LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Woensdag 8 Maart 1939
Crisisregeling in handen van
de bedrijfsgenooten
Luchtaanvallen
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
SPORT
Binnenkort bespreking met Industrie-
en Handelsraad
^MJN/T EN LETIERE^j
met Brandbommen
VOETBAL.
LEIDSCHE VOETBALBOND.
Uitslagen.
Zaterdagcompetitie,
late klasse: Rijnsb B. 1Sleutels 1, 10;
SCO 1—Katwijk 1, 1—9.
3de klasse A: SLF 1—MSV 1. 3—2.
3de klasse B: Katwijk 2—CNV 1. 3—5.
4de klasse: RCL 3—Rijnsb B. 3. 4—2.
Adsplranten; CNVARC; Ter Leede
Noordwijk tb) 80.
Zondagcompetitie.
lste klasse: DSO 3—Lugd. 3, 1—1; LFC 3—
UVS 3. 0—7.
3de klasse A: DSO 3—Lugd. 6, 2—4; LFC 5—
Alphla 3, 10—0.
3de klasse B: Morschkw. 2Rouwkoop 3. 8-3.
4de klasse B: Rouwkoop 4Roodenburg 5,
S—3.
Wat er gespeeld is.
ARC heeft in de eerste klasse der Zater-
dagmlddagcompetitle met een 7-2 zege op
nieuw haar suprematie over Ter Leede 1
getoond, evenals Quick Boys 1 thans ook
tegen Noordwijk 1 voor de tweede maal
wist te zegevieren. Rijnsburgsche Boys 1
behaalde met 10 twee kostbare puntjes
tegen Sleutels 1, waardoor zij SCO 1 die
met 19 klop kreeg van Katwijk 1 en Wou-
brugge 1, die thuis de puntjes met 35
aan LRC 1 moest afstaan, onder zich liet.
In 2A zorgde SLF 1 voor de verrassing,
door MSV 1 met 32 een eerste nederlaag
te bezorgen. LRC 2 deed eveneens goed
werk, met zich tegen ARC 2 in een 90
zege met twee puntje te verrijken. Noord
wijk 2 trok inmiddels tegen Fides Pacta
met 30 aan het langste eind.
In 2B wonnen de leiders CNV 1 en ASC
resp. van Katwijk 2 en SLF 2. zoodat hier
geen wijziging in den stand kwam
In de derde klasse viel de 62 nederlaag
van SCO 2 tegen Noordwijk 4 wel wat bui
ten de lijn der verwachting. ARC 3 wist
zich daarentegen met 52 tegen Ter Leede
3 te handhaven.
In de 4e klasse wist RCL 3 in een span-
nenden wedstrijd tegen Rijnsb. Boys 3 de
puntjes met 42 thuis te houden.
Voor de adspiranten nam ARC met haar
62 overwinning op ONV de leiding, ter
wijl Ter Leede met 80 wist te winnen van
het Noordwijk (b) elftal.
In de eerste klas6e der Zondagcompetitie
behield Zuiderkwartier 1, die LDWS 2 er
met 02 onderhield, de leiding. UVS 3 ech
ter klopte LFC 3 met 70 en zit Zuider
kwartier nog steeds met één punt verschil
op de hielen. Het gaat er in deze afdeeling
wel naar uitzien, dat in den wedstrijd UVS-
Zuiderkwartier het kampioenschap zal
moeten worden uitgemaakt, tenzij Alphen
3 voor UVS, of Lugdunum 3 voor Zuider
kwartier nog roet in het eten gooit. Lug
dunum 3 deelde intusschen de puntjes met
DSO 3.
De voor ZB zoo belangrijke wedstrijd
Sportman 2Rouwkoop 2 werd eveneens
een draw, zoodat hier voor meerdere elf
tallen nog wat spanning is ontstaan.
In 3A deed LFC 5 eens extra van zich
spreken, door Alphia 3 met niet minder
den 100 aan den dijk te zetten. Hierdoor
heeft LFC 5 haar kansen wel bijzonder
vergroot, te meer waar Lugdunum 6 de
leidster DSO met 24 op eigen terrein
klopte.
In 3B handhaafde Morschkwartier 2 zich
met 83 tegen Rouwkoop 3, terwijl Sport
man 5 in 4A haar kansen nog wist te be
houden door UVS 8 met 50 te slaan.
In 4B wist Rouwkoop 4 zich met een 32
overwinning op Roodenburg 5, wat meer
van de laatste plaats vrij te maken.
De uitbreiding der bollenteelt
in Engeland.
ANTWERPEN—ROTTERDAM.
Het Rotterdamsche elftal, dat op 18 Maart te
Antwerpen een wedstrijd tegen Antwerpen zal
spelen. Is als volgt samengesteld:
Doei; Damme (Xerxesl.
Achter: Van der Horde (OW) en Van der
Heyde (Feyenoord).
Midden: De Haan (Xerxes), J. Paulus (SW)
en Van Heel (Feyenoord).
Voor: Van Diggelen (SW), van Spaandonck
(Neptunus). Janse (Hermes DVS), de Boer
(Sparta) en Linssen (Feyenoord).
Van Heel is de aanvoerder.
Zeer binnenkort zullen de voorzitter
en de ondervoorzitter van het coliege
van regeeringscommissarissen een be
spreking houden met den Nederland-
schen Industrie- en Handelsraad voor
Land- en Tuinbouw over de overne
ming van de landbouwcrisismaatregelen
door de organisaties der bedrijfsgenoo
ten in het algemeen. Daarnaast bestaat
het voornemen, dat over de vraag hoe
handel en nijverheid bij de overneming
van een bepaalde afdeeling moeten
worden ingeschakeld, telkenmale bij de
overneming van die afdeeling met de
daarbij betrokken organisaties van
handel en nijverheid eenerrijds en van
den landbouw anderzijds, zal worden
overlegd.
Deze mededeeling doet minister Steen-
berghe in de Memorie van Antwoord over
de begrooting van het Landbouwcrisis
fonds aan de Eerste Kamer, daarbij de ver
zekering gevend, dat bij toepassing van het
beginsel, dat allen, die aan een bedrijfs
regeling rechten of verplichtingen ontlee-
nen, bij overname van zulk een regeling
zullen worden betrokken, zal bevorderen.
Of zulks steeds zal geschieden in den vorm,
welke bij de overneming der consumptie-
melkregeling is gebezigd, nl. door een be
drijfsorgaan te stichten voor de producen
ten eenerzijds en een voor de fabrikanten
en handelaren anderzijds, kan echter niet
in uitzicht worden gesteld. Zulks zal mede
van de belanghebbende groepen zelf af
hangen.
Het ligt zeer zeker in de bedoeling,
dat bij de overneming der crisismaat
regelen de organisaties de bevoegdheid
krijgen, zelf teelt- en productieregelin
gen te treffen, ten einde de productie
zooveel mogelijk aan de afzetmogelijk
heden aan te
Op de vragen omtrent de door hem te voe
ren graanpolitiek, antwoordt de minister,
dat hij voornemens is de huidige politiek
in het algemeen te blijven volgen, zoolang
althans de economische omstandigheden
niet tot wijziging nopen.
Hij maakt hierbij echter één reserve,
n.l. dat deze mededeeling slechts van
kracht is, zoolang hem door de com
missie, welke op het oogenblik de ge-
heele graanpolitiek in onderzoek heeft,
nog geen rapport is uitgebracht. De
mogelijkheid bestaat, dat de minister
na kennisneming van dat rapport het
noodzakelijk zou achten in de huidige
maatregelen ten aanzien van de gra
nen wijziging te brengen.
Wat betreft de overdracht van de over
heidsbemoeiing in den tuinbouw aan de
organisaties van belanghebbenden ver
klaart de minister, dat hij nog niet heeft
overwogen of zulks mogelijk en wensche-
lijk is.
De voorziening der distributie van bllk-
vleesch aan werkloozen is reeds voor een
tijdperk, aanzienlijk grooter dan een jaar,
gewaarborgd. De recente verlaging van den
prijs, welken de Nederlandsohe veehou
derijcentrale voor „zouters" betaalt, was
noodzakelijk, omdat een abnormaal groot
aanbod van baconvarkens op den duur de
marktverhoudingen nadeelig beïnvloedt.
Dat het lager aanhouden der varkens door
deze verlaging In de hand zou worden ge
werkt, vermag de minister niet in te zien.
Het aanbod van baconvarkens is ook na de
laatste verlaging nog steeds overvloedig.
Hierbij dient te worden opgemerkt, dat de
regeering sedert half November 1938 boven
de voor den baconuitvoer benoodigde hoe
veelheid, reeds meer dan 70.000 baconvar
kens extra heeft afgenomen.
De toestand van de koudegrondtuinders
is bijzonder moeilijk, vooral Indien door
buitengewone omstandigheden ais gedeel
telijken misoogst de bedrij fsuitkomsten
slecht zijn. Toch komt het den minister
onjuist voor dit te wijten aan den steun en
een onderscheid te maken tusschen koude-
grondstuinders en glastuinders. Voor beide
categorieën wordt de steun berekend door
een toeslag op basis van den bedongen
gemiddelden veilingprijs tot den richtprijs.
Bloembollen.
De vrees voor uitbreiding van de bloem
bollenteelt in het buitenland betreft in
hoofdzaak de tulpen. De uitbreiding daar
van heeft vooral in Engeland grooteren
omvang aangenomen.
Deze recente stijging van den Neder-
landsohen invoer, in verband met de ont
wikkeling van de inheemsche cultuur in
Engeland, heeft in zekere Britsche kringen
de aandacht getrokken. Door de Neder-
landsche belanghebbenden zijn besprekin
gen gevoerd om aan bepaalde bezwaren
van de Britsche kweekers tegemoet te
komen, teneinde daardoor grootere be
scherming in Engeland van het Inheemsche
product te voorkomen.
De minister is van oordeel, dat de sanee-
ringsinaatregelen voor de positie van den
Nederlandschen uitvoer gunstig zijn ge
weest. Door de beperkingen, die het bloem
bollenvak hier te lande zichzelf opgelegd
heeft, Is het tot dusverre mogelijk geweest
de maatregelen in eigen hand te houden,
hetgeen groote voordeelen geeft boven een
systeem, waarbij het initiatief bij het bui
tenland berust. Dit klemt te meer, omdat
de export naar Engeland zich, wat hoe
veelheid betreft, in de saneeringsjaren ge
middeld op een hooger niveau heeft ge
wogen dan in de voorgaande jaren.
TENTOONSTELLING DIRK NIJLAND.
WATERPOLO.
G.Z.C. I—L.Z.C. L
Gisteravond werd te Gouda voor de winter
competitie gespeeld de wedstrijd G.Z.C. I
L.Z.C. I. Door ziekte gehandicapt, kon L.Z.C.
slechts 5 man bijeen brengen. G.Z.C. zorgde
voor invallers. Het begin was voor de gasthee-
ren. die kort na het begin weten te scoren. Toen
kwam L.Z.C. er beter in en maakte door Lut
gelijk, terwijl dezelfde speler kort hierna er
3—1 van maakte.
Bij een misverstand in de achterhoede kreeg
G.Z.C. den bal en wist hem achter den inval
ler-keeper te deponeeren. Toen Versluis zijn
man niet hield, zwom deze op en wist hij te
doelpunten. Spoedig hierop kwam het einde
met 3—2 voor G.Z.C. Deze prettige wedstrijd
stond onder goede leiding van den heer v.
Senus.
GYMNASTIEK.
NED. CHR. GYMNASTIEKVERBOND.
Het Ned. Chr. Gymnastiekverbond dat in zijn
te Utrecht gehouden algemeene vergadering
heeft besloten de propaganda-actie voor de
lichamelijke opvoeding dit jaar over het ge-
heele land krachtiger ter hand te nemen, heeft
in het gewest Holland, waartoe behooren Noord
en Z.-Holland, Zeeland en Utrecht, den heer
A. de Vries, Den Haag, voor de algemeene lei
ding aangewezen.
De heer de Vries heeft samenwerking gezocht
met de propagandisten en bestuurders van de
kringen in dit gewest en een campagne opgezet.
Als onderdeel hiervan zullen in de onderschei
den kringen gecombineerde besturenvergaderin-
gen worden gehouden voor alle bestuursleden
der aangesloten vereenigingen. Later zal een
groote vergadering voor alle leden dezer ver
eenigingen volgen en ten slotte tegen het na
jaar een groote openbare vergadering worden
gehouden.
HENGELSPORT.
LEIDSCHE ONTSPANNINGS VEREENIGING.
Gisteren hield bovengenoemde vereeniging
voor de vierde maal een vischwedstrijd om den
wisselbeker. Elke deelnemer ontving een prijs.
Ook ditmaal werd gevlscht in het Aarkanaal.
Hier volgen de eerste 15 prijswinnaars: 1. J. v. d
Lucht. 800 gr.; 2. R. Schreuder. 650 gr.; 3. C
v. d. Voort, 512 gr.; 4. Schaap. 420 gr; 5. H
Roodakkers 325 gr.; 6. Herreur. 300 gr.; 7 Hou-
wellng, 295 gr.; 8. Vermeulen, 250 gr.; 9. J. Plug
250 gr.; 10. W Harteveld, 200 gr.; 11. W. Schou
ten. 190 gr.; 12. C. Nieuwendijk, 165 gr.; 13. H.
Mielo 150 gr.; 14. B. Daane, 120 gr.; 15. Azier
110 gr.
TENNIS.
DE INTER-CORPORALE WEDSTRIJDEN.
De vroegere inter-academiale wedstrijden (nu
inter-corporale genoemd, aangezien de ploegen
niet de geheele academies doch de corpsen ver
tegenwoordigen) zullen dit jaar te Rotterdam
gehouden worden. De data zijn 15. 16 en 17 Mei.
N.R.Crt.
CAMBRIDGE TEGEN ONZE INTERN. CLUB.
De I.C. van Nederland zal den jaarlijkschen
wedstrijd tegen Cambridge (aldaar te houden)
op Vrijdag 2 en Zaterdag 3 Juni spelen. Msb.
IJSHOCKEY.
AMSTERDAM—ANTWERPEN OM DEN
LIPPENS-BEKER 8—3.
Tot besluit van het seizoen is gisteravond de
wedstrijd Amsterdam—Antwerpen om den
Llppensbekaer gespeeld, welke door Amsterdam
na een spannenden strijd met 83 werd ge
wonnen.
DAMMEN.
LEIDSCHE DISTRICTSDAMBOND.
Twee kampioensploegen.
De beslissingswedstrijd tusschen S.D.V. I en
L.D.V. III om het kampioenschap 2e klasse
L.D.D.B. is in een gemakkelijke overwinning
voor de Sassenheimsche club geëindigd, daar de
Leidenaars de wedstrijd gewonnen gaven.
S.D.V I kan op een goed seizoen terugzien
en behaalde in haar één-Jarig bestaan den
kampioenstitel met 7 gewonnen en 1 verloren
wedstrijd.
Ook in een andere groep is een beslissing ge
vallen. Door arbitrage zijn de afgebroken par
tijen tusschen S.D.V. II en L.D.C. III remise
verklaard, waardoor de uitslag 1010 wordt.
L.D.C. II heeft dus met 6 bordpunten meer dan
L.D.V. III het kampioenschap 3e klas behaald.
BORDENWEDSTRIJDEN W.W.D.
De uitslagen van de gespeelde wedstrijden
voor de bordenbezetting luiden als volgt:
A. SingelingA. de Bezemer 11
J. BlansjaarJ. Waasdorp 20
W. v. d. ReijdenP. Lam an 20
J. Ouwerkerk—W. Vlasveld 1—1
W. de WaterA. Springer 02
J. de Bezemer—M. Oosterhout 11
F. FeitsmaJ. v. d. Hout 0—2
J. de NieW. F. Laman afgebr.
H. BinnendijkA. van Haarlem 02
Wist U. dort bi!
de best uitgeruste brandweer niet
in staat is alle branden tegelijk
te blusschen en daarom de ge
heele bevolking moet trachten
in eigen huis zelf ieder begin
van brand te bhisschen 7
Nadere inlichtingen verstrekt de secretaris
van de aid. Leiden der Ned. Ver. voor
Luchtbescherming, de heer D. C. Kok,
Rapenburg 9. Leiden.
SCHAKEN.
LEIDSCHE SCHAAKBOND.
PERSOONLIJK KAMPIOENSCHAP VAN
ALPHEN.
De uitslagen zijn: Groep A: W. de Knyf—J.
H. Mieras 20; J. BootG. Zijlstra 11; H. v.
d. MeentA. Wolswijk afgebroken.
Groep B: G. v. MuiswinkelTh. v. Leeuwen
20; J. v. OeverenM. v. Tries: 0—2.
A.D.C. (ALPHEN).
De uitslag van de bordenwedstrijden zijn:
A. Bauer—Joh. v. Ofwegen afgsbr.; J. Boot
G. v. Berkel 20; F, J. Ooetennan—Jac. v.
Ofwegen 0—2; J. Ruitenberg—W. J. v. Berkel
2—0: G. v. Dam—L. v. Oosterom 0—2; J. H.
I MierasM. v. Triest 20.
Beslissingen der Commissie van Arbitrage en
eindstanden.
2e klasse B: Lisse I wint met 5'64% van
Caïssa II; bord 3: J. P. H. Hemerik (C.)F.
van Dijk (L.) 10; bord 7: Mevr. N. Braggaar
G. Zeestraten 01; bord 10: F. J. de Jong
H. v. Wamel 0—1.
3e kl. B: Schaakgenoegen wint met 100 van
Lisse II; bord 10: J. W. v. Zomeren (Sch.g.)
H. Gillams (L.) 1—0.
4e kl. A.: Philidor III wint met 64 van
Rijnsburg I; bord 1: P. Fllppo <Ph.)Johs.
Schoneveld (R.) 10.
Katwijk aan Zee III en de N.Z.H. I te Rijns-
burg spelen gelijk (65); bord 2: L. A. Kreft
(K.)S. v. Wezel (N.Z.H.) 1—0.
4e kl. B.: Hazerswoude II en Inter Nos II
(Bosk.) spelen gelijk (55); bord 1: M. Kroon
(H.)H. Trimp (B.) 10; bord 3: J. CokA.
v. d. Loo 01; bord 4: P. v. VeenJ. P. Bouman
bord 6: A. Hoogendoom—W. v. d.
Berg 01.
De competitie.
In hotel Central alhier werd gisteravond ge
speeld voor de le klasse tusschen Philidor I en
Leiderdorp I, voor beide van groot belang, want
het tiental, dat dezen wedstrijd won was wel
buiten degradatiegevaar. De uitslag is de vol
gende geworden.
G. Pels (Ph.)—A. v. Klaveren (Ld.) 0—1; C.
W. J. conijn—E. v. d. Valk 0—1; J. Blok—C. W.
Corts x—x; c. Heine—G. Schoppen 01; J.
BuurmanB. G. Corts 0—1; W. F. Wakka—J.
v. Deventer x—x; E. W. v. d. BurghM. Splin
ter 01; P. HerfkensL. J. Rasser 01; P. J.
v. d. Zeeuw—J. flagtegaal 01; C. Visser—G.
de Koning Azn. 0—1. Totaal xx—8xx.
Ook de beide afgebroken partijen staan slech
ter voor Philidor, dat dus hoogstens op een 14
punt uit de 10 partijen kan rekenen. Wel een
eigenaardige uitslag ln de le klasse, vooral tus
schen deze beide tientallen, die voorheen steeds
zoo ongeveer tegen elkaar waren opgewassen.
Philidor liep het echter buitengewoon tegen,
niet alleen, doordat 3 spelers van het tiental
verhinderd waren, doch ook gingen een paar
partijen door grove blunders verloren. leider
dorp I ls nu bulten gevaar. De onderste plaats
is nu voor één der beide clubs: Bodegraven I of
Philidor I.
In de „Lakenhal".
I.
Wie voor het eerst werk van Dirk Nljland
onder oogen krijgt, zal zich waarschijnlijk
niet bezwijmeld gevoelen door een „liefde
op het eerste gezicht". Doch evenmin zal hij
zich aan den indruk kunnen onttrekken,
hier voor het werk van een sterke persoon
lijkheid te staan, die iets te zeggen heeft
en dat doet met geheel eigen inzicht en
taal.
Ons is het althans vele jaren geleden zoo
gegaan en naarmate we in den loop der jaren
steeds weer werk van hem onder oogen
kregen, heeft onze van het begin af groote
belangstelling steeds gewonnen ln warmte
van waardeering. Hij is precies het tegen
deel van degenen, die door uiterlijke vlr-
tuoziteit van compositie, lijn en kleur u
overrompelen, doch wier pathos op den duur
niet boeit, omdat dit ten slotte het uiterlijke
heldengebaar der innerlijke onmacht ls.
Voor mijn warme waardeering van Nij-
lands in zijn strakheid zoo inhoudrijke en
gevoelige werk, hoop ik de gronden aan te
geven.
In 1881 te Dordrecht geboren is hij reeds
op 15-jarlgen leeftijd leerling van Antoon
Derkinderen den meesterlijken teekenaar,
die hem gedurende een jaar voor dit vak
onder zijn bekwame hoede had. Daarna was
hij een paar jaar leerling van de kunstnij
verheidschool te Amsterdam; daarna vinden
we hem een Jaar te Rotterdam, eveneens
geruimen tijd te Brussel en vervolgens te
Parijs. Zijn vorming was dus veelzijdig en
aangezien hij zijn tijd uitmuntend be
steedde, zeer vruchtbaar.
Na 1902 vinden we hem geheel zelfstandig
werkzaam en nu al sinds Jaren woont hij
te Wassenaar, vanwaar uit hij reizen ln 't
binnenland en naar 't buitenland onder
neemt. Daarbij vergezellen hem de onmis
bare schetsboeken als conditio sine qua non.
Uit die schetsboeken vindt u ter tentoon
stelling een groot aantal bladen, teeken-
krabbels in zwart krijt of houtskool, hier en
daar wat gearceerd, soms met waterverf ge
kleurd. Zij treffen en boeien door frisch-
heid. Het zijn moment-opnamen, vlugge
impressies, verzameld te Parijs, Spa, Ver-
viers en elders. Ge ziet nauwe steegjes en
straatjes, breede wegen met druk verkeer,
doorkijkjes door oude poortjes, een straat
hoek met een Christusbeeld, enz. Ze hebben
bij alle vlotheid een zeker strakke pittig
heid, een scherpte van observatie, verzacht
door een open gemoedelijkheid.
Uit deae teekentorajbbels blijtot ook sterk
zijn belangstelling voor den mensch. Ge
ziet er het oude vrouwtje even rustend op
een trap, lezende vrouwtjes, oudjes zeer ge
wichtig in gesprek, slapende baliekluivers,
juffers, oude en jonge, uit den kleinen bur
gerstand. gewichtige en geblaseerd doende
heertjes. Er dringt iets tot u door van het
in den grond zielige bestaan dezer men-
schen. Tooh is daarop niet sterk de na
druk gelegd. Er is geen zweem van pathos
of tendenz in de voorstelling, eer een lichte
humor, die even het meegevoel wekt zonder
zich op te dringen. Men zou kunnen zeg
gen: objectieve karakterstudie ln geadeld
realisme, een fijnere zin voor de sfeer van
het alledaagsche leven van alledaagsche
menschen.
Het is misschien de Hollandsche geest op
zijn allerbest met het onuitgesproken doch
daarom niet afwezige mededoogen.
Dit alles ls studie en studiemateriaal voor
den kunstenaar, werkmateriaal voor hout
snede en schilderij.
In het genre houtsnede neemt Nljland
een zeer bijzondere plaats in tusschen zijn
confraters. Terwijl hij technisch zeer zeker
niet zal worden overtroffen, is er zeker
niemand die in zijn werk zooveel strakke
spanning, zooveel wijdte en ruimte weet
te scheppen. Let maar eens op die „Schor
ren in Zeeland", 35, waar hij met een mi-
minum van zwart op wit de oneindig
heid van het vergezicht wordt gesugge
reerd. Een paar zielige doode boompjes en
een ducdalf in de verte accentueeren nog
de verlatenheid van dit oord. Ik denk aan
47: „Rivier bij zee", een havenhoofd met
llchtopstand en semaphoon, met even La
de verte het silhouet van een scheepje. En
juist dit laatste accentje ls zoo beteekenis-
vol. Ge vindt een dergelijk als geheel toe
vallig schijnend accentje zonder betcekc-
nts herhaaldelijk aangebracht en ge geelt
er u rekenschap van dat juist deze kleine
toevalligheid voor een belangrijk deel do
sfeer bepaalt. Verder noem ik 50: „Har-
wichboot", gereed voor vertrek. Geheel op
den voorgrond aan den aanlegsteiger ziet
u den kolossalen meerpaal, die juist de ein-
delooze verte van den horizon zoo doet uit
komen. De zee heeft zijn bijzondere xiefdc,
de immense lijn waar zij zich aan den
horizon verliest, haar golvenspel tusschen
de glooiende bazaltblokken van den dijk en
het door wind en water en zout uitgevre
ten paalwerk der beschoeiing. Hij blijft
daarbij zakelijk en kiest composities, die
door haar strakheid en schijnbaar gemis
aan inspiratie, zeer weinigen zullen aan
trekken. Er zullen er zijn, die hem na
doen. doch niemand komt uit zich zelf
tot de composities die Dirk Nljland kiost,
En toch zit er ln die zakelijkheid sfeer en
stemming. En hoe meer men dit werk be
schouwt, des te meer zijn wij overtuigd van
het inhoudsvolle en de spanning die er
aan ten grondslag ligt. Onmiskenbaar is de
eerlijkheid, de zuiverheid, men kan zeggen
de argelooze natuurlijkheid waarmee hij het
houtblok bewerkt.
Typisch is dan soms in zijn compositie
zoo'n mannetje dat rust op een hek of paal
bij het havenhoofd, of dat eenzaam zit aan
dijk of strand. Het zit daar argeloos, zon
der pose zoo'n beetje te soezen. Doch het
hoort bij de compositie, dat onbeteekenen-
de mensehje bij de wijdte der natuur, dat
menschje dat voor zichzelf toch belang
rijk is.
Zoo heb ik ook een stil pleizier aan zijn
ijscomannetje of zijn fruitverkoopstertje
ln de leege verlatenheid van het straatje
achter de hooge schutting van den haven-
kant.
Een gevoel van weemoed lgen hiumor kan
inen niet ontzeggen aan zijn boerenbegra-
lenis en zijn schipperbegrafenls met al die
hooggehoede figuurtjes, die zoo plechtig in
ganzemmarsch achter de lijkbaar aanloo-
fien. Het is de realiteit van het leven, ge
zien door een waarnemer, die ondanks zijn
objectiviteit toch even getroffen ls door
het landelijk gebeuren en dit met een tikje
humor gadeslaat. Hij vertolkt er te»ell).
kertijd dit mee: er mag voor den stedeling
iets zonderlings zijn in een begrafenis ten
plattelande, men herkent er in een
eeuwenoude traditie nog in het gevoel dat
men staat voor het geheimzinnige, voor
het mysterie van den dood. Het is een ge
beurtenis voor den plattelander nog altijd
van diepen Inhoud, terwijl de stedeling zoo
verstompt ls, dat hij naar een rouwstoet
nauwelijks omkijkt.
Humor is er ook in het paartje, dat ste
vig gearmd tegen den storm optornt,
hoe verrassend goed van visie en uitvoering
Verder in den hengelaar, die maar één
belangstelling heeft: zijn dobber; en dan
de sloome typen die half verveeld, half ge
ïnteresseerd staan toe te kijken, omdat zij
nu eenmaal toch rliets anders hebben te
doen.
Een goed type ts ook de prekende domi
nee; een voortreffelijk type de boerenren-
tenier, waarschijnlijk ouderling in de kerk
man van gewicht ln de dorpsgemeenschap'
een houtsnede waarbij het toevallige ge-'
val geheel verheven is tot algemeene ty
peering van de soort.
Nljland openbaart zich ln al zijn grafisch
werk als een karaktericunstenaar van zui
ver Nederiandsche, wij zouden bijna zeg
gen van Friesohe geaardheid. Er is een
openheid, een vrijheid, een ruimte ln en
om zijn werk die alle doezeligheid of be
perking uitsluit. Wie meent dat in die
openheid en vrijheid geen mystiek aanwe
zig is, vergist zich, want wat is ten slotte
mystieker dan de grondelooze klaarte van
het licht? Men voelt aan dit werk, dat Nij-
land het leven neemt, zooals het is en aan
de toevalligheden geen hoogere beteekenis
toekent dan als verbijzondering van het
algemeene. Aan het bijzondere het. alge
meene te openbaren, dat is zijn eigen ge
stelde taak.
TIJDSCHRIFTEN.
R.K. Bouwblad.
In het RK. Bouwblad van 2 Maart worden
de volgende artikelen gepubliceerd: De prijs
vraag voor het nieuwe stadhuis te Amsterdam;
De inrichting van een Parochiekerk.
Publieke werken.
Het Maart-nummer van Publieke Werken is
geheel gewijd aan Schiedam.
Haagsch Maandblad.
De Maart-uitgave van het Haagsch Maand
blad heeft den volgenden Inhoud: Nationale
minderheden vóór en na München; een peröïa-
nente bedreiging van de rust in ons werelddeel;
De totalitaire staat als psychisch verschijnsel;
De roman van de kina; Het succes liegt! En
tochEen hlstorlsch-philosophlsche be
spiegeling; Een keizerlijk wijsgeer op zoek naar
de groote levenswaarden; Het gezag God's
onmiskenbare wijzing; De vredesonderhandelin
gen van Prins Llxte de Bonsbon: een merk
waardige episode uit den wereldoorlogiIII).
Onze vloot.
Het Maartnummer van „Onze Vloot" opent
met een portret van Jhr. C. A. L. van der Wijck,
die op 1 Maart zijn 25-jarlg jubileum vierde
als secretaris van het Hoofdbestuur van „Onze
Vloot". De eere-voorzltter, de heer H. M. van
Bemmelen, heeft daar een waardeerend en ge
dachteniswoord bij geschreven. Het hoofdartikel
behandelt de militaire politiek van Amerika,
welke poUtiek één der onzekere doch niettemin
beslissende factoren ln het gebeuren van onzen
tijd wordt genoemd.
Van luitenant ter zee lste klasse A. Kroese
ls opgenomen het eerste gedeelte van zijn rede,
getiteld: „Bescherming van Koopvaardijvloot ln
Oorlogstijd", die hij op verschillende plaatsen
ln Nederland heeft gehouden.
De .Kantteekeningen" bevatten eenlge op
merkingen over de bezetting van Hainan door
de Japanners naar aanleiding van de bekende
agressieve uitlatingen van de twee grootste dag
bladen van Japan de „Osaka Asahi" en de
„Tokio Nltsji-Nitsji" ten opzichte van Neder-
landsch-Indlë. Verder wordt er de behandeling
van de Defensiebegrootlng ln de Eerste Kamer
besproken, waarin o.a. wort gezegd dat de ver
klaring van den Minister van Defensie betref
fende het gereed maken van de plannen voor 4
slagschepen en een kruiser zoo moet worden
verstaan, dat de deur voor een dergelijk uit
breidingsplan door de Regeering wordt openge
laten. doch dat de gelden daarvoor niet meer
ten laste van de begrooting suppletoir zouden
worden aangevraagd.
Jan Ressing schrijft over Franscbe flottielje
leiders. lult. t z. baron van Lynden over „De
Indische Jeugd en de Kon. Marine". Verder is
er een artikel over „Onze Marine ln de West",
over de „Onze Vloot"-tentoonstelling ln Am
sterdam en over den bouw van scheepsmodellen.
PREDIKBEURTEN.
VOOR HEDEN.
Oegstgeest Pauluskerk: Nam. 81/4
(Biduur gewas), ds. Jansen Schoonhoven.
uur
VOOR DONDERDAG 9 MAART.
Aalsmeer Ohr. Geref. Kerk: Nam. half acht
ds. N. Visser van Bunschoten.
Alphen aan den Rijn Chr. Geref. Kerk:
Nam. 7 uur, ds. de Jong va nDen Haag.
Nieuw-Vennep Ohr. Geref. Kerk: Nam. 7
uur, ds. W. Hendriksen van Hillegom.
Noorden Ned. Herv. Kerk: Voorm. halftien
de heer A. P. de Jong van Moordrecht.
Rtynzaterwoude chr. Geref. Kerk: Nam. 7
uur (Bidsstond gewas) ds. Klelsen van Boskoop.
NED. HERV. KERK.
Aangenomen naar IJsselmonde (als hulppred.)
B. F. C. de Groot, cand. te Utrecht.
Bedankt voor Godlinze itoez.) C. A. Schenk
te Westerbork.
Beroepen te Voorthuizen W. Vroeglndewel) te
Hoogeveen.
GEREF. KERKEN.
Beroepen te Schiedam (als hulppred.) O.
Spijker, cand. en hulppred. te MoeratJk.
EVANG. LUTH. KERK.
Drietal te Utrecht (vac. dr. J. A. Rust) G. J.
Duyvendak te Haarlem, J. v. Leeuwen te
Pekela en O. F. Nolte te Middelburg-Vlissingen.
Beroepen te Edam C. J. Munter prop, te Epe.
DOOPSGEZ. BROEDERSCHAP.
Viertal te Zwolle S. M. A. Daalder te Heerlen.
T- O. Hylkema te Almelo. A. J. v. d. Sluis tó
Giethoorn en A. P. v, d. Water te Oldeboorn.
2—3
