STADSNIEUWS
DINSDAG 13 DECEMBER 1938
No. 24146
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
YAN HEDEN
De Bilt
79sfe Jaargang
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
De „Wilde Zwanen"
I in boekvorm
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 cis. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarlel. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f.0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f.0.80 per 3 mnd.>
NIEUW/
Leidsche Schouwburg.
N.V. HET NEDERLANDSCH TOONEEL.
Susan en 'n betere wereld,
blijspel in 3 bedrijven van
Rachel Crothers.
Een betere wereld, het grootste deel der
beschaafde menschheid snakt er naar.
Vooral in deze zoo benarde tijden, dat het
oorlogsgerucht niet van de lucht is en een
mentaliteit tot uiting kom, die op menig
gebied het ergste doet vreezen. Nu eens
hier dan weer daar breekt zich soms „een
beweging" baan. die zich voorstelt de
menschheid var. binnen uit te verbeteren.
Het is de Amerikaansche schrijfster Rachel
Crothers. die zoo'n beweging tot uitgangs
punt van een blijspel heeft gekozen. Mis
schien ware het beter geweest te spreken
van een tooneelspel, want trots lichte
ironie en een dosis sarcasme is de onder
grond toch van ernstigen aard. Zij laat een
dame uit het society-leven, zoo rijk aan
geroddel en minder gewenschte toestanden
onder invloed van zoo'n beweging, bij haar
kennissen de luiken der ziel openen, hen
voorhoudend den spiegel der waarheid. Een
bepaald opbeurend iets pleegt dat niet te
zijn voor de betrokkenen en hier is het niet
anders. Maar. niet waar, men ziet wel den
splinter In anderman's oog, doch niet den
balk in eigen oog. Zoo gaat het ook Susan
die zelf oorzaak is. dat haar man zich aan
den drank overgeeft en haar dochter zich
totaal vereenzaamd gevoelt. Uiterlijk moet
zij echter wel meehelpen deze „euvels" te
bestrijden, innerlijk blijft zij er aanvanke
lijk ongeroerd tegenover staan, tot haar
tenslotte de oogen open gaan en zij ont
dekt, dat het meer haar plicht is voor eigen
gezin te zorgen dan op spreekbeurten de
harten van vreemden te openen en op het
zondaarsbankje, waarop zij zelf slechts het
verven van heur haren bekende, hun zon
den te doen belijden. Bijkans had zij haar
man zelfs in de armen van een andere
vrouw gedreven! Maar tenslotte overwint
ook bij haar van binnen „de beweging" en
wordt een „happy end" bereikt.
Het is wel op-en-top tijdtooneel, zij het
nog wat tastend en zoekend. Het gedeelte,
waarin Susan lichthartig anderen de les
leest, mag geslaagd heeten. juist door de
tegenstelling tusschen eigen oppervlakkig
heid en de uitwerking op die anderen,
maar waar het eigen fouten betreft, blijft
het stuk te zeer aan de oppervlakte. Moet
de directe oorzaak worden gezocht in het
vasthouden aan het blijspel-idee? Niette
min neemt men met belangstelling kennis
van dit tijdsbeeld, dat een bezoek aan den
schouwburg alleszins waard is.
Mede tengevolge van de uitmuntende
vertolking onder regie van Cor v. d. Lugt.
wiens nieuw gezelschap gisteravond
voor het eerst hier te gast was.
Fientje de la Mar welk een zegen, dat
zij voor het tooneel behouden is gebleven
vindt in de Susan een creatie, die haar
van nature ligt. Prachtig weet zij deze fi
guur tot leven te brengen met het tikje
humor, dat haar zoo bij uitstek eigen is.
Slechts nu en dan merkt men iets gefor
ceerds, is net alsof zij wat op het publiek
speelt, docht over het geheel is het een
blijvend genot haar creatie te volgen. Een
uitnemend tegenspeler vindt zij in Theo
Frenkel als haar echtgenoot, vooral, waar
deze zich in krachtig spel kan laten gaan.
Ook Myra Ward als de dochter toont een
juist begrip en een goed aanvoelen om
trent deze lastige roi.
Van de „slachtoffers" treden vooral Louis
de Bree en Anton Roemer op den voor
grond door rake typeeringen, terwijl Jose
phine van Gasteren bijzonder gelukkig de
vrouw uitbeeldt, die bijna haar liefde ziet
zegevieren tegen haar eigen wil.
Er is een mooi sluitend geheel gevormd
en de décors van Karei Brückman verdie
nen zeker aparte vermelding.
Een goed gevuld huis het was de derde
abonnementsvoorstelling heeft ettelijke
malen doen halen en luide geapplaudis
seerd.
BINNENLAND.
De reorganisatie-voorstellen door de verga
dering van „Bloembollencultuur" ver
worpen. (Binnenland, 3e Blad).
Vergadering R.K. Land- en Tuin bouwbond.
«Land- en Tuinbouw, 3e Blad).
De heer Van Ledden Hulsebosch schrijft
over „Vergift". (3e Blad).
Begrafenis prof. dr. A. H. de Hartog Jr.
(Laatste Berichten, le Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Vaste markt Kalme handel - Ko
ninklijken oploopend. - Algemeene
koersverbetering - Amerika hooger -
Beleggingsmarkt stil.
BUITENLAND.
Engelsch-Fransche stap te Berlijn over
Memel. (Buitenland, le Blad).
Italië's eischen inzake Dzjiboeti. (Buiten
land, le BLad).
Vragen in het Britsche Lagerhuis. (Buiten
land, le Blad).
De actie tegen de Joden in Duitschland
(Buitenland, le Blad).
Interview met den Griekschen koning (Bui
tenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Voor de kuststrookZacht weer.
Meest zwaar bewolkt. Geen regen
van beteekenis. Meest matige
Zuidelijke wind.
Voor het binnenland: Zacht
weer. Des ochtends nevelig, over
dag gedeeltelijk bewolkt. Geen
regen van beteekenis. Zwakke tot
matige Zuidoostelijke tot Zuide
lijke wind.
Foto Van Vliet.
VOORSTEL AAN DEN RAAD.
Het raadslid, de heer F. Elkertjout. heeft
bij den gemeenteraad een voorstel inge
diend om aan de Woningbouwvereeniging
.Eensgezindheid", de bouw en exploitatie
van de woningen, behoorende tot het sanee-
ringsplan Kraaierstraat—Oeeregracht, voor
komende in het ingekomen stuk No. 219, op
te dragen (zie ook onder „Gemeentezaken"
in dit Blad).
ONTSPANNINGSAVOND VOOR
WERKLOOZEN.
Onder zeer groote 'belangstelling heeft de
Toomeelvereeniging ,,Door Oefening Beter"
gisteravond in de groote Stadszaal een zeer
goed geslaagden ontspanningsavond voor
werkloozen gegeven.
De aanwezigen werden verwelkomd door
den voorzitter van D.OB., den heer C. van
Bermnjelen, die wees op de groote en meer
in het bijzonder financieele moeilijkheden,
die de organisatie van een avond als deze
niet zich meebrengt.
Opgevoerd werd het tooneeLstuk: ,,'t Ver
leden spreekt". De D.OB.'ers gaven een
goede vertolking en het hartelijk applaus
na elk bedrijf bewees, dat de aanwezigen
van het gebodene genoten
Muzikale medewerking werd verleend door
„The Roto Colour Players", onder leiding
van den heer J. Coster.
D.OB. kan er van verzekerd zijn, dat zij
wger tal van werkloozen en hun gezinnen
«en prettiger:, avond heeft bezorgd.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen
Handelswetenschappelijke BébKotheakH
Rijnsburgerweg 146-171-173-169, Leiden:
uitgeversverdrijf en boekhandel.
Het uitgeversbedrijf wordt thans gedre
ven onder den naam: Nederlandsch Uit
geversbedrijf van Wetenschappelijke Uit
gaven.
N.V. Hogewoning en Co. in oprichting,
Sandtlaan 29, Rijnsburg: handel in bloem
bollen en aanverwante artikelen en den
import en export daarvan, alles in den
uitgebreidsten zin.
Bovengenoemde zaak is thans omgezet
in een naamlooze vennootschap onder den
naam Hogewoning en Co. N.V.
(Ned. Staatscourant 8 Februari 1938,
nr. 27/181).
Medegedeeld wordt, dat door deze N.V.
tot heden geen zaak werd gedreven.
ONTSIERENDE RECLAMES.
Wij vestigen er de aandacht op, dat de
verordening van 14 November 1938 tot wij
ziging van de verordening op de Straat-
politie met betrekking tot ontsierende
reclames, welke met ingang van 13
December 1938 gedurende drie maanden
voor een ieder op de Secretarie dezer ge
meente ter lezing is nedergelegd, Vrijdag
a.s. in werking treedt.
Scène uit het eerste tafreel: v.l.n.r. Jo van Gasteren, Mies Elout, Ed.
Palmers, Fientje de la Mar, Anton Roemer en Louis de Bree.
DE CHRISTELIJKE VAKBEWEGING IN
DE BRANDING VAN DEZEN TIJD.
C. van Baren Jr. spreekt voor de Chr.
Fabricks- en Transportarbeiders.
In het gebouw van Chr. Sociale Belan
gen hield de afd. Leiden van den Ned.
Bond van Chr. Fabrieks- en Transportar
beiders gisteravond een zeer druk bezochte
vergadering, waarin het hoofdbestuurslid
de heer C. van Baren Jr. gesproken heeft
over het onderwerp: „De Christelijke Vak
beweging in de branding van dezen tijd".
De voorzitter, de heer J. van Es las aan
het begin der vergadering Ps. 91 116,
waarna hij voorging in gebed en allen een
woord van welkom toeriep. Spr. deed ver
volgens een mededeeling over de verstrek
king van levensmiddelenbons aan werk
loozen, waarna de secretaris de notulen en
de ingekomen stukken voorlas.
Nadat de voorzitter nog uiteengezet had,
dat het in de bedoeling van het bestuur
ligt om in dezen winter een aantal cursus
avonden te houden waarin in hoofdzaak de
bedoeling van het christelijk georganiseerd
zijn zal worden belicht, was het woord aan
den heer Van Baren.
Spr. begon met uiteen te zetten, dat het
zeer noodzakelijk is, dat men van het doel
en streven der chr. vakbeweging het een
en ander afweet. De chr. vakbeweging,
uit hoogen druk geboren, ontmoette in het
begin van haar ontstaan drieërlei tegen
stand en wel van de werkgevers, die over
leg weigerden, van de socialistische vakbe
weging, die een chr. organisatie niet noo-
dlg oordeelde en tenslotte de laksheid van
eigen vrienden. Deze drieërlei strijd heeft
de chr. vakbeweging niet terneergeslagen
maar integendeel aangespoord om moedig
I voort te gaan. Veel is gedaan tegen de ver
trapping van het recht. Tegenstanden wer-
I den overwonnen en een krachtige samen
werking tusschen werkgevers en werkne
mers verkregen. Elke gedachte aan klas
senstrijd werd verworpen waartegenover
gesteld werd het samenbindend element in
I de maatschappij. Loon- en arbeidsvoor -
i waarden werden collectief vastgesteld, de
'sociale wetgeving geregeld.
Overzien wij heel den strijd op het maat
schappelijk terrein, dan zien wij, dat de
arbeidende stand van een miskende tot een
erkende groep is gekomen.
Voortgaande zette spr. uiteen, dat zich
dwars door de geestelijke en materieele
crisis de geestesrichting van het nat. socia
lisme en fascisme heeft gedrongen. Anti
christelijke tenóenzen traden en treden
nog op den voorgrond. De toekomst werd
in eigen hand genomen Men dacht af te
rekenen met. den godsdienst en jaagde een
nieuwe maatschappij na. De ideëele waar
den waren practisch van geen beteekenis
meer. Maar: ziet er trad een kentering in.
Als chr. vakbeweging staan wij thans in de
branding van dezen tijd. Wij hebben daar
bij te bedenken, dat wij in al onze over
wegingen moeten staan op het vast funda
ment van Gods Woord. Noodig is in dezen
tijd: bezinning op onze beginselen. Als chr,
arbeidersbeweging dienen wij er voor te
zorgen, dat het evangelie van Jezus Christus
11111111119 v 1 =£1111111111
Voor slechts 30 cent. j
g Hebt U al voor Uw kinde-
3 ren een exemplaar gekocht
1 van Andersen's „Wilde Zwa- 3
nen", nu dit prachtige
3 sprookje bij ons in boekvorm
is verschenen? I-
3 Zoo niet, haast U dan!
3 Voor slechts dertig cent kunt
1; U Uw kroost een groot ge- |i
noegen bereiden.
Ook bi' onze bezorgers te
3 Leiden en onze agenten in
de omliggende gemeenten i
3 kunt n bestellen,
liliiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinir
steeds getoetst wordt bij al onze hande
lingen. Dan wijzen wij ook sterk de moder
ne democratie, gegrond op de gedachte van
de helft 'plus één, af. omdat- zij leidt tot
anarchie en demagogie. Loslaten van de
beginselen, ons geopenbaard in Gods Woord
zou beteekenen een verwording en onder
gang van ons geheele volksleven en van
onze volksvrijheden.
Daarom, aldus spr., moeten wij onze taak
en roeping zeer duidelijk verstaan. Wij
verwerpen daarbij eiken vorm van staats-
absolutisme en van moderne democratie.
God geeft ons groote kansen en daarom zij
het ons gegeven, die kansen te benutten.
Wij hebben ook tot taak om in onderling
overleg de problemen van rationalisatie,
mechanisatie en werkloosheid zoo goed
mogelijk op te lossen. De organische maat
schappij-gedachte. die hoe langer hoe meer
aan invloed wint, dienen wij voor te staan,
omdat deze gedachte steeds verkondigd is
op het christelijk erf en ook van het begin
der chr. vakbeweging at. Daarbij dienen
wij bij al onzen arbeid in het geloof en in
vast vertrouwen op God verder te gaan.
Wij moeten door het leven gaan als dra
gers van het licht, als dragers van de be
ginselen. Laat, bij alles wat nog komen zal,
ons geloof de zenuw van onze kracht zijn.
Nadat de voorzitter den heer Van Baren
voor zijn uitvoerige en principieele rede
had bedankt, was er gelegenheid tot dis
cussie, waarvan een ruim gebruik werd ge
maakt. Hierna volgde, na rondvraag, slui
ting op gebruikelijke wijze.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaafd voor het doctoraal examen ge-
nee;sunde de heer I. van Nes (Nooidwiiki
voor het doctoraal examen rech.en de heer
H. K. Mani iRoterdam); voor het voorbe
reidend kerkelijk examen de heer J. G. de
Jong (Rotterdam).
De hierboven afgebeelde figuren zijn
niet de hoofdpersonen van een aan de
„Camera Obscura" ontleend tooneelspel,
doch leden van het Leidsche Studenten
corps anno 1938, die zich in verband met
het as. Eeuwfeest in het gewaad van 100
jaar geleden hebben gestoken. Zooals wij
reeds meldden, zal tijdens dit feest in
Maart as. in de Gehoorzaal een „Kenpesse
de siècle" worden georganiseerd, waar de
bezoekers en bezoeksters In de kleedij van
100 jaar her zullen verschijnen. Gister
avond werden op de sociëteit „Minerva" de
pakken gepast, waarbij de leden der Eeuw
feestcommissie het goede voorbeeld gaven.
Men ziet ze hierboven in hun" ongewoon
costuum.
De eerste Leidsche Accordeonvereeniging
„Onderling Kunstgenot" bestaat vandaag
25 jaar. Hieronder een foto van de jubilee-
rende vereeniging. In het midden op de
voorste ril het bestuur v.l.n.r. W. Nieuwen-
burg le comm., C. Hoogweg. voorzitter, C.
Kromhout dirigent-penningm., S. Nieuwen-
burg secretaris, A Kromwijk 2e comm.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 3 VAN HET 3e BLAD.
