STADSNIEUWS BUITENLAND DONDERDAG 9 FEBRUARI 1939 No. 24195 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt 79sie Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Begrafenis ds. L. 6. M. Bresson Leidsch Universiteiis-fonds Dit nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD verwacht Algemeene Toestand LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 Cis. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque» en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden jf. 2.35 per week .'./.Vrv.V.Vr. f.0.18 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f.0.80 per 3 mnd> „ZIJN CHARME WAS ZIJN GOEDHEID." Onder groote belangstelling uit de krin gen der WaaLsche Kerken, is gistermiddag op de begraafplaats „Rhijnhof" het stof felijk overschot ter aarde besteld van wij len ds. L. G. M. Bresson, in leven predi kant der Waalsche Gemeente alhier, secre taris van de Waalsche Commissie en Rid der in het Fransche Legioen van Eer. Onder de aanwezigen op den dooden- akker bevonden zich o.m. de secretaris van de Fransche legatie in Den Haag, de heer p. C. Béchet als vertegenwoordiger van den gezant, baron de Vitrolles; dr. D. den Breems, .secretaris van de Synode der Ned. Hen. Kerk; de Waalsche predikanten E. Michelin Moreau uit Den Haag, R. Blom- maert. uit Middelburg; Ch. Ie Cornu uit Amsterdam; Fle Cornu uit Utrecht, Mare Jospin uit Haarlem; ds. Mahieu uit Delft; ds Allard uit Breda; ds. J. Arnal uit Am sterdam; voorts ds. J. Ph. Makkink. Lu- thersch predikant alhier; prof. dr. M. de Haas uit Delft; de heer H. D. Tjeenk Wil link uit Haarlem; mr. J. Kars uit Rotter dam; de heer W. A. H. von Peski uit Rot terdam; mr. W. van Iterson namens de redactie van het Tijdschrift voor Rechts geschiedenis. waarvan ds. Bresson secreta ris was; de heer F. Reys uit Rotterdam, de heer W. J. P. Suringar; de Leidsche ouderlingen prof. mr. A. S. de Blécourt, dr. i mr. J. W. Verburgt, J. Heringa, dr. J. J. Heinsius en de secretaris, de heer J. Mar- I tijn; de diakenen de heeren dr. W. Prins, I J. J. Groen en J. J. Planjer, de heer A. J 1 Cattel, oud-lid van het consistorie bene vens vele gemeenteleden. Een groot aantal bloemstukken werd met het stoffelijk overschot grafwaarts gedra- gen. Aan de groeve werd het eerst het woord gevoerd door prof. mr. A. S. de Blecourt, die sprak namens de Leidsche Waalsche Gemeente, namens de redactie van het Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis en als vriend. Prof. de Blécourt zeide hier veel te kun nen aanvoeren, wat den overledene tot lof strekte. Dit zou evenwel niet overeenkom stig den geest van den ontslapene zijn en deze gedachte is spr. een gebod. Ds. Bres son heeft een moeilijk jaar gehad. Hij was zeer aan het leven gehecht, hetgeen nie mand. die het leven als een geschenk uit Gods hand beschouwt, tot oneer strekt. De wetenschap, dat het scheiden nabij was, heeft hem veel strijd gekost, doch hij is in dien strijd overwinnaar gebleven. Met blij moedige berusting heeft hij ook den dood aanvaard ais een geschenk Gods. Ds. Bresson zal ons onvergetelijk blij ven, ook nu hij er niet meer is. Spr. ein digde met woorden van dank voor het vele, wat de overledene aan de Waalsche Gemeente van Leiden en aan haar leden heeft geschonken. Ds. J. Arnal, sprekende namens de Waal sche Commissie, zeide, dat het van groote groote ondankbaarheid zou getuigen hier te zwijgen. Gedurende meer dan 30 jaren heeft ds. Bresson met groote liefde en toe wijding de Waalsche Kerkgemeenschap ge diend en zich voor allen, waarmede hij in aanraking kwam, een ware vriend betoond. In alle commissies, waarin hij zitting had, onderscheidde hij zich door zijn uitnemen- oo eigenschappen; groote stiptheid, takt, ceskundigheid en bescheidenheid. In bree- den kring laat zijn heengaan een groote leegte achter. Door zijn beminnelijk optre den heeft hij niet alleen aller aandacht, Jftaar ook vele harten tot zich getrokken. Hetgeen aan dezen man een bijzondere charme verleende, was zijn goedheid. Na v/oorden van troost te hebben gericht tot de nabestaanden en hun Godes steun te hebben toegewenscht, eindigde spr. met een „tot weerziens bij God." D;. R. Blommaert, Waaisch predikant »e Widdc-lburg, gewaagde van de uitnemende diensten, welke de overledene als secre- taris der Waalsche Commissie aan de ge heele Waalsche Kerkgenootschap heeft be wezen. Ds Bresson was iemand met hooge ^genschappen als mensch en als predi kt; hij bezat een warmvoelend hart, dat xlcpte voor velen. Rust in vrede, aldus be goot deze .spreker, tot weerzien in „het Huis, waar vele woningen zijn." De heer F. Reys uit Rotterdam schetste ontslapene als een trouw en waarach- lS vriend. Als voorzitter van de Geschied kundige Commissie en de Waalsche Biblio theek dankte spr. ds. Bresson voor diens velomvattend en in groote bescheidenheid *erncht werk voor beide instellingen. Nadat een zwager, ds. Allard uit Breda, ..Onze Vader" gebeden had, dankte en schoonzoon, de heer Vinet uit Parijs oor de vele bewijzen van liefde uit den v."1? der Leidsche gemeente en voor de de belangstelling. Aan bovengenoemd verslag is het vol gende ontleend: In het afgeloopen jaar leed de Raad een gevoelig verlies door het overlijden op 6 September 1938 van mr. P. Droogleever Fortuyn, die met zijn beste krachten het Leidsch Universiteits-Fonds heeft gediend. Mr. L. J. Plemp van Duiveland werd met ingang van 6 October 1938, wederom lid van den Raad. Het kapitaal van het Fonds is wederom vergroot door verschillende schenkingen en een legaat. Het betreft hier een schenking van mr. J. W. C. Milders te Bergen aan Zee, naar aanleiding van zijn gouden doc toraat, verder een bedrag, dat de curato ren van het Legatum Stolpianum ter be schikking van de Commissie van Uitvoe ring hebben gesteld ten behoeve van een of meer bijzondere leerstoelen, welker doel stelling met die van het Legatum Stolpia num vei-want Is. en ten slotte een legaat, dat wijlen jhr. mr. N. C. de Gijselaar, on der vruchtgebruik, voor het Fonds heeft besproken en dat aldus een laatste blijk is van de warme belangstelling die jhr. de Gijselaar steeds voor onze Universiteit heeft getoond. De Commissie zal de grootst mogelijke zuinigheid in acht moeten nemen bij het verleenen van subsidies. De samenwerking met het College van Curatoren kwam dit jaar wederom tot uiting in een herhaald overleg bü het toe kennen van subsidies, o.a. in den vorm van een financieelen steun voor prof. Engel- brecht uit Pretoria, ten behoeve van zijn reis naar Nederland. Bij Kon. Besluit van 23 Augustus 1938, werd het Fonds gemachtigd tot het instel len van een leerstoel in de Italiaansche archaeologie. Met ingang van dienzelfden datum werd de benoeming van dr. H. M. R Leopold, te Rome, van kracht. Wetenschappelijke voordrachten werden weder gehouden door de heeren Lievegoed, prof. Sneller en mr. F. M. baron van As- Met dit academie-jaar is de opleiding van candidaat-notarissen en belasting ambtenaren. krachtens de hiertoe in het leven geroepen stichting, vanwege het Fonds ter hand genomen. Zeer tot haar voldoening mag de Com missie ook dit jaar melding maken van een goed geslaagde viering van den Uni versiteitsdag. welke op 3 October 1938 plaats had te Leeuwarden. Het is der Commissie een groote vreug de te kunnen mededeelen, dat door het voortvarende optreden van mr. G. G. van Butttngha Wiohers het lang gehoopte her stel in zake de verzorging van de belangen en de administratie van het Fonds onder de in Ned Oost-Indië woonachtige leden is ingetreden. Zij hoopte van harte, dat hier door de band met deze leden steeds ste viger zal worden. MILITAIRE GRENSVERSTERKINGEN. VERKOOP EN RUIL VAN GROND. B. en W. stellen voor: Van de N.V. .Uitgebreid Bezit", alhier, is een verzoek ingekomen, om van de ge meente te mogen koopen het bouwterrein aan de Houtlaan, groot ongeveer 500 M2. De vennootschap is bereid den gevraagden prijs van f.8.50 per M2. te betalen en gaat accoord met de aan den verkoop te ver binden voorwaarden. Het is mogelijk gebleken, gelijktijdig met dezen verkoop, tevens nog een transactie inzake overdracht van grond te sluiten, waaldoor een zeer gewenschte afronding van den hoek Houtlaan-Rijnsburgerweg- bracht. Bii deze transactie staat de ge meente grond af. die voor tuin kan worden bestemd en verkrijgt zij grond, benoodigd voor de straatafron/ding. Zij omvat het volgende: 1. Aan genoemde vennootschap wordt mede een perceel grond verkocht tegen den prijs van f. 370 in totaal; 2. tu Kchcn mevr. de Wed. W. G Boek wijtde Lamaar. eigenaresse van het per ceel Kagerstraat No. 2 en de gemeente heeft een ruiling van grond plaats; 3. voor behoud van vrij ui.z'cht naar den Rijnsburgerweg wordt een erfd enst- baarheld van niet bebouwen en niet be planten met hoog opgaande gewassen ge vestigd; 4. de gemeente neemt de kosten van op- hoogmg wegafs-heiding en dgl. van de aan mevr Boekwijt over te dragen strook grond tot een max mum bedrag van f. 370 voor haar rekening, welk bedrag kan worden bestreden uit de van de N.V. Uitgebreid Bezit" te entvangen koopsom. Voorts komen voor rekening van de ge meente de kosten van de bestrating van de afronding Hou'laan-Rijnsburzerwe?- Kagerstraat Deze ziin kegroo od f 760 en kunnen worden gebracht ten laste van het indertijd voor den aanleg van de Houtlaan beschikbaar gestelde cred et waarvan nog een bedrag van ruim f.2600 over ls. Voordracht van den lsten luitenant Schoonenberg. Gisteravond heeft de le luitenant P. J. M. Schoonenberg van het 6e R.V.A. voor de officieren en onderofficieren van het gar nizoen een interessante lezing gehouden in Royal" over de Fransche, Belgische en Duitsche grensver^erkingen. De spreker ving zijn causerie aan met een overzicht van de ontwikkeling van de Maginot-linie aan de Fransche N.O.-grens. Voornamelijk het aanzienlijk terreinverlies der Franschen in den wereldoorlog en de wensch om dit in de toekomst te voorko men, noopten tot den aanleg van dit mil- liarden-verdedigingswerk, bestaande uit een muur van beton en staal. Aanvankelijk leek de aanleg bovenmenschelijk en de kosten ondragelijk. In 1922 werd een commissie benoemd, welke na 8 jaren haar arbeid beloond zag doordat de Fransche regeering toestond tot den aanleg over te gaan. De ontwerper, Andrea Maglnot geboren in 1877, in 19141918 zwaar gewond, vervol gens benoemd tot minister van Koloniën en daarna tot minister van Oorlog, heeft door zijn taaie volharding en begaafdheid zijn werk met succes bekroond gezien. En kele jaren na den aanvang van den aanleg in 1932, is deze groote strateeg overleden. De tijdsduur voor de voltooiing dezer met 160.000 man permanent bezette onder- grondsche fortengordel bedroe? 6 jaar. De aanlegkosten bedroegen 16 milliard francs, de lengte 160 K.M., diepte 1'!t KM., het geheel 1520 meter gelegen onder het ter- reinpeil. Deze militaire ondergrondsche stad is voorzien van electrische treinen, liften, keukens, hospitalen enz. enz. De ventilatie, bescherming tegen in dringende strijdgassen en vooral de bewa pening zijn tot in de perfectie verzorgd. Hierna ging de spreker over tot de Bel gische grensversterkingen Door de neu trale houding van dezen staat, ondervond het plan uit politiek en strategisch oog punt aanvankelijk weinig steun. Ten slotte is na vele overwonnen moeilijkheden een niet aaneengesloten grensafsluiting. be staande uit kazematten e.d.. aansluitende aan de Fransche Maginot-linie tot de Noordzee aangelegd. Hierdoor is uiteinde lijk een duurzame verdedigingslijn van de Middellandsche- tot de Noordzee tot stand gebracht. Luxemburg, geen verdedigingsmiddelen bezittende, werd eveneens in deze verde- digingspolitiek besproken. Zwitserland, dat in het bezit is van een natuurlijke sterke grens, heeft deze door werkloozen aanmer kelijk doen versterken. Na een korte pauze ging spreker over tot de bespreking van de Siegfried-linie. waar van zeer weinig bekend is. De eerste linie werd voltooid in 1936 en had alleen een defensieve beteekenis: de tweede linie kwam tot. stand in 1937 na de bezetting van het Rijnlandgebied en heeft een offen sief karakter. De eigenlijke Siegfriedllnie, loopende van Emmerik langs de Neder- landsche, Belgische en Luxemburgsche grens tot Mannheim heeft aan 450 000 ar beiders werk verschaft. Deze linie heeft niet alleen een defensieve beteekenis, doch ls ook met aanvalsbedoelingen aangelegd. Tenslotte bracht de spreker de vraag naar voren of ook Nederland zijn grenzen dient te versterken in den geest van de Maginot- linie Deze vraag moet ontkennend beant woord worden. Met enkele feiten werd de onmogelijkheid daarvan aangetoond. De aardrijkskundige factor speelt hierin de grootste rol, wanneer wij bedenken dat onze Oostgrens 400 K.M. en de Zuid-grens 200 a 250 K.M. lang is, de bezetting onze geheele legersterkte zou opeischen en de kosten, die van de Fransche linie met eeni- ge milliarden zouden overtreffen, dan moet dit denkbeeld als ahsoluut onuitvoerbaar worden beschouwd. Aan het eind dezer boeiende causerie, dankte de adjudant onderofficier Van Maarle namens alle aanwezigen den spre ker. THEOSOFISCHE VEREENIGING. Vergadering van het Centrum-Leiden. Gisteravond trad voor dit centrum als spreekster op mejuffrouw J. van Wijngaar den uit Utrecht met het onderwerp „De macht der gedachte". Spreekster begon met er op te wijzen hoe de jeugd op school na eerst allerlei wetens waardigheden te hebben verzameld en in zicht te hebben opgenomen, langzamer hand er toe wordt gebracht te denken en conclusies te trekken. Ook in het dagelijk- sche leven, dat voor een zeer groot gedeel te sleur is, komen problemen voor en wordt de mensch tot denken gebracht. Het denken ls een van de grootste, meest menschwaardige eigenschappen van den mensch. Daardoor worden wij werkelijk een vrij mensch. Daarna beziet spreekster het denken van theosofisch standpunt en verklaart hoe in alles van het kleinste atoom af kracht en leven zit en zich ontwikkelt en hoe deze stoffelijke wereld zich door onzichtbare trillingen voorplant in de geestelijke wereld. Denken is scheppen, iets bouwen, een vorm maken, waarin het leven moet komen. Daarvoor moet men niet vaag maar concreet denken. Wat men denkt moet af zijn, opdat zich goede denkbeelden vormen, waardoor iets bereikt kan worden. Zoo vormt men karakter, zoo schept men een toekomst. In den Bijbel wordt gezegd: God dacht en het was er. Ditzelfde vermogen heeft de mensch ook. Van het denken kan een groote kracht uitgaan, want het grijpt tot in het oneindige; het denken is ook te vergelijken met het vuur, het verteert, maar het loutert eveneens Het goede den ken is fascineerend, maar tevens verfris- schend. Zooais de kunstenaar in den steen of het metaal, dat hij gaat bewerken, reeds het beeld ziet dat hij gaat scheppen, zoo behoort ook de mensch, de denker de con crete vormen te zien van hetgeen hij in zijn gedachte gaat uitwerken, van de ge- dachtenvormen, welke hij gaat maken. Deze gedachten gaan de wereld in en zullen niet nalaten haar invloed uit. te oefenen; wij moeten dus zorgen dat de gedachten, welke wij uitzenden, goede gedachten zijn en een goede sfeer verspreiden. Dit ver klaart, waarom het in den eenen kring zooveel aangenamer vertoeven is dan in een anderen kring. De gedachten gaan met intense kracht de wereld in. Aan ons de taak om deze gedachten zoo te vormen en ons zoo te concentreeren, dat daarvan uit gaan vrede en bezieling ver boven het in tellect uit, opdat wij ons zooveel mogelijk één gaan voelen met de Hoogere Macht en onze gedachten in plaats van onevenwich tigheid, slechte begeerten, onrust en haat te verspreiden, een heilzamen invloed uit oefenen op onze omgeving en niet alleen ons zelf maar allen die om ons heen zijn. ja zelfs de geheele wereld brengen tot den vrede, tot het aller hoogste, tot God BINNENLAND. Jury voor Amsterdamschen raadhuisbouw doet geen keuze doch beveelt twee plan nen aan. (2e Blad). Ons parlementair overzicht. (3e Blad). De rijks uitkeer in g aan gemeenten; memo rie van antwoord aan de Eerste Kamer. (3e Blad). AMSTERDAMSCHE BEURS. Stille handel - Onregelmatige koers- beweging - Geringe variaties - Amerika weinig veranderd - Beleggingen kalm. BUITENLAND. Vredespogingen in Spanje? (Buitenland, le Blad). Franco zou Minorca door Spanjaarden wil len laten bezetten. (Buitenl.. le Blad). Het vraagstuk der Italiaansche vrijwilli gers. (Buitenland, le Blad). De nationale dienst in Engeland. (Buiten land, le Blad». ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijzigingen: Voedings- en Genotmiddelenbedrijf „Het Leydse Wapen". Firma J. C. van der Steen en Co., Pieterskerkgracht 18/20, Leiden. Overleden Eigenaar: J. Smittenaar, Oegst- geest, dd. 30 Jan. 1939. Wegens het overlij den van den eigenaaris de procuratie van mej. G. Jansen vervallen. Aan haar is thans opnieuw procuratie verleend. (Beperkende Bepalingen). Nieuwe Eigenaresse Wed. C. H. Smittenaar—van der Steen, Oegstgeest. H. de Vos, Hoorn 42, Alphen a 'd. Rijn. Manufacturen. Bovengenoemde zaak is met ingang van 1 Febr. 1939 omgezet in een vennootschap en commandite onder den naam- Commanditaire Vennootschap voor heen H. de Vos (Beperkende Bepalingen). Beheerende vennooten: J. de Vos en H. de Vos Jr., Alphen a/d. Rijn Vennooten bij wijze van geldschieter: één. TELLING VAN LEEGSTAANDE WONINGEN. Voorstel van den heer Schülier. Het raadslid, de heer J. H. Schülier heeft j het volgende voorstel ingediend: Ondergeteekende stelt voor het resultaat van de telling van leegstaande woningen over het tweede halfjaar van 1938 zoo tijdig voor de leden van den gemeente raad in de Leeskamer ter inzage te leggen, dat dit resultaat een punt van bespreking bii de behandeling der begrooting 1939 kan uitmaken. Met ingang van 19 Februari a.s. wordt de heer D. Munnik. assistent bij den Sta tionsdienst der Nederlandsche Spoorwegen od het station alhier, als zoodanig over geplaatst naar het stat.on Vlaardingen. Voor de kuststrook: Meest krach tige, tijdelijk stormachtige, Zuid westelijke tot Zuidelijke wind. Aanvankelijk opklarend, later weer toenemende bewolking en regen. Iets zachter. Voor het binnenland: Matige tot krachtige Zuidwestelijke tot Zui delijke wind. Aanvankelijk opkla rend, later weer toenemende be wolking en regen, iets zachter. Wat geschiedt er in en om Spanje BRIDGE-MATCH M.E.G.A.—D.D.S. Gisteren heeft te Den Haag de return- wedstrijd plaats gehad tusschen „M.E.G.A." Den Haag en „D.D.S." Leiden. Evenals de vorige keer werd volgens du- plicate-systeem gespeeld aan 16 tafels Ook ditmaal won „D.D.S." en wel met niet minder dan 43 matchpunten. Door dit fraaie succes komt „D.D.Sthans defini tief in het bezit van den wedst'ijdbeker De leiding van ..M.E.G.A." 's voorzitter, den heer de Graaff was perfect, de stem ming zeer sportief, kortom het was een recht gezellige wedstrijd. Wat er in en rond Spanje geschiedt, hangt in nevelen gehuld. Van diverse zijden verluidt, dat ijverig vredes-onderhande- lingen worden gevoerd, ook door Fransche en Engelsche kringen, maar officieel is z.g. niets bekend! De „Daily Mail" publiceert zelfs volgend telegram Laat in den nacht is medegedeeld, dat Franco met Miaja onderhandelt over de voorwaarden voor een wapenstilstand Men meent, dat de vijandelijkheden over eenige dagen zullen worden gestaakt. Een bepaald geloofwaardige bron is dit echter allerminst. Havas vat Negrins voorwaarden Negrin is nog op Spaansch gebied, vlak over de grens in le Perthus aldus samen 1. Ver trek der vreemdelingen; 2. geen repressail- les; 3. volksstemming. Over punt 1 en 2 schijnt overeenstem ming mogelijk, maar Franco weigert een volk-:-temming. Er loopen allerlei geruchten over den stand der e.: :l;r'.ian-ie!ingen, doch er is niets bepaalds bekend. De Fransche regeering is in het bezit van twee rapporten: a. van den Engelschman Stephenson, die te Perpignan met Del Vayo heeft gesproken, b. van den departements chef Mounsey. die te Londen met Franco's vertegenwoordiger, den hertog van Alva heeft gesproken. Mounsey heeft ook met Halifax gecon fereerd. In Londen brengt men deze besprekingen in verbad met de pogingen om een regeling voor Minorca te vinden. Men schijnt zelfs bereid een vertegenwoordiger van Franco met een Engelseh oorlogsschip naar Mi norca te brengen, als vaststaat, dat een be zetting uitsluitend door Scaansche troepen zal plaats hebben. In dit verband wordt de naam van den Britschen kruiser Devonshire genoemd, die momenteel in Port Mahon ligt op Minorca Ook hiervan is echter officieel geen beves tiging te verkrijgen! Azana is te Parijs gearriveerd. Als vast staande schfint wel te mogen worden aan genomen. dat Azan*1 voor den vrede ts en zelfs aan aftraden denkt, zoo Negrin c.s. toch tot doorzetten zouden besluiten Zelf heeft Azana bij aankomst niets los willen laten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1