BINNENLAND
Buitenland
LEIDSCH DAGBLAD Derde BBad
Zaferdag 18 Maar? 1939
De strijd in Spanje
DE VUURSLAG.
-ht'p v
De
maaslunnelbouw
Rotterdam
te
De tweede Groninger dag
Mr. E. N. van Kleffens
gezant te Bern
Nieuwe vlootcommandant in Indië
De volmachten
Verkeersongevallen in
Januari
Zwitsersche dag
op de Nederlandsche jaarbeurs
Het mislukken der
Palestijnsche conferentie
l c J
HET WERK VORDERT GOED.
Gisteren is te Rotterdam opnieuw een
ider tunnelstukken van de bouwplaats aan
de Heyschehaven naar de Waalhaven ver
sleept, waar het stuk bij de vier daarheen
reeds vervoerde deelen is neergelegd, ln af
wachting van het moment waarop het ln
de ln de Maas gebaggerde gleuf zal kunnen
worden neergelaten.
In Augustus zijn de eerste drie tunnel
stukken naar de Waalhaven gebracht. Se
dert dien zijn op het bouwterrein weer drie
stukken geconstrueerd, waarvan eergisteren
het eerste en gisteren het tweede is ver
voerd. Indien de weersomstandigheden
zulks toelaten, zal heden het derde deel
worden vervoerd, waarna met den bouw
van de volgende drie tunnelstukken zal
worden begonnen.
Hoewel gisteren het weer niet bijster mooi
was. heeft het transport dat wordt ver
zorgd door den Nederlandschen stoom-
sleepdienst voorheen P. Smit Jr.. welke
sleepdienst zes sterke sleepbooten voor dit
karwei had bestemd, een zeer vlot verloop
gehad. Noch het uitvaren bi) het bouwter
rein, noch de vaart over de druk bevaren
rivier, noch het meren in de Waalhaven
heeft eenige moeilijkheid opgeleverd.
Wat den stand van het werk betreft, kan
nog het volgende worden gemeld: Op den
reohter oever is men begonnen met het
heien van de betonnen palen voor het cir
culatieplein in den Westzeedijk.
Voorts is men daar bezig met het afdich
ten van het laatste stuk van den afrit, wel
ke ter hoogte van het ventilatiegebouw nog
open lag. Met den opbouw van het inwen
dige van het ventilatiegebouw ts men thans
tot het Rottepell, d.i. 4 meter onder het
maaiveld, gevorderd. De schacht voor de
roltrap ls tot op 22 meter diepte uitgegra
ven en men heeft daar een aanvang ge
maakt met het storten van beton.
Het baggerwerk in de rivier, ten behoeve
van de geul, waarin de tunneldoozen zullen
worden neergelaten, is tijdelijk gestaakt.
Men had voor dit werk den tijd zeer ruim
genomen, met het oog op eventueele tegen
vallers. Dezez ijn echter uitgebleven, zoodat
men hier nu eigenlijk een weinig op het
werk voor is.
De geul ls nauwkeurig nagemeten en het
blijkt, dat deze geheel beantwoordt aan de
eischen, welke men er aan had gesteld. Op
den linker Maasoever is men thans ook
aan het circulatieplein begonnen. Het
proefheien is daar reeds afgeloopen, zoodat
men kon beginnen met het maken van de
betonpalen. De overdekking van den afrit
vindt regelmatig voortgang. Met het venti
latiegebouw is men gevorderd tot de hoog
te van den vloer van den auto-rijweg. De
palen voor het roltrapgebouwtje zijn al ge
slagen. Van de drie tunnelstukken, welke
ln Augustus zijn vervoerd, ls er reeds een
waar aan een der uiteinden het houten
schot ls vervangen door het betonnen, dat
bij het zinken dienst kan doen.
„DE GEMEENSCHATSGEDACHTE MOET
IN DE PRACTIJK WORDEN
GEBRACHT."
Vandaag is ln de aula der rijksuniversi
teit te Groningen de tweede z.g. „Gronin
ger dag" gehouden tot het bespreken en
het verbeteren van de verhouding tusschen
landbouw, handel en industrie in de pro
vincie Groningen. Sinds kort Is dit werk
ingeschakeld in het werk van de nieuwe
stichting „de Groninger gemeenschap."
De bijeenkomst werd bezocht door ruim
300 vertegenwoordigers van overheid, we
tenschap en bedrijfsleven in alle schakee-
ringen. Voorzitter was de commissaris der
Koningin in de provincie Groningen, mr. J,
Linthorst Homan, als voorzitter van de
commissie voor de Groninger dagen en als
voorzitter van het bestuur van de stichting
„de Groninger gemeenschap". Deze heeft
allereerst de curatoren der rijksuniversiteit
dank gezegd voor het beschikbaarstellen
der aula en een woord van welkom gespro
ken tot den minister van economische za
ken, mr. Steenberghe, den directeur-gene
raal van den landbouw, ir. Roebroek, den
regeeringscommissaris van handel en nij
verheid, dr. Groeneveld Meyer en den voor
zitter van den economlschen r^ad prof. Ir.
De Vooys.
Vervolgens hield de minister van econo
mische zaken een openingsrede, waarin hij
enkele beschouwingen hield over de ver
houding tusschen landbouw, nijverheid en
handel.
Mr. Linthorst Homan sprak over „De
Groninger gemeenschap"; prof. Van Os
over „Universiteit, sociaal-economisch en
natuurwetenschappelijk onderzoek en de
beteekenis voor het bedrijfsleven", dr. E.
W. Hofstee over „Sociaal-economisch over
zicht van de provincie Groningen" en ir.
De Lange over „Welke zijn de mogelijkhe
den voor een oplossing van sociaal-econo
mische problemen in de provincie Gronin
gen?"
ZIJN OPVOLGER BIJ BUITENLANDSCHE
ZAKEN NOG NIET AANGEWEZEN.
Naar we vernemen heeft de regeering
benoeming te verwachten van mr. E. N. v.
Kleffens tot gezant te Bern.
Mr. E. N. van Kleffens is thans chef der
aldeeling Diplomatieke Zaken van het mi
nisterie van Bultenlandsche Zaken. Zijn
opvolger als zoodanig ls officieel nog niet
aangewezen. (Hbld).
VERSPREIDE BERICHTEN.
Bij Kon. Besluit is met ingang van 16
April aan C. P. de Blauw op zijn verzoek
eervol ontslag verleend als directeur van
het huis van bewaring te Haarlem; en ls
met ingang van 1 Mei in zijn plaats be
noemd: P. J. Kuiper, commies ter directie
bij de gevangenissen te Roermond.
k
C. E. L. Hclfrich.
De huidige vlootvoogd in Indië, vice-ad-
mlraal H. Ferwerda, zal in den loop van
October van dit Jaar het commando der
zeemacht overdragen aan zijn opvolger, den
schout bij nacht C. E. L. Helfrlch, thans
directeur van de marinekrijgsschool te Den
Helder.
•FRANKRIJK.
Algemeen neemt mem aan, dat de nieuwe
volmachten voor de regeering het einde
zullen beteekenen van de veertig-urlge
werkweek. Verder zal de regeering de macht
krijgen alle fabrieken te nationaliseeTen en
zich de nood ge aanvullende credleten te
verschaffen.
De Kamercommissie voor financiën heeft
het wetsontwerp waarbij der regeering
speciale volmachten voor de landsverdedi
ging worden verleend, zonder wijziging met
26 tegen 17 stemmen goedgekeurd
DISTRIBUTIE VAN KOFFIE IN
OORLOGSTIJD.
Naar we vernemen heefot de regeering
zich bezig gehouden met de kwestie van de
distributie van koffie ln oorlogstijd. Op ver
zoek der regeering heeft de vereeniging
voor den koffiehandel te Amsterdam in
overleg en samenwerking met de zusterver-
eeniglng te Rotterdam een voorstel inge
diend. zooals zij zich de oplossing van dit
vraagstuk voorstelt. (Msb.)
De K.N.A.C. schrijft:
De door het Centraal Bureau voor de
Statistiek verstrekte voorloopige gegevens
omtrent het aantal verkeersongevallen
over de maand Januari 1939 toont, althans
wat betreft het aantal gedoode slachtof
fers. een aanzienlijk gunstiger beeld dan
ln de overeenkomstige maand van het
vorige jaar.
De cijfers voor de laatste zes maanden
zijn als volgt (tusschen haakjes de cijfers
van vorig jaar).
Gedood Ernstig gew.
Augustus 1938 68 164) 429 (471)
September 1938 68 (61) 452 (417)
October 1938 90 (47) 408 (404)
November 1938 68 62365 329
December 1938 42 (45) 312 (314)
Januari 1939 42 (52) 326 (306)
Als raadgeving voor deze maand ten be
hoeve van een veiliger verkeer wil de
K.N.A.C. nogmaals wijzen op het belang
van een goede achterverlichting voor alle
categorieën voertuigen. Een voertuig, dat
zich bij avond zonder of met onvoldoende
achterlicht op den weg bevindt, vormt een
bron van gevaar, dat ontzettende gevol
gen kan hebben. Tevens wil de K.N.A.C. er
nog op wijzen, dat, nu de schemering valt
ln de spitsuren van het verkeer, het van
groot belang ls, tijdig de verlichting te
ontsteken teneinde mee- en tegenliggers
reeds tijdig op de nadering attent te ma
ken. Voor motorrijtuigen zal het in het
algemeen aanbevelenswaardig zijn tijdens
de schemering slechts de bakenlichten, dus
de kleine stadslichtjes te gebruiken en
niet de dimlichten of groote lichten, aan
gezien een verlichting van den weg bij den
aanvang van den schemer meestal nog
niet noodig ls.
GROOTE OFFICIEELE
BELANGSTELLING.
Velen hadden gevolg gegeven aan de uit-
noodiging van den Zwltserschen gezant te
's-Gravenhage, den heer Arthur de Pury,
om gistermiddag tegenwoordig te zijn bij
een officieele ontvangst op de Zwitsersche
afdeellng van de Jaarbeurs te Utrecht en
des avonds aan te zitten aan een offlclee-
len Zwltserschen maaltijd.
Bij de ontvangst merkten wij o.m. op
den burgemeester van Utreoht, mr. dr. ter
Pelfcwijk, den directeur van de afdeellng
handelsaccoorden van het departement
van buitenlandsche zaken. Lamping, den
chef van de afdeellng diplomatieke zaken,
mr. Van Kleffens, den secretaris-generaal
van de Jaarbeurs, Graadt van Roggen, den
voorzitter van de Kamer van Koophandel
te Rotterdam, mr. Van der Mandele en
zijn ambtgenoot te 's-Gravenhage, Ver
beek.
Ook van Zwitsersche zijde was er groote
belangstelling. Des avonds zaten aan het
diner verder nog aan de minister van Eco
nomische zaken, mr. Steenberghe, en de
voorzitter van den raad van bestuur der
Koninklijke Nederlandsche Jaarbeurs, dr.
Fentener van Vlissingen.
Na een begroeting door den directeur der
Zwitsersche Centrale ter bevordering van
den handel, dr. A. Masnata en een bezoek
aan de Zwitsersche afdeellng der Jaar
beurs, heeft dr. Melli een rede gehouden
over de groote Zwitsersche nationale ten
toonstelling, welke van Mei tot Augustus
In Zurich wordt gehouden.
Aan den maaltijd, die gepresideerd werd
door den Zwitserschen gezant, heeft deze
een dronk uitgebracht op H. M. de Konin
gin. HIJ werd beantwoord door den burge
meester van Utrecht mr. dr. Ter Pelkwijk,
die toastte op den Zwltserschen bondspre
sident.
De heer Arthur de Pury heeft vervolgens
een tafelrede gehouden, waarin hij sprak
over de wederzljdsche vriendschap van het
I Nederlandsche en het Zwitsersche volk.
DANZIG.
De positie der Joden.
Naar de correspondent van Reuter te
Danzig meldt, vordert de organ satie van de
Joden onder controle van de nationaal-
socialisten. De Joden hebben de controle
over hun inkomen en bezit verloren. Zelfs
om de rekening van het electrische licht
of voor het gasverbruik te betalen, moeten
zi1 een verzoek lnd enen bij een tank. welke
na een onderzoek de afrekening regelt,
zonder dat de debiteuren eraan te pas
komen. De Joden kunnen slechts beech k-
ken over een bedrag, dat voldoende geacht
wordt om matige uitgaven voor levens
onderhoud te bekostigen.
Bijzondere maatregelen zijn getroffen om
te voorkomen dat de doorvoerhandel ln
timmerhout en haring, welke practisch
gesproken nog steeds in Joods'he handen
is. vermindert. Buitenlandsche leveranciers
die plaatselijke firma's goederen ter door-
zeaidhg doen toekomen, hebben de ver
zekering ontvangen dat geen nieuwe be
perkende maatregelen zullen worden ge
troffen.
Lagerhuis bekend zal maken, welke politiek
zij ln Palestina nu zal voeren.
De Joodsche nationale raad te Jeruzalem
heeft een staking van 24 uur afgekondigd
als protest tegen de laatste Britsche voor
stellen. De staking, die voor het geheele
land geldt, begint Maandagmorgen. Alle
Joodsche handels- en verkeersondernemin
gen en scholen zullen er bij betrokken zijn.
ENGELAND.
Na besprekingen welke twee uur duur
den. tusschen de Arabische delegatie en de
Britsche ministers, hebben, naar van ge
zaghebbende zijde wordt verklaard, ook de
Arabieren de voorstellen der Britsche re
geering verworcen.
De Palestijnsche conferentie wordt der
halve als gesloten beschouwd.
Verwacht wordtdat de regeering tegen
het midden van de volgende week in het
Voorbereiding tot offensief
op Madrid.
Hst offensief, dat Franco thans vooi be
reidt. zal krachtiger zijn dan dat op Cata-
lonië. Meer manschappen en meer mate
riaal worden verzameld en het front zal op
gTooter breedte worden doorbroken.
Ongeveer een half millioen man staan
gereed, terwijl aan materiaal ongeveer het
dubbele is geconcentreerd a'ls werd gebruikt
voor den aanval op Catalonië.
Spaansch-Por tugeesch verdrag.
De minister van buitenlandsche zaken
van Portugal heeft aan de pers medege
deeld dat minlster-piesident Salazar en de
Spaansche ambassadeur Nicolas Franco een
verdrag van vriendschap en nonagressie
hebben onderteekend tusschen Portugal en
Spanje.
Britsche schepen aangehouden.
De Britsche adm ralitelt heeft een tele
gram ontvangen, waarin gemeld wordt dat
het Britsche stoomschip Stangate dat dezer
da^en bevrijd is. toen het was aangehouden
door een Spaansch oorlogsschip binnen de
Spaansche territoriale wateren door een
Spaansch oorlogschip is aangehouden en
naar Palma is gebracht. Voorts wordt ver
nomen. dat de Britsche kruiser Succex het
stoomschip Stanhcpe. tcebehoorende aan
dezelfde reeders. bevrijd heeft toen het
Donderdagnacht door een Spaanschen
kru'ser buiten de territoriale wateren werd
aangehouden.
Ned. Ind. Stankstoomb. Mij. ADINDA. 17
Maart van Alexandrië te Malta AGATHA.
15 Maart van Hongkong te Balik Pappan
AGNITA. 17 Maart v. Amsterdam te Cura
sao; gaat n. Aruba en Hamburg ALDE-
GONDA. 15 Maart v. Singapore n. Pladjoe
ALETTA. 17 Maart v. Haiphong te Miri; gaat
naar Singapore ANASTASIA. 14 Maart v.
Bangkok ie Pladjoe ANGELINA. 14 Maart
van Pladjoe te Singapore ANTONIA. 15
Maart v. Singapore n. Soesoe APOLLONIA
15 Maart v. Constanza n. Thessaloniki, Vol®
en wederom Constanza AUGUSTINA, 15
Maart v. Soesoe te Balik Pappan CHAMA,
21 Maart v. Curasao te Shellhaven verw.;
gaat daarna n. Purfleet CLAUSINA. 13
Maart v. Houston n. Curasao CLEA, 15
Maart v. Curasao n. St. Vincent en Dakar
CORYDA, 23 Maart van Southampton te
Curasao verw CYMBULA. 14 Maart van
Curasao te Takeradi ERINNA. 21 Maart
van Liverpool te Curasao verw.; gaat daarna
naar Gent. EULOTA, 14 Maart v Ham-
merfest n. Svolvear GADILA. 19 Maart v.
B. Aires te San Pedro verw.; gaat daarna n.
Curasao GENOTA, 25 Maart v. Curasao
te Vado verw. JUNO, 14 Maart v. Bata
via te Pladjoe MACUBA, 18 Maart van
Haifa n. Pauillac en verm. Rouaan MA JA,
16 Maart van Pladjoe te Singapore MA-
MURA, 18 Maart v. Amsterdam te Curasao
verw.; gaat daarna n. Rotterdam ME
GARA. 23 Maart v. Rotterdam te Curasao
verw. MIRALDA. 23 Maart v. Dakar te
Aruba verw. MURENA. 13 Maart v. Cura
sao verm. n. Rotterdam en Amsterdam
ONOBA. 27 Maart te Aruba verw.; gaat daar
na n. Curasao OVTJLA, 13 Maart v. Bah
rein n. Port Said PAULA. 15 Maart te
Singapore PETRONELLA, 15 Maart van
Iloilo n. Poro PHOBOS. 12 Maart v. Aruba
n. Triest RAPANA, 20 Maart v. Dakar te
Curasao verw.; gaat daarna verm. n. Ham
burg SELENE. 15 Maart v. Balik Pappan
n. Tarakan SUNETTA. 16 Maart v. Port
Said n. Hurghada.
Kon. Paketv. Mij. STRAAT SOENDA. n.
Java. pass. 16 Maart St. Helena BANJOE-
WANGI, n Java, pass. 17 Mrt. Kaap de Gata,
Kon. Ned. Stoomb. MjJ. BAARN, ultr.. pass.
17 Maart v.m. 4 uur San Miquel BODE
GRAVEN, 16 Maart v. Antofagasta n. Callao
MARS, n. Piraeus, pass. 17 Maart n.m,
Gibraltar ODYSSEUS, n. Kopenhagen,
pass. 17 Maart n.m. Holtenau THESEUS,
17 Maart v. Amsterdam n. Kopenhagen
PERSEUS. 17 Maart v. Amsterdam n. Gdynia
FAUNA. n. Algiers, pass. 16 Maart n.m.
Gibraltar PLUTO. 16 Maart v. Gothenburg
n. Amsterdam TIBERIUS, n. Alexandrië,
pass. 17 Maart v.m. Gibraltar TRITON.
17 Maart v. Naxoa te Piraeus SIMON
BOLIVAR. 16 Maart v. Barbados n. Amster
dam.
Rott. Lloyd WELTEVREDEN. 17 Maart v,
Londen te Hamburg KOTA PINANG,
thuisr., 17 Maart te Genua.
Holland-O. Azië Lijn ARENDSKERK, uitr.
16 Maart te Takubar.
Halcyon Ljjn FLENSBURG, 17 Maart van
Vlaardingen te Narvik STAD AMSTER
DAM, n. Genua, pass. 17 Maart Dungeness
STAD MAASSLUIS, 16 Maart v. Vlaardingen
te Kirkenaes.
Kon. Holl. Lloyd EEMLAND. thuisreis. 16
Maart n.m. 2 uur te Pernambuco (verbj.
Diverse Stoomvaartberichten TRITO. 17 Mrt
van Belfast te Fowey KATENDRECHT,
vertrekt 18 Maart v. Hamburg n. Constanza
ALPHARD. Rotterdam n. Rangoon. 17
Maart te Port Said LINGE. 16 Maart van
Zlghinchor te Caronte SCHIE, naar Ca-
ronte, pass. 16 Maart Gibraltar.
r1 U 1 i
Copyright P. I, a Bo< 6 Coponhooert
Den hond zette hij op de kist, sloeg de deur toe en riep naar
boven door den boom: „Hijzch mij maar weer op, ouwe heks!"
„Heb je den vuurslag wel?" vroeg de heks. „Neen, dat is waar
ook", zei de soldaat, „dien heb ik heelemaal vergeten
En hij ging terug om hem te halen. De heks heesch hem op
en zoo stond hij weer op den weg, met zijn zakken, zijn
laarzen, zijn ransel en zijn sjako vol goud. „Wat wou je met
dien vuurslag?" vroeg de soldaat. „Dat gaat Je niet aan", zei
de heks, „jij hebt nu immers je geld? Geef mij alleen maar
den vuurslag". .Larie!" zei de soldaat, „als je mij niet dade
lijk zegt, wat je ermee doen doet, trek ik mijn sabel en sla
je kop af!"
„Neen!" -el de heks. Toen sloeg de soldaat haar hoofd af. I I elkaar; hij maakte er een bundel van, dien hij op zfjn rug
Daar lag ze! En hij bond ai zijn geld ln haar boezelaar bij 11 droeg, stak den vuurslag in zijn zak en liep toen regelrecht
naar de stad.
3—3