Alléén „Veilig Koopen" Zegels
dat 11 in het bezit komt van het geschenk Uwer keuze
Wilt U veel geld verdienen!
1
De zuivering van Catalonië Chamberlain blijft ijveren voor
den vrede
Ijzer werker
„Veilig Koopen" zegels ZIJN en BLIJVEN steeds geldig
MONTEUR
LEID5CH DAGBLAD - Tweede Blad
Maandag 30 Januari (939
Monteur-Draaier
AFBRAAK
Aank. Verkoopster
Vredeswil overheerschend, maar verdediging
moet paraat zijn
De toestand aan de
Fransche grens
Belgische agent te Burgos
benoemd
FAILLISSEMENTEN
Zit-Slaapkamer
PRINSES BEATRIX BAZAAR
Maatschappij biedt Heerenkleeding aan naar maat
DOE ZOOALS VELEN
"1 *50 Geschenken worden elke week aan de spaarders
onzer zegels uitgereikt.
Te huur gevraagd
NETTE JONGEN
1? y AP 5° Icvn
Vrij snel zijn Franco's troepen langs de
fcust opgerukt.
De verovering door de rechtschen van
Granollers, komende na den val van Bar
celona. Tarasa. Sabadell, Matao en Bada-
kma, heeft bijna de geheele Catalaansche
textielindustrie in handen der rechtschen
gebracht. Weinig fabrieken zijn vern.eld
en reeds kan de verzekering gegeven wor
den. dat 70 pet. der fabrieken in slaat
zal zyn snel te functionneeren. Het
voornaamste probleem, dat op het oogen-
blik voor die industrie gesteld wordt is het
deviezenvraagstuk. De voornaamste plaats,
waar de aankoop van grondstoffen ge
schiedde en van het ontbrekend mater aal
en waar deze aankoop ook verder geschie
den zal, is Londen, waar men credieten zal
moeten vragen.
De rechtschen ramen, dat de regeerings-
troepen ongeveer 100.000 manschappen ver
loren hebben sedert den aanvang van het
offensief in Catalonië. In dit cijfer zijn dan
de 68.400 krijgsgevangenen opgenomen vol
gens de officieele cijfers.
Dat troepen geland zouden zijn te
Porthou blijkt niet juist te zijn.
Over het moreel der republikeinsche
troepen loopen de meeningen zeer uiteen.
Minister Del Vayo verklaarde:
.De toestand is moeilijk, maar de regee
ring biedt hem met vastberadenheid het
hoofd. Wij werken aan de consolidatie van
een weerstandslinie. De regeering is vol
strekt besloten den strijd voort te zetten.
De regeering is er van overtuigd, dat on
danks de z.g. vreugde-betuigingen der be
woners van Barcelona, die ontzet waren en
bedreigd door een slachting, het geheele
Spaansche volk gekant blijft tegen hen d e
hun vaderland aan de invallers hebben
uitgeleverd".
Hevige regen schijnt de operaties mo
menteel ernstig te belemmeren.
Bijgaande Duitsche kaart geeft de voor
naamste genoemde plaatsen aan.
Zaterdag zijn 15.000 vluchtelingen de
grens gepasseerd, waaronder 1500 soldaten.
Naar gemeld wordt, heerscht te Puig-
cerda een volkomen gebrek aan levens
middelen en hebben de extremisten daar
een bedenkelijken toestand geschapen, die
wel eens zouden kunnen leiden tot een
herhaling van de tooneelen, welke zich bü
het uitbreken van den oorlog hebben af-
I gespeeld. Vluchtelingen verklaren, dat de
anarchisten en communisten het militaire
commando in handen hebben genomen en
zich na gevechten van de kari'oinierspos'en
meester gemaakt. De kolonel die in het
zebied het bevel voerde, heeft de wijk ge
nomen naar Frankrijk.
Aan de grens heerscht een vreese-
lijke toestand van wanorde honger en
wanhoop. Honderdduizenden inwoners
van Catalonië trekken in de richting
van de Fransche grens, terwijl achter
hen het leger van Franco nadert.
De Fransche regeering stelt zich op
het standpunt, dat zij niet alle vluchte
lingen in het land kan toelaten, maar
dat alleen de vrouwen, kinderen en
grijsaards dg grens mogen overschrij
den. Alle valide mannen worden on
verbiddelijk teruggewezen, terwijl de
soldaten die over de grens komen, wor
den ontwapend en naar kampen over
gebracht.
Zoodra gistermorgen om acht uur de
grens weer opengesteld werd, ving de
stroom van Catalanen naar Frankrijk
weer aan. 5000 zijn er gisteren toegelaten
en doorgezonden naar Nimes Nevres enz.
In Cerbere is een convooi vrachtwagens
aangekomen met 400 zwaargewonden,
slachtoffers van bombardementen, die af
komstig zouden zijn uit de ziekenhuizen
van Gerona, welke zouden zijn ontruimd.
Telkens waart weer een paniek rond....
Te Barcelona.
De minister van binnenlandsche zaken
van Franco Suner is te Barcelona aange
komen voor het economische hers,el der
stad. Hij heeft direct de controle op zich
genomen over de hulporganisaties, die de
oevolking van het noodlge voorzien. De
electriciteitsvoorziening is geheel hersteld,
de treinen en trams rijden weer.
De .Nationale Bank" heeft millioenen
pesetas naar Barcelona gezonden ten
einde de banken in staat te stellen de
loketten te heropenen en weer geld in
omloop te brengen. Alle gelden waren n.L
meegenomen door de republikeinen.
De republikeinsche pesetas" worden in-
gew.sseld tegen „nationale pesetas" tegen
een koers van ongeveer 10 tot 15 procent
van de op de „republikeinsche biljetten"
aan gegeven waarde.
De voedselvoorziening blijft den autori-
In zijn rede. op een diner te Birmingham
voor de „Jewellers Association" gehouden,
verklaarde de eerste minister, Sir Neville
Chamberlain:
„Zonder een verbetering der En-
gclsch-Italiaansche betrekkingen zou
ik nimmer Mussolini's medewerking in
September van het afgcloopcn jaar
gekregen hebben en zonder zijn mede
werking geloof ik niet, dat de vrede
gered zou kunnen zijn geworden".
„Er is veel critiek geleverd", zoo vervolg
de hij, „op het accoord van Muenchen en
op de actie, welke ik ondernam, toen ik
trachtte door persoonlijk contact een vreed
zame oplossing te verkrijgen van het pro
bleem, hetwelk ten zeerste dreigde een
wereldramp van den grootsten omvang
mede te brengen.
De critiek kwam van verschillende kan
ten, maar er was één gemeenschappelijk
element in alle critieken: Geen der critici
draagt de verantwoordelijkheid, die op mijn
schouders rust. Geen heeft die volledige
kennis omtrent alle omstandigheden, die
alleen de regeering bezit.
Wanneer ik voor mijzelf terugzie, dan zie
ik niets, dat te betreuren is, dan zie ik geen
enkele reden om te veronderstellen, dat
een andere koers te prefereeren zou zijn
geweest.
De oorlog is in dit huidig tijdsgewricht
zoo vreeselyk in zijn gevolgen voor hen, die
er aan deelnemen en brengt zooveel ver
liezen en zooveel lijden mede, zelfs voor
teiten zorg baren. Het tekort aan voedsel
is nog steeds acuut. De eerste treinen met
meel suiker, boonen en melk zijn aange
komen De havenautoriteiten treffen voor
bereidingen voor de aankomst van eemge
met levensmiddelen geladen vrachtbooten,
die eerlang worden verwacht.
De archieven van alle ministeries, welke
eerst van Madrid zijn verplaatst naar
Valencia en vervolgens naar Barcelona zijn
thans door de aanhangers van Franco ge
vonden. De archieven bevatten de docu
menten van voor de revolutie tot den val
van Barcelona.
Spaansche phalangisten hebben in een
kelder der Catalaansche hoofdstad 60.000
kilogram springstoffen en een voorraad
tabak ter waarde van 14 millloen frank
ontdekt.
Republikeinen in Estremadura
trekken zich terug.
Aan het front van Estremadura hebben
de republikeinen op last van het opper
bevel. zich genesteld in de stellingen, waar
in zij zich vóór het offensief bevonden. De
terugtocht geschiedde in volmaakte orde,
buiten weten van den vijand en niets be
hoefde te worden achtergelaten, aldus heet
het. Met het oog op de gebeurtenissen in
Catalonië. streven de republikeinen er
naar. de centrale zone onkwetsbaar te
maken. Daarom geven zij de voorkeur aan
de bestaande versterkingen en bouwen zij
geen nieuwe stellingen.
Een volkomen echec dus!
De Belgische regeering heeft den heer
Polain, consul-generaal en oud-zaakgelas
tigde van België in Siam, benoemd tot
Belgisch agent by de regeering van Franco.
hen, die er bulten staan en den strijd als
toeschouwers gadeslaan, dat hij nooit mag
beginnen, tenzy elke praktisch uitvoerbare
en met de eer vereenigbare stap is onder
nomen, teneinde hem te voorkomen.
Dat is van den beginne af het standpunt
der Britsche regeering geweest en de ovei-
eenkomst van Muenchen is slechts een in
cident geweest in de duurzame en onwan
kelbare vredespolitiek.
Ik ga zelfs nog verder en verklaar, dat
het behoud van den vrede in September
sl.chts mogelijk is gemaakt door de ge
beurtenissen, die daaraan voorafgingen,
door de briefwisseling tusschen Mussolini
en mU in den zomer van 1937 en 't Britsch-
Itallaansche verdrag van Februari 1938.
Op de reis, die Halifax en ik naar Rome
hebben gemaakt, is critiek geoefend door
menschen, die blykbaar vastbesloten zijn
obstructie te voeren tegen iedere poging tot
vervulling van den wensch der Britscbe en
Italiaansche volken, die in goede vriend
schap en wederzij dsch begrip willen ieven
en geschillen willen beslechten door be
sprekingen en niet door geweld.
Voordat wU naar Rome vertrokken,
oefende men critiek op hetgeen wy mis
schien zouden toegeven, na onzen terug
keer critiseerde men, dat wij niets hadden
tot stand gebracht. Wy gingen niet naar
Rome om zaken te doen, maar om beter
kennis te maken met de Italiaansche
staatslieden, met hen de internationale po
litiek te bespreken, er zeker van te zyn,
dat zy ons begrepen.
Dat alles hebben wy bereikt, hoewel er
volkomen openlijk is gesproken. Ik kan
zeggen, dat wy als betere vrienden zyn ge
scheiden, dan wy by aankomst waren.
(Applaus).
Er is nog meer gebleken. Van het oogen-
blik af, waarop wy het Italiaansche gebied
hadden betreden, zyn wy het middelpunt
geweest van de meest opmerkelyke spon
tane en algemeene verwelkoming, die ik
ooit heb meegemaakt. (Applaus).
Om twee redenen acht ik die demonstra-
ties van beteekenis:
lo. Zy bewezen de vriendschappelyke ge
voelens van het Italiaansche voor het Brit-
sche volk.
2o. Zy bewezen zoo duideiyk mogelyk
den intensen vurigen wensch naar vrede
van het Italiaansche volk, een wensch. die
op gelijke wyze in Engeland wordt ge
koesterd.
Dat geldt niet alleen voor Italië en En
geland, maar ook voor Frankryk en
Dultschland.
Laat ons de vriendschap tusschen de vol
keren "bevorderen. Dat kan gedaan worden
door particulieren, door handelsmenschen
en door de meer officieele vertegenwoor
digers.
Laat ons den anderen duidelijk ma
ken, dat wij hen niet beschouwen als
mogelyke vijanden, maar veeleer als
menschelyke wezens, zooals wyzelf, met
wie wij steeds bereid zyn op voet van
gelykheld te spreken, wier standpunt
wU willen aanbooren en wier redelijke
aspiraties wy zooveel mogelyk willen
bevredigen, als die aspiraties niet in
strijd zyn met de algemeene rechten
van anderen op vryheid en gerechtig
heid.
Slechts op deze wyze zullen wy de eeuwi
ge verdenkingen, die de internationale at
mosfeer vergiftigen, verwyderen en weer
in het bezit komen van onze geestelijk,
zekerheid en van het vertrouwen, dat noo.
dig is voor het slagen van elke onderne
ming.
Wij kunnen niet vergeten, dat, terwijl
er twee noodig zyn om vrede te slui
ten, één den oorlog kan ontketenen
Zoolang er dus geen duidelijk weder-
zydsch begrip is, waarin alle politieke
spanning verdwynt, moeten wy ons
voorbereiden op de verdediging tegen
een aanval op ons land, ons volk o!
onze beginselen van vryheid, waaraan
ons bestaan als democratie gebonden
is en die voor ons de hoogste attribu
ten van het menschelyk leven en den
inenschelyken geest in zich sluiten.
Het is daarom, niet uit een oogpunt van
aanval, maar van verdediging, dat wij de
herbewapening met onverzwakte energie
voorzetten, met de volledige instemming
van het land. Het heeft ons veel tijd ge-
kost, doch thans worden dagelyks op elk
gebied vorderingen gemaakt in versneid
tempo".
Chamberlain gaf daarna een opsomming
van den vooruitgang, die in het afgeloopen
jaar in alle takken van dienst gemaakt li.
Op 31 Maart zal de vloot ln één jaar tyds
zyn uitgebreid met zestig nieuwe oorlogs
schepen, die te zamen 130.000 ton meten.
In de volgende twaalf maanden zal dé
groei nog grooter zyn: dan zullen 75 sche
pen met een tonnage van 150.000 gebouwd
worden.
Ook de luchtmacht breidt zich voortdu
rend uit, in hetzelfde opmerkelijke tempi
In de laatste maanden is het tempo der
vliegtuigproductie verdubbeld en de recru-
teering maakt goede vorderingen. De leem
ten in de luchtbescherming, die in Sep
tember aan het licht gekomen zyn, zijn
voor een groot deel opgeheven. Niet alleen
is de hoeveelheid afweergeschut uitgebreid
doch ook de organisatie is verbeterd,
Ten aanzien van den vrijwilligen natlo-
nalen dienst zei Chamberlain nog: „Wij
streven niet naar een uitgebreid corps voor
de burgerverdediging, dat georganiseerd
zou moeten zyn als een beroepsleger ln
oorlogstyd en de burgers zou ontheffen ran
de verantwoordelykheid voor hun eigen
verdediging. Het is onze taak menschen te
vinden voor zekere posten en niet posten
voor allen te vinden."
zyn rede besluitende, zetde de eerste ml
nister. het te betreuren, dat zooveel tijd en
een zoo groot gedeelte van het nationale
inkomen aan oorlogsvoorbereidingen moe
ten worden besteed.
„Ik geloof", zoo zeide hij, „dat hel
thans tijd is, dat anderen een bijdrage
leveren. De lucht is vol van geruchten
en verdenkingen, die men niet langer
mag laten bestaan. Want de vrede kin
alleen in gevaar worden gebracht door
een uitdaging, waarop de president der
Vcreenigde Staten in zijn Nieuwjaars
boodschap wees: n.I. den eisch, om door
geweld te overheerschen. Dat zou eeo
eisch zijn, waartegen de democratische
staten zich, zooals president Roosevelt
en ik reeds eerder hebben gezegd, on
vermijdelyk zouden moeten verzetten.
Ik kan niet gelooven, dat men voome
mens heeft tot die uitdaging, want de ge
volgen van een oorlog zyn zoo ernstig, dat
geen regeering lichtvaardig den strijd zo'J
ontketenen. Bovendien blyf ik er van over
tuigd, dat er geen geschillen, hoe em
stig ook, zyn, die niet zonder oorlog zoude:
kunnen worden geregeld door overleg en
onderhandelingen, zooals ook is neergelegd
ln de verklaring van Muenchen."
In de week van 23 t/m 28 Januari we:
den ln Nederland. 44 faillissementen uit
gesproken.
gevr. voor Dieselmotorenrep.
v. Ravesteijn - Leidschendam.
7589
/"a E* T T", Ambten. Ryk, enz.
VJ L L L/ Ook zonder borg.
part. m. borg zonder nevenver-
pl. N.V. Voorschotbank, le v. d.
Boschstr. 13, Den Haag. Of
's av. v. 68 u. lnl. v. Heecke-
renstraat 4, Wassenaar, Telef.
717309. Pz. tosl. 609
Een bekwame en aankomende
gevraagd door de Scheepsbouw-
werf „DE INDUSTRIE", te
Alphen aan den Ryn. 7600
Dame h. b. b. h. h., vraagt
tegen 15 Febr. eern gemeub.
met volledig pension, prys 50
tot 60 guldein p. maand. Kamer
liefst straatzyde Breestraat of
omtrek Breestraat. Brieven m.
prijsopg. Bur. v. d. BI. no. 7592.
Te koop voor afbraak een kas
in de Hortus te Leiden.
Inschrijvingsbiljetten vóór of
op Donderdag 2 Februari 1939
nm. 2>/« uur ten kantore der
Registratie en Domeinen te
Leiden, Rapenburg 19, alwaar
deze dien dag om 3 uur in
tegenwoordigheid van belang
hebbenden worden geopend.
Voorwaarden ten kantore
verkrygbaar. 7598
Laat U dan installeeren door magazijn „Houtrust".
Thans bieden wy U aan. waardoor U veel geld bespaart:
Wit geëm. goedgekeurde gasfornuizen, merk „Oranier", met
5 jaar gar„ geheel uitneemb., met bak- en broodoven, van
f. 77.50 nu f. 43.van f. 81.50 nu f. 45.van f. 87.75 nu f. 47.50
Haarden en haardkachels met dubb. circ., capac. 175
200 M3„ slechts f. 55.compleet geplaatst, met 3 jaar gar.
STOFZUIGERS met dubbele zuigkracht in verchr. uitvoering,
met alle hulpstukken, van f. 70.nu f. 38.50. Wordt één week
op proef gegeven VASTE VVASCHTAFELS, geh. compl.,
vanaf f. 17.50. - BADGEISERS, nieuwste modellen, met 5 jaar
garantie, nu f. 69.50. - MAGAZIJN „HOUTRUST" levert het
beste en is en blyft het goedkoopst7628
A. SCHUTTENHELM - Thomsonlaan 112, Den Haag, Tel. 390296
boven 18 jaar gevr., bekend
met tricotages, kousen en
sokken, voor directe indienst
treding. Aanmelden: 7618
HET LINGERIEHUIS
PRINSESSEKADE 3.
By Levensverz. Mlaatschappy
bestaat de gelegenheid als
VERTEGENWOORDIGER
te worden aangesteld. Alleen
zydie over relaties beschikken
en er van overtuigd zyn met
succes te kunnen werken, ge
lieven te schrijven Bur. van dit
Blad onder no. 7594.
ten bate v.h. Centr. Genootschap (kinderherstellings- en vacan-
tiekolonies) DINSD. 31 JAN., WOENSD. 1, DONDERD. 2 FEBR.,
2'/t5 en 8—10 uur - KLEINE ZAAL STADSGEHOORZAAL.
Entrée f. 0.10 - Elke 50ste bezoeker krijgt een prijs. 7520
VEEL ATTRACTIES WOENSDAGMIDDAG POPPENKAST.
vanaf f.5.p. maand, betere genre. Vraagt Inzage stalen-
collectie; coupeurs loezoeken U door het geheele land.
Brieven Bur. van dit Blad onder no. 6933.
en maak ook gebruik van onze DINSDAG-AANBIEDING
SOEPKIPPEN, extra kwaliteit, Dinsdagprijs f. 0.60, f. 0.65 en
f. 0.70 per stuk. - POULARD, extra kwaliteit, Dinsdagprijs
f. 0.40 per pond. 2980a
FARM'S POELIERDERIJ - HOOIGRACHT 33 - TELEF. 3899.
geven volstrekte zekerheid
Eiken Woensdag en Zaterdag van 2 tot 8 uur kunt U uitzoeken
in ons „GESCHENKENHUIS" VROUWENKERKKOORSTRAAT
1e huis vanaf de Haarlemmerstraat
in de omgeving van Leiden,
kleine alleenstaande WONING
met tuin. Brieven Bur. van dit
Blad onder no. 2982a.
Ervaren automobielmontcur
gevraagd met prima referen
ties. Brieven met opgave van
verlangd loon onder no. 7617
Bur. van dit Blad.
Gevraagd voor direct 2988»
voor magazijn- en kantoor-
werkzaamheden. Leeftyd ca-
15 jaar. Schriftel. soil, te rich
ten aan P. F. BOURGEOIS.
Langstraat 43—45, Wassenaar,
Electr.- en Loodgdetersbedrijt
Wat is het primaire
verkoopshulpmiddel?
Primair isDagblad
reclame. - Iedereen
leest een krant en be
wezen is, dat vrijwel
Iedereen de krant
juist ook leest om de
advertenties wat
voor geen enkel ander
reclamemiddel geldtl
Vandaar dat dagblad
reclame de kem moet
blijven van iedere
reclame-campagne.
Vraag inlichtingen, voor
beelden, etc. van dagblad
reclame bij het „Cebuco
Dam 2a, Amsterdam-
4—2
