Bij de wisseling van het jaar
Twee vechtpartijen met
doodelijken afloop
IEIDSCK DAGBLAD - Derde Biad
Maandag 2 Januari 1939
In Memoriam
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
Luchtaanvallen
Prof. R. N. Roland Holst
Te Nijkerk en Helmond
vtN/T EN LETTERE^
Prof. R. N. Roland Holst
overleden
Dr. P. Smit overleden,
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
met Brandbommen
In Frankrijk.
President Lebrun heeft ter gelegenheid
vair de Jaarwisseling de leden van het
diplomatieke corps ontvangen.
De deken van het corps. mgr. Valerio
Valeri.. hield een toespraak, waarin hij her
innerde aan de ..angstige uren" van het
afgeloopen jaar en vervolgens sprak:
Waarom zou het nieuwe jaar niet den vrede
bewaren en zou het niet voortgang brengen
in het wederzijdsch begrip en de samen
werking tusschen de volkeren? Alles spoort
daartoe aan.
Frankrijk, dat In de oogen der waarne
mers altijd een groote natie is, waarin een
krachtig levenssap stroomt, dat gereed is
om. met bewondering der verbaasde we
reld, den ergsten samenloop van omstan
digheden te boven te komen, is innig ge
hecht aan zijn ideaal van gerechtigheid en
vrede. Wij kennen de pogingen in dezen
geest van de regeering der republiek, wij
hebben vertrouwen in die edele pogingen.
Mogen zij, te zamen met onze respectieve
regeeringen, het nieuwe laar maken tot een
uitgangspunt tot verheffing der menschheid
naar een gelukkiger toekomst voor allen en
een mildere toekomst voor de nederigen en
armen.
Hierop antwoordde president Lebrun, na
het corps voor de goede wenschen te heb
ben bedankt: Frankrijk heeft de duidelijk
ste getuigenis gegeven van zijn wensch om
in nauwe samenwerking met. de andere
mogendheden het vredeswerk te bevorde
ren Niemand kan twijfelen aan de vurig
heid en het geloof, waarmede Frankrijk alle
ondernemingen zal steunen, welke tot een
toenadering'der volkeren kunnen leiden.
Het souvereine en uitgebreide rijk. zich be
wust van zijn rechten en plichten, zal in
de gevoelens, welke zijn taak inspireert, de
kracht vinden om zijn doelstellingen te
voltooien.
Frankrijk wenscht bij de regeeringen
der andere landen eenzelfden goeden wil
aan te treffen. -
Ik vlei mij met de gedachte, dat allen,
zonder uitzondering, met alle hun ten
dienste staande middelen, iets zullen wil
len bijdragen tot de algemeene vredesge-
dachte' In Duitschland.
Hitier heeft den volgenden oproep aan
de weermacht uitgevaardigd: In het jaar
1938 ging de droom van eeuwen in vervul
ling Groot-Duitschland is ontstaan Gij
hebt daarbij beslissend medegewerkt Ik
dank u voor uwe trouwe plichtsvervulling.
Ik ben er zeker van. dat ge ook in de toe
komst steeds bereid zult zijn de levens
rechten van het land tegen elkeen te be-
schermen.
Generaal-veldmaarschalk Goering heeft
tc-r gelegenheid van de jaarwisseling een
oproep uitgevaardigd, waarin hij zegt: Ste
vig staat Groot-Duitschland gegrondvest.
Uit het vaste vertrouwen in den Fuehrer
is het Duitsche zelfbewustzijn herboren.
Dit Duitsche zelfbewustzijn is de wortel
van onze nationale kracht. Daaruit putten
wij het onbeperkte vertrouwen m ae
eeuwige toekomst van het rijk. dat onder
leiding van Adolf Hitler onze generatie
moet oprichten Ook 1939 zal weer een jaar
van zwaren arbeid zijn. Het derde jaar van
het vierjarenplan eischt de inspanning van
de eeheele volkskracht, want de kracht van
het volk berust altijd op den prestatiezin
en offervaardigheid van elk afzonderlijk.
Op elkeen in het bijzonder komt het aan.
Dat is het parool voor 1939.
Op Oudejaarsavond heeft minister Goeb-
bels een radiorede gehouden, waarin hij
o.a. zeide: In 1938 heeft zich een duizend
jarige droom van het Duitsche volk ver
vuld Het groot-Duitsche rijk is werkelijk
heid geworden. Het was de moeite waaro.
hiervoor wat op het spel te zetten. Zeker
was daaraan ook een risico verbonden.
Doch zonder groot risico is er in de ge
schiedenis ook geen groot succes. Hier
wordt weer eens de beteekenis bewaarheid
van het spreekwoord, dat den moedige de
wereld behoort.
Goebbels keerde zich tegen de z.g. mtel-
lectueelen. die zich, naar hij zeide. in hun
bedillerige zucht tot kritiek veelal zelfs aan
de belachelijkste kleinigheden stooten. Het
volk. aldus spr.. wil van deze intellectueele
mopperaars niets weten.
Goebbels richtte een groet tot de Dult-
schers over de geheele wereld en bracht
dank aan den Almachtige. ..Die ons land
ook in het afgeloopen jaar zichtbaar ge
zegend heefi".
Hij besloot met de woorden: „Zoo zal
dan het jaar 1938 als het gelukkigste van
alle Duitsche jaren afgesloten zijn. Moge
het thans door een nieuw worden gevolgd
en moge ook dit succes en zegen beschoren
zijn Moge het ons land en ons volk zegen
en rijk geluk brengen. Moge God ook in de
toekomst Zijn zegenende hand boven
Duitschland houden".
In Japan
De Japansche minister-president, prins
Konoye, heeft een Nieuwjaarsboodschap
tot het volk gericht, waarin hij o.a. zegt:
Nieuwe idealen zijn gekweekt op de ver
woeste slagvelden van China en zelfs te
midden van het kanonvuur voelen wij, dat
de natie herboren wordt en bezig is aan
den nieuwen opbouw van Oost-Azië. De In
China geleverde prestaties vormen den
grondslag, waarop het werk voor het her
stel van Oost-Azië kan binnen.
Steeds was het de politiek van Japan,
aldus gaat Konove voort, om door gebruik
van geweld het opgehoopte kwaad in
Oost-Azië uit te roeien en een duurzamen
vrede te vestigen door samenwerking met
die Chineezen, die onze idealen deelen.
Op eiken Japannees rust de taak, de sta
ten in het Verre Oosten te emancipeeren en
los te maken xdt de ketenen, waaraan zij
geklonken waren, alvorens Japan in dit
deel der wereld zijn belangrijke rol ging
spelen. Wi.i riln. vastbesloten te slagen met
het werk dat. onze voorvaderen ons heb
ben n-vrpint-n en wil 'ui'en niet ophouden
alvorens ons doel bereikt is. Reeds hebben
de volkeren van Janan. Mandsjoekwo en
China elkaar de hand gereikt, om elkaar in
hun gemeenschappelijk streven te steunen.
In China
China heeft de komst van het nieuwe
jaar gevierd met een hernieuwd vertrou
wen en wijd verbreid optimisme ten aan
zien van het toekomstige resultaat van den
onafhankelijkheidsoorlog der natie, aldus
meldt het Chineesche telegraafagentschap.
Dit optimisme, dat in vele steden tot uit
drukking is gekomen, vormt een levendig
contrast met de vorige jaarwisseling, toen
de natie terneergeslagen was en de toe
komst donker inzag.
In de oorlogshoofdstad van China,
Tsjoenking. heerschte een feestelijke stem
ming. De geheele bevolking nam deel aan
een betooging ten gunste van gewapenden
weerstand en nationalen wederopbouw,
waarna een optocht met lamoions gevormd,
die door de geheele stad trok en door mu
ziekcorpsen vergezeld werd. Ook in andere
Chineesche steden, Tsjengtoe, Tsjangsja,
Foetsjau. Kweyanz e'c., zijr feestelijke be
toogingen gehouden
Radiorede van den aartsbisschop
van Canterbury.
Bereidt u voor op het ergste en hoopt het
beste, aldus luidt de raad, dien de aarts
bisschop van Canterbury in een radiorede
uit het Lambeth-palace gegeven heett aan
het Engelsehe volk tegenover de wereld
problemen van het nieuwe jaar.
„Wij moeten als één volk voorwaarts
gaan in een geest van nationale eenheid,
aldus de aartsbisschop verder. Partijen zul
len er zijn en moeten er zijn, maar zij wor
den alle vereenigd door de waarde, die wij
allen hechten aan de tradities en vrijheden,
die belichaamd zij" in onze democratie.
Ons geloof daarin wordt echter op de proef
gesteld en de proef, die zij moet doorstaan,
is de bereidheid van al haar burgers om
haar last te dragen zoowel al haar privi
leges te genieten".
„In een wereld vol bedreigingen en ge
varen, durven wij niet de verdediging te
verwaarloozen van het leven, de woningen
en vrijheden van ons volk en van alles,
waarvoor de menschen willen leven".
De primaat voegde hieraan toe: „in den
tegenwoordigen toestand van de in wan
orde gebrachte wereld, zien wij den dag des
oordeels. Het is onze beschaving, waarop
wij ons eens beroemden, die geoordeeld
wordt. Denkt aan de nooden, die de wereld
troosteloos maken, nooden zoo groot, dat
zij de verbeelding doen verstommen. Denkt
aan de millioenen. die in China uit hun
woningen zijn verdreven, hulpeloos, voor de
meedoogenlooze legers van een beschaafde
mogendheid. Denkt aan de duizenden, die
losgeslagen de wereld ingedreven zijn door
een onmeedoogende vervolging, ten uitvoer
gelegd door een hoogbeschaafden staat.
Zijn dit niet, ondanks alle hoop op voor
uitgang, de teekenen van een terugkeer
der duistere tijden?"
Mij. Nederland TAWALI. thuisreis. 31 Dec.
van Djeddah.
Kon. Ned. Stoomb. Mij. OBERON, naar
Adam pass. 31 Dec. v.m. Gibraltar.
RotterdamZ. Amerika Lijn ALUDRA. uit
reis. pass. 30 Dec. Las Palmas.
Holland—Amerika Lijn BURGERDIJK. uit
reis, pass. 31 Dec. Vlissingen. van Antwerpen.
Rott Lloyd KOTA GEDOE, uitreis, pass. 31
Dec. Gibraltar.
Holland-West Afrika Lijn REGGESTROOM
4 Jan. van W. Afrika te Havre. 6 Jan. te
Duinkerken. 8 Jan. te A'dam en 11 Jan. te
Hamburg verwacht ULYSSES, 29 Dec. van
Freetown naar Monrovia.
Silver-Java-Paeific Lijn BENGALEN, 30 Dec,
van Cebu naar Pacific Kust.
Diverse Stoomvaartberichten ARY. 28 Dec.
van Genua te Sete STOLWIJK, n. R'dam
pass. 30 Deo. Malta BEURSPLEIN, 31 Dec.
van Oxelosund naar R'dam ST. ANNA-
LAND. 31 Dec. van Gdynia te Delfzijl
TOW A 30 Dec. van B. Aires naar Adam en
Antwerpen —TUVA, naar Montevideo, pass.
30 Dec. Fernando Noronha THEMISTO, 31
Dec. van East Londen te Durban JONGE
ANTHONY, naar Manchester, pass. 30 Dec.
Leixoes PRINS WILLEM VAN ORANJE,
naar Jaffa, pass. 30 Dec. Malta AMSTEL.
naar Rochefort, pass. 30 Dec. Las Palmas.
(Bulten verantwoordelijkheid der Redactie)
Copie van de al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
De eerste dag van het nieuwe jaar ontroerde
de wereld der kunst en ook die daarbuiten door
het overlijdensbericht van Prol. Roland Holst,
als sierend en monumentaal gericht kunstenaar
algemeen bekend, eens de vriend en later de
opvolger van den fijnen Antoon Derkinderen
als Directeur van 's Rijks Academie voor Beel
dende Kunsten.
Het is niet onze bedoeling, hier een levensbe
richt van den overledene te schrijven, doch
slechts om enkele simpele woorden te wijden
aan zijn nagedachtenis. De tijd is trouwens nog
niet gekomen, om de volle beteekenis te kun
nen omlijnen welke Roland Holst heeft voor
de monumentale, beeldende en toegepaste kun
sten.
Wel zyn er de werken, die hij naliet: Ex
Libris. affiches, litho's, boekomslagen, teekenin-
gen. muurschilderingen, gebrandschilderde ra
men. sgraffito's, mozaïek, enz. Dit alles is zicht
baar en legt getuigenis af van zijn edel am
bachtelijk kunnen, van de voornaamheid van
opvatting, waarin zijn geestesaristocraat zich
uitte, van de tintelende bezieling, die hem
dreef. Doch wat niet ten volle beoordeeld
kan worden, dat is de enorme invloed, welke
van hem uitging als leeraar in de monumentale
en beeldende schilderkunst, en verder de poste
rior beteekenis van die vele prachtige, fijn ge-
styleerde opstellen en studies, waarin hij zijn
inzichten over verschillende onderwerpen van
kunst uiteenzette of waarin hij in fijn geëtst
proza een gevoelige gravure gaf van mannen
als die oude. wijze bouwmeester Cuypers, Der
kinderen. Toorop. Alphons Diepenbrock, e.a.
De invloed van dit alles is niet in woorden af
te perken, niet te tellen, te meten of te wegen.
Het kan veel zijn, het kan minder zijn: het
gaat hier om imponderabilia. Roland Holst was
een geestvol mensch en het harpspel van den
fijnen geest is een verborgen muziek, die slechts
langzaam uit haar geheimzinnige sfeer tot
hoorbaarheid komt en in de zielen van velen
resonneert. doch dan werkt deze reson-
nans ook uitermate bezielend. Veel is de
Nederlandsche cultuur aan hem verschuldigd.
Het dieper doorwerken van zijn idealen blijft
aan de toekomst, ondanks alle bruutheid en ge
weld waaraan de tegenwoordige wereld ten
prooi is.
Hij was bevriend met de Katholieke kunste
naars Derkinderen. Diepenbrock. Toorop. hü
kon devoot zijn hoofd bulgen in de Bossche
Bazilick van St. Jan of in de Katedraal van
Chartres. wanneer het wonder der Middeleeuw-
sche architectuur doorluisterd werd van den
eeredienst. Wat hem hiertoe dreef, was het
brandende verlangen naar dc Katholiciteit der
menschheid. al zocht hij. socialistisch georiën
teerd. dit dan in andere richting dan de Katho
lieken. Doch v/at hem in de Katholieke kun
stenaars aangreep en in de kunst des Middel
eeuwen ontroerde, was de zuiverheid van geest,
de eenheid van idealisme, welke de Kerk in
haar leden had weten te wekken.
Had het aan hem gelegen, het mystieke een
heidsfront der menschheid. dat volgens hun in
de Middeleeuwen gevormd werd door de Kerk
van Christus, dofch thans op andere wijze tot
stand zou moeten komen zonder de kracht
van het Christendom-te miskennen, zou in deze
wereld veel naderbij zijn gekomen, al wist hij
dat in de verwarring en verdeeldheid welke
thans heerschen en de ruwe en verruwende
stroomingen welke over een groot deel der
wereld spoelen, met ideëele factoren weinig re
kening wordt gehouden. Doch van dat gedroom
de mystieke eenheidsfront der menschheid zou
de kunst een in-nederigheid dienende factor
moeten zijn. Geen l'art pour l'art. doch de
kunst in dienst, zooals het in de beste tijdper
ken der wereldhistorie steeds was geweest.
Doch hij zag de moeilijkheden die bergen
hoog rezen; de ongetemperde dwang van den
tijd. die geen rust, geen bezinning meer toe
staat; niet meer de stilte, waaruit de statie der
schoonheid geboren wordt. Hij wist dat en leed
er onder. En toch wil ik eindigen met een woord
van hem zelf, dat hij indertijd over Derkinderen
sprak cn dat mij uitermate toepasselijk lijkt op
hemzelf.
„Maar dan juist in die oogenblikken, steunen
ons de gedachten aan hen. voor die de kunst
nooit een uitsluitend aesthetisch doel bezat,
maar voor wie de kunst steeds was een middel,
om op zijne wijze te getuigen van de hooge be
stemming. die het leven geeft: van dit inzicht
kan de kunstenaar alleen getuigen, door al het
werk. dat hem naar de kracht van zijn gaven is
toebedeeld, te verrichten met nooit afdwalenden
ernst, met den wil gericht op de zuiverheid, en
door de schoone bezieling züner daden, want
alleen hierin ligt de belooning.
In die oogenblikken zult gij denken aan hem,
wiens nagedachtenis wij hier eeren, want heel
zijn leven was door die erkenning gericht, en
nooit faalde hij ln de hooge opvatting van het
ware kunstenaarschap.
N. J. SWIERSTRA.
Op oudejaarsavond heeft de achttien
jarige landarbeider J. van der Ploeg te
Oosternljkerk in Friesland bij een twist zijn
dorpsgenoot P. C. de Boer, die even oud
was, met een zakmes een achttal steken in
het bovenlichaam toegebracht. Het slacht
offer werd in zorgwekkenden toestand op
genomen en is tijdens het vervoer naar het
ziekenhuis te Leeuwarden aan zijn verwon
dingen bezweken.
Het drama speelde zich omstreeks kwart
voor twaalf op straat af, terwijl versehei-
ne inwoners van het plaatsje in afwachting
van de jaarswisseling buiten een praatje
stonden te maken. Tusschen de twee ge-
r.oemde jongelieden ontstond een hoogloo-
pende ruzie, waarschijnlijk uit minnenijd
over een zestienjarig meisje. Het schijnt,
dat van der Ploeg uit zelfverdediging ge
handeld heeft, toen de ander hem bij den
Ikeel zou hebben gegrepen. Des nachts is de
dader van zijn bed gelicht en na verhoor
door den veldwachter en burgemeester
Sytsma van Oostongeradeel, tot welke ge
meente Oosterhijkerk behoort. Ingesloten in
de marechausseekazerne te Dokkum.
Zaterdagnacht ontstond een vechtpartij
tusschen twee inwoners van Helmond,
waarbij de 31-jarige A. V. door zijn tegen
stander, den 45-jarigen G. S. met een mes
in den buik werd gestoken, tengevolge
waarvan de ongelukkige in het ziekenhuis
is overleden.
Zaterdag, in den vooravond, troffen de
beide mannen elkaar in een café aan de
Wolfstraat te Helmond. Zij waren niet
„drankvrij" en al spoedig kregen zij on-
eenigheid. De vrouw van den kastelein wist
den twist te sussen, waarop S. zich na
eenigen tijd verwijderde.
Kort na twaalf uur evenwel, nadat het
café gesloten was, kwam S. aan dc achter
zijde van het café, de keuken binnen, waar
V. met den caféhouder en diens echtge-
noote aan de koffie zat. Opnieuw laaide de
ruzie op. V. verzocht den ander de zaak
buiten af te wikkelen. Hier zou V. zijn te
genstander eenige kaakslagen hebben ge
geven, waarop S. zijn mes trok en in het
wilde weg K. enkele steken toebracht. V.
zakte hevig bloedend in elkaar. Inmiddels
was de caféhouder komen toesnellen. Deze
droeg den gewonde het café binnen en
waarschuwde een geneesheer en de politie.
Het slachtoffer werd naar het Sint Anto-
niusgasthuis vervoerd, waar men operatief
ingreep, hetgeen evenwel niet meer mocht
baten. De man is in den loop van Zondag
middag overleden.
Dc dader kon kort na het gebeurde ge
arresteerd worden.
De verslagcne was ongehuwd en werk
zaam in Duitschland.
VEELZIJDIG KUNSTENAAR.
Na een ziekte, die slechts kort geduurd
heeft, is Zaterdagmiddag in zijn woning te
Bloemendaal prof. R. N. Roland Holst
overleden.
Met prof. R. N. Roland Holst verliest
Nederland een van zijn grootste en veel-
zijdigste kunstenaars, wiens naam niet
alleen zal blijven voortleven als die van
den edelen voorvechter der monumentale
kunst, doch die zich tevens een blijvenden
naam verworven heeft als schrijver, schil
der en teekeinaair. Tal van openbare gebou
wen in Nederland zullen tot in lengte van
dagen de schoonheid van de werken van
prof. Roland Holst blijven dragen, vele ge
slachten zullen nog genieten valt de „over
peinzingen van een bramenzoeker", maar
dieper en breeder wellicht nog zal de geest
van den ontslapene in Nederland blijven
voorleven door den zeer grooten invloed
dien hij als paedagoog en voorganger op de
na hem komende geslachten heeft uitge
oefend, een invloed die stellig niet eindigen
zal bij zijn directe leerlingen.
Wijlen prof. Roland Holst.
Prof. Richard Nicolaas Roland Holst was
op 4 December 1868 in Amsterdam geboren.
Van 18871891 volgde hij de academie en
reeds In 1892 begon hij met het vervaardi
gen van lithografieën, waarbij hij zich een
eigen persoonlijken stijl wist te verwerven,
die voor het groote publiek onder meer tot
uitdrukking kwam in een reeks gelithogra
feerde aanplakbiljetten voor opvoeringen
van het gezelschap van Willem Royaards.
Velen zullen zich nog de affiches voor de
opvoeringen van Faust, Gijsbrecht van
Aemstel. Lucifer en Electra herinneren.
In 1918 werd Roland Holst als buitenge
woon hoogleeraar verbonden aan de rijks
academie voor beeldende kunsten, van wel
ke academie hij van 1926 tot 1934 de leiding
heeft gehad als hoogleeraar-directeur.
Van de belangrijke werken die prof.
Roland Holst als monumientaal en decora
tief kunstenaar geschapen heeft kunnen
o m. genoemd worden de wandschilderin
gen in de Amsterdamsche Beurs in het ge
bouw van den Nederlandschen diamant-
bewerkersbond en in het giebouw van de
Nederlandsche Heidemaatschappij te Arn
hem. De veelzijdigheid van den kunstenaar
blijkt o.a ook wel uit de belangrijkheid van
zijn oeuvre als glazeniea;, waarvan o.m. ge
tuigen de schoone glasschilderingen in de
Domkerk te Utrecht, de groote ramen in
de aula van het Amsterdamsch Lyceum,
de ramen in het postkantoor te Haarlem,
het boogvenster tn het postkantoor van
Utrecht enz. Ook hiermede echter was de
belangstelling en de technische vaardigheid
van Roland Holst niet uitgeput. Hij bleek
een voortreffelijk portrettist, getuige het
schoone portret, dat hij maakte van zijn
echtgenoote de dichteres Henriette Roland
Holstvan der Schalk, wel het bekendste,
dat van de dichteres ooit vervaardigd
werd, hij maakte litho's naar Brabant
se he volkskunst, ex-libris, boekbanden,
mozaïeken, tempels, enz. enz. er is bijna
geen genre in de decoratieve kunst, dat hij
niet met meesterhand beoefend heeft.
Van de verschillende publicaties, die van
de hand van prof. Roland Holst verschenen
zijn, noemen wij, behalve het bailetristische
werk „Overpeinzingen van een Bramen
zoeker", „Ethische factoren in de monu
mentale schilderkunst", „de ontwikkeling
en verwezenlijking der architecturale ge
dachte in Holland", „over vrije en gebonden
vormen ln de plastische kunst", zijn twee
bundels „over kunst en kunstenaars".
Als redacteur van het tijdschrift „de
Gids" publiceerde hij opstellen over Puvis
de Chavarmes, over deglasramen in de
kathedraal van Chartres, over Jozef
Israels enz.
Slechts enkele maanden geleden erkende
de „bond van Nederlandsche architecten"
de groote verdiensten van den overledene
als monumentaal kunstenaar voor de ont
wikkeling van de Nederlandsche archi
tectuur door hem tot eere-lld te benoemen.
Weinig kunstenaars hebben als prof.
Roland Holst aan hun werk een zoo
breeden achtergrond van overwogen en
verantwoorde overtuiging, een zoo diepe
cultureele beteekenis weten te geven.
NIEUWE UITGAVEN.
Door de vereenlglng „De Savornln Lohman
Ponds" is een brochure uitgegeven, getiteld:
„De overheid en de Zondagsrust", geschreven
door Jhr. mr. J. W. H. Rutgers van Rozenburg.
NED. HEKV. KERK.
Bedankt voor Wapenveld (toez.) J. C. Ter
louw te Garderen,
GEREF. KERKEN.
Beroepen te Zutphen ials hulppred.) B. J. A,
Streefkerk, cand. te Rotterdam.
GEREF. GEMEENTEN.
Beroepen te Genemulden P. Honkoop to
's-Gravcnhage.
DE PRESIDENT VAN DE ALGEMEENE
SYNODE DER NED. HERV. KERK
GISTEREN OVERLEDEN.
1939 zet voor de Ned. Herv. ICerk wel droef
in. want nauwelijks was de eerste dag van
het nieuwe jaar aangevangen, of de pre
sident van de Algemeene Synode dier kerk.
ör. P. Smit, Ned. Herv. predikant te Heu-
men, blies in zijn pastorie in dit Geidersohe
dorpje den laatsten adem uit.
Dr. Smit. die in Nov. JJ. de najaarszit
ting van de Algemeene Synodale Commissie
nog heeft gepresideerd, werd de laatste
weken overvallen door een algemeene
lichaamszwakte, die in de laatste dagen
van het vervlogen Jaar het ergste vreezen
deed. Dr. Smit bereikte den ouderdom van
66 jaar.
De overledene ontving aan de bekende
kweekschool „De Klokkenberg" te Nijme
gen zijn opleiding als onderwijzer en was
ook eenigen tijd bij het onderwijs werk
zaam. In 1901 werd hij proponent bij de
Waalsche commissie en 25 Jan. 1903 ving
hij zijn loopbaan aan als predikant bij de
Ned. Herv. Gem. van Heumen. In 1915
vertrok hij naar Wamel en Dreumel en 15
Febr. 1920 verbond hij zich opnieuw aan de
gemeente van Heumen, die hij tot zU'.i
dood heelt gediend.
De overledene, die op een proefschrift
over mr, v. d. Brugghen, de stichter van
„De Klokkenberg", tot doctor in de theolo
gie promoveerde, heeft de Ned. Herv. Kerk
in verschillende functies gediend. Hij volg
de enkele jaren geleden wijlen dr. J. G.
Weijland te Veere op ais president van de
Algemeene Synode en was ook voorzitter
van de Algemeene Synodale Commissie,
alsook voorzitter van de commissie voor de
Buótenlandsche Kerken. Hij maakte even
eens deel uit van het Algemeen College van
Toezicht op het beheer der kerkelijke goe
deren en fondsen in de Ned. Herv. Kerk en
was ook president van het Prov. Kerkbe
stuur van Gelderland.
In het weekblad van de Ned. Herv. Kerk
verschenen enkele bijdragen van zijn hand.
Dr. Smit betoonde zich ln de kerkregeering
een zeer scherpzinnig man en een voorzit
ter, die streefde naar rechtvaardigheid en
wijs beleid. Zijn verdiensten vonden erken
ning in zijn benoeming tot ridder in de
orde van den Ned. Leeuw.
Ds. D. COLENBRANDER.
A.s. Woensdag viert ds. D. Colenbrander,
Ned. Herv. predikant te Peperga en Bles-
dijke, zijn zilveren ambtsjubileum.
Dirk Colenbrander werd 8 Febr. 1886 te
Abbekerk (N.H.), waar zijn vader onder
wijzer was. geboren. Hij bezocht de HBS.
te Hoorn, deed staatsexamen en studeerde
aan de Rijksuniversiteit te Leiden theolo
gie. In 1913 candidaat geworden in Gro
ningen. bevestigde wijlen ds. W. Hamilton
of Silverton Hill hem 4 Jan. 1914 te Zed-
dam in zijn eerste gemeente, waaraan de
jubilaris zich verbond, sprekende over het
woord uit Matth. 6 „Uw koninkrijk kome".
In 1917 vertrok ds. Colenbrander naar
Marssum, om zich 6 Mei 1928 aan zijn
tegenwoordige gemeente te verbinden,
sprekende over Ezra 4 2b, na te voren te
zijn bevestigd door wijlen ds. J. G. van Loe-
nen van Oldeholtwolde,
Ds. Colenbrander maakte deel uit van
het classicaal bestuur van Heerenveen en
is 1 Jan, J.l. opgetreden als scriba en secun
dus-quaestor. Ook is hij vice-praetor van
den ring Wolvega.
GEBOREN:
Allda Christina Maria d. van H. W. J. v,
Duuren en C. M. Gerritsma.
ONDERTROUWD:
W. v. Weeren Jm. 22 Jaar en C. W. M. Velt-
huijsen. jd. 21 jaar S.Snoek Jm. 25 jaar en
J. M. A Habraken jd. 20 jaar P. H. IJzerman
jm. 42 Jaar en M. v. Polanen gesch. 40 jaar.
OVERLEDEN:
J. J. v. Tongeren z. 6 maanden H. Lukas
wed. van J. Luitjes, 71 jaar.
Wist U. dat biï
de best uitgeruste brandweer niet
in staat is alle branden tegelijk
te blusschen en daarom de ge-
heele bevolking moet trachten
in eigen huis zeli ieder begin
van brand te blusschen
Nadere inlichtingen verstreken de secre
taris van de aid. Leiden der Ned. Ver.
voor Luchtbescherming, dr. T. Potiewijd,
Boerhaavelaan 37, Leiden en de heer
D. C. Kok, Rapenburg 9, Leiden.
2—3
