NA DEN VERJAARDAG
VANGE
SALTS
79ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 28 Januari 1939
Derde Blad No. 24185
BELASTING MOEILIJKHEDEN!
1BUITENL. WEEKOVERZICHT
Donkere wolken pakken
samen
„Verliezen mocht ik kroon en heerschappij,
'k Blijf koning in mijn leed.
Dit blijft mij bij".
GEMENGD NIEUWS
HOOGSTRATEN's Bceifhoudbureau
U LIJDT AAN RHEUMATISCHE PIJNEN
OMDAT UW ORGANISME TE
VEEL ZUUR BEVAT
BIHTENLANDSCH GEMENGD.
De aardschokken in Chili
Conducteur door trein
gedood
Het ls precies alsof de wereld langzaam maar
onvermijdelijk weer naar een crisis glijdt
als ln September van het vorige jaar. Ge
lukkig is het nog niet zoover gekomen, zoo
dat een wending ten goede tot de mogelijk
heden blijft behooren feitelijk zou men
moeten zeggen, als men het gezonde ver
stand laat werken, moet behooren doch
trots alle pogingen optimist te blijven, moet
men toch erkennen, dat donkere wolken
zich weel' samenpakken boven het oude
Europa En het lijkt er soms op, alsof men
moedwillig niets nalaat om de atmosfeer
te vertroebelen.
Barcelona is dan gevallen en Franco zal
zonder twijfel spoedig heer en meester zijn
in geheel Catalonle De republikeinen heb
ben hun tegenstanders te licht aangeslagen
en hebben dientengevolge niet op tijd vol
doende maatregelen getroffen voor den
afweer. Was het geen paskwil om alle lich
tingen onder de wapenen te roepen, toen
hun zaak al meer dan half verloren was?
Of moet men de oorzaak daarvan zoeken
in het feit, dat men de bevolking niet ver
trouwde, gelijk wordt gewield? Doch hoe
het zij, Catalonië is verloren en, naar het
zich laat aanzien, de zaak der republikei
nen, want het overgebleven deel, kort ge
zegd, Madrid en Valencia, zal zich waar
schijnlijk ook niet lang meer kunnen hand
haven, al zou het slechts zijn tengevolge
van uithongering en gebrek aan munitie
als anderszins. Franco's volkomen overwin-
ning lijkt thans verzekerd binnen korteren
of iets tongeren tijd, al naar het mee of
tegen loopt. Franco's overwinning Ita-
lië's overwinning aarzelt men niet in het
land van den Duce openlijk uit te spreken,
ook al erkent men daarmede impleciet het
echec van de niet-inmenging, die immers
van den beginne af aan een schijn-vertoo-
nlng is geweest en dit tot het laatste is ge
bleven. En daarmede zijn we als van zelf
aangeland in de gevaarlijke zone, die thans
I zich opent.
Zooals men weet, heeft Italië Engeland
beloofd, zoodra Franco de overwinning zou
hebben bevochten, al zijn troepen terug te
nemen en Spanje over te laten aan de
Spanjaarden; het schiereiland zelf en al
zijn eilanden en Afrikaansch bezit. Bij het
bezoek van Chamberlain en Hallfax aan
Rome in de eerste helft van deze maand
is deze belofte nog eens plechtig herhaald.
Dientengevolge komt momenteel 't oogen-
blik in zicht, dat deze belofte zal moeten
ivorden ingelost. Hetzij dan direct, hetzij
over eenigen tijd, wanneer Franco's eind
overwinning nog verder zal zijn verankerd;
ook al wordt de comedie der niet-inmen-
i ging dan nog eenigen tijd verder gespeeld.
En nu treedt de argwaan naar voren!
I Zal Italië zijn belofte wel zonder meer na
komen? Is werkelijk aan te nemen, dat
Italië al zijn offers aan menschen en ma
teriaal zal hebben gebracht voor de mooie
oogen van Franco, om het zoo eens uit te
drukken? Eerlijk gezegd, klinkt het wat
fantastisch. Het bolsjewisme is vernietigd,
doch nog altijd is men niet verzekerd van
oen Spanje, geschoeid op den leest der
totaliteit der as Rome-Berlijn. bereid om
zich te laten opnemen in het anti-komin-
tsrn-pact en zijn bevelen te ontvangen uit
Rome of Berlijn! Vooral niet, waar Franco
oi wie anders de leiding van het nieuwe
Spanje op zich neemt, beslist een beroep
zal moeten doen op de geld-markt, in welk
opzicht de as niet thuis moet geven, omdat
het zelf den nervus rerum van alle landen
het minst bezit.
Ziedaar een bron van groote ongerust
heid. speciaal voor Frankryk, gelet op de
specifieke eischen van Italië tegenover Ma
rianne, al zijn deze nog altijd niet officieel
bekend gemaakt. Doch ook ln Engeland is
men verre van gerust en erkent men vol
mondig, dat ook het Engelsche belang de
handhaving van den status quo in de Mid-
dellandsche Zee beslist eischt In dit op
zicht staan Engeland en Frankrijk niet
alleen als leden van de contra-as, maar
ook als gelijke belanghebbenden naast el
kaar. Zoo men dat in. Rome en Berlijn
geheel zuiver zou inzien, zou al veel zijn
gewonnen, want dat zou ongetwijfeld tot
ernstig nadenken stemmen in het optre
den naar buiten, dat toch eens komen moet.
Doet men dat echter wel in de hoofd
steden der totalitaire landen? Ziedaar een
vraag, waarop het antwoord schuldig moet
worden gebleven. De Duce zelf heeft maar
al te zeer in zijn korte rede na den val
van Barcelona in onduidelijkheden gespro
ken en zoodoende alle aanleiding gegeven
tot nieuwe demonstraties tegen Frankrijk,
waarbij de oude eischen werden herhaald
en de geest nog duidelijker sprak door den
roep van „Parijs"! Men kan den indruk
moeilijk van zich zetten, dat op die manier
een duidelijk afgebakende propaganda
wordt ingezet van hoogerhand, waardoor
straks kan worden gezegd: het volk eischt
het!
Frankrijk is het antwoord niet schuldig
gebleven doch dit is waardig en correct!
Meer nog dan Bonnet heeft Daladier een
stroom van nationale eenheid weten te ont
ketenen in het Fransche parlement, toen
hij verzekerde en plechtig beloofde, dat
Frankrijk, dat met Italië als vriend wil
leven en het waardeert van den vorigen
oorlog, geen enkel deel van het rijk noch
oen enkel vaststaand recht zal offeren.. In
dit opzicht is ieder misverstand uitgeslo
ten! Met ongekende meerderheid kreeg het
kabinet Daladier dan ook een motie van
vertrouwen. Slechts de socialisten en com
munisten stemden tegen wegens de niet-
opheffing van het embargo op wapens
voor het reoubllkeinsche Spanje.
S eeds feller komen Italië en Frankrijk
tegenover elkaar te staan, waarbij de
schuld hoofdzakelijk aan Rome ligt. dat
met met zijn verlangens voor den dag komt
doch deze door vollcsdemonstratles doet
verkondigen op weinig innemende wijze,
welk-vaar blijf', zoodoende de regeering nog
Wij. maar men kent het bekende gezegde,
dat het makkelijker is geesten op te roe
kan ze te bezweren!
Wil Rome inderdaad door zijn troepen in
Spanje bovendien Frankrijk onder druk
reiten van af de Pyreneeën of door mid
del van de Balearen? Van Fransche niet
Mncieeie zijde wordt aangedrongen dan te
«htwoorden met bezetting van Minorca en
uaansch Marokko. Het is nog alles on-
mucieel, maar het teekent de gemoeds-
«emming en, helaas, niet van gunstige
zijde!
..WMdM kan het daarom een gunstig
'eet hebben, dat ook van Engelsche zijde
(Richard II Shakespeare)
thans krachtiger klanken afkomen, gelijk
in de rede van sir Samuel Hoare, dien men
als de spreektrompet van Chamberlain mag
beschouwen. Het Ls lang geleden, dat zulke
forsche taal uit Londen werd wereldkundig
gemaakt! Laat ons hopen, dat het zijn uit
werking niet zal missen.
Te verbazen is het zeker niet, dat de
zoozeer vertroebelde omstandigheden aan
leiding geven tot allerlei en dan meestal
weinig opbeurende geruchten. In hoeverre
er aanleiding bestaat om aandacht te be
teden aan geruchten over een vier-mo-
gendheden-conferentie? Men weet, dat
Mussolini deze altijd heeft voorgestaan, ter
wijl Frankrijk weigerde, voelende op zoo'n
wijze onder zwaren druk te zullen worden
geplaatst en bovendien zijn vrienden in
het Oosten, voor zoover nog aanwezig, van
zich te vervreemden. Ook deze lijken daar
om weinig geloofwaardig.
Doch hoe men dan uit de nesten moet
komen
Groote aandacht is voorts geschonken
aan het bezoek van von Rib'oentrop aan
Warschau. Men wil het voorstellen alsof
Dultschland voorloopig van verdere actie
naar het Oosten wil afzien, om Mussolini
steun to verlecnen in het Westen. Doch kan
men dit au sericux nemen? Is het niet
veeleer een afleidings-poging? Misschien
zal Hitler's rede van Maandag a.s. eenige
opheldering daarover brengen.
Tsjecho-Slowakije volgt het Duitschc
spoor, omdat het moet. Hongarije heeft
gekozen voor de as Berlijn-Rome, zij het in
principe meer voor Rome dan voor Berlijn,
Zuid-Slavië en Polen staan als twijfelnum
mers om van Roemenië maar te zwijgen
de kansen voor Duitschland staan juust m
het Oosten goed. En zal het die laten -
pen terwil'? van Italië?
Bedorven is de atmosfeer
AANSLAG OP DIRECTEUR VAN
MAATSCHAPPELIJK HULPBETOON.
Door werkloos? met ijzeren voorwerp
neergeslagen.
Gistermiddag om halfzes Ls de directeur
van Maatschappelijk Hulpbetoon te Wor-
merveer, de heer N. C. Zeoilevoet. toen hij
zich op de fiets van zijn kantoor naar
huis begaf, op den wandelweg door een
33-jarigen verklooze. zekeren K. uit Wor-
merveer die hem achterop fietste, met een
zwaar ijzeren voorwerp neergeslagen.
De heer Zeulevoet kreeg eenige vrij
ernstige verwondingen aan het hoofd en
bleef bewusteloos op straat liggen. Op
dezen drukken verkeersweg kwamen van
van alle kanten voorbijgangers toeloopen.
Een geneesheer, die spoedig aanwezig was.
bracht den heer Z., nadat deze bij kennis
was gekomen, met zijn auto naar het ge
meenteziekenhuis. vanwaar hij naar zijn
woning kon worden vervoerd. K.. die er
van door ging werd kort na het gebeurde
gegrepen en in arrest gesteld.
Het voorwerp, waarmede de aanslag is
gepleegd een groot breekijzer, is in een
voortuintje van een der woningen in de
omgeving gevonden. K., die pas veertien
dagen werkloos was, had een geschil met
het bestuur van de instelling voor Maat
schappelijk Hulpbetoon over het verstrek
ken van versterkende middelen voor ziin
vrouw, waartoe het bestuur, gezien den
korten tijd van werkloosheid van den be
trokkene. nog niet meende te moeten over
gaan. Om zich over deze weigering te
wreken schijnt K. zijn daad te hebben
begaan.
PLANTSOEN 29 - LEIDEN - TELEF. 1754.
3022 (Ingez. Med.)
Het is wetenschappelijk bewezen, dat vol
maakte gezondheid slechts dan mogelijk is,
wanneer bloed en weefsels licht alkalisch
zijn. Wanneer U eenmaal begrepen hebt.
dat rheumatiek slechts ln een te zuur orga
nisme kan optreden, dan weet U tevens
wat U te doen staat. Verwijder de zuren
door deze te neutraliseeren en Uw rheuma-
tische pijnen zullen verdwijnen. Het beste
middel hiervoor is het krachtig zuur-ver-
drijvende en bloedzuiverende middel Vange
Salts, het nieuwe alkalische zout, dat zelfs
drie en een half maal zijn eigen gewicht
aan azijn kan neutraliseeren. Vange Salts
heeft bovendien een dubbele werking, want
het neemt niet alleen het teveel aan zuur
weg, het zal er tevens voor zorgen, door
krachtige aansporing van lever, nieren en
ingewanden, dat opgehoopte schadelijke
stoffen als urinezuur, die mede oorzaak
Uwer rheumatische pijnen zijn, radicaal uit
het liohaam worden verwijderd. Vandaar
dat rheumatische pijnen door dit nieuwe,
uiterst krachtige middel met „dubbele wer
king" binnen korten tijd voor altijd ver
dwenen zullen zijn, terwijl tevens Uw ge-
heele gezondheidstoestand bij regelmatig
gebruik van dit bloedzuiverende Vange Salts
enorm zal verbeteren. Begin nog heden Uw
kuur! De prijs kan nimmer een beletsel
zijn: f. 0.85, voldoende voor een flinke kuur.
Vange Salts is uitsluitend verkrijgbaar bij
alle apothekers en drogisten.
7523
angez, Med.)
DOOR GAS VERRAST.
Gisteren zijn te Meppei twee oudjes, F.
Danser en zijn vrouw, in hun woning aan
het Westeinde bewusteloos aangetroffen.
Beiden waren door lichtgas vergiftigd. Zij
zijn naar het Ned. Herv. Diaconessenhuis
te Meppei overgebracht.
Er werd bij onderzoek een lek ontdekt
ln de gasleiding onder den grond
LANDBOUWSCHUUR AFGEBRAND.
Te Nieuwerkerk is gisteravond, vermoe
delijk tengevolge van kortsluiting brand
uitgebroken in de groote landbouwschuur
van de hofstede „Nooit Gedacht" van den
landbouwer A. van Overen.
De schuur met inhoud, bestaande uit
een groote hoeveelheid hooi en stroo,
brandde tot den grond toe af.
Een vette os kwam in de vlammen om.
Het andere vee kon gered worden.
Het belendende woonhuis bleef be
houden.
Verzekering dekt de schade.
Gemeld wordt, dat de voornaamste ge
bouwen te Concepcion verwoest zijn. Vol
gens uit Cauquenes aangekomen vluchte
lingen zou ook ook deze stad geheel ver
woest zijn. Uit het geheele land komen be
richten binnen over bij de aardschokken
aangerichte schade. De reddingswerkzaam
heden zijn in vollen gang.
Met een vliegtuig der Pan-American-Air
ways wordt een hoeveelheid pokstof tegen
typhus naar het Amerikaansche Kruis in
Chili gezonden. Het betreft 262 pond, welke
door particulieren zijn beschikbaar gesteld.
Er is nJ. een begin van een epidemie be
merkt.
Te Chilian heerscht, naar gemeld wordt,
gebrek aan levensmiddelen en medicijnen.
De militaire bevelhebber heeft het vertrek
gelast van alle personen, wier aanwezig
heid voor het oogenblik niet strikt nood
zakelijk is.
De regeering houdt zich overigens bezig
met de evacuatie van door de aardschok
ken geteisterde steden.
Te Chilian is een nieuwe aardschok ge
voeld, doch zonder verdere gevolgen.
HIJ STRUIKELDE EN VIEL TUS5CHEN
DE WAGENS EN HET PERRON.
Bij het vertrek van den trein 534 die
om zes uur naar Amsterdam gaat, heeft
gisteravond op het Centraal Station te
Utrecht een droevie ongeluk plaats gehad,
dat den 44-jarigen conducteur Bosma uit
Den Haag het leven heeft gekost.
De conducteur wilde in den reeds rij
denden trein waarin hij dienst had, sprin
gen, waarbij hij struikelde en tusschen de
wagens en het perron terecht kwam. Hij
geraakte toen onder de wielen en was op
slag dood. Het moet de bedoeling van den
man geweest zijn om in den achtersten
mg ah? van het laatste rytu'g te springen.
Het ongeval geschiedde op het tweede per
ron en vanzelf "pre'" end wekte het groote
consternatie onder d? op het. perron zijnde
reiz*gers en het spoorwegpersoneel De
menschen. die in den trein zaten, hebben
niets van het ongeval bemerkt daar n et
gestopt werd. De conducteur werd door de
laatste wielen van den trein overreden.
Het slachtoffer laat een vrouw en drie
kinderen achter.
VULKAANUITBARSTING
IN DEN CONGO.
Groote vernielingen; branden en
springvloeden.
De vulkaan Nyamlagira in den Congo is
gaan werken met groote hevigheid. Dui
zenden hectaren boschgrond en plantages,
waarvan verscheidene aan Europeesche on
dernemingen toebehooren, zijn door den.
lavastroom en het vuur vernield.
De Katholieke kapel en school te Ma-
koetsa zijn in de asch gelegd. De lava
stroom stort zich uit in het Kivoemeer,
waardoor enorme rookwolken en ook
springvloeden worden veroorzaakt.
Op de oppervlakte van het water drijven
duizenden visschen, die door de hooge tem
peratuur gedood zijn. In de bossehen zijn
kudden olifanten door 'net vuur omringd.
Zij worden met vernietiging bedreigd.
Aan boord van Britsche vliegtuigen zijn
talrijke toeristen uit Londen en Zuid-Afrika
aangekomen om het grootsche schouwspel
van de uitbarsting gade te slaan.
SCHIP VERGAAN.
Vermoedelijk is de bemanning, 27 mail
sterk, verdronken.
Havas meldt uit Saint-Brieuc:
Hier is wrakhout van het Fransche vracht
schip Cabourg aangespoeld. Men had van
dit schip sedert bijna een week niets meer
gehoord. Het was on 29 Januari van Caen
naar Nantes vertrokken met een lading
steenkool. Intusschen heeft men nog geen
lijken gevonden. De bemanning bestond uit
27 koppen.