De strijd in Spanje
LESDSCH DAGBLAD Derde Blad
Maandag 9 Januari 1939
Luchtaanvallen!
EOMJMM
<\a|?
GEMENGD NIEUWS
Hotelbrand te
Musselkanaal
Boer schiet op
veldwachter
Gratie voor Tom Mooney
SPREEKCEL
Het offensief in Catalonië
Met IVOROL poetsen
In Estremadura
PERPIGNAJ
,bourg madame
pui6cerda
seo oe
orgel
tremp:
.sol son a
cervera/
borjas blanca
=7 ^IMONTBLANCH
FALSr'/fjfos.,-. 'i
HET OFFENSIEF
IN CATALONIÉ
1 SECTOR LERIDA
2 SECTOR FALSET
3 SECTOR TORTOSA
A SECTOR TREMP 0 i
:CHERTA^
OOK EEN AANGRENZEND PAND IN
VLAMMEN OPGEGAAN.
Gisteravond te ongeveer half zes
heeft, een felle brand gewoed in het be
kende hotel van den heer G. de Boer
gelegen aan de Marktstraat te Mussel
kanaal (gemeente Onstwedde). De
brand Is ontstaan door het vlamvat
ten van een film. tijdens een bioscoop
voorstelling voor kinderen. De brand
woedde in de cabine, doch sloeg na kor
ten tijd naar de zaal over. Het vuur
verspreidde zich zeer snel en het duur
de slechts korten tijd of het geheele
gebouw, dat twee verdiepingen hoog is,
stond in lichter laaie.
Voor ongeveer honderd vijf tig kinderen,
die zich in de bij het hotel behoorende
bioscoopzaal bevonden, konden veilig het
gebouw verlaten. Ook de andere, zich in
het gebouw bevindende personen, bekwa
men geen letsel.
De motorspuiten van Musselkanaal en
Stadskanaal trachtten het vuur te blus-
GChen, doch van het redden kon geen spra
ke meer zijn. Integendeel, het vuur sloeg
ook nog over naar het aangrenzende per
ceel waarin gevestigd was de kapperszaak
van den heer J. Koops. Ook dit perceel
werd een p'"oo;. der vlammen.
Slechts korten tijd geleden was de
bioscoopzaal van Hotel de Boer verbouwd
en gemoderniseerd.
Kogel door zijn uniformpet.
GEVAARLIJKE ARRESTATIE
TE EERBEEK.
Het is in Eerbeek en omgeving bekend
dat de boer A. C. S. een zonderling en ge
vaarlijk heerschap Is. Door zijn bruut, op
treden heelt hij dan ook reeds verschillen
de malen met de politie kennis gemaakt.
Vrijdagmorgen had hij zich weer eens voor
de Zutphensche rechtbank te verantwoor
den wegens bedreiging van een ambtenaar
der directe belastingen. S. was niet ver
schenen maar uit het verhoor van den
ambtenaar die uit ervaring wist, met welk
een gevaarlijk individu S. was.
Op denzelfden dag moest bij S. wederom
een dwangbevel beteekend worden. De
ambtenaar die ultervaring wist, met welk
een soort mensch hij te doen zou krijgen,
verzocht assistentie van een rijksveldwach
ter. Gezamenlijk gingen zij er op uit, op
alles voorbereid.
Ook S. had evenwel zijn maatregelen ge
troffen. Toen men bij zijn woning aan
kwam, kwam S. plotseling met een geladen
geweer naar buiten. De bruut nam geen
halve maatregelen. De blanke knoopen van
den rijksveldwachter werkten blijkbaar op
hem als een roode lap op een stier. Hij
schoot, doch miste. De tweede maal legde
hij aan en schoot, hoewel de belde ambte
nalen dekking zochten, dwars door de
uniformpet van den rijksveldwachter
Brands.
Beide ambtenaren achtten toen het
oogenblik gekomen om assistentie te vra
gen. De onverlaat verkeerde blijkbaar in de
meening, dat hij den veldwachter gedood
had en keerde naar zijn woning terug. De
ambtenaren hadden Inmiddels aan hun
superieuren van het geval melding ge
maakt, o.a. aan den brigadier-majoor D
Witkamp uit Zutphen. Men trof de noodlge
maatregelen om S. te kunnen overmeeste
ren.
Het huisje had een diak van stroo en ter weerszijden van de
aanlegplaats voor booten stonden twee houten soldaten, die
het geweer geschouderd hadden, net alsof zij voor degenen,
die voorbij kwamen, in de houding gesprongen waren. Gerda
riep tegen de soldaten, omdat zij dacht, dat zij leefden. Maar
zij gaven natuurlijk geen antwoord. Met de boot dreef ze vlak
langs den kant, maar het was toch nog te ver weg om aan
land te springen.
Nog harder riep het meisje nu eh ja, daar kwam een heel oud
vrouwtje, leunend op een kruk, naar buiten.. Ze had een
groote muts, beschilderd met mooie bloemen, op haar hoofd.
Met haar kruk trok zij de boot naar het land. „Jij arm, klein
kind", zei het stokoude vrouwtje toen, „hoe ben je zoo alleen
hierheen gekomen?" En meteen tilde zij Gerda uit de boot.
3—3
Herhaaldelijk heeft de Amerikaansche
justitie geweigerd zijn zaak te herzien, of
zijn verzoeken om gratie in overweging te
nemen, totdat bij de laatste verkiezingen
de candidaat der democraten voor het gou
verneurschap van Californië. Olsen, be
loofde, dat hij, Indien hij gekozen werd,
Mooney zou vrij laten. Deze belofte is Olsen
dus thans nagekomen.
Mevrouw Mooney, die tijdens het ver
hoor, waaraan Mooney door den gouver
neur werd onderworpen, In de nabijheid
van zijn bureau stond te wachten, ver
klaarde dat zij drie dagen lang van vreugde
had geweend.
Toen de beslissing van den gouverneur
bekend werd, juichte de menigte, die in de
wachtkamer van het gebouw vertoefde.
Onder donderend applaus sprak Mooney,
kalm, glimlachend, doch duidelijk ver
staanbaar eenige woorden van lof voor de
regeering, die hem de vrijheid hergaf. Hij
voegde hieraan toe, dat hij zijn leven zou
wijden aan de bevrijding van Billings, een
mede-arbeidersleider, die onder gelijke
omstandigheden veroordeeld was.
ERNSTIG MIJNONGELUK.
In de mijnen van Moelier Gladbeck, bij
Essen, heeft zich een brand voorgedaan.
Vijf mijnwerkers worden als verloren be
schouwd. Door de hitte is het bergingswerk
uitermate moeilijk.
HELSCHE MACHINE ONTPLOFT.
Zaterdagavond is een zware ontploffing
omstaan in de wijk Pandu te Boekarest.
Brandweerlieden en politie ontdekten in
het' huisje, waar de ontploffing geschied
was, een klandestien laboratorium, waar
men waarschijnlijk een helsche machine
vervaardigde.
De ontploffing heeft trouwens de twee
bewoners van het huisje overvallen tij
dens het werk. De een, een leer aar aan het
Dimitrescu-lyceum lag op den |rond met
vreeselijke verwondingen. Hij overleed later.
De tweede slaagde er in. hoewel hij even
eens gewond was, te ontkomen.
BOSCHBRANDEN BIJ MELBOURNE.
Tengevolge van een hittegolf zijn in den
Australischen staat Victoria boschbranden
ontstaan. Twee boschbeambten zijn te
Toolangi levend verbrand. Er bestaat groote
bezorgdheid voor 30 menschen in het dis
trict Erica. Zaterdag is een railswagen naar
Erica gezonden om vrouwen en kinderen
te halen, die zich te Fourmllls in gevaar
bzevonden. De wagen is nog niet terugge
keerd. Vele huizen en een kostbare voor
raad hout zijn reeds een prooi der vlam
men geworden. Omtrent het lot van een
groot aantal menschen verkeert men in het
onzekere.
Te Melbourne is het zeer droog. De tem
peratuur Is hooger dan in 26 jaren het ge
val is geweest.
Aanvankelijk wilde men 's avonds naar
de woning van S, gaan, doch bij nader in
zien zag men daarvan af. Nog denzelfden
middag ging men op stap. Behalve de
rijksveldwachter D. Witkamp gingen nog
vier gewapende veldwachters mede. Ook
mr. W. J. H. Stam, substituut-officier van
Justitie te Zutphen, bevond zich onder het
gezelschap.
Het was ongeveer drie uur toen men in
Eerbeek aankwam. Men had alle voorzorgs
maatregelen getroffen. S. was inmiddels
weer aan zijn werk gegaan. Hij had schijn
baar het voorgevallene van den ochtend
alweer vergeten. Hij was nu ongewapend en
de veldwachters zagen hun kans schoon.
Men omsingelde den man en voordat hij
maatregelen had kunnen treffen, waren de
veldwachters toegesprongen en hadden
hem overmeesterd. Eerst toen hij goed en
wel wist wat er met hem was gebeurd
trapte en sloeg hij als een wilde om zich
heen. Ondanks zijn hevig verzet werd hij
naar Zutphen overgebracht, waar hij in
het huis van bewaring is opgesloten.
„Tel."
OP ONBEWAAKTEN OVERWEG GEDOOD
Op den onbewaakten overweg bij Pur-
merland is in den afgeloopen nacht te om
streeks twaalf uur de 21-jarige J. Schaap
uit den lip, die op de fiets uit de richting
Purmerend huiswaarts keerde, door den
laatsten trein gegrepen en gedood.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
DEMOCRATISCH GOUVERNEUR VAN
CALIFORNIË STELT DEN ARBEIDERS-
LEIDER IN VRIJHEID.
Na een verhoor door den democratischcn
gouverneur. Olsen, heeft Tom Mooney Za
terdag gratie gekregen. Zooals men zich zal
herinneren is Mooney in 1917 ter dood ver
oordeeld, welke straf later in levenslange
gevangenisstraf werd veranderd. Tom
Mooney zou schuldig zijn geweest aan een
bomaanslag te San Francisco in een straat
vol menschen in 1916. Tien personen wer
den bij deze gelegenheid gedood en ruim
veertig gewond.
Van het begin af heeft Tom Mooney voor
zijn vrijheid gestreden. Hij verklaarde, dat
zijn veroordeeling een justitieele dwaling
was en voerde als bewijs foto's aan, waar
uit zou blijken, dat hij zich op het moment
van den aanslag met zijn vrouw op het
dak van een gebouw bevond, dat een mijl
van de plaats van den aanslag verwijderd
was.
MIJNGAS EISCHT EEN DOODE
EN TIEN GEWONDEN.
Tengevolge van het ontsnappen van mijn-
gas zijn in een steenkoolmijn bij Charleroi
(België) één persoon gedood en tien ge
wond.
AL CAPONE NAAR HET VASTELAND
OVERGEBRACHT.
De vroegere leider van gangsterbenden
in Chicago, Al Capons, is Zaterdag van het
gevangeniseiland Alcatraz overgebracht
naar de gevangenis van San Pedro in Cali
fornië.
Het departement van justitie deelt mede,
dat de straftijd van Al Capone 19 November
a.s. afloopt, wanneer hij zich zoo goed ge
draagt, dat hij in aanmerking komt voor
een vermindering van straftijd. Voorwaar
de is echter tevens, dat boeten ten bedrage
van 20.000 dollar betaald worden.
VIER PERSONEN DOOR LAWINE
GEDOOD.
Gisteren zijn in het gebied der Kreuzeck-
groep (bij Klagenfurtl zes personen door
een lawine verrast en bedolven. Slechts 2
hunner konden levend geborgen worden.
Beschermt U tegen de gevolgen van
Bescherming daartegen is alleen
mogelijk als ieder zeil daadwer
kelijk meehelpt.
Nadere inlichtingen verstrekt de secretaris
van de afd. Leiden der Ned. Ver. voor
Luchtbescherming, de heer D. C. Kok,
Rapenburg 9, Leiden.
TRAGE TANTE POS!
Nieuwjaarskaartjes, in de omliggende dorpen
of hier ter stede gepost op Vrijdag 30
December zijn bij de geadresseerden hier in
Leiden eerst in den ochtend van Vrijdag 6
Januari bezorgd. Het moge dan bij de post
omstreeks de jaarwisseling bijzonder druk zijn,
onvoorzien overvalt haar die drukte toch zeker
niet. en het was allerminst de bedoeling van
de afzenders dat hun kaartjes eerst na een
week hun dichtbij gelegen doel bereikten.
Hopelijk zal Tante Pos by een volgende jaar
wisseling haar leven belangrijk beteren.
„Misschien brengt de rivier mij wel naar Karei", dacht Gerda, I I staan en keek uren lang naar de oevens, die zoo mooi waren,
en toen werd zij weer vroolijiker. Zij ging rechtop in de boot I I Eindelijk kwam zij langs een groote kerservboomgaard, waarin
een huisje stond' met rood-en-blauwe vensters.
Na den Ebro te zijn overgestoken, zijn de
rechtschc troepen een groot gebied ten
Zuiden van Tarragona binnengedrongen.
Naar verluidt zijn zij thans nog slechts 22
mijl van de kust verwijderd. De regeerlngs-
troepen in den zak van Tortosa zouden zich
thans ln een critleke positie bevinden.
In het Noorden van het aanvalsfront ls
het leger van Maestrazzo opgerukt ten Zui
den van Artesa del Segre. Het bezette het
dorp Doncell, Eveneens werden Mlngay,
Termens, Sutsen, Vtllanueva de la Barca,
Vestoses en Bellecaire bezet. Het leger van
Aragon rukt op in alle sectoren van het
bruggehoofd van Balaguer. Het heeft ki-
lometerpaal 9 bereikt op den weg naar
Mongay. Het leger van Navarra is ruim 6
KM. opgerukt ten Westen van het dorp
Vimbodi.
Nader wordt gemeld: Aan het Catalaan-
sche front hebben de Moren onder gene
raal Yague, na de Ebro te zijn overgesto
ken, voor Falset de verbinding tot stand
gebracht met het Navarreesche legercorps.
De rechtschen verklaren sedert het begin
van het Catalaansche offensief minstens
3.100 vierk. kilometer terrein te hebben
veroverd, en 30.000 krijgsgevangenen te
hebben gemaakt. Het verste punt van den
opmarsch in het Zuiden is thans 8 K.M.
van Mont.blanch op den weg van Lerida
naar Tarragona en, hemelsbreed gemeten.
88 K.M. van Barcelona. Lerida ligt niet
meer binnen bereik van het geschut der
reDubllkelnen.
Het meerendeel van de 300.000 man
rechtsche troepen is thans over de Segre
getrokken. Do enkele overgebleven link-
sche bolwerken vallen snel ln handen van
Franco's strijdmacht. De infanterie heeft
de steden Vellanueva en Alcolette be
stormd. De regeeringstroepen trekken zich
terug langs den weg van Lerida naar Tar
ragona. Een vliegende colonne, die langs
den bergweg naar Montblanch oprukt, ls
naar gemeld wordt, tot de buitenwijken
van Vllanova, Deprades en Albarca gena
derd,
Valencia is uit de lucht gebombardeerd.
Er vielen 34 dooden en 48 gewonden.
De haven van Barcelona is eveneens op
nieuw gebombardeerd. Eén doode en 7 ge
wonden waren het gevolg.
geeft een frlssdhen mond met witte tanden.
Ivorol (Nieuw recept). Tube 60-40 en 25 ct.
6594 (Ingez. Med.)
Copyright P. 1. B. Boa 6 Copervhogen
De republikeinsche troepen melden, dat
zij bij hun offensief een punt bereikt heb
ben. dat slechts ongeveer 90 mijl van de
Portugeesche grens verwijderd is.
Den derden dag van hun offensief, in
Estremadura, zouden zij de rivier Zujar
zijn overgetrokken en de provincie Badajoz
zijn binnengerukt in de richting van het
dorp Peraleda de Zaucejo.
Een tweede afdeeling opereert in Zuid-
Westelijke richting van de hoofdmacht en
heeft belangrijke hoogten nabij Siërra To-
rozo veroverd.
Na de verovering van Los Blazquez heb
ben de republikeinen, in Noord-Westelijke
richting opereerend, de dorpen Los Prados,
Casa de la Morillerai en Lorna del Bar-
rero ingenomen. De, troepen, die la Gran-
juela innnamen, zijn naar het Zuid-Westen
getrokken en hebben het massief Lagrana
bezet, dat 800 meter hoog is en de spoor
lijn alsmede het mijngebied van Fuente de
Ovejuna beheerscht.
De nieuwe terrelnvorderingen der repu
blikeinsche troepen van hedenmorgen be
dragen 10 K.M. Het offensief der republi
keinen in den Estramadura-sector is thans
uitgebreid tot een front van omstreeks 30
K.M. Gistermorgen hebben de regeerings
troepen den spoorweg van Belemez in de
zóne van Fuente Ovejuna afgesneden. Een
verder offensief ten Westen van Villa-
nueva de la Serena heeft het mogelijk ge
maakt het dorp La Coronada op 12 K.M.
ten Oosten van Villa Nueva te bezetten.
Door den opmarsch der regeeringstroe
pen zijn, naar verklaard wordt de verbin
dingen der rechtschen met de bekende
Pennaroya-mijnen, die thans half omsin
geld zouden zijn, verbroken. Als de op
marsch voortduurt, zullen de vitale recht
sche verbindingen tusschen noord en zuid
Spanje er door bedreigd worden.
Burgos verzekert echter, dat de aanval
reeds gestuit ls en grootendeels reeds afge
slagen.
In de provincie Toledo hebben de repu
blikeinsche troepen zich meester gemaakt
van Casa de Calabazas. 5 K.M. ten Oosten
van Toledo, op den linkeroever van de
Taag. De rechtschen moesten de stellingen,
welke zij op de lijn Castillejo-Toledo had
den bezet, prijs geven.
Van de Calabazas beheerschen de regee
ringstroepen den rechteroever van de
Taag en de spoorlijnen naar Azucalca, wel
ke zij met mitrailleurs.bestoken, om de aan
komst van versterkingen te verhinderen.
