Beurzen herademden na
Hitler's rede
Belasting-Consulent
[De jbeeuwkooipgipl
1EID5CH DAGBLAD - Tweede Blsd
Zalüiiig 4 Februari 1531
EOWMEMTO
De door Duitschland aangekondigde
economische oorlog
Herwaardeering van
Engelschen goudvoorraad.
D. SEIJBEIL KERK- EN schoolnieuws
HOUILAAN 25 bij Rijnsburgerweg
Welverzorgde handen
(Van onzen financieelen medewerker).
Wanneer de dictators niezen, vatten
de democratische landen kou, zegt men
op het oogenblik ln Engeland. Het is
bedroevend, maar helaas, het is zoo.
Hoe zenuwachtig waren de beurzen in
afwachting van Hitler's rede: zou hy
agressief bulderen of verzoenend kwee-
len? Allerhande volkomen oncontro
leerbare en doorgaans volkomen dwaze
en op onverantwoordeiy ke wijze ver
spreide geruchten hebben ln de bin
nen- en bultenlandsche pers, vooral
ook in de flnancieele pers. de ronde
gedaan en met name schermde een
deel der Engelsche pers met een ver
wachte fulmlnatle tegen Nederland:
vandaar volgens haar de zwakke hou
ding van den gulden, enz., enz.
Wat van dit alles is waar geweest, heeft
men zelf kunnen beoordeelen. Hitier heeft
looveel mogeiyk een middenweg bewan
deld en het resultaat ls, dat onmiddellijk
na zijn rede de hevige depressie ter beurze
heeft plaats gemaakt voor een willige
houding over de geheele linie. De verdre
ven, door wilde en valsche geruchten en
door leekengepraat sterk beïnvloede angst-
stenunlng, die koers- en prijspeil op de
teurzen en markten van New York, Lon
den, Parys en Amsterdam had neer
gedrukt rond het peil van den zwarten
Woensdag vóór ..München", verkeerde ln
haar tegendeel. Men herademde, alleen
omdat Hitler niet met oorlog heeft be
dreigd. De gulden, die enkele dagen lang
cnder zeer hevigen druk had gestaan, on
danks interventie van het Egalisatiefonds,
herstelde als by tooverslag tot zyn vorig
niveau, de goudprijs daalde, de goederen
markten begonnen er wat beter uit te zien
en, last not least, vond op de effecten
beurzen als gevolg van baissedekkingen en
hausse-aankoopen een scherpe opwaart-
zhe beweging plaats Dit was reeds de
reede stuiptrekking der beurzen binnen
tal tijd van ruim vier maanden. Ik kan
uuweiyks gelooven. dat het ook voorloo-
'l dc laatste zal zyn geweest. Immers tot
dasver ls hoegenaamd niets in feiten of
(temming veranderd. De „elschen" van
Italië hangen nog in de lucht en de enkele
vage voorstelling, van wat Mussolini hier
over zou gaan zeggen, was reeds voldoende,
om op den dag, direct volgend op het her
stel der markten, opnieuw een flauwe
stemming voor den gulden in het leven te
roepen, alsook een gedrukte stemming op
de effectenmarkt.
Bovendien dreigt een economische
oorlog van groote intensiteit. Want
wanneer er iets uit Hitler's rede ls dui
delijk geworden, dan ls het wel dit, dat
Duitschland economisch, zich ln een
moeilijk parket bevindt. Er is volgens
Hitlw voor het land slechts één alter
natief exporteeren of sterven. Van
daar dat de wereld een ontzaglyke
krachtsinspanning naar geruchte onder
leiding van Schacht) op het gebied van
den Duitsohen uitvoer (met gerecht
vaardigde of ook wel met minder ge
rechtvaardigde middelen) tegemoet
kan zien, speciaal in de richting van
Zuid-Oost Europa, Voor-Azlë, Afrika en
Zuld-Amerika. Zonder twijfel zal het
vooruitzicht op zulk een exportactie ook
andere landen speciaal Engeland, tot
verhoogde activiteit prikkelen, de kost
prijzen zullen zoo laag mogelijk worden
sedrukt, regeerlngssteun zal worden In
geroepen. enzenz. Voorwaar, een wei
nig rooskleurig perspectief.
In de achter ons liggende dagen zijn het
voornameiyk de politieke factoren geweest,
die de houding der beurzen en markten
tepaaldende economische Invloeden ge
raakten op den achtergrond. Wanneer zy
wederom meer in den kring der beschou
wing zullen treden, zal de kernvraag zyn,
of zich uit de massa der. vaak elkaar
weersprekende economische feiten en ver
schijnselen een duldeiyke herstelbeweging
hl baanbreken. Het Jaar 1938 Ls ln vele
hnden afgesloten in een conjunctuurfase.
waarin noch een uitgesproken verbetering,
"och een besliste teruggang viel waar te
temen, ook al waren de gunstige acpecten
veelal wat sterker geaccentueerd. Ook ln
Nederland was zulks het geval. De ontwik
keling der Nederlandsche conjunctuur ln
te' vierde kwartaal was ln hooge mate
aarzelend .De werkloosheid bleef zich nog
°P een hoog peil bewegen. De totale ton-
tage, die in 1938 van de Nederlandsche
scheepswerven werd te water gelaten, was
weliswaar met 239.845 ton (56.336 ton meer
tan in 1937) de hoogste in onze geschiede-
hls, doch de orderpositie ln den scheeps
touw vertoonde in het vierde kwartaal
een achteruitgang. De productie van duur
zame goederen daarentegen kon zich
handhaven, terwijl verschillende verbruiks-
goederen-industrieën een vleugje opleving
vertoonden onder Invloed van de nawer
kte van de koopkrachtvermeerdering
tijdens de opleving van 19361937. De
handelsbeweging toonde weinig verande-
bhg. De landbouw gaf in de tweede helft
jan 1933 een vvy sterke reactie te zien.
Onder de gunstige factoren mag worden
gerangschikt de verhoogde activiteit der
hgeerlng op het gebied der defensie. In
«nuari ls al evenmin een besliste keer in
«ze of gene richting in de Nederlandsche
""Junctuur Ingetreden.
het men op de prikkels of remmen,
d'e het Ncderlandsch en Nederlandsch-
indisch economisch leven in de naaste
'««komst zullen kunnen verwachten
hit het verloop der wereldconjunctuur,
met name uit de economische ontwik
keling in de Vereenigde Staten en
Engeland, dan zou men wellicht ge
neigd zyn, een ietwat optimistischer
geluid te laten hooren. Het in Amerika
in den zomer van het vorig jaar inge
treden herstel vindt over het algemeen
aardig voortgang. Er komen dan ook
verschillende bemoedigende berichten
van gene zijde van den Oceaan.
Daar is byv. de verkleining van het defi
cit (na betaling van het preferente divi
dend) der U.S. Steel in het vierde kwartaal
tot 1.911 000 tegen 12.153 000 in het
vorige kwartaal en de beslissing inzake de
Tennessee Valley Authority. Het Hoog
gerechtshof heeft geweigerd de TV.A te
verbieden electiischen stroom te winnen
en te verkoopen ln concurrentie met de
zestien particuliere maatschappijen, die in
hetzelfde gebied als de T V A. werkzaam
zun Hiermede is de strijd over de grond
wettigheid der T.V.A. ten gunste der regee
ring beslist en stygen de kansen, dat de
leiders der private openbare nutsbedrijven
meer en meer op een verzoening met de
Administratie zullen aansturen. Reeds zyn
er verschillende teekenen, die op een der
gelijke verzoeningspolitiek wyzen. Hiervan
zal ongetwyfeld een gunstige Invloed op
de conjunctuur in de Vereenigde Staten
kunnen uitgaan, omdat dan mag worden
verwacht, dat de nutsbedrijven zullen be
sluiten tot het verrichten van de reeds zoo
lang uitgestelde kaoitaaLs-aanschafflngen.
Veel zal echter in dezen afhangen van de
wijze, waarop de uitvoering van de zgn.
..doodvonnisclausule" (krachtens welke
de holding companies van de openbare
nutsbedrijven haar pyramidale financieele
structuur moeten sloopeni tot stand zal
worden gebracht en van de hoogte der ta
rieven, die na de verzoening zullen moeten
gelden. Er is dus nog onzekerheid genoeg
en dit geldt ook voor andere belangrijke
deelen van het Amerikaansch economisch
leven.
Engeland.
De economische situatie in Engeland
laat zich wat beter aanzien, doch ls even
eens uitermate vaag In verband met Ne
derland dient hier speciaal gedacht te
worden aan den koers van het pond, welks
recente daling voor onze scheepvaart- en
handelsbelangen zoo buitengewoon nadee-
llg ls geweest Ook dient te worden afge
wacht, in hoeverre het door Engeland
Ingezette exportoffensief (als tegenhanger
van de Duitsche actie) een ongunstigen
Invloed zal kunnen hebben op onze uit-
voerposltie.
Wat het toekomstig koersverloop van het
pond betreft. Engeland heeft deze week
voor de groote verrassing op monetair ge
bied gezorgd door de Indiening van een
wetsvoorstel tot herwaardeering van den
goudvoorraad en de andere activa van het
Issue Departement van dc Engelsche cir
culatiebank tegen den geldenden prijs. Op
het oogenblik wordt het goud ln den
weekstaat opgenomen tegen den ouden
wettelijken prijs van rond 85 sh. per ounce
De revaluatie zal den goudvoorraad doen
vermeerderen van 126.4 mlllioen pond ster
ling tot 221 mlllioen. De fiducialre uitgifte
van bankpapier zal daarom teruggebracht
kunnen worden van 400 pd. st. tot 300
millioen pd st.. welk bedrag voortaan het
„normale" cyfer zal zijn. Indien als resul
taat van de wekeiyksche waardeering de
totale waarde der activa zal afwijken van
het totaal der billetten-ciculatle. zal het
verschil worden overgedragen aan. resp.
worden verkregen van het Britsche Egali
satie-fonds.
Wat beteekent deze maatregel voor het,
vooral op financieel gebied, zoo conserva
tieve Engeland?
Vóór alles is het een zuiver boek
houdkundige kwestie: de weekstaat
verliest zijn fictief karakter en geeft
een beeld van de realiteit. Hiervan kan
een belangrijk psychologisch effect uit
gaan: de man in de straat toch reken
de met hem voorgelegde cyfers en
hield bij de beoordeeling van de positie
van het pond geen rekening met de te
lage waardeering van net goud. De
maatregel beteekent ook, dat de laatste
band met den ouden gouden standaard
wordt verbroken. Het ls mogeiyk, dat
van dit alles eenlge invloed kan uit
gaan op het vertrouwen in het Engel
sche ruilmiddel en dus een zekere sta-
biliseerende werking kan optreden.
Men bedenke echter wel, dat er van
een feitelijke stabilisatie geen sprake
is- er vindt geen definitieve herwaar
deering plaats, doch slechts een op
basis van den marktprijs van het goud.
Evenmin mag men in het voorgestelde
wetsontwerp een voornemen zien, het
niveau van het pond op bepaalde
wijze te herzien: de monetaire politiek
van Engeland wordt er niet door gewij
zigd en het pond blijft „zwevend".
Naar mijn meening moet het worden
toegejuicht, dat in den weekstaat niet
meer met fictieve grootheden zal wor
den gerekend. Het ware op prijs te
stellen, indien men ook hier te lande,
waar men eveneens nog steeds met den
ouden muntprijs van het goud rekent,
het Engelsche voorbeeld volgde en al
dus een eind maakte aan het regel
matig voorkomen van boekwinsten en
verliezen bij de transacties tusschen
Nederlandsche Bank en Egalisatie
fonds.
Telefoon 3598
3433
(Ingez. Med.)
vooralsnog het Nederlandsche bankwezen
met aanzienlijke moeilijkheden zal hebben
te kampen. De Nederlandsche grootbanken
zullen voorloopig blijven verkeeren in de
moeilijke positie, zooals deze door het zoo
juist en met lofwaardigen spoed versche
nen jaarverslag van de Rottardamsche
Bankvereeniging tot uitdrukking wordt
gebracht. Hoewel het verslag betreurens
waardig sober is gehouden en in tegen
stelling tot de Engelsche bankverslagen ons
geen eigen, persoonlijke visie op de groote
economische en financieele problemen van
dezen tijd biedt, vermag het toch een
schel licht te veroen op het rentabili-
teitsvraagstuk, waarmede onze leidende
banken worstelen. doordat het regelmatig leesdienst.
PREDIKBEURTEN.
VOOR ZONDAG 5 FEBRUARI.
Leiden Doopsgez. Gem.: voorm. halfelf. dr.
A. K. Kuiper van Amsterdam.
Marekerk: nam. 6 uur ds. D. Kuilman
(Jeugddienst).
Evang. Luth Gem vooifn. halfelf, ds. C. F.
Noite van Middelburg.
Eglise Wallonne: dix heures et demie. Mr. E.
Mlchelin Moreau, pasteur a la Haye.
Geref. Kerk in H. V. (Patrimonium): nam.
5 uur, ds. Kroon.
Rem. Geref. Gem.: voorm. halfelf, prof. dr.
L. J. van Holk.
Rozekruisersgenootschap (Z W. Singel 106):
voorm. halfelf, mevr. H. Stok.
Ver. van Vrijz. Hervormden (Volkshuis): v.m.
halfelf. ds. E. L. Nauta.
Vrije Kath. Kerk (Vreewijkstraat 19: Voorm.
halfelf, Gez. Mis.
Aalsmeer Ned. Herv. Kerk Dorp: voorm.
10 uur ds. H. v. d. Linde, nam. 6 uur ds. Y.
Alkema.
Oost: voorm. 10 uur ds. Y. Alkema; nam. 6 uur
ds H. v. d. Linde.
Geref. Kerk: voorm. 10 en nam. 5 uur ds. J.
Knoppersen.
Chr. Geref. Kerk: voorm. 10 en nam. 5 uur,
bankbedrijf, dus de credietverleening aan
handel en Industrie, blijft stagneeren en
de rentevoet zich op een ongekend laag
ceil blijft bewegen. Groote hoeveelheden
liquide middelen moesten tegen een mi
nieme rentevergoeding in schatkistpapier
gestoken worden. De afneming der post
.Debiteuren" zegt eigenlijk alles. Als gevolg
van deze situatie daalde de bruto-winst
met 20 pet., hetwelk op rekening van alle
posten, doch met name od die der provi
sierekening en de rekening „effecten en
syndicaten" kan worden gesteld. Aan de
passiefzijde trekt de aandacht een aan
merkelijke verschuiving in de deposito's op
langen termijn en de rekening-courant
saldi ten gunste van laatstgenoemden:
hier uit zich de invloed der heerschende
onzekerheid. De bank heeft het dividend
op 5 pet. teruggebracht, d.i. 1 pet. minder
dan in 1937, v/aartoe echter de toevoeging
aan de reserve tot een vierde deel van die
ln het vorig jaar moest worden geredu
ceerd. De banken zullen den eersten tijd
het in hooge mate moeten hebben van
buitengewone en onregelmatige inkomens
bronnen. Zulks is bedroevend, doch het is
een zekere troost te we^en, dat het niet
aan de banken zelve ligt, doch dat zij
juist ten volle bereid zijn. zich met volle
kracht op haar eigenlijke terrein te wer
pen, zoodra haar hiertoe weer de gelegen
heid wordt geboden.
(Nadruk verboden).
Aarlanderveen Ned. Herv. Kerk: voorm.
halftien en nam. halfzeven ds. G. Th. van Beu-
sekom.
Geref. Kerk: voorm. halftien en nam. half
zeven ds. H. Moolhuizen.
Alphen a. d. Rijn Ned. Herv. Kerk (Juliana-
straat): voorm. halftien ds, Scheers; nam. half
zeven ds. Stehouwer.
Hulpgebouw (Gouwsluls) nam: halzeven ds.
Scheers.
Kinderkerk „Bethel": voorm. 10 uur de heer
Hoogtij ling.
Ned. Herv. Kerk lOudshoornscheweg)voorm.
10 uur dr. J. P. Cannegieter.
Evangelisatie (Hooftstraat)voorm. halftien
en nam. halfzeven de heer Barneveld van Delft.
Geref. Kerk (Hooftstraa) voorm. 10 en nam.
6 uur ds. Hartkamp.
Geref, Kerk (Raadhuisstraat) voorm. 10 uur
ds. Mulder; nam. 5 uur ds. Bosch.
Martha-Stichting: voorm. 10 uur ds.
Chr. Geref. Kerk (van Reedstraat)
halftien en nam. 6 uur Leesdienst.
Lokaal van Mandersloostraat: voorm. halftien
en nam. 6 uur leesdienst.
Hillegom Ned. Herv. Kerk v.m. 10 uur ds.
Eer hard en nam. 5 uur ds. Lekkerkerker van
Bennebroek.
Geref. Kerk v.m. 10 uur en nam. 5 uur candi-
daat Veltkamp van Katwijk aan Zee.
Chr. Geref. Kerk v.m. 10 uur en nam. 5 uur
ds. Hendriksen.
De Kaag Ned. Herv. Kerk: voorm. halftien.
ds. v. d. Windt.
Katwijk aan Zee Geref. Kerk: voorm. 10
ir en nam. 6 uur ds. Ingwersen.
Geref. Gem. (Remisestraat): voorm. 10 uur en
nam. 5 uur, leesdienst.
Meijer,
voorm.
Koudekerk ITed. Herv. Kerk: Voorm. half*
tien en nam. halfzeven, ds. Van Binsbergen.
Geref. Kerk (verbeterde opgave): Voorm. half
tien en nam. halfzeven, ds. Haspers.
Lisse Ned. Herv. Kerk: voorm. 10 uur dt
heer Lefeber; nam. 5 uur ds. Eerhardt van
Hillegom.
Geref. Kerk: 9.30 uur dr. Ruys (H. A.) en 4
uur dr. Ruvs <H. A. en Nabetrachting).
Chr. Geref. Kerk. 10 en 5 uur ds. A. Pon-
stein.
Geref. Gem.: 9.30 en 4 uur ds. H. Llgtenberg.
Oud-Geref. Gem.: 9.30 en 2.30 uur. Leeskerk.
Noordwijk-Ehinen Ned. Herv. Kerk v.m. 10
uur ds. Siddré ;nam. 7 uur (Jeugddienst) ds. de
Voogd van Delft.
Ger. Kerk: voorm. 10 uur en nam. 5.30 uur
ds. H. B. Visser.
Ned. Prot. Bond (Lindenplein)voorm. 10.30
uur, ds. Yntema van Haarlem.
Noordwj'k a. Zee Ned. Herv. Kerk: voorm.
10 uur en ram. 5 uur ds. N. J. Cupedo.
Oer. Kerk: voorm. 10 uur en nam. 5 uur ds.
B. Bouma.
Ger. Kerk (H. V.): voorm. 10 uur ds. K. H.
Kroon; nam. 5 uur leesdienst.
Oude-Wetering Ned. Herv. Kerk: voorm.
9.30 u. ds. Geerling.
Geref. Kerk: voorm. 9.30 en nam. 2.30 uur
ds. v. d. Bos.
Rem. Kerk: geen opgave.
R(jnsburg Ned. Herv. Kerk: voorm. 9 30 ds.
van Niftrik; nam. 5 uur ds. Joh. W. Groot Enze-
rink van Lelden.
Kerkzaal: 9.30 voorm. de heer P. de Hoop;
5 uur nam. ds. van Niftrik.
Ger. Kerk (Rapenburg): voorm. 3.30 uur ds.
van der Loo; nam. 6 uur ds. Broekstra van
Oegstgeest.
Ger. Kerk (Voorhouterwee): voorm. 9.30 uur
ds. Broekstra: nam. 6 uur ds. van der Loo.
Chr. Ger. Kerk: voorm. 9.30 en nam. 5 uur
Leesdienst.
Voorschoten Ned. Herv. Gemeente: voorm.
10 uur en nam. 5 uur ds. H. P. Fortgens.
Geref. Kerk: voorm. 10 uur ds. C. W. Keur van
Scheveningen; nam. 5 uur ds. J. G. Feenstra
van Scheveningen.
Wassenaar Gebouw voor Chr. Belangen
(Schoolstraat): vcorm. 10.05 uur ds. ten Kate;
nam. 5 30 uur ds. Honders.
Kievietkerk: voorm. 10.05 uur dr. Honders.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: te Haarlem dr. E. Emmen te Breda.
Bedankt voor Doeveren mr. E. D. G. v d.
Horst te Oud en Nieuw-Gastel.
CHR. GEREF. KERK.
Beroepen: te Vlaardingen C. Smits te Slie-
drecht.
Met Purol blij ver. ze zacht en mooi.
Doos 30 en 60 ct.
7925 (Inge, M«t.)
Copyright P. I. a Bo. 6 Cop«nhog..
„Ik wil haar als speelkameraadje hebben", zei het roover-
meisje. „Zij moet my haar mof en haar mooie kleeren geven
en by my in bed slapen". En opnieuw beet zy haar moeder ln
het oor, zoodat deze. kr ij schend van pyn, rond begon te sprin.
gen. Al de roovers lachten en zeiden: „Kijk ze eer* dans»!
met haar kind!"
„Ik wil in het wagentje rijden", zei het roovermeisje. En zy
moest en zou haar zin hebben, want zy was verwend en
koppig, zy kreeg tenslotte haar zin en Gerda mocht ook
weer ln het wagentje, waarna zy, over boomstronken en
door kuilen heen, dieper het bosdh introkken. Het roover
meisje was even groot als Gerda. Alleen was zy veel sterker,
met breedere schouders en donkerder huidskleur. Haar oogen
waren zwart en keken nogal treurig. Zij sloeg haar arm om
Gerda heen en zei: ..Ze zullen Je niet durven slachten, zoo
lang Je goede vrienden met my biyft. Ben je soms een prinses?"
„Neen", antwoordde Gerda en zy vertelde aan het roover-
zooals gezegd, geen scherpe ™etejs haar geschiedenis en haar zoeken naar Karei, van
zyn van een spoedige en -.v-en zy zoo veel hield. Het roovermeisje keek heel ernstig
Waar er,
aanduiding"-!
krachtige herievlng der Nederlandsche be-
dryvigheid, ligt het voor de hand, dat
en toen Gerda uitverteld was, knikte ze en zei: „Zy zuilen
Jou niet opeten, ook al zou ik bcos op je zyn". En zy trocr'te
Gerda zoo goed mogeiyk, daarby haar handjes verbergen*
ln de mof, die zoo heeriyk warm was.
S—2
