STADSNIEUWS MAANDAG 12 DECEMBER 1938 No. 24145 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt 79sfe Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN De R.K. militaire vereeniging viert haar 75-jarig bestaan De „Wilde Zwanen' in boekvorm Dit nummer bestaat uit VIER Maden EERSTE BLAD verwacht LE I DSC H DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling "Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens poslrecht. Voor opzending van brieven 20 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 - Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijns per 3 maanden f. 2.35 per weet f. 0.18 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten.' (voor binnenland f.080 per 3 annU) HET GERESTAUREERDE TEHUIS GEOPEND. De kolonel-hoofdaalmoezener celebreert de Hoogmis. Heden viert de R.K. Militaire Vereeniging haar 75-jarig bestaan. Deze jubeldag, zoo lang en met zorg voorbereid, werd Ingezet met een H. Mis in de Garnizoenskerk (Hartebrug), waarbij alle militairen ter H. Tafel naderden. Na dezen plechtlgen in zet vereenlgden allen zich aan een gemeen schappelijk ontbijt in het St. Antonius Clubhuis. Reeds om 9 uur zetten de klokken der Hartebrugkerk haar jubelend gebeier in ter aankondiging van het hoogtepunt der ker kelijke viering: de plechtige Hoogmis, op gedragen door den kolonel-hoofdaalmoeze nier van leger en vloot mgr. J. J. J. Noord- man. met assistentie van den majoor-aal moezenier J. J. Brouwer i diaken i en den directeur der jubileerende vereeniging, pastoor R. Smltz O.F.M. (sub-diaken). Met witte bloemen, palmgroen en drape rieën langs de balustrade was het altaar voor deze gelegenheid ri.ik versierd Onder de aanwezige autoriteiten merkten we op Generaal Alting von Geusau, commandant der eerste divisie en den burgemeester van Leiden, mr. A. van de Sande Bakhuyzen. Vóór in de kerk hadden de leden der mili taire vereeniging plaats genomen, terwijl dit plechtig Misoffer door vele geloovigen werd bijgewoond. De H. Mis werd gediend door een zestal militairen. Onder- de H. Mis sprak de majoor-aal moezenier J. J. Brouwer uit Den Haag de leden der vereeniging toe, uit welke rede wij het volgende clteeren: Toespraak van majoor J. J. Brouwer. ..Laat ons dank brengen aan den Heer onzen God," was de tekstspreuk van deze toespraak. Wij willen dank brengen aan God, die zijn zegen heeft willen uitstorten over deze 75-jarige vereeniging. Wij danken God omdat hij in het jaar 1863 een een- voudlgen schoenmakersbaas de gedachte heeft ingegeven om te komen tot de oprich ting van een militaire vereeniging. Gevaar lijk is het niet In den dienst, doch het rechte gevaar komt eerst als de diensttijd voorbij is en de jongeman de straat opgaat. Zijn leeftijd, zijn vrienden, zijn misschien slecht gezelschap. Dan is daar de militaire vereeniging, die den jongen stelt onder geestelijke hoede. Deze militaire vereeni ging verdient den dank van iederen jon gen. van iederen ouder, die zijn zoon niet zonder zorg naar zijn garnizoensplaats zag vertrekken, doch deze zorg kwijt raakte, toen van de Militaire vereeniging de ge ruststellende mededeeling werd ontvangen, dat hun zoon zich had geschaard bij de leden van de Militaire vereeniging. Met den wensch dat deze vereeniging tot in jaren zal bestaan om haar zegenrijk werk voort te zetten, besloot majoor Brou wer deze toespraak. Na de hoogmls had de plechtige op dracht plaats van de leden van de ver eeniging, waarbij het meerstemmig zang koor het Veni Creator zong. Uit de kerk spoedden allen zich naar het gerestaureerde gebouw van de vereeniging aan de Mare. dat ingezegend zou worden door den hoofdaalmoezenier van Leger en Vloot, mgr. J. J. J. Noordman. Het nieuwe gebouw is nog slechts aan de buitenzijde aan de Oude Vest hetzelfde gebleven. De kleine deur aan de Mare is vervangen door een breeden gemetselden ingang, die toegang geeft tot de ruime ge heel gerestaureerde zalen, welke voor deze gelegenheid ruim met bloemen en groen Waren versierd. De hoofdtinten, voorname lijk in een lichte - kleur gehouden, geven van het geheel een ruimen en flisschen Indruk. Toen alle militairen in het gebouw wa nen verzameld, verrichtte mgr. J. J. J. Nocrdman. met assistentie van pastoor R. Smitz de plechtige inzegening, waarbij ook de hooge militaire autoriteiten w.o. gene raal Alting van Geusau, benevens deken A H. J. M. Homulle tegenwoordig waren. Pastoor R. Smitz hield hierna een toe spraak, waarin hij allen aanwezigen een hartelijk welkom toeriep. De geschiedenis fan iedere vereeniging. zoo zeide spr., heeft rijn historische data. Heden herdenken wij ons 75-jarig Jubileum en betrekken op de ren jubeldag ons geheel gerestaureerde Mi litaire Tehuis. 75 jaren arbeid onder de militairen, dat is een belangrijke prestatie. Ue verkregen resultaten kan men niet in «en cijfer uitdrukken, doch het is voor ons genoeg Gods zegen te mogen zien op ons grootsche werk. Het militaire tehuis heeft altijd een goed 'iguur gemaakt t.o. van militaire tehuizen en nu hoopte spr., dat dit gebouw, geres taureerd door architect v. d. Laan, groote rn '"ening mag geven. tot de soldaten wendend zei :pr. Als ge morgen of overmorgen naar hui ki-ijro en vertellen zult van dezen grooten dag en dit nieuwe tehuis, laat dan deze koorden geen ijdele klanken zijn. Wij, be stuurders, wij zijn trotsch op u. In mili taire termen zou spr. den jongens willen toeroepen: „Geeft acht, op diegenen die het zoo goed met u voor hebben en richt u naar het militaire tehuis, dat u de beste waarborgen biedt tegen de gevaren van buiten." Vervolgens wendde pastoor Smitz zich tot generaal Alting van Geusau, dien hij een bijzonder woord van dank bracht, voor de ruime autoritaire medewerking, die zich nu weer uit in de aanwezigheid van den divisie-commandant. Spr. hoopte dat de plechtige opdracht, welke de militairen 's morgens hadden af gelegd een heilige eed en een heilige plicht zou zijn. Van de 13 directeuren welke de militaire vereeniging in haar 75 levensjaren heeft ge teld, wilde spr. een van deze directeuren, nj. pater Frigge, herdenken. Deze geeste lijke, die 20 jaar aan het hoofd stond van deze vereeniging, verdient, aldus spr., een eeresaluut. Nadat de concierge en zijn echtgenoote een hulde in ontvangst hadden genomen, had de huldiging plaats van twee bestuurs leden, de heeren G. Th. Kager, secretaris en P. J. v. Kampenhout, penningmeester, die 35 en 36 jaar in het bestuur zitting hadden. Het heeft, zoo zeide spr., Z. H. den Paus behaagd U beiden met het kruis Pro Eccle sia et Pontifice te begiftigen. Onder luid applaus spelde pastoor Smitz hen beiden de eereteekenen op. Besloten werd voorts aan H. M. de Konin gin en mgr. J. Huibers, bisschop van Haar lem, telegrammen van aanhankelijkheid, trouw en eerbied te zenden. Hierna nam generaal Alting von Geusau het woord. Ik liet mij, zoo ving spr. aan. de gelegen heid niet ontnemen dit mooie feest in Lei den mee te maken. Spr. dankte den direc teur der vereeniging voor al het zegenrijke werk wat hij voor de jongens heeft willen doen. Wij soldaten behooren tot twee legers. In de eerste plaats aan het Hemelsche leger, dat voert naar ons eeuwig vaderland en waarvan Christus het hoofd is. In de tweede plaats behooren wij tot het Nederlandsche leger, waarvan onze Koningin het hoofd is. Aan het slot van zijn toespraak wenschte spr. het bestuur geluk met dit jubileum en wenscht dat zijn soldaten altijd aanleiding zullen geven groote tevredenheid te ver werven Mgr. Noordman sprak hierna nog een kort woord, waarin hij het bestuur geluk- wenschte met het feit dat dit groote feest gevierd wordt in dit prachtige gerestau reerde militaire vereeniglngsgebouw. Een bijzonder woord van hulde richtte spr. tot den huidigen directeur Pastoor Smitz. die in korten tijd zulk een gunstige reorganisa tie teweeg heeft weten te brengen. Den soldaten riep hij ten slotte toe dit ge bouw veel te bezoeken. De rest, zoo zeide spr., volgt na een veelvuldig bezoek vanzelf. Dan zult ge zijn en blijven goede katho lieke jongelui en uitstekende militairen, die oen voorbeeld zullen kunnen zijn voor ai hun kameraden. Na deze openingsplechtigheid werd een aanvang gemaakt met de receptie, welke door vele geestelijke en wereldlijke autoritei ten, benevens vereenigings-afgevaardigden en particulieren werd bezocht. Deze herdenking zal hedenavond met een avondfeest in de Stadsgehoorzaal worden besloten. MILITARIA. Bij Kon. Besl. van 7 Nov. J.l. Is aan den reserve-kapitein J. J. Vürt/heim van het 4de regiment infanterie vergunning verleend tot het dragen van de versierselen van de oor- logs-herinneringsmedaiUe voor den wereld oorlog 19151918 hem geschonken door de regeering van Bulgarije. Ter vervanging van den kapitein van de militaire administratie B. J. Jonker van het 4e regiment infanterie is de reserve-kapitein van de mil. adm. J. C. Verbraaken met in gang van 9 Januari a.s. aangewezen als korp--administrateur bij dat regiment. De kapitein P. Gips van het 4de regiment infanterie is voor den tijd van een jaar werkzaam gesteld onder de bevelen van den chef van den Generalen Staf. „LUGDUNUM BATAVORUM". Zaterdag j.l. vierde het plaatselijk gezel schap in het Leidsche Studentencorps „Lug- dunum Batavorum haar 16e Lustrum. Van de zijde der oud-leden werd veel belang stelling getoond. Na een druk bezochte receptie in de ,3ierbengel" op de Lange- brug, vond een geanimeerde borrel en diner plaats op Sociëteit Minerva. Hierop volgde de krrn?v"™ing op het standbeeld van bur- g?m-"'er Van der Werff, waarna door het gezc'cehap een bezoek gebracht werd aan de burgersocleteit „Amicitia". Daarna togen -e K-den in hun „ganzepas" naar Minerva terug, waar tot vroeg in den ochtend het feest werd voortgezet. SOCIETAS PHILOLOGICA LUGDUNO- TRAIECTTNA. In de Zaterdag alhier gehouden verga dering van de Societas Philologica Lug- duno-Traiectlna, sprak dr. Kamerbeek uit Alkmaar over „Aeschylus Agam. 1196 1201". In deze verzen wordt door de' lezing der gezaghebbende edities een onbevredigende zin verkregen. Zonder de twee of drie ver anderingen. die door de meeste uitgevers en commentatoren worden aangebracht of aanvaard, over te nemen, dus met hand having van de overlevering kan men deze verzen goed interpréteeren door nauwkeu rig hun plaats in het dramatisch geheel vast te stellen en door zich er rekenschap van te geven, dat de beelden, die aan vss. 1198 en 1199 ten grondslag liggen, behooren tot een complex van voorstellingen, waar van de geheele orestie doortrokken is. Mej. dr. Koops (Hengelo) hield een voor dracht over „Mnemosyne bij Apollonius van Tyana". In Philostratus' leven van Apollo nius is sprake van een hymne op Mnemo syne. Spr. sluit zich aan bij de verklaring, reeds door Olearius gegeven, dat hier ge dacht moet worden aan de Pythagoraei- sche opvatting, volgens welke niets belang rijker is voor het juiste inzicht dan de Mnèmè, de herinnering. Er is reeds op ge wezen. dat deze ook in de tooverpapyri een rol speelt: spr, meent, dat zoowel Apollo nius als de papyri wortelen in de opvat tingen van hun tijd. Hoe ver de beteekenis van het geheugen voor de magie gaat. wordt aan tal van voorbeelden duidelijk gemaakt: het gaat dan om het onthouden van tooverwoorden, waardoor men in staat wordt gesteld, de goddelijke kracht vast te houden. Tenslotte behandelde dr. Van der Valk i Wijngaarden) „Het begrip „Hosios"." In de eerste plaats zooht spr. aan te toonen, dat de opvatting, die tegenwoordig somtijds verdedigd wordt, dat hosios geen religieuze, maar een uitsluitend ethische beteekenis zou hebben, onjuist is. Integendeel is hosios een woord, dat allereerst in de religieuze sfeer thuishoort. Bij de verklaring van het woord zocht spr verder aan te knoopen bij het woord dikaios, waarmede het vaak ln verbinding voorkom:. Deze opvatting werd reeds in de oudheid door Plato en ver schillende andere schrijvers voorgestaan Hierbij beteekent hosios hij, die zijn plicht jegens de goden is nagekomen. Het .woord dient volgens spr. ais een typisch ver schijnsel aangezien te worden van de sterke religieuze gebondenheid der antieke cul tuur. In dit verband trachtte spr. ook de andere beteekenis van hosios, n.l. niet- heilig, profaan te verklaren, terwijl ten slotte werd nagegaan, hoe hosios op ver schillende plaatsen parallel met het woord hieros, heilig gebruikt wordt. HARMONIE-GEZELSCHAP „D. V. V." 9de Jaarfcestviering. Bovengenoemde vereeniging heeft Zater dagavond op opgewekte wijze het negende jaarfeest gevierd. Er bestond voor dezen avond zulk een overweldigend groote be langstelling. dat de groote Stadsgehoorzaal tot de laatste plaats bezet was en het be stuur zelf moeite had om allen een zit plaats te verstrekken. De oorzaak van die groote belangstelling zal wel gelegen zijn in het aangekondigde optreden van Willy Derby, den vooral ln zijn geboortestad zoo populairen conféren cier en humorist. De wnd. voorzitter, de heer F. Zwanen burg, heette bijna een half uur over tijd! de talrijke aanwezigen hartelijk welkom en concludeerde uit de groote opkomst de groeiende populariteit van de accordeon- muziek en de uitvoerende vereeniging. Hij hoopte, dat „D.V.V." in den komenden zo mer in staat zal worden gesteld om ook een der Plantsoen-concerten te verzorgen en wekte allen op om het gezelschap trouw te steunen, opdat het uitbreiding zal kun nen geven aan zijn instrumenten-bezit. Na allen een gezelligen avond te hebben toegewenscht, gaf „D.V.V." onder leiding van zijn instructeur H. van der Velden in een drietal uitstekend gespeelde nummers blijk van zijn gedurigen vooruitgang, waar na de leden mej. J. Gressie en Bertus Neu teboom eenige duetten ten gehoore brach ten. Allen oogstten welverdiend applaus. Na de pauze nam het acordeonduo van Tongeren hun plaats in, terwijl ook het ge heele gezelschap zich nogmaals liethooren. Willy Derby tenslotte bracht met zijn liedjes en grappen de stampvolle zaal her haaldelijk tot daverend applaus. „The Roto Colour Players" verzorgden de muziek tusschen de nummers en ook tij dens het bal, dat onder leiding van den heer W. F. van Wijk deze geslaagde jaar- feestviering besloot. WINKELSLUITING OP ZATERDAGAVOND ilimifllür i Voor slechts 30 cent. HJiiiiimr g Hebt U al voor Uw kinde- g j§ ren een exemplaar gekocht B 3 van Andersen's „Wilde Zwa- g g nen", nu dit prachtige sprookje bij ons in boekvorm - 3 is verschenen? g Zoo niet, haast U dan! g Voor slechts dertig cent kunt U Uw kroost een groot ge- g noegen bereiden. S Ook bij onze bezorgers te, Leiden en onze agenten in g de omliggende gemeenten g kunt u bestellen. Viiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir „ENTRE NOUS R. V. A." Opvoering van „De Meid". Het tooneelgezelschap „Entre Nous R. v. A.", zette ditmaal zijn donateurs(trices) en belangstellenden het bekende stuk van H. Heijermans „De Meid" voor. De Entre-Nous-avonden hebben in den kring van het R.v.A.-personeel en ook daarbuiten een groote populariteit verwor ven. Geen wonder dan ook, dat het be stuurslid, de heer C. M. Koet. Zaterdag avond in den foyer van de Stadsgehoorzaal velen een hartelijk welkom kon toeroepen. Daarnaast dankte spr. hen, die door hun donatie dergelijke avonden mogelijk maak ten. Spr. hoopte, dat nog meerderen, dit goede voorbeeld zouden volgen waardoor aan „Entre Nous" een nog vastere basis wordt gegeven. Na dit korte openingswoord werd het doek gehaald en stond „Entre Nous" ge- reed voor de opvoering van „De Meid". Be- 1 kend als het stuk is, achten wij ons hier ontslagen om een uitvoerige beschrijving van den inhoud te geven. Dank zij het uit stekende spel der leden, die zonder onder scheid allen goed op elkander waren inge speeld, leefde men in beide bedrijven har telijk mede. met de moeilijkheden, waar mede Stans de Pauw te kampen had en zag men hoe men door zijn personeel, in dit geval de meid getyranniseerd kan wor den. Noemen wij afzonderlijk nog enkele na men, dan is dat in de allereerste plaats die van Klaar de Leeuw, die in haar gastrol een gave vertolking van Annemie, de meid gaf. Daarnaast dient in één adem genoemd te worden het spel van Rie van leeuwen in haar moeilijke rol van Stans óe Pauw. Te waardeeren was ook het spel van den kruier (D. Dusoswa). Het grime- en kapwerk was bij den heer C. A. G. Hoppezak in goede handen. Een geanimeerd bal met vele attracties en muzikale verzorging van „The Harmo nist Jasz Boys", hield de aanwezigen nog geruimen tijd bijeen. „Entre Nous" kan op een prettige feest viering terugzien! HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijving: Rijnlandsche Kaassmelterij, Haarlem merstraat 190. Leiden. Vermooten: C L. v. Dam, Leiden en W. van Dam (Huwelijksche voorwaarden), leiden. Voorstel van den heer Van Eek, De heer Van Eek heeft volgend voorstel bij den Rarfd ingediend: De Raad. overwegende, dat alvorens te beslissen op het verzoek van eenige werk nemer-organisaties om de winkels op Za terdagavond te acht uur te doen sluiten, het gewenscht is, dat een uitgebreider onder zoek naar het oordeel der winke liers hierover, en een onderzoek naar de meening der marktkooplieden en venters over het verbod om na acht uur des Zaterdagavonds te mogen verkoopen, wordt ingesteld, besluit de beslissing op dit verzoek uit te stellen en de behandeling van agenda-punt No 45, voorzoover deze zaak betreft, te verdagen. DE OOGSTDIENST BEHOUDEN. In de laatstgehouden vergadering van den bijzonderen kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente alhier, kwamen in behandeling de adressen, die waren Ingediend door zes hoogleeraren met tal van gemeente-leden en door het Comité voor het behoud van den Oogstdienst en door de jongeren, die actief aan dien dienst hadder. medege werkt. Slechts met 4 stemmen tegen nam de bijzondere kerkeraad het navolgende be sluit: „De kerkeraad besluit, gehoord het Mi nisterie van Predikanten, dat de dank stond voor het gewas als vroeger zal worden gehouden, maar berust er in, dat daarnaast een andere oogstdienst worde ingesteld op Initiatief van gemeente leden." Op aandrang van verscheidene jongeren werd het Comité voor het behoud van den Oogstdienst nog niet ontbonden. Men zal nader contact zoeken met andere ook ker- kelijke) organisaties, ten einde tot een zoo vruchtbaar mogelijke samenwerking te ge raken. Op last van den Officier van Justitie te 's-Gravenhage is alhier aangehouden de 30-jarige J. B die nog een maand gevan genisstraf moet ondergaan. Naar men ons mededeelt, heeft de col lecte. gehouden op den getuigenis-avond voor de snellere toelating van de Duitsche Vluchtelingen op Vrijdag j.l. ln de Stads gehoorzaal, f. 100 opgebracht. BINNENLAND. De moeilijkheden in het bloembollenbedrijf (4de Blad). Met de „Reiger" naar Zuid-Afrika (4de Blad). Ingediend zijn wetsontwerpen tot wijziging van de Ongevallenwet en van de Land en Tuinbouwwet (Binnenland, 4de BI.). Aankomst van Joodssche kinderen in ons land (Binnenland. 4de Blad). Inbraak met overval te Noordwijk-Binnen; de buit vermoedelijk gering (2de Blad). AMSTERDAMSCHE BEURS. Stille markt Onregelmatige koersbe- weging Geringe verschillen - Amerika iets hooger Beleggingsmarkt kalm. BUITENLAND. Verkiezingen te Memel worden een plebis ciet voor aansluiting bij Duitschland. (lste Blad). Daladier schijnt voorloopig vast in den zadel te zitten (4de Blad). De Pan-Amerikaansche conferentie te Lima. Groote rede van Huil (3de Blad). Diverse redevoeringen in Engeland (Bui tenland, lste Blad). Gaat Italië zich matigen, tegenover Frank rijk? (Buitenland, lste Blad). Verkiezingen in Zuid-Slavië gunstig voor de regeering (Buitenland, lste Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Voor de kuststrook: Zocht weer. Geen regen van beteekenis. Zwaar bewolkt, matige Zuidelijke wind. Voor het binnenland: Zacht weer Overwegend droog. Meest zwaar bewolkt. Zwakke tot matige wind uit Zuidelijke richtingen. In de Stedelijke Werkinrichting waren opgenomen: Maandag 5 Dec. 54, Dinsdag 6 Dec. 56. Woensdag 7 Dec. 55. Donderdag 8 December 55. Vrijdag 9 Dec. 56 en Zaterdag 10 Dec. 56 volwassen personen. Totaal 332 personen. In de heden door de afdeehng Letter kunde van de Kon. Ned. Akademie van We tenschappen te Amsterdam gehouden ver gadering heeft onze stadgenoot, prof. dr. J. J. L. Duyvendak een voordracht uitgespro ken over „Vroeg-Chtneesche schilderkunst en geschiedenis". Een driehonderdtal kinderen van de Speeltuinver. ..Westerkwartier" (Haagweg) heeft Zaterdagmiddag in het Luxor-Thea- ter het Sint Nicolaasfeest gevierd. Er werd een aardig filmprogramma vertoond, er werden tractaties rondgediend en boven dien kregen alle kinderen nog een aardige verrassing mee naar huis. zoodat de jeugd een heerlijken middag beleefde Zaterdag heeft in de muziekschool der Maatschappij voor Toonkunst een geslaag de kinderuitvoering plaats gevonden, die wederom het bewijs geleverd heeft, dat het onderwijs op dezes chool in betrouwbare handen is.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 1