Barcelona door Franco's troepen bezet
Groote inbraak in Haagsche
juwelierszaak
900 Candidaat-hengelaars stonden in de rij!
DONDERDAG 26 JANUARI 1939
No. 24183
STADSNIEUWS
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
79sfe Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Na de bezetting der stad.
Radiorede van H.M. de Koningin
Hef beslag op de pers van hef
„Nationale Dagblad"
Dit nummer beslaat uif DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D ctsTïier regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque, en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.2.34
per week ttffT::.'. f. 0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten.'
(voor binnenland f. 0 83 per 3 mnd.fj
Steeds nauwer is de ring om Barcelona gesloten. De afdeelingen
van generaal Yague waren gisteren bijna alle op den linker
oever van de Lebrogat aangekomen en hadden stelling gekozen
voor Montjuich. Detachementen infanterie bestreken met hun
vuur de toegangswegen tot Barcelona en de forten van Mont
juich, terwijl het geschut de haven bombardeerde.
De Naverreesche strijdkrachten namen de dorpen Rubi en
Quirico de Tarresa en oefenden druk uit in de richting van
Badalona. De vereeniging van deze troepen met de Italiaansche
divisies en de afdeelingen van Maestrazgo voltrok zich heden
morgen.
In het Noorden stonden Franco's troepen hedenmorgen nog
geen 10 K.M. van de stad, in het centrum nauwelijks 4 en in het
Zuiden enkele honderden meters.
Franco paste de tactiek toe van Bilbao door een algemeene
omsingeling af te wachten, alvorens de stad te nemen, teneinde
straatgevechten te voorkomen.
En met succes! Want Barcelona zag in, dat verder verzet geen
zin meer zou hebben en tegen den middag zijn Franco's troepen
Barcelona binnengetrokken zonder op verderen tegenstand te
stuiten.
De laatste trein uit Barcelona, die het
traject tot de grens heeft kunnen afleggen,
ls gisteren te Portbou aangekomen met
mini twee honderd gevluchte vrouwen en
kinderen. De meeste vluchtelingen hadden
in twee dagen niets te eten gehad. Een
tweede trein heeft nog getracht uit Bar
celona te vertrekken, doch de spoorlijn
werd zóó zwaar gebombardeerd, dat hij
moest terugkeeren.
De nationalistische luchtmacht is weer
zeer actief geweest. De toestellen vlogen
over alle wegen en spoorlijnen, die van Bar
celona naar de grens leiden, waarbij zij de
verkeers-opstoppingen met bommen en
machinegeweervuur bestookten.
Juist voordat de correspondent van Reu
ter te Cerbère aankwam, vlogen vier Sa-
voia-vliegtuigen over een hoek Fransch
gebied. Er werden twee waarschuwings
schoten gelost door de Fransche luchtaf
weer kanonnen.
Te Figueras is een buitenlandsch dag
bladcorrespondent vastgehouden door de
Spaansche autoriteiten, aangezien hij in
discrete foto's zou hebben genomen. Te
Figueras, welke plaats reeds overvol men-
schen ls, is censuur op de buitenlandsche
pers ingesteld.
Een driemotorig vliegtuig van de lucht
macht van Franco is neergestort in het
rotsachtige gebied bij Arrens, op een vijf
tigtal kilometers van Tarbes, dus op
Fransch gebied.
Er werden vijf dooden uit het wrak te
voorschijn gehaald. Het vliegtuig, dat van
Duitsch fabrikaat was, was bewapend met
twee mitrailleurs.
Drie Spaansche treilers, met 51 man
schappen van het Spaansche tegeeiings-
leger en een vrouw aan boord, zijn gister
ochtend in de haven te Lanouvelle in het
Fransche departement Aude aangekomen.
De soldaten deelden mede, dat zij in het
door de regeerlngstroepen bezette deel van
Spanje een batterij luchtdoelgeschut had
den bediend, doch dat hun stelling niet
meer te houden was geweest. Zij deelden
verder mede, dat nog andere treilers met
manschappen van het regeeringsleger aan
boord op weg zijn naar Fransche havens.
Reeds een maand geleden zijn door de
regeeiing van Burgos gedetailleerde voor
zieningen getroffen voor de bezetting van
Barcelona Onder het gezag van den mi
nister van binnenlandsche zaken heeft ko
lonel Hungria. de chef van de inlichtingen
diensten. die belast was met het bestudee-
ren van de verschillende kanten van het
probleem, besloten, dat den dag na het
binnenrukken van de troepen de arbeiders
bevel zullen krijgen den post te bezetten,
dien zij voordien innamen. De machinerie
zal in de eerst» dagen langzaam weer op
gang worden gebracht. Daarna zal een
onderzoek worden ingesteld naar het op
treden van een ieder.
Wat de ravitailieering betreft, staan dui
zenden vrachtwagens ir.et levensmiddelen,
kleeding enz., op niet grooten afstand van
de stad. die nu snel zullen aanrukken. De,
volgende cijfers worden genoemd: 800.000
kilogram brood, evenveel meel, 200.000 blik
ken conserven, 200.000 rantsoenen vleesch
etc. voor de eerste hulp.
De politiedienst zal waargenomen wor
den door groepen guardia civil. Een zeer
strenge controle zal worden ingesteld, om
te beletten, dat een stroom van vluchte
lingen, die verdeeld zijn over de verschil
lende provincies van het nationale Spanje,
naar Barcelona zal komen.
Miguel Mateu Pla, die door Franco tot
burgemeester van Barcelona benoemd is,
heeft de beteekenis van zijn benoeming
uiteengezet.
Daar Catalonië. aldus Pla, door nauwe
banden met Frankrijk is verbonden, heeft
de generalissimus zijn keuze laten vallen,
op een vriend van Frankrijk die dit land
kent en die op de hoogte is van indus-
trieele vraagstukken Hij heeft wellicht ook
een niet-politieke figuur willen kiezen,
want hoewel ik lid ben geweest van de
monarchistische partij, heb ik nooit actief
aan den politieken strijd deelgenomen en
ben ik nooit afgevaardigde geweest.
Onder de stoottroepen" van Franco, die
heden Barcelona binnentrokken waren ook
vrouwen, dochters van eenige grandes, om
de gebrek lijdende bevolking van voedsel to
voorzien.
Deze vrouwen kennen de juiste adressen,
waar soepkeukens moeten worden inge
richt. Een voedselvoorraad staat te harer
beschikking.
H.M. d« Koningin zal mor
gen om kwart voor één voor
de radio spreken, met als
onderwerp: ,.Onze taak in
deze dagen, in verband met
de moreele en geestelijke
herbewapening".
Uit Ierseke wordt in vel
band htermede gemeld dat
de burgemeester maatrege
len treft opdat ieder in die
gemeente door middel van
luidsprekers in de gelegen
heid wordt gesteld naar
Hare Majesteit te luis
teren.
Alle mogelijke maatregelen zijn tot in
bijzonderheden reeds maanden geleden uit
gewerkt en een volledige organisatie is ge
leed om de zaken over te nemen.
De geneeskundige dienst heeft eveneens
zijn z.g. stoottroepen. Militairen en politie
zullen de orde handhaven en plundering
voorkomen.
Zoo vond de heer Merkle vanmorgen zijn kantoor terug.
Tusschen middernacht en 8 uur hedenochtend is te Den Haag ingebroken in „Het
gouden Molentje", een winkei voor den inkoop van goud, zilver en juweelen, waarvan
de heer G. Merkle eigenaar is en die gevestigd is op Het Spui 167a. Naar voor-
loopige, ruwe schatting bestaat de buit uit gouden voorwerpen ter waarde van f 50.000.
(Voor nadere bijzonderheden zie men onder Laatste Berichten.)
Foto van Vliet.
Er bleek een schier verbijsterende animo
te bestaan voor den vischwedstrijid, dien de
Eeuwfeestcommissie vart het Leidsche Stu-
flen„encorps ter gelegenheid van het 100-
bestaan van dat corps voor de werk-
°°zeii heeft uitgeschreven,
d^terrniddag had in de sociëteit Mi
nerva" de inschrijving plaats en al heel
vormde zich een queue van wach-
n' die de geheele Vrouwensteeg en
n groot gedeelte van heit trottoir op de
Aalmarkt in beslag nam.
De politie moest eraan te pas komen om
verkeersopstoppingen te voorkomen. Naar
schatting bedraagt het aantal gegadigden
ruim 900. terwijl het Rijn- en Schiekanaal,
waar deze monsterkamp zal worden ge
streden, plaats biedt aan slechts" 300
hengelconcurrenten, die allen den leeftijd
van 35 jaar moesten hebben bereikt.
De 300 uitverkorenen werden onthaald
op bier en sigaren, hetgeen voor hen, die
nóch voor deelneming aan den wedstijd.
nóch voor deze tractatie in aanmerkng
kwamen, de teleurstelling dubbel zwaar
maakte.
De inschrijving geschiedde volgens den
onpartijdigen stelregel: Wie het eerst komt,
wie het eerst maalt!
De Eeuwfeestcomm'ssie heeft ampel over
wogen op welke wijze uitbreiding ware te
geven aan het aantal deelnemers, doch zij
zag toch geen kans om ze alle 900 tot dezen
massakamp toe te laten!
ONVERWIJLDE OPHEFFING
VERZOCHT.
Mr. A. J. van Vessem heeft hedenochtend
namens de N V. Boekdrukkerij voorheen L.
van Nifterik Hzn. alhier (waar het „Natio
nale Dagblad" werd gedrukt) bij de Haag
sche Rechtbank een bezwaarschrift inge
diend tegen de inbeslagneming van de ro
tatiepers. welke op 13 Januari j.l. op last
van de Justitie is geschied naar aanleiding
van eenige door mr. M. M. Rost van Ton
ningen in het „Nationale Dagblad" geschre
ven artikelen, waarvan de vorm of strek
king beleedigend werd geacht voor den
minister van Justitie, mr. Goseling, voor
den procureur-generaal bij het Gerechtshof
te 's-Hertogenbosch, mr. E. L. M. H. baron
Speyart van Woerden en vcor den Cen-
tralen Raad van Beroep.
Onverwijlde opheffing van het beslag
wordt in het bezwaarschrift verzocht.
Ter motiveering van dit verzoek, heeft
mr. van Vessem aan de Haagsche Recht
bank o.a. geschreven:
dat deze inbeslagneming is in strijd met
de wet; dat toch art. 54 van het Wetboek
van Strafrecht bepaalt, dat bij misdrijven
door middel van de drukpers gepleegd, de
drukker als zoodanig niet vervolgd wordt,
indien zoowel de drukker als de persoon.
BINNENLAND.
In de Staatsloterij is de honderduizend ge
vallen op nummer 19239 (2e Blad).
Opgericht is een nationale stichting ter
bevordering der volkskraeht. (3e Blad).
Om het wereldkampioenschap zwaargewicht
boksen; Louis won in de eerste ronde
van Henry Lewis. (Sport, 3e Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Kalme handel - Prijshoudende markt
Geringe koersverschillen - Amerika
weinig veranderd - Beleggingsmarkt
loom.
BUITENLAND.
Allerlei geruchten in verband met Franco's
overwinning. (Buitenland, le Blad).
Von Ribbentrop te Warschau. (Buitenland,
le Blad).
Voortzetting der onderhandelingen met
Rublee over het Joodsche vraagstuk
(Buitenland, le Blad).
Tsjang-kai-sjek oordeelt China's positie
gunstig. (Buitenland, le Blad).
Sir Stafford Scripps uit Labour gestooten
(Buitenland, le Blad).
Regeeringswisseling in Turkije. (Buitenland,
le Blad).
ZIE "VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Voor het geheele land: Betrok
ken tot zwaar bewolkt, met plaat
selijk nog eenigen regen of natte
sneeuw, vooral in het Noorden van
het land. Lichte dooi tot tempe
ratuur om het vriespunt. Meest
matige oostelijke tot zuidelijke
wind.
Hedenmorgen is geseind aan
alle posten:
„STORMSEIN NEERHALEN".
op wiens last het stuk is gedrukt, bekend
zijn;
dat de inbeslagneming van de aan den
drukker toebehoorende drukpers, waardoor
niet de schrijver, maar de drukker getrof
fen wordt, derhalve met bedoeld wetsarti
kel in strijd is;
dat voorts requestrant» tegen de inbe
slagneming van hare pers bezwaar moet
maken, omdat ingevolge art. 94 van het
Wetboek van Strafvordering slechts vat
baar zijn voor inbeslagneming voorwerpen,
die kunnen dienen om de waarheid aan de i
dag te brengen, of welker verbeurdverkla
ring, vernietiging of onbruikbaarmakir.g
kan worden bevolen;
dat de inbeslaggenomen drukpers om
trent het aan mr. Rost van Tonningen te
laste gelegde uiteraard de waarheid niet
aan den dag kan brengen.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaats-examen
geneeskunde de dames Th. Verschuur
(Oegstgeesti, B. Kuipers (Schiedam). C.
Th. Middendorp (Rotterdam), E. van Wijk
(Den Haag), I. M. Versluys (Den Haag), M.
F. Schouten (Den Haag), en de heeren C.
Ruys (Wassenaar), N. Rodenburg (Delft),
G. W. J. Fleerkamp (Leiden), C. A. Winkel
iDen Haag), W. F. Stenfert Kroese (Rot
terdam) W. J. R. Zieck (Den Haag), H.
Nieuwpoort (Rotterdam)voor het docto
raal examen rechten de heer A. S Fransen
van de Putte (Oegstgeest)voor het doc
toraal examen rechten de heer J. P. S. Lu-
cardie (Rotterdam).