw een leening
bij haar gesloten op de oude, bezwarende
voorwaarden. In Juli van dat jaar leende
hij weer f. 110. In 1937 sloot hij een nieuw
contract, waarop hij f. 130 leende- Steeds
kreeg hij veel minder in handen en steeds
vaster werd de greep van de woekeraarster.
Mocht het gebeuren, dat hij eens de rente
niet kon betalen, dan moest hij de vol
gende week „strafrente" afdragen. Her
haaldelijk kwamen er schriftelijke aanma
ningen en de echtgenoot van de woekeraar
ster, die blijkbaar de functie van kaslooper
bekleedde, kwam den man soms manen op
zijn werk, zoodat hij bar.g werd ontslagen
te zullen worden.
Pres. mr. Boon: „En waarom ging u
met een dergelijke vrouw in zee? Er zijn
tegenwoordig betrouwbare financleele in
stellingen, die u uit de moeilijkheden kun
nen helpen?"
Ten slotte, vertelde de man nog. had do
politie hem aangeraden geen rente meer
te betalen. Het onderzoek tegen de vrouw
was toen reeds begonnen.
Een huismoeder was de tweede getuige.
Ook haar hield de president voor. dat ze
eens had moeten berekenen hoeveel rente
zij betaalde. Zij had geld geleend zonder
dat haar man er lets van wist, maar de
leenvrouw had haar nooit gemaand.
Een buurvrouw was nogal over de afwe
zige verdachte tespreken. „Eerlijk en waar
achtig. ik heb het heele bedrag in handen
gekregen en als ik eens oversloeg, zei ze
niets."
Pres.: „Dus u vindt haar nog een soort
weldoenster der menschheid?"
Get.: „Och. hoe ze nu tegen anderen was
weet ik niet."
Een naaister wilde een naaimachine
koopen. Ook zij had zich tot de leenvrouw
gewend en op zeer bezwarende voorwaarden
kreeg zij f. 80 ter leen.
Pres.: „En bent u wel eens gemaand?"
„Neen"zeide getuige aarzelend.
In het reclasseeringsrapport werd opge-
merkt, dat de buurtbewoners „als de dood"
voor verdachte zijn. Zij zelf stelt zich thea
traal voor als een weldoenster der mensch
heid. Zij heeft geen spoor berouw van haar
daden.
De officier van Justitie, mr. A. L. F. van
Dullemen zeide. dat de vrouw een zeer
verwarde administratie voerde, die waar
schijnlijk wel niet in het voordeel van de
klanten is geweest. De vrouw dreigde haar
klanten voortdurend, wanneer zij zich niet
hielden aan de afbetalingsvoorwaarden. De
rente, die zij eischte, was buitensporig hoog.
Jarenlang heeft zij haar bedrijf ongestraft
kunnen uitoefenen, beschermd door de
vrees, die de buurt voor haar koesterde.
Bij de strafmaat wilde de officier reke
ning houden met den gezondheidstoestand
van de verdaohte. Hij vorderde wegens
overtreding van de Geldschieterswet een
geldboete van f. 2000 subs, vier maanden
hechtenis, benevens een voorwaardelijke
gevangenisstraf van vier maanden met een
proeftijd van drie jaar.
Voorts vorderde de officier de vernieti
ging van de inbeslaggenomen schuldbeken
tenissen. omdat de stukken in strijd met de
wet zijn oogemaakt.
Vonnis 7 April.
rechtstreeksche verbinding over land met
Oost-Pruisen en Memel; Danzig is feitelijk
al geheel onder Duitsche invloedssfeer! Wij
hebben zoo onze meening, dat minister
Beek steeds meer berouw zal hebben over
zijn totdusver gevoerde politiek
Zijn derhalve de Memeilanders ook zon
der slag of stoot „Heim" gekeerd wat
bleef over na de cessie van Lithauen dan
zich rustig daarbij neer te leggen? direct,
daarop volgde een nieuw groot Duitsch
succes door de handelsovereenkomst met
Roemenië. Een oogenblik leek het er op,
dat koning Carol zich naar het Westen zou
oriënteeren, doch de Engeische besluite
loosheid in het Oosten van Europa ver
plichtingen te aanvaarden, heeft ook hem
in de armen van Duitschland gedreven.
Bij Roemenië zit bovendien de overtui
ging voor. dat het zoodoende zich tegelij
kertijd veilig heeft gesteld tegen de
eischen van Hongarije tot teruggave van
Zevenbergen. Duitschland heeft door dit
handelsverdrag, dat practisch vrijwel alle
Roemeensche productie binnen Duitsch be
reik heeft gebracht, groote belangen in
Roemenië gekregen, die het zelfs voor Hon
garije wel niet in gevaar zal willen bren
gen!
Rustig zet de Fuehrer zijn expansie-stre
ven voort, zonder zich te laten ophouden
door het aarzelend en tastend pogen hier
aan een einde te maken Het zwaarst
zal hem misschiqn momenteel drukken de
actie der Vereenigde Staten op handelsge
bied!
En nu is het oog der wereld gericht naar
Italië. Aanvankelijk leek het er ernstig op.
dat Italië onder den indruk was gekomen
van de Engeische actie, te meer, waar deze
zich richtte tegen Duitschland alleen, -liet
tegen de totalitaire landen gezamenlijk en
beluisterde men in de Italiaansche pers
klanken, die aan de hechtheid van de as
deden twijfelen, zoo het tot een gewapende
botsing kwam. Londen's vermoedelijk falen
heeft echter de bordjes weer doen verhan
gen. deze klanken zijn verstomd en thans
coet de as weer opgeld! Is nu morgen het
groote oogenblik daar, dat eindelijk Italië,
zijn eischen aan Frankrijk zal stellen? Al
gemeen rekent men daarop; men verwacht-
dat de Duce morgen daarmede voor den
dog zal komen. Na de gematigde woorden
van den koning, Victor Emanuel, koestert
men hoop. dat het zal meevallenOf
zal Franco's eind-overwinning, die nu voor
de deur schijnt te staan, daar ernstig word'c-
onderhandeld over een overgave van het
Hog republikeinsche Spanje den Duce ver
leiden tot krachtiger optreden, om de aan
wezigheid der Italiaansche troepen op het
Ioc.ische schiereiland uit te buiten? Spoe
dig zullen wij het weten!
De periode van „het geweer aan den
voet" blijft Europa beheerschen
