GERZON Gemeentelijke Reinigingsdienst jubileert 79ste 'Jaargang DINSDAG 3 JANUARI 1939 No. 241(3 BALANS OPRUIMING EEN GROTE PARTIJ STOFFEN HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN Hoe de stadsreiniging in vroeger jaren geschiedde De Bilt DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 2000 METER EFFEN ANGORA LAINE 500 METER BOUCLÉ MANTELSTOFFEN, Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD Collectieve huldiging der jubilarissen Herdenkingsrede van den directeur verwacht LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ctsTpei regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 cts»jrj>oito^ te(betalend-AVerplicht bewijsnummer 5 ets. lp-—w Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque» en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden t....£.2.35 per week ..'i .V.Vr.W?! £.0.18 Franco per post f. 2:35 per 3maanden -f. portokosten. (voor binnenland £.0.35 per S nmdj prima zuiver wollen japonstof, 130 cm. breed, in alle moderne kleuren, per meter, waarde J r tot 1.95, nuI J J uitsluitend eerste kwaliteiten, in moderne kleuren, zuiver wol, 140 cm. breed, per meter, £0 waarde tot 4.95, nu BINNENLAND. De financieele verhouding tusschen rijk en gemeenten; voorloopig verslag der Tweede Kamer. (3e Blad). Brug bij Dordrecht wordt 6 Mei geopend (Binnenland, 3e Blad). Groote brand in kippenfokkerij te Sneek (Gemengd, 3e Blad). AMSTERDAMSCHE BEURS. Geringe handel Prijshoudende markt Nauwelijks gewijzigde koersen Amerika vast Beleggingsmarkt stü. Foto van. de plaquette, welke het personeel van den jubileerenden dienst aan het Gemeentebestuur heeft aangeboden. Links de oude outillage van den vuilnisophaaldienst; rechts het tegenwoordige materiaal. De plaquette werd ontworpen en vervaar digd door den heer H. W. Stöxen. Personeel biedt gemeentebestuur een huldeblijk aan. De Gemeentelijke Reinigings- en Ont- smettingsdienst viert vandaag zijn 25- jarig jubileum en tegelijkertijd herden ken niet minder dan 21 ambtenaren en werklieden hun zilveren jubileum bij genoemden dienst. Is het wonder, dat er op het terrein aan de Noorderstraat, waar onder de bekwame leiding van den energieken directeur, den heer J. H. de Jong in de laatste jaren 7x50 talrijke en belangrijke verbeteringen zijn tot stand gebracht, een ware feeststem ming heerscht en dat de bekende groene vuilnis-ophaal-auto's vandaag eens in de garage blijven? Wij, ingezetenen van Leiden, beschouwen het als de gewoonste zaak van de wereld, dat ons huisvuil driemaal per week stipt op hetzelfde tijdstip wordt afgehaald en we denken er niet eens by na. dat er zicli ook wel eens omstandigheden kunnen voordoen, waardoor deze regelmaat wordt verstoord en onze tot den rand toe gevulde vuilnis emmers voor de huisdeur blijven staan, ten prooi aan kwajongens, die ze uit baldadig heid omverwerpen dan wel den inhoud na- ldjken om te zien of zich daarbij nog iets van hun gading bevindt. Toen de vorige week sneeuw en ijs de straten schier onbegaanbaar meukten en de dagehjksche afvoer per schuit naa*- de Nieuwkoopsche Plassen volstrekt onmoge- lyk was, is het geen oogenblik in ons brein opgekomen, dat nu toch ook de vuilnis ophaaldienst wel eens zou kunnen stagne ren en we hebben er ons gansch niet over verwonderd, toen promot op tijd het be kende belletje de komst van „den vuilnis man" aankondigde. De burgerij heeft in den loop der jaren ervaren op een geregeld functioneeren van dezen nuttigen dienst te kunnen rekenen en daarom gunt zy het personeel niet alieen dezen feestelyken vrijen dag van ganscher harte, maar stapt zij ook gaarne heen over het ongemak van een overvoller vuilnisbak, die eerst a.s. Donderree "eleegd wordt! In de als feestzaal ingerichte garage aan dc Noorderstraat had hedenmorgen in tegenwoordigheid van het geheele perso neel allereerst de plaats. De jubilarissen werden begroet met een speciaal voor deze gelegenheid vervaar digd welkomstlied. De directeur, de heer J. H. de Jong, heette vervolgens allen met hun echtgenooten hartelijk welkom en bracht dank aan de feestcommissie uit het personeel, die by de voorbereiding van dit feest de leiding had. Na te hebben gewezen op de moeiiyk- heden, waarvoor de jubilarissen zich ge plaatst zagen om geiyken tred te houden met de snelle technische ontwikkeling van den dienst en allen dank te hebben be tuigd voor de betoonde tcewyding, welke ook van de zijde van het college van B. en W. wordt gewaardeerd, richtte spr. zich in het bijzonder tot den kassier-boekhouder, den heer Landaal en tot den hoofdopzich ter, den heer Neuteboom, wien hij hulde bracht voor hun toegewijden arbeid in het belang van een „schoone" Sleutelstad. Dc burgemeester spreekt. Vervolgens was het woord aan den bur gemeester. mr. A. v. d. Sande Bakhuyzen. die begon met te zeggen dat wethouder Splinter zeer tot zijn spyt door een lichte ongesteldheid verhinderd was by deze vie ring aanwezig te zijn. Ook namens hem wenschte spr. de jubilarissen van harte ge luk. Dc woorden van den heer De Jong ondersch.-y ft spr. gaarne, omdat de mee ning, welke de heer De Jong over het per soneel heeft, ook de meening is van het gemeentebestuur. Dat de Reinigingsdienst van Leiden een an de beste in den lande is, is voor een niet gering gedeelte te dan ken aan de hooge opvatting van plichtsbe- --htinc. die het cerrorteël heeft. Aan d" >-eeren Landaal en Neuteboom overhandigde spr. vervolgens een fraaien bloemenmand, terwül de andere jubilaris sen een geschenk onder couvert in ont vangst hadden te nemen. Andere sprekers. De jubilarissen werden vervolgens toege sproken door den heer J. H. Stoots, voor zitter van de feestcommissie, die wees op de spontane wijze waarop dit jubileum is voorbereid, maar ook aan de schaduw, die over het feest is gevallen door de ziekte van een der jubilarissen. God sohenke hem wat hem zalig is. Moge dat zyn spoedig herstel zijn. Spr. wees vervolgens op de noodzakeiykheid van de verheffing van den arbeid, opdat deze niet vergeefsch zy en zonder hooger doel. Wat een vreugde is het voorto dat wü zorgetoos de lasten van het öiageiyksch 'even hebben kunnen dra gen, juist door den arbeid. Spr. weidde over den toegewyden arbeid als plicht en zegen nog eenige oogenblik- ken uit en besloot met allen jubilarissen een geschenk aan te bieden namens het personeel. Deze geschenken werden dank baar aanvaard. Namens de jubilarissen SDrak de jubilee- rende kassier-boekhouder de heer D. Lan daal woorden van dank tot den burge meester, den directeur en de personeel leden voor de goede woorden en geschen ken. Ook de oudste der personeelleden de heer Leget sprak een woord van hart tot hart tot zyn kameraden. Na een kort dankwoord van den heer de Jong werden ververschingen aangeboden. De drukke bedrijvigheid daarvan werd nog eenige oogenblikken onderbroken door de aanbieding van een bloemenrulker aan mevr. de Jong. Tenslotte werd nog namens de jubilaris sen het woord gevoerd door den heer Went. die tal van herinneringen uit vervlogen jaren ophaalde. w m Om elf uur werd in dezelfde ruimte op nieuw een feestehjke vergadering gehou den. welke o.m. werd bügewccnd door B. en W. van Leiden, vele raadsleden, hoof den van gemeentediensten, B. en W. der gemeente Nieuwkoop, het bestuur der Ned. Ver. van Reinigingsdirecteuren en vele anderen. De heer De Jong sprak hier een herden kingsrede uit, waarin hy tal van bijzonder heden verhaalde over de oprichting, ge schiedenis en inrjehting van den dienst. Reeds in de oudheid, aldus spr., waren de bewoners verplicht hun eigen erf en een weg voor hun woning, op straffe van boete by nalatigheid, schoon te houden. Tal van ernstige epidemieën, die haar oorzaak vonden in verwaarloozing der openbare reinheid, bewezen, dat dergeiyke voorschriften onvoldoende waren. Er kwam toen het stelsel om de inza meling van huisafval en het reinigen van de straten op te dragen aan aannemers, doch ock hieraan bleken vele bezwaren verbonden. Onder de menigvuldige zorgen, welke de bestuurders onzer stad altyd hebben gehad lot welstand, voorspoed en gezondheid der ingezetenen, is zeker het toezicht op de positie van de stadswateren een zeer be- iangryke geweest. Leidsche grachten ..geurden" al vier eeuwen geleden! Intusschen heeft men meer dan 400 jaren over de zoo hinderhjke lucht geklaagd en langen tyd is het een onbeantwoorde vraag gebleven, welke oorzaak hiervoor moest worden aangewezen. By veel verschil van meening, was men het over één zaak wel eens. Algemeen was men nJ. van gevoelen, dat de stank der grachten zeker niet in de laatste plaats haar oorzaak vond in het vuil dat hierin afvloeide of werd geworpen. Reeds op 11 Nov. 1445 vaardigden „die van den Gerechte" een verbod uit tegen het werpen en ioozen van allerlei vuil, zoowel van de fabrieken, als andere neringen, in óe stadswateren op straffe van te worden beboet met betaling van 12 schellingen. Enkele jaren later werd een dergeiyk verbod ook bepaald op het werpen van drek of vuilnis op straffe van gedurende 2 uren gebonden te staan op den blauwen steen. Geen wonder, dat de afvoer van het huls- vuil in dien tyd de zorg reeds had van het 6337 (Ingez. Med.) bestuur der gemeente. Op 21 April 1407 sloten Burgemeester en Wethouders een contract af met Jan Claes Wittens, waar- by hem werd opgedragen alle vuilnis voor stegen en steigers geregeld te verwyderen. Voor uitvoering van zyn werk werd hem van gemeentewege verstrekt een schuit met twee boomen, een schop, een vork en een kruiwagen. Of het inzamelen van de asch en het vuilnis in dien tyd en ook later nog gere geld plaats vond. zou ik niet gaarne bewe ren. Op elke gracht of straat schynt een algemeene vuilnisput te hebben bestaan, waarin ieder zyn asch of vuilnis wierp. Van tijd tot tyd werden deze putten geledigd, hetgeen niet kon beletten, dat er veel van deze stoffen in de grachten geraakten. BUITENLAND. Daiadier op zyn reis naar Corsica en Tunis. (3e Blad). Overweegt Amerika een embargo op goe deren uit Japan en Duitschland? (Bui tenland, 3e Blad). Zal de Japansche premier Konoje aftreden? (Ie Blad). Verdere vorderingen van Franco's offen sief. (3e Blad). De Kwo-Min-Tang denkt niet aan vrede met Japan op de voorstellen van Konoje (le Blad). ZIE VOORTS EERSTE BL.AD. LAATSTE BERICHTEN De heer J. H. de Jor.g. Op den 6den April 1592 kwam echter een aanmerkeiyke verbetering tot stand. Aan de Meesteren van de Huisarmen werd ver gund, het vuil dageiyks door de bekwame karren en vaartuigen by de ingezetenen te deen ophalen, ten profyte van de genoemde huisarmen. In 16S4 werd de inzameling der afvalstoffen der. Meesteren der fïuisa.men afgenomen. Voortaan zou verpachting van dit werk geschieden door de Stadsregeering zelve. Geleideiyk ging nu de bevordering van de openbare reinheid stap voor stap vooruit en werd de verzorging hiervan meer en meer een taak van gemeenteiyke be moeiing. De vroegere toestand. Vóór 1 Januari 1914. den datum waar op de nieuwe Gemeentedienst van Reini ging- en Ontsmetting te Leiden is inge steld, werden reeds verschillende onderdee- len van den reinigingsdienst een betrek- keiyk groot aantal jaren in gemeenteiyk beheer uitgevoerd en wel door den Dienst der Gemeentewerken. De uitvoering van de voornaamste onderdeelen, w.o. zelfs het in zamelen van huishoudeiyk afval, bleef fchter gesteld ln handen van een pachter. Omdat Leiden door veel grachten doorsne den wordt, geschiedde de uitvoering van den ophaaldienst door middel van vaar tuigen. Om de vuilnis per schuit te kun- Voor de kuststrook: Afnemend buiig. Gedeeltelijk bewolkt. Weinig verandering in temperatuur. Aan vankelijk tijdelijk nog krachtige, overigens meest matige Noordwes telijke tot Zuidwestelijke wind. Voor het binnenland: Geen neerslag van beteekenis. Tijdens den nacht vrijwel geheel opklarend met daling van temperatuur tot om het vriespunt. Overdag weer toenemende bewolking. Matige tot zwakke Westelijke tot Zuidelijke vind. Waarschuwing voor het verkeer: Gladde wegen in het Oosten des lands tijdens den avond, nacht en vroegen ochtend. nsn ve-zamelen was het noodig, dat zij eerst met handwagens langs de huizen werd op gehaald. Deze wagens waren natuurlijk slechts van geringen inhoud, aangezien één werkman den gevulden wagen moest kun nen verplaatsen. Telkens als een handwa gen met vuilnis gevuld was. werd deze naar de schuit gebracht en daarin uitge stort. waarhii c—niet gering^ stofontwik keling nlaats had. Di!:"- 'is v erden deze schuiten gebezigd om clandestien grootere hoeveelheden stroozakken, houtwol, pakpapier, enz. op de plechten te werpen. Niet minder dan op 20 vaste plaatsen lagen zij in de stad gemeerd, waardoor de Academie-stad op haar mooiste punten in ernstige mate werd ontsierd. Dc ingezamelde afvalstoffen, de uit grachten opgehaalde baggerspecie en het bijeen gebrachte straatveegvuil werden op geslagen op een terrein gelegen in de Waard, alwaar zij tot compost werden ver werkt. Waardevolle artikelen als lompen, beenderen en oud ijzer werden hierbij uit het vuil gesorteerd en door de werklieden verkocht, als compensatie voor hun lage ioonen. Plannen tot uitvoering in gemeen telijk beheer. Reeds in 1903 werden in den Raad onzer gemeente stemmen gehoord om niet door te gaan met het stelsel van verpachting, doch uitvoering in gemeentelijk beheer te

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1