BUITENLAND
ELTAX-BUS
Chamberlain en Halifax
te Rome
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Donderdag 12 Januari 1939
VERDUISTERINGSPAPIER
De strijd in Spanje
Algemeene Toestand
De Engelsche ministers te Rome.
Het Jodenvraagstuk.
EXAMENS BOEKHOUDEN ENZ. NAJAAR 1938
GESLAAGD
FEDERATIE" (MERCURIUS-DIPLOMA)
„VEREENIGING VAN LEERAREN !N HEI BOEKHOUDEN
„VER. VAN LEERAREN IN DE HANDELSWETENSCHAPPEN"
Leerlingen van J.A.JANSEN, Leiden
KAMERLINGH ONNESLAAN 15 (Kerkplein) TELEF. 2811
196 GESLAAGDEN PRIVAAT- EN CLUBLESSEN
rechtsfaculteiten
BUREAU VOOR BOEKHOUDEN
INRICHTEN - BIJHOUDEN - CONTROLEEREN - ADVIEZEN
Franco bezet Montblanch
Waarna tafelredevoeringen gewisseld
De beste verbinding
tusschen alle stadswijken
De Britsche ministers zijn in Home warm
ontvangen. Niet met de glorie, waarmede
destijds Hitier werd begroet, maar de sym
pathie van het volk is misschien echter!
De eerste bespreking heeft 'plaats gehad
en aan den feestdisch zijn hartelijke Woor
den gewisseld. Natuurlijk, er valt nog nieUs
te zeggen, maar de eerste indrukken zijn
gunstig.
Indien iets valt op te maken uit de ant
woorden op vragen aan kringen, welke in
nauwe betrekking staan met de staatslie
den. dan is het. dat na de eerste bespre
kingen een atmosfeer bestaat van grooter
vertrouwen in den vrede.
Tot nu .toe worden deze van algemeenen
aard genoemd. Er is geen kwestie van z.g.
Italiaansche aspiraties of eischen aan de
orde gekomen en vandaar ook geen kwestie
van de z.g. on toeschietelijke houding van
Frankrijk jegens de Italiaansche aspira
ties
..Een ontmoeting tusschen de twee im
peria", aldus stelt men te Rome het bezoek
van Chamberlain en Halifax voor. De pers
geeft bij deze gelegenheid een beeld van de
betrekkingen tusschen Engeland en Italië
sedert een eeuw.
Terwijl Italië honderd jaar geleden aan
de genade van de Britsche vloot was over
geleverd, aldus sohrijft de pers, is het thans
een groote mogendheid geworden, die een
voor het lot der wereld beslissend woord
kan spreken.
De fascistische bladen streven er even
eens naar, aan te toonen, dat .Chamberlain
de eerste is der Britsche staatslieden, die
de beteekenis heeft begrepen van de ver
anderingen, die ontstaan zijn in de wereld
positie van Italië en die dienovereenkom
stig handelt".
..Tusschen Italië en Engeland een poli
tiek van samenwerking der imperia te ves
tigen" aldus is eigenlijk volgens de „Tele-
grafo". het blad, dat de meening van het
departement van büitenlandsche zaken
weergeeft, „de werkelijke beteekenis van de
politiek van Chamberlain, van zijn initia
tieven en van zijn reis naar Rome."
De „Times" schrijft om.: De hartelijk
heid der. den Britschen ministers ten deel
gevallen ontvangst, is niet het resultaat van
een kunstmatige propaganda, doch een
spontane uiting van diepgewortelde vriend
schap jegens ons land, die door niets kon
worden verstoord.
De „Daily Mail" schrijft: Het moreel van
een dergelijk enthousiasme (betoond bij de
entvangst) op gewone mannen en vrouwen
van de mogendheden, die de as vormen,
kan niet verkeerd worden verstaan. Zij hou
den van het Britsche volk en zien de ver
schrikkingen, welke een oorlog voor allen
zou beteekenen. Deze afkeer van oorlog kan
door de aan de raadstafel vereenigde
staatslieden niet worden over het hoofd
gezien. Het zal nimmer over het hoofd
worden gezien door Chamberlain, dat hij
meer dan een andere gezagsdrager de vu
rige hoop van millioenen op veiligheid en
betere dagen beteekent.
Volgens den correspondent van de
„Daily Telegraph" te Rome Is men in büi
tenlandsche diplomatieke kringen aldaar
van meening. dat de duce een zekere mate
van reserve wenscht te bewaren. De indruk
bestaat, dat Mussolini zijn werkelijke be
doeling en werkelijke wensehen in reserve
•houdt
De Fransche pers blijft pessimistisch
De „Figaro" zegt. dat de tactiek van den
duce duidelijk is. Eenerzijds gaat het er om
de Italiaansche openbare meening door een
stelselmatige verdraaiing van feiten te doen
gelooven. dat de vrede in Europa verzekerd
zou zijn. indien dat onverdraagzame Frank
rijk niet star zou blijven in zijn negatieve,
steriele, provoceerende houding. Anderzijds
gaat het er om Chamberlain te zeggen:
„Gij ziet wel, hoe de gevoelens van Italië,
dat u toejuicht, zijn. Verkrijgt van uw
Fransche vrienden de noodige concessies
voor mijn politiek en alles zal in orde
komen."
.h'Epoque" sohrijft: „Na uitgebreide con
cessies kon de vrede eenige maanden be
waard blijven. Doch Dultschland en Italië
hebben direct nieuwe eischen gesteld. Maar
al te veel lieden aan beide zijden van Het
Kanaal maken zich nog illusies over de
mogelijkheden de vriendschap van dictatu
ren te verwerven".
„L'Ordre" verklaart: Wij zien de zaken
zonder illusies: of Mussolini zou ten minste
een deel der Italiaansche eischen, zooals
zii thans bekend zijn. handhaven of hij zou
afzien van alle eischen. om grooter con
cessies te verkrijgen. Het komt er in beide
gevallen op aan, dat wij ons niet moeten
laten verrassen.
De „Times" meldt uit Berlijn:
De eerste van een reeks besprekingen
tusschen dr. Schacht, den president van
de Dultsche Rijksbank, en Rublee. den lei
der van het te Londen gevestigde bureau
van de conferentie van Evian is gisteroch
tend te Berlijn gehouden.
Des middags heeft dr. Schacht over de
te berde gebrachte punten met zijn regec-
ring overleg gepleegd.
Hoewel geen officieele mededeeling is
gedaan over de bijeenkomst, afgezien van
een korte verklaring van Rublee, wordt ver
nomen, dat een aantal bepaalde vragen
varen gesteld aan dr. Schacht, met het
doel na te gaan of er eenig vooruitzicht
was op onderhandelingen, welke zouden
kunnen leiden tot een uitvoerbaar plan,
da' aanvaar-jvaa"- kan zijn voor vreemde
landen en derhalve tot hoever de Duitsche
regeering bereid zou zijn te gaan ter ver
vulling van haar zoo dikwijls tot uitdruk-
k<n- v"'"ctrien wensch de Joden kwijt te
rek-"
luidt, dat Rublee bijv. heeft ge
vraagd of dr. Schacht zijn voorstel, dat
Jonge joden in staat zouden worden ge
steld In de volgende drie jaren uit Duitsch-
land te emlgreeren, ln concreten vorm te
gieten. Hoeveel jonge loontrekkende Joden
zouden op grond van dit plan emlgreeren
en in welke groepen zouden zij worden
verdeeld? J
Bovendien, veronderstellende, dat In het
buitenland een leening zou worden uitge
geven ter vergemakkelijking van de Jood-
sche emigratie en door andere landen ex
portfaciliteiten zouden worden toegestaan
opdat Duitschland een nuttig gebruik van
de leening zou kunnen maken, welke faci
liteiten zouden dan precies worden ge
vraagd?
Indien een land er bijvoorbeeld in zou
toestemmen een bepaald aantal Joden op
te. nemen en een bepaald bedrag aan geld
voor de leening zou bijdragen, welke con
cessies aan den Dultschen exporthandel
zouden dan van dat land worden geëischt,
opdat de beleggers in dat land een terug
betaling van hun kapitaal zouden zien?
De derde aan dr. Schacht gestelde vraag
was, naar verluidt, welke voor andere na
ties bevredigende waarborg de Duitsche
regeering zou geven dat eenig plan. dat
aanvaard wordt, harerzijds eerlijk zou wor
den uitgevoerd en dat geen verdere ver
volging van de Joden in Duitschland zou
plaats vinden in den tijd, dat het plan van
kracht. Bovendien, hoe zouden de Joden
die in Duitschland blijven, worden behan
deld en kunnen leven?
Op deze vragen heeft dr Schacht vol
gens de Times geen direct antwoord kun
nen geven. Het verluidt, dat hij vandaag
overleg pleegt met veldmaarschalk Goering
en andere leden der regeering en dat hij
morgen zijn plan in een meer definitieven
vorm kan voorleggen.
Uit welingelichte bron wordt vernomen,
dat de Poolsch-Duitschc onderhandelingen
over de regeling van de kwestie der Pool-
sche Joden, die eenige maanden geleden uit
Duitschland zijn gezet, opnieuw zijn afge
broken. De Poolsche delegatie ls van Ber
lijn vertrokken om met haar regeering over
leg te plegen.
In verband met den toevloed van Jood-
sche vluchtelingen naar Trinidad uit
Europa zal de immigratie van vluchtelin
gen uit midden-Europa na Zondag a.s.
stopgezet worden door een speciale
proclamatie. die bepaalt, dat alle
vreeemdelingen, die in de afgeloopen twee
jaar uit midden-Europa vertrokken zijn,
tot nader order zullen worden beschouwd
als ongewenschte immigranten.
De maatregel is van toepassing op alle
Europeesche lartden ten Zuiden van België
en ten Oosten van Frankrijk. Verduidelijkt
wordt, dat de maatregel genomen is om
economische redenen.
De 500 Joden, die in de afgeloopen zes
maanden reeds op Trinidad zijn aangeko
men. zullen waarschijnlijk mogen blijven.
BELGIË.
De socialisten aebter Spaak.
Het bureau van de socialistische partij
heeft een resolutie aangenomen betreffen
de de kwestie-Burgos, waarin den premier,
wiens binnen- en büitenlandsche politiek
goedgekeurd wordt, wordt verzocht niet af
te treden.
Na de vergadering heeft Spaak tegen
over journalisten verklaard, dat dit besluit
hem volkomen vrij laat.
EGYPTE.
Bezuiniging.
Het kabinet heeft een bezuinigingsplan
goedgekeurd, waarbij scherpe kortingen
worden toegepast op de salarissen van
regeeringsambtenaren.
Om een voorbeeld te stellen hebben alle
ministers vrijwillig er in toegestemd om
van hun jaarlijksch inkomen 500 pond af
te staan.- Men verwacht van het geheele
plan een bezuiniging van twee millioen
pond per jaar.
TS JECHO-SLOW AKI JE.
De Grensincidenten
Gisteren zijn de bij de Incidenten van
Munkacz aan weerszijden gemaakte gevan
gene uitgewisseld.
Hongarije handhaaft haar lezing, doch
gaat accoord met het plan tot Instelling
van een gemengde Hongaarsch-Tsjecho-
Slowaaksche commissie van onderzoek.
De eerste bijeenkomst van deze commis
sie zal op 12 Januari des morgens te Mun
kacz geschieden.
Nog worden een paar kleine incidenten
gemeld, doch veel te beteekenen hadden
deze niet.
De bond van Hongaarsche oud-strijders
heeft medegedeeld, dat vijf compagnieën
oud-strijders van morgen af gereed zullen
staan om de Hongaarsch—Tsjechische
grens te beschermen voor het geval van
een nieuwen aanval van de Tsjecho-Slo-
waken.
de Heeren J. H. AALBERSBERG
W. BOTERENBROOD
N. BRANDENBURG
A. J. M. A. GENANG
J. J. KALLENBERG
W. J. OUDSHOORN
J. P. ROTTEVEEL
JOH. DE VOS
LEIDEN
LEIDEN
LEIDEN
LEIDEN
LEIDEN
LEIDEN
WASSENAAR
LEIDEN
de Heeren P. BOOT
H. DE KONING
de Heeren J. H. AALBERSBERG
J. VAN BEELEN
W. BOTERENBROOD
N. BRANDENBURG
M. VAN EGMOND Jr.
J. J. HEEMSKERK
J. W. VAN DER HORST
J. J. KALLENBERG
H. DE KONING
W. J. OUDSHOORN
J. P. ROTTEVEEL
JOH. DE VOS
LEIDEN
KATWIJK AAN ZEE
LEIDEN
LEIDEN
LEIDEN
'LEIDEN
LEIDEN
LEIDEN
LEIDEN
LEIDEN
WASSENAAR
LEIDEN
PERCENTAGE EN AANTAL GESLAAGDEN DOORSTAAT ELKE VERGELIJKING
SPECIAAL EIGEN OPLEIDINGSSYSTEEM EN REPETITIEMETHODE
CONDITIES f.5.— PER MAAND PER WEKEL, LESUUR
10 Meter f. 0.60. Verduisteringskapjes f. 0.20.
L. DEMMENIE Zn.
Haarlemmerstraat 169
6750
Telefoon 1400
(Inges. Med.)
ZWITSERLAND.
Een verklaring der
Men herinnert zich de protestresolutie
tegen de vervolgingen wegens geloof, ras
of overtuiging, onderteekend door meer dan
100 rechtsfaculteiten van universiteiten uit
alle werelddeelen. De rechtsfaculteiten der
zeven Zwitsersche universiteiten Bazel.
Bern, Zürich. Fribourg, Genève, Lausanne
en Neuchatel behoorden niet tot de onder
teekenaars. maar hebben thans gemeen
schappelijk de volgende resolutie aanvaard:
„De Zwitsersche rechtsfaculteiten staan
niet onverschillig tegenover de talrijke, ern
stige inbreuken op de grondbeginselen van
het recht, waarvan de wereld sedert meer
den twintig jaren getuige is. Zij hebben zich
tot nu toe steeds onthouden van iedere ma
nifestatie van den aard, als waartoe thans
het initiatief werd genomen. Zij wijzen
echter iedere politieke interpretatie van het
feit, dat zij deze protestresolutie niet heb
ben onderteekend. met nadruk van de
hand. Zij betreuren iedere rechtsschennis,
door wie ook gepleegd. De Zwitsersche
rechtsfaculteiten zullen met volle kracht de
rechtsbeginselen, waarvan de verbreiding
haar is opgedragen, handhaven en keuren
alle daden van vervolging, alle dwang- en
strafmaatregelen zonder vorm van proces,
benevens alle inbreuken op de rechten van
den mensch. met nadruk af."
6757
(Ingez. Med.)
HONGARIJE.
Een krachtige oppositie
Graaf Bethlen, Tibor en Eckhardt en een
aantal conservatieve kamerleden in Hon
garije hebben zich aaneengesloten om des
te krachtiger de regeering Imredy te kun
nen bestrijden. Zij achten de politiek van
de regeerine te totalitatr ln de binnen-
landsche zaiken van Hongarije.
De rechtsche troepen aan het Zuide
lijke Catalaansche front hebben Mont
blanch bezet.
Daar de tweede verdedigingslinie der
republikeinen over deze plaats loopt,
ontstaat hierdoor voor Franco de mo
gelijkheid hier een doorbraak te for-
ceeren en aldus ook deze tweede linie
„op te rollen".
Dan zou den republikeinen nog
sleehts de derde verdedigingslinie,
rondom Barcelona zelf, overblijven.
In het Zuidelijkste deel van het front
zijn de rechtschen met de bezetting van
Sierra de la Moleta, Garcia Llao en Vlella
Alta genaderd tot zes km. van Falset en 25
km van de zee, aldus bericht Havas uit
Lerida.
Ook het dorp Graollors ten Zuiden van
de Sierra Montsant is bezet, evenals Fuente
de Gatell.
Nog wordt gemeld:
In de twintig dagen van het offensief
hebben wij 3000 vierk. km. bezet, meer dan
125 dorpen en 250.000 zielen bevrijd en ruim
30.000 gevangenen gemaakt, terwijl de hoe
veelheid wapens, materiaal en munitie-
opslagplaatsen, die in onze handen is ge
vallen, niet te overzien is. Tenslotte wordt
verklaard, dat de vijandelijke aanvallen ln
Estremadura gisteren alle zijn afgeslagen".
Van het Estremadurafront meldden de
republikeinen nog eenige kleine vorderin
gen. Steeds meer krijgt men den indruk,
dat het offensief vrijwel tot staan is ge
bracht.
De Engelsche premier, Chamberlain,
en zijn minister van büitenlandsche
zaken lord Halifax, zijn te 16 uur 25
(plaatselijken tijd) te Rome aange
komen.
Toen de trein het station binnenstoom-
de. werden de Britsche staatslieden begroet
met een oorverdoovend „viva Chamber
lain" en „viva Halifax!"
Zij stapten vlug uit hun salonrijtuig en
betraden het met rood tapijt belegde per
ron, waarna zij hartelijk begroet werden
door den duce en graaf Clano, die vrien
delijk glimlachten, toen zij hun Engelschen
collega's de hand schudden.
De vier staatslieden en hun medewerkers
stonden blootshoofds, terwijl een muziek
korps van Sardlniaansche grenadiers „God
save the king" en het Italiaansche volks
lied speelde
Vergezeld door Mussolini en gevolgd door
Halifax en graaf Clano, schreed Chamber
lain langzaam langs de eerewacht, be
staande uit delegaties van verschillende
korpsen van het Italiaansche leger.
Later passeerden zij lange rijen leden van
de Britsche kolonie te Rome, die hen geest
driftig toejuichten en „God save the king"
zongen; 900 Britten waren aanwezig!
Onder het luide gejuich eener groote
menigte, welke door een drievoudig politle-
cordon en troepen werd teruggehouden,
verschenen Chamberlain en de duce op het
stationsplein, waar bloemen en planten en
wapperende vlaggen een feestelijk kleurvol
tooneel vormden.
Na het wuiven en juichen der menigte
glimlachend te hebben beantwoord, stapten
Chamberlain en Mussolini in een groote
zwarte limousine, getooid met de Britsche
en Italiaansche vlaggen en reden weg in de
richting van Villa Madama door de met
troepen afgezette straten van de eeuwige
stad, een afstand van 2mijl. De villa is
aan de andere zijde van den Tiber op be-
boschte hellingen gelegen.
Halifax en Ciano volgden in een tweede
auto, terwijl de andere leden der Britsche
delegatie, te zamen met Italiaansche hooge
autoriteiten, onder wie Starace en Alfieri,
die bij de ontvangst op het station tegen
woordig geweest waren, in volgende auto's
zaten.
Het plein voor het Palazzo Venezia stond
vol menschen. toen Chamberlain en Hallfax
aankwamen voor een eerste bespreking. De
menschen juichten hartelijk en Chamber
lain wuifde met zijn hoogen hoed naar hen.
HU zag er uiterst tevreden uit.
De verwelkoming, die door de bevolking
van Rome aan den Britschen premier be
reid ls, ls zeker hartelijk, goedhartig en
spontaan geweest. Er heerschte een opge
wekte. blijde sfeer onder het publiek. Aan
gezien er geen officieele uitnoodlging in de
dagbladen tot het publiek gericht was. wa
ren de menschen geheel uit eigen beweging
gekomen, nieuwsgierig naar den staatsman,
van wlen een ieder hier zich herinnert dat
hU het was, die geholpen heeft ln Septem
ber den vrede in Europa te handhaven.
Hoe verlangend de Italianen zijn om uit
drukking te geven aan hun goede gevoelens
Jegens hun Britsche vrienden, blijkt wel u t
de vaak herhaalde vraag: „Waart ge tevre
den over de hartelijkheid van de ont
vangst?"
Na de besprekingen ln het Palazzo
Venez a ls een communiqué uitgegeven lui
dende:
„Om zes uur heeft de duce in het
Palazzo Venezia, in tegenwoordigheid
van Ciano, den Britschen premier Ne-
ville Chamberlain en den Britschen
minister van büitenlandsche zaken.
Halifax, ontvangen. De besprekingen
duurden anderhalf uur en zullen Don
derdagmiddag hervat worden".
Na gedachtenwissellngén begaven de
Britsche staatslieden zich weer naar de
villa Madama, teneinde zich te verkleeden.
Om negen uur was er een groot diner ln
het Palazzo Venezia, dat te hunner eere
door den duce werd aangeboden.
Rede van den Duce.
Aan het slot van het banket werden
toasten gewisseld. De duce sprak het eerst
en riep ln de hartelijkste bewoordingen den
Britschen gasten het welkom toe. Zich spe
ciaal tot Chamberlain richtend, zeide hij:
„Uw geest van begrijpen, de flinkheid,
waarmee gij persoonlijk hebt meegewerkt
aan een billijke oplossing van problemen,
die ln September van het afgeloopen jaar
op het leven van Europa drukten, de taai
heid. waarmee gil het program van verzoe
ning en vrede hebt verwezenlijkt, hebben
de meest oprechte waardeering gevonden in
mlin land, dat altijd geloofd heeft ln een
vrede, gegrondvest op rechtvaardigheid,
welke het laatste doel is en zijn zal, waarop
de politiek van het fascistische Italië ge-
eischt was en is.
De onlangs van kracht geworden Britsch-
Italiaansehe accoorden hebben de relat.es
tusschen Groot-Brittannië en Italië op een
hechten grondslag geplaatst en den weg
geopend naar een samenwerking die een
noodzakelijk element is voor den Europee-
schen vrede, die. naar wij hopen, even
duurzaam als vruchtbaar zal zijn
Rede van Chamberlain.
In antwoord op deze rede heeft Cham
berlain o.m. gezegd diep getroffen te zijn
door de hartelijke gevoelens, welke tot uit
drukking gebracht waren door Mussolini
jegens hem en zijn land.
Halifax en spr. waren diep getroffen
door de warmte van de hun bereide ont
vangst te Rome.
Voortgaande zelde Chamberlain, hoezeer
allen Mussolini dank verschuldigd zijn voor
de hulp en medewerking, die zoo beslissend
geweest is voor het vreedzame resultaat
van de conferentie te Muenchen.
Chamberlain vervolgde: „Het ls als ver
tegenwoordiger van de groote natie, wier
verlangen het ls in nauwe vriendschappe
lijke en zelfs intieme betrekkingen te staan
met een andere groote natie, det ik thans
hier ben. Ik ben hier gekomen ter uitvoe
ring van de politiek, waaraan lk vasthoud,
een politiek van vriendschap met allen en
van vijandschap jegens niemand en een
(Ingez. Med.)
politiek, die gericht is op een rechtvaardige
en vreedzame oplossing van internationale
moeilijkheden door de methode der onder
handelingen. Het verheugt mij te denken,
dat onze beider regeeringen in staat ge
weest zijn om concreet uitdrukking te
geven aan deze politiek, want het was in
dezen geest, dat zij in de vorige lente de
Britsch-Italiaansche overeenkomst sloten,
die zoo juist van kracht is geworden. Op
gemerkt moet warden, dat als een van de
eerste vruchten van deze overeenkomst
onze beider regeeringen gisteren hier en
te Londen ln staat waren over te gaan tot
uitwisseling van militaire inlichtingen, ge
lijk zulks in de overeenkomst bepaald ls.
Overtuigd als wij zijn. dat onze belangen
in de Mlddellandsche Zee, hoewel ze van
vitaal belang zijn voor ons beiden, toch
geenszins met elkander in conflict behoe
ven te komen, gelooven wij, dat die over
eenkomst een nieuw hoofdstuk van vriend
schap en vertrouwen tusschen ons opent,
hetgeen nuttig zou blijken voor de toe
komstige stabiliteit van Eurooa."
Chamberlain eindigde zijn rede met
Mussolini de verzekering te geven „dat ik
uw betuiging van vriendschap hoogelijk
waardeer en ln de hoop. dat onze bri-'rn
naties met elkander mogen samenwerken
aan de taak een duurzamen vrede ln
Europa te verzekeren, hef lk mijn glas op
op de gezondheid van Z. M. den koning van
Italië en keizer van Ethiopië en op het
voortdurende welzijn en den voorspoed van
het volk, waarover hij regeert."
Het diner werd gevolgd door een groote
receptie in den loop waarvan Musso'inl
den Britschen gasten o.a, de wapenzaa' en
de kunstschatten van het historische nc'eis
toonde. Te middernacht nam"n Cham'-"r-
lain en Haltfax na ln het Eirie'.ech u"g
eenige woorden te hebben Rewriscld. met
een handdruk afscheid van Mussolini en
Ciano om naar de villa Madama terug te
keeren.
2—1
