BINNENLAND
Nieuws
,De leugen van Nina Petrovna"
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 20 Januari 1939
Vierde Blad
No. 24178
79sfe Jaargang
Aantal
sterk
motorrijwielen
toegenomen
Philips richt depot op te
Bloemendaal
Critiek op den
ambtenarenstand
koop SUNLIGHT ZEEP
LAND- EN TUINBOUW
Luchtaanvallen!
FINANCIEN
ER IS TEVENS VOORKEUR VOOR
LICHTE AUTO'S.
Dezer dagen versohijnt de statistiek der
motorrijtuigen, bewerkt door het centraal
bureau voor de statistiek, welk den om
vang en de samenstelling van het Neder-
iandsche motorrijtuigenpark op 1 Augustus
1938 weergeeft.
In het tijdvak 1 Augustus 1937 tot 1
Augustus 1938 is het aantal motorrijtuigen
jn alle categorieën toegenomen. De sterkste
toeneming vertoonen wel de motorrijwie
len, die van 48.974 op 1 Augustus 1937 tot
55.140 op 1 Augustus 1938 toenamen, welke
toeneming voornamelijk voor rekening van
de lichte motorrijwielen komt.
Het aantal motordriewielers steeg in ge
noemd tijdvak van 5110 tot 5161, het aan
tal autobussen van 4841 tot 4088. en het
aantal vrachtauto's van 49.156 tot 50.998.
Zijn in de groep der personenauto's vooral
de lichte automobielen toegenomen, bij de
autobussen en de vrachtwagens zijn het
juist de zwaardere gewidhtsklassen, die
verhoudingsgewijs de sterkste vermeerde-
ruig vertoonen.
Ook het aantal aanhangwagens is in
meergenoemd tijdvak belangrijk vermeer
derd. terwijl bovendien blijkt, dat verhou
dingsgewijs de vracht-auto-met-aenhang-
wagen een steeds belangrijker plaats in het
Nederlandsche wagenpark gaat innemen:
op 1 Augustus 1938 was 14.24 procent van
de het rijk aanwezige vrachtauto's van een
aanhangwagen voorzien, tegen 10.85 pro
cent op 1 Augustus 1937.
Overplaatsing van personeel reeds
aangevraagd.
FABRICAGE VAN ONDERDEELEN'
NAAR HET BUITENLAND.
Gistermiddag heeft, volgens de „Msb.",
een vijftigtal employé's van Philips te
Eindhoven, werkzaam op de Nederland
sche verkoopafdeeling, geheel onver
wacht aanzegging gekregen, dat zij met
ingang reeds van Dinsdag a.s. worden
overgeplaatst naar Bloemendaal, waar
de N.V. een depot gaat oprichten.
Dit feit, dat ons door de N.V. werd be
vestigd, wordt, evenals de zetelverplaatsing
der N.V. naar Den Haag, in Eindhoven niet
gaarne gezien, temeer wijl de N.V. nog pas
Woensdag op een vraag van de pers liet
weten, dat ondanks bedoelde zetelverplaat
sing, de kantoren en fabrieken te Eindho
ven gevestigd zouden blijven.
Men vraagt zich in Eindhoven af, hoe
ver de door de N.V. noodlg geoordeelde
maatregelen zullen gaan.
De „Arbeiderspers" vermeldt ongeveer
hetzelfde als de „Msb." en voegt er aan
toe dat voor een groot deel zullen woiden
overgeplaatst de administratie der expe
ditie, de mechanische boekhouding en de
verkoopafdeelingen.
Voorts zal de half-fabricage de fabri
cage van onderdeelen die oorspronkelijk
in Eindhoven geschiedde, voor een groot
deel stopgelegd en in andere landen ter
hand genomen worden.
Ruim een week geleden is in Aken
(Duitschland) een fabriek door Philips ge
opend voor het fabrieeeren van de spiraal
draden, daar de Duitsche regeering niet
voldoende deviezen beschikbaar stelt voor
den invoer daarvan. Dit bedrijf zal 20 pCt.
van de productie uit Eindhoven overne
men. Verder bestaan er voornemens om te
Blackburry in Engeland de fabricage ter
hand te gaan nemen van gloeilampen en
onderdeelen, zooals spiralen en electroden.
De stichting van dit bedrijf zal de N V.
f. 800.000 tot f. 1.000.000.— kosten.
Ook bestaan reeds plannen tot den bouw
van eenzelfde fabriek in Australië, terwijl
de reeds over de geheele wereld bestaande
bedrijven van het concern uitgebreid zul
len worden voor de fabricage van onder
deelen.
Vele af deelingen te Eindhoven werken
nog slechts 32 of 40 uren, terwijl alle Oos-
tenrijkschc glasblazers, van welke er ver
scheidene reeds 20 jaar in Nederland wo
nen, tegen 4 Februari zijn ontslagen en op
kosten van de N.V. naar een plaats ln
Duitschland. of het Oostenrijk van voor
heen, gebracht zullen worden, waar zij zich
zullen moeten vestigen.
DOOR DEN VOORZITTER VAN DEN
NIJVERHEIDSRAAD.
De Nijverheidsraad kwam heden te Den
Haag in vergadering bijeen. Op deze bij
eenkomst heeft de voorzitter, de heer C. J.
P. Zaalberg, een rede uitgesproken.
Hoe onmisbaar voor ons land een krach
tige boerenstand ook is, aldus spreker, de
nijverheid moet in veel sterker en voort
durend toenemende mate de bestaansmo
gelijkheid verschaffen aan de bevolking van
Nederland, ook aan de bevolking van het
platteland. Daartoe is noodzakelijk, dat die
nijverheid kan concurreeren met die van
andere landen. De mogelijkheid daartoe
wordt ernstig bedreigd, wanneer het kos-
tenpeil in Nederland door den landbouw
steun wordt verhoogd in een mate, als wij
thans kennen en die door het plan-West-
hoff nog verhoogd worden zal. De heer
Zaalberg gaf uiting aan zijn zorg over een
verschijnsel, dat verband houdt met den
invloed van de overheid in particuliere
bedrijven. De ondernemers gaan er meer
en meer belang in zien hun werkzaam
heid te concentreeren op het bewerken en
vleien van invloedrijke ambtelijke en re-
geeringsinstanties. Deze wijze, waarop zij
thans hun bedrijf meenen vooruit te kun
nen brengen, leidt in vergelijking met tij
den van grooter bedrijfsvrljheid tot gees
telijke en moreele verslapping en dit juist
in een tijd. waarin geestelijke en moreele
bewapening ook in het bedrijfsleven zoo
dringend noodig is.
Het volk. dat zich eenmaal zoo frank en
vrij durfde noemen, dreigt te degeneree-
ren in twee groepen: eenerzijds een
groeiend leger ambtenaren, die meer ver
leid worden tot machtswellust en bemoei
zucht dan geleid door den wensch tot die
nen van de gemeenschap: anderzijds on
dernemers en arbeiders, die ertoe gedre
ven worden te zoeken naar den weg om
met zoo min mogelijk nuttige prestatie toch
het leven te houden.
Tot slot van zijn rede wijdde spreker een
woord aan het nog steeds aanhoudend
„schrik'lijk pleit" inzake de kalkzandsteen
fabriek Arnoud. De gevolgen zullen, wan
neer niet alsnog een behoorlijke oplossing
wordt gevonden, uitsluitend schadelijk zijn.
Het zoo hard noodige vertrouwen in de
overheid heeft al een schok gekregen en
dit vermeerdert de vele onzekerheden, die
ondernemende industrleelen weerhouden
van juist die daden, waar de industriali
satie van Nederland in de eerste plaats af
hangt.
DE HANDELSBETREKKINGEN MET
ZUID-AMERIKA.
Gisteren is te 's-Gravenhage ten over
staan van notaris mr. Grootenboer de acte
van oprichting verleden van de n.v. Maat
schappij voor handelsbetrekkingen Hol
landZuid-Amerika. kortweg genaamd
Hosudam, gevestigd te 's-Gravenhage en
Buenos Aires. De Koninklijke goedkeuring
op de statuten is in het vooruitzicht ge
steld. Uit vorige mededeelingen aangaande
dit initiatief zal men zich herinneren dat
het doel dezer vennootschap zal zijn het
bevorderen en steunen van den Neder-
landschen handel op Zuid-Amerika, in den
ruimsten zin des woords.
De directeur, de heer D. Knegt, zal zich
dezer dagen naar Buenos Aires inschepen
teneinde een begin te maken met de werk
zaamheden in het latijnsche werelddeel.
Voorloopig zal de activiteit zich bepalen tot
Argentinië en Uruguay, doch het ligt in de
bedoeling dat van lieverlede ook de overige
Zuid-Amerikaansche republieken zullen
worden bewerkt.
DE ALGEMEENE LANDSDRUKKERIJ
BESTAAT 125 JAAR.
De Algemeene Landsdrukkerij viert van
daag een bijzonder jubileum. Op 20 Januari
1814 werd het souvereine besluit afgekon
digd, waarbij besloten werd tot oprichting
van de Algemeene Landsdrukkerij, welke in
den loop van haar 125-jarig bestaan zulk
een voorname plaats is gaan innemen in
het officieele leven in den lande.
Wij mogen spreken van het oudste
staatsbedrijf in ons land, want daarmede
bedoelen wij niet zoozeer de Algemeene
Landsdrukkerij zooals zij bij de wet van 21
December 1914 met ingang van 1 Januari
1915 werd aangewezen als zelfstandii;
staatsbedrijf In den zin der bedrijvenwet
van 16 Februari 1912. doch dan denken wij
vooral aan de functie, welke zij als Staats
drukkerij nu reeds 125 jaar lang vervuld
heeft. Niettegenstaande de vele wijzigingen
van intem organisatorisohen. technischen.
comptabelen en juridischen aard. heeft zij
in den tijd van haar bestaan onverander
lijk voldaan aan het doel. waartoe zij in
het leven werd geroepen en werd bestemd.
KAPITEIN VAN WEERDEN POELMAN
AFGEKEURD.
Naar wij vernemen is de kapitein-vlieger
Van Weerden Poelman afgekeurd voor den
militairen vliegdienst, aangezien zijn oogen
niet meer aan de gestelde voorwaarden
voldoen
Hiermede is een roemrijke vliegersloop
baan helaas afgesloten. Wel blijft kapitein
Van Weerden Poelman voorloopig nog com
mandant der jachtvliegtuigafdeeling op
6chiphol, doch zelf zal hij niet meer aan
den knuppel van zijn vliegtuig zitten.
Kap. H. van Weerden Poelman maakte
indertijd deel uit als eerste-luitenant van
het beroemde escadrille van den toenma-
ligen eerste-luitenant-vlieger G. Versteegh
dat den bijnaam kreeg van „de vijf vin
gers aan een hand" en dat in 1923 te Go
thenburg groote siffgf«en boekt?. In 1924
vloog hij te zamen met Van der Hoop in
de HN.ACC naar Batavia. Bij de oprich
ting van de JAva op 1 Februari 1930 werd
hij benoemd tot haar commandant en als
zoodanig voerde hij dit keurcorps aan. toen
het in 1933 en bezoek bracht aan de Bel
gische militaire luchtvaart. „Tel
PROV. STATENVERKIEZINGEN.
In Noord-Holland op 19 April.
Ged. Staten van Noord-Holland hebben
de stemming voor de verkiezing van leden
der Prov. Staten vastgesteld op Woensdag
19 April.
7099
E^OOIWEEPVANONBEKEND^JERKOMST
(Ingez. Med.)
DE 70STE VERJAARDAG VAN
Dr. ZIMMERMAN.
Dr. A. R Zimmerman, oud-burgemeester
van Rotterdam en oud-volkenbondscom-
missaris voor Oostenrijk, heeft gisteren zijn
70sten verjaardag gevierd.
Aangezien hij zidh aan ieder feestelijk
betoon wilde onttrekken, bracht hij den
dag door op zijn landhuis te Velp (G
Daar zijn niettemin evenals in zijn wo
ning te 's Gravenhage in den loop van den
dag talrijke schriftelijke en telegrafische
gelukwenschen binnengekomen, om. van
de vereeniging van burgemeesters en
secretarissen in Zuid-Holland. Ook werd
een groot aantal bloemstukken voor den
70-jarige afgegeven.
In d«i namiddag zijn verschillende
vrienden en kennissen, die van zijn ver
blijf te Velp op de hoogte waren, dr. Zim
merman hun gelukwenschen komen aan
bieden.
HENGELO (O.) HEEFT 40.000 INWONERS.
Gisteren is ten gemeentehuize te Hengelo
(O.) aangifte gedaan van de geboorte van
Franciscus Antonius Leferink. Hiermede is
de veertigduizendste inwoner van Hengelo
geregistreerd.
De kleine is de zoon van een schilder in
de buurtschap Beckum. Hem zijn eenige
spaarbankboekjes en verdere geschenken
aangeboden.
ACTIE VOOR WETTELIJKE REGELING
VAN DE PRIJZEN VOOR SCHOEN
REPARATIES.
Men schrijft ons uit Amsterdam:
Gezien den noodtoestand in het schoen-
reparatiebedrijf, welke van dien aard is.
dat vrijwel de meerderheid der beoefenaars
gebukt gaat onder een ondragelijke schul
denlast en de bedrijfsuitkomsten zoodanig
zijn, dat binnen afzienbaren tijd alle
schoenreparateurs noodlijdend zullen zijn,
heeft de economische schoenmakersdistri
butie en productie organisatie het noodig
geoordeeld tegen een dergelijken onge-
wenschten gang van zaken krachtig te
gaan optreden.
De economische schoenmakers distribu
tie en productie organisatie is van mee
ning, dat een wettelijke regeling van mini
mumprijzen voor schoenreparaties drin
gend noodig is gelijk reeds voor vele an
dere bedrijven bestaat en heeft ter verkrij
ging hiervan een landelijke actie ingezet.
Teneinde den minister van economische
zaken van de urgentie eener wettelijke
prijsregeling voor genoemd bedrijf te over
tuigen, heeft de E.S.D.E.P.O. een petition
nement op touw gezet.
Aangezien de groote meerderheid van
schoenreparateurs buiben organisatorisch
verband staat, kunnen zij door deze petitie
uitdrukking geven aan hun verlangen tot
wettelijke "bescherming van de schoenre
paratie-prijzen.
Voorts is het de bedoeling van de E.S.D.
E.P.O. den minister van economische zaken
te verzoeken zich bereid te verklaren, de
door de meerderheid van schoenrepara
teurs overeengekomen minimum-prijzen
voor schoenreparatie, zijnde f. 1.50 voor
heeren en f. 1 voor dames zolen en hak
ken, algemeen verbindend te verklaren.
worden voorkomen en bestreden
door het probate en onschade
lijke middel
Brj o//« apoth. on drog. vonof f. 0 80 p. floe. (oxcl. O.B.J
IIET CONSERVEEREN VAN LITHAUSCHE
VARKENS.
Op de vragen van den heer Weitkamp
betreffende het conserveeren van Lithau-
sche varkens in met een Nederlandsch
merk voorziene bussen heeft de minister
van economische zaken als volgt geant
woord:
Door de N.V. Pasman's exportslachterijen
en fabrieken te Steenwijk worden in entre
pot Lithausche varkens verwerkt tot
vleeschwaren in blik, voorzien van het
fabrieksmerk „Pasman Steenwijk Holland",
alsmede de aanduiding „gefabriceerd in
Holland (prepared in Holland)".
De minister is niet bereid te bevorderen,
dat deze aanduiding van bedoelde vleesch
waren wordt onthouden, aangezien de aan
het product hier te lande toegevoegde
waarde relatief zeer hoog is en de grond
stof een ingrijpende verandering onder
gaat, zoodat de aanduiding „gefabriceerd
in Holland (prepared in Holland)" gemoti
veerd en in overeenstemming met de wer
kelijkheid is.
7096
(Ingez. Med.)
Beschermt U tegen de gevolgen van
Bedenkt
dat nalatigheid Uwerzijds in het
nemen van beschermingsmaat
regelen gevolgen met zich kan
brengen voor U en tallooze
anderen.
Nadere inlichtingen verstrekt de secretaris
van de erfd. Leiden der Ned. Ver. voor
Luchtbescherming, de heer D. C. Kok,
Rapenburg 9, Leiden.
EMISSIE B.4TAAFSCHE PETROLEUM-
MAATSCHAPPIJ.
Het bedrag, waarvoor werd ingeschreven op
de 34 procent obllgatieleening van de N.V. de
Bataafsche petroleummaatschappij. Is buiten
gewoon hoog. Hoewel de verdeeling nog gere
geld moet worden, kan thans reeds worden
vermeld, dat het toewijzingspercentage slechts
uiterst miniem kan zijn.
BOTERNOTEERING.
De commissienoteering voor Nederland
sche boter is gisteren vastgesteld op 84 ct.
per K.G.
VERSPREIDE BERICHTEN.
In den ouderdom van 68 jaren is te
Rotterdam overleden de heer J. A. Stok-
dijk, lid van de Rotterdamsche Kamer van
Koophandel, een bekend groenten-expor
teur. Hij was ridder in de orde van Oranje-
Nassau en eere-voorzitter van de Ned. Ver
eeniging van Aardappelen-, Groenten- en
Fruit-exporteurs.
De in handels- en industrieele krin
gen zeer bekende heer W. Jiskoot te Baarn
zal a.s. Zondag den 90-jarigen leeftijd be
reiken.
tt.erom staat een Fransche film In het centrum van veler belangstelling en wel
e leugen van Nina Petrovna". geregisseerd door Tourjansky. De hoofdrollen wor-
vei tolkt door Isa Miranda, die naar aanleiding van deze film wel eens met Greta
(bo \ergeleken is en Fernand Gravey. De verschillende dramatische momenten,
ie m deze film voorkoenen worden volledig uitgebuit, terwijl de begaafde Italiaan-
actrice Miranda een belangrijke aanwinst beteekent. Hierboven deze actrice
met Farnard Gravey in etn boeiende scène, die men hier deze week kan zien.
BIOSCOOP 2000 VOET ONDER DEN
GROND.
Een mijnbouwmaatschappij te Oberhau-
sen in Beieren beweert in het bezit te zijn
van de „diepste" bioscoopeaal ter wereld.
Een verlaten mijnschacht, tweeduizend voet
onder de oppervlakte van de aarde, is
verbouwd tot een bioscoop met zitplaatsen
voor honderd mijnwerkers. In de schafttij
den begeven de mijnwerkers zich naar deze
filmzaal, waar populaire films, nationaal-
socialistische propagandafilmpjes en opna
men over het mijnwezen vertoond worden.
Ook voor bezoekers is deze bioscoop toe
gankelijk.
.ALARM IN DE MIDDELLANDSCHE ZEE".
Ieder jaar wordt tegen het einde van het
jaar in Frankrijk de „Grand Prix du Ci
néma Francais" uitgereikt, een hooge on
derscheiding. die dit jaar de film „Alarm in
de Middellandsche Zee" ten deel is .gevallen.
Deze „Grand Prix" werd in het leven ge
roepen door de „Société d'Encouragement
a l'Art et a l'Industrie", een vereeniging, in
1889 gesticht met het doel de bevordering
der toegepaste kunsten.
Vijf jaar geleden werd besloten om
voortaan ook jaarlijks een prijs voor de
beste Fransche film ter beschikking te stel
len. Ieder jaar komt daartoe een jury van
filmexperts kunstenaars en journalisten
bijeen ln het Ministerie van Nationale Op
voeding en Schoone Kunsten hetgeen een
officieel karakter aan deze bekroning geeft.
In de jury van dit jaar, ditmaal uit 45
leden bestaande, hadden o.a. de vogende
filmkunstenaars zitting: Louis Lumière.
Germaine Dulac, Charles Delac. Jean Dax.
Marcel Vandal en Bruneau. directeur van
de Cinémathèque te Parijs.
In de vorige jaren werd de „Grand Prix
du Cinéma Frangais" toegekend aan de
films: .Maria Chapdelaine". een film Du-
vivier 19351.La Kermesse Héroique" van
Jacques F^eyder (1936) .L'Appel du Silence"
van Léon Poirier (1937) en Légion-s d'Hon-
neur" van Maurice Gleize (1938). een waar
dige reeks filmwerken, waaraan thans
..Alarm in de Middellandsche Zee" is toe
gevoegd.
„Alarm in de Middellandsche Zee", een
film met een internationale rolbezetting
(o.a. Pierre Fresnay, Frankrijk, Kim
Peacock. Engeland, Rolf Wanka, Duitsch
land). onder regie van Leo Joannon. ver
kreeg de medewerking van de maritieme
strijdkrachten van drie naties. De film ziet
de marine in een nieuw licht. n.l. in dienst
der menschheid en van de internationale
solidariteit. Dit actueele gegeven is ver
werkt tot een avontuurlijke marinefilm van
groote spanning, die geleidelijk stijgt tot
een ontroerende slot-apotheose van onder
ling begrip en wederzij dsche achting tus-
schen de naties.
HEINZ RÜHMANN ALS REGISSEUR.
Dezer dagen is de Terrafilm .Lauter
Lügen" gereed gekomen, waarbij de popu
laire komiek Heinz Rühmann nu eens niet
vóór, doch naast de camera had plaats
genomen.
Hij heeft ditmaal het spelen aan andere
beproefde krachten overgelaten en er zich
toe bepaald, deze volgens zijn inzicht te
leiden. Dat de fijne humor van Rühmann
even gemakkelijk in zijn regie als in zijn
spel tot uitdrukking kan komen, weten zij,
wien het bekend is, dat Rühmann zich bij
de meeste van zijn vorige films reeds ver
oorloofd heeft, bij het regisseeren „een
woordje mee te spreken". Zij het dan ook
in het verborgene....
Rühmann is een verstandige acteur, die
precies weet. wat hij kan en wat hij niet
kan. Hij is niet iemand, die zich door het
draaiboek de wet laat voorschrijven. Hij
ontziet zich niet, na ruggespraak met
regisseur, draaiboekschrijver(s) en produc
tieleider want Heinz is. hoewel hij precies
weet wat hij wil, een zeer bescheiden
mensch en verre van eigenwijs passages
in de draaiboeken te schrappen, of er
nieuwe situaties in te brengen.
Zoo gaat Heinz Rühmann thans weer in
i het atelier om te „spelen".
Wolfgang Liebeneiner, die ook het groote
j Ruhmann-succes „De Modelechtgenoot''
i heeft gemaakt, leidt de opnamen voor „De
bruigom in angst", een nieuwe Ufafilm der
Terro. die dus over niet al te langen tijd
het Nederlandsche publiek zijn zorgen door
een gezonden lach zal doen vergeten.
Hierbij de nieuwste opname van den
populairen komiek.
ELLIS-EILAND
die deze week hier vertoond wordt.
