r J 0 0 De autobuskwestie nog niet de wereld uit ftxmtön schaars en duur LEIDSCH DAGBLAD - Eersfe Blad Donderdag li Maart 1939 V.. In Slowakije Nog steeds onzekerheid in Roethenië Wat Duitschland toevalt Meening van anderen Voor UW GEZELSCHAPSRITTEN ONZE TOURINGCARS. ELTAX 666 p t Waarom het R. A. P. onverbindend is ook voor Uw soep MAGGIS JULIENNE-SOEP RECHTZAKEN mengesteld van personen, die nationaal voelen en betrouwbaar zijn en die alle klas sen der samenleving vertegenwoordigen. Men zie voor Stadsnieuws pag\ 3 van het Tweede Blad. Generaal Gajda. De Slowaaksche president en premier, Tisso. en kolonel Cathos, de minister van detensie, hebben bekend gemaakt, dat een vrijwilligers regiment gevormd wordt ter verzekering van orde en rust in Slowakije, Cathos had tevens bevel gegeven tot mobi lisatie van de vijf jongste groepen in Oost- Slowakije, in verband met den beweerden opmarseh van Hongaarsche troepen in Slowakije. Aan den Hongaarsehen kant wordt gezegd, dat de Hongaarsche troepen bij ongeluk de grens naar Slowakije zijn overgestoken tijdens hun opmarseh in Roethenië. De moeilijkheid werd reeds minnelijk geschikt. Men acht het niet noodig, dat Duitsche troepen Slowakije binnenrukken, aange zien de Tsjechische troepen teruggetrokken zijn en de Slowaaksche autoriteiten vol ledig meester van den toestand zijn. De bijzondere staat yan beleg is opge heven. Hitier heeft geen antwoord gegeven op het telegram van mgr. Wolosjin, den mi nister-president van de sub-Karpathische Oekraine. Hitier schijnt dus bereid de toekomst van de Roethenen zonder zijn tusschenkomst te laten regelen. Door de Karpathisoh-Oekrainische re geering is bevel gegeven tot mobilisatie van drie lichtingen voor de versterking van de Karpathisch-Oekrainische troepen. Gistermorgen zijn 2000 Sitch-mannen uit Chust naar het front vertrokken. In antwoord op het ultimatum van den Hongaarsehen minister van buitenlanfi- sche zaken, Csaky, heeft Wolosjin, naar het Hongaarsche telegraaf-agentschap meldt, een delegatie, bestaande uit drie personen, naar Boedapest gezonden. Tevens verzocht hii het staken van de militaire operaties. Minister Csaky heeft Wolosjin doen we ten. dat hij de delegatie verwacht. Het steken der militaire operaties is echter, dat zij reeds aan den gang zijn, om tech nische redenen onmogelijk Het is te ho nen. zoo voegde Csaky hieraan toe, dat Wolosjin alles In het werk zal stellen om nutteloos bloedvergieten te verhinderen. Officieel wordt medegedeeld, dat mgr. Wolosjin gistermiddag een telegram heeft gezonden aan de Poolsche regeering. waar in hij haar melding deed van de uitroe- pint der onafhankelijkheid van de Kar- patho-Oekralina en waarin hij Polen vroeg sfnen te werken met dezen staat. Maar Polen zal hierop niet antwoorden. Hoever de Hongaren reeds zijn opge rukt. is niet-te zeggen De berichten daar omtrent zijn te tegenstrijdig. Opnieuw vèr- luidt. dat de Poolsche grens is bereikt, doch van andere zijde wordt dit beslist ontkend. Een 100-tal olaatsen moeten echter bezet zijn, trots slechte wegen en slecht weer. Terwijl de diplomaten de gevolgen van dezen coup aan het bestudeeren zijn en economen de rijkdommen (in het bijzonder goudvoorradeni aan het schatten zijn, welke nu aan Duitschland zullen toevallen, bere kenen de militairen hoeveel oorlogsmate riaal in handen van de Duitschers zal ko men, aldus de „Times". De ontwapening van het Tsjecho-Slo- waaksche leger beteekent dat de uitrusting van een staand leger van veertig divisies overgenomen zal worden, een apparaat dat bovendien in verband met de September- crisis van verleden jaar geheel gemoderni seerd was De befaamde Skoda-fabrieken met hun 30.000 arbeiders worden Duitsch, evenals de wapenfabrieken in Brno. Boven dien waren er 25 andere fabrieken in Tsjecho-Slowakije voor het gieten van ka nonnen en het maken van geweren en 9 fabrieken voor constructie van tanks en pantserauto's. Bovendien moet men beden ken dat de Tsjecho-Slowaaksche regeering al eenige maanden vóór de crisis van ver leden jaar een volledige industrieele mobili satie aan het perfectioneeren Is geweest. In een verklaring heeft de vroegere president van Tsjecho-Slowakije, Benesj, gezegd, dat Tsjecho-Slowakije door een der vier mogendheden, die beloofd hebben het land te garandeeren, óp wreede wijze is ontleed. DU ls een nieuw hoofdstuk in den strijd om Europa en de menschelijke vrijheden en de Tsjechen en Slowaken. die leven in vrije staten, weten, dat het de voortzetting is van den strijd, welke zij gedurende den oorlog onder Masaryk heb ben gevoerd. In den strijd om de indivi- dueelc vrijheid heeft deze steeds de brute kracht overwonnen, ook thans zal dit het geval zijn. Tsjechen en Slowaken zullen opnieuw vrij worden! Tenslotte deed Benesj een beroep op alle Tsjechen en Slowaken der geheele wereld er wel aan te denken, dat: „de strijd niet zal eindigen voor de vrijheid van het land zal zijn heroverd". Uit naam van de Tsjechen en Slowaken, die nog vrij zijn om hun meening uit te spreken heeft Fierlinger. de gezant van Tsjecho-Slowakije te Moskou, een plechtig protest uitgesproken tegen de vernietiging van zijn vaderland door Duitschland. Naar de meening van den gezant hadden noch Chvalkovski noch Hacha de noodige vol machten om een besluit van zoo groot historisch belang te nemen, zonder het Tsjechische en Slowaaksche volk te raad plegen. Groepen jongelieden, voor het nieeren- deel studenten, hebben betoogd in de stra ten van Belgrado. Zij droegen de Zuid-Slavische vlaggen met zich mede en juichten voor den vroe- geren Tsjecho-Slowaakschen staat. Zij schreeuwden: „Wij zullen onze grenzen verdedigen, leve het Zuid-Slavisohe leger". De politie dreef hen uiteen. Politie kringen in Bulgarije beschouwen de gebeurtenissen in Tsjecho-Slowakije met ont-steltenis. Duitschland. dat te München zich beriep op het recht der vol ken om over zich zelf te beschikken, meent thans, zoo zegt men, het Tsjechi- neemt thans, zoo zegt men, het Tsjechi- reden. Dezelfde kringen zien duidelijk het gevaar voor de vrijheid van het Bulgaar - sche volk, dat gelegen is in een Duitsche hulp ten gunste van de nationale aspira ties van Bulgarije. Parlementaire kringen doen uitkomen, dat het heil van Oost-Europa gelegen zou zijn in de vorming van een blok der vijf Balkanstaten, strijdende voor de verdedi ging der gemeenschappelijke belangen. UIT DE PERS. Bijna eenparig doet de Britsche pers felle aanvallen op Duitschland wegens de jong ste wijzigingen in de kaart van Europa. Voor het eerst sinds het nationaal-socia- lisme aan het bewind kwam, schrijft de Times heeft de Duitsche politiek zich on dubbelzinnig bloot gegeven. Deze brutale onderdrukkingsmethode valt niet goed te praten en de Duitsche regeering geeft zich nauwelijks moeite het te doen. De vernieti ging der Tsjechische onafhankelijkheid schendt een geheele reeks plechtige beloften welke Hitier zelf gegeven heeft. Het blad betwijfelt vervolgens de waarde der nieuwe verovering voor Duitschland en vraagt: waar in de moderne geschiedenis heeft de Teutoon of de Hongaar succes gehad bij de overheersching der Slaven? Geweld kan niet een denkbeeld overwin' nen en Nazi-Duitschland zelf heeft de leer stelling der zelfbeschikking helpen propa- geeren. De tijd zal oordeelen of deze zwarte week wel zoo schitterend geweest is voor de nieuwe heerschers van Tsjecho-Slowakije Een „monsterachtige schending" zegt de Daily Telegraph, is de zachtste term voor hetgeen in Midden-Europa is gebeurd. Een gevoel van afschuw en- verontwaardiging is door de geheele beschaafde wereld gegaan. Duitschland heeft, voor zoo lang het Nazi bewind duurt, zijn naam onteerd De voor vallen van gisteren zijn niet slechts tegen den geest der overeenkomst van Muenchen, neen, zij hebben Muenchen tot een bespot ting gemaakt. De geest van Muenchen ls dood en begraven, want wie kan hopen een boa-constrictor tot rust te brengen? Niet een van Dultschland's naburen is voortaan veilig voor zijn doodelijke omarming. Zij zijn allen blootgesteld aan de ondermijnen- 3155 (Ingez. Med.) DE GEBEURTENISSEN IN MIDDEN EUROPA «=t> DUITSCHE TPDEPEN HOHGAAPSCHE - POEHEEHSCHE '-'f POOLSCHE de actie der Duitsche agenten en aan een plotselinge invasie zonder eenige formali teit of waarschuwing, onder het voorwend sel „de orde te herstellen". De meeste andere bladen schrijven in denzelfden geest en volgens de Daily Herald is het zeker, dat deze daad van agressie door steeds anderen zal worden gevolgd, tenzij de vreedzame volkeren zich zoo sterk en eensgezind maken, dat zij dezen oorlogs zuchtige een halt kunnen toeroepen. In J'Intranisigeajit" herinnert Gallus er aan dat zoowel Frankrijk als Engeland na Mün-chen bereid waren om de grenzen van het nieuwe Tsjeoho-Slowakije te garandee- ren. Dat dit niet gebeurd is, is het gevolg van de weigering van Duibsohland en Italië om de garantieverklaring te onderteekenen. Niettegenstaande dit, waren Frankrijk en Engeland en misschien ook wel Italië van meening, dat München de grenzen van Tsjeoho-Slowakije garandeerde. Na het nieuwe optreden van Duitschland vraagt men zich dan ook af, welke waarde in de toekomst aan een conferentie moet worden toegekend. Zij kan nog sledhte gevaar brengen. Duidelijk is gebleken, dat het pan-ger- manisme zijn plannen verwezenlijkt, zonder zich ook maai- iets van. besprekingen aan te trekken. De „Times" schrijft, dat ae Britsche regeering al het mogelijke zal doen om tot een blij-vende oplossing te komen, doch wat is een blijvende oplossing? Die van Mün chen heeft 5 maanden geduurd en die van vandaag of morgen zal niet langer duren dan het Hitier goeddunkt. En omdat Hitier de absolute overtuiging heeft, dat Engeland en dus ook Frankrijk, nie't zullen interve- ndeeren, zal hij precies doen wat hij zelf wil Hij is tihans bezig zijm rijk een- ontzet tende maoht te geven. Voor hem is er slechts een blijvende oplossing en wel die, waardoor geheel Centraal- en Oost-Europa onder bestuur van Berlijn zal zijm gebracht. In de Figaro schrijft d'Orrnesson, dat Polen, dat een politiek van oplossing van Tsjecho-SlowaJkije heeft voorgestaan, door de „onafhankelijkheid" van Slowakije een nog langere grens met Duitschland heeft gekregen en dat in een industriegebied, waar Warschau groote belangen heeft. Heeft Polen deze oplossing gewenscht, toen het voor autonomie werkte? Hongarije zal nog sterker dan voorheen den Duitechen druk voelen en Italië in de toekomst De zeven miiiioen personen, waarop Hitier de hand heeft gelegd, maken deel uit van een energiek en trotlsch ras, dat de Ger manen nooit hebben kunnen assimileeren. d'Orrnesson ziet hier een fout van Hitier, zijn propaganda zal thans geen onschuldi- gen meer kunnen verleiden door te spre ken Over onderwerpen, welke door de ge beurtenissen wordem tegengesproken. De staten welke aan Duitschland grenzen en geen voldoende kracht hebben om zich te verdedigen, zullen zich in het vervolg be dreigd voelen. Waarom zouden Frankrijk en Engeland, aldus vragJgt de Matin zich af, die tot niets verplicht zijn en die sedert langen tijd heb ben vooizien, wat thans gebeurt, tusschen- beide komen in Oost-Europa, terwijl de mogendheden, die buren zijn. Rusland, Po len en Roemenië, niefc doen? Mevrouw Tabouis schrijft in- de Oeuvre Duitschland staat Hongarije de befaamde grens met Polen toe. Indien Duitschland Hongarije niet zou hebben, toegestaan zich met Karpathlsch Oekrajina te betalen, zou het doel. dat DuitBchiland nastreeft, niet zijn bereikt. Dat doel is veiligheid in het Oosten te scheppen om in. het Westen te kunnen toeslaan. In de ïtaliaansche bladen, die veel plaats inruimen aan de berichten over de ge beurtenissen, wordt weinig direct commen taar geleverd. De algemeene strekking van dat commentaar is, dat Europa staat tegenover een fatale ontwikkeling en dat Italië de gebeurtenissen beschouwen moet in verband met zijn politiek van vriend schap met Duitschland. „Wij moeten," zoo schrijft o.m. de „Cor- rière della Sera", „de feiten beschouwen onder het tweevoudige aspect van de poli tiek der spil en van de geleidelijke en on vermijdelijke oplossing van een probleem van stabilisatie der volken en staten op nationale grondslagen." Aan den anderen kant wijzen de dagbladen, die moeilijk de verrassing verhelen, welke te Rome gewekt is door de bruuske ontwikkeling der ge beurtenissen, vooral op de reacties dej En- gelsche en Fransohe meening. De „New-York Times" schrijft, dat Hit- Ier het eenige leger, dat in staat zou zijn geweest tegenstand te bieden tusschen Berlijn en Donau heeft verpletterd. Hij heeft zijn roovershanden gelegd op het goud, dat hij zoo noodig heeft. Hiertegenover staat, dat -hij de wereld heeft getoond, welke waarde moet worden gehecht aan de beloften der nationaal- socialisten en welke de werkelijke bedoe ling is van het Duitsche rijk. De Zwitsersche pers noemt den opmarseh in Bohemen „een slag, toegebracht aan de laatste sporen van het internationaal ver trouwen, die nog over waren". Hieraan wordt toegevoegd, dat Hitier niet het zelf beschikkingsrecht der volkeren heeft ge respecteerd. een recht, waaraan hii tijdens de laatste Rijksdagzitting zeide gehecht te zijn. De „National Zeitung" trekt voor Zwitserland de les uit de gebeurtenissen en schrijft: „Het axioma voor Zwitserland blijft: neutraliteit en nationale verdedi ging. Wij zijn bereid ons te verdedigen tegen wie ook, die gewapend binnen zal dringen op ons grondgebied, evenals tegen een ieder, die ons zou willen misleiden door een verraderlijke propaganda". Dr. Megerle schrijft in de Berliner Boer- senzeitung: Al wat gescheiden was, wordt weer ver- eenigd. Twintig jaren Tsjechisch interreg num konden niet een duizendjarige verbon denheid van Bohemen en Moravlë met het levens- en machtsbereik van het Duitsche volk te niet doen. Daaraan hadden de vaders van dezen in zelfontöinding verdwenen staat moeten denken, toen zij te Versailles niet alleen de Duitsche natie, doch ook de geschiedenis, de geographie en het bedrijfsleven in Mid den-Europa uitdaagden. Daaraan mogen diegenen onzer vermoedelijke critici den ken, die met hun kikvorschblikken der laat- DKW 917 (Ingez. Med.) Beslissing van den Haagschen Kantonrechter. (Vervolg van pagina 1) De Haagsche kantonrechter mr. G. A. van Haeften heeft heden uitspraak gedaan in de zaak tegen twee autobusondernemers nl. J. C. A. Stoop en J. C. Mey, wien ten laste was gelegd, dat zij in strijd met de bepalingen van het nieuwe R A. P. auto busdiensten hadden onderhouden. Het be-, trof den dienst Den HaagLeiden van het z.g. Christoffelfonds, waarvan de heer Stoop voorzitter was, en den dienst Den HaagAmsterdam van „De Vooruitgang" onder leiding van den heer J. C. Mey. De ambtenaar van het openbare ministerie, mr. van der Kun. eischte op 2 Maart tegen ieder van beide ondernemers f.1.000. subs, zes maanden hechtenis. De kantonrechter heeft heden de hee- ren Stoop en Mey ontslagen van rechts vervolging op grond dat art. 39, R. A. P. verbindende kracht mist. Mr. van Haeften overwoog, dat de Kroon (ter uitvoering van de haar bij art. 2 van paragraaf 47 der wet van 29 Nov. 1935 tot verlaging van de openbare uitgaven voorbehouden bevoegd heid tot invoering van een vergunning stelsel als bedoeld in de artt. 2 en 3 dier wet) in art. 2 van het R.A.P. 1939 heeft bepaald, dat voor het exploiteeren van de aldaar met name genoemde motorrijtui gen tot vervoer van personen een vergun ning wordt vereischt, daarmede derhalve aanduidende dat voor het exploiteeren van andere, niet genoemde motorrijtuigen geen dergelijke vergunning wordt vereischt. Hieruit vloeit voort, dat de Kroon in haar bij de wet voorbehouden bevoegdheid tot het bedreigen van straffen voor overtre ding van te dier zake gemaakte verbods bepalingen is beperkt tot de gevallen, waarin voor het exploiteeren van motor rijtuigen een vergunning wordt vereischt, de gevallen dus, genoemd In art. 2 R.A.P. Intusschen valt onder de verbodsbepa ling van art. 39 R.A.P. 1939 elk exploitee ren van een motorrijtuig tot vervoer van personen,a nders dan krachtens een ver gunning die voor het exploiteeren van de to art. 2 R.A.P. bedoelde, met name ge- nóetnde, motorrijtuigen is vereischt, zoo dat ook het exploiteeren van de aldaar niet genoemde motorrijtuigen (voor welk exploiteeren dus geen vergunning wordt ygreischt) wordt verboden en dit verbod reikt, verder dan dat. waarvan de Kroon zich de bevoegdheid heeft voorbehouden. Hieruit volgt,a idus de uitspraak van mr. von Haeften dat de bepaling van art. 39 R.A.P. 1939 verbindende kracht mist. De kantonrechter verklaarde mitsdien het te laste gelegde feit bewezen, doch niet straf baar. Als raadsman van beide autobusonder nemers in deze zaken was opgetreden mr. G. F. J. Jongbloed te 's-Gravenhage. Artikel 2 van het R.A.P. luidt: Een vergunning wordt vereischt voor: a. Het exploiteeren van autobussen in de uitoefening van een autobusdienst; b. Het exploiteeren van autobussen tot het uitvoeren van toerwagenritten; c. Het exploiteeren van taxi's; d. Het exploiteeren van huurauto's. Naar wij vernemen heeft de ambtenaar van het O.M., mr. van der Kun. tegen de uitspraken van den kantonrechter hooger beroep aangeteekend, zoodat mag worden verwacht, dat deze zaken eerlang voor de Haagsche rechtbank opnieuw in behande ling zullen komen. MAGGI* JULtENNE SOEP Is een heerlijke, volledige «oep. Bevat het beste wat Hollanas groentetuin ons biedt 1005 (Inges. Med.) DAMMEN. DAMCLUB „LEIDEN Gisteren werd voor de bordenwedstrijden een gedeeltelijk lnhaal-programma gespeeld. De uitslagen luiden: le groep: W. F. OlivierJ. v. Wezel 20 iregl.j; F. LaterveerW. F. Olivier 0—2; W. NijenhulsP. Voorkamp 02, F. FrankenF. Zijlstra 11; W. v. d. Blom—Th. Overdijk 20; L Laterveer—L. F. Steenbergen 0—2. 6e ronde, 2e groep: F. Franken Jr.—N. Was senaar 20: J. HoogendoornT. Plaizier 2—0: C. L. de GraaffD. Mechelse 0—2; J. Vink— C. Hillebrand 02. Afgebr. partijen: D. MechelseJ Vink 1—1; J. Vink—C. J. de Vink 2—0. ste twintig jaar zonder orgaan voor histo rische en natuurlijke noodzaak, zich thans in moreele verontrusting opblazen. Het is een teeken van inzicht, dat de Wes telijke democratieën bij de logische eind oplossing van het probleem, tot nu toe die reserve hebben in acht genomen, welke ook ln hun eigen belang ls". „Van nu af aan, zoo schrijft de „Berliner Boersenzeitung", ls Duitschland weer een imperium geworden, d.w.z. een Rijk in dien zin, dat volksgroepen zich toevertrouwen aan zijn bescherming". Een vreemde volks groep heeft zich toevertrouwd aan die krachtige bescherming en Duitschland heeft zich niet onttrokken aan deze ver antwoordelijkheid jegens menschen, die geen Duitschers zijn. Noch het Habsburg- sche rijk, noch het Hohenzollerni'ijk, kon den, gebonden door hun dynastieën, deze Rijksfunctie zonder belemmering uitvoeren" De Deutsche Allgemeine Zeitung schrijft onder den titel: „Onder bescherming van het Rijk". „Wie wil, wie kan grenzen garandeeren, welke van binnenuit werden vernietigd? Wie wil of kan een staat behouden, welke uiteenvalt? Met deze vraag is ook het antwoord ge geven op de pogingen van eenige Engelsche bladen de Duitsche regeering het verwijt van een aanval te doen. Staatspresident Hacha heeft de historische wet, welke Duit schers en Tsjechen sinds meer dan duizend jaar tezamen heeft gebracht, erkend. Men moge dit feit in het buitenland bitter vin den, daardoor wordt niets veranderd. Het rijk staat nu als een centrale macht in het midden van Europa". „Bohemen is oeroude rijksgrond" consta teert de „Angriff". Voor zoover tot nu toe zich een zelfstandig koninkrijk had ge vormd, geschiedde dat onder de bescher ming van het rijk. AUTOMOBILISME. DE PRIJS VAN ZANDVOORT DER K.N.A.C, De minister van waterstaat geeft toestemming. De minister van waterstaat heeft bij beschik king van 15 Maart aan de Kon. Ned, Auto mobiel-Club toestemming verleend voor den snelheidswedstrijd om den prijs van Zandvoort. welke zal worden gehouden op Zaterdag 3 Juni e.k. op een wegcircuit, gevormd door de Dr. Joh. G. Mezgerstraat, de Vondellaan. de Nico- laas Beetslaan en den Van Lennepweg. IJSHOCKEY. BELGIË—NEDERLAND. Het Nederlandsche IJshockey-team. dat op Zaterdagavond as. ln het Sportpaleis te Ant werpen tegen België zal uitkomen is als volgt samengesteld Doel: Oosthoek; achter: Taconis. Klotz (res. H. Gerirtsen); le voorhoede: Everwijn, De Jong, Van Heeswijk of Plesman; 2e voorhoede: Suur- beek, Benjamins, Lammerts. Jan Gerritsen, Cohen Tervaert en Dupon zyn verhinderd uit te komen. Het Nederlandsche jeugdteam, dat in den voorwedstrijd Zaterdagavond a.s. tegen de Bel gische jeugdploeg zal spelen, ziet er als volgt uit: Doel: Van Os; achter: Jelsma en Elmers; le voorhoede: Plesman, Brix en Van den Boscn; 2e voorhoede: Rol, Van Zalinge en Jonkers. HAARLEM SCHE RECHTBANK De diefstallen in d« Haarlemmermeer. De Haarlemsche Rechtbank deed uit spraak in de zaak tegen den 30-Jarigen P. de B. en den 26-jarigen C. M. B„ beiden uit Haarlemmermeer en gedetineerd in het Huis van Bewaring te Haarlem, die terecht hebben gestaan daar zij op ver schillende tijdstippen van het vorige jaa o.m. hebben ingebroken in de consistorie kamers der Ned. Herv. Gemeente te At>De' nes en een kerkgebouw te Hoofddorp in eenige scholen. De officier van Justitie had togen lea der verdachten 1 Jaar gevangenisstrai 6 eischt. De Rechtbank veroordeelde P. de B. 8 maanden gevangenisstraf en C. M- 1 Jaar gevangenisstraf, beiden met van het voorarrest tot en met 30 Maart HAAGSCHE POLITIERECHTER. Teveel gezegd. Een juffrouw uit Alphen a. d. WJJJ®? haar buren beleedigd. Nu moest ril te staan, doch ze liet verstok gaan. De cier vorderde f. 10.boete subs. 10 hechtenis. De Politlereohter veroordee conform dezen eisch. 2—X

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 2