BUITENLAND
dmfi&iecltLj
SANATOGEN
Nouveauté's in Zijde en Sfof
LOTISICO TREKT 6 MAART
De erkenning van Franco
KANTOOR LOTISICO
KEUKENMEISJE
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Dinsdag 28 Februari 1939
Redactie 1507.
Directie en
nen.n moesY STAdministratie2500
MIDZ A-ZAAK
Stotfenhuis en Manufadurenhande!
Algemeene Toestand
Azana afgetreden
Geen Joden-vervolging
Kabinet Pierlot
afgetreden
VRAGENRUBRIEK
Onze telefoonnummers
ER IS MAAR EEN
C. TH. BREEBAART ZOON
Frankrijk en Engeland hebben thans
Inderdaad Franco's bewind de jure erkend.
Twijfel, dat dit gebeuren zou, bestond er
niet meer.
In Engeland verdedigt de conservatieve
pers unaniem deze geste, de oppositie noemt
deze erkenning een „groote schande".
In Frankrijk zijn het alleen de socialisten
en communisten, die nog critiek oefenen.
M;n verwacht daaT, dat Mussolini spoedig
met zijn eischen voor den dag zal komen.
Overigens meent men, dat thans de tijd
voor een pacificatie gekomen is.
De .Excelsior" verneemt, dat de post-,
telegraaf- en spoorwegverbindingen onmid
dellijk hersteld zullen worden, dat alle mili
taire en burgerlijke uitgewekenen, die thans
in Frankrijk zijn, naar Spanje kunnen
terugkeeren en met clementie zullen be
handeld worden, uitgezonderd de misdadi
gers en de autoriteiten die voor die misda
den verantwoordelijk zijn.
De regeering van Burgos, zoo verneemt
het blad verder, heeft haar vroegere ver
klaringen herhaald betreffende de beginse
len van absolute onafhankelijkheid en ter
ritoriale onschendbaarheid van Spanje en
Eijn overzeesohe bezittingen, met name wat
betreft de terugtrekking der buitenlandsche
vrijwilligers.
In een officieuze nota van Burgos wor
den de Spaansche goederen opgesomd, welke
naar Frankrijk zijn gebracht «dert 18 Juli
1936 en welke de Fransöhe regeering aan
Spanje terug zal geven. Hierop staan o.a.
het oorlogsmaterieel en de vSapenen, welke
na den terugtodht uit Catalonië naar
Frankrijk werden gebracht, de schepen en
kunstvoorwerpen, welke in Frankrijk wer
den ondergebracht.
Verder zijn beide landen overeengekomen,
dat de noodige maatregelen genomen zul
len worden om iedere actie tegen de rust
in den natuurstaat te beletten.
De minister van binnenlandsche zaken
van Burgos, Serrano Suner, heeft een in
terview toegestaan aan den correspondent
van de „Voelkisöhe Beobachter".
Hij heeft hierin o.a. gezegd, dat Barce
lona geheel gebolsjewiseerd was en men
moet zich niet laten misleiden door de
enthousiaste ontvangst. De bevolking is po
litiek en moreel ziek en zal als zoodanig
behandeld worden.
Ten aanzien van den geest van het nieuwe
bewind in Spanje, zeide Suner, dat deze
geest katholiek is, welke eenheid gaf aan
de beweging, doch dit beteekent geen poli
tieke afhankelijkheid van Rome. Men is
niet bereid alle grillen van Rome te volgen.
Suner gaf de grenzen van de geestelijke
macht van de kerk en de politieke macht
van den staat aan. Het is gerechtvaardigd
de godsdienstige en moreele opvoeding over
te laten aan den priester, doch de politieke
opvoeding is aan de beweging.
Tenslotte zeide hij, dat niet vergeten zal
worden, dat Duitschland en Italië niet ge
aarzeld hebben in de onzekere tijden te
helpen. Nu de overwinning zeker is, komen
de nieuwe vrienden in massa; zij zullen
goed worden ontvangen, doch men zal on
derscheid weten te maken.
Ter gelegenheid van den terugkeer van
Franco te Burgos na het offensief in Cata
lonië hebben ongeveer 100.000 personen voor
zijn residentie gedefileerd onder het zin
gen van nationale liederen en kreten als
„Arriba Espana, Franco".
Franco verscheen op het balkon en hield
een toespraak, waarin hij o.a. zeide: ,,De
overwinning werd niet behaald op onze
broeders, doch op de internationale macht
en het communisme. Het is de overwinning
van de Jeugd en van Spanje".
Verder gaf hij uiting aan zijn dankbaar
heid jegens Portugal, Italië en Duitschland
voor de hulp, verleend sedert de eerste
dagen van den opstand. Ook zeide hij er
kentelijk te zijn voor de erkenning van zijn
regeering door Frankrijk en Engeland.
Deze toespraak werd luide toegejuicht.
Wat zal Madrid thans doen? Er verluidt,
dat nogmaals een beroep zal worden ge
daan op Engeland om te bemiddelen.
Burgos schijnt op overgave te rekenen.
Naar in militaire kringen verluidt, heeft
de rechtsche legerleiding den intooht in
Madrid tot in alle details voorbereid. Co
lonnes met levensmiddelen zijn tot dicht
bij Madrid aangekomen. Voorts werden in
het land achter het front gToote collectes
gehouden voor de verzorging van de bevol
king van Madrid, wanneer de rechtschen
de macht zullen hebben overgenomen.
President Azana heeft een schrijven
gericht tot den president van de Cortes,
Martinez Barrio, waarin hij zijn ont
slag aanbiedt als president van de
Spaansche republiek.
Azana schrijft, dat sedert het oogenblik,
waarop de generale staf van de republi-
keinsche troepen de nederlaag onvermij
delijk achtte, hij een voorstander was van
het snel sluiten van een wapenstilstand.
Dit was niet alleen zijn eigen meening.
volgens zijn eigen geweten, doch ook de
meening van de meerderheid van het
Spaansche volk. Bij het verlaten van den
Spaanschen bodem trad hij niet onmldel-
lljk af, aangezien hij van meening was, dat
een goed oogenblik was aangebroken om
vredesonderhandelingen te openen. Nu
evenwel Frankrijk en Groot-Brittannië de
regeering van generaal Franco de jure
hebben erkend, is geen mogelijkheid meer
open voor onderhandelingen of actie van
zijn kant.
Manuel Azana werd in 1880 geboren. Hij
studeerde rechten, doch spoedig begaf hij
zich in de politiek. In 1923 werd hij lei
der van de Accion Republicana. In het
eerste republikeinsche kabinet Zamora
(19311 was hij minister van oorlog. Korten
tijd later werd hij zelf met de leiding der
regeering belast. Herhaaldelijk moest hij
wijzigingen in zijn kabinet brengen, doch
ook in vele andere opzichten was de re-
geeringsperiode van Azana zeer onrustig. In
1932 kondigde hij de autonomie van Cata
lonië af. Eenige jaren later werd hij tot
president gekozen.
Ook als schrijver heeft Azana bekend
heid verworven. Zeer bekend is zijn Bijbel
vertaling.
JAPAN.
De Japansche minister van buiten
landsche zaken, Arita, heeft in ant
woord op een in het lagerhuis Mj de
debatten over de begrooting gestelde
vraag medegedeeld, dat in Japan geen
discrimineering zal worden toegepast
jegens Joodsche bewoners of emi
granten.
Arita zeide, dat Japan nimmer tegenover
buitenlanders ddscrlmineering (heeft toege
past door middel van wetten of in feite.
Met het oog op de aandacht, welke het toe
nemend aantal Joden in het Verre Oosten
trekt sinds de regeering vorigen herfst be
sloten heeft haar politiek jegens de Joden
vast te stellen, zeide hij, dat deze politiek
geen discrimineering van Joden beoogt. In
overeenstemming met de nieuwe politiek,
aldus de minister, zullen de Joodsohe be
woners van Japan precies op dezelfde wijze
worden behandeld als de andere buitenlan
ders, terwijl in Japan aankomende Joden
onderhevig zullen zijn aan immigratie-
wetten, evenals dit met andere buitenlan
ders het geval is. Hun zal echter nimmer
toegang worden geweigerd alleen omdat zij
Jood zijn.
BULGARIJE.
De territoriale eischen.
Koning Boris zal vandaag zijn terugreis
uit Italië te Belgrado onderbreken om een
bezoek te brengen aan prins-regent Paul.
met wien hij, naar men in politieke kringen
veronderstelt, vooral zal spreken over den
door de conferentie der Balkan-entente te
Boekarest geschapen toestand.
Koning Boris zou reeds 's avonds zijn reis
naar Sofia voortzetten.
Belangrijk is, dat het den bladen kort
geleden nog niet toegestaan was, ook maar
de minste toespeling te maken op territo
riale eischen van Bulgarije. Thans worden
deze kwesties door de geheele pers openlijk
behandeld. Na de conferentie te Boekarest
heeft men in bepaalde Bulgaarsche kringen
de neiging, ^e staten van de Balkan-entente
in twee groepen in te deelen. In de eene
vallen die, ten aanzien waarvan Bulgarije
bepaalde eischen te stellen heeft, d.w.z
Roemenië en Griekenland, in de andere
Joegoslavië en Turkije, waarop Bulgarije
zijn laatste hoop schijnt te stellen voor het
verkrijgen van voldoening in het kader van
den Balkanbond.
Belangwekkend is in dit opzicht een arti
kel in de Slovo, dat de gunstige commen
taren in de Turksche pers over Bulgarije
weergeeft en waaraan wordt toegevoegd
Turkije kan in de BalkangeschiHen als
scheidsrechter optreden, want het heeft
geen territoriale eischen en meent, dat men
door wederzijdsche concessies tot overeen
stemming kan komen. De laatste mogen
niet alleen van moreelen aard zijn en ieder
weet, dat ze gedaan moeten worden.
Huiszoekingen bij prof. Tzankof.
De politie heeft huiszoekingen gedaan
bij den oudpremier, prof. Tzankof, wiens
broer gearresteerd is. Deze maatregelen zijn
genomen in verband met een bijeenkomst
van vrienden van den professor te Lodt.
Twee personen zijn in de provincie geïn
terneerd.
BELGIË.
Hetgeen men voelde aankomen, is ge
schied: de regeering Pierlot is afgetre
den. De socialisten weigerden beslist de
plannen van minister Gutt te aan
vaarden, vooral ten aanzien van de
5 pCt. salarisverlaging en daarmede
was het pleit beslecht.
De laatste regeeringsdaad van minister
president Pierlot is geweest het samenstel
len van een commissie, welke is belast met
het onderzoek in de zaak Martens. Deze
commissie bestaat uit drie personen: de
procureur van het hof van cassatie. Ge-
sche, de advocaat-generaal van het hof
van cassatie, Hayoit de Termicourt, en de
voorzitter van het hoog militair gerechts
hof, Vendekelder.
De vraag is: wat nu? Heden zal de ko
ning de besprekingen inleiden.
Onze Brusselsche correspondent telefo
neert ons heden het volgende:
Het 21ste kabinet, dat na den wereld
oorlog aan den politieken horizon van
België verscheen, het kabinet-Pierlot, is al
weer heengegaan. Ditmaal volgde het ver-
aanvangen. Over de bestaansmogelijkheden
van dit ministerie heeft wel niemand zich
illusies kunnen maken. Men weet hoe het
gevormd werd om in afwachting van een
oplossing der zaak-Martens een financieel
en economisch program op te stellen en uit
te voeren. Reeds de vorming gaf aanleiding
tot groote moeilijkheden. Hoe kon dat ook
anders bij een samenwerking tusschen de
vertegenwoordigers van de groot financiers
en de groot-industrieelen met de socialis
tische voormannen? Deze wankele regee-
rings-ploeg moest wel bij de eerste wind
vlaag door de politieke partijen omver ge
worpen worden. Slechts de vrees voor het
nieuwe heeft de nederlaag van de regeering
Vrijdag j.l. na het sluiten der debatten
over de regeeringsverklaring nog eenige
dagen uitgesteld. Het heette, dat de regee
ring heden voor de Kamer zou verschijnen
en daar zou sterven of verder leven. Wij
hadden die woorden wel meer gehoord. In
plaats van te sterven op het veld van eer
is de regeering er gisteravond tusschenuit
getrokken. Officieel is de aanleiding de
volgende
Donderdag heeft de minister van finan
ciën, de heer Gutt, voor de Kamer een vrij
pessimistisch beeld van de Belgische staats
financiën opgehangen. Het tekort op de
begreoting over 1938 zou volgens hem meer
dan duizend millioen francs bedragen. Ook
dit jaar voorzag hij een tekort en aange
zien er voor het loopende jaar op een lec-
ningsbehoefte van 2'/t milliard francs moet
worden gerekend en alleen hieraan kan
worden voldaan als er vertrouwen heerscht,
moet het mes in de wonde gezet worden
om weldra het begrootingsoverwicht te
herstellen. Nog voor 1 Juli beloofde de re
geering daartoe voorstellen in het parle
ment te zullen doen maar in afwachting
hiervan wilde zij reeds met 1 April alle
daarvoor in aanmerking komende staats
uitgaven met 5 pCt. verlagen en wel In de
eerste plaats de salarissen en pensioenen,
uitgezonderd alle werkloosheidsuitkeerin-
gen. invaliditeits- en ouderdomspensioenen
Hierbij is de regeering op verzet der socia
listen gestuit. Het is de oude strijd tus
schen vóór- en tegenstanders van deflatie,
die hier met bitterheid wordt gestreden.
Waar is de sterke man, die al de weerspan
nige schapen weer terug kan leiden onder
zijn veilige hoede
Mej. D. van L. Dergelijke adressen kun
nen wij U in deze rubriek niet' verschaffen;
daartoe dienen onze advertentiekolommen.
weer Heengegaan. Ditmaal woigae net ver- 7t"l i n O HO O
Kook de drie 6 cents Karei I sigaren, BERTENJA
FAVORIET, ENORM en STANDAARD, «nel
'andacht en spreek dan Uw oordeel uit over
'waak, melange en model. Hoe ook Uw beslissing
UUvalt, driemaal is scheepsrecht en....
Telef. 1156 - Oude Singel 142 - Leiden - Giro 165422
Aan iederen kooper wordt binnen twee dagen na de trek
king gratis en franco de Officieels Trekkingsliist toegezonden
KARELI
Mooi glanzend en ook dof,
Hebben wij zoo juist ontvangen
In de kleur, naar Uw verlangen
Wdüt U zich even tot ons wenden
Dan zullen wij U gaarne Stalen zenden.
MARE 92 - LEIDEN - TELEF. 544.
(Opgericht 1886).
3—4
Drie keer jaarlijks houdt Fortuna
Een receptie in Den Haag
De receptiegangers komen
(Dat is te begrijpen) graag.
Zij ontvangt haar vele gasten
In 'n eenvoudigen „salon",
Zij serveert hun géén „gebakjes",
Maar een kansje cp een ton.
Dat zijn heerlijk zoete koekjes,
Die men makkelijk „verteert",
Uit een hééle groote trommel
Wordt zoo'n koekje geserveerd.
Typisch is dat men de Gastvrouw
Nóóit eens zélf aanschouwen zal,
En tóch is ze stééds aanwezig,
Hier en daar en óveral.
Waarom blijft zij liefst onzichtbaar,
Deze wonderlijke Vrouw
Omdat anders ieder manmensch
Haar ten huuw'lijk vragen zou.
En zij wil zelfstandig blijven,
Niet gebonden zijn acm „één"
Vrouw Fortuna ként haar roeping
Zij leeft voor „Het Algeméén".
Iedereen geeft zij een kansje,
En slechts hij wordt genegeerd,
Die haar onbeleefd behandelt
En die haar zijn rug toekeert.
164 CLINGE DOORENBOS
v. tg. g. v. gevraagd te Voor
schoten, tegen 1 April (Holl.
of Duits). Genegen met 2de
meisje samen te werken bij
aJleen wonende dame. Brieven
Bur. v. d. Blad onder no. 5969a.
Het Zenuwsterkend Voedsel
AEG
/AM PYR-STOFZUIGER
Het merk met wereldreputatie,
illeen in Nederland bijna 85000 in ge-
•ruik. Drie uitvoeringen i Prijzen van
44,- tot ƒ105,-. Verkrijgbaar bij eiken
goeden installateur.
DEKIKSPLE1M 24 AMSTERDAM
i"\ Tat is Sanatogen toch een heerlijk versterkingsmiddel
VV en vooral voor kinderen. Juist wat een kind zoo
noodig heeft - zuivere, natuurlijke bouwstof voor zijn
groeiende, veeleischende lichaam. Van het eerste begin
af, is de heilzame, opwekkende invloed merkbaar.
Het gaat al dadelijk beter eten en de
zenuwsterkende invloed van Sanatogen
komt verder tot uiting in diepen, rustigen
slaap, waaruit het verkwikt en vroolijk
ontwaakt. Na enkele dagen ziet het er veel
gezonder uit en het gewicht neemt toe.
Als U tobt met de kinderen - laat ze dan
Sanatogen gebruiken. - Het draagt zoo on
noemelijk veel bij tot een voorspoedige ont
wikkeling van hun lichaam en zenuwgestel.
tt c. 1- M.»
arts te G-, schrijft:
„Met Sanatogen Heb
ik goede ^uitaten
verkregen bi'hmr:
Ten met bleekzucht
Zi, beginnen beter
en worden weer
krachtig