Eerste Kamer keurt
Onder wij sbegrooting goed
IEID5CH DAGBLAD - Derde Blad
Donderdag 16 Februari 1939
Leerlingenschaal-motie verworpen
VOORSTELLEN AAN DEN
LEIDSCHEN RAAD
Vensterruiten
zeven
het zonlicht.,.1
75'
|De jbeeuwkopingiffl
Tweede Kamer
bespreekt Suriname
Tweede Kamer.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
(Van onzen parlementairen medewerken.
En zoo moest dan de Minister van Onder
wijs over zijn begrooting en zijn beleid re-
peteeren.
Dat zij zou worden aangenomen, stond te
voren vast; het ls dan ook geschied.
Men moet zoo merkte de Minister op
aan een zieke niet zeggen, wat een ge
zonde moet doen. Met andere woorden: Wij
zeggen niét, wij hebben geen geld om her
vormingen tot stand te brengen, wat helpt
liet dan al o mdle hervormingen te beplei
ten als er toch geen duiten voor zijn? „Men
is tegenwoordig niet voor zijn genoegen
Minister van Onderwijs", zei de bewinds
man. Inderdaad.
Toch toonde de Minister met voorbeelden
uit zijn begrooting aan, dat er wel „Iets"
gebeurt en „Iets" wordt gedaan, maar veel
moet nu eenmaal blijven liggen. En voor de
47e maal (het kan ook de 57e geweest zijn)
repeteerde de Minister dat en waarom er
thans niet gedacht kon worden aan ver
betering der leerlingenschool. Waarom zou
den we het hem voor de 47e (of 57e) maal
na-repeteeren? Hij verklaarde het oogen-
blik te zullen zegenen waarop het wel zal
kunnen. Geen wonder! Alle nlet-strikt
noodzakelijke uitgaven moeten echter ach
terwege blijven. De Minister heeft allerlei
punten met betrekking tot Inrichting, ka
rakter en „overlading" van het onderwijs
besproken, er zijn meening over gezegd en
daarbij erkend dat ons volk ten opzichte
van zijn taal wel wat slordig is. Van aller
lei zou hij natuurlijk overwegen. Inzake de
spelling verklaarde hij nog eens uitdrukke
lijk te zullen streven naar eenheid tusschen
Nederland en België. Bescherming van
monumenten vond de Minister prachtig;
alerlel restauraties staan op het program
en worden geleidelijk uitgevoerd, zoo moge
lijk natuurlijk En zoovoorts.
Bij de replieken verklaarde de heer de
Jong, dat de Minister tegenover zijn colle-
gas de portefeuille-kwestie had moeten
stellen en moeten zeggen: als dc leerlingen-
schaal niet verlaagd wordt, ga Ik heen. Of
het geld er dan wel geweest was! Vond de
Minister.
Wij zullen het hiertrtj maar laten wat de
Onderwljs-repetitie betreft.
De motie-de Rijke inzake de leerlin
gen-schaal werd verworpen (2315) en
de begrooting aangenomen (2413),
Tegen deze laatste stemden de sociaal
democraten en de nation aal-sec ia lis
ten.
Teekenen wij hierbij nog aan, dat de
toomsch-katholieke groep dus niet, zooals
In de Tweede Kamer, het debat met den
Minister vermeed. Wél was zijn Excellentie
echter verbolgen op den heer de Jong, die
gemeend had dat den Minister het vraag
stuk der leerlingenschaal blijkbaar koud en
onverschillig liet. De Minister noemde deze
uitlating „onbehoorlijk" en wees er overi
gens nog op, dat een kabinet met een
roomsch-katholleken premier de schaal
had verlaagd. Overigens verklaarde de lei
der der roomsche fractie, mr. van Lanschot,
dat zijn groep tegen de motie-De Rijke zou
stemmen, omdat zij deze als een politieke
manoeuvre beschouwde, tegen het kabinet
gericht.
BEGROOTING VAN BINNEN-
LANDSCHE ZAKEN.
Vervolgens verscheen Minister van
Boeyen in het repeteer-bankje.
Maar over zijn begrooting is nog niet veel
gezegd. Slechts één afgevaardigde voerde
er het woord over, de heer Tollema, die het
bekende besluit van Friesland, om eigen
geschut aan te schaffen ter bescherming
van een provinciaal belang, afkeurde en
rampzalig voor onze nationale eendracht
noemde, omdat de defensie als één geheel
moet worden beschouwd!
Heden voortzetting.
De begrooting van Suriname bracht ver-
schilende sprekers in het veld; de voor
naamste punten kunnen wij aanstippen;
wanneer wij het antwoord van Minister
Weiter saamvatten.
Deze was van oordeel, dat Suriname een
nieuwe periode zal tegemoetgaan, maar
de kolonie zal nog jaren-lang geld kosten
aan onze schatkist.
Intusschen zal de Regeering allerlei voor
name belangen bevorderen; met name zul
len irrigatie en Immigratie worden aange
moedigd en hiervoor zal geld worden be
schikbaar gesteld. Maar een voornaam punt
ls, dat meerdere arbeidskrachten naar Su
riname moeten gebracht. Speciaal Javanen,
want de Minister acht voor kolonisatie van
blanken Suriname niet geschikt. Tal van
deze krachten zullen ln den kleinen land
bouw en ook bij den wegenaanleg werk
zaam moeten worden gesteld. Menschen
naar Suriname brengen achtte de Minister
eigenlijk het voornaamste; daarnaast be
toogde hl), dat het ontwerpen van een al
gemeen welvaartsplan weinig aanbeveling
verdient, want ook zonder zulk een alge
meen plan zullen de mogelijkheden, die er
zijn, wel worden aangepakt.
De Minister erkende natuurlijk, dat de
finaneieele toestand van Suriname weinig
schitterend is; naar verhouding is niet
alleen het bestuursapparaat, maar zijn ook
verschillende diensten duurder dan in Indié.
Met het oog hierop, zoo stelde de Minister
in het licht, is dan ook groote soberheid ge
boden. Maar in weerwil van dit alles ver
klaarde zijn Excellentie, dat hij volstrekt
niet pessimistisch is gestemd ten opzichte
van Surlname's toekomst.
Staatkundig is er, volgens hem, op het
oogenblik geen reden tot klagen; de verhou
ding tusschen den Gouverneur en de Staten
is thans goed
Positief verklaarde de Minister, dat hij
ook voor den gezondheidstoestand der be
volking het mogelijke zal doen, al acht hij
voor een tropisch .land de sterfte-cijfers
zeer gunstig.
Ten opzichte van verschillende speciale
punten en van verschillende cultures heelt
de Minister zijn standpunt nader uiteenge
zet of allerlei Inlichtingen gegeven. Wat de
pensioenkorting betreft achtte hij het een
wijs besluit, dat de Staten die, met het oog
op den financieelen toestand, gehandhaafd
hebben, en op een vraag van mr. Joekes, of
de Minister niet op verdere handhaving zal
aandringen, antwoordde de bewindsman
daarop geen antwoord te kunen geven, om
dat het budget voor het volgend Jaar nog
niet bekend ls.
De begrooting werd aangenomen.
VOOR VRIJDAG 17 FEBRUARI.
Hilversum I, 1875 en 301,5 M. 8,00 VARA
—10.00 VPRO 10,20 VARA 12,00 AVRO
too VARA 7,30 VPRO 9,00 VARA
10,40 VPRO 11,00—12,00 VARA 8.00 Gra-
mofonnmuzlek. (Om 8.16 Berichten) 10.00
Morgenwijding 10,20 Zang. plano en gramo-
loonmuzlek 10,50 Declamatie 11,10 Gra
mofoonmuziek 11.30 Esmeralda'12,00
0rgel, saxofoon, klarinet en vlooi 12,50 Gra
mofoonmuziek 1,15 Het AVRO-Amusements-
orkest 2.00 Viool en plano 2,20 Vervolg
2,40 Causerie ..Huisbewoners' lief en
leed'' 3,oo „The Romancers", m.m.v, soliste
4,05 Gramofoonmuziek 5.00 Voor de scho-
lei) 7 5,30 Gramofoonmuziek 6,00 ..Esme
ralda" (i,28 Berichten 6.30 Litteraire cau
serie 6.50 Hammond-orgelspel 7,00 VARA-
Kalender 7,05 Causerie „De sociale taak der
|ejneenteiyke en provinciale besturen" 7,23
wichten ANP 7,30 Berichten 7,35 Cau-
Jjgje „Levenswaarden van het verleden" 8.20
mocpncert g,30 Causerie „De dienst aan het
jouc in cle folklore" 9,00 De Ramblers, piano-
?J5®n solisten 9,45 Causerie „Carnaval"
aura Fragmenten uit de operette „Si l'amour
P«se" (opn.) 10,30 Berichten ANP 10,40
Avondwijding 11,00 Viool en piano 11.30
Jazzmuziek tgrpl.) 11,55—12,00 Gramofoon
muziek.
Hilversum II, 415,5 M. Algemeen Program
ma. verzorgd door de KRO 8.00—9,15 Gra-
"joioonmuzick (Om 8.15 Berichten) 10,00
Gramofoonmuziek 11,30 Bybelsche causerie
--12.00 Berichten 12.15 KRO-Melodisten en
fKrf" 1<00 Gramofoonmuziek 1,20 KRO-
fj en solisten 2,05 Gramofoonmuziek
Orgelconcert 3,15 Gramofoonmuziek
KHO-Orkest 5,00 Gramofoonmuziek
tiislk O'Melodisten en solist 6.00 Land- en
^öouwcauserie 6.20 Lerichten, hierna
1 k "Mel°disten en solist 7.00 Berichten
7r £auserie „Het Vluchtelingenvraagstuk"
mSiJ?u&lca Catholica 8.00 Berichten ANP.
TOdeelingen 8.15 Het Rotterdamsch Phil-
hir w ch orkest en solist 9 15 De Konlnk-
1?, Militaire Kapel en reportage 10.30 Be-
ftar u ANP 10'40 Bela KisS £n ZUn HOIl-
sch orkest 11.05—12,00 Gramofoonmuziek
fiil*.ich - !500 M. 11.40—11,50 Gramo-
wvmuziek 12.10 Orgelspel 12.35 Lou
errK en zÜn Band 1,20 Causerie „Empire
iS- 1-35—2,20 Het Catterallkwartet
nimv Rijkers van het BBC-Schotsch-orkest.
-Tisoliste (tot 3.05» 4 15 Gram. muziek
- Radiotooneel 5.20 Gramofoonmuziek
Hela** Bernard Crook kwintet 6.20 Be
tair 0,45 Radiotooneel 7,05 Parlemen-
Beriphf* cht 7 20 0Pera ..Manon" 9.20
lo'fc n r 9,45 Causerie „Tight corners"
m Orgelspel 10,35 Het BBC-Orkest
11,20 Oscar Rabin en zijn Band m.m.v. solisten
11,5012,20 Dansmuziek (gr.pl.).
Radio Parijs 1648 M. 9,00 en 10.00 Gra
mofoonmuziek 11.20 Het Ellis-orkest 12.30
Zang 1.10 Jane Evrard's damesorkest 2.35
Viool en piano 2,50 Gramofoonmuziek
3.35 Pianovoordracht 3.50 en 4.40 Zang
4.55 Gramofoonmuziek 5.05 Zang 5.25 Het
Pascal-kwartet 6.35 Cellovoordracht 6.50
Zang 7.25 Joseph Lyon's orkest 8,35 Zang
8.50 Radiotooneel 10,50 Gramofoonmuziek
11,2012,50 Orkestconcert.
Keulen 456 M. 5.50 Gramofoonmuziek
6.30 en 7,50 Amusementsorkest 11.20 en 12.35
I Omroeporkest en solist 1.302.20 Populair
j concert 3,20 Danziger Landesorkest en solist
4,50 Mannenzangvereeniging Beethoven en
solist 5.50 Gramofoonmuziek 6.20 Win
terhulp-programma 7.30 Omroepkleinorkest
en -koor 8,35 Carnavalsprogramma 9,35
Omroeporkest en solist 10,2511,20 Dres-
densch klein-orkest. accordeonduo en solist.
Brussel 322 en 484 M. 322 M.: 12.20 Gra
mofoonmuziek 12.50 en 1.30 Het Omroep
orkest 1,302.20 Gramofoonmuziek 5,20
Kamermuziek 6.35 Het Omroepdansorkest
7.20 en 8.20 Gramofoonmuziek 9.35 Het Om
roepdansorkest 10,30—11,20 Gramofoonmu
ziek 484 M.: 12,20 Gramofoonmuziek 12,50
en 1.30 Het Radio-orkest 1,50—2.20 en 5,20
Gramofoonmuziek 5,50 Zang 6,05 Harmo
nicavoordracht 6.35 Zang 6,50 Piano en
cello 7,35 Gramofoonmuziek 8.20. 9,05 en
9.35 Het Radio-orkest 10,30—11,20 Het
Romeinsch kwartet.
Deutscblandsender 1571 M. 7,30 Gramo
foonmuziek 8.10 Radiotooneel fopn 9,20
Berichten 0 35 Sportreportage 10.05 Be
richten 10.20—11,20 Het Omroeporkest.
GEM. R 4DIO-DISTRIBUTIEBEDRIJF EN Ut
R.O.V. RADIO-CENTRALE.
Voor Vrjjdag 17 Februari.
Ie Programma: lederen dag van 824 uur
A V.R.O., V.A.R.A. enz.
2e Programma: lederen dag van 8—24 uui
KRO.. NCRV enz
3e Programma: 8.00 Keulen 9.20 Parijs R
9.30 Radio P.T.T. N. of dlv. 9.50 Keulen
10.05 Parijs Radio 10 35 Radio P.T.T. N.
of div. 11.20 Keulen 12.20 Brussel (VI.)
2.20 Diversen 2.40 Radio PTT. N. of div.
3.20 Keulen 5.20 Radio P.T.T. of div.
6.20 Keulen 7.20 Brunei (VU 7 50 Straats
burg of div. 8 20 Brussel (VI.) 9.20 Keulen
11.20 Parijs Radio.
4e Programma: 8.00 Brussel (VI.) 9 20 Di
versen 10 35 London Reg i°35 Droitwich
1 20 Parijs Redin 05 T e^ion 5 20
Droitwich 6.45 London Reg. 7.20 Droit
wich 8 20 Oram, muziek G.R.D of dlv.
10.00 Droitwich.
Wijzigingen voorbehouden.
STEMPELEN EN ONDERSTEUNING.
26 September jj» besloot de Raad een adres
van liet Actie-Comité der stempelaars van
Maatschappelijk Hulpbetoon, inzake de stem-
pelregeling, de stempeltijden en de hoegroot
heid van de uitgekeerde ondersteuning, in
handen van de Gemeentelijke Commissie voor
Maatschappelijk Hulpbetoon te stellen ter af
doening.
De Commissie heeft een omstandig onderzoek
doen instellen en medegedeeld, dat zij op
grond daarvan tot de conclusie is gekomen,
dat:
lo. het gemiddelde steunbedrag door vele
factoren wordt bepaald en voortdurend wisse
lend is;
2o. vergelijking met eenige andere Zuid-Hol-
landsche steden te willekeurig ls en te be
perkt;
3e. vergelijking van de steunbedragen over
het 2de kwartaal 1938 een geheel ander resul
taat oplevert, dan een vergelijking van die be
dragen, ln dezelfde steden, over het 1ste kwar
taal 1938;
4o. een vergelijking van het gemiddelde steun
bedrag in verschillende gemeenten licht aan
leiding geven kan tot verwarring;
5o. in het algemeen de steunuitkeeringen in
deze gemeente niet lager zijn dan in andere
gemeenten;
6o. cle aftrek wegens gezinsinkomsten en de
regeling voor kindertoeslag, huurtoeslag, e. d.
te Leiden in het algemeen niet ongunstiger is
dan in andere gemeenten;
lo. de verstrekking van kleeding enz. te Lei
den niet slechter is dan elders en bij verstrek
king van alleen nieuwe kleeding enz., de lasten
zeer ernstig zouden verzwaren;
8o. voor valide armlastigen in verschillends
gemeenten eenzelfde stempelregellng geldt als
in deze gemeente en wijziging in die regeling
niet aanbevelenswaardig ls;
9o. de meening van adressant, dat een groot
aantal ondersteunden zou kunnen worden on
dersteund ingevolge de Rijkssteunregeling voor
valide werkloozen. onjuist is.
BEGROOTINGSVOORSTELLEN.
De lieer Jongeleen doet volgende voorstellen:
Ondergeteekende verzoekt het College van
B. en W. nog voor het a s zwemseizoen de noo-
dige maatregelen te treffen teneinde in de
zweminrichting ..De Zijl" behoorlijk zuiver
zwemwater te verkrijgen.
Ondergeteekende stelt voor. dat de Raad de
wenschelijkheid uitspreekt, dat de patiënten, die
voor rekening van de Gemeente ln een zieken
huis moeten worden opgenomen, indien het
ziekte-geval hiertoe aanleiding geeft, ook op
genomen kunnen worden in de inrichting der
„Anna-Kliniek".
De heer Van Eek heeft volgende voorstellen:
De Raad besluit het advies in te winnen van
de Algemeene Ambtenaren en Werklieden-
Commissie over de vraag, of het gewenscht is
en zoo ja. op welke wijze, het personeel der ge
meente medezeggenschap toe te kennen bij het
algemeen beheer der gemeentelijke diensten en
bedrijven.
De Raad besluit in de verordening van den
14en Maart 1924 houdende reglement voor de
Commissies van Advies betreffende de arbeids-
en dienstvoorwaarden van het personeel in
dienst van de gemeente Leiden de volgende
wijzigingen aan te brengen:
Aan artikel 1 wordt een nieuw lid toegevoegd,
aldus luidende:
„Onder arbeids- en dienstvoorwaarden be
doeld in deze verordening worden ook verstaan
de wijze, waarop ên de omstandigheden, waar
onder de arbeid wordt verricht".
Artjkel 21 te lid komt aldus t,e luiden:.
„De dienstcommissie vergadert ten minste
eenmaal in de drie maanden op een vastgestel-
den dag en een vastgesteld uur, van welk voor
schrift alleen kan worden afgeweken, indien
de agenda voor de te houden vergadering geen
enkel punt van bespreking zal kunnen ver
melden".
Aan artikel 26 wordt een tweede lid toege
voegd, aldus luidende:
„In de maand Januari van elk jaar brengen
de dienstcommissies verslag uit van haar werk
zaamheden over het afgeloopen jaar".
De Raad spreekt de wenschelijkheid uit, dat
voortaan ook in Leiden het houden van op
tochten met muziek en banieren op Zondag
namiddag als regel zal worden toegestaan.
De Raad spreekt als zijn meening uit, dat bij
het verhuren van gemeentegebouwen en -zalen
geen onderscheid mag worden gemaakt tusschen
de ingezetenen van verschillende richting.
De heeren Lombert en Beekenkamp doen
volgend voorstel:
De Gemeenteraad verzoekt de Commissie voor
de Strafverordeningen te rapporteer en over cn
eventueel een voorstel te ontwerpen tot aan
vulling van de politieverordening, strekkende
tot het bestrijden van den verkoop van Neo-
Malthusiaansche middelen.
De heer Oostveen stelt voor om bij het be
palen van een subsidie ten behoeve van de
Stichting „De Leidsche Hout" de voorwaarde te
stellen, dat genoemde Stichting de arbeiders
organisaties zal betrekken bij de bepaling en
de naleving van de arbeidsvoorwaarden voor
het personeel van die Stichting.
li
en loten de werkzorrfè
ultraviolette stralen
niet door. Schoolkinde*
ren hebben die stralerr
juist broodnoodigl
Helpt dit gemis her»
stellen met de beste,
zuivere levertraan:
JECOVITOL.
op
,131711'"" P'
8486
(Ingez. Mod.)
GEBOREN:
Marinus Johannes Gijsbertus, z. van G. .H. M.
Groenewegen en J. Q. M. Meiman; Mariene
Cornelia Johanna, d. van C. J. M. Bakker en
M. M. v. Zyverden; Bernard Jacob, z. van B. J.
Ledeboer en A. J. Kruyk; Martha Cornelia Jo
hanna. d van B. J. Turk en A. M. Kennis;
Bernard Wouter, z. van L. Heinen en A. J. M.
Zom; Cornells Wilhelmus Petrus, z. van B.
Godschalk en C. v. d. Sande; Corstiaan, z. van
A. v. Bemmel en P. Rapis; Pieter. z. van J. Th.
Verbree en M. J. v. Dam; Cornells, z. van J T.
Verbree en M. J. van Dam; Bastiana Neeltje,
d. van G. Buijs en B. Gelderblom; Gijsbertha
Agatha Anna, dr. v. A. v. d. Meer en J. W. v. d.
Slot.
GEHUWD
J. E. Twaalfhoven, jm. en A. E. v. d. Steeg,
jd.: S Boelee. gesch. en C. P. v. Kempen, jd.;
H. H. Dongelmans. jm. en C. W. de Wolf, jd;
C. C. Epskamp. jm. en L. Kanbier. Jd.; G. Geus
Jm. en C. J. de Vrles, jd.; G. P. de Graaf. jm.
en J. J. v. Setenbergen. Jd.; G. Groenhuizen,
jm. en C. Lepelaar, jd.; P. J. Hoogduin, jm. en
W. A. de Haas, jd.: J. v. Kampen, jm. en H. M.
Ouwerkerk. jd.; W. Minke, jm. en L. Nagtegaal
jd.: H. H. B. Ravensbergen, jm. en J. v. Ton
geren. Jd.; C. J. Vlncourt, jm. en A. M. de la
Rie. jd.
OVERLEDEN:
J. Doets. wedn. 67 Jaar.
Copyr's„ P.6, Bo, 6 Cop.nho,,o
„Maar kun je de kleine Gerda niet iets geven, dat zij meer
macht heeft dan iedereen?" „Neen, Ik kan haar geen grootere
macht geven dan zij al heeft", antwoordde de Finnenvrouw.
„Zie Je niet, dat die al heel groot is? Zie Je niet, dat mensch
en dier haar dienen? Juist door haar macht ls zij reeds tot hier
doorgedrongen Neen, wij kunnen haar die macht niet geven
Omdat zij zoo lief en onschuldig is, heeft zij zooveel meer dan
anderen, dat die haar wel dienen móéten. Als zij zelf niet tot
Karei kan doordringen en het glas overwint, kunnen wij haar
zeker niet helpen. Twee kllometeer hier vandaan begint de tuin
van het paleis der Sneeuwkoningin. Daarheen moet Ji haar
brengen. Zet haar af bij den grooten struik met roode bessen,
die daar in de sneeuw groeit. Maak daar dan geen praatjes,
maar kom direct terug". En meteen tilde de Finnenvrouw
Gerda op den rug van het rendier, dat zoo hard het kon
wegliep.
„O, lk heb m'n laarsjes en m'n handschoenen vergeten", riep
Gerda, toen zij de snijdende koude voeloe. Maar het rendier
durfd? niet om te keeren Het liep door tot het Inderdaad bij
den struik met roode bessen kwam. Hier liet het Gerda afstap
pen, om vervolgens met een kus afscheid te nemen. Dikke
tranen liepen het rendier uit zijn oogen, toen het terugging.
Daar stond Gerda nu, heel eenzaam, in het ijzig koude Fin
marken, in de sneeuw, zonder laarsjes en zonder handschoenen.
33
