Stratosfeervliegtuig neergestort
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 20 Maarf 1939
Vierde Blad
No. 24228
Tnd'n
mijhhardtje
foecletj&Mcl i/eiêcy!
987177
Vereen.v.Nat. Veiligheid
80s(e Jaargang
De tien inzittenden, waaronder twee
Nederlanders, omgekomen
GEMENGD NIEUWS
Auto te Ede geslipt
Auto met twee personen
te water
Noodsignalen op
Ameland gezien
IULIZIMEN YT\
/TUKKIN YH
Zaterdagmiddag is een nieuw Boeing-vliegtuig in de omgeving van Seattle (Ver.
Staten) verongelukt. Alle tien inzittenden zijn bij de ramp om het leven ge
komen. Onder de slachtoffers bevinden zich twee Nederlanders de hecren P.
Guilonard, onder-directeur van de K. L. M. en ir. A. G. von Baumhauer, ingenieur
van den Rijksluchtvaartdienst van Nederland.
Het verongelukte Bocing-toestel was een passagiersvliegtuig, dat voor stratosfeer-
vluchten bestemd was. Het maakte een proefvlucht, waaraan verscheidene lucht
vaartdeskundigen. onder wie de Nederlandschc experts, deelnamen.
Het toestel kwam in een ravijn terecht en werd totaal vernield.
Het was het eerste Eoeing-vliegtuig van dit soort. Het had vijfhonderdduizend
dollars gekost.
Volgens een verklaring van een ooggetuige is de staart van het vliegtuig los ge
raakt en is het toestel in een vrille naar beneden gestort.
Een der interessantste nieuwe toestel
len die op het oogenblik in de Ver-
cenigde Staten in het middelpunt der
belangstelling staan, is ongetwijfeld de
viermotorige Boeing 307, met hermetisch
gesloten cabine, die het mogelijk maakt,
op zeer groote hoogte, tusschen 6GM en
7000 meter, te vliegen zonder de gebruike
lijke nadeelige gevolgen voor de inzitten
den, waardoor dit vliegtuig den naam
„stratollner" verwierf.
De Boeing 307 biedt plaats aan 33 pas
sagiers. des nachts, met slaapaccomodatie,
aan 25 passagiers, en heeft een ruime
keuken- en twee kleed- en toiletkamers
aan boord Ze is uitgerust met vier Wright
cyclone G 102 motoren en 1100 P.K Elk
heeft een maximumsnelheid van 390 K M.
per uur. Naar wij vernemen bestond bij de
K.L.M. die naar men weet voornemens is
proeven te nemen met de nieuwe Douglas
D.C. 4 in den Indlë-dienst wanneer deze
versneld wordt door eventueel ook des
nachts door te vliegen, ook groote be
langstelling voor dit stratosfeertoestel,
waarin men eveneens groote mogelijk
heden meende te zien voor versnelling van
den Indië-dienst.
Het betreft hier waarschijnlijk de eerste
Boeing 307 van de bestelde serie, die later
gereed is gekomen dan men aanvankelijk
had gehoopt. Op oudejaarsdag ging het
prototype de lucht in. Sedertdien zijn er
tal van proefvluchten mee gehouden en
in Februari had het toestel al meer dan 30
vluchten gemaakt en had in elk opzicht
aan de gestelde alschen en de hooggespan
nen verwachtingen voldaan.
Het onverwachte verlies van de
heeren Guilonard en von Baumhauer
beteekent een zware slag voor de Ne-
derlandsche Luchtvaart.
Als onderdirecteur van de K.L.M.
was de heer Guilonard een der onbe
twiste leiders van het technische ge
deelte van dit bedrijf en als zoodanig
schier onvervangbaar.
Ir. von Baumhauer trad in 1921 in
dienst bij den rijksstudiedienst voor de
luchtvaart en heeft als zoodanig, even
als de heer Guilonard. de geheele ont
wikkeling van den vliegtuigbouw, van
de nog primitieve toestellen en mo
toren uit die dagen tot de geperfec-
tionneerdle luchtreuzen van thans,
meegemaakt en gevolgd en als be
gaafd ingenieur en deskundige zelf een
belangrijk aandeel in deze ontwikke
ling gehad.
P. Guilonard.
P. Guilonard.
Pieter Guilonard werd op 11 Juni 1895
te Brielle geboren, waar hij de HB.S. be
zocht en vervolgens de marine-machints-
ten-sohool te Hellevoetsluis, welke inrich
ting hij in 1913 verliet als adjunct-machi
nist bij de Koninklijke Marine. Nog voor
het uitbreken van den oorlog werd hij in
Indië gedetacheerd, vanwaar hij in 1917
naar Nederland terugkeerde en den rang
bereikte van officier-machinist der tweede
klasse bij den Marine-Stoomvaartdienst.
Na afloop der mobilisatie werd hij over
geplaatst naar den Marine Luchtvaart
dienst, waar hij speciaal met technisch
werk werd belast en geruimen tijd als
technicus op de Mok en de Kooi werkte,
en vervolgens geplaatst werd bij de afdee-
ling vliegtuigbouw In die dagen werden in
de fabrieken van Van Berkels Patent nog
vliegtuigen voor de Marine gebouwd en de
heer Guilonard werd belast met de con
trole op de aflevering van deze vlieg-
tuiden
Tijdens de E.L.T.A. te Amsterdam kwam
de heer Guilonard in contact met den heer
Plesman en toen in 1921 de K.L.M. een
aantal Fokkers kocht en de heer Plesman
besloot, onderhoud en technische voorzie-
ning in eigen beheer te nemen, zocht hij
den heer Guilonard aan om de leiding op
zich te nemen van den technischen dienst.
De technische dienst der KLM. begon
zijn werkzaamheden met 20 man in een
militaire loods op Schiphol, breidde zich
uit en ging in 1922 naar Waalhaven. Toen
eenige jaren geleden de gemeente Amster
dam eenige hangars op Schiphol bouwde,
die een ideale werkruimte boden voor
den technischen dienst, werd deze in zijn
geheel naar Schiphol overgebracht.
Onder leiding van den heer Guilonard
had deze dienst, die verscheiden hon
derden man personeel telt, zich in alle
richtingen uitgebreid. Behalve het gewone
onderhoud der vliegtuigen vindt er de ge
heele revisie der motoren plaats in de
groote motorafdeeling, waar alle repara
ties kunnen worden verricht. Er is een
speciale afdeeling voor instrumenten en
een voor electro-radiotechniek. Met voor-
uitzienden blik bouwde de heer Guilonard
den technischen dienst op tot een der
beste diensten op dit gebied, waarover
eenige luchtvaartmaatschappij maar kan
beschikken, zoodat tal van andere lucht
vaartmaatschappijen haar reparatie- en
revisiewerk bij de K.L.M. laten verrichten.
In Juni 1935 werd de heer Guilonard be
noemd tot onder-directeur der KLM
waardoor hij zoo mogelijk nog nauwer
kwam samen te werken met den heer
Plesman, die in hem een van zijn oudste
en vertrouwdste medewerkers verliest.
Ir. A. G. von Baumhauer.
Albert Gillis von Baumhauer werd op 10
October 1891 te Amsterdam geboren en
bezocht daar de Hoogere Burgerschool,
waarna hij studeerde aan de Technische
Hoogeschool te Delft. Reeds daar toonde
hij veel belangstelling voor den vliegtuig
bouw. Van 1919 tot 1921 was hij werkzaam
in de fabrieken van Van Berkels Patent.
In 1921 werd hij benoemd tot Ingenieur
bij den Rijksstudiedienst voor de lucht
vaart, en hier vond hij het werk. waarin
hij zijn levensroeping zag en waardoor hij
thans, helaas, om het leven is gekomen.
In 1936 werd deze dienst omgezet in
den Rijksluchtvaartdienst. Ook aan dezen
dienst bleef ir. von Baumhauer verbonden.
B. A G. von Baumhauer.
Vele artikelen verschenen van zijn
hand. terwijl hij practisch ook op con
structief gebied werkzaam was en het
eerste autogiro-toestel, dat in Nederland
gebouwd werd, door hem ontworpen was.
Bij de instelling van den Rijkslucht
vaartdienst van het Departement van Wa
terstaat in 1936 werd ir. von Baumhauer
gedetacheerd op Schiphol en werd hij
speciaal belast met de keuring van nieuwe
vliegtuigtypen.
Van den aanvang af had de zweefvlieg-
sport zijn groote belangstelling en ge
bruikte hij geestdriftig een groot deel van
zijn vrijen tijd om ook de jongere genera
tie belangstelling voor en kennis van de
luchtvaart bij te brengen. Verscheidene
zweefvliegclubs zijn door zijn initiatief tot
stand gekomen.
DRIE GEWONDEN.
Gisterochtend werd een automobilist, die
nabij de Ginkel tusschen Ede en Arnhem
in de richting van laatstgenoemde plaats
reed, door een man, die een teeken gaf
langzaam te rijden, er opmerkzaam op
gemaakt, dat de weg glad was. De bestuur
der ondervond dat onmiddellijk, want toen
hij remde, slipte de wagen. Deze kwam
met verschillende boomen in aanraking,
om ten slotte tegen één daarvan tot stil
stand te komen. De auto werd gedeeltelijk
ingedeukt. De bestuurder, de heer D. Ve
nerea, kwam er zonder letsel af, doch van
de overige drie inzittenden werden twee
vrij ernstig en een zeer ernstig gewond. De
22-jarige J. Venema kreeg een hersen
schudding, de eveneens 22-jarige mej. M
Lindeman brak een rib en hep een her
senschudding op, terwijl de 52-jarige me
vrouw Venema een schedelbasisfractuur
bekwam. Nadat door dokter J. H. A. Offer-
haus de eerste hulp verleend was, werden
de slachtoffers, die allen uit Den Haag af
komstig zijn. naar het Julianaziekenhuis
te Ede vervoerd.
Mevrouw Venema was gisteravond niet
buiten levensgevaar
In den loop van den dag zijn op den
zelfden weg nog drie auto's geslipt. Zij
werden beschadigd, doch de inzittenden
bleven ongedeerd.
DOOR AANNEMER UIT IVADDINXVEEN
GERED.
Een personenauto, waarin een echtpaar
uit Den Haag was gezeten, is gisteravond
te Gouda achteruit in den Kattensingel ge
reden, toen de bestuurder de scherpe bocht
van de Jan Kattenbrug naar de Nieuwe
Vaart niet in eens kon nemen en bij het
terugzetten op het gaspedaal in plaats van
op de rem trapte Het voertuig verdween
geheel onder water. Van de toegeschoten
personen begaf zich de 29-jarige aannemer
F. Koster uit Waddinxveen te water. Hij
dook in de diepte, maar slaagde er niet in
het portier te openen. Na weer op den kant
te zijn geklommen, dook hij nog eens en
was toen gelukkiger. Hij wist de portier-
kruk om te draaien, waarna eenige andere
personen met een haak de deur opentrok
ken. De moedige redder heeft hierna de
beide inzittenden onder water uit de auto
gehaald. Het echtpaar had tevergeefs ge
tracht het portier te openen, doch het kon
blijven ademhalen, daar zich tegen de
kap van de auto nog een laagje lucht be
vond, Beiden, die eenige minuten onder
water hadden gezeten, waren geheel onge
deerd gebleven. Ook de redder, al had hij
heel wat water naar binnen gekregen, was
er goed afgekomen, zoodat dit angstig on
geluk dank zij het optreden van den heer
Koster bijzonder goed Is afgeloopen. Zelfs
een hond. die zich ook in den wagen be
vond, kon gered worden.
BOERDERIJ AFGEBRAND TE HUMMELO.
Vee omgekomen.
Zaterdagnacht omstreeks vier uur is door
onbekende oorzaak brand uitgebroken in de
land'bouwerswoning van H. H. Steyntjes, in
de buurtschap Eldrik, gemeente Hummelo
en Keppel.
De boerderij brandde tot den grond toe
af De bewoners, man, vrouw en vijf kin
deren konden zich ternauwernood redden.
Drie koeien en eenig klein vee kwamen
in de vlammen om.
Verzekering dekt de schade.
TEIL HEET WATER OMGETROKKEN.
Zaterdagavond omstreeks half vijf heeft
de driejarige Marietje Blom, wonende Oos
terstraat 9b te Rotterdam, een teil kokend
water over het lichaam gekregen, waardoor
het kind ernstige brandwonden opliep. In
een onbewaakt oogenblik heeft het kind
kans gezien in de keuken te komen en
daar een teiltje kokend water van het gas
stel om te trekken. Met brandwonden aan
het bovenlijf, armen en beenen is zij naar
het ziekenhuis aan den Coolsingel ver
voerd, waar zij ter verpleging is opgeno
men.
Per stuk 5 cl. 12 .tak, 50 cl. Fabrikant Mijnhord**Z«l,L
1363
(Inges. Med.)
Twee Venlonaars gewond.
Men meldt uit Antwerpen aan de „Maan
dagmorgen":
Zaterdagavond tegen half elf is een Ne-
derlandsche auto, waarin een 4-tal perso
nen gezeten was in een dorpje in de on
middellijke nabijheid van Antwerpen, met
een electrische tram in botsing gekomen.
De auto bleek uit Venlo afkomstig te zijn
terwijl de inzittenden op weg waren naar
Antwerpen om er 's anderendaags de voet
balwedstrijd België—Nederland bij te wo
nen. Het gevolg van de botsing was, dat
twee der inzittenden, de heer J. W. en A. v.
W. vrij ernstig gewond werden. De eerste
bekwam een lichte hersenschudding, ter
wijl de andere een heupfractuur opliep.
Beiden zijn in het St. Walburgisziekenhuis
te Antwerpen opgenomen.
De beide andere inzittenden de heeren
J. v. W. en A. J„ eveneens uit Venlo, kwa
men met den schrik vrij.
Het verongelukte toestel.
UITGEVAREN SCHEPEN ONTDEKKEN
ECHTER NIETS.
Gisteravond omstreeks acht uur zijn ten
Noorden van den vuurtoren bij Hollum op
Ameland, ongeveer zes zeemijl uit de kust
noodseinen waargenomen, die werden ge
geven door het Nederlandsche motorschip
..Brandaris" uit Groningen
Onmiddellijk zijn van Tersohelling de
motorreddingboot „Brandaris" van de N.-
Zuld-Hollandsche Redding Maatschappij
en de sleepboot „Holland" van de reederij
Doeksen vertrokken Voorts is de motor
reddingboot „Insulinde" van Oostmahorn
ter assistentie uitgevaren. Van het eiland
Borkum heeft een slemboot van Bugsir
koers gezet naar de aangegeven plaats.
Al deze schepen zijn vanmorgen onver-
richterzake teruggekeerd Zij hebben geen
spoor van de „Brandaris" gevonden
Aan boord van de „Brandaris" bermden
zich waarschijnlijk vier personen.
NEDERLANDSCHE AUTO IN BELGIË
VERONGELUKT.
VRACHTAUTO DOOR TREIN'
VERPLETTERD.
De eenige inzittende ongedeerd.
Gistermiddag om tien minuten voor zes
heeft een trein, op weg van Aalsmeer naar
Amsterdam, op den onbewaakten overweg
bij Schinkeldijk tusschen Aalsmeer en
Nieuwer-Amstel, een van den Legmeerdijk
komende melkauto gegrepen. De wagen
werd geheel aan stukken gereden. De al
leen in de auto zittende bestuurder, de
heer Jongeneelen uit Badhoevedorp, bleef
doordat de cabine intact was gebleven, on
gedeerd. Hij moet zich in den afstand van
den naderenden trein hebben vergist, het
geen verklaarbaar is uit de situatie ter
plaatse. De trein kwam met twintig minu
ten vertraging te Amsterdam aan.
MOTORRIJDER DOOR DIESELTREIN
GEGREPEN EN ERNSTIG GEWOND.
Ongeluk op onbewaakten overweg.
Op een onbewaakten overweg in de
spoorlijn OisterwijkBoxtel nabij blokpost
29 is Zaterdagmiddag omstreeks vier uur
de 31-jarige N. de L. met zijn motor door
een dieseltrein, welke om 15.43 uit Oister
wijk naar Boxtel vertrekt, gegrepen. Het
slachtoffer, wiens ouders in genoemde
blokpost wonen en die vader is van vier
kinderen, werd naast de spoorbaan geslin
gerd. waar hij ernstig gewond en in be-
wusteloozen toestand door het treinperso
neel werd aangetroffen. Een dokter uit
Rotterdam, die zich in dezen trein be
vond, verleende de eerste hulp. Met ern
stige wonden aan het hoofd, terwijl het
linkerbeen voor een groot gedeelte werd
verbrijzeld, is de man, die nog maar sinds
14 dagen motor reed. in zeer ernstigen toe
stand naar het St. Elisabeth Gasthuis te
Tilburg vervoerd.
BUiTENLANDSCH GEMENGD.
BELANGWEKKENDE EGYPTOLO-
GISCHE VONDST.
Geheel gouden sarcopbaag ontdekt.
De Fransche professor Montet van de
universiteit van Straatsburg heeft te Tanis
nabij Zagaig den nog geheel ongeschonden
zijnden grafkelder van koning Pejsennes
van de 22ste dynastie ontdekt. De hoog
leeraar, die den grafkelder alleen binnen
ging, zag daar op een kalksteenen altaar
de geheel van zuiver goud zijnde sarco-
phaag van den vorst liggen. Ernaast lagen
twee rijen met juweelen versierde geraam
ten. Het heet de grootste vondst na die
van het graf van Toet-ankh-amen.
BRAND IN EEN CIRCUS.
Vele wilde dieren omgekomen.
Tijdens een circusvoorstelling te Tokio,
welke door ruim 700 toeschouwers werd
bijgewoond, is brand uitgebroken. Dank
zij onmiddellijk geboden hulp is geen der
toeschouwers, voor zoover bekjénd, ge
deerd. Onder de wilde dieren heeft het
vuur echter hevig huisgehouden. Niet min
der dan vier leeuwen, twee luipaarden, een
kameel, tien honden, acht apen en een
kangeroe hebben den dood in de vlammen
gevonden. Bovendien hebben vier olifan
ten en een kameel ernstige brandwonden
opgeloopen.
AUTOBANDIETEN GELYNCHT IN
BRAZILIË.
Uit Sao Paulo in Brazilië wordt gemeld,
dat in de buurt van Campo Grande in den
staat Sao Paulo drie mannen zijn gelyncht,
n.l. met steenen doodgegooid, tei bestraf
fing van een door hen op een taxi-chauf
feur gepleegden moord. De chauffeur had
drie mannen in zijn auto gekregen en was
met hen vertrokken, doch keerde niet te
rug. Er werd een onderzoek ingesteld en
men vond het lijk van den man aan den
weg liggen, doorzeefd van kogels. De drie
1362
ilngez. Med.)
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Copie van de al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven.
PRACTISCHE TOEPASSING VAN
GEESTELIJKE HERBEWAPENING.
In uw ingezonden stuk van Vrijdag j.l. las ik,
dat het meubilair-comité „Pniël' een sub-com
missie heeft gevormd, die zich ten doel stelt,
om werkloozen van 2a jaar en ouder in de
gelegenheid te stellen hun ledigen tijd nuttig te
besteden, door hun vakbekwaamheid aan te
kweeken en tevens het organiseeren van clubs
en excursies.
Ik heb het vermoeden, dat genoemde com
missie niet geheel op de hoogte is met wat
er reeds in Leiden van gemeentewege is gedaan
en nog gedaan wordt.
Daarom voel ik mij verplicht het een en
ander onder haar aandacht te brengen.
In 1931 heeft zich uit het crislscomité een
subcommissie gevormd voor ontwikkeling en
ontspanning van jeugdige werkloozen. waarvan
ds Groot Enzerink voorzitter was.
Deze commissie organiseerde verschillende
vakcursussen, die gehouden werden in het
Leidsche Volkshuis. Aanvankelijk was dit al
leen bedoeld voor jeugdige werkloozen tot en
met 24 jaar. maar spoedig werd de behoefte
gevoeld, de cursussen ook open te stellen voor
andere werkloozen. zoodat de leeftijdsgrens
werd weggenomen.
Na de opheffing van het crisiscomité ging de
vakcursus, die thans onder voorzitterschap van
den wethouder van sociale zaken staat, over
aan de gemeente.
Dus reeds 8 jaar bestaat voor de werkloozen
van alle leeftijden en gezindten gelegenheid
vakcursussen te volgen.
In het Leidsche Volkshuis worden de volgende
cursussen gegeven: huisvlijt, electrotechniek.
metaalbewerking en P.B.N.A. enz. en in de
school v. d. Werfstraat 70 t.o. het badhuis,
worden praktische en theoretische lessen ge
geven in timmeren en bouwkundig teekenen.
huis-, decoratie- en reclameschilderen en ook
handteekenen. Aanmelding aan de school.
De lessen zijn geheel kosteloos en worden
onderwezen door bevoegde leeraren.
Cursisten, die deze cursussen volgen, be
hoeven tijdens den cursus niet te stempelen,
daar hun stempel door den leider wordt ver
strekt.
Ook verschillende exclusies naar musea, fa
brieken, studio's, zoowel binnen als buiten de
stad worden steeds gehouden, zelfs is er g&»
legenheid voor de cursisten om te gaan zwem
men in de overdekte zweminrichting!
Gaarne zou ik de commissie van het meubi
lair-comité „Pniël" willen verzoeken, om de
werkloozen, die in haar bereik liggen aan te
sporen één van de bovengenoemde cursussen
te gaan volgen, zoodat er absoluut geen reden
aanwezig is. om hun tijd in ledigheid door te
brengen.
Geheel anders is het met de geestelijke her
bewapening. dit is mijns inziens een groot
arbeidsterrein voor deze commissie, omdat er in
vele opzichten geestelijke nood en verwarring
heerscht onder de werkloozen. daar ze geen
vertrouwen meer hebben in de toekomst.
Uwen Redacteur dankend voor de plaats
ruimte teeken ik. hoogachtend
N. DE WATER,
leider van den 'gem. vakcursus,
afd. teekenen en schilderen.
Koninginnelaan 39.
Stront tuchtverdedf§ingsfomJst
Postgiro -Oen jHaag
ten name van
8882
(lngez^ Med.»
passagiers waren er met den auto van
door gegaan, doch werden ongeveer 120
K.M. vandaar gepakt, daar de benzine was
opgeraakt en zij niet verder konden. Een
militaire patrouille bracht hen naar de
plek, waar de moord was gepleegd, maar
de menigte, die zich inmiddels verzameld
had, kreeg de mannen in handen en maak
te hen met steenen en knuppels af.
