STADSNIEUWS
No. 24171
79ste Jaargang
DONDERDAG 12 JANUARI 1939
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
Luchtaanvallen!
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
De gronduitgifte j
1 te Amsterdam 1
T00NIEL
NIEUW/
Leidsche Schouwburg.
Dit nummer beslaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 Cts. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mncLI
FROTESTANTSCHE GETUIGENIS-
SAMENKOMST.
Ds. D. A. van den Bosch over:
„Recht, en rijkdom der reformatie
tegenover Rome".
In det stampvolle Marekerk is gister
avond de eerste Protestantsche getuige
nissamenkomst gehouden van het viertal
bijeenkomsten van dezen aard door den
kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente te de
zer stede uitgeschreven, als antwoord op
bijeenkomsten die voor niet-Roomschen
van R. K. zijde zijn georganiseerd.
Ds. D. A. v. d. Bosch. Herv. pred. te den
Haag sprak over ..Recht en rijkdom dei-
reformatie tegenover Rome".
Na het zingen van Ps. 89 vers 1 en 7, ge
bed en lezing van een gedeelte uit Rom. 3
werd gezongen het oude „Te Deum" Gez.
3) „U. loof' d'Apostelschaar in heerlijk
heid, o Heer".
Ds. v. d. Bosch begon met de verklaring,
dat deze lezingen bedoelen getuigenis te
zijn voor de waarheid. Protestantsch moet
hier niet negatief, maar positief worden
begrepen Het wezen der Kerk en de eisch
van het Woord Gods vormen de basis van
het recht der kerkhervorming. Als ergens
deformatie optreedt, moet reformatie
noodzakelijk volgen. Vandaar al die pogin
gen tot reformatie, juist in de Middel
eeuwen: de concilies van Pisa, Bazal, Con-
stanz, allemaal doodloopende pogingen te
gengewerkt door de hoogere geestelijkheid.
Ook andere pogingen hadden geen zicht
baar effect (Wiclif, Hus, Waldenzen) om
dat daarbij de eigenlijke haard der refor
matie niet werd aangetast. Toch blijft dit
alles te waardeeren als gewetenskreten der
Kerk. Ook Luther's daad was een gewe
tenskreet, die eerst vollen inhoud ontving,
toen hij de bijbelsche waarheid opnieuw
ontdekte, dat de rechtvaardige alleen door
zijn geloof zal leven. Hier ligt de rijkdom,
aldus spr., der Kerkhervorming: waarmede
samenhangt een andere, nieuw-ontdekte
rijkdom, n.l. de verzekerdheid van zijn za
ligheid. „Rome" brandmerkt zulk verzekerd
zijn door het geloof alleen: volgens de
Roomsche leer kan iemand nooit zeker zijn
van zijn heil; tot aan zijn dood heeft hij
de dagelijksche hulp der Kerk van noode.
Onmiddellijk samenhangend met de ge
loofszekerheid bracht de hervorming de be
vrijding van de angsten voor het niet-be-
staande vagevuur volgens Roomsche voor
stelling: Wie door het geloof in Christus
is, is er en hij is er voor eeuwig. Vanzelf
volgt hieruit de bevrijding van het bindend
gezag van menschelijke leerlingen, die men
ter zijde moet schuiven voor het alleen
bindend gezag van het Woord van God.
Zoo heeft de kerkhervorming haar kin
deren weer leeren drinken uit de Bron
zelve. Geen priesterlijk of kerkelijk gezag
mag geduld tusschen God en Zijn men-
schenkind. Zoo ligt de weg open naar den
Christus der Schriften, die zich ook van
avond hier openbaart met de allen-om
sluitende uitnoodiging: „Komt tot Mij cn
Ik zal U rust geven". Heeft de R.K. Kerk.
aldus eindigde spr., op de Kerk der refor
matie voor, dat zij uiterlijk in rijkdom
praalt en groot in eer en macht is, daar
tegenover staat, dat wij als protestanten
aan de kerkhervorming te danken hebben,
dat wij een open bijbel, een open weg tot
Jezus en een open deur tot het Vaderhuis
hebben.
ZILVEREN JUBILEUM.
De heer J. Kreuger.
Vandaag herdacht de heer J. Kreuger,
vaartwerker bij Gemeentewerken zijn zil
veren jubileum in gemeentedienst. Heden
morgen werd de jubilaris ontvangen door
den directeur van Gemeentewerken, die
hem met zijn gelukwenschen de gebruike
lijke gratificatie aanbood.
film-avond nederlandsche
reisvereeniging.
NED. CHR. RADIO-VEREENIGING.
Filmavond in de Stadsgehoorzaal.
De Ned. Chr. Radio-Vereeniglng, die reeds
het vorige jaar hier ter stede een vertoo
ning van de film „In stormgetij" gaf, zag
zich door de groote belangstelling genood
zaakt om nogmaals met deze spannende en
tegelijk indrukwekkende film in de Sleu
telstad terug te komen. Ook bij deze twee
de vertooning, welke gisteravond in de
Stadsgehoorzaal plaats vond, was de be
langstelling groot. Behalve bovengenoem
de film werd ook nog de film „Het Jui
chende volk" veTtoond, waarin een over
zicht werd gegeven van de jubileum-fees
ten van H. M. de Koningin. Na afloop van
deze film werden spontaan twee coupletten
van het Wilhelmus gezongen.
Evenals een vorige maal werden op de
zen avond de beide films „Hoe 't reilt en
zeilt" en de vraagteeken-collecte-film ver
toond. Dat bij deze vertooning een en an
dermaal het N.CJt.V.-lied werd gezongen,
laat zich verstaan.
Ds. M Ottevanger, Herv. predikant te
dezer stede, die het openingswoord sprak,
heeft hierin met een enkele gedachte stil
gestaan bij den zegen, dien de N. C. R. V.
op zoo menig terrein brengt Spr. wekte op
om den „omroep met den Bijbel" in het
gebed te gedenken en ook financieel te
steunen. In zijn slotwoord wees ds. H. A.
I Wiersinga er op, dat de zegen van de N.
C. R. V. ons ook oproept tot verantwoorde
lijkheid. Wij leven hier in Nederland, ook
op het terrein der radio, nog in vrijheid.
Wij mogen deze vrijheid evenwel niet ver
keerd gebruiken. Gods Woord zal het ook
in onze huiskamers te zeggen hebben. Doen
wij dit niet en luisteren wij alleen naar
ons zelf, dan gaan wij den weg van het
verderf op.
In het bijzonder dankte ds. Wiersinga
de Meisjescollectanten en het Leidsch Sa
lonorkest o. 1. v. den heer J Plu. aat deze
samenkomst met goede muziek opluisterde.
Tenslotte ging hij voor in gebed.
In afwijking van haar gewone program
ma heeft de afdeeling Leiden van de N. R.
v. gisteren een propaganda-filmavond ge
houden. Het gesproken woord bleef ditmaal
geheel achterwege, afgezien van een korte
speech van den voorzitter, den heer Van
der Horst, en aan het filmbeeld werd het
overgelaten propaganda te maken voor het
reizen, speciaal dan het reizen onder lei
ding van de Nederlandsche Reisvereeni-
ging. Van de amateur-filmclub uit Gronin-
genhad men daartoe de beschikking ge
kregen over een aantal zelf opgenomen
filmpjes, welke op de gebruikelijke wijze
coor den heer Geytenbeek werden gepro
jecteerd. Een talrijk publiek was opgeko
men dat met groote interesse de vertoo-
nmg heeft gevolgd, ook al waren de eerste
Iums vrij matig. Begonnen werd met op
enen uit eigen land: de bollenvelden.
Giethoorn, Ameland, Borkum, enz., waar
na men gevoerd werd naar Keulen, Vorarl-
berg en het Berner Oberland, terwijl na
de pauze ruime aandacht geschonken werd
aan de Generale 1937 naar St. Moritz en
de Generale 1938 (tweede reis) naar Rome,
Napels en Capri, waarbij verschillende uit
stekend gekleurde opnamen zeer de aan
dacht trokken.
Het warme applaus aan het slot der
Voorstelling getuigde van de waardeering
der toeschouwers, zoodat het plaatselijk
bestuur hierin vermoedelijk een aanspo
ring vinden zal om op den nu ingeslagen
weg nog eens verder te gaan.
CONSULTATIEBUREAU VOOR
LUCHTBESCHERMING.
Wij herinneren er onze lezers aan, dat
hedenavond van 89.30 uur in het Volks
huls aan den Apothekersdijk vanwege de
afdeeling Leiden der Ned. Ver. vcAr Lucht
bescherming de gelegenheid wordt geboden
om kosteloos inlichtingen in te win
nen omtrent de meest doeltreffende en
minst kostbare wijze, waarop men tijdens
de provinciale luchtbeschermingsoefening
van Donderdag a.s. zijn huis of fabriek
lichtdicht kan maken.
Men kan zich derhalve niet op onwetend
heid beroepen, wanneer straks blijkt,, dat
niet aan de van overheidswege gestelde
eischen ls voldaan met alle mogelijke on
aangename gevolgen van dien.
CHR. MUZIEKVER. „ATHALIA".
Het dames-comité der Chr. Muziekvereen.
„Athalia" hield gisteravond een gezelligen
avond in „Prediker", welke uitstekend ge
slaagd is. De muzieknummers van Athalia"
werden keuriz uitgevoerd. Ook de „Athalia-
Band" heeft zich weer dapper geweerd. Na
de pauze werden er twee tooneelstukjes op
gevoerd door .Onder Ons" welke veel suc-
oes oogstten. De voorzitter van Athalia"
wekte de bezoekers op om het dames
comité te steunen door donateur of dona
trice te worden. Hierna volgde sluiting.
MILITARIA.
Heden is bij het Se Reg.ment Veldartille
rie de reserve-kapitein J. Broekhuisen voor
10 dagen onder de wapenen gekomen.
De reserve le luitenant F. G. de Wilde,
van het 6e Regiment Veldartillerie komt 19
Januari a.s. bij genoemd regiment onder de
wapenen.
De re:erve le luitenant M. plausier der
militaire adm'nistratie van het 6e Regiment
Veldartillerie komt voor het volgen van een
gecomprimeerden cursus van 23 t/m. 28
Januari a.s. bij de S.R.OA. te Middelburg
onder de wapenen.
Van 211 Februari a.s komen de vol
gende reserve-officieren bij het 6e Regi
ment Veldartillerie onder de wapenen:
reserve kapitein Strik en de le luitenants
Cremers Weyl, Gelderman. van Loo, Bur
gers, van de Broek d'Obrenan. Moonen en
Ledeboer.
De reserve le luitenant B. Schipper van
het 6e Regiment Veldartillerie komt 1
Maart 1939 bij het 9e Regiment Art llerie
onder dc wapsnen voor opleiding tot be
roepsofficier.
Aan den wachtmeester-Hoefsmid Buck-
steev van het 6e Regiment Veldartillerie zal
a.s. Donderdag de zilveren medaille voor
24-jarigen dienst worden uitgereikt.
Onze stadgenoot de heer A. J. Veer
man slaagde voor het examen Engelsche
Handelscorrespondentie afgenomen door
de Ver. van Leeraren in de Handels
correspondentie.
gJllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllilllllllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIyj
1 In zijn speciale vergadering
E heeft de Amsterdamsche ge-
meenteraad gisteren uit zijn E
E midden een commissie be-
H noemd, die een onderzoek zal
E instellen naar de kwestie van E
1 uitgifte van erfpachtsgron- E
E den in de hoofdstad. Deze j
E commissie is vanmorgen
reeds met haar werkzaam- E
heden begonnen. E
E Tot leden der commissie E
E zijn benoemd de heeren
E Boissevain (lib.), Dingemans E
(r.-k.), Ter Haar (c.-h.), E
Crucq (partijloos), Seegers
E (c. p.) en Woudenberg (s. d.) E
1 (Voor het verslag zie men
E pag. 2 van het 2e Blad).
^«iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiHiiiiiiiiiliiiiHiiliiiiuri'
A.s. Donderdag zullen onze stadge-
nooten C. M. de Boer, conducteur en J. C.
Mooyekind, wagen voerder, hun zilveren ju
bileum in dienst der N. Z. H. T. M. her
denken.
Aan den sergeant-majoor meester-
schoenmaker A. van Iterson. is met ingang
van 5 Januari j.l. eervol ontslae uit den
militairen dienst verleend.
FRITZ HIRSCH-OPERETTE.
Es war einmal ein Walzer.
Voor de zooveelste maal is rondom een
ouden „Schlager" een operette geweven.
Het gegeven is volkomen in overeenstem
ming met wat de operette van tegenwoor
dig pleegt te brengen: een ongelukkige
liefde, overgoten met een pikant roman
tisch sausje, waarin gedruppeld eenige tra
nen en" wat spotternij, met tenslotte toch
nog een „Happy end!"
De jeugdige August von Liebenau wacht
op zijn verloofde tijdens het carnaval; al
twee uren zijn verstreken, wanneer hem
wordt medegedeeld, dat zijn aangebedene
zich met een ander heeft verloofd
Es war einmal ein Walzer
Es war einmal ein Glück
August wordt dientengevolge een vrou
wenhater en, leider van een fabriek van
waaiers, verzet hij zich beslist tegen het
aannemen van vrouwelijk personeel. Wan
neer dan echter beslist een bloemen-motief
moet worden gevonden voor een waaier
voor het hof. jieemt de .stille compagnan"
in arren moede toch een vrouwelijk teeke
naar aan, die echter door den „baas" er
weer uit dreigt te worden gekeild. Waar
dit bekoorlijke vrouwtje de gunst van het
personeel heeft gewonnen, weet men haar
met behulp wan een list te doen blijven.
Zelfs wordt de oude vrouwenhater op haar
verliefd en hij probeert naar haar hart en
hand te dingen. Opnieuw loopt het echter
scheef: zij kiest dengene, die haar heeft
geholpenFranzl geeft haar Fritz de voor
keur.
Toch komt tenslotte alles nog in orde.
want Franzl blijkt de dochter te zijn van
haar, die Liebenau eens in den steek liet
bij vergissing naar blijkt, wanneer het
toeval beiden weer samen veert. Waar de
zij echter intusschen weduwe is geworden,
kan men het einde raden!
Men ziet, er zit tenminste „lijn" in deze
operette, al is ook deze nieuweling niet
geheel ontkomen aan den invloed van de
moderne revue, doch een vergelijking met
de goede oude bekenden kan zij toch niet
doorstaan. Ook muzikaal niet, want feite
lijk is er maar heel weinig eigens in de
melodieën. Geregeld is leentjebuur ge
speeld, zij het handig en innemend. Daar
bij zijn aardige trouvailles als b.v. de pa
rodie op de Carmen. Over het geheel geldt
voor deze operette echter: uit het oog, uit
het hart.
Zoolang men echter de troep van Fritz
Hirsch aan het werk ziet, ontkomt men
niet aan bekoring. Decors, costumeering en
wat daarmede annex is, waren als altijd
fleurig en kleurig en de opvoering was op
ouderwetsche wijze verzorgd, hoewel enkele
zangstemmen wel eens beter waren bezet.
Paul Harden was de tot vrouwenhater ge
bombardeerde en zoo'n rol met sentiment
en sentimentaliteit ligt hem immers zeer
bijzonder. Fritz Hirsch was het factotum
uit de jeugd-jaren en beider samenspel
was af. Neem hun duo, dat eenige malen
moest worden gebiseerd. Egon Karter en
Gretl Tüchler zongen en acteerden uitste
kend als Fritz en Franzl en Walter Triebei
dient apart vermeld voor zijn weer bijzon
dere uitbeelding in een ondergeschikte rol
evenals Leo Reicher als .stille compagnon"
doch meer namen zullen we niet noemen.
Er zat de bekende Schwung in de vertol
king!
Aan het slot volgde een bijzonder ge
slaagde Nieuwjaarswensoh tot het publiek,
dat we bij Hirsch nog nimmer zoo weinig
in aantal zagen, al was parterre dan goed
bezet. Maar de stemming was als steeds
uitbundig en dit zal deze wakkere troep
veel vergoed hebben! Een volgende maal
beter.
BINNENLAND.
De Amsterdamsche Raad over de erfpachts
kwestie. (3e Blad).
25 jaar collectief contract in de typografie.
(Binnenland, 3e Blad).
De waschindustrie en de dienstbodenkwes
tie. (Binnenland, 3e Blad).
De diefstallen in de R-jnstreek; uitspraak
van de Haagsche rechtbank. (Recht
zaken, le Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Kalme handel - Goed prijshoudende
markt - Kleine koersverbe tering -
Amerika weinig veranderd - Beleg-
gingsmarkt stil.
BUITENLAND.
Chamberlain en Halifax warm te Rome
ontvangen, (le Blad).
De besprekingen over het Joden-vraagstuk.
(Buitenland, le Blad).
Het Poolsch-Russische handelsverdrag.
(Buitenland, le Blad).
Belangrijke vordering van Franco's offen
sief in Catalonië. (le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Voor het geheele land: Iets kou
der. Meest zwaar bewolkt met nog
eenigen regen. Matige wind uit
Westelijke richtingen.
Beschermt U tegen de gevolgen van
Bescherming daariegen is alleen
mogelijk als ieder zelf daadwer
kelijk meehelpt.
Nadere inlichtingen verstrekt de secretaris
van de afd. LeidenNed. Ver. voor
Luchtbescherming, ae heer D. C. Kok,
Rapenburg 9, Leiden.
Scène uit het 2e bedrijf.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen:
Naamlooze Vennootschap tot Exploitatie
van de apotheek „Tot Hulp der Mensch-
heid", Rapenburg la, Leiden.
De zaak ls met Ingang van 1 Januari
1939 in liquidatie getreden. Liquidateur
H. Sees an, Arnhem.
Rusthuis „Zonnsweelde", Oranjelaan 2,
Oegstgesst.
Bijvoeging uitgeoefend bedrijf vestiging
van een Medisch Psychologische Kinder
kliniek, te Oegstgeest, Oranjelaan 1.
BAGGERMOLEN NAAR DUITSCHLAND
VERKOCHT.
Den bewoners van den Zijlsingel tegen
over de fabriek der Kon. Ned. Grofsmederij
wacht morgen een ongewone sensatie, zij
het ook. dat de moderne mensch grootere
kent.
De groote baggermolen, welken de Grof
smederij een kleine tien jaar geleden „in
voorraad" bouwde en die sedert dien ge
durig ligplaats vond in den Zijlsingel, is
namelijk naar Duitschland verkocht en zal
morgenochtend de reis aanvaarden.
Ongetwijfeld zal het velen in den eersten
tijd vreemd vallen dezen molen, die zoo
langzamerhand In het stadsbeeld was vast
gegroeid, te missen.