ill"
Fabrieksbrand te Sappemeer
DE VARKENSHOEDER
Haandag 27 Februari 1939
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
H.C. ANDERSEN
Uit de Rijnstreek
RECHTZAKEN
De zaak van de „Amoud'
Stroocartonfabriek toiaal
in asch gelegd
lEIPSCH DAGBLAD - Tweede Blad
PREDIKBEURTEN.
Kalwük-aan-Zee Gcref. Gem. iRemlse-
Itraati: Dinsdagnam. haUacht. ds. Heykoop van
Utrecht.
Lissc Ned. Herv. Kerk: Hedennam. 7 3/4
uur, wijdingsdienst dr Ruys. dr. Krop, ds. Pon-
jtein en de heer Goudswaard.
RECEPTIE Dr. L. W. A. M. LASONDER
Ter gelegenheid van zijn zestigsten ver-
Jaardag op Donderdag J.l. hield dr. L. W. A.
M. Lasonder, archivaris van de Synode der
Ned. Herv. Kerk te den Haag, een zeer druk
bezochte receptie in huize Voorhout aldaar
Naast vele dames en heeren van het rijks
archief en verscheidene archivarissen
maakten van deze gelegenheid om den
heer Lasonder geluk tewenschen gebruik
de heeren prof, dr. L. H. Stertsema, dr. E.
J. Wijnaendts Francken uit Leiden, mr. R.
Bijlsma, algemeen rijksarchivaris te Den
Haag, jhr. mr. dr. E A. van Berestijn, dl'.
Jacob ter Meulen, bibliothecaris van het
Vredespaleis, A. Brijs, J. C. Burgersdiil:, in
specteur der grondbelasting, ds. D, Boer, D.
0. Norel, lid van de Algemeene Rekenka
mer. generaal-majoor b. d. F. J. Backer,
oud-inspecteur van de Burgerwacht, prof.
dr. J. N. Bakhuizen van den Brink, ds. D.
den Breems, secretaris van de algemeene
Synodale commissie der Ned. Herv. Kerk.
en het dagelijksch bestuur van het letter
kundig genootschap „Oefening Kweekt
Kennis". Als voorzitter van „Oefening
Kweekt. Kennis" sprak de literator Ben van
Eysselsteijn den jarige toe en bood hem
een lijvig boekwerk aan en deelde mede.
dat met algemeene stemmen was besloten
den jubilaris tot eerelid te benoemen. Ver-
Volgens sprak de heer A. Brijs den jarige
in dichtvorm toe, waarna hij eveneens een
boekwerk aanbood. Tenslotte richtte ds.
den Breems enkele hartelijke woorden tot
den heer Lasonder en uitte zijn dank voor
alles, wat de jarige in de afgeloopen vijf
tien Jaren voor de Kerk had verricht.
Willem Albertus van Es werd 16 Nov. 1871
te Rotterdam geboren aan het Eras-
miaansch Gymnasium in zijn geboorte
plaats en aan de Vrije Universiteit ontving
hij zijn opleiding. In 1895 werd hij candi-
daat aan de V. U. 30 Juli 1899 aanvaardde
htj het predikambt te Oudshoom, welke
standplaats hij 13 Maart 1904 met Leeuwar
den verwisselde. Als stadspredikant promo
veerde hij 5 Maart 1909 aan zijn alma mater
cum laude tot doctor in de theologie op een
proefschrift getiteld „De eigendom in den
Pentateuch".
Dr. v. Es heeft zich in Friesland op aller
lei terrein met groote kracht bewogen.
Leeuwarden's Geref Kerk is mede door zijn
arbeid snel gegroeid en telt nu 4 predikan
ten en 4 kerken.
De regeering erkende zijn verdiensten
door hem te benoemen tot ridder in de
orde van Oranje-Nassau.
Het ligt in het voornemen van dr. v. Es
na zijn emeritaat zich metterwoon te vesti
gen te Baarn.
dr. w. a. van es.
Gaat dit jaar met emeritaat.
Naar wij vernemen is dr. W. A. v. Es. de
nee tor der predikanten van de Geref. Kerk
van Leeuwarden voornemens in Sept. a.s.
met emeritaat te gaan.
Met dr. v. Es verdwijnt een gezaghebbend
figuur onder de predikanten der Geref.
Kerken uit den actdev&n dienst.
ds. F. H. van loon.
In verband met zijn gezondheidstoestand,
die hem reeds geruimen tijd verhinderde
zijn ambtelijken arbeid te verrichten, zal
ds. F. H. v. Loon, predikant bij de Geref.
Kerk van Wolfhezë op de vergadering van
de classis Arnhem in April as. te houden
zijn emeritaats-aanvrage indienen.
Ds. Fedde Hendrik van Loon werd 24 Oct.
1884 te Haarlem geboren en ontving zijn
opleiding aan het Geref. gymnasium te
Kampen, waarna hij aan de Theol. School
aldaar theologie studeerde. In 1913 candi-
daat geworden deed hij 7 Sept. van dat Jaar
zijn intrede te Ter A pel, sprekende over
Col. 1 28, na tevoren te zijn bevestigd door
wijlen ris. D. Tibben van Haarlem. In 1916
vertrok hij naar Bergum. welke standplaats
in 1919 met Burum verwisseld werd. In
1923 vertrok ds. v. Loon naar Smilde, om
in 1927 zich te verbinden aan de kerk van
Haarlemmermeer-Sloterweg. 12 April 1931
deed ds. v. Loon intrede in zijn tegenwoor
dige gemeente, sprekende over 2 Cor.
5 20 en 21.
Ds. v. Loon vervulde in de Kerken, die hij
diende tal van classicale deputaatschappen
en was om. lid van de Part. Synode van
Friesland-Noord, zoowel als ln Zuid. In
Smilde maakte hij deel uit van het Prov.
Comité der A.R. partij in de Prov. Drente.
In verband met zijn bemoeiingen met mili
tairen in den mobilisatietijd werd hem het
witte mofoilisatiekruls uitgereikt.
Ds. van Loon, die 54 jaar oud ls. mocht
in Sept. J.l. den dag herdenken, waarop hij
voor 25 jaar zijn ambt aanvaardde, maar
zijn ongesteldheid was ook toen oorzaak dat
van eenlge viering van dit Jubileum geen
sprake kon zijn.
ALPHEN.
Ontbinding Ver. „Landarbeiderswet".
In de ledenvergadering der Ver. tot be
vordering van de verkrijging van onroerend
goed door Landarbeiders ..Eigen Huis" ge
vestigd alhier, is besloten de vereenlging te
ontbinden. Het is gebleken, dat tijdens het
20-jarig bestaan dezer vereeniging slechts
in een enkel geval haar medeweriting werd
Ingeroepen. Voortaan zullen dus aanvra
gen voor dit doel rechtstreeks aan B. en W.
gedaan moeten worden.
Op den We?tkanaalweg kwamen een
vrachtauto en een personenauto uit Am
sterdam zoodanig met elkaar in botsing,
dat de personenauto dermate ernstig werd
beschadigd, dat deze moest worden weg
gesleept. De politie zal proces-verba al op
maken.
De jaarlijksohe collecte voor de jeug
dige werkloozen zal dit jaar waarschijnlijk
worden gehouden in de tweede week van
Mei a.s.
In een door do Oranje Garde gehou
den bijeenkomst had de installatie plaats
van den nieuwen voorzitter den heer A.
den Hartogh, die verricht werd door den
heer j. g. Hoogte ijling.
BOSKOOP.
het zilveren jubileum van
„boskoops strijkorkest".
Een geanimeerde feestavond.
Om met de deur in huis te vallen: Bos-
Koops Strijkorkest kan met trots en genoe-
pn de herinnering levendig houden aan de
luisterrijke feestviering van het 25-jarig
bestaan in hotel Klaassen.
Alle factoren voor een waar feest waren
aanwezig. Zoo een prachtige, versierde zaal
en een uitgebreid feestelijk gestemd pu
bliek.
Het was derhalve een aangename taak
voor den heer A. Vuyk allen een hartelijk
welkom toe te roepen, waarbij hij in het
bijzonder burgemeester Verkerk en diens
echtgenoote, den oud-directeur, den heer
Wit uit Gouda en de vele afgevaardigden
verwelkomde.
programma was in tegenstelling met
vorige uitvoeringen hoofdzakelijk aan het
luchtige genre gewijd.
,Een aardige attractie vormde de sym-
Pnonie no. 2 le deel van J. Haydn, die ook
voorkwam op het eerste programma van
B«0. en die iutgevoerd werd door 6 leden,
«ion mede-oprichters van het orkest
Ha het muzikale gedeelte dankte de heer
A Vuijk hen die zich ten opzichte van B.
J 0. verdienstelijk maakten, zooals den
joor h. D. Ottolander uit Hilversum, die 20
l^r geleden van hier vertrok en thans
aanwezig was; voorts de heeren Goudriaan.
v^ser en Kromhout, leden der muziekver.
^ceLsior" voor hun beianglooze mede-
werking. De B.S.O. leden, de heeren W.
^rreman en P. C. Weyman. werden niet
'evgeten. De laatste is sinds 15 jaren con-
certmeester.
I .Aan Excelsior- en B.S.O. leden wer-
tL*°*°'s van or^esb overhandigd.
Den heer en mevr. Frank werd dank ge
dacht voor de gratis beschikbaarstelling
ï}11 de repetitie-ruimte, waarvoor zij met
*n oloemenhuldc werden beloond,
ten climax in de reeks dankbetuigingen
reikte de heer Vuyk met zijn dankwoord
den heer Max Weil, den dirigent, over
J^nspr. o.m. opmerkte, dat hij gedurende
Jaar er „uit"haalde wat er „in" zat.
Hiervoor werd de heer Weil, na een geestig
toespraakje van den heer Vuyk, met een
mooien krans eglauwerd.
Hierna wenschten de afgevaardigden
van verschillende vereenigingen de jubi-
leerende vereeniging geluk, waarbij b.S.O.
danig in de bloemetjes werd gezet.
Gelukwenschen en bloemstukken werden
aangeboden door muziekvereen. „Excel
dor", de zangver. „Zang zij onze Leus" en
„Hosanna".
Ook de burgemeester, mr. E. P. Verkerk
wenschte den aanwezigen geluk en dankte
den heer Vuyk.
Een geZelschao artisten van het bureau
Theo Eouwmeester zorgde hierop voor veel
amusement en mocht daverende ovaties
in ontvangst nemen.
Een geanimeerd bal was het besluit van
dezen buitengewoon geslaagden jubileum
avond
Kon. Ned. Stoomb. M(j AURORA. 24 Pebr.
van R'dam naar Lissabon BENNEKOM,
thuisr., 22 Febr. van Callao BERENICE. 24
Febr. van Kopenhagen naar Amst. DEU
CALION, 25 Febr van Antwerpen te R'dam
GANYMEDES, 24 Febr. van Cavalla naar
Yerakinl HEBE, 25 Febr. van Amsterdam
te R'dam HERCULES, 24 Febr. v. Piraeus
naar Volos MEROPE, 24 Febr. v. Trlëet
naar Flume RHEA, 24 Febr. van Catania
te Palermo TRAJANUS, 24 Febr. v. Tanger
naar Gibraltar VENUS, naar Amst., pass.
25 Febr. voorm. 1 uur Flnisterre CRYNS-
SEN, 25 Febr. van W. Indië te Amst. PE
RICLES, thuisr., 23 Febr. van Madeira
ALKMAAR, 25 Febr. van Chili te Amst.
HollandAmcrika-Ltfn SPAARNDAM, 23
Febr. van R'dam te New-Orleans VEEN-
DAM, 25 Febr. van R'dam n. New-York
BEEMSTERDIJK. uitr.. 25 Febr. van Ant
werpen BINNENDIJK, 24 Febr. van Bal-
timore te Norfolk DELFTDIJK. uitr., 24
Febr, van Swansea NOORD AM. uitreis,
pass. 24 Febr. Cape Race STATENDAM,
toeristenreis, 25 Febr. van New-York naar
W.-Indië ZAANDAM. 27 Febr. voorm. 2 u.
van New-York te R'dam verw. VOLEN-
DAM. toeristenreis, 24 Febr. van New-York
naar W.-Indiè BREEDIJK. 25 Febr. van N.
York .te R'dam.
Holland—Oost-Azië Lyn SEROOSKERK. 25
Febr. van Japan te R'dam TJIKEMBANG,
23 Febr, van R'dam te Yokohama.
Holland—Afrika Lijn SPRINGFONTEIN, 24
Febr. van Lorenzo Marques naar Beira
MELISKERK. uitr., 24 Febr. nam. te Mom-
bassa RANDFONTEIN, 25 Febr. voorm. 6
uur van Antwerpen naar Marseille.
Rott. Lloyd KERTOSONO. 24 Febr. nam. v.
Java te R'dam BUITENZORG, uitr., pass.
24 Febr. Kaap Guardefui TAPANOELI, 24
Febr. van Batavia n. R'dam KOTA BA-
ROE, uitr., 25 Febr. van Suez.
Mij. Oceaan PROMETHEUS, 25 Febr. van
Java te Amsterdam.
Kon, Paketv. Mü- NIEUW HOLLAND. 24
Febr. van Brisbane n. Singapore BANTAM,
23 Febr. van Reunion te Tamatave OM-
BILIN, 24 Febr. van Mauritius naar Lorenzo
Marques RUYS, 23 Febr. van Hongkong n.
Shanghae.
JavaChinaJapan Lijn TJISADANE. 23
Febr. van Shanghae n. Amov TJISONDARI
25 Febr. van Londen te R'dam.
éilvcrJava-Pacific Lijn BENGKALIS, 23
Febr. van Vancouver te Batavia.
JavaNew-York Lijn SALABANGKA.
Java n. New-York, 24 Febr. te Durban
SINGKEP. 23 Febr. van Singapore naar N.-
York TABIAN, 23 Febr. van Philadelphia
naar New-York TALISSE, 23 Febr. van
Tampa te New-York TANIMBAR. 24 Febr.
van Java te Boston.
sd.-Ind. Tankstoomboot Mij. ERINNA. Li
verpool n. Pauillac, pass. 24 Febr. La Coubre
OCANA, 24 Febr. van Bcira te Lorenzo
Marques CLEA. naar St.. Kitts v.o.. pass.
24 Febr. Bevezier MAGDALA, 23 Febr. van
Shields n. Purfleet.
Halcyon Lijn STAD ZWOLLE, naar Salta
Cabello, pass. 24 Febr. Wight ROZEN
BURG, naar Livorno, pass. 23 Febr. Gibraltar.
Mü. Nederland ENGGANO. 25 Febr. van
Hamburg naar Amst. -r POELAU TELLO,
uitr., 23 Febr. van Singapore POELAU
LAUT. 24 Febr. nam. van IJmuiden n. Java.
SALEIER, thuisr., 25 Febr, van Marseille
Kon. HoU. Lloyd MONTI^ERLAND. 24 Febr.
nam. 9 uur van Amst. te Hamburg.
Holland—West-Afrika Lijn JAARSTROOM,
thuisr., pass. 24 Febr. Flnisterre.
Diverse Stoomvaartbcrichten GROENLO, 25
Febr. v. San Juan te Sas v. Gent GOUWE,
23 Febr. van Libreville naar Bordeaux KA-
TENDRECHT, naar Constanza. pass. 25 Febr.
Istanboul WOENSDRECHT. naar Con
stanza. pass. 25 Febr. Istanboul BERKEL.
24 Febr. van Bordeaux te Dakar SCHIE.
24 Febr. van R'dam te Dakar VECHT. n.
Casablanca, pass. 24 Febr. Ouessant - FRIES
LAND, 25 Febr. van Gdynia n. R'dam
ALPHARD, 25 Febr. van Vancouver te Lon
den ALCOR. 25 Febr. van Narvik naar
Rotterdam VEENENBURGH, 24 Febr. 'e
Penrijn THEMISTO. 23 Febr. van R'dam
te Pepel LEKHAVEN, 24 Febr. van B
Aires naar Santos BOEKELO. 24 Febr. van
Gent te Onton LOPPERSUM, naar B.
Aires, pass. 24 Febr. Ouessant BEURS
PLEIN, naar Gefle. pass. 24 Febr. Brunsbuttcl
- KERKPLEIN, naar R'dam, pass. 24 Febr.
Udslre TRITO, naar Belfast, pass. 24 Febr.
Dover TELA, naar Montevideo, pass. 24
Febr. Dungcness RIJNSTROOM n Am
sterdam. pass. 24 Febr. Lizard ALDEBA-
RAN, 26 Febr. nam. 1 uur v. Kirkenaes te
Rotterdam verwacht.
HET CASSATIEBEROEP VERWORPEN.
De Hooge Raad heeft heden arrest ge
wezen in de bekende zaak van de kalk
zandsteenfabriek „Arnoud", wier directeur
baron van Hardenbroek van Ammerstol
door de rechtbank te Haarlem is veroor
deeld tot drie geldboeten van vijftig cents
wegens overtreding van de Arbeidswet door
zonder vergunning nachtarbeid te laten
verrichten.
De Hooge Raad heeft in zijn arrest o.m
overwogen dat de rechtbank terecht haar
beroep op overmacht heeft verworpen.
De Hooge Raad verwierp het ingestelde
cassatieberoep.
Wind wakkerde hei vuur aan
Zaterdagm ddag te vijf uur is een felle
brand u tgebro'.ren in de N,V, Stroocarton-
en Papierfabriek voorheen W. A. Scholten
aan het Winscho.erd'.ep te Sappemeer.
Het vuur greep zoo snel om zich heen,
dat de plaatselijke brandweer de hulp
moest inroepen van de brandweren uit
Groningen en Appingedam.
De brand is uitgebroken in het oude
gedeelte van de fabriek dat aan de oost
zijde is gelegen. Het vuur ontstond op een
hakselzolder waar het stroo de eerste be
werking ondergaat. In de fabriek die Za
terdagmiddag op volle kracht werkte be
vonden zich op het oogenblik, dat een ar
beider het vuur ontdekte, plm. tachtig
man. Allen konden zich tijd» in veiligheid
stelleh al kregen ecnlgen nog lichte brand
wonden.
De fabrieksbrandweer was de eerste, die
den stryd tegen het vuur aanbond, doch
reeds aanstonds moest worden vastgesteld,
dat die strijd zeer ongelijkmatig was. Met
zeer groote snelheid breidde het vuur zich
over de aan den hakselzolder grenzende
deelen van het fabriekscomplex uit.
De krachtige wind was daarbil een sterke
bondgenoot en dit maakte de taak van de
fabrieksbrandweer nog zwaarder, zoo niet
- uliji \èlrf),nëerf) V
AMERICAN CIGARETTE
(Ingez. Med.)
I hopeloos. De burgemeesters van de ge-
I meenten Hoogezand en Sappemeer beslo
ten assistentie te vragen van de brand
weren uit de omliggende gemeenten. Inge
volge dit verzoek spoedden zich twee motor
spuiten. onderscheidenlijk uit Groningen
en Applngedam. naar Sappemeer en mede
dank zij deze assistentie stond het een uur
later vast dat men uitbreiding zou kunnen
voorkomen.
In het oude gedeelte van de fabriek, be
vonden zich groote hoeveelheden stroo.
welke echter meerendeels behouden zijn
gebleven. Aan de zich in d't gedeelte van
het fabriekscomplex bevinden machines is
groote schade toegebracht.
De oorzaak van den brand is waarschijn
lijk het warm loopen van een as van een
hakselmachine, waardoor het stroo vlam
heeft gevat.
De muren en het dak van het oude ge
deelte der stroocartonfabriek zijn met
donderend geraas ingestort. Het gebouw Is
volkomen verwoest. Het nieuwe gedeelte
kon men. niettegenstaande de storm
achtige w.nd de vlammen voortdurend aan
wakkerde behouden.
De brandweren van Appingedam en Hoo
gezand rukten om halfacht in.
De hoeveelheid stroo welke verloren is
gegaan, is niet groot. Wel zijn alle
machines verwoest. De diréetie kon de
schade niet bh benadering opgeven: deze
is zeer groot. Het geheele bedrijf staat
door de verwoesting van het oude gebouw
stil; de arbeiders zullen niet anders kun
nen doen dan de puinen opruimen.
De papierfabriek kan blijven doordraaien.
Na het inrukken van de Groningsche
brandweer hebben de brandspuiten uit
Sappemeer en die uit de eigen fabrieken uit
KJazinaveen en Sappemeer het blusschings-
werk voortgezet. Ontzaglijk veel water werd
nog gedurende eenige uren in de bran
dende puinhoopen geworpen, 's Nachts om
vijf uur kon men aannemen, dat het vuur
zoo goed als gedoofd was.
Gisterochtend om tien uur zijn de spuiten
van de turfstrooiselfabriek te Klazinaveen
en die van de gemeente Sappemeer inge
rukt. De eigen brandspuit van de fabriek
bleef nog den geheelen Zondag op het ter
rein aanwezig om in te grijpen, indien dat
noodig mocht blijken. Voorts werd door
twee man van de fabriek de wacht ge
houden
Copyright P. I. 8. Bo, 6 Coponhogpo
Er was eens een prins, een arme prins, want zijn koninkrijk
was maar klein. Toch was het groot genoeg om den prins
te doen denken aan een huwelijk. O, dat wilde hij toch zoo
graag: .trouwen. Daarover had hij al lang loopen denken,
ai! een was hij er tot nu toe niet in geslaagd een prinses te
vinden, die hem aanstond.
Dat was thains niet meer het geval: de prins was verliefd
op de dochter van den machtigen keizer, wiens rijk dicht bij
het koninkrijk van den prins lag. Eigenlijk was het wel wat
brutaal van den prins geweest, om de dochter van den keizer
te vragen,: „Wil je me hebben?" maar hij had dit aangedurfd,
omdat zijn. naam wijd en zijd beroemd was. Er waren stellig
dat ieder die er aan rook,
wel honderd prinsessen, die ja gezegd zouden hebben. Of de
dochter van den keizer dit ook zeide? Luister maar eens, dan
zul je het hooren.
Op het graf van den vader van den prins groeide een prach
tige rozenstruik. Die bloeide maar ééns in de 5 jaar en dan
nbg maar met één bloem. Maar die roos was zóó heerlijk,
zte zorgen en verdriet vergat.
De prins had ook een nachtegaal, die zóó mooi kon zingen,
dat het leek alsof alle heerlijke melodieën in zijn keeltje zaten.
De prins was erg gehecht aan de roos en de nachtegaal, maar
daar hij de dochter van den keizer lief had, besloot hij deze
aan haar te sturen. Hij liet de roos en de nachtegaal in een
zilveren kistje doen en zond de geschenken weg.
3—2
